HELDERSCHE COURANT
TUIN-GONGERT
DE OORLOG.
Hotel „BELLEVUE".
ZONDAG a.s.
No. 4982
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1918
46e JAARGANG
Mitgaver c O. OB BOBB Jr., Beider. Oplaag 6800 <bx. - Abonaamentwprlja u In da stad tl.—, per poat M.26, Buitenland t g.26. - Lees» OK^eow»*."AdvartwgfIêj!jpwrr»fl«M8»wat-f-2
DE WEEK.
3 September.
©9 leetets week vóór die, welke
eindig*" z&l m#t de sluiting der
zitting 1917 1918 ven de Staten-Ga-
««raai i* in gang. En officieel weten
wij op 'toogenWik, dat ik dit ga
neerschrijven. nog niet, wie „de
grrootale onbekende" zal zijn, die op
Zaterdag den 14in a.e. da zitting der
Kamera namene de Koningin zal ge
eloten verkiaran.
Maa-, wsl ie 't langzamerhand
een „secret de Polichinelle" gewor
den. Be garuchten hebban eindelijk
„vasten vorm" aangonomon. Wy
weten met zelfs iets moer dan „ta
melijk groote zekerheid", wie de na
latenschap Cort v. d. Linden c.s.
zullen aanvaarden. Mag men „Da
Tyd" gslooven, dan treedt jbr. mr.
Cfiarle* Ruya de Beerenbroeck, de
44 jarige Commisaaria der Koningio
in Limburg, atraks niet op ala Ka
binetsformateur, maar en dat wel
op herhaalden aandrang vaa H*re
Majesteit als voorzitter van den
ministerraad en hoofd van het de
partement van Binnenlandiche Zv
ken. la heer Nolene zou volgent
deze lezing wel degelijk de vader
van hot nieuwe Kabinet zijn, maar
er voorkour aan geven gelijk van
meet afa&n vermoed werd dat ge
schieden zou om achter de scher
men te blijven, lat bet voor mr.
Ruya de Beerenbroeck een zwaar
r.ff#r is, zijn pas-verworven, ruatig
®n hoog ambt te Maaitricht prija te
gezen voor een miniaterachap, waar
van de levenskracht reeds betwijfeld
wordt vódrlat zjjn benoeming door
da Kroon ia bekrachtigd, ik heb
»r vrorgrr reada op gowezen. En 't
wordt nu van verschillende kanten
„onderstreept".
Mat den heer Ruys zouden dan
optredenvoor Buitenlandache Zaken
de burgemeester van B»n Haag, jbr.
mr. dr. Van Kamebeeb, totiuaver
niet aingialoten bij «ane politieke
partQ doch door zeer velen beschouwd
ala staande dicht bü de chr. hiato-
ritchen. Verder voor: Justitie de
Si&ataraad en oud-premier mr. Th.
Heemskerk, wiena bedanken voor
het Kamer-lid maatschap (waarin bij
nu officieel ia vervangen door zijn
broeder, den Middelburgachan Rijks
betaalmeester J. F. Heemaksrk) daar
mee verklaard isvoor Financiën d*
Thvsaurier-gsneraal mr. L J. A. Trip
voor Waterstaat do baar A. A. H. W.
Köcig, hoofd ingenieur van den Rijks
waterstaat voor L'mburg; voor het
nieuw te vormen departement van
Onderwye, Kunsten en Wetenschap
pen het cbr.-hiatoriache Kamer-lid
jhr. mr. Ba Gs&r; voor lafenaie
«Oorlog en Marine wederom «aam-
geamoiten) de directeur-generaal van
Posterijen en Telegrafie, jbr. G. A.
Alting von Gausau; voor Landbouw
of Criaia zaken de dir. generaal Van
IJeaolsteyn; het oud-Kamer-iid prof.
mr. Aaibarst voor Arbeid en ie oud
landvoogd Idonburg, de sub-leider
en a.e. hotman van de anti-revolu
tionaire partij, de heer Idenburg, als
minister van Koloniën.
Bus: toch een zuiver Rechts Kabi
net. lat men bij voorbaat dit nog
officieel te vormen ministerie tracht
af ta breken, is van welk stand
punt man da zaak ook beichoawt
in hoogs mate te betreuren. Eenheid
en aamenwerking, in de allereerste
plaats voor onze positie tegenover het
buitenland zijn nu onmisbaar. Be
taak, welke de nieuwe kewindsleden
te vervullen krijgen, is esn zserzware.
Bit laatste wordt algemeen erkend
en telkens herhaald. Maar wanneer
het besef hiervan zóó larandig is, dan
dient men ook daar loyalen steun te
toonen, dat men bsgrgpt den natlo
nalen plicht (welke behoort te over-
beerschen alle verschil van gevoelen
„in politicia") om de Rogeering te
schragen bij baar zoo uiterst moei-
zamen arbeid. Ie nieuwe Twpede
Kamer vat straks baar campagne aan,
en bjj de Algemeene beschouwingen
over de Staatsbtgrootlng 1919 zullen
de diverse politieke poppekens op de
lustigste wijze aan 't dansen gaan.
Baar ban men zeker van zijnBan
zal ook al wat met deKabinet-crisis,
welks wij nu achter don rug hebben,
verband houdt, op 't tapijt komen.
Tot dat moment betoom# men z'n
ongeduld. Ie boeren van het Binnenhof
zullen ervoor zorgen, dat men voor
zijn offer van tijdelijk afwachten in
rijke mate zal worden schadeloos
gesteld
't Wordt tijd, dat er vastheid en
rustige zekerheid komen in het bestiert.
