KANAAL.WEG,
Mantels. Costuums,
Advertentiën.
A. G. 0. begint weer.
Eerste lezing
Mr. G. J. SALM,
op Woensdag 6 November 19I8,
MARINE.
KOEGRAS.
Notaris C. 1. BAAS, te Helder,
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1918
DONDERDAG S DECEMBER 1918
een nieuwgebouwde
Huismanswoning
A. ten Klooster,
Tel. 78. Keizerstraat.
Abdij tabletten
CHRYSANTEN,
In Mssopotamië.
Locden, 31 Oct. Het hsvige ï*v?chf.
aan da Tigria, begonnen den 24sfe2
Oct,ober 6H g«ëlnd'gd don 80*ten, ia
geëindigd raeü dn gevangeimamiLg
van al do Tutkscfee troepen daar ter
plaatse.
Het aantal krijisgavacgcmsn wordt
geschat op 7000 man ook is eon
groots hoeveelheid ooriogematarisal
bultg&msakfc.
Uit Rusland.
Da poiltla van da Sovjet-rapubllak.
Volgens aan W. B. nlt Moskou ö.d.
29/10 schrijft: do ,P<awda", d*»t van
allo kanten voor da Sorj-irepufelisk
dreigend® btrichten komsn.Uit Frank
rijk' wordt geseind, dat generaal
Barthslot, db vroeger chef van de
Frannche mieaio in Roemenië was,
tban» ®oa bytoüdsra opdracht hei ft
ontvangen «en Kj -fter militair schry
vor spreskü van eoa internationaal
leger, dat in No?, en Bec. zou worden
geconcentreerd, waarbij bü stop wijst,
dat de op «ratio !(ju Odtssa Moskou
negenmaal korter is dau de lijn
Wladiwoatock Moskou. L^ain he&ffc
gelijk, wanneer bij zegt, dat se fiavjafc-
republiekzicbin een hoogstgeveariyke
positie bavindt. Mat inspanning van
alle krachten moot bet iögar worden
uiigerusi en de industrie worden
gemobilisesrd.
Hat Belgische leger.
Eoü coirospondvnfc van de ,D*ily
News" acbijjfs o.m
Vier jarea hebben da Belgen door
gebracht in loopgraven, die natter
waren daa die op ssnig ander deel
van het front, ou zjj bobben allijd
geurende de wintermaanden zeer
zwaar geleden vaa ziobteE.
Be omstandigheden zijn natuurlijk
veel verbeterd sedert dan eersten
winter van dan onrlog, tosn de
mannen, die bij den Y«or zoo schit
terend hebban standgehoudea, voort
durend dsz-Jfds hemden en kteaderin
bleven dragon, dis «ij in de eerste
tragische dagen van Augustus hadden
medegebracht. Bis kleeren waren in
een ouboacortifeiykea toostand. Se
mannen waadden tot dskuköadoor
modder en water, terwijl do zolen
van hunne schoenen waren wsggef
sleten.
Er zijn nog maar zs*r w&inigen
over van de mannin die vier jaar
geleden zoo rebitterend hebban go
streden. Er is een nieuw Bilgiscb
leger gevormd, grootendeela bestaands
uit mannen, die door de Dui sche
bewakingsposten aan de Nederland
sche grens hssn wisten te komsn *n
hunne vrijheid heroverden, Dertig
procent van ben die daza ondernsm'Dg
waagden worden betrapt; en bun lot
was èf do dood öf dwanearboid in
hut bartj» van Duitechlano,
Maar dtscndacks stroomden er
laags dien w:g voortdurend recruten
aan eu alle Eagelacha militairen, die
met het nieuwe Belgischs lager zijn
ia aanraking gekomen, spraken mot
l«f 07er zfla -gevechtewiMwép. 9e
Belgen hebben lscg moeten wachten,
maar zij hebben niet vergeefs ge
wacht. 0
Da lafluaKia-apIdamla In Engaland.
Ba Engelsche klzim afc&an vol met
bsrichten over <jl« griep en és schrik-
barosd® s'c f e, die ermee gepaard
gaat. In Woolwlch en Oard:ff kunnen
do badienarsn ter begrafenis het werk
baast niet af E» fl;m» heeft de hulp
van soldaten moeten imoaptn om
Inroepen om doodkisten te timmeren.
