HELDERSCHECOURANT
Eerste Blad.
Db vredesstappen van
Oostenrijk.
9E OORLOG.
No. 6007
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1618.
48« JAARGANG
UitgeverC. DE BOEII Jr., Helder. - Oplaag 7000 ex. - Abonnementsprijs; In de stad 1.10, per poet f 1.35, Buitenland f 2.35. Losse ex. 3 cent - Advertentlën per regel 15 cent.
Op- en ondergang van Zon on Maan
•n tijd van hoogwater (Texel).
(Wintertijd.)
,Zon mMl
Mot. opooduopondnrtja.: m
Zondig |H.«.I11.IW10 4.86 7 80 7.60
Muadie 4 74». 4 iAS 7.2 4 29 8.0 uo
Plntdig 6 847 469 7.8 «.88 880 840
Woomd. 6 9 44 6.48 7.6 4.30 9.6 0 83
Dondard. 7 10.96 0.87 7.7 i.18 40 9.66
Yiljdag 8 .11.19 789 79 4.10 10.16 10.86
Zaurdig t .1164 0 48 711 t.U 10.66 110
0E WEER.
29 October.
Dfü 24 toen October io dan toch
eindtiyk sfgeloopen nadat zeven
tn-twintig opr«kota hit woord haddon
gevoerd do discussie ovir de
hvsLsmiUfoton-voorzieiitog. Ka geen
der moties is in laven gebleven. Be
Jacge motie Sch&per (waar de eiocb
tot ie hoogirg van het broodrantsoen
was ln- en die tot vetdesllsg der
mihtatoe voorraden was nitgelsicht)
is nadat do Rigeering haar „«ver
bod.*" bad gonoemd verworpen
xnet 5& togen 28 stemmen, terwijl
«e unie liberalen ea vrflz. democraten
liler de soc.dsmocratische motie
steunden. Ba tot afzonderlijk .desi
deratum" der Kamer gemaakte vraag
naar verdeeting van de m litaire
voorraden werd afgewimpeld met 63
tegen 19 stemmen; de Evenals deze
laatste, onaannemelijk verklaard*)
motie Van de Laar dealde betzelfde
droeve lot, met 58 t«g»ü 26 «temmen.
O /er do motie dar vier revolutionairen
(algemeen uitvoer verbod, miuotens
onmiddellijke verdubbeling vau het
brood.aatioan, en de rest) had de
Rtgemng zich niet uitgelaten. Zij
verwik f slechts de stemmen van de
op 24 October aanwezige „puur-
lojien", de h.b. Wijnkoop en Kolthck.
Be tachtig ao de: e leden si em ieu tegen.
Bit votum mag worden aangemerkt
ais een blfjk van vertrouwen in het
beleid vau de Regmiig. Be leider
van den Ecooomi«ctt»n Bond, depud-
mihittter Treub, bei ft 't in de zitting
vau donderdag j.i. zeer juist en
duidelijk aangestipt. Nadat de Rigee-
ring d« motie Schaper ovirbodig.had
ve kiaard, zou aanneming daarvan
eaa aanwijzing, zoo al niet bewijs
zijn geweest vau ukc-rt aan ver
trouwen. Ei daarvoor zei mr.
Trau» bestaat gem^ilei reden.
Dj groots mee:derheid van de
Kamer bhtk bereid die Zien»wQ89 ie
daalen. Ea dat is vo'komsn begrij
pelijk. Be mini.taio Ruyj de Beer^n-
brouck sa Yan IJskelueija hadden
den indruk geveeiigd, da het kabinet
bereid is, da vertegenwoordiging alle
id.cQ.iDKüO te verschaffen, d e zij
in gemcede kan veretrekken. Ei ook,
dat ztj met ernst en toawyding etre ft
naar hek tegemoetkomen, zoovar tn
zooveel in haar vermogen ligt, san
de nooien, waaronder ons volk thats
gebukt gaat. Of dat weldra beter,
zonniger zal worden, 't hangt geheel
af van de vraag zei de minister
van Landbouw of er voadeel van
over zee zal komen. Er is hoop;
gegronde verwachting. .Het voorsul
van Amerika wordt thoce te Londen,
tueschen onze gedelegeerden ter eco
nomische bespreking en die vau de
geassocieerden, ampsi besproken. Exc.
Yan IJiaelstein beeft doen gevoelen,
dat er reten is voor het aanlichten
vaa dragelijker tonatauéan («Uereerst
door veituiming van het brood-
lantaoeo) iu met ver verwijderde
toekomat te hopen. Zeker ia niet.
Maar dit wy zooaIs Bavid Wijn
koop, de .bolsjewiek", z«l door
de vsikUriugen der Regeering .geen
z>.sr z%ü opgeschoten"; bet Parlement
slechts „zijn onwil en zjjj onmacht
hssft getoond", 't is duizendmaal
onwaar. En dat moet d& heer
Wijnkoop ook besiffen. Maar men
wset, smalend verguizen en verdacht-
miken, tegen beter weten.in, behoert
lu eenmaal tot de .methode" van
dezen pari 1}-leider, vaehd en ver-
trouw4l-ng der Russische bolsjiwiki,
«ie bij in het Ned*rl*üdscbe Parle
ment zoo vurig verdedigt.
Do uitvoerige en duidelijke schets,
door minister vau IJiselateün over
den toestand der levenamUdelen-
voorzlening gegeven, is door den
prsmivr nog sens sasmgevat.