Be briefwisseling tuaschen minister
Posthuma en burgemeeatsr Zimmer-
man wordt in het openbaar voortgezot
«over het Bistributieateliel en zijn
uitvoering door Landbouw) en
zeker niet tenonrecht e beef t„ BeStand."
een klacht aangeheven over zulk
„hanengevecht", dat het gezag der
beide magistraten, hier aan'thakke-
vitten, kan schaden. Beweerd wordt
ook, dat opnieuw als over de boter
indertijd - «en geschil is uitgebroken
tusschen de ministers Treub en
Posthuma. Bitmaal zou 't gaan over
de esnheidssigaien. En de Rotterdam-
tch# „Maasbode" acht de mogelijkheid
niet denkbeeldig, dat Jan Pabliek niet
slechts van eenheidaaigaren zal ver
stoken blijven, maar dat zelfs «erlang
de sigaren-Industrie zal worden stop
gezet. Vlhk vóór het scheiden van de
markt zou het op sterven* liggende
KabinekGort. v. i. Linden ons du»
nogmaals op het schouwspel van zulk
een „termo inter fratres" vergasten
Voor da nagedaebtsnis van het extra-
parlementaireKabra§t,waaraanNeier-
land (ondanks al de fouten en tekort
komingen, welke het vertoonde), zier
veel verplicht ie, mogen wij hopen,
dat deza broedertroost vlak voor de
plechtige ure der finale scheiding zal
zijn of worden bijgelegd.
Hot nieuwe Kabinet wacht in de
allereerste plaats de hervatting der
onderhandelingen over de oeconomi-
«che regeliDgsn met ds oorlog70«ren-
den.
Hoe benard 't er - ondanks den
aanvoer uit het Oosten en do Lim-
burgsche productie met onzen kolen-
voorraad uitziet, blijkt uit de aan
kondiging, dat bij de nieuwe Winter-
dienstregeling der spoorwagen weer
tal van treinen zullen worden uitge
schakeld, terwijl ds „sneltreinen" niet
meer een vaartj» van 70, doch een
slakken-dito van 55 K.M. psr uur
zullen hebben. In hoever de vriende
lijkheid van Baitache duikbootcom
mandanten, die een aantal IJmuidsn
scha en Katwtyksche loggers, in de
vereparde ?óne geraakt, naar den
bodem der Noordzee joegen, de bereid
vaardigheid om met allerlei Buitache
„desiderata" voor voedselvoorziening
rekening te houïen, zal verkoelen
moeten wij afwachten.
Het ontwerp tot wtjzigicg van de
Blstributiewet (bet bekende, draco
nisch genoemde, dat in normale
omstandigheden den heer Posthuma,
herinnert men zich, zijn portefeuille
zou hebben gekout) is eindelijk,
krachten* machtiging van de Kroon,
ingetrokken. Opgeborgen in het
arebitf, dat tevens graf ia van
zóÓ7ele legislatieve producteD, diokort
na de geboorte een jammerlijken dood
stierven. Bat er ook van de zijde der
juristen heftigs oppositie is te wachten
tegen allerlei draconische regelingen,
die nu on dan hst departement van
Landbouw verlaten (en waarvan dit
ontwerp een zeur kras specimen was)
eau bewijs ervan vindt men in
hetgeen het „Wbl. v. h. Recht" over
die „regelingen, welks ontelbaar en
met voortdurende wijzigingen! en
aanvullingen" het departement van
Landbouw verlaten. Prof. S mon* go-
waagt van „sdminlatr&tieven wille
keur van do ergste soort". En hij
weifelt niet te concluderen, hoe
onafwijsbaar is „de noodzakelijkheid
(senor) crisis-rechtspraak, dis instaat
zal zijn ain de administratie een „tot
hiertoe en niet verder" to6 te roepen"...
Aan den tanen kant heeft men de
dagelijks aangroeiende legioenen van
knoeiers, ontduikers, door da mazm
der wet glippend en de overheid bjj
den neus vattendaan de andere zijde
dient men rekening te houdor. met
de op zichzelf zeker niet onbillijke
•iechen der juriateu. Hut „n« Jupiter
quidam omnibus", dat sinds jaar en
dag op het oude Haagschs stadhuis
ia gulden letteren te lozen staat,
dient men in deze dagen, eu in
zier duideiijk leeebsar schrift 1 te
plaatsen op den gevel van bet depar
tement van Landbouw, Nijverheid en
Handel, laar ia 't nu allereerst van
toepassing.
In de wekeltjksche criminaliteits-
rubriek - gestaag grooter en helaas
ook bloederiger wordend vindt men
thans een huiveringwekkend verhaal
van vadrrmoord to Capelle (Sr.) en
een van bloed en p.atoolknallfn ver
vuld „dram* de ialou;i«" uit de
Amsterdamsche Boilamyatraat. Met
de waarde van een menechenleven
gaat 't nu als met onze zilveren
guldens, waarvoor thans aan de
Duitsche grenzen 2,20 Mark zeven
tig cent* wordt betaald. Decrescvn-
doWie berekent de waarde van
een menschenleven in orzen tyd?
En bezit dit nog wel eecige
waarde
Ma. Antonio.
Van het Westelijk front.
Beriya, 3 September. Officieel
Lsgergroeptn kroonpris Ruprecht en
Böhn Tusichen Yperen en La Baarde
gevechten met voor ons gunstigen
afleop in het terrein voor onze nieuwe
stellingen.
