HELDERSCHE COURANT Het Duitsche antwoord op de nota van Wilson. Oudkerk Van Praag. ESÉOBRLOQ. Ne. «005 DINSDAG 20 OCTOBER 1918 46e JAARGANG Ultgsver: C. PB BOER Jr.» Helder. Berign, 27 October. Officieel. 9e Buitache nota van antwoord luidt als volgt: Be Baltsche regeerlng becfc kennis genomen van bet antwoord van den Praaident der Yereenigd* Staten. Be President kent de dicpingrgpinde veranderingen, welke In 't Bnitiche conslitutioneele leven plaats vondan en nog plaats vinden. Be vredesonderhandelingen worden door een volksregeerfng gevoerd, in wier bsnden de beslissende gezsgi- bivoagdbeid felteltyk ei volgens de g-ondwet berust. Ook het militair gezag is aan baar ondergeschikt. Si Buitscbe regeering sist thans Be voorstellen tqt een wjpenstilstand tsgemeet, die den vrede der recht vaardigheid inleidt, zooals de Praal- dent die in zyn verklaringen heeft gekenschetst. vf.f. Br, SOLF, gta&taaecretarls van Buitenl. Zaken. Oplaag 7000 ex. AbonnementsprijsIn da atad 1.10, per post f 1.35, Buitenland f 2.35. Be jongste nota van Wilson wae wel aan Buitcchland gericht, maar zy maakte feitelijk geen qntwoojd van Bultechjaad nood g. Zy kondigdi veeleer* aar, dat er nu eerit tusschen «is geassocieerd en onderling zal wor den onderhandeld. Niettemin beefc de Buittche regee ring een antwoord gezonden, t;n einde langs dien weg te weren te komen, welk? de voorwaarden tót tia wapenstilstand ?.yn. Wilton hetft namelijk niet aangegeven, op welke wijze do Duitsche regesring deze voorwaarden zou vernemen, waarover naar uit alle berichten blijkt de gaassocleerden druk aan het be raadslagen zijd. öo .Manchester Quardlan" heeft opgemerkt, dat het er nu voor de geassocieerden op aankomt, eensge zind te blij ren. Baarom is te ver wachten, dat zö, tót vermg<Jlcf **0 tVgeepalt, daieiUk 'vooraarden gul len stallen, die een verwezenlijking van alle nrinimqm-elscben van alle betrokken staten mqgel^ maken, Bqiteqhe persstemmen ell)?en gunstig voer den vrede. Qrar bet algemeen hou ten d* bladfn zich p ts vlakt» en laten aan de regeenog de b-iiléeiag o?er. Alean deconsera vatie ven komen met verontwaardiging tegen bet denkbeeld van een capitu latie op, (N. Rott. O»-) Da Inaenstorting van Oostanrljk-Hongarlja. Volledlgi capitulatie verwaéht. Be „Frankf. Z gverneenjt dé'. 24 Octobey1 uit Weenen: Mm betwjjfeli óf zelfs een kabinet-Karolyl in ataat zóu zijn bet uiteen valllngeproces tegen te gaan. Kroatië is reeda afgevallen, fa Agram heeft de revolutie zonder bloedvergieten gezegevierd. Het li uitgesloten, dat da oprukkende legers der Entente in de Zuid Blavleche ge bieden eenigen tegenstand zullen yötmqeten. Men rqoet ar rekening mede houden, dat binnenkort Oosten- rljk-Hongarlje volkomen capituleert. Ia Agrqm hebben d| laatste dagen gröote antl-Hongiarsclïe betboglcgen en onlusten platte gehad. Hongaarsche zaken werden vernield, oSeieren en 8QldateD,die weigej-dan fyet i|roatlscbc volkslied te zingen, werden mieban deld. Op de gebouwen van den Kongaarsehea spoorweg word do Kroatische vlag geheimen. Be Hon gaarsche beambten hebben de Hon gaarsche regeering om boechermlng en hulp gevraagd. Een Hongaarinhn Nationale Raad. VrijduDaetit I. In »n coDf.r.ntl» van vertegenwoordigers van de Karo lyi-partjf, de sociaal democraten en de radicalen tot' Instelling van een Hongaarschen nailobalen raad be sloten. Ba' nationale raad hieft oen precla- Qiatie tot het Hoagaarecbi volk ge richt, welke in twaalf punten hst progj-am van don raad qmvat. Het program oischtonverbiddelijk breken m*t het huidige corruptie parlemen taire en rigeerlngistelsol: onverwijlde waarborging van de volkomen onaf iiatikelijkbetd van Hongarije, zoowel wat betreft zijn buitenlandecho poli tiek als zijn economische en militaire positie. Be Hongaarsche le gers moeten uit het bulten- land worden toruggeroe pen en naar hun vaderland terug worden gebracht. Aan den hopeloozen oorlog moet onmiddellijk een einde worden gemaakt. Bij het duiten van dan vrede mogen alleen die belangen van Hongarije voor oogen worden gehouden, met opzegging van bat verbond met Buitech- land. Voorla wordt vtrlangdontbinding van het Huis van