HELDERSCHECOURANT
No. 4989
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1918
49e JAARGANG
1 G. PB «OAK Jr., »alOw. - «ptoop 7000 «x, *>ono«na«Mt»|W)l»l In d» H.—nmr po»« tl.eB. Aiilmolti* I g.gS. t
Aan onze abonné's
buiten.de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Helderaohe Cou
rant, Zondagsblad en Modeblad
,3d* kwartaal 1918 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 30 Sapt. a.s., eallende
anders daarover per postkwitantie
worden beschikt met verbooging van
dispositiekosten.
Aangezien, door de verhoogde in
casso tarieven van de post, thans met
10 cents verhooging inplaats vctn 6
moet voorden beschikt, raden wy onzen
abonné's, in hun eigen belang aan,
ons het bedrag zoo spoedig mogelp
toetezenden. Postwissels voor dat doel
behoeven slechts met een zegel van
21/» cent te worden beplakt.
Ba abonnementsprijzen van ons blad
en zijne premie uitgaven, ztjn:
Heldersche Courant:
franco per poot f 1.25, Buitenland f 2.25
franco per poat f 0.60, Buitenland f 0.90
Modeblad:
franco per post f 0.95, Buitenland f 1.20
Op- sn ondergang vm Zon aa Maaa
en tijd vm hoogwater (Texel).
(Zomertijd).
s
S«pt. op: onder: oponder: v.m.:n.ro.
Zondag 22 a. 7;28m. 0.28 6.48 667 960 10.25
Maandag 28 7.66 10-66 6.47 666 10.86 11.6
Dinsdag 24 988 a. 0.16 fl.49 663 U.20 1160
Wowrad. 26 9.29 1.28 6 61 661 0 6 060
DondMd. 20 1069 2 28 8.6S 669 066 L0
Vifidag 27 .1166 3.12 866 6 47 1.1» 1.60
ZaUrdag 28 m. 0-46 8 47 667 646 2.10 >60
DE WEEK.
17 Soptember.
Het .admiraalschip", zooais dr,
Kuyper in zijn .Standaard" het
nieuw opgetreden kabinet noemt, ie
dan oicdolijk .de haven uitgevaren".
En de admiraal beet - zooals reeds
siade dagen bekend was jhr. inr.
Charles Ruya de Bewenbronck, laat
stelijk Gouverneur van Limburg, zoo-
aln de Commssarie der Koningin te
Maastricht nog altijd wordt genoemd.
Voor jhr. Loudon ie de Haagtche
burgemeester Van Karnebsek in do
plaatst gekomen, officieel tot geen
politieke partij bahoorend, geboren
diplomaat, handig spreker, schrandere
figuur van tact en van bestuurskracht.
Voor mr. Ort de Staatsraad mr. Th.
Heemskerk, de oud premier vin 1908
en 1909; voor mr. Trenb de Ameter-
d&msche wethouder van Financien,
mr. Sc Vries, kundig, strijJ «aardig
en vindingrijk man. Voor d*n „burger-
mlniater" van Oorlog mr. Be Jonge
kwam de directeur generaal van
Posterijen en Telegrsfit, Jhr. Altiog
von G».uaau, wien 't evenmin als
.Tupiter gelukte 't ieder naar denzin
te maken, maar die in de gelederen
van P. en T. een zetr populaire fijuur
was, wat bfi zijn afacneid van het
hooger en lager personeel w»l zear
duidelijk ie gebleken, Voor dr. Lely
kwam de hoofi-ingenleur Köaig, «n
men ie er nu ztksr van, dat ook
wat de Zulderzee-plannen betreft,
dezs bewindsman in di lfin zal blijven,
door dr. Lely getrokken. Be zware,
uitorst ondankbare taak, aan de
portefeuille van Landbouw, Nijverheid
en Handel vabondon, ia tecalotte
aanvaard door den heer Van IJïeel
ntefin, den directeur generaal van
Arbeid, en wij wenschen hem de
.zenuwen als kabeltouwen" toe, waar
dig om 't .hondebaantje", door den
heer Poethuma vervuld, te kunnen
waarnemen. Bs oud landvoogd Idee-
burg, - de bakwame, eenvoudige,
hooggeachte ea algemeen veris oowde
man, treedt voor de derde maal
als minister van Koloniën op. En de
nieuw» premier vindt in b*m een
der sterkste «steunpilaren van bet door
b«m aan H. M voorgedragen Kabinet.
Aan het hoofd der nieuw in te
al ellen departementen van Arbeid en
van Onderwijs, Kunstan en Weten
schappen zullen weet men
respectievelijk prof. Aalteerse «n dr.
Bs Viseer optraden, beide figuren
van algemeen erkende bekwaamheid.
Ia mija jongste kroniek kon ik deze
bmwindalieden rsede rosmen als aan
staande minister*. Thans -/fin z» reeds
sinda enkale dagen in functie getreden.
Premier Ruya do Beerenbrouck heeft
Zaterdag 14 September j.1. de zitting
1917-'18 der Steten-Gene.raal geslo-
t«D en hfi beeft daarbij gehandhaafd
de gewoonte, door mr. Cort v. d. Lin
den ingevoerd, om de aluitingareda
slsehts uit een ptar zinnen te doen
bestaan. Be Grondweteherziening van
strekkende bateekenie" was hst
«suige, dat Z Exc. noemde van dezen
lejpglattoven arbeid, deor denSinaat
en de tha.ee morsdoods Tweede Ka
mer van 1913 en 1917, volbracht.
