HELDERSCHE COURA
De Vrede.
Naar den vrede.
Het Duitsche antwoord.
No. 4889
DINSDAG 15 OCTOBER 1818
46e JAARGANG
Uitgever: C. PE BOER Jr.T Helder.
Oplaag 7000 ex.
Abonnementsprijs: In de stad t 1.10, per post f 1.36, Buitenland f 2.38.
Losse ex. 3 oent
Advertentiftn per regel 15 cent.
De Duitsche regeering heeft
Zaterdagmorgen te 12 uur het
navolgende antwoord aan president
Wilson verzonden.
In antwoord op de vragen van
den president der Vereenigde
Staten van Amerika, verklaart
de Duitsche regeering:
De Duitsche regeering heeft de
stellingen aanvaard, welke presi
dent "Wilson in zijn' rede van 8
Januari en in zijn latere rede
voeringen als grondslag voor een
d uurzamen vrede heeft nedergelegd.
Het doel van de te voeren onder
handelingen zou dus alleen zyn,
zich te verstaan omtrent de
praktische hy zonderheden van hare
toepassing.
De Duitsche regeering neemt
aan, dat ook de regeeringen van
de met de Vereenigde Staten
verbonden mogendheden zich op
het standpunt plaatsen van de.
verklaringen van president Wilson.
De Duitsche regeering verklaart
zich, in overeenstemming met die
van Oostenrijk-Hongarije, bereid,
voor de totstandkoming van een
wapenstilstand aan de voorstellen
van den president tot ontruiming
gevolg te geven. Zij geeft den
president in overweging, tot de
samenstelling van een gemengde
commissie over te gaan, aan welke
tot taak zal worden gesteld, de
overeenkomsten te sluiten, welke
voor de ontruiming noodig zyn.
De tegenwoordige Duitsche re
geering, welke de verantwoording
draagt voor den stap tot vrede,
is gevormd door. overeenkomst en
in overeenstemming met de groote
meerderheid van den Rijksdag.
De Rykskanselier, in elk van
zijn handelingen steunende op den
wil vau deze meerderheid, spreekt
in naam van de Duitsche regeer in g
en van het Duitsche volk.
Berlijn, 12 October 1918.
(W.g.) Solf, staatssecretaris
van Buitënlandsche Zaken.
Het antwoord der Duitsche ro-
geering aan president Wilson moet
volgens de „N. Rott. Ct."
den vrede zonder twijfel een heel
eind nader brengen. Allereerst
omdat daaruit nu zonneklaar blykt,
hetgeen reeds uit uitlatingen in
den Ryksdag en in de ofücieuse
„Norddentsche Allgem. Zeitung"
af te leiden viel, dat Duitschland
het program van den heer Wilson
als grondslag voor den vrede aan
vaardt in dien zin, dat bij de vre
desonderhandelingen niet meer
over de algemeene in dat program
neergelegde denkbeelden en be
ginselen zal worden gediscussieerd
of gestreden, doch dat de bespre
kingen nog slechts ten doel zullen
hebben „de practische bijzonder
heden der toepassing" te regelen,
de beginselen ten aanzien van de
concrete vraagstukken uitte werken.
Dit kan ten aanzien van som
mige vraagstukken nog moeilyk
genoeg zyn, en de vredesonder
handelingen zullen daardoor wel
licht meer tijd in beslag nemen,
dan menigeen zich thans voor
stelt maar aangezien nu pre
sident Wilson en de Duitsche re-
geering het over de hoofd! ynen,
d. w. z. over de hoofdvoorwaar
den van den vrede eens blijken te
zyn, staat niets, dunkt ons, een
vruchtbaar vredesoverleg tusschen
de centralen en de groote Ame-
rikaansche republiek in den weg..
Zal dit ook ten opzichte van
de mogendheden der Entente heb
geval zijn De Duitsche regeering
veronderstelt het. Zij „neemt aan,
dat ook de regeeringen der met
de Vereenigdé Staten verbonden
mogendheden zich stellen op de
basis der uitingen van president
Wilson". En er zyn inderdaad in
Engeland door leidende persoon
lijkheden redevoeringen gehouden,
die aan de veronderstelling der
Duitsche regeering goeden grond
geven. Ook in Italiö schijnen de
stellingen van den heer Wilson
bijval te vinden. Of zij ook in
Frankrijk worden „aanvaard" op
de wijze, zooals zy nu door Duitsch
land zijn aangenomen, is nog niet
zoo heel zeker.
Hoe dit zy, president Wilson
zal, alvorens te antwoorden op het
oorspronkelijk verzoek der Duit
sche regeering, de oorlogvoerende
mogendheden tot vredesbesprekin
gen uit te noodigen, zich hebben
te vergewissen, of werkelijk ook
de Entente -mogendheden zich
wenschen te stellen op de basis
van zijn program. Dit is tegenover
Duitschland nu geworden een eisch
van goede trouw. De Duitsche
regeering heeft zich, ter verkrijging
van een vfapemsfcilstand, bereid
verklaard overeenkomstig de aan
wijzing van president Wilson, de
bezette vijandelijke gebieden te
ontruimen. De Duitsche regeering
is derhalve bereid en zij heeft
deze bereidverklaring in overleg
en overeenkstemming met Oosten-
rijk-Hongarye afgelegd al het
voordeel van de „oorlogskaart",
waarnaar in vroegere perioden van
den oorlog werd verwezen, prijs te
geven. Het spreekt van zelf, dat
deze bereidverklaring alleen afge
legd worden kon, indien zij steunde
op een zeker vertrouwen, dat dan
ook een vrede zal worden verkre-
die voor Duitschland en Oos
tenrijk aannemelijk is als hoedanig
een vrede op den grondslag van
de veertien punten van Wilson
beschouwd wordt. Maar dan moet
president Wilson, wanneer hij de
vredesconferentie byeen roept, ook
zulk een vrede in het vooruitzicht
kunnen stellen. De Duitschers het
bezette gebied vrijwillig te laten
ontruimen, en dan, achteraf, ter
vredesconferentie ta komen met de
mededeeling, dat het heel jammer
maar dat van de zyde dei-
Entente de veertion punten niet
worden aanvaard, zou een® mis
leiding zijn, die president Wilson
nooit voor zijne verantwoording
zal willen nemen. Hij zal dus,
schoon de Duitsche regeering het
hem niet met zoovele woorden
verzoekt, bij de regeeringen dei-
Entente aankloppen om officieel
instemming te erlangen voor zijn
vredesprogram.