Afgavaardigden, uitschrljfen van nieuwe verkiezingen onder bet algemeens, gelijk*, geheime en zich ook tot de vrouwen uitstrek kende kiesrecht. Het zelfbeschikkings recht der volken dient onverwijld verzekerd te worden voor de niet- Hongaarsch' sprekende vólken,' ln den gpeat van Wilson's brglnselenrecht van vereecigen en vergaderen, op helling van de censuur, vrijheid van di ukpere, amnestie voor politieks m'.siröven, sociaal politieke hervor mingen, erkenning van de pav ontstane Oekrainscbe, Poolsche, Tsjechische, Zuid-Slavische en Buitsch Oostelijk scha nationale staten. Naar het alge meene vredescongres moeten ter vertegenwoordiging van Hongarije manoen worden gezonden, die zender Broots sorteerieg, Chique modellen. Spoorstraat, Spoorgrecht. voorbehoud aanhaligere zijn van de ontwapening, de verplichte scheids gerechten ep cWn statenbond. Het laatste punt van het program ishet nieiigverklaren van do vredes verdragen van Breat-Litofek en Boe- karaat. Uit din Ouitsohin Rijksdag. Hieronder nog espigs aanvullingen op hot Wolf telegram ovsr de Rgki- dagzitting van Vigdag. In de eerste Maats uit de rede van den ons f isnbcigken socialist Oohc Hooge militairen waren er al na den slag aan de Marne van overtuigd dat-de oorlog voor Buitschland ver logen Is, b.7. Moltke en Falkenhsyn. Het mllitariimi erkent echter nooit een beganen ercatigen misslag. Aldne werd de vrede achterafgehouden. Be betrokken militairen prqbserea de vetantwqordeiykbeU van z:ch af te achplven. Zoo heift Hindenburg tegen bet bericht gep-otestssrd, tot bét aanbod nopen wapenetllatand dsn stoot te hebben ;eg57«u, omdat hij niet v«qr hét in stand blijven van het fiont zou kunnen ititaan. Van daag is in de peigcer f erectie even eens een telegram van Hindenburg voorg lezen, tot de opperbevelhebbers van de legere sdz. gsricht. Be inhoud tcbijat te luiden: ,W;l«on raigt d» capitulatie van het Buil scha leger. L«ger en vloot vei zetten zich daar evenw»l tegen. Ze zouden liever tot dea laatsten man vechten", (hoort, hoo t Ba regeer log zal tegenover zulke OfertrediDgen, der nog s eeda niet buiten werking pesisiie 'üiilÜaife macht, mottea inzien, dat haar politiek hét daartegenover moet (leggen. Beza brief weadt zich ook recht streek! tot de kroon. Alt de kroon z'ch daartoe laat verleiden om' zich volgens Tpson'e vingerwijzingen van baar macht te ontdoen - door af te treden cf allen invloed p ija te gt7en dan, aldui de conservatie oproep, zullen leger en volk ?»°P let gaan. Als dé kroon aftretdt (9»rnetein, onafh. soc maar heel gauw, de president roept den afge vaardigde tot de ordi)i trekt ze slechts ds slotsom uit haay dertirjulKe Werkzaamheid, dleB'ultschlsnd zoo heeft bpnadeeld. Hef buitenland 'ziet den keizer na deze redevoeringen voqr den beschermer van de oorlogspartij aan. Het acht ook de Buitscbe oorlogvoering de aller brutaalste en het kan zich daar toe beiaas op do Hunner-rede des ke:**rs bh de expeditie ia China beroepen. Ben afschsldtclhken scheld naam, dis dan luitachsn troepen ln deztn oorlog aangewreven ls, die van Hunnen, danken zh aan den Buitichen keiz-r. Thans moet men kiezen of dealen :oorlog met de HobenzollerD o* vrede zonder de Hohensollern (onrust* rechte.) gillen de socialisten der regeeringsmeerderheid vergaten hoe de keizer hen hetft behandeld en hoe vèei eeuwen gevangenisstraf tegen oh^e vrienden worden uitge sproken toen de justitie het perscon lijke regeersteleel msende te moeten dienen. Alle hinderpalen móeten nu weg, bitzij op den troon of b\j het opperbevel of waar ook. Alle eer voor den gQiden wü v|ti 's rijks rages ring, maar nqg stesds is Hugo Stinnes volgens opdracht der duikbootoorlog te organiseeren. Niet elecbta de hui dige drager van de kroon, maar d e heels dynastie moet de laan u i t (schande geroep rechts). Be arbeiders en soldaten weten, dat de voornaamste vijand in het land staat. Na Cohn heeft Rueble (communist) wat in 't midden gebracht. In bet telegram was dit uitgevallen. Hh verklaarde Zich tet« eiken .burger lijken" vrede door vergelijk. In de kapitalietiachs wereld bestaat geen vergelijk. Het revolutionaire proleta riaat van de heels