Vroeger wa* 't .adat" om in zoo'n
eluitingarede sene opsomming tege-
vsn van grootere en kleinere ont
werpen, door de Kamers afgedaan,
zooflat. er soms een zosr schril con
trast ontstond tusschen het ^multnm"
u>ü 't „multa". 't Schijnt, dat men
nu voor goed d» beknoptheid zal in
acht nemen. Men &a een schrede
verder. Op 14 September j.1. waren
ar circa 30 senatoren en Lagerhuizen,
(onder wie enkelen, die voor 't aller
laatst een kijkje kwamen nemen ala
volksvertegenwoordiger) present. Eu
op dien dt uiligen, triestige» regendag
was ar zelf* op het Haagxcha Binnen
hof geen belangstelling voor do gala
koets met den witgeparnikten koet
eier, waarin de premier den tocht
Noovdeinda- Binnenhof, vice versa,
vermaakt. Men vereenvoudige de
plechtigheid der sluiting van eens
zittingontdoe baar van bet goud
en bet gala-vertoon, dat zoo vreeand
afsteekt bfi het lsëge en nonchalante
van de .omgeving". Geen enkel belang
•Aal daardoor worden geschaad.
Ia afwachting van wat H. M. de
Koningin op Slnodag 17 September
in de Troonrede zon openbaren alp
het program van het nieuwe bewind,
kwam .Bs Tfid" reeds met ssn paar
.onthullingen", - voorop stellend dat
het nieuweRegeerirgt program ,m«t
cagscovg algemeece instemming" in
«ene Hjtenkomst van d» Rechtsche
partijen is begroet.
Inperking van da mobilisatie, ver
eenvoudiging van bet Bistributto-wei k
t.d., krachtige voorziening ln den
woningnood, v«rean"oudiginf der
werkwijze van h«t Parlement (een
subliem detkbeeld, dat groots zege
ningen kan brsugtn ais ook „d«
menschan" zich wat verkiezen te
veranderen)deze punten staan voorop.
Eq iutusscieu kwam premier Ruya
met een splinternieuw .novum". Er
verscheen een Koninklijk Besluit,
bepalend dat de ministère, hoofden
der departementen, .alvorens te bs-
vlieten over zak&ü, waarbij algemeen
regeerings beleid kan geacht worden
betrokken te zyn", overleg moeten
plegen mat don premier, die bij
vervulling dier taak zal worden bij
gestaan door den secre'aris-geoprial
van Binnenlandsche Zaken. Deze
functionaris, i.c. mr. Kan, zal dus
vervullen het ambt van vice-minis-
ter. En hooft reeds een der Zuid
Liotburgeche bladen gezegd de
premier zal duo feitelijk opperbe
gluurder van Buiten- toowel ala
van Binnenlandsche Ziken zija. Etc
soort van Nedorlafidsch» Rijtskans*-
lier. Wien zal 't een oogenblik ver
bazen, dat zulk vooruitzicht in de
_lsge landen aan zee" roedn dade'jjk
kreten van gemelijks küttok uitlokte
Intusschen beeft hot afgetreden
extra-parlementaire Kabinet doen aan
schouwen, w»t de gevolgen zfin in
dien bet hooft van een Kabinet do
kracht mist om oeaheid, homogeni
teit, te basdhaven. Be groots vraag
nu, of de tmr Ruya de Bseren-
brocck kracht genoez zal hebben om
zijn Kabinet te beschutten tegen de
stormen, die zullen opstoken en
waarvan meu nu reeds d» nadering
kan bespeuren
De leider der vrijz. domocraien, d«
beer Marchant. heeft in zijn ongaar,
bet r..«uwj, Richttcho en Psilomen-
taire minieteiie met onverholen,
loyale vreugde begroet; erkend, dat
ar mannen van hesiuurakracht, van
beteckenie ie zitting hebben gepro
tsateervi tegen bet gedeft om bfi
voorbaat en zonder zfia daden af te
wachten, nu roeda ti*n nieuw-opge-
treden premier te *tigmatis»ersn als
een figuur ven .het tweede plan",
een middelmatigheid, die aan 't
roer zou z^n geroepen, wijl de.first
clsas-meu" weigerden. Miar ds hoog
bejaarde leider van de anti-revolutio
Daiie partij begroette hot ministerie-
Ruya ln eei zuurzoet artikel, waarin
er scherp da Rutvacbt op word ge
richt, dat «an het .admltaalBchip",
straks geuoemd, de .gel» (pauaelfjk»)
wimpel" in kop is gehsechaa. Ea dr.
Kuypor vosgde er bfi, bos hfl en de
zijnen .niet op dat admiraalschip en
onder de orders van dezen admiraal
zullon worden ge Tonden." Ven heeft
nu ef te waehren, boevelen in d»
anti revolutiooaire partij dat parool
van den loider, wiens gessg ln boog»
mate geschokt is, zullen volgen 1
Zeer «waar en mocieltJk is dt taak,
welke hst Kabinet-Ruys wacht. Afge
scheiden nog van de politieks samen
stelling der Tweede Kamvr, welke
mèeb eogtj d*t sr telkens levenete
varen voor het ministerie (o.a. door
bet zóó erbarmelijk Ingeslopen absen-
Uiune i) kunnen ontstaan.
De geruchten omtrent de Eatento-
leenlng, welk» hier te lande Z4U
geplaatai worden en die in nauw
verband zou staan mst het .general
agreement", door ons met de Entente
Biatoa te sluiten, eu waarbfi het vitale
belang der Jov»nsmiddiien-voorziening
voorop zou z(ja gesteld, luidt bemoe
digend. 10 deze «lagen heeft men
zich - ook waar de echoooet lijkende
tijdingen worden verspreid, steeds to
pantssrsn tegen teleutaMlingen I
Bi lading van de .Nieuw-Amster-
dam", uit tarwe, gerste- en rogge
bloem bestaande is op komst. Bs
aanvoer uit Amerika schijnt, verzekerd.