Tuaschen Scarpe en Somme hebben
de Engelschen hun aanvallen voort
gezot. Ten Z.0. van Atrecht gelukte
h«t hun door den inzet van over
machtige strijdkrachten onze infante-
rie-linieaaan wearszijien van den weg
Atrccbt Kamerjjk in te drukken. Op
de linie Etaing Ooatrand Bury
beoosten Cagnicourt-N.W. Quéant
noordrand Noreuil hebben wy den
atoot opgevangen.
Verscheidene pogingen van den
vijand om over de hoogten van lury
en beoosten Cagnicourt tegon het
kanaal verder door te dringen zyn
door het ingrijpen van onze gereed
staande reserves mislukt.
Aan weerszijden van Bapaume
hebben wij vyandelyko aanvallon, ten
deele met tanks, ten deole met zeer
sterke vuur veer bereiding endernemen
afgeslagen.
Ten Noorden van dé Somme hebben
wij na hevige gevechten de hoogten
ben Ooiten van Sailly-Moislains Aizn-
court le Haut-ooetrand van Péronne
gehouden.
Aan weerszoden van den spoorweg
Neele-Ham heeft het 271ste regiment
reserve-infanterie, dat zich in de
jongste gevechten zeer bad onder
scheiden, ook gister weer zwakke
aanvallen der Franschen afgeslagen.
Overigens heeft de gevecbtsactie
tusBchen Somme en Oise zich tot
vuurstrijd beperkt.
Na een zeer aterke vuurvooroerei-
ding van verscheidene uren hebbben
de Franschen, door Marokkasnsche
en Amerikaanscho divisies versterkt,
gistermiddag tusacben Olse en Aisne
aangevallen, le uit het Ailette-dal
tegen Plerremando en Folombray
gebrachte aanvallen zijn in ons vuur
mislukt. Op enkele plaatsen hebben
wij den vijand in tegenstooten terug
geworpen.
Ia het bosebgebied ten Westen en
ten Zuiden van Concy le Ch&tean
heeft de vijand onze voorste linies
ietwat v an de Ailette teruggedrongen.
Tusichen Ailette en Aisne zjjn
meermalen herhaalde, zeer aterke
aanvallen van den vijand mislukt.
Garde-knraisiers, lijfwacht kuraseiers
en dragonders hebben onder leiding
van luitenant-konenei graaf Magnis,
den dag van gisteren meegerekend,
sedert zij in het vuur kwamen 16
vijandelijke aanvallen afgeslagen en
de hun toevertrouwd? stollingen
steeds ongerept behouden.
Berlijn, 2 September. Be Britsch»
aanvallen van gisteren waren buiten
gewoon diep geëcholonneord. Ocze
reserves hebben den s'oot ten slotte
opgevangen en tegenaanvallen h*ïbbon
ie Ecgelscbe aanvallen doen instorten
op de linie Bury-Qagnicourt Quésnt-
Noreuil.
Berlijn, 3 September. Officieel
avondbericht. Tusichen Scarpe en
Somma verliep de dag rustig. Gister
nacht in dit gebied begonnen bewe
gingen hebben zich volgens bat- pian
voltrokken.
AaD weerskantsn van Noyou war
den gedeelteiyko aanvallen aerFr&n
schon afgeweid.
Tusschen Ailette en Aisne hebben
zich tegen den avond nieuwe gevech
ten ontplooid.
Londen, 3 September. Riuter ver
neemt dat do Britten hedenochtend
over een front van 20 mijl een ma
ximum diepte van vier mijl vooruit
gekomen zijn. Zij hebben Quéant
bezat on door Djignies been den
wesccltjkon rand van Bourtiss bereikt.
Voorts zijn zy door Bertinonrt en
Rotquigny opgerukt.
Da Britten hebben Weverghemen
Lons bezet, dat zy ontruimd aan
troffen.
In tegenstelling met de verwachting
reageert do vijand gennsrins hard
nekkig ten einde de linie Brocourt-
Quéant te herovercD, doch schijnt
one in het ongestoord bezit daarvan
ta laten. Inderdaad schijnt hij zijo
terugtocht aanzienlijk naar bet zuiden
te verhaasten, teneinde achter da
Hindenburg!üwo te geraken. Volcon»
goado inlichtingen vnrluidt dat de
Buitschars @9>n nieuwe verdedigings
linie aanleggen op ongeveer zes mijl
achter da tegenwoordige. Da nieuwe
linie loop: vaa Brótières, zuidwaarts
naar Moeuvres om de Hindenburg-
lioia in de natheid van Graiccourt
t» bereiken, doch deze Unie is stellig
r.iet zoo krachtig als de Wotaniinia
sn te dicht by Kamerijk en Bouai
gelegen om den Buitschnrs gemak
ken te bieden. Hat is zelfs zeer twij
felachtig of ze in staat zullen zijn
de twee gewichtige stodou over «enige
uitgestrektheid ala spoorwugesntra
t0 gebruiken.
Londen, 3 Siptembsr. Officieel och-
tendbericht. De krijgsverrichtingen,
die gisiertn b«zuid»u de Scarp* ten
uitvosr zyn gobracht, zyn volkomen
geslasgi. Ba vijand is deerlijk ver
slagen in. z(jn voorbereide stollingen
van het verdedigingetelsel van Bro-
courfc-Quéant, mes bet gevolg dat
by hadenochtend feitelyk langs het
gvheeie slsgfront is t«rugg»trofckea.
Ia den iotp van den slag van
gisteren hebban wfl, b halve dat wy
den vijand zware verliezen bsbbsn
berokkend, ongovesr 10.000 gevan
genen garrmtt.