wereld zal de bourgeoisie de vredesvoorwaarden voorsctarhven. volk wil de repu bliek ep sscialistiechsn grondslag en verlangt het aftreden des kei zers als den verwekker van dezen wereldoorlog. Aan bet slqt van d« zitting heeft de 'Rijksdag het regeeringsontwerp nopens de grondwetsherzieningen en de daarop door de meerderheid inge diende amendementen m*t allé stem men tegen die der conservatieven «n eenlge leden der Buitache fractie aangenomen. Be voorstellen der onafhankelijke sociaal democraten, volgens welks ds rijkekanselier grond wettelijk zou worden verplicht, op zija mlnet eens per jiar over den toestand van Buitschland en diens Internationals betrekkingen schrifte lijk rapport uit te brengen met ovsr leggbg van a'le bescheiden, werden ri»ar de grondwetscommissie ge zonden. ludendorff gaat haan. Birma, 28 Oc o-o Offlceil. Z M. is k« z.r in kc: i ha.fc ttnuaa' der i fanterie Ludtnlorf, eersten- kwartiermoaitsr-gtniraal, iu vrd» komaardant van de 15 j!s brigade infa: i»?ie, vandsag zjjn verzoek om ons:ag in wüligsnd,' er bsrcbUking ge- ateld. Teveca beeft bet 2,M. behaagd, in gerad'gj bvksndmakltg den gene taal mee te doeisn, dat het Neder- Rljosche regiment scherpschutter* No. 39, waarvan de generaal ai ge ruimen tijd ch-f is, voortsan den naam .generaal Ludendorff" zal dragen, Be ,N. Rolt. Crt." teekent hierbij aan Met Ludendoiff verdwijnt de be lichaming van een scherp uitgespro ken richting in het militaire Buitsch Und. Onafgebroken heeft hg met Hindenburg samengewerkt van bet oorenblik lq Augustus 1914 af, dat deze, aan wlen hij ook dcor zijn huwelbk gebonden is, uit Famover naar het Quten werd geroepen, om daar een aam op te werpen tegen de Rutsiiche drommen, dit Oost Pruisen overstroomden en Koninga- aergsn al bsdenkelbk naderdau. Hm den burg en Ludendojff - wie dsn een noem ie, dacht aan den ander. AanvaaktlDx overstraalde de roem van Hindenburg, al dadelijk met d* overwinning büTsnnanbsrg gevestigd, d en van zjja raadsman. Bij dezon schsen het strategisch overleg, bij den ander de ultvoning op den voor grond te staan. Allengs werd Luden- do;fl'« nsam meer dan die van den ouderen Hindenburg gehoord, ook in de blnnenlaDdsche politiek. Toen Roe rnanië zich in Augustus 1916 aan f en kant dar entente schaarde en het er voor de miideirtjken hachelijk uitzag' werden heldin uit het eogteigke hoofd kwartier ontboden om voortaan ie beele eorlcgsUiding in banden te ne men. Ludendorff is daarbij de mach tige stuwkracht geweest. Hos hij staat tegenover bet verzoek om wa- penit.latend en alles wat de laatste weken in Buitsciriand ia hervormd of nog in wording ie, is niet precies bekend. Be ocafaankeiljke socialist Caba hvsf. Vrijdag in den Rtjïs-lag nog' van een brief gerept, dien Luden- do; ff voor bet aan'tod van wapan- s-ilitand in Siptsmber zou hebben litrchreven. lUdmdo ff wos vóór den oorlog geen vrtemdo ln de bureau's van den gene- ralen stif. O. a. ia h|j als lut>cant kolonci iifdealirge ch«f iu den grooten generaieu staf t» Bei lij u geweekt. Losse ex. 3 cent Ds strijd aan hst Westfront. Uit de legtrbsrichtsq dsr laatste dagen bb«V, dat da opma?sch der goilileerde troepen langzamer ge schiedde san aanvaakeltyk heb geval was en dat de Buitachers er in alaag- den de spillen van hun teiqgtochtc- beweging, de atrsik van Le Cetesu en die van Verdun, vaat te houden. Dj Britsche trospen doen tbsna een pogiog ds omzwenking van den Buitecheu rechtervleugel, in Relgiö, te basposdigen, door hun aanval ln de richtiq; van Bergen en M^ubeuge, welke bij welslagen de Scheidslinie ln gevaar zou brengeq en de Buit achers zou nopen zich achter de Msaeliale terug te trekken. Oeon wonder dut, dat de Bultscbers hier uiterst krschtigen weerstand bigden Rieden, al kuncen ze dan ook bgkms de Eagelfche en Fransche legerbe- rlohten - zö spreken van mislukte vijandelijks aanvallen niet beletten, dat zoowel de Britten, als m«sr Oos telijk de Franschen, plaatselijks suc cessen en tactische voordeelen big ven bthalec. Tasschea Olie «n Aisna en dan in b?t t ^zender aan het Serre- kont, ondernamen de Franschen een grooten aanval, die bg voortgezet succes natuurlijk een