Wordt die instemming onver
hoopt niet verstrekt, dan openen
zich plotseling geheel nieuwe ver
schieten, waar men zich nu op het
oogenblik niet in behoeft te ver
diepen, doch waarvan wel dit zeker
dat het eindpunt nog niet de
vrede is, waarnaar zoo wordt ver
langd. De bereidverklaring, de be
zette gebieden te ontruimen, zal
dan van Duitschen kant ook wel
terug worden genomen.
Blijkt de Entente zich niet pre
sident Wilson en de centrale mo-
jendheden te willen stellen op de
basis van het bekende program,
dan kan de vredesconferentie bih-
nenkort samenkomen.
Zal de" strijd intusschen voort
Het scbynt vreemd, het te ver
onderstellen. Wanneer de vredes
conferentie byeenkomt, zal reeds
over de groote lijnen van den
vrede overeenstemming zyn ver
kregen, en er is geen reden te
veronderstellen, dat hoe moeilyk
ook de opstelling van het vredea-
traetaat zijn zal, dit werk zou
kunnen mislukken. Doch, dan is
er ook geen reden hoegenaamd,
nog dagelyks tienduizenden men-
schenlevens te blijven opofferen en
de burgerlijke bevolking van uit-^
gebreide landstreken in onrust en'
nood te brengen. Toch scbynt het
voorshands in de bedoeling te lig
gen, den oorlog voort te doen gaan.
„Schynt" wij hebben reeds
vroeger opgemerkt, dat het niet
heel duidelijk is, hoe president
Wilson zich in den loop van zaken
voorstelt. Wapenstilstand kan
eerst worden verkregen, wanneer
het bezette gebied is ontruimd.
De Duitsche regeering heeft nu
i, tot de ontruiming [tè
zullen overgaan, doch zij doet dit
aannemend, dat een vrede op de
basis van Wilson's program zal
worden verkregen. Goede trouw
brengt mee, dat president Wilson,
alvorens hij verdere stappen zal
doen, zich omtrent de kans op
zulk een vrede zal vergewissen.
Heeft hij daaromtrent voldoend©
mato van zekerheid, dan is voort
zetting van den strijd echter on-
menschelyk er kon dan direct een
wapenstilstand worden gesloten.
Zoo draaien wij in een vicieusen
cirkel rond. De vrijwillige ontrui
ming is feitelijk afhankelijk van
het vooruitzicht op vrede; voor
staking van den strijd is als voor
waarde gesteld, de vrijwillige ont
ruiming.
Deze moeilijkheid, om practisch
tot een zoo spoedig mogelijk eind
van den menschenmoord te geraken
heeft de Duitsche regeering bly-
kens haar antwoord gevoeldook
de technische bezwaren tegen eene
ontruiming van het bezette gebied
onder het voortdurend offensief
der Entente zal haar wel voor
oogen gezweefd hebben, toen zij
aan president Wilson aan de hand
deed, „eene gemengde commissie
te doen samenkomen, die tot taak
zou hebben, de voor deontrui
ming noodige regelingen te treffen".
In deze aanwijzing ligt, dunkt
ons, het middel, om hot puzzle
op te lossen. Formeele wapen
stilstand zal er eerst zijn, wan
neer het bezette gebied is ont
ruimd, doch de commissie zal de
ontruiming kunnen doen plaats
hebben, zonder dat het werk door
voortdurenden stryd zal worden
belemmerd en verontrust. Er zal
dan geen wapenstilstand zyn,
maar er zal bij onderling overleg
toch ook met de terugtrekkende
Duitsche legers niet langer worden
I gevochten. En de Entente-troepen
I zullen niet aan hun tegenwoordige
stellingen gebonden zyn.
Do vraag blyft echter, of het
zin heeft, deze niet formeele, maar
toch feitelijke staking van den
stryd op het oorlogsterrein te
land, niet met eene staking van
den stryd ter zee gepaard te doen
gaan. Welk nut of voordeel is er,
na het antwoord der Duitsche
regeering, en wanneer ook de
Entente zich met het program
van den heer Wilson vereenigt,
nog in gelegen, een algemeenen
wapenstilstand, gelijk de Duit
schors verzocht hebben, te land,
ter zee en in de lucht, afgewim
peld te houden?"
Wij zien het niet in.
De indruk in Engeland.
Duitacbkvid'ë autwvord aa» Wiisou
w?rd -Zaterdagavond kat ia Losdsfj
bekend door auofcondiglsgsn
hst iooneel iu d* schouwburgen se
op tet cioek in de cinema's. Het
nisuwa w*ri mat geweldif ent hou
si&sms oaUaugeo. Hst nationale
volksiird wtrd gtfzoagen en enkete
voorateilifigsn rao.ateG worsten £t
gebroken.
Da oprattiug ondermint volk was,
dïii heü fintweord II'h stood mat
VQlisiiigs otecgavo dat hefc dccte
Vfsn dsa oorlog nog m^r e*n qua»aria
van wskta w»u.
Ba Etjpateeha bladen zij-i k»83"
aio?, da* er :;ceu waper.aüktaad kas
werdsa geklote zonder dat moi
waarborgen bstfi; dl* hit voorram en
san dsa dmbbootooriog o^mogedyk
maken.