Onze troepen trekken thans verder
op on zyn, naar verluidt, Pionville,
Boignios ea Bntincourt binnengerukt.
Ds Canadeescbe troepen hebben gis
teren bij de bestorming van do linie
Drocourt-Quéant de grootstj vaar
digheid ea mogd aan den gelogd.
Beze linie had de vijand gedurende
de laatste 18 maanden ia depunfjes
on tot demaest geweldige hinderpaal
met alle snufjïs der moderne tech
niek ingericht. Hy had zijn stallingen
hier darmato versterkt dat op een
front van 8000 yarda niet minder
dan elf Buitsche divisies zyn waar
genomen.
In weerwil van de sterkte dezer
defensieve stelling vermeesterden de
Canadeezen, do«r de Engolsche troe
pen schitterend ter linkerzyie g«-
steund, alle vóór hon gelegen punten.
Be Zuid-(?) troepen en do marine-
trotpen van het 17e corps onder
aanvoering van luitenant-generaal
Sir Charles Fergueon brachten op
niet minder dappere wijze hnn moei
lijke taak ten uitvoer, die bsetocd
in ds bestorming van het knooppunt
Brocourt— Quéant en de Hindenburg
linie. D«z« «tellingen waren van een
geweldige sterkte, doch onze troepen
veegdon <sr over en er om heen en
omsingelden Quéant van hat noorden
uit, met het gevolg dat dit gewichtig
steunpunt by het vaUon ven den
nacht in onze handen viel. Hst corpe
pantserwagens heeft opnieuw mate
rieel tot het welslagen dezer krijgs
verrichtingen bygedragon.
Londen, 3 September. Reuters
bizoudere correspondent by het Frau-
ncho leger seiut Dinsdagmiddag:
Mangin's aanval op het plateau tua
schen Ailette en Aisne gistermiddag
Uep alwier op een belangrijken
vooruitgang van onze linies uit.
Links tegenover Guny, waar weeen
bruggohoefd aan den overkant van
de Ailette hebben, bezitten de Fran
echo troepen het bosch bewesten
Coucy-lc-Chateau en nestelden zich
in het boscbjs ten Z.0. van Moulict-
de-Nogent, zoodat we nu nauwelijks
op een mijl van de stad staan. Op
het voornaamste plateau werd Terny-
Sorny vermeesterd, dat ettsiyken
aanvallen bet hoofd bad geboden en
de Franscheu kregen voet op de
hoogvlakten ten N.O. van Crouy.
Ten N.O. van Crouy zijn we aan
den rand der tweede hoogvlakte en
hot dal van Margival voorbij, waar
de spoorlijn van Soiaeona naarLaon
doorloopt. Aan den linkerkant zijn
we nu op verscheiden punten goed
en wel over de Ailette, met name
tegenover Coucy le Chateau.
Parijs, 3 Sept. Officieel avondbe
richt Fnnechc infanterieafdeelingen
zyn tegenover Epénancourt de Somme
overgestoken.
Verder zuidwaar!s hebban de Fran-
sche troepen voet gekregen in het
dorp Genvry, ten O. van het Noorder
kanaal, en 200 gevangenen gemaakt.
Ten O. van Noyon zijn de Fran
schen opnieuw opgeschoten. Ze b«-
bij gunstig weder
van 8.30 tot 10.30 uur.
reikten den naasten omtrek van
Salency.
Se artilleriastrijd bleef in deze
heel* streek lovendiff.
In de gevechten van giiteren
tusschen Ailette en Aicne hebben de
F.anscben 1200 gevangonto gemaakt.
Een Buitacha overval ln üet vak
vau de Violu hetfi geen reanltaat
opgeleverd.
De aanslag op Lenln en Oeritzky.
Moskou, 2 September. Be toestand
van L«nin blijft ernstig doch er be
staat op 't oogenblik geen laveuage-
vaar. D» krnis wordt b anen 2 of 3
dagen var wacht.
Ia verband met den aanslag worden
tal van menscbea In hechtenis ge
nomen, o. w. ook Oskrainus die in
het bezit zjjn van patsen.
Bjj do voormalige burgemeester van
Moskou Hidnsf ert Astrof Is huis-
zosking gedaan; Mskenoss, bisschop
van Wjaeraa, is in hechtenis ge
nomen.
Uiterlijk ia het rustig te Moskou.
Moskou, 1 Sapt. Naar de Prawda
meldt zijn Zondagavond in verband
met den aanslag op Oeritzky te St.
Pitertburg tal van huiszoekingen
gehouden, o. a. ook in hst Engolsche
gezantschap. Hier kwam het tot een
botsing waarbij schoten werden go-
wjeaald. Eon lid v&n de commissie
van ohdorzojk werd gedood ea twee
commitearimsn gewond. Ean
Eageiacbm&n wiens icdentitslt nog
niet is vastgesteld,.is godood. In het
gezantschap zijn esnige msn»chc-u
in hecht«nis genomoa cn het gebouw
is door roods gardisten bezet. Er
zijn waptnen, balangr yke bescheiden
en voorraden wijn in bealag genomen.
Uit de Vereenigde Staten.
Londen, 2 September. Ba Baily
News verneemt d.d. Zondag uit New-
York, dat Hurley opnieuw raat klem
hasfc betoogd, dat de Vereenigde
Staten besloten zyn, utfaire mede
dinging op zsev»artgebied na den
oorlog te vermijden, welks naar
de New-York Times het uitdrukt -
nationale ontgoocheling »n interna
tionalen strijd zou kuonsn opleveren.
