HELDERSCHE COURANT
Het Duitsche antwoord
op de nota van Wilson.
Oudkerk
Van Praag.
ESÉOBRLOQ.
Ne. «005
DINSDAG 20 OCTOBER 1918
46e JAARGANG
Ultgsver: C. PB BOER Jr.» Helder.
Berign, 27 October.
Officieel. 9e Buitache nota van
antwoord luidt als volgt:
Be Baltsche regeerlng becfc kennis
genomen van bet antwoord van den
Praaident der Yereenigd* Staten.
Be President kent de dicpingrgpinde
veranderingen, welke In 't Bnitiche
conslitutioneele leven plaats vondan
en nog plaats vinden.
Be vredesonderhandelingen worden
door een volksregeerfng gevoerd, in
wier bsnden de beslissende gezsgi-
bivoagdbeid felteltyk ei volgens de
g-ondwet berust. Ook het militair
gezag is aan baar ondergeschikt.
Si Buitscbe regeering sist thans
Be voorstellen tqt een wjpenstilstand
tsgemeet, die den vrede der recht
vaardigheid inleidt, zooals de Praal-
dent die in zyn verklaringen heeft
gekenschetst.
vf.f. Br, SOLF,
gta&taaecretarls van Buitenl. Zaken.
Oplaag 7000 ex.
AbonnementsprijsIn da atad 1.10, per post f 1.35, Buitenland f 2.35.
Be jongste nota van Wilson wae
wel aan Buitcchland gericht, maar
zy maakte feitelijk geen qntwoojd
van Bultechjaad nood g. Zy kondigdi
veeleer* aar, dat er nu eerit tusschen
«is geassocieerd en onderling zal wor
den onderhandeld.
Niettemin beefc de Buittche regee
ring een antwoord gezonden, t;n
einde langs dien weg te weren te
komen, welk? de voorwaarden tót
tia wapenstilstand ?.yn. Wilton hetft
namelijk niet aangegeven, op welke
wijze do Duitsche regesring deze
voorwaarden zou vernemen, waarover
naar uit alle berichten blijkt
de gaassocleerden druk aan het be
raadslagen zijd.
öo .Manchester Quardlan" heeft
opgemerkt, dat het er nu voor de
geassocieerden op aankomt, eensge
zind te blij ren. Baarom is te ver
wachten, dat zö, tót vermg<Jlcf **0
tVgeepalt, daieiUk 'vooraarden gul
len stallen, die een verwezenlijking
van alle nrinimqm-elscben van alle
betrokken staten mqgel^ maken,
Bqiteqhe persstemmen ell)?en
gunstig voer den vrede. Qrar bet
algemeen hou ten d* bladfn zich p
ts vlakt» en laten aan de regeenog
de b-iiléeiag o?er. Alean deconsera
vatie ven komen met verontwaardiging
tegen bet denkbeeld van een capitu
latie op, (N. Rott. O»-)
Da Inaenstorting
van Oostanrljk-Hongarlja.
Volledlgi capitulatie verwaéht.
Be „Frankf. Z gverneenjt dé'. 24
Octobey1 uit Weenen: Mm betwjjfeli
óf zelfs een kabinet-Karolyl in ataat
zóu zijn bet uiteen valllngeproces tegen
te gaan. Kroatië is reeda afgevallen,
fa Agram heeft de revolutie zonder
bloedvergieten gezegevierd. Het li
uitgesloten, dat da oprukkende legers
der Entente in de Zuid Blavleche ge
bieden eenigen tegenstand zullen
yötmqeten. Men rqoet ar rekening
mede houden, dat binnenkort Oosten-
rljk-Hongarlje volkomen capituleert.
Ia Agrqm hebben d| laatste dagen
gröote antl-Hongiarsclïe betboglcgen
en onlusten platte gehad. Hongaarsche
zaken werden vernield, oSeieren en
8QldateD,die weigej-dan fyet i|roatlscbc
volkslied te zingen, werden mieban
deld. Op de gebouwen van den
Kongaarsehea spoorweg word do
Kroatische vlag geheimen. Be Hon
gaarsche beambten hebben de Hon
gaarsche regeering om boechermlng
en hulp gevraagd.
Een Hongaarinhn Nationale
Raad.
VrijduDaetit I. In »n coDf.r.ntl»
van vertegenwoordigers van de Karo
lyi-partjf, de sociaal democraten en de
radicalen tot' Instelling van een
Hongaarschen nailobalen raad be
sloten.
Ba' nationale raad hieft oen precla-
Qiatie tot het Hoagaarecbi volk ge
richt, welke in twaalf punten hst
progj-am van don raad qmvat. Het
program oischtonverbiddelijk breken
m*t het huidige corruptie parlemen
taire en rigeerlngistelsol: onverwijlde
waarborging van de volkomen onaf
iiatikelijkbetd van Hongarije, zoowel
wat betreft zijn buitenlandecho poli
tiek als zijn economische en militaire
positie. Be Hongaarsche le
gers moeten uit het bulten-
land worden toruggeroe
pen en naar hun vaderland terug
worden gebracht. Aan den hopeloozen
oorlog moet onmiddellijk een einde
worden gemaakt. Bij het duiten van
dan vrede mogen alleen die belangen
van Hongarije voor oogen worden
gehouden, met opzegging van
bat verbond met Buitech-
land.