Bs heer Ruys wees er op, hoe de
'prijs der aardappelen verlaagd ia en
nog verlaagd zal worden. Suiker:
overwogen wordt of bü het buiten
gewoon krediet, dat zal worden aan
gevraagd, verlaging mogelijk zal sga.
Prijs verlaging vau de groenten ie niet
uitgesloten. Bs gunstige balans van
het wittebrood gssft aanleiding te
onderzoeken, of deze prijs kan wor
den verminderd, en dat zal ook wel
geschieden, verzekerde de premier.
Be prijs der melk is gedeeltelijk ver
laagd, - de boter niet duurder ga-
worden. Wat de kleeding voorziening
betreft, daarvan zei Exc. van IJiscl-
steija dat ..alle paperassen in orde
zjju om 15 November te kunnen
beginnen". Uit dat woord ziet men
rutds dat de hser Van IJsselsteln
geen bewonderaar le van de .ambte
narij", en dat vermoeden ie gelukkig
ook julet.
Het zal mogelijk zijn - deelde de
«alniatsr voorts mede - om te distri
bueer en 140.000 vrouwenmantels,
260.000 vrouwenrokkvn.BOO.OOOmans-
boezeroensii, 250.000 mans werkbroe
ken, 250.000 werk jassen, 8} mlllioen
mannen- on vrouwenhemden, 30.000
flanel én molton onder broeken, speci
aal voor mijnwerker*, 700.000 mans-
tricotondjr broeken, 750.000 vrouwen
broeken, 850.000 tricot-borstrokken.
Metdeze distributie wordt geregeld
voortgegaan. Zoodra de verstrekking
der wiuterkieeren is sfgeloopen, zal
met den aanmaak van de veoijaars-
kleeren worden begonnen.
Voorts weten wy dat de aandacht
der Regeering gevestigd is, sinds
geruimen tijd reeds, op de vermeerde
ring van voor productie geschikte
ywsRMsasvasstté'saaBssMieia
iQudkerk&v. Praag j
ó/ioorctrd.d.i
öpoorgreLcht.
IsBaasawi'asswaisBBawswaBswl
grónden. Esq ontwerp tot het ver
trijgen van sen verkorte wijze vao
onteigening van gronaea is op komst.
Tot ontginning on in vet baud daarmee
ca«u quo tot ódtwatering. In verband
daarmee had mr. Ruys 'e ook over
de .MtckUnburgscbs gronden" en de
wildé zwijeeo cul uur. M»a weet, dat
over dit onder wers zeer lmde woorden
in de Kamer zija gezsgd. Ea wat
bleek ru? H?t iabrengea van wilde
zwijuea iu de bosschen der hooge
Vsluwe is geschied .geheel volgens
het advies der deskucdlgefl omtrent
het in stand houden en verbeteren
dsr bosechen op deze hoogs groadsD."
Het zfla grootondeele zandverstui
vingen ze behooren dólde mr.
Ruys m-ia - tot de armste gronden
vaa ons land tn het omwroeten, des
losmaken vau den bodem, het ver
nietigen van larven en insecten, ia
een gunstig ge ?olg vau de aanwezig
hoid der wilde zw]joeo. Isdere d«e
kundige kaa tisgaan, in hoever dat
oordeel met de werbeiljkhiidoveresn-
komt. Ej dit bl^f-. er, l* rustlg-
oljectief onderzoik, o/er v«n d*
.mrsttand.n", wa»ro/er hevig
tumo«r ,s gemaaktI Ea dit eene
eta*!'j i zou zond*r een g t moeite m«i
tsl van sootff«HJke kurnen worden
v«rme»ïdsrd.
Bekend is, dat ie tegenwooidige
preniW een der .vóörtiekkais" is ln
(1ïD e rijd tegen c'ea 'aieoholduivel.
B miaiaTer pree deut declic mee, dat
hü een commia-ie zal m -'t l«/*o
roepen tot het uufei/.-<»aou vau a«
vaag, cf bü do .Schiedamech»
cfl/eihtid" de fabricage ven alcohol
voor inwendig gebru k aanziet lijk kan
worden beperkt, well.cbt u tgescha
keld. Terecht weee mr. Ruys er op,
hoe men hier staat tegeco;er .sen
zeer sympathisk, maar Liet eenvoudig
vraagstuk."
lat nieta over onze grenzen wordt
uitgoToerd wat voor oozs thans
zoo zesr la 't gedrang gekomen -
volksvoeding onontbeerlijk i«: wy
mogen er lu allen ziker van wszeo.
Be Kamer is z>o verstandig ge-
wteit, tia de verklaring der Regearicg
op 28 Octobor (omtrent het intrekken
?ao de militaire ve:lover) het .mili
tair beleid" niet in gebeims zitting
t» behandelen, re interpellati*-
Troeletra en Kruyt daarover uitstel-
lend tot nader te b*pal«a dag.
Yooreerst be«ft de Regcorit g, in 't
bljzonier de minister vaa O.rlag,-
h»ar tQd lu drleduebsl noodig voor
al wat er (onderwijl de duizenden
vluchtelingen onze grenzen o vorschrfl
den) uur na uur te beraden en te
beslissen valt. Ei bovsudieu m;et
ook de fcbijn worden vermeden dat
men hier voor htt volk ie s wil
verheimelijkeu.