B# New York Times herinnert de
Britsc'ae protectieisten er aan dat de
nationale convanrie (in Amerika* voor
den buitenlandtcbem handel ook een
waderkeerighsidatarief heeft voor-
gssteld. Het blad voegt er aan toe
dat een billyk wederkeerigheidstarief
is toe te juichen, doch dat iu zoo'n
tariif toch ook een bedroiginj* zit
on dat zulke tarieven tot nu toe de
verwekkers van kwaad bloei z(jn
geweest.
Een nationale boycott zou meent
het blad al ovon onwettig zjjn als
vele van Buitschland's misdaden.
Men moet Buitsebiand economisch
pozoud laten, opdat het zyn oorlogs-
straf zal kunnen uitzitten. Geen bond
van naties kan gegrondvest z#n te«t-
ij op tegenstrijdige belangen, hetzij
op de onderwerping van belangen
rioor overheerschtcg.
SiBJNENUND.
Hat nieuwe kabinet.
Het Handelsblad verneemt, dat
Dinsdag een bijenkomst heeft plaata
gehad van aanstaande lodon van het
ministerie, waarin gebleken is, dat
de eischen van «anife departementen
vooral die voor Oorlog en Marino,
onvereenigbaar waren met het flasn-
cieele program van den heer Trip,
waarop deze voor de portefeuille van
Financiën hoeft bedankh
Voorts is de heer Aiticg von Geu-
«au wel bereid de portefeuille van
Oorlog te aanvaarden doch niet tevens
die van Marine, zoolat naar een mi
nister van Marine thans nog wordt
gezocht.
En eindelijk zon niet de heer Be
Geer, doch dr. De Vieser hoefd wor
den van het nieuwe ministerie *an
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen.
Kamerclub vaa Neutralen.
Op initiatief vaa den heer H. J.
ter Hall, van de Neutraio Party,
kwamen na eenige schriftelijke en
mondelinge gtdacbtenwisseling, de
Kamerleden F. Bos van den
Plattelaudabond, W. H. de Bulsoojé
van don Economiscben Bond, L. de
Groot van den Economiechen Bond,
H. J. ter Hall van de Neutrale Party,
Abr. Staalman van do Middenstands-
partij,-mr. M. W. F. Treub van
Economiachen Bond on W. W{jk van
het Verbond tot Damocratissering
d«r Weermacht, tot de overtuiging,
dat er tusschen ben genoegzame
punten van overeenstemming bestaan
om samenwerking gewenscht te doen
zjjn.
Zij besloten daarom zich te ver
eenigen in een Kamerclub van Neu
tralen, met bohoud san volledige
vrijheid voor elk dor partijen, om ujj
verschil van oordvsl over speciale
punten van ataatibeUia een eigen
standpunt in te nemen cn om bij het
zich openbaren van diepgaand ver
schil van inzicht omtrent onderwar-
pen van algemeen politiek beleid zich
van de club af te scheiden. Be club
heeft zeven leden.
Tot voorzitter werd gekozen mr.
M. W. F. Treub.
Hr. Me. „Tabaian".
(Officieel). Het Departement van
Marine deelt mede: Het trekt de
aandacht dat den laatiten ty'd her
haaldelijk niet controleerbare barich
ten in de pers verschijnen omtrent
gosdsren die door H. M. e. hulpkruiaor
„Tabanan" uit Iad:ë zouden worden
overgevoerd. Deze berichten missen
allen grond.
O ca trant da thuisvaart en de wijze
waarop deze geschisden zal is nog
ni*t3 bepaald.
Oaze Scheepvaart.
Reuter hseft den 29en Augustus
uit Parijs bericht, dat een decreet
zou zijn uitgevaardigd ter regling van
de neutrale scheepvaart oador luit-
Bchu vrij geluid®. Buiten g*, woon aan-
irekkeliik zagen do bspaiisgcn, waar
van het pers ngsntsehap repto emiet
uit: het „Handelsblad" hreft daar
aanstonds op gswezsn.
Et schijnt intueschen alle aanleiding
te beitaan om to gelooven, dat Rsnter's
medcdeeling minstens z«or voorbatig
is gewet-at. Surop wy?t in de eerste
plaats, dat de Ver. Staten tot durver
den Nedorlandncheïi schepen, dio met
eert vrijgeleide Amerikaat.acbe havene
hebben bereikt, geen efroobresd in
den weg bobben gelegd, terwijl er
geen enkele omstandlngheid kan
worden aangeduid, die er op wijzen
zou, dat men bezwaren zou koesteron
tagen deze vaart. Een plotselinge
frontverandering zou, zoo al niet
o moge)ijk, toch zeer onwaarschijnlijk
zij
Voorts is van beteekenis, dat do
regtering tat dusver geen medcdeeling
schijnt te hebben oatvacgen, die
duidt op ds uitvaardiging van een
decreet als waaróp Reuter deelt.
Officieel noch officieus.
Tenslotte mag er in dit verband
nog op gewezen worden, dal het
arrengement tusichen de Nederland-
sche en do Duitsche regeering be
treffende de verstrekking van vrijge
leiden aan schepen ia do vaart op
Geasnociaerde havens ncoit is onder-
tsvkecd.
Verzekarlai vaa per spoor
vervoerde rijwielen.