welfde strate gisch gevolg £oï« moeten habbsn als de Brlttcbe aanval in de tlchting van Btrgen. Beide acties vormen dan wok een enkele grooscfete operatie, dia ds bevrijding van het grootste deel van Belgis ten doel heeft. Aan «len uitersten vleugel lo het Noorden is de !trgd op hst oogeübiïk van mindgr kütjtkenis; maar in ds streek van Verdun is de strgd in vollen gang, en uit de mededelingen in het Amerlkaanscbe legerberlobt omtrent geweldige Bultsche tegenaanvallen, die ten üesie succes hadden, bigkt, dat de Bultscbers er alias op zetten om althans hier, aan de hoofdspil van de groots tsrugtochtebeweglng, die de Bultsche grenztn moet bevei ligen, bun positie tebahouden. Maar nu komsn al berichten omtrent Amerika&nicka voorbereidingen voor eén actie aan bet Lotharing?chs front ten Zuiden van Verdun en men kan dus verwachten, dat ook weldra aan het Elzxs Lotbaringcche front, waar het tot dusver rustig was, groots gebeurtenlsssq zich zullen afspelen. Als de oorlóg voortduurt. De verdediging ven Antwerpen. Be .Grondwet" ontvangt uit zeer betrouwbare bron de volgende mede- deeling Antwerpen zal worden verdedigd door een millioen soldaten, waronder het 2e, 17e, 24s en 77e landstorm- bataljon, afiomstig uit Keulen, Mum- haim, Buiseldoif en Wezel. Bovendien zgn er zeer vesl marine troepen, rfkometig van 65 duikboot# n uit Zeebrugge, die thans te Antwer pen liggen. Het Wilrgkpleln in Antwerpen is veranderd in een vlieskamp; het Grandholel in de Gerardstraat heeft mitrallenntellingen op de daken, en verschillende zoeklichtlnitallatles. Ie gevangenissen zgn leeg; pertocen, die minder dan stn half jaar üref baddsn, h*eft m«n *röge laten die meer dan een half jaar straf hadden, werden naar Baitsch- land gevoerd. Onder deze laatsten bevinden zich 65 priesters. Duitsch Legarbaricht. Bsrign 27 Oct. 'i Avoads. Bs leger groep van kroonprins Rapp^echt In Vlaanderen baddan geen byzonder? operatics plaats. Be vgand zette de vernisllEg der Belgischs plaatsen achter hst front voort. In Ottghem en Icgcy^bem kwam het grootste deel van de in kelders gevluchte bevolking om. Ten Zaiden van de Schelde sloegen wij krachtige vqandeigks aanvallen tueichen Famare en Artres in een tegenaanval af. Bg puticele aan vallen drong de vy&nd in Anlge Fontaine en Hecqae binnen. Uit Htcque werd hg bg een tegenaanval weer verdreven. Be lvgergroep van den Buitichen kroonprins. Van de Oiss tot ds Alsne zetten ds Frantchen bun aanvallen voort. Aan weerskanten van O.igny sloegen wg z» voor onzs linies af. De vijand, die kg Pieineselve in onze eUliing binnendrong, werd op de hoogta ten Noordoosten van bet dorp opgevangen. Zijn pogingen, om v*n hier uit tot aanvallen in Noordeigke richting over ts gaan, ten einde ons front aa*j de Oise ten val te brengen, zgn onder zware verliezen voor den vijand m slukt. Orlgny en de hoogten ten Znidooaten daarvan werden ge handhaafd. Tairgke pantserauto'! van den vgand werden vernield. In den Ssrre sector kleven vg^nde- ïgke aanvallsn van Montiera uit voor onze linies steken. He *:ge sarvalLn tegen den Souche- sector, tusschen Fro'dmonten Pierré- pont, werden afgeeiagen. Tegsn den avond ihegen wg hier opnieuw met groots kracht ondernomen aanvallen van den vgand af. Aan weerskanten van Sisionce bleef de vgsndeigke infanterie gieter en werkeiooe. Op da hoogten van da Aisne atiet onze eigen plaateeigke tegenaanval tegen het Saksen wond op krachtige aanvallen, welke de vgand met ver-strekkend doel tas teden NizyelGomté en de Aisne ondernomen had. Reeds bg net over seriën van de hoogte ten Noord westen van Nizy le Comte leed ds vgand onder ons &&nvsl«vnur zwsrs vsrliezsn. Hier, slsmede ten Westen van -B.' q )gc#, «ga de aanvallen van den vgand volkomen mislukt. Op het klovcnrgreenboschachtige teriein ten Westv-n vap de Aisne duurdjn de vot bitterde gevrchten o erdsf voort. Tot den aveni war*n zg in ons voordsai basllst. Zij «in- digden ocgaveer aan den atraatw.g Bïq >gne Cbittau Porden en byRerpy. Aan hit Aisce front en bg de legergroep v&r$ voa Gellwitz. Aan wesre^an-su van de Maas hadden geen groots opeia ies pleats. Da succassen dar Italianen. Di wa'iral.oar ap Taxil, Iu verband met 't onderlocpen dar polder Waal »n Burg, lm fc 't lid der P.Otr. S aton, A W. Michels, aan Gedep. Staten de volgicdt acbrifteigke v.agm gsricht: lo. Is 't Ged. Staten bekend, dat, evenals v<rjga j«én de Trxalrcha polder Waal eu Burg door de onvol «oende uitwatering veel laat van water heeft «u Z4ifs v.or oen deel oider water staat? 