Maar bet tekort aan allerlei, wat de
voedsel-voojzienlng betreft - blijft
dreigend «n zorgwekkend, zooals de
oud minister Postbuma in ztjn schrij
ven, tot de kerkgenootschappen ga
richt, 't terecht noemde.
distributie van goedkoop rund
vl««Bch nam e*n aanvang, msar 't is
en blijft iets mindor dan .mondjes
maat". Het dtxtribueeren van een
onsje thee per hoofd en per weekuit
den voorraad van de ,L»mbok",
de 9900 met thee geladen kisten, ons
toegezonden lijkt mogelijk. Be
premieren de minister vau Landbouw
zullen weldra met de Commiesarissen
der Koningin cocferceren over al wat
rast de Biatributio verband houdt.
Bat wfiat op het streven om eenheid
en eamenwerkicg te brengen in het
distributiewerk. Waaraan 't onder
'e boeren Postbum&'s bsstior juist zoo
jammerlijk beeft ontbroken. Wat de
.dag van morgen" zal brengen, kan
niemand thans voorspellen. Er z(jn
teekenen genoeg, erop wijzend dat wfi
staan aan den vooravond van groots
gebeurtenissen na de vier Jartn wan
meracbenaischtirg.
Msar intusschen blijft voor de
nsutralsn, inzonderheid het arme
Nederland, de situatie benard, zij 't
dan ook, dat God ooi beboedde tegen
hot aangetast worden door den oorlogs
gruwel zelf. Ttlkens komen tijdingen
van niouwe offers, die da zeevarenden
(men denke aan de arme Scheveniog-
scha logger .Petrowlla") moesten
brengen aan de .oorlogsgevaren der
zee".
Eq terwijl die droeve tijdingen
inkwamen, werden wij, op den
.angolukadag" van Vrfdag 13 Septem
ber opgeacbrikt door de mare der
vreetelijke spoorwegramp bfiWeesp,
die zoo bittere rouw bracht over tal
van-gezinnen, 't Was het schrlkkelfik-
ate spoorwegongeval, dat ooit in
Nederland schijnt te zijn voorgekomen.
Ea de commissie, onder oud
minister Lely's leiding ingesteld, zal
't nader hebben te onderzoeken. Op nie-
msnd schijnt het .odium" te drukken
ven bet wegtaktem van den dijk, op
drsxsigen laagvsmboJem rustte,
en door d» aanhoudende stort
regent van den laatsten tfi# verzwakt
was. Esc uur vóór het ongeluk waa
de w*g gtïospectserd on men kon
toen niet* ongewoon* consfeateerec.
Misschien zal het gebeu: «»e ertoe bfj
dragen, dat men eindelijk komt tot
een andere inrichting van onze spoor
weg compartimenten
Op Zaterdag 14 S«ptember j.1. is
het aan Thomson's nagedachïenis
gewijd monument te 'sGra?enhage
ingewfjd, bij monde van den tachtig
jarigen generaal K. Eland aan het
Haagsche gemeente bestuur overge
dragen. BIJ dia galegoLbeid hield
senator en oud-mirister H. Colija
een treff nde rede, waarin hfi de be
teekenis v*n majoor Thomaon'n fl
guur in rake trskkon schetste. Man
nen van hoog» b*gaafdh*id en warmt
vaderlandsliefde brachten daar hulde<
aan de nagedachtenis van den in
Albanië gevallen Nedtrlaodschen of
ficier. 't Was e»n oogenblik, waarin
zonder chauvinisme het vertrouwen
m da toekomst van ons volk kon
worden verhoogd, versterkt I
Mr. Antokio.
Naschrift.
De Troonrede waarvan de voor
lezing door fit. M. ook nog door den
gisteren bxëndigden nieuwen minister
van Marine, vice-adm. Naudin ten
Cate, kon worden bijgewoond, is
wei Ur>g, maar vrij mager van in
houd. Bs verklaring, dat do «codo
mitche toestand .een voortdurend
ernstiger karakter aanneemt", is
weinig bemoedigend. Be Regeering
zal trachten .de lasten dor mobili
satie zonder vermindering der wfor
macht, te verlichten". Dus van de
mobilisatie hoe kan 't ook anders
gessn sprake. Wat de levensmid
delen-voorziening bstrefc, zal gestrsefd
worden .naar zekerheid van de rech
ten naast de plichten der ingezete
nen". E<n gosd, sympathiik woord,
dat in broeden kring vreugde zal
wekken.
Een .Regeerings-program" geeft
deze Troonrede ni?t. 't Wachten blfifc
dus op de daden der Rageuring.
Mr. A.
DE OORLOOI.
Het antwoord der Voreeoigde
Staten opdoOastsnrlJkschenota.
Onmiddellijk na ontvangst der
Oostamijkftche nota heeft de regeer in g
dor V. S. haar antwoord daarop ge
gegeven. Nauwelfika he-ft mtu don
tfid gehad om het oificieele stuk te
bfsiudeeron en de antwoord nota op
te stellen. Waarom die geweldig»
ha&et? Wilde mon de overige ge
allieerden vóór zijn, han als het ware
dwingen ejeneen» een af wij zend ant
woord te geven.