Te Londen lagen Zstcréag 1800 politie
agenten ziek.
Pref. W. J. Simpaoa oppsrt in de
.Times" twijfel, of mau alleen met
een griep-epidemie te doen beeft. Be
geschiedenis van vroegers kflaonza
epidemie leert, dat de ziekte dikwijls
de voorloopster van andere epidsmleöa
is, en in elk geval met enkele hoogst
gevaarlijks ziekten samengaat. Hij
vraagt of het waar is, dat in Kaapstad
in nog geon 14 dagen 5000 menschen
zijn gestorven, van wie 75 pet. inboor
lingen waren.
Iofluenza epidemieën hebbentoidus-
ver zoo'n hooge sterfte sla bu rist
vertoond, zelfs nist iu d-s zestiende
eeuw, toer. zij bat meest voorkwamen.
Zoo woidt uit Sbcffiild gemeld, dat
er in een gezin 8 menschen gestorven
ztjn en iu een ander gszio 6.
Oak ander» gvrmakcBdigen stellen
da vracg cf mot ie griep niet een
dooislijke ziekte «amacgaat, waarvan
hot karakter ace niet onderkend is.
De. William Collina «chr^jft: in de
.Lancet" .Stellig hebban wy te doen
met san type van iofluenza, dat pe-.
heel verschilt van alle vrosge«». Ik
herinner mll gosi de ernstige «pi
étemia van 1889-90 en heb toon een
groot aantal p&tiëntaa behané*ld,
maar de teakenen en verschijnselen,
dis patiënten vertoonden, welke ik In
de laatBto dageo behandeld heb, zijn
geheel nieuw voor mij."
BiNMEMLARQ.
UIT OOST-IHDlE.
.Bs Locomotief' west te melden,
dat hvt couvooL déa November d«
terugreizou aanvaarden van uit
Soarabaja, onder geleide van da ,Ze vem
Provinciën in plaats van de .Hertog
Hendrik", die bier MUft. De kapiteins
ter zet Vsn dvr Wal «n B k, thans
revp. commandant van da Se Ruytsi
en chef van den torpsdolienst, z|n
a*rgew«zen als commandant van de
„Zavcn Provinciea" en den hulp
kruiser .Tabacsn".
S.s. „Frltia".
Het atoomschip .Frisia" van da
Kon. Holl. Lloyd, dat in Zaid Amerika
grsan voor oob land ie gaan baten
en laatetclyk naar secs Noord-Amen-
kaar sche ha vin wa« vertrokken, is
dszer dagsn naar Halifci gogatn.
De vstkaart.
Ba bon vijfde w««k van de boter-,
meUEgo A- eu B- en margarineka&rten
is voor hat tweede iljdrak geldig tan
2 i/m. 11 Norembsr.
Duurtetoislag bij miltalren.
Naar man vurneemt, zal aaooffl-
clereo, ondorcfflciarea en minderen,
die voor hetjiar 1918 In aanmerking
W|fden gebracht voor een duurte en
(of) kinderbijslag, en de orer h^t le
haifjasr 1918 resds genoten bedragen
hebban tsrujbataa'd in verbaad mit
do op 1 Jin. 1918 in w«rkicg getreden
nieuwe traktementsregsling, thans
weter de gehsele duurte- en (of) kin
derbijslag over hst loopende j*ar
worden toegskend.
Werk voor de aimicistatie, m?ar
een maatregel die we van harte toe
juichen. (.Anker".)
Di vluohtilingin.
Op 30 October zfia over de grens
gekomoü t» Zuadert 356 vluchtelic geD,
van wie 339 Franschen, 16 Bilgsn,
1 Italiaan te Baarte Nassau 236, van
wie 229Fran*cbeu,7 38lgei};teR9USel
421, alten Franecheute Valkens-
waard 820, van wie 819 Franschen,
1 Bi»!gta Ltervoort 831, vaa wie
824 Franschen, 6 Belgen, 1 Sp»njiard
te Stamprooi 1231, van wte 1202
F.anschen, 28 Belgen. 1 Rob; ta
Maastricht 1717, allen Fianscben;te
Eisden 792 allen Franschen.