Voorla wordt vtrlangdontbinding
van het Huis van Afgavaardigden,
uitschrljfen van nieuwe verkiezingen
onder bet algemeens, gelijk*, geheime
en zich ook tot de vrouwen uitstrek
kende kiesrecht. Het zelfbeschikkings
recht der volken dient onverwijld
verzekerd te worden voor de niet-
Hongaarsch' sprekende vólken,' ln den
gpeat van Wilson's brglnselenrecht
van vereecigen en vergaderen, op
helling van de censuur, vrijheid van
di ukpere, amnestie voor politieks
m'.siröven, sociaal politieke hervor
mingen, erkenning van de pav ontstane
Oekrainscbe, Poolsche, Tsjechische,
Zuid-Slavische en Buitsch Oostelijk
scha nationale staten. Naar het alge
meene vredescongres moeten ter
vertegenwoordiging van Hongarije
manoen worden gezonden, die zender
Broots sorteerieg,
Chique modellen.
Spoorstraat,
Spoorgrecht.
voorbehoud aanhaligere zijn van de
ontwapening, de verplichte scheids
gerechten ep cWn statenbond.
Het laatste punt van het program
ishet nieiigverklaren van do vredes
verdragen van Breat-Litofek en Boe-
karaat.
Uit din Ouitsohin Rijksdag.
Hieronder nog espigs aanvullingen
op hot Wolf telegram ovsr de Rgki-
dagzitting van Vigdag. In de eerste
Maats uit de rede van den ons f
isnbcigken socialist Oohc
Hooge militairen waren er al na
den slag aan de Marne van overtuigd
dat-de oorlog voor Buitschland ver
logen Is, b.7. Moltke en Falkenhsyn.
Het mllitariimi erkent echter nooit
een beganen ercatigen misslag. Aldne
werd de vrede achterafgehouden. Be
betrokken militairen prqbserea de
vetantwqordeiykbeU van z:ch af te
achplven. Zoo heift Hindenburg tegen
bet bericht gep-otestssrd, tot bét
aanbod nopen wapenetllatand dsn
stoot te hebben ;eg57«u, omdat hij
niet v«qr hét in stand blijven van
het fiont zou kunnen ititaan. Van
daag is in de peigcer f erectie even
eens een telegram van Hindenburg
voorg lezen, tot de opperbevelhebbers
van de legere sdz. gsricht. Be inhoud
tcbijat te luiden: ,W;l«on raigt d»
capitulatie van het Buil scha leger.
L«ger en vloot vei zetten zich daar
evenw»l tegen. Ze zouden liever tot
dea laatsten man vechten", (hoort,
hoo t
Ba regeer log zal tegenover zulke
OfertrediDgen, der nog s eeda niet
buiten werking pesisiie 'üiilÜaife
macht, mottea inzien, dat haar
politiek hét daartegenover moet
(leggen.
Beza brief weadt zich ook recht
streek! tot de kroon. Alt de kroon
z'ch daartoe laat verleiden om' zich
volgens Tpson'e vingerwijzingen van
baar macht te ontdoen - door af
te treden cf allen invloed p ija te
gt7en dan, aldui de conservatie
oproep, zullen leger en volk ?»°P
let gaan. Als dé kroon aftretdt
(9»rnetein, onafh. soc maar heel
gauw, de president roept den afge
vaardigde tot de ordi)i trekt ze slechts
ds slotsom uit haay dertirjulKe
Werkzaamheid, dleB'ultschlsnd
zoo heeft bpnadeeld. Hef
buitenland 'ziet den keizer na deze
redevoeringen voqr den beschermer
van de oorlogspartij aan. Het acht
ook de Buitscbe oorlogvoering de
aller brutaalste en het kan zich daar
toe beiaas op do Hunner-rede des
ke:**rs bh de expeditie ia China
beroepen. Ben afschsldtclhken scheld
naam, dis dan luitachsn troepen ln
deztn oorlog aangewreven ls, die
van Hunnen, danken zh aan den
Buitichen keiz-r. Thans moet men
kiezen of dealen :oorlog met
de HobenzollerD o* vrede
zonder de Hohensollern
(onrust* rechte.) gillen de socialisten
der regeeringsmeerderheid vergaten
hoe de keizer hen hetft behandeld
en hoe vèei eeuwen gevangenisstraf
tegen oh^e vrienden worden uitge
sproken toen de justitie het perscon
lijke regeersteleel msende te moeten
dienen. Alle hinderpalen móeten nu
weg, bitzij op den troon of b\j het
opperbevel of waar ook. Alle eer
voor den gQiden wü v|ti 's rijks rages
ring, maar nqg stesds is Hugo Stinnes
volgens opdracht der duikbootoorlog
te organiseeren. Niet elecbta de hui
dige drager van de kroon, maar d e
heels dynastie moet de laan
u i t (schande geroep rechts).
Be arbeiders en soldaten weten,
dat de voornaamste vijand in het
land staat.
Na Cohn heeft Rueble (communist)
wat in 't midden gebracht. In bet
telegram was dit uitgevallen. Hh
verklaarde Zich tet« eiken .burger
lijken" vrede door vergelijk. In de
kapitalietiachs wereld bestaat geen
vergelijk. Het revolutionaire proleta
riaat van de heels wereld zal de
bourgeoisie de vredesvoorwaarden
voorsctarhven. volk wil de repu
bliek ep sscialistiechsn grondslag en
verlangt het aftreden des kei
zers als den verwekker van
dezen wereldoorlog.