Be heer WQnkoop waagle 't wei,
ook b'sr tegen betir weten in natuur
lijk, te spreken van volksbedriegerU",
en men weet welke waarde zulk een
woord, van die lippen komend, hotft.
Ms»r 't zfln juist de .dikke" woorden,
tot ophitsing beaismd, die vaak
argelcoien tot slachtcffers maken, 'tls
gelijk mr. Troeletraden heer Wijnkoop
dien 28en October toevoegde: .Yoor
uw belang en voor uw propaganda
en voor uw verdachtmakirg van allea
wat niet op uw eng party-staudpunt
staat, daarvoor kunnen wy leven en
veiligheid van Nedsrlandacbe burgers
niet in de waagschaal stellen"
Be Kamer ging den 24sn October
uiteen tot Woenaiag den SOen, ala
wanneer zij na het afdeelingson
derzock dor Staatabegrooting staat
o. a. voor het ontwerp goederenver
keer met bet bnitenland, bet voorstel-
Tróelitra tot instelling van een com-
mlseie voor Bultcnlandsche Zaken sn
de interpsllatle-Wyokoop over de
bshandelicg van de Russischs kryga-
gevangenen.
Het Yooiloopig Yerslag over de
Algemeens Beschouwingen-Budget
'19 ia reeds verschenen, en wy vinden
•r o. a. de opmerking in, dat de
keuze van vertegenwoordigen van
belangengroepen .het uitvloeisel ie
geweest vau het verlangen van een
toenemend delf des volks, dat de
Kamer niet langer een goed doel van
haar tyd zou besteden aan de bs
■preklng van uit eeu verouderde
partyea-indeeling voort vloeiend» twis
ten, die een behoorlijke behandeling
van de groots volksbelangen onmo-
geiyk maakt". Zeker - dat woord
(mag men veilig zeggen) is ons
volk, althans het overgroots deel
ervan, uit 't hart gegrepen. Maar
hoe weinig er, in de praktik der
dingen, sal overbiyven van het eer
biedigen van dezen wensch, we zullen
't straks, ala het groot politiek tour-
nooi eea aanvang neemt, eerst recht
aanschouwen
Bat wy de bespiegelingen van the-
6;ttiaebe<j en poliMich polstn^scbsn
aard aniisis kunne» misasn: 'tl»
?»k«r. Er is nu zoo 'i eer. en ao Je»
nf tn doen, de oatwerp-leening ad
350 milliosi', h»t .stokje" incluis,
haeft de Kamer bereikt Ea moede-
Be Yriea Ij aan allerlei ontwerpen
tot ve.'booglrg v&n dediiscte en v*n
somm>g* inïlrecia bdaatingen druk
bstig. Eakale van züa votr»atger
zy.i t»ragge:omeLde moeite ge
baad haaf i.
Schatten zija nu roodig tot bet
leclgsu vaa allerlei nood. Het lot
van de bawonere van de ontruimde
Belgische streken, van de arms vluch
telingen, moet ouzs barmhartigheid
trlkkslen. Ea .rich&rds" als de baereu
Yan A.ht ea Westerman, met hun
g fc van 500.000 francs, gaan voor
gS7en 't voorbeeld. Trouwens, dat
sr, ook en zelfs lu dezen tyd, neg
wel (ff*rs worden gebracht, ook voor
andera d'ogsn dan het lenigen van
ncoide schenking vsd vie- ton,
door den .Hasgscbaü Carnsgi»" mr.
C. P. D P-*p« ge laan vo >r eea nieuw
Lsiesch Ltkeaaai museum, is er wel
eea bewy« van. Hij betfs ten voile
gehoor gegei'eu aan wat wqlec Tol
iens eens ia dichtmaat als eisch des
tij ia stelde, toen 't bar winterde iu
Holland
Geeft 3llen wat,
Ea geeL wat veel, gy rfiken 1"
Be booz» griep waart woer rocd
in tal van groots en kleine gemeenten
w?rd«n de scholen geiloten. Ea daar
door is de nooddruft in tal van ge
zinnen wur gestegin.
Het traurig geval vau gaeveratik
king, in een van de Hatgscbe volks
buurten, waarby etn gezin van vier
mecEchfn den dood voed, is zeer
waarschöniyk gevolg van ean wan-
hoopsia».d. G/iyk bij zoo'els mis
diyven ln deze dagen ,daa onder
fond" vormt.
Geheel ocbegiyptiyk ia 't niet.
Maar wie door wanhoop zich aanga
grepen gevoelt, traebte le'ensraoe^
re vinden, naast het denken aan hen,
die th&ns aan nog zooveel grooter
feeproe ?ingen blootstaan, - a&n groote,
sterke figuren, die liefden, streefden,
weikten voor het algemeen belang
Wyien Talma, aan wiens nagedaeh
toaia Zaterdag j 1. te Bearebruek «sfn
oenvondig monument is itgewyd,
wsi zak «ea M.nister Hcemskerck
wrsa er in e»n aenvouiigR, tr»ff.-nde
redi op. Talm* wiaL leve:;smo*d te
doen ontvonken by hen, die zich
waohopig givoeides. Zulk» rnannta
7» apreiden zegen, ook ns hua ver
scbcilen. OA van roy i ganrch neu
tr al standpunt mag :k 't met eer
bied g>turg*n.