2>. Zqn Ged. SUteu bereid, made te deel6D, hoo ver de plannen tot alge bxle bemaiing van 't eiland T-xel zgn gevorderd en cf misschien voor stellen dienaangaande in de najM.rs- zittiog van de Pro?. Staten aan de orde worden gsateld? Onze graanschepen. Zaterdagavond zgn ie stoomichtpon Algenib tn Maasdgk, di« door de regeering opgevorderd zijn om graan te halen, van hier naar New-York voor order vertrokken. Ba broodprljzan. minister van landbouw breft bepaald dat met ingang van 4 November zullen gelden de ve gende msxltnum kleinhatidclsprgziDregesringsbloom f 0.88 per K G., tarwewaterbroodf O 36 per KG., (gsbakken van regcaricgs- elocm) fl4J per 400 gram, f007J p>r 200 g>am idsm (gebakken onder rabbinaal toszlcht) f0 87 per K.G., f015 per 400 gram, f O 07J per 200 gr. Drla balastlng-ontwarpan ingetrokken. Bd minister 7*c Financiöa beef', i bekomen machtiging van do Koningin, den voorzitter van de Tweede Kamer verzoebt aan hem te doen zenden da ontwerpen van wet tot biffiai van eene pensioen belasting, esn vlootbelaeting en een voornamen belasting. Hft keirif', bier dus lo. hst wets ontwerp tot heffing «ener belasting als bgdrsge in 4e kosten van de toekenning tan ouderdomsrenten; 2o. b' t wetsontwerp tot heffing «ener ealasüng pli bijdrage in do koeten van de vloot, inzonderheid voor zoo ver deze strekt tot verdediging van Nederlandech Iad en 8). helwits- ontwerp tot htffl >g «ener vóórnamen- belasting. Muiter^ in de Harskamp. Vijf birakkta afgebrand. Ten N.W. van het Monta Grappa- masiitf zgn de gevechten bg bet aanbreken van den dag weder ba goncen en hebben den geheelen dag voortgeduuid. Op b«t gisteren door ooe veroverde terrein duurden de gevechten mst wisselvallig eucces voort, maar ten slotte overwon de hardnekkigheid van hot 4de lrger den krachtigen tegenstand van den vgand- Wg hebben onze veroverde stel lingen gehandhasfd en op verschil lende punten uitgebreid. Gedurende de laatste 24 nar hebben wg 47 of ficieren en 2105 manschappen gevan gen genomen. Be Peur o brigade en de 181 en 231 aanvala&fdcellngen hibben het moeiigkste ws;k uitgevoerd, d« ver overing ven dan Monta Pertics, welke krachtig door den vgand wae vérs'qrkt. Be' Aoata brigade hoeft dsn Menie Valdiroa, ten N.W. van den Monto Tenochls, bezet. Oj hot Asiago- plateau verdreven enze tfleeliogen verschillende verkenningcifieelicgen van den vgand, die op verkennirg uit waren. Onze luchtstrijdkrachten hebben met Q;oed gevolg vtyindaigke punten en stapelp'aatten gebombirdoerd en een troepentraEiportcolqnns vernio- tigd in de Sugano-vallel. In de Cls- mon-vallei wórden 7000 Kg. bommen geworpen op de pla&tseigke spoor wegen van den vijand en op zga verbindlLgsiyn'en. 2 vgandelgke vlieg tuigen werden neergeschoten. Oa Britten in Syrië. Londen, 26 Oct. Het Britsche leger in Syriö rukt enel vooruit en de troepen hebben, zegt ds Baily mail, reeds Marroh bereikt, slecht* 43 mg len ten zuiden van Aleppo en 48 mgien van den Bagdad*»poorwcg. BINNENLAND. Prov. Statan-verkiezlngan. Be Prov. Kiesvereeniging der Libe rale Vale in den Pro?. Kieskring Ben Helder heeft voor de a.e. Staten- verklezlcgen de volgende grosiget opgemaakt 1. E. Breibaart Jz. te Winkel.; 2. G. J. van Liersum te Winkel3 E. J. Bok te Ben Helder; 4 R. VisserLz. te Bsrkhcut; 5. Rens Slot te Broek op Liogeiük6. G. Wgdenes Spaans ts Anna Paulowna; 7. Jb. Zgp Hz. te Wlerlngerwaard3 C. Wagenaar Kz. te Breek op Langsdgk9. J. B. Wilken te Nieuwe Niedorp10. H. J. Avis te Midwoad; 11 C. L. van der Btrgh te Behagen; 12. B. de Boer te Stompetoren13. J. E. G. 0. Bibbits te Zwasg14 J. S. Bgt te T«xel 15. prof. mr. J. A. van Hamtl te Amsterdam16. C. Koog Hz. te Haren- karspel; 17. J. Korthals Altes te Amsterdam18, C. Smit te Burger brug; 19. S. SpaansCz.teBsrelnger hom «n 20. J. Winkel