Aan bet slqt van d« zitting heeft
de 'Rijksdag het regeeringsontwerp
nopens de grondwetsherzieningen en
de daarop door de meerderheid inge
diende amendementen m*t allé stem
men tegen die der conservatieven
«n eenlge leden der Buitache fractie
aangenomen. Be voorstellen der
onafhankelijke sociaal democraten,
volgens welks ds rijkekanselier grond
wettelijk zou worden verplicht, op
zija mlnet eens per jiar over den
toestand van Buitschland en diens
Internationals betrekkingen schrifte
lijk rapport uit te brengen met ovsr
leggbg van a'le bescheiden, werden
ri»ar de grondwetscommissie ge
zonden.
ludendorff gaat haan.
Birma, 28 Oc o-o Offlceil. Z M.
is k« z.r in kc: i ha.fc ttnuaa'
der i fanterie Ludtnlorf, eersten-
kwartiermoaitsr-gtniraal, iu vrd»
komaardant van de 15 j!s brigade
infa: i»?ie, vandsag zjjn verzoek om
ons:ag in wüligsnd,' er bsrcbUking ge-
ateld. Teveca beeft bet 2,M. behaagd,
in gerad'gj bvksndmakltg den gene
taal mee te doeisn, dat het Neder-
Rljosche regiment scherpschutter*
No. 39, waarvan de generaal ai ge
ruimen tijd ch-f is, voortsan den
naam .generaal Ludendorff" zal
dragen,
Be ,N. Rolt. Crt." teekent hierbij
aan
Met Ludendoiff verdwijnt de be
lichaming van een scherp uitgespro
ken richting in het militaire Buitsch
Und. Onafgebroken heeft hg met
Hindenburg samengewerkt van bet
oorenblik lq Augustus 1914 af, dat
deze, aan wlen hij ook dcor zijn
huwelbk gebonden is, uit Famover
naar het Quten werd geroepen, om
daar een aam op te werpen tegen
de Rutsiiche drommen, dit Oost
Pruisen overstroomden en Koninga-
aergsn al bsdenkelbk naderdau. Hm
den burg en Ludendojff - wie dsn
een noem ie, dacht aan den ander.
AanvaaktlDx overstraalde de roem
van Hindenburg, al dadelijk met d*
overwinning büTsnnanbsrg gevestigd,
d en van zjja raadsman. Bij dezon
schsen het strategisch overleg, bij
den ander de ultvoning op den voor
grond te staan. Allengs werd Luden-
do;fl'« nsam meer dan die van den
ouderen Hindenburg gehoord, ook in
de blnnenlaDdsche politiek. Toen Roe
rnanië zich in Augustus 1916 aan f en
kant dar entente schaarde en het er
voor de miideirtjken hachelijk uitzag'
werden heldin uit het eogteigke hoofd
kwartier ontboden om voortaan ie
beele eorlcgsUiding in banden te ne
men. Ludendorff is daarbij de mach
tige stuwkracht geweest. Hos hij
staat tegenover bet verzoek om wa-
penit.latend en alles wat de laatste
weken in Buitsciriand ia hervormd of
nog in wording ie, is niet precies
bekend. Be ocafaankeiljke socialist
Caba hvsf. Vrijdag in den Rtjïs-lag
nog' van een brief gerept, dien Luden-
do; ff voor bet aan'tod van wapan-
s-ilitand in Siptsmber zou hebben
litrchreven.
lUdmdo ff wos vóór den oorlog geen
vrtemdo ln de bureau's van den gene-
ralen stif. O. a. ia h|j als lut>cant
kolonci iifdealirge ch«f iu den grooten
generaieu staf t» Bei lij u geweekt.
Losse ex. 3 cent
Ds strijd aan hst Westfront.
Uit de legtrbsrichtsq dsr laatste
dagen bb«V, dat da opma?sch der
goilileerde troepen langzamer ge
schiedde san aanvaakeltyk heb geval
was en dat de Buitachers er in alaag-
den de spillen van hun teiqgtochtc-
beweging, de atrsik van Le Cetesu
en die van Verdun, vaat te houden.