Naar men weet, keerde de spoor
wegmaatschappijen bij beschadiging
van een door haar vervoerd rijwiel
vroeger een behoorlijke schadever
goeding uit. Sedert een drietal jaren
echter is de msximum-Uitkeering
vastgesteld op f 20. Wel word deze
bepaling niet altljJ even streng ge
handhaafd, maar m den lustrien tijd
ar weer de hand aan gehouden,
wat tot btel wat wrijving tuaechen
reizigsre met fietsm on de maat
schappijen aanleiding heeft gfgeven.
M®o bedenke maar dat b.v. in 191'3
hot vervoar van fistsea in d« mil-
Iioenen liep.
Be maatschappijen stalden de ge-
legenlieid wel opan tot verzekering
van rijwielen, doch hoogsteu» tot een
bedrag van f50 en dan nog onder
de voor den toerist zeer varzwarende
bepaling, dat bot rijwiel behoorlijk
moeet zj}n ingepakt.
Thans is er, met ingang van 1
Sopt. mat instemming van den
A. N. W. B. tusBchen de Ncdsrlandache
Spoorwog maatachappyen en de
Acoritrdamacbo Yerzjkerlcgs-Maat-
«chappjj 't „Koggeschip", die deze
branche van vorzekericg opdroeg
aan het Rotterdamache reisbureau
Seeuwon Co., een overeenkomst
tot etand gekomen, waardoor het
mogelijk is dat de rij wielen, ale reis
bagage verzonden, teg«n aiio schade
verlies worden verzekerd tot de
werkelijke waards van het rijwiel.
Twee verzekeringsn zijn mogeiijk,
eon per reis en eon pei jaar. Vcor
die per reis koopt men ten zogeitje,
dat cp het ontvangbswijs van de
rjjwieikairt wordt geplakt en waarop
de spoorwegmaatschappij haar stem
pel zot. Bo verzekering psr jaar maakt
het mogelijk voor een luttel bedrag
het rijwiel tot een waards van f 200
te verzekeren.
„*t Koggeschip" heeft daarbij af
stand moeten doen van alle verhaal
op de spoorwegmaatschappijen. B»
verzekering is geldig voor alle Noder-
lendsche spoorwegen en tramwegen
onder behetr dor spoorweg-maatschap
pijen staande. Be leden van den A.
N. W. B. genisten op de pi orale een
belangrijke reductie.
Drie kinderen verdronken.
Bit-sixgmorgen omttrctkie half elf
is ter hoogte van h6t Parkatelger ta
Rotterdam op de rivier gezonken bet
Ijzeren scheepje „De vrouw Jannetje
Cornelia" schipper Z. Basnco. Het
was beladen met 30 ton ijzer, afkom
stig van Hendrik-Ido Ambacht on
bestemd voor ds Masehaven. Se
schipper zijn vrouw ®n zijn 15-jarige
zoon werdon met groote mosit» gered
door de bomannicg van de veerboot
en andere tor hulp gesnelde schspon.
Helaas zyn drie jongere kinderen
verdronken.
Onvoorzlehtighaid met vuurwapens.
Men schrijft uit Barntveld
B» 38-jarige zoon van den arbeider
A. Cozijcsen, wonende in de buurt
schap Glimd, wilde een schroef van
•en oud modsl pistool losdraaien. Toen
dit werk ju echter niet vlug genoeg
wilde vlotten, legd) hij den loop in
de brandende kachel. Juist zou hij hst
wapen, dat bij ongeladen waande, er
weer uithalen, toen hot schot door
do hitte afging on hem zijn hand
doorboorde. Eerst heel wat later werd
dit atnk vleoech, aan dan schoor-
staenwand vastgeplakt, terugga-
vonden.
Na een hovig lijden is do onge
lnkkige thans aan de gevolgen over-
léden.
Smokkeleersten In eea
pelgrimstocht,
Men schrijft uit Litnburg aan de
„Tijd"
Zelfs de devotie wordt, helaas, in
dézen tijd, nu dp smakkriwoedg op
telkens nieuwe middelen zint om haar
treurig btdrjjf voort ta zetten, mis
bruikt. En voor esn groot des! te
vergoeft arbeiden geestelijken en de
genen, die zich om do opvoeding des
volks bekommeren, aan hot tegengaan
van het ellendige euvel.
Van Broeksittard uit trekt elk jssr
op den eersten Zondag van September
een processie ter bedevaart naar de
baziliek van O. L. Vr. v. h. H. Hart
to Sittard, bet walk op een half uur
afstand ligt. Helaas schijnt deze pel-
'grlmstocht misbruikt door «enige
7rouwtn, die ta Sittard een flinken
voorraad nmokkolWA&r opdeden
raesat cheviot en chlrtiogetoffen
die zij onder baar kleoren meenamen.
Zou de smokkelwaar eenmaal in Broek
sittard zyn, dan ware hatbyca abso
luut getu kunstj dio over de grens
te krijgen.
ÜD pastoor, herder derj parochie
Broeksittard, waarschuwde verleden
Zondag in boide Missin de geloovlgon,
dat zy de godedienstot leningen der
proclisis toch niet zouden misbruiken
„men zij dus gewaarschuwd", was
zijn conclusie.
Op den terugtocht van Sittard natr
Broeksittard werd de processie aan
het „Kappelletje" door mn troep com
miezen aangehouden en alle vrouwen
moesten de processie verlaten; de
mannen konden de processie vervol
gen. Be vrouwen werden in twee
pr.itijen naar da vislteuses gevoerd;
de cene naar die van Stadbroek, de
anders naar die van Broeksittard.
Allen mossten daar getrüitetrd wor
den en «r werd volop smokkelwaar
gevonden.