„BaÜjr ObroCicU" Zriït: Be
>OBdi»aootoü kunnen allesu iu ee-s
wapasatilatairi losstorm»», wannser
•riu.-osde de «radekafciteïtarri «largo.-
üst oorlogvoeren geb-rcl stopgezet
weidt. Verder zfla er r og voorwaar
de», het vloot
éio SGor Fccil sn ia Birischs admi
raliteit uitgemaakt moeten worden.
Pech z-u éen Büitachsïe kannen
agea om aile kanonnen achter te
a ou a'ü sfj hst bezette gebisd out-
ruimen. iiy zou bunnen vnsgen c»J,
ée gRalliesr'<?n onmiddellijk Elzw-
Lothsiiaesa beaat*?,met tydejijke
broggehecffcc o er dan Rrte, T«2
opsic'nta vau da voorwaarden te
zou er gezegd 4uii-- a wort'ea dat er
t.on einde den m»dadig?n duik-
bootcorlog mort komen, haigspuöau
insluit, dat a'ls Suiitcbo duikboot*!)
ov?rïfe's:crd moeten worden.
Arcbifeslé Gard betoogt iu.ite „Baliy
Tetegraph", dei Suitaehlatri, 'eu het
z£n ko-ouiön varlcreu huf', geen
argument m%ar, kan Nahvo: r;n -.oo'
een groote vloot. Set moet ruideUjk
wordoD gvmaakt; dat Duiteehisid s
töckoaur. riet tneer optf or-dar water
list. Ssdu kbooUc mo»'.co»lla worde-i
overgegeven, en damisdHdun door haar
basfreven, geptrrft en verjjoed.
Dsi-.e oorlog kan gesn t-inde
hebben dan door da ove.gavo vaodè
vijaadsffjie vloot, da duikbooisn eu
het leger, «a VMOO.tfeeüEg d«r
;n »dadigèrs dosr esn iutsrr-atlocaal
hof.
Zateréags.voed w«id i; g#-rs^L'ob
bende Ecgekche kringen vtrnogaen,
dat ir geen uitzicht iaopetnsposdl
gen WÊpeoetitefcand, ton givoig»
•.-au DuiUcHlaud'a slapen vei der,
dat wantievr d?> i jp ie cm een
wzpsnatilatand te ovoi ^gen,
niaf zal wordeu tovg^staan of zJfi
maer overwegen zoaotr bijeiaid^cde
raariiiiteie en miSUahe waai bergen,
dat Baitschknd ni«s -Üeen ser?iJ ii
ti»t zwaard op tc s'.ekej, invar tol-
kemmmacttvlooaia cmds Uitwijk-
bsdec te bttvattea.
Ofschoon op hét eojenaiik geen
offlciecle ve ktericg woidfi vtrwèChf,
mag wordr-n aangaromeii dat deze
fatdametitscla puctocï ds opvatting
vertegtsW9<ud.-s«n niet alken van
Eiigslnr.d, lua^r e?Mie«ne vaa zfin
bosd&e:veei«.n. Mm, terw^ciit dat
enigs tfjd zal varlcopea, al.oren»
Wii'-on aan Solf zal sr.two&rdsD, en
•Jat Wilson de gsfülicïröed zal raad
plegen ateorena hit antwoord defini
tief zal wordêu .aat£estïW. be-
trekking tot de wamrl-orgsn iu de
gezajbeb'eeade E:es"it g bier, dat d»i«
zoodanig inootca zfjj, dAt zQ $cöh
schaduw vau twijfel otr.leien.
Da Indruk In Frankrijk.
Pary*, 12 Oct. Hutin «chryfeinde
„EcUo da Parie": xaeo tnsg op het
fionUttk in WG«?re beUngr^ke ge
bttusleniszan kgsiaoot zbn, dio den
tosataüd 93U heel ander Jtóhzien zullen
goveu. ^olgeiis gtetsron cp Buiiuche
gevsrgeLèu gevonden bsrelaü ciosst
de -.Jjiisd up sfln,miret tot 1» dezer
aan da Suipps ct?.cd houden ten einda
al zyn matoiiaal in v»i);gh?:d te
kunnen breDgen en de ieèera in és
buurt in da gekgsnbiii te stalles,
methodisch te vijïsa^ Daarn'slvan
or.s tweede leger onder Gouraud htsft
dit plaü .veïijdelé.cf.choonf eDuitsclm
kcooapiins in Casmp;gne oser 25
divima heeft b Bch'k', k o. 12 veracht,
maai dit nmtc oiatu snilor* uitgehaald,
•Jan da* ze ond^r éen voet zijn g«-
loopen. Hij t«ekt nu teiug, hst aan
groepen mitraijeuia overlatend, oczen
oprnr-rsch te vertragnc. E*n ander
bericht u.fc het hoefdkwartter van een
kroovprüa, dat Mvzè.as wac,
behelvt, dat bö orar kop naar
Buittchlanfi ia vertrokken, daar hfi
zich niefc'csar W lso^'a «itchea kan
voegn.
De Indruk in Amerika.
NèW-York, 14 Oct. 3o bladen te
New-York e.n in het hesla land
herhalen in buci.e h:tffortikeWn
dat t en volledige o »«r gavan duitsch
land noo4is ia &la j^ror.dalsg voor
den ?red«. Overal zfja de hocfMrii
kelen eceptwcb gestemd ton opzichte
vsn Buitachlanda oprechtheid. Som-
migHi w.-ai schuwe", dat Amerika op
bittera wfiza zcu kunnen worden
herinseid aan de waarde van bet
woosd van e»Q Suiiichen kanselier
De indruk te Weenen.
Weenen, 13 Oct. JSuitccbs
antwoord aau Wilden, dat cea vol-
maakta bave-iiiglr-K van df a«n
Buitechland g^elJ» bef d t,
woriit door de para Heehonwd ste
een grooto stap cp wD^-r deo
vrede, vooral omsla* da Daiiaeh*
regeev'rg ir o-öi^tr.a «mccicg mst
ds Ojiteurijkaeh Hofg'raricho W.:l
aoii'-i voorülël tot omnutnlDg tan-
EeemF. Iu éit b^a uit, dat de Cen-
trcicn niet gemaVkait|k kon vallen,
bsr'tr.-o zij de ishn'b woreW, dat.