Be Buiteen» bladen beantwoorden
deze vraag be?wfcigend sin conclu
deer en eruit dat de geallieerden nu
r«eds aan den leiband der Vereenigde
Stalen loopen. Be nu door de Amtri-
kawsch» regotriug gevo'gde methodG
gc»ft inierdaad udeu tot ver-
ooder«tkl!\Gx dat Am-i,ia th*ü« d*
hulp der gealii*ercl*n, later een
struikelblok zal worden voor bat
tot fctaod komen van den vrsdo.
"Verschillende Ecgalsch® bladen zijn
ook maar w»iuig met dit Aposdig
moven antwoord ingenomen. Be
Manchester Guardian ziet evenals
de BaUy News in een dergelijk
bruusk antwoord slechts een rmdclsi
om dsc s^meBhang dtr CeotraUn
te vorsteikan.
Matr ook de inhoud van hst ant
woord van Wiluon keurt dit blad aiet
goed. Aannemende, dat men bet er
over eens ie, dat de Oestenrijkscbe
vooratellen niet kunnen worden aan-
vaaid, betreurt bet blad, dat in het
antwoord niet werd uiteengezet waar
over men bet eena moet zfio om tet
«en confeiettiete komen. Nn zalmen
in Baitschland en in Oostenrijk zeker
de gevolgtrekking makea, dst Wilson
een conferentie eenvoudig belet.
Be Mancb. Guardian ia van meening
dat de intergeallieerde Raad u
Versailles wel een gemeenschappelijk
antwoord zal opstellen en het zou al
heel onwaarschijnlijk klinken, dat de
Vereenigde Staten zich niet bij dat
antwoord zouden aansluiten, temeer
daar de regeerlng te Washington van
den intergeslüeerdtn Raad diel uit
maakt
Niettemin meent het blad dat dn
geallisardeu zich nu by het program
v»n Wilïon mosten aansluiten om
de eenheid van baudeUn te bewaren.
7an het overleg te Vereailles ver
wacht het dus blijkbaar dat het
antwoord niet geheel afwijzend behoeft
te zijc.
Van het Westelijk front.
Berliji, 19 Sept. Be Engelschen
hervallen hunne aanvallen weer tegen
onze stellingen voor hetSiegfriedfront
in den sector van het bosch van
Ha^rincourt tot d« Sommt. Da noor
delijk van Gonceauconrfe en tegen het
dorp zelf gerichte saavallen misluk
ten voor onzs linies. Ook tusechen
Gouzexucourt nu Hargicourt sloegen
wfi «Ie Eagelechen af, die met sterke
strijdkrachten en tanks herhaaldelijk
stormliopen. Epehy en Roussoy ble-
vrn na afwisselenden altijd in 's vijands
handen, 'i Avonds herhaalde de vijand
op dit geheele front zfin aanvsllsn.
Zfi werden ovtra1 sfgeslagen. Tut-
scben Hsrgicourt en Pouttu drongen
de Australiërs in onze stallingen. Na
hevigen atrQd gelukte het den over
Hargicourt en Poutru aanvallenden
vfiand ten W. van Belllcourt en
Bcllengllse tot staan te brengen.
Tusachen de Omignonbeek en de
Somme vielen de Engelschen tezamen
mst de Franscheu aan. Onder inzet
ting van sterke strfidkrachten be
proefde rfi voor Sr. Quentin en ten
N. daarvan door onze holes te breken.
D« tot den avond voortdurends strijd
•indigds met een volkomen érhec
van d«n vijand. Ia verbitterde ge
vechten werd hij ia zijn aanvalsstel
lingen teruggeworpen.
Ten Z. van de Somme mislukte
een partieel* aanval van deFranechsn
Londen, 19 Sfpt. Gistermiddag epen
de de vtyeDdoen hevig bombardement
aanhetnoordelijkdcflivanhetvlagfront
tusschen Gouzesucourt en don weg
Atrecht-Kameryk. To vijf uur 's
middags detd de Buitiche infanterie
een aanval over een broed front van
de buurt van Frescault af naar bet
noorden toe. Overal w»rd ze volkomen
afgeslagen met grooto verliezen.
Een tweede krachtige aanval werd
kort daarop gedaan ten N. van Mosu-
vres. Ook deze wo.-d, met zware ver
liezen a»n de zfid.e c«r Buitscbers,
afgoslager.
Be Ergelsche troepsn maakten vor
deringen ten N. vao Pontiuet en
bereikten de voorposteteiling van de
Hindenburg-linie in dezen sector. Aan
hunne linkerflank herhaalde de vierde
Australische divisie den aanval te II
's avonds en nam na een zwaar ge
vecht de voorpoststellingen van de
Hindenburg-linie,
Mesr n?.ar het noorden toe is hevig
gestreden ten O. van Roussoy en
Epehy. Ogzo troepen namen Lampire
in bezit en sloegen krachtige tegen-
aanvatten van den vfi&nd af.
Ia den sector Villers-Guislaln her
overde de 17de divisie, die bij den
opmanch van gisteren vele honder
den gevangenen bad goma&kt, het
Gauchsbosch, dat de vijand gisteren
in esti tegenaanval teruggewonnen
hstd «n sloeg later in d«n namiddag
met hevige verliezen «en krachtigen
tegenaanval rf, dien de vijand van
ViUetsGuislain uit gedaan.
Hst aantal gevangenen, gemaakt
in de operaties, die de Engelschen
gisteren ten N.W. van St. Quentin
begonnen, bedraagt thans ruim 10.000.
Wtj vermeesterden ook zestig ka
nonnen.
Vorderingen der Frsnscheo
bij St, Quentin.