Dj Britsche trospen doen tbsna
een pogiog ds omzwenking van den
Buitecheu rechtervleugel, in Relgiö,
te basposdigen, door hun aanval ln
de richtiq; van Bergen en M^ubeuge,
welke bij welslagen de Scheidslinie
ln gevaar zou brengeq en de Buit
achers zou nopen zich achter de
Msaeliale terug te trekken. Oeon
wonder dut, dat de Bultscbers hier
uiterst krschtigen weerstand bigden
Rieden, al kuncen ze dan ook bgkms
de Eagelfche en Fransche legerbe-
rlohten - zö spreken van mislukte
vijandelijks aanvallen niet beletten,
dat zoowel de Britten, als m«sr Oos
telijk de Franschen, plaatselijks suc
cessen en tactische voordeelen big ven
bthalec. Tasschea Olie «n Aisna en
dan in b?t t ^zender aan het Serre-
kont, ondernamen de Franschen een
grooten aanval, die bg voortgezet
succes natuurlijk een welfde strate
gisch gevolg £oï« moeten habbsn als
de Brlttcbe aanval in de tlchting
van Btrgen. Beide acties vormen dan
wok een enkele grooscfete operatie,
dia ds bevrijding van het grootste
deel van Belgis ten doel heeft. Aan
«len uitersten vleugel lo het Noorden
is de !trgd op hst oogeübiïk van
mindgr kütjtkenis; maar in ds streek
van Verdun is de strgd in vollen
gang, en uit de mededelingen in het
Amerlkaanscbe legerberlobt omtrent
geweldige Bultsche tegenaanvallen,
die ten üesie succes hadden, bigkt,
dat de Bultscbers er alias op zetten
om althans hier, aan de hoofdspil
van de groots tsrugtochtebeweglng,
die de Bultsche grenztn moet bevei
ligen, bun positie tebahouden. Maar
nu komsn al berichten omtrent
Amerika&nicka voorbereidingen voor
eén actie aan bet Lotharing?chs front
ten Zuiden van Verdun en men kan
dus verwachten, dat ook weldra aan
het Elzxs Lotbaringcche front, waar
het tot dusver rustig was, groots
gebeurtenlsssq zich zullen afspelen.
Als de oorlóg voortduurt.
De verdediging ven Antwerpen.
Be .Grondwet" ontvangt uit zeer
betrouwbare bron de volgende mede-
deeling
Antwerpen zal worden verdedigd
door een millioen soldaten, waronder
het 2e, 17e, 24s en 77e landstorm-
bataljon, afiomstig uit Keulen, Mum-
haim, Buiseldoif en Wezel.
Bovendien zgn er zeer vesl marine
troepen, rfkometig van 65 duikboot# n
uit Zeebrugge, die thans te Antwer
pen liggen.
Het Wilrgkpleln in Antwerpen is
veranderd in een vlieskamp; het
Grandholel in de Gerardstraat heeft
mitrallenntellingen op de daken, en
verschillende zoeklichtlnitallatles.
Ie gevangenissen zgn leeg;
pertocen, die minder dan stn half
jaar üref baddsn, h*eft m«n *röge
laten die meer dan een half jaar
straf hadden, werden naar Baitsch-
land gevoerd.
Onder deze laatsten bevinden zich
65 priesters.
Duitsch Legarbaricht.
Bsrign 27 Oct. 'i Avoads. Bs leger
groep van kroonprins Rapp^echt In
Vlaanderen baddan geen byzonder?
operatics plaats. Be vgand zette de
vernisllEg der Belgischs plaatsen
achter hst front voort. In Ottghem
en Icgcy^bem kwam het grootste
deel van de in kelders gevluchte
bevolking om.
Ten Zaiden van de Schelde sloegen
wij krachtige vqandeigks aanvallen
tueichen Famare en Artres in een
tegenaanval af. Bg puticele aan
vallen drong de vy&nd in Anlge
Fontaine en Hecqae binnen. Uit
Htcque werd hg bg een tegenaanval
weer verdreven.
Be lvgergroep van den Buitichen
kroonprins. Van de Oiss tot ds Alsne
zetten ds Frantchen bun aanvallen
voort. Aan weerskanten van O.igny
sloegen wg z» voor onzs linies af.
De vijand, die kg Pieineselve in onze
eUliing binnendrong, werd op de
hoogta ten Noordoosten van bet dorp
opgevangen. Zijn pogingen, om v*n
hier uit tot aanvallen in Noordeigke
richting over ts gaan, ten einde ons
front aa*j de Oise ten val te brengen,
zgn onder zware verliezen voor den
vijand m slukt. Orlgny en de hoogten
ten Znidooaten daarvan werden ge
handhaafd. Tairgke pantserauto'! van
den vgand werden vernield.
In den Ssrre sector kleven vg^nde-
ïgke aanvallsn van Montiera uit voor
onze linies steken.
He *:ge sarvalLn tegen den Souche-
sector, tusschen Fro'dmonten Pierré-
pont, werden afgeeiagen. Tegsn den
avond ihegen wg hier opnieuw met
groots kracht ondernomen aanvallen
van den vgand af.
Aan weerskanten van Sisionce
bleef de vgsndeigke infanterie gieter en
werkeiooe. Op da hoogten van da
Aisne atiet onze eigen plaateeigke
tegenaanval tegen het Saksen wond
op krachtige aanvallen, welke de
vgand met ver-strekkend doel tas
teden NizyelGomté en de Aisne
ondernomen had. Reeds bg net over
seriën van de hoogte ten Noord
westen van Nizy le Comte leed ds
vgand onder ons &&nvsl«vnur zwsrs
vsrliezsn. Hier, slsmede ten Westen
van -B.' q )gc#, «ga de aanvallen van
den vgand volkomen mislukt.
Op het klovcnrgreenboschachtige
teriein ten Westv-n vap de Aisne
duurdjn de vot bitterde gevrchten
o erdsf voort. Tot den aveni war*n
zg in ons voordsai basllst. Zij «in-
digden ocgaveer aan den atraatw.g
Bïq >gne Cbittau Porden en byRerpy.
Aan hit Aisce front en bg de
legergroep v&r$ voa Gellwitz. Aan
wesre^an-su van de Maas hadden
geen groots opeia ies pleats.
Da succassen dar Italianen.