:i o- - Jc opï8';htvicd« wencc&AO.
j* cent. mojffii'di'edéc, die scndïr
voorbifcrmi ir. Wilwn c-tr-uwan
ieldtr, hep r, da WiUon tan op
fezslflo w8*« zul 'r-ïhucdejfn.
Duitsche perssiemmen.
Sa „Biil. Lik.-Ana." schrijf'.
Maléd'R,! van M Ou:■sct:?|r.ota va
antwoord nau pr» loet W i:o?
,I5b «ota hetfu dit
gr co te voordeel, dat woord
fcsvat, dat vsrkfieid zou kwïava
worden kegrepvn. Zij setap» volkomen
k5aar; >i?4j raa?.-t den jprcsi
deLt der 7fc>saig4e Stateö mc-g«l^k,j
zija bor.d *enoot«n e«n w3p?nt«tÜR4a?jd
vco? to B cii-n, ea hen tot ha: zo* d?n.
van f.ovolmsciïtigdw taar so vreSts
cc dat hv: feltr.g? n uit te noodigen..
Hsrr Wilton hs?ft tbacs getn bouva>.t
mavr, ocza ultaootMglig «an i Oct.
tf to a;*-m. Wji rUn ^aat-
éai i jj zich mst ^ooimsld voizotk
tot zijn bon 'sreccolen sal richten."
Bj ,T053. Z'g." zegt:
,1?>3 t-kat d-r Lola b«ar4Lwoordt
aaa de 'foor W.ison gastelde eiicbvii^
Zij g?(ffi cp sl zffv vragea san vol
komen du'awjljk eu oprec-t at«twooté,
bs. diacdoor rnof-s: ei&MjJJjfc hst succsq
tan zij"i o>i;."süón --c;z,iwfd zljo, ah
msu m g ui:ga?,o "an do veroaaorv
stelling, dat éa praa dent zijn rol As,
vredesb? middelaar ernriig cvpmt."
H»; TsgüJfttf" v-srklaart:
Suiieche iegeerlng hirhsnit de
z'iswjiiftipgaa vsn p;seide:t W.lson
eu v»:klaart in h%ar nota van ant,
woord, C21 zy zfja brgini-Alan a&n
aardt. Baaraau zij toe. datzfi
aanneemt, dat ook ds bondgetaotva
van. Amerika zich op fc&t s a .-'punï
vp.ïi WJeon's ve; klar'cseo sielten;
'9 indsrdasd -sme'f p:skrua,dü
da iist«irimic£ der gehisie Eitenru
mi^t da bfigicarien van president
Wilson wn vo>» waarde «oor '-rucht-
bsrs o^rbasdsluncn blijf?, «i met
»lie bjisicaslpun ec, welk» hfi htefi
oisesteld."
Si .Kreuzztj." oordee l:
,N:eta zou voor den aard, jt.ze'f*
voor dg toiatar dkomicg v^s dsn vrede
gevaarlijker ztjn, dan f-ls do mvenicg
sou postvatten, dst M. Ttu ticö» volk
it, eer, v.-o'G Jot isdaronp?!}!
ta a^nïaatd'su. Ba? zou ?eu even
ernet'gevflrgiiïisgzy a alate g^'ooven,
dai zfia krscht uirgaput ie. D.-i a»r
den Buittch'U rsatn nc da
ocachen ^Rsrheid vsn tat Snltichs
rijk geeft hot niet psils."
Be .Yorwflktï" g«cft te keaasn:
,03t antwoord i»; Buitech# tog«e
icg bawyst, dat *r gein tespanr.iog
hoesanaami m^ar toe nooJ'g is, d»a
vr»desw;! aan Baitschg zy^s te aoan
zegevieren. Hst is rn'. antwoord van
hot geboste Bait-ch# volk, achter
walks aar-cesgeslotan ïcpasa iedere
individae&le perfooa ykheid vor i*>ru?
trsrdt. Io tij cl als de te genwoot dig®
bet--ick'»ivq<d9- e©*iUn«c vwÉélf^bet vc-ik
al!?g. Achter da hatdUekiiriig van
5»a3tit«c.-.'tari3 Solf hadden geraak-
kalijk millioentn en nog eens milll
oenen ondsite;x«r ingan van mar nen
ra vicuwc-n gsztt kuonec worden,
iÜc asakkiD raar h-ri oicés ??ndcZ)
worateli» g. Gel tolk s qlt zich bers
'loor-.'id volio -cpfechthvtd ïao dit
antwoord."
Kansellt-rserlslsIn Duitschland?
Zateiibgovond de? 1de het
Tagihi." mode vat z'ch kori voorée
sfearuiug vsn da nota aan Wüsob,
moriiyihuden ü-idtn voorgedaaq.
Voor zoover dszen .*-?• r.ot» b?tr« ff u
werden zy spotdlg cit d»n weg ge-
rui c;d, mssf voer zoover zf) esrn
persoonlijk sn a'|im»n polühk
karfJiier fczdsteö, duurden sn duren
zij tog TOOlt.
Bo vraag van Wilaon, rchtijffc het
,B«1. Tagtbl.", fn wjtna naam de
kaüaslier vpmkt, wordt mei 4i ver-
kiaricg b?antwoord dat da :ijkr-
kaneeU-Mr «teunt o« d« fcioote imaeder
be:d van den Rijkcdag, en epretkt
voor da SuUAqiia regesrffg. en hrt
Bülticha vok. Hieraaa wordt ntota
veranderd door heê voorval dat Zondag
heeft plar.ts gch:vi.
Het volgende iü ^tbturi en hteft
beweglïig vercorzeakèln pa: lzmvntaire
ac poHtl'Ve kringen.
Piina Usx van B^dcn h»«f: iu Jan.