Bn sombe e stemming in deze
dagen van griep, dtuiHg en .klsm"
c-aiaaiawerr, och-iUptlltuda g«:uch
ten van allorlel aaré, ia er niet beter
op geworden door 4« militaire..rel
le jea" ln de Herskamp te Zwolli»,
eoz. Vco al in de Harskamp, waar de
onluaieu eea crn&tig karaatsr aanna
aien, was 't meer geluk dan wysbeid,
dat de zaak niet met blosd '®?gieten
eindigde. Het .d epgsand ondeizosk",
dat irgïsteld wordt, moge zich naar
alle richtii gea hoogere en lagere
ui<str*kkeu, zoodat aan wcrkelqk
gcgrons'a grieven tegemoet wordt
g'komen. Ook hierbij dtedzichwaer
het veracbyrael vooi, dat de maest
aUrmeerenée geruchten aan het eer-
iyk relaas der werkeiyk-feeataande
•iiuafcie vooruitgingen. Het z'ch
pantaeren tegen de duizend en een
.praatjrt", nu telksn* opduikend,
b 'hoort ook tot de pl ch'eu vau den
mar scb-up to date
Kb. Antonio.
Turkije onderteekent
den wapenstilstand.
Ia bet E ge'sche Ligsrhuis v&r
klaaide de Minister vau Binnenland
scha Zsken Gave, dat Turkye Bon-
dvrdagmiddag dsn wapsnitilaund had
onderteakend.
O /er het vtilocp der onderhands-
liogen deelde de minister het vol
gende mede:
.Eenige dagen geleden werd ge
neraal Towshend in vryheid gesteld,
ten «icdu dm Britschen admiraal,
die het bevel voert~ovsr de zeeatryd
krachten ln de Egtïicht Zie, er van
in kennis te atollen, dat de Turktche
regcerlng een onmiddeliyke aacknoo
ping van onderhandelingen vcor een
wapenstilstand tusschen Turkije en
de geallieerden bad govrsagd.
A&n de Turkschs rogeering werd ge
antwoord, dat, zoo de Turkscheregee
ring volkomen geaccrediteerde ge
volmachtigden naar vies admiraal
Calihorpo zond, deze gemachtigd was
bon de voorwaarden mee te des'.en,
onder welke de geallieerden bereid
zonden z(ja de vyand«iykheden te
siakoc en den wapenstilstand te
teekenen.
De gevolmachtigden kwamen in
het begin dezer week te Mudrosaan
en de wapenstilstand werd door vice-
admiraal Calthorpe, ln naam der ge
allieerde regee;togen, gisterenavond
geUskond en ia hsdecmiddag van
kracht geworden.
Het ia nog niet mogeiyk de volle
dige wapenstilstand» /oorwaarden te
publiceeren, maar zQ behslzen
V. ye doorvaart der geallieerde vloot
door den Boaporus naar de Zwarte
Zee.
Bszetting van de forten aan de
Bardanellen en den Boaporus, ter
beveiliging van de door vaart.
Onmiddellijke repatrieering van
alle geallieerde krygagevsngenen."
Be «Evsnlng News" meldt nog,
dat de Turkacbo legers in Msaopota
m!S, Syrië en den Kaukaaus de wapens
tullen neerleggen en zich aan gene
raal Allenby en do ovorigo Britache
commandanten zullen onderwerpen
onder waarborgen, die het einde der
vy&ndaiykhedsn, oorzoover do Tur
ken betreft, verzskeren.
Een vau de voorwaarden ls de
onmiddellijke vrylating van alle
Britiche gevangenen.
Ingezonden medodooling.
Herman Nypels,
Talef. Intarq. 140, Spoorstraat 41.
Heeren Ondergoederen,
half- en heel wol.
Overhemden. - Handschoenen.
Blllljko prijzen.
Y*rder verneemt het blad, dat de
BardaEellen voor de Britiche vloot
geopend zullen worden en dat er
ieder ooge&blik bericht kan komen,
dat Constanticopel door Britache
marine tio-pin bezet is.
Naar veriuidt zullen de volledige
voorwzztdin van Turkfls'* ov«r?a:e
beien in het patlement worden
medegedscld.
Afgsvaardigdon naar hst Itallaaa-
scha hoofdkwartier.
Volgens een cfficisel bericht d.d.
81 Oo:. uit Weenan, hssfe het Oj«
tenrykache oppe.b»v.i z ch re»da in
den ochtend van 29 Oei. door parle
mentairen in verbinding gesteld met
se Italiaantcbe legerleiding. Gsm
mlddal moest onbeproefd bifivcu tot
vermijding vaa verdere nuttelooze
bloedoffera, tot schorsing der vq»n-
delijxhedBn tot hst sluiten van
een wapenstilstand.
2 JHst Itaüaatsch opperbevel h9.fc
tegenover dozen, dojr de beate fa»
daslicgen geleiden &iap, aanvankeiyk
aan onmiskenbaar afwijzende houding
aangecomen. Etrst fa dsü avond van
30 Oct. kon de gofnaal dsr infin-
tsrla, von Webor, m»t een afvaardi
ging in o/erleg met het ItaUaaniche
opperbevel, de ïeverhtslici» tot het
inleiden van onderhandelingen ovar-
schr(Jden.
Wanneer derhal-e op betlcaliaan-
tche ©oriogatooueel de oorlogsgruwe
len norden voortgezet, moeun de
schuld eu de verantwoording uitslui
tend op rekening van don vüeod
worden geschreven.
Da ineenstorting der
Donau-Monarchie.