Di wa'iral.oar ap Taxil,
Iu verband met 't onderlocpen dar
polder Waal »n Burg, lm fc 't lid der
P.Otr. S aton, A W. Michels, aan
Gedep. Staten de volgicdt acbrifteigke
v.agm gsricht:
lo. Is 't Ged. Staten bekend, dat,
evenals v<rjga j«én de Trxalrcha
polder Waal eu Burg door de onvol
«oende uitwatering veel laat van
water heeft «u Z4ifs v.or oen deel
oider water staat?
2>. Zqn Ged. SUteu bereid, made
te deel6D, hoo ver de plannen tot alge
bxle bemaiing van 't eiland T-xel
zgn gevorderd en cf misschien voor
stellen dienaangaande in de najM.rs-
zittiog van de Pro?. Staten aan de orde
worden gsateld?
Onze graanschepen.
Zaterdagavond zgn ie stoomichtpon
Algenib tn Maasdgk, di« door de
regeering opgevorderd zijn om graan
te halen, van hier naar New-York
voor order vertrokken.
Ba broodprljzan.
minister van landbouw breft
bepaald
dat met ingang van 4 November
zullen gelden de ve gende msxltnum
kleinhatidclsprgziDregesringsbloom
f 0.88 per K G., tarwewaterbroodf O 36
per KG., (gsbakken van regcaricgs-
elocm) fl4J per 400 gram, f007J
p>r 200 g>am idsm (gebakken onder
rabbinaal toszlcht) f0 87 per K.G.,
f015 per 400 gram, f O 07J per 200 gr.
Drla balastlng-ontwarpan
ingetrokken.
Bd minister 7*c Financiöa beef',
i bekomen machtiging van do
Koningin, den voorzitter van de
Tweede Kamer verzoebt aan hem
te doen zenden da ontwerpen van
wet tot biffiai van eene pensioen
belasting, esn vlootbelaeting en een
voornamen belasting.
Hft keirif', bier dus lo. hst wets
ontwerp tot heffing «ener belasting
als bgdrsge in 4e kosten van de
toekenning tan ouderdomsrenten;
2o. b' t wetsontwerp tot heffing «ener
ealasüng pli bijdrage in do koeten
van de vloot, inzonderheid voor zoo
ver deze strekt tot verdediging van
Nederlandech Iad en 8). helwits-
ontwerp tot htffl >g «ener vóórnamen-
belasting.
Muiter^ in de Harskamp.
Vijf birakkta afgebrand.
Ten N.W. van het Monta Grappa-
masiitf zgn de gevechten bg bet
aanbreken van den dag weder ba
goncen en hebben den geheelen dag
voortgeduuid. Op b«t gisteren door
ooe veroverde terrein duurden de
gevechten mst wisselvallig eucces
voort, maar ten slotte overwon de
hardnekkigheid van hot 4de lrger
den krachtigen tegenstand van den
vgand-
Wg hebben onze veroverde stel
lingen gehandhasfd en op verschil
lende punten uitgebreid. Gedurende
de laatste 24 nar hebben wg 47 of
ficieren en 2105 manschappen gevan
gen genomen.
Be Peur o brigade en de 181 en
231 aanvala&fdcellngen hibben het
moeiigkste ws;k uitgevoerd, d« ver
overing ven dan Monta Pertics,
welke krachtig door den vgand wae
vérs'qrkt. Be' Aoata brigade hoeft dsn
Menie Valdiroa, ten N.W. van den
Monto Tenochls, bezet. Oj hot Asiago-
plateau verdreven enze tfleeliogen
verschillende verkenningcifieelicgen
van den vgand, die op verkennirg
uit waren.
Onze luchtstrijdkrachten hebben
met Q;oed gevolg vtyindaigke punten
en stapelp'aatten gebombirdoerd en
een troepentraEiportcolqnns vernio-
tigd in de Sugano-vallel. In de Cls-
mon-vallei wórden 7000 Kg. bommen
geworpen op de pla&tseigke spoor
wegen van den vijand en op zga
verbindlLgsiyn'en. 2 vgandelgke vlieg
tuigen werden neergeschoten.
Oa Britten in Syrië.
Londen, 26 Oct. Het Britsche leger
in Syriö rukt enel vooruit en de
troepen hebben, zegt ds Baily mail,
reeds Marroh bereikt, slecht* 43 mg
len ten zuiden van Aleppo en 48
mgien van den Bagdad*»poorwcg.
BINNENLAND.
Prov. Statan-verkiezlngan.
Be Prov. Kiesvereeniging der Libe
rale Vale in den Pro?. Kieskring
Ben Helder heeft voor de a.e. Staten-
verklezlcgen de volgende grosiget
opgemaakt
1. E. Breibaart Jz. te Winkel.; 2. G.
J. van Liersum te Winkel3 E. J.
Bok te Ben Helder; 4 R. VisserLz.
te Bsrkhcut; 5. Rens Slot te Broek
op Liogeiük6. G. Wgdenes Spaans
ts Anna Paulowna; 7. Jb. Zgp Hz.
te Wlerlngerwaard3 C. Wagenaar
Kz. te Breek op Langsdgk9. J. B.
Wilken te Nieuwe Niedorp10. H. J.