Dultsohi iihipin uit Antwirpii.
Se Suitscbe stoomsche^n Eleicg,
Totmea, Claus, Hom ea Marga H«m-
ïo.b, ijjja van Antwerpen te Hans
weert aangekomen.
H*t Buitsche etoomaebip Santa Fé,
van Antwerpsn gakomen, is feij Bath
gssirand.
Airdippilm.
Men scbrtjfc uit H^Jffreg aan de
.Mek."
Als alle voortsekonsn niet bedriegen,
zal hot bionenbortmat desardappeten-
voorziening gehe«l spaak loops».
Waaneer hst zoo door bijjfc gsau, ia
8" tegen de lente pp bet platteland
althans In deze omgeving. - geen
aardappïl meer.
Deskundigen verzekeren ons, dat
In den Grooten IJpolder w*ar altijd
zoo7«oi kleiaardsppslon van uitste
kende kwaliteit verbouwd wordsc,
zoo gosd hls geen aar'mpp.1 mtcr te
vindon ia.
Tüano is de Houfcrakjfolder aan ds
bemt. Boze wordt letterlek hegge-
sleept door inwor era uit Amsterdam.
Eeo b.-ngWAcbter, dienst doende aan
hft Noord Hollanasch Ztekanaal, zette
verleden week op ééa dag 400
Amsterdammers met z^q pont o ver
alten gingen beladen met &tn vraebtja
aardsppsten uit den polder stadwaarts.
Be man schatte, dat hij dien dag
ongeveer 1000 hec'ollteis aardappiten
had overgezet.
We kusnen bögrjjpea, dat dezi
stedoüngen niet voor hun plezier sen
kwart mu-'ji aardappelen uit de
polders gaan halen; da menschen
mosten er vaak ur«n voor loopan.
Maar zal dat nitt esn letiljke streep
door de rektnlng van d« Rtgeering
geven? M#n denkt allicht in genoemds
polders nog over een fl nk kwantum
aardappalen te kuimsn beschikken en
zal later tot de ontdekking komen,
dat deze rekening mis is.
Zoodoende wordt toch eigenlijk oase
g^haele voedselvoorziening op lozae
schroeven gezet.
Ia verband met hat epidemisch
hoarschen van do Spaanscba griep
elders, is het familiebezoek aan ver
pleégden in het Proviccisal Zieken
huis .Buin en Bosch" ta Bskkum
(Gastricum) voorloopig beperkt tot
dia gevallen, wazrin het door do be
handelende genaosbeeren noodig wordt
geacht.
De diefstal vee geheime stukken.
Op do vjaag van het Tweed#
Kamtrlid, dan hs&r Ter Hall, aan
gaande outvrosmding vsn gehaima
a'.ukktn aan fecord van een oorlogs
scbip heifc de mitister van Marine
gesatwoo:d
Er slin inderdaad gewichtige stuk
ken ontvreemd boord van een
van Hr. Mi. oorlogsschepen.
De onsvroamda »tukksu zyn opge
spoord »n wo^er in handen gekomen
van de bevosgda autoriteit. Z2 waren
van groot gewicht voor da vordedl-
(leg.
Ds tosdracht d*r feiten is in bat
kort alsus
Verschillende gshsime baacheidea
waren iu gesloten trommel aan boord
van Hr. Ms. .Schorpioen" giborgen
in senggesioten nist ia gebruik zijnde
officisrsbut. Da skutai van éezv but
wte in bawving bfj een onderofficier,
die meer ia hst bijzondar was balast
met; hst ontvangen van en wsdsr
af4070a aan de torpadobootan van
da gehsima stukken.
Van elk slot ia aan koord een
duplibaat sltutei, zoo ook van de bs
doelde hut; d«zo laatste sleutel was
mst meerder® ander# re?erve-alsut#ls
volgana de voorschriften geborgen in
een sleutelkastji, opgehangen in het
tusfche&dek en met een slot afga-
sloten. Ba sleutel van bet slautelkas je
waa ««borgen in de but van eten
le officier.