1918 aan prlca Al* zander von Hoben
Iche, wiena practucha op??t«»rg^r
btk'.cd zijo, en d e In ecc hotel in
Zwitserland woont, een b Uf ge
schreven, wei k-.« iu harden ia gekomen
van ssn agent ü?r Eatsnie en nu,
n* dei Rijksdsgtede san den nieawen
ksnnlier, door ;ar. Rov» er-telegram
8 October a^r. de nie! Buiuohe
pais ii megedevH.
Iü daten britf be-.f: pricaMsx r*n
BsJiü zoowel oct? d® pertemei-tapi
t^eriig ala cvtr het co}logedo»l ea
de ?redwie»oiuf,9 ïrü de Rjjkidsg
mwröe.hfid, sd-ifla ontwikkeld, die
oabetwietbaar iü tcgfuet^yng z^n
mst de dark^eeUsn, die bij thapa
voorstaat. btklragt z'.ch iné-z«n
«rlef o er ü9n Kf, welke hem door
llckicb? biadec, naar a^cDJditig van
zyn rei» te KarlsrubeJa tor-geswasld,
en zegt, dat bty h;t ésmocratliche
dïviêft en da formule van hst f.zrit-
msnisitema toch duidelijk ginoeg
hasft afgewezen. Hfi wmeebteen zjc
v&r mogeiijk dooigetroiisen politiek
profijt v?n millsalrs eucc-saat-n pï
niet, ctet nog m«sr ovor Bslgiê gezegd
zou worden dan ree!» gtzs^d ia.
B»za krivf ïs voorzeker gsaa bijzonder
verblyj.nd document. Ea dat bfi rn
juist weer ontvreemd werd, Is eeo
van die pfieiy^g %lkchikkfftgen van
h-t lot, waarondsr mea daar, wsar
het aan soorzichiiihaid ou helde:
inz cht ontbreek', chronisch plergt lc
tijéoD.
Wie nivt tot da tsgensh-.tders vaa
de tvgoQwoordi'g» rsjeerlrg beho-jit,
ia clcor het plotse^yg opetbanr wor
de;t van ten d»;g>iyko kennisg
natnuriiik ooaape?na'm getrcff n.
Pritifl Mtx von Biésn h« fc zich
jrihte tn met de leider* der m?er-
derbaidspart^a^- in vsrbicdicg ge-
etïld en bs'fï hun eau uitvoorige
e klaring o;or den oorrproug «sn
d<sü bswuaton brirf, hst g^hevte
verloop wa de aasgeleg-fahaid ec do
ontwikkel rg zyccr poiiiivko dvnk-
bteldaD, grgo-on. San metsten ct
alten „burger ijken" p*ilei£8LUl«den
heift >ez5 uiietoaeèrifig bevredigd
of ?fj zyo altlwvs door <ea wenich
een nieuwe kuaav'ierecrisia te v«r-
mydsr, bezield B> soc:?al dsmoc.a
en aarzptea en weiftlen nog eu
EficavU tot ru toe tamelijk
ïfwijzafld* houding aau. Mm h«f«
vernomen dat zfj uit de regiering
oudsn tred?»», indten de Prinesljks-
kicsïller zou Hijwo ea dat zjj htm
c-: von P y»r vwargzu zouden
iiltn siec.
Ba ia zoadtr misr
bereid zich terug te trek
ken, indien e e groote
mriordörhoidsparty ris de
sociaal-democrnt. zulka uit
drukkeiyk wecacht,
G sioravood nog ti da sangelegsr-
heid besproken, heien viudt ren
nieuwo feysf!ïikome5 >aa de meerder-
heiéaleidera plaats.
S-o bric-f van prir a M g?at h?t
„Btrl. Trgsbl." voort, hstft In bet
ouiteütecd tiet zoo teneaiiot-eil go-
werkt als m&ij ln Bïriyn schijnt te
g<.ioo7en. @a bier aangskomen Pa-
ijscho bl£d; n ?&n 8 Octobtr drukken
hem af, wel is waar m«& bcovaar-
djge opasbriffen, maar zonder v«al
cemmectaar. Hut kso geen kWaad
dat de Rpsdagmec-rdtrhaid de z«k
wat er£«*'g»r opneemt. Itaréoor
wordt aan hst k«t uuUnd bewez«n
hos waakzaam zij de verworven
rechten beacheims en hoe orjuiatde
geluchte is, dat zij van misleiding
lail zou v»!wachten. Maar tos be-.
treuronawaardii? tat UdatpricsM^x
in Januari 1918 atd^ra éscht en
schreef ian b{] :h»:g spraekt, zoo
onloochenbaar ia he) cok dr-tmccig-
esn iu de RUksdaam^arderheid nog
esn paar ma&ndsn goled»n anders
dao nu ge.?acb*, gst cr-rsven c-n ge
sproken heeft. Bat veronrschuldfgt
prins M»x ciot, maar moet ntef
vsrgitsn worden. Mocht bet blijk?n
dat hot,aanbifi reu van prins M>x
von Bidso is»m belsts^l voor den
?r*de is, dan Zïl bij, t:it staak vaat,
zoadsr m«?r zyn ambt ae.Tlejgsn.
Ba brlaf «in Prins Maxyin Badan.
Dj ,Fr«ie Zeitung", hit in Zwit-
s»! Unu versebfi eed? blad van demo
mtischo Su tsche.a in d< n vreemd',
he ff dan brief cverg*diukt, 12 Jar,
1918 door Mi-x van Sadea aan prins
Alexanler von Hö&enlcli* gischrsvor.
We onije«nsn *rscg he* volgende
*3,0
,0-3 bladen van de linkerzijde, de
mij erg an'ipatbUke „FranbfurUr
Ztg vGorasn, ataken my in de lucht,
ftchcon Ik éu doigk gscosg hst
fterookiatlseho wachtwoord, zaifahet
parlcmentariime, geestl."