Parfis, 19 Sapt. Officieel. Ia den
loop van den dag zotten de Franscheu
bnn aanvallen voort in de stmk ten
Z.W. van St. Quentin ei hebben hun
terreinwinst uitgebreid in weerwil
van d«n bsrdDekkigen tegenstand
d»r Bnitsc'jerc. Zfi zijn Contesconrt,
dat geheel in huo handen is, gepas
seerd en vermeesterden Caitris. Ver
der Znidwa&'ts, brachten zij hun
linie tot &an den rand van Banay voor
uit. Op do plateaux ten W. van
Jouybebbend#Duitschers opnieuw zoa-
tter succes tegenaanvallen gedaan. Be
Frauachtn "^rfideMcn alle pogingen,
brachten hun zw*r« vorltezen toe,
breidden bnn terreinwinst aarzienlfik
uit en maakten ion 100 tal gevan
gezen. Buitecbe aanvallen ten O. der
Maaa ln de stro»k van Gbambrettee
en in de Vogeozon leverden gosn
resultaat op.
Van het gevechtsterrein in
Macedonië,
E.n opmarich d.r SirvISrs.
Londen, 19 Sept. Gemeld wordt,
dat de Serviërs hst Bulxaareche front
doorbroken hebben «n aat hun czv*-
lerte Polvjko, 30 K.M. ten N. van het.
oowpronkelfike front heefr. bsreikt.
Een andere troepenmacht Surviiche
cavalerie rukt op in de richting Prilep.
Het aanvalsfront is thans 40 K.M.
breed.
Etgtfscb oRderzosklngsvaartutg
la daa grond geboerd.
Londen, 19 Sept. Ou Admiraliteit
bsrrcht, dat een Buitsche onderzeeër
dm 12»n Sept. eenEngelvch gewapocd
onderzovkingsecbip door «en torpedo
in den grond boorde.
Acht officieren en vJjLis; manschap
pen, onder wie vfif-ea twintig van de
bandelsmsrine, worden vermist.
Documenten der Bolsjewiki.
Van AmerikuwMch* zijde worden
verschillend» documenten openbaar ge
maakt met het doel aan te toonm
dat do boltjewiekecheieltisrs eigenlijk
slechts Bniteche agenten zijn.
Tevens zijn foto's gepubliceerd van
brieven, gewisseld lusschen de leiders
der bolsjewiki en ö«n Bnitoehen gene-
ralen staf of BuiUche officieren in
Rusland. In een daarvan bad de Buit
acbe generale staf „da eer" om
aan de bolsjewiki leidere te verzoeken,
zoo spoedig mogelijk te worden in
gelicht; omtrent „do hoeveelheid en
do ligplaats der voorraden, ontvangen
uit Ameriks, Engeland en Franktfik
alsmede onwr^nt de tioepecafdeelln-
gen, die dezs voorraden bewaken".
O. a. is er een erdar van het Buit-
sohe opperbevel om drie Buitscbe
duikbooten langs de Transsiberiiche
lijn naar den Grooten Oceaan te zendes.
Het sink draagt de aanteekenlng van
Trotzby: „moet ten spoedigste worden
uitgevoerd,(get. L. T")
Andero brieven zouden wen aan-
toonen dat Buitscbland rljdens den
burgeroorlog in Finland aan beide
partijen hulp vertoende.
EERSTE KAMER.
Bfi de behandeling van het ontwerp
Adres van antwoord der Eerste Kamer
op de Troonrede merkten eenige leden
op dat 06. over het vrouwen
kiesrecht in do Troonrede met
geen woord gerept werd.
Bs minister van Binnenlacdtche
Zaken antwoordde hierop dat zelf
beperking een eerste eisch ia geweest
bij het optreden van het kabinet. Er
zijn groote vraagstukken, vijf punten,
die het eerst de aandacht vragen en
die domineeren boven dt anderen, en
wel: lo. de handhaving van de neu
traliteit on de onafhankelijkheid ;2o.
de crisismaatregelen, die voortdurend
deze Regeering bezig honden. Ten
derde zfin er is financiën, waarmede
de Regeering z ch moet bezighouden.
Be Troonrede m o e e t z ch beperken
tot wat hoogot urgent wa*. Andere
zaken, hoe botengrjjk ook, komen op
de tweede plaate, ook het vrouwen
kiesrecht Be Rogeering is niet voor
nemens om voorstellen ter oplossing
van dit vraagstuk te dotD.
PLAATSELIJK NIEUWS
- By K. B. is aan J. A. F. Torié,
commies bfi Rtjksweif alhier, een
pensioen verleend van f 1420'sj aars.
- Bfi paal 2, by Huisduinen,strand
do de xchokker IJm. 354, sch'pper
P. do Graaf. Be 'cemanDing is door
do sleepboot „Simioa" te NieuweJiep
aangebracht. Het scheepje is waar
schijnlijk wrak.
SubsidiSn onze gemeente
betreffende.
Op de begrooting voor Binnen-
lamteche Zaken (Hoofdstuk V) waartoe
Onderwijs nog behoort, treffen we
aan de volgende posten
Esn aubsidfs-verhooging van f 1875
voor t'e Zeevaartschool to Helder
waardoor de Rijkssubsidie worden zal
f 18 025. Be enbsidie der provincie is
f 3625, die der gemeente f 12.300.
By bet onderdeel: Inrichtingen voor
handelsonderwijs, treffen we, wat
onze gemeente betreft, geen ver
andering san.
Voor de huiïhoudschool te Helder
wordt sene verhoeging voorgesteld
van f 850, zoadat de Rfiksaubsidio
alsdan f 6000 zal bedragen, (van de
provincie staat een bijdrage aange
geven van f 1650, van de gemeente
f 4230).