te Medembllk, Be Telegraaf van Zondagochtend bevatte hst bericht dat bg de 'muiteig in ds Harskamp, dooien en gewonden gevallen waren. Be:a be richten waren echter overdreven. Wg laten hieronder volgen hoe d» za&k zich volgent de borlehten van Maan- d&gmo'gen (oigedragen beefc: Vrtydsg j 1. ie het resda begonnen, 'e Middags te otgiveer half 6, toen d« cfficieren in bun cantine zeten te dlnocren, werden er onder de aoldaten kreten ais .Honger!" ao dergeigke aangshsven. Be hoofdofficieren en kapitalns kregen dit te hoorsu on hebben zich' toen onder de aold&ten begeven, om mtt ben te praten en hen tot kalmte te brengen. Zoolang met hen gesproken werd, bleven de mannen kalm, maar tsrnauwernood hadden d« officieren zich omgewend of er ateeg weer gemompel uit den troep op. Ook w»rd er geicholden en mst steenen naar de officieren eewo'pm. E»n luitenant en otn kapitein wer den door de steenworpen licht gewonl. Een der officieren heeft toen, biykbaay uit zelfverdediging, zga re7ol?er getrokken, en «en scbqt op de oproer lingen gtloet. Daardoor groeide hun verzet nog aan. Benzeifden avond, tegen half 9, trok esn g'osp mannen, gewapsnd met geweren, knupptla en maaien, naar de officierscantino, en gooide er alle ruiten in. Op dat oogenbllk ber-orden slch 4 of 5 officieren ongewapind in de cantiuezij kozen den verstandigsten weg en verdwenen door een achte.deur. Twee officieren weken naar den zolder en wachtten daar iot de mnitera waren verdwenen. Bfarmae liep het Vrydagavosd af Bg het avondapi él cm 10 uur stuitte men niot op moeligkheden, en ook in den nacht van Vrgdag op Zaterdag bluf bet iusilg. Zaterdagochtend begaf zich een deputatie uit de muiters naar overste Jeikel, en g&f aan deztn te kennen, dat de soldaten tanige grieven hadd«n, welke echter niet tegen de officieren, doch tegen de Regeerirg gericht waren. Deze grieven waien voor- uameiükte gering voedeei en de intrekking der verloven. Zaterdagmq gen aad het onderzoik pljqte naar de ongeregeldheden van den vorigen avond, hvcf izskeigk nasr de peraonen, dis met etsscen naa: de officieren badisn gegooid. Be dieait bad verder zgn gewonen gang. Langzamerhand begon het echter opoisuw iumoerig te worden. Tegen half 3 herhaalden z ch de eamentcbo lingen van den vorigen dag. en de ontevreden stemming uitte zich toen btt eerst tcs«n den pachter van de aoldatascanllne, tegen wlen de sol daten de grief hadden, dat bg te hoogs prgz«n rekende, ,0. W. maakte", zooata zg mienen. Ejd troep mannen trok nadr deze cantine, haalde alles weg wat er zich bevond sigaren, sigaretten, koek, speculaas, fliaschen port, een vaatje cognac, ene. sloegen vervolgens dsn boel kort en klein en etaken de cantine in brand. Na de eoldatencantine gingen de vier soldatenbarakken er aanook deze barakken, die vol lagen met licht-brandbare atof, als dekens, atroo, enz., stond in weldra ln lichtelaaie. Be paniek in hetkamp was onbeichrijfiyk; de verschillende gebouwen stonden in lichtelaaie en aan blusschen viel door den krach tlgen wind niet te denkenhit was bovendien levensgevaarïgk de gebou wen te naderen, daar de oproerlingen, gawepand mat geweren en kr-uppali •n ve:bit door d«n drank, ieder te lfif wilitD, die zg op hun weg ont moetten. H«t eerste werk van de Roods Kiu'smannen wae, de zieken ln vei- ligbeld to brengen. In den kogelregen baalden zg de pstlenten uit ce zie konba-ak en brachten de minst era etfgen order in de r.abutige schooi van O tirloo. Dj ernstige zit ken gingen per auto raar Arnhem. Toen de verwarring het te»fget was, tam ds le luitenant Vonk, die buitengewoon kordaat ie oprelreden, hst commanifo, bygeaUan door den 2s luitenant Even en éa vaandrigs Rtieng* en Thgsssn. Met 20 man van de opltiéing trachtton zg het kamp schoon te vegen door gewservuur te richten op de plunderaars, die pro- benden d« teiefoondradea door te knippen. Ten rlotte gelukte bet san deze kleine schaar, hst kamp tezui veren. Vgfbonderd man, - de goede met da kwaden, want er waren onder die 500 nsar schatting elgenigk slechts 100 k 150 muiters werden dairdoor genoodzaakt, tot de borat m het w«ier wadend door de gracht, achter de legerplaat! gelsgen, te