Ravolutie in Hongarljs. - Graaf
Tisza varmoord. - De vloot aan
Zuid-Slavië en Hongarlja afge
staan. - Muiterij op de vloot.
Da Poolsche gebieden sluiten
zich aen bi Polen.
Wat jirenlang ia bet feracbie'. heeft
gelegen in korten tyd werkelijk
heia geworden. Ba Bonau Monarchie
beeft opgehoudtn te bestaan. Jmn
van failen politieken stitjd zya daar
aan voorafgegaan een strijd, die nim
mer tot poeiiieve resultaten leidde.
Eea wereldgebeuren ais dezen oorlog
waa noodig om bet proces te ver-
hsa«t«n en te betiadigen, om aan
de scparatsche beweging gelegen
heid to geven in baar vollen omvang
lot uiting te komtn.
Na de onafhanke ijk verklartog van
Hougary», Bobemen, Kroatië, Slavouid
en Buttacb Ooetooryt, volgen nu ook
de PooUcb» gebieden der Bouau Mo
narchie. Ond#r voorzitterschap van
dou afge vaardigde Wittea had Ma*n
dag te K akau sen vergadering plaati
van Poolscbc afgevaardigden uit Gv
llciö en O S.lezié, w-iks werd byge
woood doo, de Pooischo minis'e a
Glombinaki sn Gr&bski.
Een mot is werd aac genomen, waar
in wordt gezegd: Be Pb-olache afge
vaardigden van den OostenrUkechen
Ryksraal conatateeren nogmaa^, dat
de Poolsche gebieden binnen de O.-H.
monarchie reeds tot den Poolscaen
staat behooren. Voor deze geb eien
worde een uit 23 leien btsraande
l qnidatie commiaslo»tgesteld diehaar
zetel te Ltmbeig hsifc »n bet bestuur
op zich neemt van alle op-mbavs
instellingen. Be byeenkomst van af
gevaardigden bszebouwt de Poolsche
regeering te Warschau als baar rer-
tsgenwoordiging naar buiten, die ga
roebtigd is vrede te sluiten.
Aan de Pquliatie commissie werd
opgedragen de terugkeer van het
k«d»; der Poolsche regimenten en
van alle Poolsche soldaten, alsmede
da ver*yforto g der vreemde iroepen
uit bot land te bewerkstelligen-
Bs 'uitvoer van le?onsmiddeleu ia
onderwerpen aan de goedkeuring der
1 quldatle cammissle.
Aan da Frankf. Ztg. werdt nog
gemeld, dat Fm cue zich officieel bij
Italië hesft aangealotan. Bit is echter
nog niet bersstigd.
Bs loop der gebeurtenissen js echter
een tegenvaller voor de imperialisti
sche Italiaanscbe kringen, die aan
stuurden op ten vertenigirg van
Kroatië en Balmatie mot Italië.
Ouitsch-Oestsnrljk en Andrasty.
Wassen, 31 Octebsr. Be Buitsch
Ooattmyksche nationale vorg*d*rir>g
h««fc de vo'gende motie aangenomsn:
Be voorloopige nationale vergade
ring van Buitsch Oostenrijk kturtde
poging goed van den minister van
buitenlandsche zaksn, om zoo snel
mogelijk onderhandelingen tot een
wapenstilstand te komen.
Het is echter niet noodzaktiyk en
daarom niet, geoorloofd gewetst, dsze
poging op zulk een wyze te onder
nemen dat daardoor tusschen Buitach-
Oottenryk en het Buitsche rijk ton
onfcrstelbsre breuk kan ontstaan, die
de toekemst van ons volk io g ivaar
brengt.
Be voorloopige nationale vergade
ring van BuiUcb-Oosteailk protes-
tt».v tegen feat optctden vau de';
min B .»r n buitecliudtche z k»n
(Andra& y), d e d« nota aan Wilaon
bstfo opgesitrld en ifgezonden, zonier
met da vtrtegsLWoordije e van de
Baitscha tegairing »n Oostecryk
ovtileg gsho'Jdea te baisbeL, te meer
daar ca natie waartoa de tegu.;-
woordig^ min star van kuUtoUcdsche
zaken bïhoort, alle gsmtenichap van
zich hoefe gaworpeo.
Bs caiioD&lo v»r?ad«ri'.g klaart,
dat alleen zij en niemand
anders bevoegd is, Duitech-0
xök Laar buiten to vertegenwoordigeo,
en la het bixondvr de vrsfosoiider-
httr.delingen to vertegenwoordigsn.
Tydens het éi ba', bebbin alle
epreieis tegen de nota vau Andrasay
g-p otssteerd. Be soc aal d^moi raat
Eiienburger noemde de afvalligheid
van do Oasiecrykiche regiering Van
Buittcblabd een schandeiyke trouw
kreuk.
Revolutie In Hongarije.
Het was te verwachten dat da
ommtxeer in HoogartJs nietden:#lf
d.-ü geleidelijken w?£ zou velgen als
in de overige afgcecaeiden gebieden.
Be jarenlange o .erteerremeg der
„grCEty", de Honsavrsche landadel,
die, op da macht gteuoondv, de oppo
sitie als een quantiió négiigrable ba-
handtide, atemde hst volk verbitterd
tigsnevor de rvgsering. Be heftige
strijd tusschen de partyen van Graxf
Ttaza en dm van Michiél Karolyi
maakte dik wijlt alle parleattctairsn
arbeid oamogoiyk.