Avis te Midwoad; 11 C. L. van der
Btrgh te Behagen; 12. B. de Boer te
Stompetoren13. J. E. G. 0. Bibbits
te Zwasg14 J. S. Bgt te T«xel
15. prof. mr. J. A. van Hamtl te
Amsterdam16. C. Koog Hz. te Haren-
karspel; 17. J. Korthals Altes te
Amsterdam18, C. Smit te Burger
brug; 19. S. SpaansCz.teBsrelnger
hom «n 20. J. Winkel te Medembllk,
Be Telegraaf van Zondagochtend
bevatte hst bericht dat bg de
'muiteig in ds Harskamp, dooien en
gewonden gevallen waren. Be:a be
richten waren echter overdreven. Wg
laten hieronder volgen hoe d» za&k
zich volgent de borlehten van Maan-
d&gmo'gen (oigedragen beefc:
Vrtydsg j 1. ie het resda begonnen,
'e Middags te otgiveer half 6, toen
d« cfficieren in bun cantine zeten te
dlnocren, werden er onder de aoldaten
kreten ais .Honger!" ao dergeigke
aangshsven. Be hoofdofficieren en
kapitalns kregen dit te hoorsu on
hebben zich' toen onder de aold&ten
begeven, om mtt ben te praten en
hen tot kalmte te brengen. Zoolang
met hen gesproken werd, bleven
de mannen kalm, maar tsrnauwernood
hadden d« officieren zich omgewend
of er ateeg weer gemompel uit den
troep op. Ook w»rd er geicholden
en mst steenen naar de officieren
eewo'pm.
E»n luitenant en otn kapitein wer
den door de steenworpen licht gewonl.
Een der officieren heeft toen, biykbaay
uit zelfverdediging, zga re7ol?er
getrokken, en «en scbqt op de oproer
lingen gtloet. Daardoor groeide hun
verzet nog aan.
Benzeifden avond, tegen half 9,
trok esn g'osp mannen, gewapsnd
met geweren, knupptla en maaien,
naar de officierscantino, en gooide er
alle ruiten in. Op dat oogenbllk
ber-orden slch 4 of 5 officieren
ongewapind in de cantiuezij kozen
den verstandigsten weg en verdwenen
door een achte.deur. Twee officieren
weken naar den zolder en wachtten
daar iot de mnitera waren verdwenen.
Bfarmae liep het Vrydagavosd af
Bg het avondapi él cm 10 uur stuitte
men niot op moeligkheden, en ook in
den nacht van Vrgdag op Zaterdag
bluf bet iusilg.
Zaterdagochtend begaf zich een
deputatie uit de muiters naar overste
Jeikel, en g&f aan deztn te kennen,
dat de soldaten tanige grieven hadd«n,
welke echter niet tegen de officieren,
doch tegen de Regeerirg gericht
waren. Deze grieven waien voor-
uameiükte gering voedeei en de
intrekking der verloven.
Zaterdagmq gen aad het onderzoik
pljqte naar de ongeregeldheden van
den vorigen avond, hvcf izskeigk nasr
de peraonen, dis met etsscen naa:
de officieren badisn gegooid. Be dieait
bad verder zgn gewonen gang.
Langzamerhand begon het echter
opoisuw iumoerig te worden. Tegen
half 3 herhaalden z ch de eamentcbo
lingen van den vorigen dag. en de
ontevreden stemming uitte zich toen
btt eerst tcs«n den pachter van de
aoldatascanllne, tegen wlen de sol
daten de grief hadden, dat bg te hoogs
prgz«n rekende, ,0. W. maakte",
zooata zg mienen. Ejd troep mannen
trok nadr deze cantine, haalde alles
weg wat er zich bevond sigaren,
sigaretten, koek, speculaas, fliaschen
port, een vaatje cognac, ene. sloegen
vervolgens dsn boel kort en klein
en etaken de cantine in brand.
Na de eoldatencantine gingen de
vier soldatenbarakken er aanook
deze barakken, die vol lagen met
licht-brandbare atof, als dekens, atroo,
enz., stond in weldra ln lichtelaaie.
Be paniek in hetkamp
was onbeichrijfiyk; de verschillende
gebouwen stonden in lichtelaaie en
aan blusschen viel door den krach
tlgen wind niet te denkenhit was
bovendien levensgevaarïgk de gebou
wen te naderen, daar de oproerlingen,
gawepand mat geweren en kr-uppali
•n ve:bit door d«n drank, ieder te
lfif wilitD, die zg op hun weg ont
moetten.
H«t eerste werk van de Roods
Kiu'smannen wae, de zieken ln vei-
ligbeld to brengen. In den kogelregen
baalden zg de pstlenten uit ce zie
konba-ak en brachten de minst era
etfgen order in de r.abutige schooi
van O tirloo. Dj ernstige zit ken
gingen per auto raar Arnhem.
Toen de verwarring het te»fget
was, tam ds le luitenant Vonk, die
buitengewoon kordaat ie oprelreden,
hst commanifo, bygeaUan door den
2s luitenant Even en éa vaandrigs
Rtieng* en Thgsssn. Met 20 man van
de opltiéing trachtton zg het kamp
schoon te vegen door gewservuur te
richten op de plunderaars, die pro-
benden d« teiefoondradea door te
knippen. Ten rlotte gelukte bet san
deze kleine schaar, hst kamp tezui
veren.