re- tiresren. Gemakkiigk ging deze uit- drgvicg ciet, want de oproerlingen h:vi;en hun nitrnsiini: van bet veld leger, bistaaode uit hun gewaar en 120 patronen bg zich, en de kogels tlo'es woldra dóór de lucht. Tan slotte gelukte bet deze kleine schaar hit kamp tc zuiveren. Toch was het ge vaar nog niet gewei es, want de iluaisraars trachtten berbaaldeigk iet kamp w:er binnen te dringen. Dearom werden allerwegen wacht posten uitgezet om het kemp van de gevluchte oproerlingen te iaoleeren. Onder do mannen, die de poaten bs- hokken, hserachte een zenuwachtige spanning; do anders zoo rustige heide cm de Harskemp leek een •lag raid, waar in den laten avond de vlammen nog oplaaiden. Omstreeks ba;f len was man den toestand meeste-, al electrlseerde nog een geweldigs emotie de gemoederen. Hier en daar knetterden nog schoten, m»ar het gevaar voor hernieuwde ODgsregoldheden was omitreeksch halMen vrfiwel geweken. Geen slachtoffersv Bat er bg de muiteiü geen enkel sbchtcff*r la gevallen j> te danken aan het feit, dat ds eersle-luitenant Yon's zgn mannen borel g»f, in de lucht ts achietcn. Bs oproer ge Drentenaren waren buitengewoon slechte schuttere. Bo venden weigerde, toen de verwar ring hst grootat was, de motor, die het kamp van eiectrltch licht voor ziet. Een groot g«deelte dor omgeving, waar geea bi and woedde, was zoo doende ln diepe duietircia gehuld, waardoor hetonmogeigk werd, zuiver te ricb'en. Ware het licht big ven branden, dan zou bat aantal slacht offers waarschgnigk legio zgn ge- we sat. Het metrendeel der oproermakers he»ft zlcb, nadat er gevuurd werd, uit de voeten gemaakt door de sloot, die achter het kamp loopt. Tot aan bun rchouders waadden eg door het water. Zondag was in het kamp allee wser rustig, firn deel dar gevluchte manschappen was reeds wedtr terug gekeerd. Em aantal is evenwel per fi tte naar buis vertrokken. Deze had man Zondagavond nog niet achter- hsald. Advartentlên per repel 15 cent. INGEZONDEN. Vlisehersgaren. Het bureau voor mededeelingen inzake de vcedieivoorzierjiog meldt: Aan de vieacbera wordt wederom gelegenheid gegeven tot bet bestellen van katoenen garens voor bun be- hoefes iu de maanden November en December. Be prgain zga verhoogd mosten worden en ztya thans vastgesteld als volgt: f 10 pir K.G.voorgarennum mer 30/12 en hooger, f 10.10 per K.G. voor garsnnummer 30/9, f 10.20 per K G. voor garennummer 30/6 en f 12 per K G. voor garennummer 45/6. Teneinde de beschikbare hoe veelheid katoan zoolang mogeigk te doen etrek- ktD, hetgeen met het oog op de on- raker held van de aanvoei en van over zee ln de naaste toekomst noodzakeigk is, zal vooriooplg geen zwaarder katoengaren verkrgg'eaar geseld wor den dau 30/32. Be zwaardera nummers zullen ver vangen worden door vlasg&ran (zoo genaamd blauw hennepgaren) dat la voHoanés hoeveslhoid verkrggbaar gieteld zal worden kg de gewone Handelaars in visschergaenoodigd heden. Binnenkort zuilen voor daze garens msximum-pigzen worden vast gesteld cn bekend gemaakt. Ba vieichsrs moeten vóór 4 No?, asn hun gewone handelaren of aan hun visscbergvereiniging opgeven, hoeveel kilo katoengaren en van welk nummer zg wenachm U beet ellen voor hua behoefte in de maanden November en Becember en onder nauwkeurig opgave voor welk doel zg dit garen wenscbea te gebruiken (herstellen, breien, opiimmtn, enz.). Bg de bestelling moeten de vieechere tevens bun vaartuig nummer en letter toikens opgeven. Zg kunnen, voor zoo ra r hun be stellingen door het R. K. Y. worden goidgekeurd, de garens van hun bandelaar of verseniging ontvangen in den loop dezer maanden, naar verkiezing bg groot# of kleine hoeveel heden tegeigk. Bestellingen, Ingediend na4 Novem ber, worden niet goedgekeurd en mogen ook door de bandelaars ('tip. ve;s«niglngeD) niet worden aange nomen. Yiatcbera, die bg verschillende handelaren of vissohergrereenlgingen tegelQk bestellen, komen voor levering niet in aanmerking. Ylaagercn kan desgewemebt ook vooraf besteld worden, doch is o rat 1- gene vrg verkrggbaar. »«i*ntwoor4»UJkh«ie Sar R«Sa«li«. «lak Rjliilili *tukk«n woiil lopy ■Ut t«r*ee«f*V»n). Geachte Ridact e. Meg ik