Bij het onderdeel Ambachtaonder-
wijm wordt voor Helder geen ver
andering voorgesteld.
Bljzoidsr oogst- ss daakfaest
la het Lager das Hslls.
Hoewel wfi bet afgeloopen jaar niet
zoo overvloedig bedeeld zijn geweest
mst oogstvoortbrsngsslen ais andere
jaren, toen ieder zich na r hartelust
te goed kon doen san fruit on groenten
en andere latdproducten, mogen
we niet ontevreden zijn over hetgeen
we nog daarvan genoten hebben.
Hot Ltgtr des Heils beeft, eveoals
andere jaren, onk nu een bijzonder
oogst- en dankfeest georganiseerd,
teneinde feestelijk en dankbaar te
herdenken het goede dat dit jaar ons
ook weer hr.eft gegeven.
In verband met dat feest zalleu
speciale samenkomsten wordsn ge
houden, en wel morgen 10 uur v.m.
en 8 uur n.m. Een bidstond voor hot
welslagen van den da* he*fc reids
's morgens oin 7 uur plaate.
Beze samenkomsten, die door
muziek «n zang zullen worden opge
luisterd, zullen gehouden worden in
de zaal van het Leger dei Heils,
Spoorgracht 38.
Op het platform zulten veracaillenae
coztitprodueteü worden tentoongs
stsld, hetgeen voorzeker «en feestelijk
aanzien zal geven.
Be samenkomsten zijn voor iedsr
toegankelijk.
BINNENLAND.
Onbepaald klein vsrlof lasdstorm-
pllchtlgsn bij de zeemacht.
Naar wQ vernemen zal aan de
landstormplichtigen by de zeemacht
van de j&arklaesi 1910, waaronier
ook de kustwachter*, op 26 October
as. onbepaald (klein) verlof worden
verleend, voor zoover zfi zulks
weuschen.
Hieronder zfin uiteraard niet be
grepen zij, die boheoren tot de beman
ning van gemilitariseerde vaartuigen,
terwfil voor hen, die later zfin opge
komen dan de j sar klasse, waartos zij
behooren, of die door gevangenisstraf
o.a. tijdelijk aan den werkeiyken
dienst zija onttrokken geweest, de
fcijzecóftre bepalingen gelden welke
voor de landmacht van kracht zfin.
Ook zyn afzonderlijke data vastge
steld, waarop het onbepaald (kiein)
verlof ingaat van landstormplichtigen,
behooronde tot de jasrklaese 1910,
'11, '12, '13 en '14, dio in verband
met bet bezit van diploma A of B
als machinist s/e. van koopvaardij-
schepeo, van do landmacht zfin over
geplaatst bfi de zeemacht.
Graan voer da landbouwers.
Op de desbetreffende vragen van
den henr vau Lanschot, lid der Eerste
Kamer heefc ho Minister van Land
bouw enz. geantwoord bereid te zQn,
dsagewenscht aan verbouwers ven
rogge en tarwe een zoodanig deel van
den oogst 1919 te laten behouden,
ala voor de voeding van ben, bun
gezin en hun op het bedryf wonende
vatte arbeiders en hun gezinnen nood
zakelijk is, onder voorwaarde, dat den
betiokkonen geen broodkaarten wor
den uitgereikt.
Btzelfde maatregel ten aanzien van
den oogst 1918 wordt ten spoedigste
voorbereid in dien zin, dat naar keuze
75 KG. rogge of tarwe per portoon
bov*n 1 jaar zal mogen worden be
houden.
Mtditch advlu over taptemelk.
Ia dezen tyd, nu de volle melk
flchaarsch is, ventigt de afd. Rotter
dam en Omatreken van de Neder-
landscbe Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst de aandacht
van het publiek op het voedingsmid
del taptemelk, waartegen tol beden
een vooroordeel bestaat.
Bit vooroordjel kan verklaard war
den door de blauwachtige kleur en
mindere dichtheid van de melk, die
onwillekeurig aan vervalsching met
water doen denken, doch alleen het
gevolg hiervan zijn, dat aan de melk
de vetbolletjes voor de bereiding van
boter grootendeels onttrokken zyn.
Taptemelk Is afgeroomde melk.
AUe eiwitten, alle suiker en voe-
dingszouton blijven bfi de bereiding
van boter in de taptemelk.
In 1 liter taptemelk bevinden zich
35 gram eiwit en 48 gram melk
suiker, dus evenveel als in 1 liter
volle melk.
1 liter taptemelk beeft dezelfle
voedingswas) (te aio ongeveer 4 eieren
tf 1 ooi rundvleesch.
Twee liter taptemelk hebben meer
voedingswaarde dan 1 liter volle melk
en kosten minder.
Taptemelk leent zch zeer go«d
om ais zoodanig gedronken te worden.
Taptemelk k%n gebruikt worden
koffie, thee, chocolade, rijst, ha
vermout, gort, aardappelen, enz.
Praktische wenken
Rijst, gortMsak de rijst of gort
•■rst in sec koffiemolen fijn, daar
zfi mat taptemelk gekookt aan veel
eerdor gaar is en men tevens iets
minder iyst of gort behoeft te utmen,
dan wanneer men deze ongemslon
kookt.
AardappelenAardappelen gekookt,
fijn gemaakt en vermengd met tapte-
molk gaefr een voedzame brei, die
ook voor stamppot goed gebruikt kan
worden.
Zosderlisgi ambteaarlj.