Be berichten dor l;utet.cn dagon
wesen reeds op oen komende Uitbar
sting. Be benoeming van Aartshertog
Jozef tot „homo regiua", die op zya
bsurt fladtk, eon man van vooruit
strevende beginselen tot Kabioets-
formeerd«r benoemde, hsef-: hst ge
vaar niet kunnen fa^zweron. Het volk
to Bocs&pest bischte eenstemmig do
benoeming van Ku&iyi, waartoe
echter de regeering biyrbzar niet te
bewogen waa.
Thans beeft het „Bsrliner Tag«blatt"
van Graaf Michaól Karolyt het vol
gende telegram ontvangen:
Boedapest, 81 Oct. Ia Bouds peet
is èe revolutie utgebiokao. Be
nationale raad hetft de regiering
o/ergcnomen. Hst garnizoen en
de politi* hebben dan nationalen
raai volkomeu erkend. Bs bevol
kt- g juicht.
H*tt«legr&m was onder taekend:
G.-asf Michröl Karolyi, pr«aldent
vau den natlo&aleu raad.
Braaf Tlsze vermeord.
Eȟ der asrate alachtoffers v&n de
re olutle is graaf S'ephan Tisza. Op
een w&nfolicg met e»n bloedverwante
is bü in do H-crowinonEirAtu door
■old&tan m*t tevolvarschoteu geaood.
dame, in wier gezelicbap hq zjcb
bevond, w»rd licht gewond.
Juist 14 dagen geleden was graef
Tlaz*, de f >lle tegenstander van graaf
Karolyi, slechts door de tegenwoor
digheid van geest van iya chacff<ur,
aan den moordaanslag ostenapt, maar
nu is bij toch gevallen sla slachtoffer
van d*n haat dss volks. Want gehaat
was htJ bij de massa, dio tlians de
onde regeedcg omvergeworpen en
Karo'yl de tsugeie van het bewind
in banden gegeven beefc.
Nog tot zevr kort hsifc by de
politiek vau da Karolyi-paity f«l
bratreden, tot ty langzamerbacd
noodgedworgeu ie'-s gematigder wor
den moest, wat utikwam in de rode,
den 18en O:toborin het Hong:arache
Huis van Afgevaardigden gebonden.
Toen morst ty to*g»ven, dat de
C ntralen den oorlog verlor*» hadden
en dat een verder voortz»tien van
den atryd nutUboa was. Toen ook
36rd«digd9 bij niet meer bet verbond
tuischen Buttschland eu de dubbtl-
mooarchie, maar wa« er integendeel
op, dat, warmer men Wiiaon'a punten
aanvaardde, er geen plaat» mser wat
voor byzondtnfi bondgmcotschappsn.
Op dat oogenblik trachtte hq nog door
zekere concessios den revoiutionair-
separatistiechen stroom te stuiten,
maar bat is hem niet gelukt. Be kloef
tucschen hem en K&ro'-pi bietf te
groot. Yoor het V9lk was en bles fhy
de mxn, die de Oostenryksch Hon-
gsaracöe moaarchte reiden wilde, yie
er nUt voor tsiugésimdo om se f»
met wapengeweld do tenor la*-erende
meerderheid in h«-t parlement te
atèuaen tegen do minderheid en haar
het voeren van obstructie te beletten.
Da onlasten te Boedapest.
Donderdag is het te Bosdapast ty
dens de demonstraties tot een botsing
gekomen tusschen demonstranten en
militairen, waarby 8 doodeu en 60
gewondea zya gsvalleu. In Ofen
hsbhvn bloedige onlusten plaats ge
had. Be bsnkliialen zijn bestormd.
Bé Hofburg Is bezet. Ba Nationale
Raad neemt de gehoele macht over.
Het aantal stakers bedraagt 10000.
TydeLB de plunderi'jg van militaire
wapendtpots door leden van deo
Natlonalen Raad hebben eenige
compagnitfli van het Boc«ap»eter
garnizoen zich bü de opatendsiingeo
aangesloten. Be Nationale Raad be
gehikt over talrqka kanonnen, onge
veer 100 machine geweren en gtooU
muoitie-voorradan. Er zqn wederom
nieuwe barricaden opgericht Yer-
schillende banken zija gosloUn en
hebban voorloopig hnnne bktalicget
gestxakt. Be gebonwen worden dooi
politie bswaakt, daar men hvrbaling
van de plnndsringen vreest. Bemon
aLatEeit&klngen zijn te Boedapest en
in alle Hongaarecbe steden gehouden.
Telefoon- sn bankbeambten zoowel
als dr geheels middenatand he'jbsD
er aan deelgenomen.
FRANSCH, DUITSCH en ENGELSCH
voor eerstbeginnende».
Zij, diri de etud-.e der Fiansch», Suuache- of Eogalache taai op aange-
natr-e. Ifeirljke wöze willen beginnen, vragen proefnummers aan van
Weekblad voor de Franschs-, Dultscha- of Engolsobe taal voar eeutótgtoneu-
den P/ö« f 0.60 per maaud.
Voor dien prijs ontvangt U wekeiyks een blad, dat U geleidelijk m*ar
zeker zoo'sr b:en;t, dat U seu teuvnudig bo«k in de vre»mdo ual kunt
ier»n, dat U in a«a»t z(jt eeu'ondfge correspond»Lti« to d'e'aai u voeren.