,6e tyardsn geducht te pakk,n
te uemen en het democratische wacht
woord tot een aacfluiring to maken,
w.'.i al lang esn hartewsnich van
mfl."
„In iage. atel icg mit dr zo^ga-
naamde rfc'ies»» -lut:e, etn afschu-
Wtiyke vrucht vau angit en. dïJBsr-
HJpscö» $toWlWkBWi'iï zco
ruim mognlijk® v^gosdirgeu in d«a
esn of ardVen voim".
3H>NEMU^
Os Nsdsrlaidsiha gazanteehapapoit
ta Waahln|toa.
Naar hst H.blad vtr-.eemt, ia rw
het plan, dat taer J. T. Cremqr
els gezant nsar Washington zal gaa^,
jfisz en Inswsl do hj&r Grsmor
ze f dez«n po-ri, wel arab.'ee;de daar
de rsgscricg te Washington tec»n de
bsrovmicg bezwaraa oreft gsoFperd.
Men n-'tmt thana den h*«r Jooet v^d
Vollerhoren «oor ee^ eroriujtle bo
nosming tot gezoet. Zoo men west,
la bfi verleden jwr dcor otza R»
grerlng raar NoorJ-Amorika sfga-
vaiudlgd tot hst voeren v?n cconc-
misefca oLderbandellrgon.
Oe oidarhaadallaflaa mat da
gaallleardaa.
(Officieel). Aen het Ministerie van
Bu ten au.scbe Zaken is gisteren ook
?sn do Am^ikaatsche egeeritg ba
richt ontvangen dit dj onderhande
lingen om esn «cototouche schik-
kies te Loeiden zull«nkuen«nplaats
hebban. Ba coodige vom zienlngen
worden getriffan om hst duaihien
te lelden dat de gfid>.Ie,eertkn, wier
namen eerlang zullen worden be
kend gr maakt, thans zoo spoedig
mogelijk de reis raar Engeland kun
nen asno&ardsn.
Da alauva koara la Ouitiohlaad aa
onze aahaapviart.
Ba (fDcieele medadeelteg betref
fende het Duitscha standjunt ten
aanzten van h«t zchiep aartverkssr
met geassocieerde hi?eau is in de
eerste plaa's het btw^s, dat men te
Beilijn niet aarzelt de cotsiquenUes
van den „nieoweu kos;s ook wat
do neutralen aangaat ie aan-aarden.
Het Is stellig ntet ten volla beviedt-
gtné, dat slechts 50 000 ton ter on
middellijke beschikking van de Ne-
deriandache regevring komt, ratar bet
blijft nieuemin een feit «an gewicb»,
dat het stas-dpoot van de handhavipg
<»r ioncage in Nedtrbnische haveirs
is verlaten. P.lnc pteM is da zaak
dus opgelost: zoo de N.derlandscho
regie.lig de waarborgen inzit, d*t
de gejuseclMidsn oize tcbspan si*1
zri da-Bui'.ache.het vrjj»
biuik d:or tonasge natuurlijk bin
nvn de rfge'eu va^ h^tiDtÉrnationaRl
racht nte t bslsmmeten.
Toen wij eafcalo opmerkisgo?)
msakten raar aacleidirg van d-J
Amfriksansche nota, hebben wö er
ASEBtouda den nadruk op gslezd, i?a:
het zvaartepnnt van hst vraagstuk
oaz.-r votdssl&a»voeren zich in
ecasipvaa-tmoeilijkhe en bevond. Na
die priBcfpiseJ «ebt?!, practisch voor
eoa ïiaazion ijk dsel uit den ws? zJJü
gwuimd, is te hoop gsvrend, c'at aan
de uittruoiing »?ner spoed'g »f ts
sluiten overeenkomst mat degwaso
cïeeréfn nieta msar ia den weg staat.
él*at ook niet uit h«t ocg te
v*ilUz«n, dat, zoo da DuitzcUe vreJes-
pogingen tot niets a;ochtsn leider,
de oua gedans toezrggixg nisttemit
haer kracht behoudt. Bat dit tis»
ge--»l is, ktn, nu da ootwsrpsr der
vrijgeleide regelijig^n, da Ifuitfohe
marlnv-attp.ché, tevepa uit dan Haag;
.vertrokken i«, c!et Trardea betwijfeld.
(HdbUU
Draaa uit Amarlka.
Er zyn bereide maatregelen geno
men om het uit aren van sen deel,
eer toyoage, d:e krachtens de Suit
scha toezeggingen b.scbikbzar ja voor
d« v&art op Gea^scc end? en door
rie H-riants behsirachU havots, zoo
spoedig mcgeiyk plaats heb
ben, ocdat hak. vog réttcsjsnas rieel
der 100 000 ton «?ra*o, door dm Yor-
aenig^o Skaten aan N:d«rland to:ge-
wazen, bmnen korten t(j k kan wor-
don afgsbaald. Asn da Yirsenigdn
StaWn laboroide bsvoatiïisg "erzoent
ven de toevi'ggingan btt:cff«nés d»
verstaks mg van buakerkole?.
200.000 vluchtallniao naar
Nadsrland
Néar Rsnleidiug vau de bcricht«n,
mat r ame «ia, door $t MA^bote v» r
«prelé, boireffacds d* Belgische en
Franiche gfarecuearuen, vsrioektdê
gezent te '»8ra cnbage, Baron Fal-
ion, cp to me*ken. dat hst noch op
verTOjld V£h di lF/ao^c.3»pjpoch op
dat dpr Beigiech» rr-gon-iug is ge-,
wajst, dat Nïêerlapdiche autori
ten do quaestin der geöVAcueorde»
hebben boïproksn m*t dv Ie ders van
hst Bv'giache joaiiotate comi'd in
met de Belgischs R«li>fcommiiitis.
Be Fransos# vlucbtshn; en, dia zich
op tat oogouhiik in Btlgil bsvirid»»,
vooriamviyk in de pro? ucies H>o;
gouwen, Namtii ea B abant, worden
g thuis vee t sn gevoel door hemidda
lieg van hst Natiotate Comité en de
Bilghcho autoriteiten.