Vgfbonderd man, - de goede met
da kwaden, want er waren onder
die 500 nsar schatting elgenigk
slechts 100 k 150 muiters werden
dairdoor genoodzaakt, tot de borat
m het w«ier wadend door de gracht,
achter de legerplaat! gelsgen, te re-
tiresren. Gemakkiigk ging deze uit-
drgvicg ciet, want de oproerlingen
h:vi;en hun nitrnsiini: van bet veld
leger, bistaaode uit hun gewaar en
120 patronen bg zich, en de kogels
tlo'es woldra dóór de lucht. Tan slotte
gelukte bet deze kleine schaar hit
kamp tc zuiveren. Toch was het ge
vaar nog niet gewei es, want de
iluaisraars trachtten berbaaldeigk
iet kamp w:er binnen te dringen.
Dearom werden allerwegen wacht
posten uitgezet om het kemp van de
gevluchte oproerlingen te iaoleeren.
Onder do mannen, die de poaten bs-
hokken, hserachte een zenuwachtige
spanning; do anders zoo rustige
heide cm de Harskemp leek een
•lag raid, waar in den laten avond
de vlammen nog oplaaiden.
Omstreeks ba;f len was man den
toestand meeste-, al electrlseerde nog
een geweldigs emotie de gemoederen.
Hier en daar knetterden nog schoten,
m»ar het gevaar voor hernieuwde
ODgsregoldheden was omitreeksch
halMen vrfiwel geweken.
Geen slachtoffersv
Bat er bg de muiteiü geen enkel
sbchtcff*r la gevallen j> te danken
aan het feit, dat ds eersle-luitenant
Yon's zgn mannen borel g»f, in de
lucht ts achietcn.
Bs oproer ge Drentenaren waren
buitengewoon slechte schuttere. Bo
venden weigerde, toen de verwar
ring hst grootat was, de motor, die
het kamp van eiectrltch licht voor
ziet. Een groot g«deelte dor omgeving,
waar geea bi and woedde, was zoo
doende ln diepe duietircia gehuld,
waardoor hetonmogeigk werd, zuiver
te ricb'en. Ware het licht big ven
branden, dan zou bat aantal slacht
offers waarschgnigk legio zgn ge-
we sat.
Het metrendeel der oproermakers
he»ft zlcb, nadat er gevuurd werd,
uit de voeten gemaakt door de sloot,
die achter het kamp loopt. Tot aan
bun rchouders waadden eg door het
water.
Zondag was in het kamp allee
wser rustig, firn deel dar gevluchte
manschappen was reeds wedtr terug
gekeerd. Em aantal is evenwel per
fi tte naar buis vertrokken. Deze had
man Zondagavond nog niet achter-
hsald.
Advartentlên per repel 15 cent.
INGEZONDEN.
Vlisehersgaren.
Het bureau voor mededeelingen
inzake de vcedieivoorzierjiog meldt:
Aan de vieacbera wordt wederom
gelegenheid gegeven tot bet bestellen
van katoenen garens voor bun be-
hoefes iu de maanden November en
December.
Be prgain zga verhoogd mosten
worden en ztya thans vastgesteld als
volgt: f 10 pir K.G.voorgarennum
mer 30/12 en hooger, f 10.10 per K.G.
voor garsnnummer 30/9, f 10.20 per
K G. voor garennummer 30/6 en f 12
per K G. voor garennummer 45/6.
Teneinde de beschikbare hoe veelheid
katoan zoolang mogeigk te doen etrek-
ktD, hetgeen met het oog op de on-
raker held van de aanvoei en van over
zee ln de naaste toekomst noodzakeigk
is, zal vooriooplg geen zwaarder
katoengaren verkrgg'eaar geseld wor
den dau 30/32.
Be zwaardera nummers zullen ver
vangen worden door vlasg&ran (zoo
genaamd blauw hennepgaren) dat la
voHoanés hoeveslhoid verkrggbaar
gieteld zal worden kg de gewone
Handelaars in visschergaenoodigd
heden. Binnenkort zuilen voor daze
garens msximum-pigzen worden vast
gesteld cn bekend gemaakt.
Ba vieichsrs moeten vóór 4 No?,
asn hun gewone handelaren of aan
hun visscbergvereiniging opgeven,
hoeveel kilo katoengaren en van welk
nummer zg wenachm U beet ellen
voor hua behoefte in de maanden
November en Becember en onder
nauwkeurig opgave voor welk doel
zg dit garen wenscbea te gebruiken
(herstellen, breien, opiimmtn, enz.).
Bg de bestelling moeten de vieechere
tevens bun vaartuig nummer en letter
toikens opgeven.
Zg kunnen, voor zoo ra r hun be
stellingen door het R. K. Y. worden
goidgekeurd, de garens van hun
bandelaar of verseniging ontvangen
in den loop dezer maanden, naar
verkiezing bg groot# of kleine hoeveel
heden tegeigk.
Bestellingen, Ingediend na4 Novem
ber, worden niet goedgekeurd en
mogen ook door de bandelaars ('tip.
ve;s«niglngeD) niet worden aange
nomen.
Yiatcbera, die bg verschillende
handelaren of vissohergrereenlgingen
tegelQk bestellen, komen voor levering
niet in aanmerking.
Ylaagercn kan desgewemebt ook
vooraf besteld worden, doch is o rat 1-
gene vrg verkrggbaar.
»«i*ntwoor4»UJkh«ie Sar R«Sa«li«.
«lak Rjliilili *tukk«n woiil lopy
■Ut t«r*ee«f*V»n).