7 November a.s. vangt de LÏiuwa rursua aan. A f. 8. leideritz, d. h.
SCHENK, Hoef {onderwijzers. Amsteldijk 47, Artutardam. T»lrf. Zuid 4072.
Anarchie in Slavonlë.
In Slsvoclö, zoo meldt de „Kö'n.
Ztg." ia da anarchie volkomen. Piun-
dertt gem eu brar.d^t chticgen zija aan
dé oide v&n den d*g. Be huizen van
Hongereu en Buit»ch»ra w^rdon in
vfi.schilU'ide plaati-m in brand ge
aiokeu. Aan de plunforlngen ntmtn
D«dal i' deserteurs ook vele Ruieiicbe
krüï»je7*ng*n«u deel. N et alleen
mi li talie, maar ouk burgsriyke ge
vangenen wtrd^ü uit de gevaiigecia
bevrijd. Ba woede van db menigte
richtte zich vooral tégen ue spoorwtg-
baambfen, d:e fay^a zoniet uitzonde
ricg Hongaren zijn. Te Llpik wrrfon
twee epuorwegbcameten doodgesla
gen, omdat r.e een Hoogaa:schen
g'oec w!9»eldes. Het greneatation
aa c is 0 7»rvuid m-,c Hopgaarsche
sp.jo: wegbsameteo, die alleen het
ls.ea hsbaan kucneu teiden. Spoor
weg-, itlégr&st- »n telsfoonverkeor
zijn gvstaakt.
vergieten op de Oc.sUnryksch'* ge
vechtelerreinan te vermyten eo hst
dringt er op aan dat de voorwaarden
voor Ooatentyk dszeifle ala die voor
Bnlgarye motten ziju.
De Oosts n rij ksch-Hongaarssha vloot aan
Zuid-SlatItf en Hengarlje afgestaan.
ü,t Weanen wordt ad. 31 Oct.
gemtiJ.'iaithstKsizcriy ten Koninklijk
ministerie van oorlog, af foelicgMarine
bek*nd beefc gemaakt, dat op aller
hoogst be /(tl wordt gelast
Aan alle manschappen, die niet tot
de Zuid Slavische nationaliteit behoo
ren, kaa op hun verlangea toegenUaa
woiden naar huane hiardetedeu met
kiyvend verlof terug te kesien.
Ba vloot, de marine inrichtingen ec
auder eigendom van de marms zullen
eeloidéiyk aan den Zuid Slaviacheu
N»t. Raad te Agram en te Pola
oveig«gevea worden. Be autoriteiten
en cooim-Aadanfeh, die de overga7«
bewerkatelligéit, moetvu bat eigen
démsr<cht dor niet Zuil Slar echs
a aten en naties mat hit oog op
laters afi xaing d er ge den echrif
uiyk voe behcudeu.
Baar een veranderiog van vlaggen
om internationale redensn niet on-
middjl yk te bewerkateilige:> is, zal na
eou o?ergavo aau den Slwiécbon Nat
Rtad het voeten van nationale
onfoi echsi iiogs'esikonen nsant de oor-
logsvUg stist verhinderd warden.
3s gébeelo et f bshiudr de viqheid
np de tchepea der vloot en b(J de
eu o-'iieiteu la oce gave aau deh
Zuid Sla viscbsn Nat. Raad verder
d ensfc te biyven dom.
Ia het bélsng van etn {«regelde
afwikkeling en van tut behoud van
net martoe eigendom h«*f« het vloot-
commando en de marine afdeeling van
bet mnl«teito van oorlog decoodige
invloed te oifenen, dat de verant-
woordeiyke personen vaa den etst
achtereen volgens de vloot veriater.
Een vertegenwoordiger van de marine
afdeeling van het minteteria van
oorlog zal ter beha'deling v&n nadere
byzoad*rheden met den ZutdSlavl-
schen Nat. Raad te Agtam direct in
varbindirg treden.
B* keizeil. Koniukl. maiine-autorl-
•'eiten en cornmandantfu hebben ver
der te zorgen voor d- handhaving
van rust en orde voor de regeling
vac het tranapo.t.
Aan b«t commando «an de Bonau-
floti je w.frdt verdsf opeedragen by
d« o*arg*ve vau de Bostu floti j* aan
de Hongraracbe r«gwerii>g in den
zelfden g«e«t te handelen en dien-
oveuei: komst ig de Hongaar sche man
schappen naar huis te z/nden.
Muiterij op da vloot on Io het leger.
Yolféns berichten uit Ween»naan
het „Berliner Tageblatt" hsbben te
Pol» de matrozen zich meeoter ge
maakt van de ooilogsschepen. Te
Tr flst wordt een Amerikaanac'a-
E-gelsch eskader verwacht.
Ia het étappe gebied van het Itali-
aanacha en Serviicbe fiontneemt da
wacorde toe. Trospsnsoldaten trekken
p'.unde-end door Zuid TtrolenKroitié.
Weer (in nota van Duitschland
aan da Vareanigda Staten.
Washington, 89 October. Er is een
nieuwe nota van Duitschland ontvan
gen. I»4Z3 nots harba<, dat de
«e.ksiyke macht en de verantwoor-
d«iykh«id is overgegaan aan den
Ryksd&g. Be nota ie niet gaa^resseerd
aan Wilaon persooniyk, msar wordt
gt qual ficserd, als te dienen „ter
inlichting vau de Amerikasusche
regeering". Biykbur erkent de Buit
sche rego.rlcg, dat het tq4perk om
zich tot b»paald«peisonente wenden
vootby is.