Be gszicshocfdsn ontvangen bo~sn
die lsvsssmltlkslsn nog f 50 por
da». B* Belgischs bnvolkicg bsrsldt
den geëvacueerd^. F.aajchen de
bests ontva:g>t. Te B.ubïo! wordt
huievsstlcg la g>resdb*id jgsbrscht
voor horjdeidvyftjg duizend geS'R-
cueerden. Alle raaatrejtlsn ziju*toor
ds Belsbc.ho RsU fcompaU,*:®. gscc-
raen voor dsn aanvoer van de noo-
dige lsvensmiddelen on humo ver-
dscliug order de g<fl?scua«rdsE.
Be Belkiacha gezant corststesrt
^at de Njderlandschv regeeripg op
nl»uw hst bs^ys gvisverd hen f: vau
bare bests UidoslU fvn, om cogmazls
huiovsitirg ts verteecen aan cng«
lukklgeiacdgcnoofen en aan Fr&ctcb?
gidracuesrden, maar bij kosstert de
hoop, dat de toekoms'iga gebeurt*-
ntesan Liet zulk esn zvr.van last voor
Nadsrland eu ziju sf'almosligs bewa
usrs zullsn rr.ed«b;»Dgen.
Ts Rooxen>aal wss mtn rseds
Vtydag gursid mot all* voorbereidin
gen om dszen nleuwsn stroom an
vluchtelirgon te ortva gsn. Op hot
stationsplein stonden twioiig keuken-
wagsns mvt een hovvsolheid brood,
botar sn sn sar* da stations
stoudsr trein -n g»r e o*. om onmiddellijk
4C00 personsc te vir*cersn.
Brigsn brachten in don loop van
>e ti namiddag a'dur de rij ding, dat
ts Bruïssl door den »tef 'sn den
Geasrail G.uvstniur huisvesting in
gorsidheid werd gebracht sóor min
atena bouderédulzerd uitgswekausn
sn tets later kwam by den station-
chif s»n fflcleete mudédeslirg van
dan Buitscben commandarit te Ea
tehen, msldet és ^at 't gcnera&l-gou
v«rcfm;nt t? Brusssl ordsr gaf te
bsrichtsp, dat de vluchtelingen niet
ziudjn k-man.
Optimisten legier. dit zich als es1'
loopi-cd vuii'ij) vs: spreidende bericht
uit als z»or gunstig ta:k»n voor den
aanstaanden vrede. Het te inderdaad
mozeifik, dat d-s bezatrindi mscht
te Biusasl, na ont-augtt vanbsrlch
ten uit Bar-iJo heeft galaat, d&t d«
xodus nist verd r mo:st worden
voortgezet.
Inmiddels kom«n uit Helg'a ksrich
ten, .sie er op wyzen,ditd*fiaiti, h(
legeriutori» itea z ch dasr tbanv niet
bspaaldellk bstchouwen als in Abra-
hims schoof.
Bs algemeore indruk ls, dat zy
zteh voor het vertrek gereed maken.
Het N-'dcrl. C>r.-e;pc!:d»ntiekurfinu
in den H;ag m»ldt:
In verband met de door dentfiis-
lijken voorzitter van den mitieterra»d
Jbr. mr. Ri y» de Bö?rar.brtuck, senigs
c'agsn gelteen ln do Twcsds Kamer
gedans m><sdie!irgea omtrent schor
sing van év verlov<n, meinon wfj ie
weten, dat de mogelijkheid nist uit-
gesloten is, dat eerlang mri hst oog
op de svsntutsl* komst dsr vluchte
Hogen (FWftmk8>>op ditoogeoblik
intpiichan nog pteti vaststaat) tot
schoreing van éi vsr.'.ovoa ook voor
de p: ovincie Noord-Brabant zal word:»
overgegaan.
Berlijn, 18 Octobar. Off. Op verzoek
ven het Buitach* opperbevel heeft i e
DuitecheregeeiingctrcisteiondrZw t-
ssrschs revssring verzocht zich dade
lijk tot ds Fraruchs rsteering ts wen
den en haar msdo tc dssltu, dri on
der d* bevolking van Rynsl sn om-
llggsnds arbeidsrsstsésn een gewei
dige bezurcdneiéisoEtitaau. Ba vree*
voor b^xch oting >an dsze ad door
ée Erisiri» ma;«kt o*n algemeens
pacivk -'aarschfiuiyk. Iadisn üsfidisn-
tsoBc^olgs mocht komen iot een
mawariucbt van vete duizendeD,
waarmee basilst rekening mntt wor
den gehouden, dan zal ti*t Buite:hs
opp« ba -• el ntet io staat zfj-r voor deze
mas»a beboo lyk ts zirgso, hosster
h?t z-ch vok begiert het lot *aa dsze
onvolukk'^Qo te 7orzacht«a.
Tcc»iijlc»r-ijl teondvr mtdeéeelicg
van deze fo!t«n aan do Nodsriandech»
legesrix g gsvraagd ef hst baar mo-
gelfjg: ztu zQu voor ds huisvesting
-au drzo vluehielingen zorg t« d-agsu,
Bö Nséerlaiidach» regeering bcefrgs-
autwooid, da*, zy berabi waa »1 hst
mofiiyba te dom om te helpen.
Vxn Franrch» zijd» ia tot aus?arr«
ttets vrnomso. Iotus-cheo is
gevressda maaia clueht bvgonnsn.
SehrlftslIJka vragan va» Kamarladan.