Geachte Ridact e.
Meg ik s.v.p. eenlge ruimte in uw
blad verzoeken voor htt navolgende?
flesbarbarlsne.
In uw blad van Zaterdag j.1. las ik
o.m. een berichtje, over het slechte
en dure gas. Als medeslachtoffer de
zer barbaat«che instelling (wie is geen
slachtoffer?) en naar aaoieidirg dier
vele klachten, dio U bereikten, grgp
ik maar wser eens naar da pen,
wetende, als is bet dan ook weer
voor de zeoveelate maal, te7erg*efecb.
Boch dl* wetenschap zal mg nimmer
dan lust benemen, criiiek uit ie oefenen
daar waar zulks noodlg bigkt te zga.
Integendeel, het zal ju-lat mya actie
vergreoten. Myn vingers jeuken en
mgn gemoed komt in opstand, bg
het dage-gksch zien gebeuren, van
zooveel onrechtvaardigheid. Zelfa niet
alleen, dat de omstandigheden zich
vaak van mg meester maken en
waarover ik dan in moedelooz* stilte
paine, doch ik vrasg mg d?n z«]fiaf,
hoe bet in vredesnaam mof&igk ie,
dat het igdende Volk, al dat op ben
onschuldig gebracht* leed, lgdeigk
bigfc gedragen. Hoe lang nog?
Ie deze vraag niet gerechtvaardigd,
bg bet leed wat wordt geleden En
zou het dan verbazing wekken, na
rteie een vgftig maanden geleefd te
hebban ln vollen kommer cn ellende,
dat ds tgd niet ver meer af is, dat
de sluimerende massa, de ketenen
van zich af werpt, om te ontwaken
in een zelfbewuettga? Laat ik met
dis vragende volzinnen eindigen, te
meer daar men mg straks nog rang
schikt en diskwallfileert, van Bolsje
wiek te zgn. Stel je voor, een
Hcldersehê BolsjewiekOpgeborgen
werd je, zonder vorm van proteit.
En toch geachte Redacteur, ie de
gaekweatls, zeoals nog veli andere
maatregelen, niet veel beter, als
Bolijrwiekiems, door da burgeiyk*
tartgen, in elkaar gsfUnat, dus burge
ijke belejeieiekieme. Iets, waar zs
zelfs in Ruihnd, nog niet van hebben
gehooid. Ia het niet ten hemel
■cbrelerd, dat, zooals u in uw berichtje
zegt, dat er gasbosten van 2 tot f500
voorkomen («g betalen ook
laatstgenoemd bedrag voor de Cinema)
Boch 't is mg bekend van iemand,
die f 800 boete most dokken iemand
met eene Industrieel* werkkring «n
nog wel e>n productieve, n.m. eene
melkinrichting.
Bszer dagen riep één onzer alombe-
kflnde Tweede Kamerleden: Schande,
schande, schande (doch niet over de
mieeiable voedselvoorziening, vergis
u niet, lezer) maar zeer zeker is deze
uitroep bier van toepassing.
'I Ie een acbande, dergeigke bedra
gen op te leggen en het ls eveneens
een nog grootere schande voor ben,
die bun »ti na en medewerking gaven,
aan deze bsrbaartcb* bepaling. ZIJ
zgn de schuldigen, op hen, draagt de
verantwoording, dat deze of gene
zakenman, met ondergazg wordt
bedreigt.
Boeten, van 8-5 k f800 ln óéa
kwartaal, wie kan dat opbrengen
Ersnmin, als ds doorue» burger,
of arbeider, f10 en f15 aan botten
ken betalen. En dan, Ik beb daar
reeds op gewezen, ds kwaliteit van
het gas, mede oorzaak van het te veel
gebruiken.
Een* boetebepaling moet er zgn,
maar ten drageigki, b.v. een twee
voudife, maar geea vijfvoudige. Min
scbgnt ln ons Gemeentebestuur !n
Zik en asch ts slttsn ovar de atesa
kolendietdbatie en g-ypt niet ïd.
Laat men zgn tanden maar eens zien.
Men is toch niet beng, dat een plaats
als de onzs, belegerd door optima
milltaria, verstoken zal worden van
voldoinde kolen? Hieronder zouden
immere alleen de militaire bonneura
igdm, dat sou toch al te gek igken.
I* er neg één van ds burgerigka
autoriteiten, die daaraan gelooft?
Zooveel militilr benul heeft te klein
ste jongen nog wel, nietwaar? Ik
hail zulks aan omdat voor mfi vast
staat, dat met een keetje du f, wg
hier ter plaatse, juist omdat het een
militaire plaats ls, meer gedaan
kannen krijgen d&a elders, 't Behotft
daarom niet tot mlabrnik ts lelden;
alleen le het een zekere waarborg en
aansporing, niet zoo becauwd deza
ken lo te zien. Een beetje lef ontaiert
in dezen niet.
Ten slotte, geachts Redacteur, u
apreeki, na alle klachten, die bg u
ingekomen zgn totj gev.n het op, en
terecht. Ik geef h«£ in zooverre op,
dat ik er nog even de aandacht op
wil vestigen, dat met klagen en mor
ren men niet verder komt. Alleen-
Oudkerkv. Praag;
S <öfioorólrctd.t
c5poorgr<±cht.
|«i*BBetei|i«lH>*ea|