Men acbrfifc aan de „Nederlander":
„Het bericht dat de beer Beaufort,
van de Piuimves-vareeniging thans
opgetreden als secretaris van de
Gommitsls voor Advies van het
Rijksbureau voor elersn, tevars tot lid
dier commissie is benoemd, doch als
zoodanig geen vacatiegelden zal
ontvangen, zal minchien sommigen
bevreemden. Waai om niet zal men
vrageD.
Het antwoord ia: omdat de secre-
tat ia roods met f2400 bezoldigd wordt.
Bat is voor een goed secretaris niet
zooveel, maar veel zonderlinger is
het geval van bet Ryksbureau voer
eieren. Aan bet hoofd daarvan is door
minister Postbuma, kort voor zfin
heengaan, goplaatsi diens secretaris,
•sn man die van eieren precies even
veel weet als ieder ander die wel
«ena een el by zyn ontbyt gebruikt.
Salaris ala directeur 5000 gulden.
Maar opdat «r dan toca iemand
zon zfin die wèl verstand van eieren
heeft, kteeg de directeur twee onder
directeuren, die eik ook weer, naar ik
meen, f 3000 salaris ontvingen. En
tor advies voor deze „leiding" dient
dan de commissie bovengenoemd,
wier secretaris f 2400 ent vaagt,
terwijl de leden alleen vacatiegelden
kt ij gen.
Be elsren worden daar betaald,
en nog sten we ze niet."
Electrlflcatle.
ie gemeenteraad van Bakhuizen
heeft gisteravond aan B. en W. een
crediet. van f 25.000 toegestaan voor
eerste uitgaven voorden aanieg van
een elsctrtsch net door do Kennemer
Maatech&ppy.
Os moord to Aoaa Paulowaa.
Donderdag hebben in hooger beroep
te Amsterdam terecht gestaan de
koopman P. E. en de varensgezel F.
H. V., beiden uit IJmniden, door de
rechtbank te Alkmaar veroordeeld
onderscheidenlijk tot 10 en 8 jaar
gevangenisstraf, ter zake van diefstal
mst geweldpleging op deo80j«rifea
landbouwer C. Smit, te Anna Pau-
lownapolder.
Beklaagde P. E. had voor de recht
bank te Alkmaar ontkend, V. bad
esn volledige bekeotcnla afgelegd. Oik
thans bekende V. en ontkende E.
V. v«;baalde uitvoerig, hot het feit
z!cb had toegedragen. Verschillende
getuigen beveatigeen zyn relaas.
Einige gedetineerden, ais getuigen h
décharge op verzoek van beklaagde
E. gehoord, verklaarden, del deze hun
geld had beloofd, als zij zouden zeggen,
dat V. hun in de gevangenis bad ver
zekerd met een vriend te zfin uit
geweest, toch E. „er bfi te willen
lappen."
Be advociat gsnsraal wee* op den
grooten ernst van dan misdaad ge
pleegd te Anna Panlownspolaervoor
beklaagd» V. vond hij verzachtende
ometandighoden in zija gunstig ver
leden en in bet verleenen van alle
medewerking bijhetgerechteljjkouder-
zoek. Spr. elscbte bevestiging van het
vonnis der rechtbank, behalve wat
bot»ft de aan beklaagde E. opgelegde
sttaf. Tegen beklaagde E. eischt bij
12 jaar gevangenisstraf, tegen V. 6
jaar gevangenisstraf.
Os moord Ir do Spaarndammorstraat
to Amstordam.
Be rechtbank te Amsterdam ver
oordeelde den 25jariK*n W. Smid,
die 15 Dec. 1917 ae 36 jarige Feikjt
do Haan in baar woning heeft ver
moord tot 2 jaar gevatgenisatrsf.
Oorlogsjammor.
Men meldt uit Sittard aan „Het
Volk"
Bageiyka bombardeoren geallieerde
vliegers Keulen, Coblenz enz. Vele
doodeu en gewonden vallen dagelijks.
Be Bultsche couranten pnbiiceeren
veel minder gevallen mot doodelijken
afleop dan in werkelijkheid te Kon-
stateeren zfin. Uit die steden vluch
ten veten naar ons land om bet
voege lijf te bergen.
Do bodrlogors bedrogen.
Het gebeurde in 't Noorden te
Rotterdam. Een bakkerswagen werd
ln hot oog gehouden door oen twtetal
individuen, om, indien de kans gosd
stond hua slag te slaan en zich van
den inhoud te verzekeren.
En die kans stond goed.
Op een gegeven moment werden
dan ook de achterdeuren van den
wagen geopend, zonder dat de koet
sier, die geen oogen „van achteren"
heeft, merkte wat er gaande was.
Be „beeren" hadden hun doel bereikt.
Evenwel rekenden ze niet met één
fsktorde zeldzame opmerkingsgave,
weike de Rotterdamscbe straatjongen
bezit. Benige van die bengels zagen
He manoeuvre en lieten baar volgen
Hoor een meteterltjken zet, waaiin de
humor ruimschoots vertegsnwoorditd
was.
Floep 1 de deuren werden dichtge-
worpen.
Be „heeren" zaten, boe ze ook
morrelden en gromden.
Be jongens lichtten esn agent in,
eoodat de koetsier de „heeren" naar
t politiebureau kon transporteeran.
(„Rotterd")
Een idns van antwoord.
Be sociaal democratische Kamer
fractie beeft beMoten, aan deKamor
voor te atollen, «le Troonrede dit jaar
met een adres te beantwoorden.
"Volgens de „N. Rott. Ct." is de
strekking van dit voorstel duidelijk.