Ns,ar ik vernomen heb waar
schijnlijk, zier waarschijnlijk ia't waar
ook z(jc e enige commiezen in den
vzijen tjjd van du processie te Sittard
geweest om de bedevaartgangers te
eurvsilleercn en te zien, cf zij ook de
winkels binnen gingen om smokkel
waar te koopsn. Zz n velen trokken
de winkels binnen. Gevolg het boven
genoemds aanhouden dir vrouwen,
ongeveer 150.
Een kouwelijke korporaal.
Ora ongeveer balf zsven kwam de
trein nit de richting Sittard te Roer
mond binnen. Met vete andere rei
zigers stapte ook 6«a infanterie-
korporasl nit, doch de man bad reeds
grleide by zich. Immere, het korpo-
raallj# was in Hoensbrook ingestapt,
cn het bleek b|j de visitatie (n den
trein dat de jeugdige landsverdediger
er wel wat erg dik in zat. In de
kleeren n.1. Bij onderzoek aan dan
iy?e b'.eak het jonge mensch maar
even behalve hst gewone stel onder-
kleoren, drie stel nieuw ondergoed
bovendien te hebben aangetrokken.
Hij bad hot- zoo kond gehad, ver
klaarde hij. Maar daar hst ondergoed
allon nieuw was, geloofde mon van
die kouwelijkheid niet veel, temeer
daar het jonge mensch in korte jas
met verlof *ra» gegaan. Hst gevolg
was dan ook, dat bet korporaslije
moe motst naar de wacht, tm zich
v3n de overtollige kledingstukken
te ontdoen. Zeer waaischijnlyk zal
het jonge mensch behalve de inbe-
slaggenomsn onderkleerec, ook zyn
korporaalstreepen verliezen.
Eea reden tot echtscheiding.
Een vrouw op het disttibutieburoau
te Apeldoorn, die niet de door haar
begeerde hoevselheid zeep kon vor-
krijsen, verklaarde echtscheiding te
sullen aanvragen. Een advocaat had
haar n.1. medegedeeld, dat dit vol
doenden grond had, want dat zijniet
langer verplicht was te slapen by
zoo'n viezeu vsnt als haar man tegin-
woordig was.
Bit deelt de ,N. Arnh. Ct." mode
als historisch 1
INBEZONDEH.
BaiUn T«r4Dtwoord«mU>*U du R»4b«11«.
V»n >lit {iplaiUt* itakkin wordt d* «opy
nlU Wrjgg*g«v«n).
Heider, 2 Sept. 1918.
Geachte redacteur, vergun m]j
s.v.p. een plaatsje in Uw veol gelezen
bladik bcoi> niet te veel ruimte in
beslag te nemen, by voorbaat mijn
dank.
Da bijbetalingen aaa de Gasfabriek.
Ten tweede male gebruik makende
van duren vrijen tyd toog ik op naar
d* gasfabriek. Ik weet niet, en zeker
velen met mij begrijpen het niet waar
om men telkens maar moet bij betalen.
Ik ontving twea kwitantie'» over de
maand Februari; en toen ik ging
reclameeren hoorde ikja die eeos
loopt nog over Bec. dat komt door
het raadsbesluit, en ook komt het
door dat er nog esn paar dagen by
komen van hst lichten van den Meter
tot het einde d«r maand.
Maar boe het is, door raadsbesluit
van 20 Nov. of 27 Nov., geregeld is
men abuismen denkt er af te zyn,
en jawel daar komt weer een kwi
tantie. Kreeg men nu eoctsfdoonde
bewijzen dan ware men een heel eind
vooruit, maar nu blijft het maar
knoeien.
Hot verwekt ieders wantrouwen
zoo raar als het nu toch gaat.
Ik moet dan zeggen dat het idee
van onze Gemeenteraad!leden treurig
is om maar steeds bijbetalingen en
boete heffingen te laten welgevallen.
Om een kleine opheldering te geven
raad ik axn om net zoo als het in
A'dsm is een kaart aan den meter te
laten aanbrengen, dit niet verwijderd
mag worden. De muntmeter ophaler
kan dan telkens daarop xchryven
bosveal gas er verbruikt is en hoewel
2J wnt stukken er in waren. Een
ieder wato zijn verbruik en ook ho»
veel by te betalen beeft. De persoon
die ons te woord stond, aan de gas
fabriek, komt alle lof toe voor de
goede wyz* en manier waarop een
ieder door hem wordt behandeld.
Want dag in en dag uit staat het
niet stil met allerlei dingen te vragen.
Hy ge:: ft dan heel beleefd te verstaan
met het boek by zich, dat als men
niet tevreden is met de kwitantie
dat het is van de vorige of laatste
dagea der maand, dootz bevredigd is
niemand want je snapt van dat gedoe
niets, 't Is maar steeds raadsbesluit,
raadsbesluit, msar mtt b1 die raad»
besluiten betaal je tot je blauw wordt
Toen ik daar zoo stond, keek ik naar
esn paar kleine kinderen die een
kwitantie kwamen betalen.
7.0 sagen er erg verarmd uit die
stumperde. Ik dacht zoo, het ware
beter dat de Gemeente a»,o die atum-
perds dat geld betaalde inpl&ata van
die stumperde bet aan de ga»fabrick
te laten betalen.
Het was zeker geleend of zuur
verdiend gfld met werken der moeder
(want er staat niet by of bet een
arme weduwe is of niet), doch zeker
is, dat ik het een schande vind om
maar zoo ta handeten mat zulk soort
menschen, de tijd is toch al beroerd
genoeg.