Man hu: ft b%kend gemaakt, dat de
nota geen verandetiDg iu den toestand
teweeg brengt. Ztj zal niet dadsiyk
worden gepualicee.d.
De volgende stap.
Washington, 30 October. Men ver
wacht, dat de volgende stap de
bekitDdmaking zal zya van de voor
waarden tot den wapen stilstand, leze
éakendmaklcg zal uitgaan van de
hoofdsteden d»r geassocieerde mo
gtndheden.
Afschaffing der geheime
verdragen.
Lond«r. 31 Oct. Be „Manchester
Gaard an" elscht als logisch gevolg
va het invoeren der 0/enljJks
diplomatie door Wl!son, dat de ge
ailieerden zich van al hun geheime
verdragen zullen ontdoen.
H«t blad zegt dat de diplomaten
geen tijd motten verliezen om
Oostenryk van de voorwaarden van
een wapenstilstand in kennis te
stellen, ten einde noodeloos bloed
Ven het Westelijke front.
Pal#*, 31 October. Officieel midfog-
bericht. Tiouiyk lercndige aitilurie-
act e aan de Ofie. Gisteren tegen hst
einde van don dag herfc de vyacd
sen krachtigen tegenaanval gedaan
ten westen van S?. Fergieux. Be
Franichen hebben hun s/elitogan ge
handhaafd. Het vqfée l'.ger bstfi go-
durende de laatate twee dagen 1450
gevangenen gemaakt.
Londen, SI October. Avondcommu
n qué van H&lg. Het Britscho tweede
leger begon hedenmorgen aen aac val
len z.w. van Oudenaarde, bereik to
alle doelen en maakte ciica 1000
gevat gen.
Gtettr«n werden 67 Buitsche vlieg
tuigen vernield en 15 tot d&Un gs-
d wor gen.
Locden, 31 October. OfficUel Ameri-
kaanccb b»richtAan bet front vsn
Verdun gedurende den nacht hevig
g«achatvuur aan weerszyden van do
Maas. Ten noorden van Granlpré
brachten e iu troepen hun linie vooruit
en bs2er.ten de hoeve Belle Boyrnx.
Gisteren hebben onze bomeakad*re
een aantal geslaagde vluchten o. der-
nomen, waarby zas ton obtplofe&r*
etoff-L werden geworpen op B*iricourt,
Bsyonvlllt sn Longoyon.
Bariyn, 31 October. Officie-1 avoüd-
berient. Nieuwe gevechten in Vlaande
ren. Vyandtiyke aanvallen van de
Naderlu. deche grens tot aan <to Schelde
ztju voor de Lys mislukt. Tusschen
Bkicza en de Schelde hebbïc wy den
vyacd, dis op eenige punten onze
Unies binnendrong, aans'onds tot
staan gebracht.
Op de hoogten van de Alsne, nootd-
wssteiyk van Chator u Percitn w#rden
hevige ainvallen dsr Fraoschtn af
geslagen.
Vsn hst Italiaansch-
Oostsnrljksaha gasachtstarrain.
Rome, 81 Oct. Officieel. Hét succes
onzer w&psnen neemt groote afme
tingen aan.
Het 12e leger heeft de vermserti-
ricg van het Clsongebergte voltooid
en strijdt thans om de b rgengtsn
van Qaero te.veroveren. Het8»l»g«r
heefe den uitlooper tuischen bet
Felllna-békkeu en hst Piavs-dal ver
mseeteid en d*n pas vsn Serrav&lle
bezet. Het rukt op naar de hóóg-
lakte van Cansiglio ec richt zich
in de vlakte naar Pordmone.
Het 10e leger hetft ztyn front naar
de Lavenza voor uitgebracht.
Ia het gebied van den Grappa
hebben oase troepen hedenochtend
hun aanvallen hernieuwd t a den Col
Ciprile, den Ooi Bonato,d«n Asolote,
den Mante Praaeolane, d«n vooiult-
epricgerden hosk van den Solarolo
en dtn Spi encia ve msssterd.
Het uutal gev&LgeLen orertrefs
500C0 man, torwyi luim 300kanon
nen zya bultgsma&kt.
Vin hst gevechtstarrein
op «an Balkin.
Parys, 80 October. Officieel Franach
bericht. Be Servische rnitery hieft
den Bos sa beoosten S«mendria be
reikt en Pozj«ra7at»j bezet. Be vyar d
trekt overhaast terug. Be Franschen
hehben het front Milano»at»j Topola-
Palanka bezet en staan op 45 myien
afstand v&n Belgrado.
In Albanië.
Rome, 31 October. Ba Italiaansche
troepen hebben, na de vtJandeiyke
achterhoeden te hebben verslagen,
San Giovanni dl M*du& bezet snzJJn
opgerukt in de richting van Skoetarl.
Brltscha torpidabootjag.r
gazonken.
Londen, 81 October. Bs admiraliteit
maakt békend, dat op 29 October een
Britiche torpedotootjager met een
koopvaardyachip ia aanvaring is ge
komen en gezonken. Er gingen geen
mamcbenlevens verloren.
Groot* *ort**riag.
Chique modellen.
Oudkerk
Van Praag.
Spoorstraat.
Spoorgreeht.