Op Zaterdag 5 Octobo) j 1. was deze
officier rfwezi*; zijn. hut was geslo
ten #n ds steutel hirg kr da hut van
den sergeant hef moester der of deren.
Op den avond van g^oemden dag
was ook laatstgenoemde hut gaaloten
«n de aleutsl daarvan onder berusting
van den oppaia^r van de wacht.
Baze heeft uit esn dsr clflsisra-
butreal 2 sleutel j es gecomen, die
daar in een vak van sen acbrijfrafsl
lagen. Vervoigons hisfc hij dit kss'ja
geopend sn daaruit den sleutel ge
nomsn van da but, waarin de ga
heims stukkeu waren geborgen. Hat
openen dessr hut, het forcasrsn
van dsa trommel en 't stelen dar
stukkon was daarca esnvoudig, Jte
meer daar door eau medeplichtigs op
hst juiste oogenblik de aandacht
werd afgeleid van dan onderofficier
d«jr wacht, ondsr wier s oog esn ra&m
in ds bewuste hut is gitegen.
Ten aafezien van het bewaren der
gaheime stukkon zijn in dit geval
niet allo voorzorgen geuomou, die
noodig en mogelijk warsn.
In verbaui hlermsde zon ds ver-
eischte maatregelen getroffen.
TWEEDE KAMER.
Zitting 31 van Octobsr.
Nadat a%n de heorea K. tss L^sn,
Doymaer van Twist en Marchact
verlof ie verlesnd tot het richten van
vragen 0 er het gsbeutiis ie de Mars
kamp ru distributlezaken, worden öu
kehws j sn behandeld Hierhjieer een,
dat zal regelen het re.krijgen van
meerd&re plaats uimie voor da ten
uitvoerlegging van gevangenisstraf.
B# heer Winkoop protestjert er
tegen, dat hier plotssliGg weder de
gomsMEBchapsalraf wordt ing«?oórd.
Zijjusinziens moet verbetering worden
verkregen door verbetering dsr «co
nomitche voorwaarden. Be heer
Klcerekoper zegt, dat hst slechts
eeoe poging van da regeoriog ia om
het strgfatalsel wat meer eUsticite.t
ta gaven. Erna poging om dat stelsel
op nieuwe baEsn ts voeren wordt
niet gedaan. B{j vindt het echter niat
hst ju efca tyaieem, zooais het thans
is ontworpen.
Ds Miniatjir van Justitie, de boer
Haemsksrk getfc den baer Wyu-
koop toe, dat de stnffm niet zullen
leiden tot varmindering dsrcrlmlua
liteifi. Ba oorzaken daarvan liggen
dieper ook dan de ne#r W. msent.
H«t ontwerp strekt om de cormsle
tqspzsslhg van hst atrsfatslsol wsder
mr/gtiök ta maken. Naar as,tleidiDg
van 's Jaasrea Klserekopeis rsda ze
de Miuisters nader het doel der wet
uiteen. Van bjjoa 3000 mannen en
vrouwen, veroordeeld tot mindar dsn
3 maanden gevangenisstraf, kon die
veroord&eiing niet worden uitgevoerd,
wegen» g&brok aan ruimte. Hst ant
woord des Ministars gjsfe den haa*
K r u y t aaalaiding tot de opmerking,
dat deze christelijke minister piinci-
piesl het gsweldatandj uot heeft ver
dedigd. Het wê?5öntwerp wordt ten
slotte aangenomen mst de stemmen
van 5 scc. dem. en 4 :ev. socialittsn
tegen.
Verder werd besproken het voor
stel van den hmr Troeletra tot
hst instellen van e?ne commissie
voor da boitenU&dscha aan geleien-
be^sn. Ds Kamer is er nog niet mee
khar gekomen. Be msssta der spre-
kets waren ervoordr. Van Raveste^n
vond hst sen tamclgk waardeloos
ding, gevolg van ie tamme reformis
tische politiek der sociaaldemocraten,
en do hear Vissar vaa IJzendoorn
was van oordeel, dat het ingrjjp&ni
dieads ta worden gewijzigd.
Heldersche brieven
zonder omslag.
x.