Zoo is er ook een gezin over my
't is waar, door het vele verbruik is
bun gas afgenomen, doch ze betaalden
toch al was het duur, en geen schuld
hadden zc ook, alleen te voel ver
bruikt. Maar het gezin bestaat uit
7 personen waarvan zelfs kleine
kinderen en één van e»n jaar. Nu
dient daarvoor toch eten gekoekt
te worden en pap voor klaar gemaakt
te worden; want brood is er immers
tekort. Met dat al kost het gas enorme
centen en zelfs nog boete op den
koop toe.
Burven nn onze raadsleden de ver
antwoording op zich te nemen om
er in toegestemd ta hoffben zoo
iemand zijn gas weg te laten haten;
gesteld er gebeurt iets, er komen
's nachts zieken of het een, of het
ander, de heelo zaak is donker en
niemand kan bu!p bieden want daar
heerscht volslagen duisternis.
Brengt de nieuwe dag geen nieuwe
zorgen (al ia bet maar alleen met
eten voor de kinderen) eil nu ook
moet weer voor de hongerige buik jas
gezorgd worden. Geen brood, wacht
havermout of iets anders, bè geen
gas, nu dan maar niets gegeten, jelui
iydt toch al aan ondervoeding. Nu
kan men zeggen, ja u Beeft cokes,
stookt nw fornuis. Is er een formis
Kan ik die cokes opstoken? (1 mud
gehad). Ja bet is een rare historie
dis duur gas branden krygon niet
eens geedkoope cokes, wel die in 't
'geheel geen gas branden krygoa
goedkoop» cokes. Ik zou zeggen, die
dure gas heefè verstookt, heeft cok
het recht om die cokes waaruit bet
gas is gestookt te verbranden; dan
«:rat komen zy in aanmerking, die
geen gas hebben. Waat nog nooit
h«bben zy getracht «enig voordeel
te geven door middel van gasverbruik,
en nu gaan ze nog voor met cokes
bij andere verbruikers. Het te veel
gebruikte gas wordt toegeschreven
aan te veel verbruik door verkeerd
handelen neen bet teveel verbruikte
moet toigeschrsven worden aan het
langer laten branden omdat het nu
moer tyd vergde daar het gas zoo
slecht wea door die vuile bruinkolen.
Ook gaat hst niet aan om iedir over
één kam te scheren. Een gezin met
1 kind «rebrulkt circa 21 M*„ een
juffrouw die daar in huis is gebruikt
ook 21 M1., dus U ziet een geziu en
een alleen staand persoon staan
volgens do gasbeweglng op een lyn.
Ra, rs, hoe gaat dat?
Ja, do verdstling is wel recht, dat
is goed heor. Nu wil ik nog iets
zeggen en wel over het betalen aan
'de gasfabriek, bestaande in boeteen
bybotalingen.
Eindelijk is het dan toch gelukt
om een muziektent te verktygen,
hoopen geld worden daar dcor dio
hoorns weggeblazen, hoopen gold gaan
verloren met hot g«v«n van gratifi-
catrön. Ware het nu niet beter om
al dat geld aan de Gasfsbrifk te
gaven en de arme en noodlijdends
menschen vrij te laten van bybetalin?;
of boete?
Ik las in het laatste raadsveralag
dat onze Burgemeester dacht dat het
valk er mee ingenomen was om de
Marine Kvpel te laten spelen. Neen,
er zyn hesl wat menschen die bet
een schande vinden om zoo veel geld
zao maar in eens uit te geren, en
dan voor iets waar wij builen kannen.
Wy hebben zelf* toch twee goede
muziekverenigingen, zy verzochten
toch om een tent, na er is een tent
en laten zij nu naar hartelust «pelen.
In 't Vondelpark in Amsterdam
spelen verschillende verenigingen,
doch alles gaat gratis en zo doen
het met plelzier. Maar zouden onz*
goede raadsleden de marine muziek
ook in die mooie tent laten spelen
als z(j die muzikanten zelfs moesten
betalen? Enfin, mijnheer de redacteur,
nogmaals mijn dank voor de vele
plaatsruimte die ik verg, doch het
is de geest van meer Helderacbe
ingezetenen. Baar om zend ik U hem
toe. Het is dan te hopen dat deze
rogeien gcedo resultaten mogen
hebben op dat men wet# boe of bet
gsat in deze verdere gssmlsère.
Hoogachtend,
Wilh.str. ICO. B. Txhtije.
Be biykbaar niet erg muzikaal
aangelegde heer Teatij j heeft gemeend
niettemin zyn Uer voor den dag te
moeten balen om daarop «en wysje
te tokkelen, hetzelve wy»je begelei
dend met een sonoor basgelnid. Maar
hy boorde niet, dst zyn speeltuig
ontstemd was, dat de snaren roistig
waren, en dst zijn sonore bas ietwat
schorrig was geworden. Baardoor is
zyn ontboezeming, hooseer trillend
van verontwaardiging, vol valsch
pathoe, en krygt zyn improvisatie
meer dan een verkeerde noot.
Ach! als alle menschen, die inge
zonden stukken schrijven, zich eens
bepaalden tot onderwerpen waarvan
ze veratand hadden I Deze scbryver
breekt een lans voer enkele gasver-
brulkers, die zjjn of wordenafgesneden,
doch hseft zich geen rekenschap
gegeven van den ernst der omstan
digheden, waaronder die afsnydingen
(die da gemeente ook waariyk niet
voor baar pleizier doet), plaats hebben;
by redeneert inzake de cokes- en
gasvoorzieniaf als een kip zonder kop,