9» tasr A. P. Staalman, lid dor
K&msr, heef;, tot den minister- van
teLdbouw einig\» vragso gericht strek*
kerrie ts wrien, ct m nietor nist
mo-nt, dat de vergoedingen w*iks
ingavolge-ds setoor log nmytsaHeniott
verzekerd zijn asu u*tt» icu van
omgskomen sxeligdau, to gering zija,
daar zfj berst e-.d wordsn naar esn
sel te la?,g g^aieidsn loorsiaat en
ds regeÜüg t'-Eê«-o:gaheeft, b.v.asm
de we-, uwe. te Hridar, van *«n mst
rijn bïids zools door eon mtjnont-
pirffl k omgekomen fcustilsacbür een
•oi«ke*riig van 76$ cents per dag ward
to*g«k*Di.
Bj licsr Steaiinan vraagt 'smi-
maters bsreidvs:klaring cmtebsvor-
ésren d>t d-. loouUbel, tot gioudshg
de- udke#riD£sa aatgeaom*o, b#lar>g-
ifjk wordt verhoog*, in elkgsvaltet
hïü bedrag omeenstemms d? mst
ds tegenwooriig betaald worésnés
lotnen. O.'k vraag; hQ of de minister
wil i>ev.>rssreD, dit het bag-ip k«-st-
w*jia«.c zój> .snuuuil^Qrdt^üatjadsr,
d e gsrtgori bydrwg tot de eoétr-
boudskcatsn van het g32ln, waai tos
hy be>ft behoord, als zoodanig wordt
aangemerkt.
Diefstal van gsheima
fiafasaiekaarts».
Mes meld f, dat «r in het begin
dezsr wek aan boird vaa een der
raaria» schepen ts Ylieaingau sea
bofgs". er.'s ige diete' al van g*helrao
d*fjcoit-ksartea taif. plaste gehad.
B.rislük na d? ootdekkrag v<.n den
diefstal b«»fê de vies admiraal,, com-
mandaEE in Zieiand, door aanplakking
aan boord van ri» oorloïsbastema oen
bslooning vau 600 gulden uitgaloofi
voor tsrufbszorgtog «en d» kaarten.
H»t is *3n den cumrotesarift vrq
politie s VltEBinten, deu hi»i G stejet,
rrachrie bijfe»t*indo^rdprccheicns,
islukt, ds ésdet» re ont#skk o. Hst
zyn iw<o manri r», dte b-k<ri moe-
tsn hibbfu z ch aan den sUfsial te
hebben icburiig g^raiakt, met hst
oo?meik, dsze gshsime kaarten aan
een d*>r ooilogvosreade mogerriheden
ia orho-n«e'sn. Msrineictapelli-geu
hebben m»egs.Jeeld, d-.t hex. kaartsn
betrof *n de gshvete Nsderlandsch»
kust en vau da Zuidvrba^eite.
U t het orrieszoek mosk ga bleken
zij.", dat de óievsnzchin varb odiog
hadden gesteld met tsn N«deriauder,
woconé? te Rriterdara. Baar s(j het
bsksnd woidea *aa daze bijzo.dir-
heden do laatste trein uit Vlia«!' gen
rsedi wae vorirokksü, la op lest van
den commandant vso Zzaiand oen
extra t-ola t»r beichlkking vao de
ricbercb* te ViiSiingsn gesteld, die
«Lva:<p m?t.een iffle-nren *n esn
der giartostesi Ja manti-re naar R?n
tiriatu le vsrfrokkao, waar hst mocht
g^lukkar-, alte kaarten nog in beiteg
re nsmen.
Ba dt^tera zfis oatdakt. doordat zy
uit dezelfi-i hut, waa'uit zfi fia
kaai tan hcfeben gesloten, t ok daar
oancende rij witlb .oden bad ten mee-
g-mom?!*. Sizo rfiw elsacden werden
n btsUg g'n>7man en zoo kwsaj men
te weten, wie dszs banden gtstuUn
hadden. Bj aa\ gsbeudsnen bi kenden
ook Se vermiste d?f.tsiekaarten te
hebban gesrol? n.
Diefstal van defaaslekaartan.
Wij ve« nemen nader, dat ook te
Roiteréam personen zfin aacgehou-
den. zy zfin raar Viiesmgen o erga-
bracht. Bj daders ffia ontdekt, door
dat ï\J U:! eessifde du?, waaruit zy
da karreen h»<ben gestolen, ook daar
hanctnde ïyweikaojen hadden mee-
gtnomeri. Bate banden werden in
'jcalüg gotomeo t» zoo kwam men
ta weten wie ze gestelen hadden,
waarbij da aarg<houdsnon bskerd<>n
ook ds vermiste d»fsi aiekaarten fe
hebben tASSteteii.
Eaa balansrQka arraatatla.
Ba poli: te te Yelieroord hetft de
hand we en ts leggen op tweed.aai-
diïven onder wieren Btvucatr.bsUen
aldaar wootachtig. Zij w- rd«n op
te.tsrdaad be rapt bfi hat i f<aippeo
vau UtefcoMdiadsa r.aby de tpuo-b.-ug
tuïschan IJmuri^n ea Ytlssu. R ;d«
hadtien di d ever, die met ve;schil-
teide hulpmiddelen uits ekecd voor
dit wsrk wsren uitgsrust, eene bos-
veribsid draad voor traaapoitgereed
liggen, toen zij »g«kcipt" wmeea in*
plaats van het draad. Be Duitichcr
zat nog iu een paal, doch wist daaruit
te oLtkomep, sebterna ga?«teo door
de poütis. Om don d cf tot si&an te
brssgen motet tezs au baar vuur-
wspsnso gt-b uik maken, ten gevo ge
waarvan de vlachteliag aan bet hoofd
gewond wsrd Ook de andere verzette
z'ch ba??g ty zijse arrestatie, doch
kon even wal */en»h zijn collega ln
verzekerde bewaring worden gesteld.
Ea» truo mat aan lilvarba».
Wfi masktsr. gisteren koutte met
een tog riet gehoorde truceen halve
zilte:hor, op een stuk pspie» g-plakt,
dat wordt teruggevouwao, werd ala
een heels uPg'teven. Me zal dus
goed doen, d*n z lre b?r-, di n mee in
betaling krjjgt, geheel uitte vouwen.