Hst is de fractie natuurlijk te doen,
niet om het herstel van een in 1906
afgeacbaft oud gebruik, doch om eene
gelegenheid tot discussie met da
nlouwo regsering. Zfi had evenzeer
een anderen vorm daartoe kunnen
kiezen, b.v. dien eener interpellatie
of motie. Bat aan een adres van
antwoord de voorkeur is gegeven, zal
wel dsze reden hebben, dat dan over
het tydstip der bespreking, die hst
«igeniy k doel is van het voorstel, niet
'behoaft te worden geredekaveld of
(gestreden. Bs behandeling van eene
motto of interpellatie kan op allerlei
motief zoo licht worden verschoven.
Nu li er, dunkt ons, alle reden, de
eerste gedacbtenwiiBeling tusschen
'Kabinet en Kamer nist lang uit t«
stellen. Niet slechts ds Kamer, ook
het land brandt ven verlangen, eens
iets naders van de plannen en ?oor-
nemens der nieuwe regeering te
vernomen. Er heerscht, op het
'oogenblik, ten gevolge van de over
gang van het bewind, groots onzeker
heid, en het zal, ten behoeve van da
kust in het land, ter geruetetelling
van tal van adreneerende, ver
gaderende en andere ontevredenen,
wenecheiyk zijn, althane iets van den
Slnier, die nog over da plannen der
rsgeerihg hangt, weg te nemen. Ook
aan de rtgeering zelve moet het
welkom zfin, de bfi de Troonrede
verzuimde gelegenheid to kannen
inhalen, de richting van haar beleid
s in groote trekken te mogtn
ontvouwen, en daarover met de
Kamer van gedachten te wisselen.
Een algemeen politiek dabat, ge
lijk Jaarlijks by ds behandeling van
de begrooting wordt gebonden, be
hoeft deze discussie niet te zyo. Het
moet geene beraadslaging zfin
voor de Kamerom aan de onder
scheidene fracties gelegenheid te
verschaffen, bun beleid by de ver
kiezingen van dezen zomer, en hun
«traven in de nieuwe Kamer uiteen
te zetten, noch oek om in de ver
houding tusschen de partyen onder
ling helderheid te verschaffen doch
eens diseussie voor de regsering,
waarin deze ten aanzlan van enkele
bepaalde punten van staatsbeleid, die
van onmiddellijk belang zyn, haro
opvattingen zal ten beate geven, en
zich van de meening der Kamer over
tuigen.
Ook om de gewenschto beperking
van bet debat te verkrijgen ie de
vorm van het zdrea van antwoord
geschikt, mits maar bet onde gebruik
aan d« nieuwe omstandigheden wordt
aangepast. Vroeger was bet a^res
van antwoord vrijwel een zinledige
weerklank op da troonrede, esn echo
van hetgeen de Koningin z«lv» aan
de Kamer bad medegedeeld. Nu zal
de vorm van het adres van aDtwoord
worden gebezigd, omdat de Kamer
aan de Koningin ieto te zeggen h»»ft.
Het adres van antwoord wordt de
eerste, gewichtige, zelfstandige uiting
van de nieuwe, op den grondslag
van h»t algemeene kiesrecht ver
kozen, Kamer - en daarom van
dubbel gewicht.
Ook da revolutionair-socialistiacbe
Kamerclub heeft bsaloton, voor te
stollen, de Troontede met een adres
*an antwoord to bejegenen. Terwjjl
echter de sociaal-democratisch* fractie
het oog op de toekomst gericht heelt
en baar voorstel beoogt daaromtrent
opheldering to verkrijgen, toeft de
revolutionair-socialistische club met
haar voorstel nog uit het verleden.
Zfi wil een periode, die voor bfi ia,
afsluiten, en daartoe de afgetreden
regeerlng in staat van toscbuldiginc
stellen wegens bet gevoerde btleid.
Be ,N. Rott. Cri." merkt op, dat dit
nu niet hst eerit noodige is, om het
land en de voedselvoorziening verdsr
te brengen. Ons is ook niet recht
duidelijk, waarom deze hoog opgezette
bewnging ln een adres van antwoord
haar oorsprong zou moeten vinden.
Het Ifikt noch revolutionair, noch
zelfs socialistisch, zich ter bescherming
tegsn boosdoeners in de eerste plaate
to wenden tot de Koningin. Voors
hands lfikt ons bet voorstel dor
revolutionairen dan ook minder een
voorstel tot handelen, dan een tot
pratenBoch wellicht is het hun ook
maar om het praten te doen.
INGEZONDEN.
Baltta ▼mntwoorSilQkbtU Sm B«4a«ti«.
(Va* *1at ftflaaUU «takkto woi4» 4* «oer
sul tar«sc«c*raa).
Geachte Redactie
Verleen mfi s. v. p. een plaatsruimte
van enkele regels, ten einde langs
dezen weg een klacht ter oore van
de betrokken autoriteiten te brengen.
Bfi voorbaat mfin oprechten dank.
Mfin klacht betreft de warmwater
voorziening en inzonderheid bet be
zorgen vau het warme water.
Het komt meermalen voor (zoo ook
j.1. Binsdagmorgen 7.20 uur\ dat de
man, belast met de btzorging, met
zyn wagen in de Ven Galenetraat
blfift staan, daar waar de Emmastraat
dezelve kruist, eu geeft hier, door
middel van de b«l, ven zfin aanwe
zigheid kennis. Bs bswonsrs nu van
de zoogenaamde verlengde Bmma-
atraat, 3e Emmadwareatraat, zfin dan
verplicht, willen zy warm wator