s.v.p. eenlge ruimte in uw blad verzoeken voor htt navolgende? flesbarbarlsne. In uw blad van Zaterdag j.1. las ik o.m. een berichtje, over het slechte en dure gas. Als medeslachtoffer de zer barbaat«che instelling (wie is geen slachtoffer?) en naar aaoieidirg dier vele klachten, dio U bereikten, grgp ik maar wser eens naar da pen, wetende, als is bet dan ook weer voor de zeoveelate maal, te7erg*efecb. Boch dl* wetenschap zal mg nimmer dan lust benemen, criiiek uit ie oefenen daar waar zulks noodlg bigkt te zga. Integendeel, het zal ju-lat mya actie vergreoten. Myn vingers jeuken en mgn gemoed komt in opstand, bg het dage-gksch zien gebeuren, van zooveel onrechtvaardigheid. Zelfa niet alleen, dat de omstandigheden zich vaak van mg meester maken en waarover ik dan in moedelooz* stilte paine, doch ik vrasg mg d?n z«]fiaf, hoe bet in vredesnaam mof&igk ie, dat het igdende Volk, al dat op ben onschuldig gebracht* leed, lgdeigk bigfc gedragen. Hoe lang nog? Ie deze vraag niet gerechtvaardigd, bg bet leed wat wordt geleden En zou het dan verbazing wekken, na rteie een vgftig maanden geleefd te hebban ln vollen kommer cn ellende, dat ds tgd niet ver meer af is, dat de sluimerende massa, de ketenen van zich af werpt, om te ontwaken in een zelfbewuettga? Laat ik met dis vragende volzinnen eindigen, te meer daar men mg straks nog rang schikt en diskwallfileert, van Bolsje wiek te zgn. Stel je voor, een Hcldersehê BolsjewiekOpgeborgen werd je, zonder vorm van proteit. En toch geachte Redacteur, ie de gaekweatls, zeoals nog veli andere maatregelen, niet veel beter, als Bolijrwiekiems, door da burgeiyk* tartgen, in elkaar gsfUnat, dus burge ijke belejeieiekieme. Iets, waar zs zelfs in Ruihnd, nog niet van hebben gehooid. Ia het niet ten hemel ■cbrelerd, dat, zooals u in uw berichtje zegt, dat er gasbosten van 2 tot f500 voorkomen («g betalen ook laatstgenoemd bedrag voor de Cinema) Boch 't is mg bekend van iemand, die f 800 boete most dokken iemand met eene Industrieel* werkkring «n nog wel e>n productieve, n.m. eene melkinrichting. Bszer dagen riep één onzer alombe- kflnde Tweede Kamerleden: Schande, schande, schande (doch niet over de mieeiable voedselvoorziening, vergis u niet, lezer) maar zeer zeker is deze uitroep bier van toepassing. 'I Ie een acbande, dergeigke bedra gen op te leggen en het ls eveneens een nog grootere schande voor ben, die bun »ti na en medewerking gaven, aan deze bsrbaartcb* bepaling. ZIJ zgn de schuldigen, op hen, draagt de verantwoording, dat deze of gene zakenman, met ondergazg wordt bedreigt. Boeten, van 8-5 k f800 ln óéa kwartaal, wie kan dat opbrengen Ersnmin, als ds doorue» burger, of arbeider, f10 en f15 aan botten ken betalen. En dan, Ik beb daar reeds op gewezen, ds kwaliteit van het gas, mede oorzaak van het te veel gebruiken. Een* boetebepaling moet er zgn, maar ten drageigki, b.v. een twee voudife, maar geea vijfvoudige. Min scbgnt ln ons Gemeentebestuur !n Zik en asch ts slttsn ovar de atesa kolendietdbatie en g-ypt niet ïd. Laat men zgn tanden maar eens zien. Men is toch niet beng, dat een plaats als de onzs, belegerd door optima milltaria, verstoken zal worden van voldoinde kolen? Hieronder zouden immere alleen de militaire bonneura igdm, dat sou toch al te gek igken. I* er neg één van ds burgerigka autoriteiten, die daaraan gelooft? Zooveel militilr benul heeft te klein ste jongen nog wel, nietwaar? Ik hail zulks aan omdat voor mfi vast staat, dat met een keetje du f, wg hier ter plaatse, juist omdat het een militaire plaats ls, meer gedaan kannen krijgen d&a elders, 't Behotft daarom niet tot mlabrnik ts lelden; alleen le het een zekere waarborg en aansporing, niet zoo becauwd deza ken lo te zien. Een beetje lef ontaiert in dezen niet. Ten slotte, geachts Redacteur, u apreeki, na alle klachten, die bg u ingekomen zgn totj gev.n het op, en terecht. Ik geef h«£ in zooverre op, dat ik er nog even de aandacht op wil vestigen, dat met klagen en mor ren men niet verder komt. Alleen- Oudkerkv. Praag; S <öfioorólrctd.t c5poorgr<±cht. |«i*BBetei|i«lH>*ea|

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1918 | | pagina 1