Wil waren met den oorlog al een
tgdperk ingetrodan, waarin hjj weinig
anders dan een onvermengden afkeer
an verveling kon verwekken. Nu ja,
de laatste dagen en weksa oefende
d«zs verschfikkelijko worsteling esu
gehsimzinnign, haast datmoniacho
aantrekking. Er was iets boeiend* in
den hjpftloozca val van de Duitscbe
macht en men sloeg mei vêel attentie
gade da onverbiddelijks zvk-ïrhaid,
waarmede d# ontzaglijke legers vau
Engeland en Frankrijk sn Amerika
in hun ijzeren armen den tegenstander
als vermorsetee. Maar het bracht wel
de grootste ommrkesr, teen de esrste
tijdicg goed vsartien dagon ga
teden uit de Koningstraat tot ous
doordrong dat de vrede dan eindtak
was verzikeid. Er ging een rilling-
door deze ouzo goede stad en met
een blij gezicht, matsen verrukthait
stonden vete manschen op straat het
hoogal: belangt ijke fait fa bsspreken.
Bij den hemel, ds gruwslen en de
gevolgen ervan hadden lang genoeg
geduurd an bet was lu welletje*. De
vred« ve:zekerdl Heb was eeue ver
kwikking, het viel a's een mahche
druppel op eece verdroogde tong. We
zagen lieden, die elkaar aanriepen en
de hand diukk«n. Was het geen feli
citatie waarE r dan in ooza buurten,
in onza achterbuurten. Het was Zondag
en ik b«n or haeng&gaan. 'fc Gaf allicht
stof voor indrukken en om er wat
v»u ta «cbry?en. Jawel. Zwuwachtig
opgewonden ocder deu indruk van
hetgeen dan thans giog gebeuren,
bespraken da buren het heerlijke,
gewichtige nieuws.
Er waren vrouwen dit van aan
doening huilden en hun tranen zoo
maar den vrijen loop Iteten. Stokoude
grootvaders en grootmoeders kwamen
aan ds deur an naar buiten en vro-gen
wat er aan de hand was om-ls.t zs
zao ongewoon veel volk in ds *tr£at
zagen an ae ontij ?a luisterden mtfc
grage oogen naar öegssen die diuk
ultteggend varteldsn dat er vredft
kwam. Is hoii werkelijk waar Komt
sr vrede? Ea op de gezichten van
dia birjj&rde iut ton je lsz^n dat ze
er v&a ontroerde, wat «r ia huti orngihg.
Zoo?ed elleada op den oudsn dag
meemaakt en eu dfc gelukkig nog
mogen bilsven. K'hderjyk ïwheugd
fasjiaaserdsn ze al t-en beteren tijd
die aacbiak. 't Z;u ni»t zoodadelijk
veranderen sn verbstsïen, m&ur bet.
vooruitcicht was toch hoopvol. Als
hst bange laven van lu maar iets
dragelijkir wsrë, ésn wd:en ze al lang
lekker. Op de gosde afloop trakteerden
do mannen elkaar op een borrel en
jongens en-meiden daden uitgelaten
vroolijk ®n grepen elkaar beat om in
bandoloozf) teut te dansen eu te
springen..
Ja kon zoo zisa dat het osn isdsr
gotd d8©d. Hst was alsof alle menschsn
in dozen tijd ven bloed en tranen,
van kocamsr en sorg, van honger en
gsbrok den geur van een vroolhksn
dag in de neusgaten kreeg. Ec wap
perden vlaggen eu wimpels om dit
bericht van de Kofliogsiraat hssnen
msn hoorde uit vete? mond dat er
een paar jubeldagen mo?3ten komea,
irermakeiykhed®», musi&k- en zacg
uit /oeiicgsa,' vuurwerk en illumi-
neersn met Chinseeche lampions.
Het kureau van da Helderachs
Courant" trok »Js sen groot» mgg
neet het Zondagschs publisk naar
de Koyilngstia&t. Zwijgend, in atomms
ontroerlog: stonden daar de etAn^s-
klitte mmschsn ts tezm en a's som
migen hot klaar en duide.'ijï wiet&a,
z*gen zo elkaar vragaad aan. Zou
het waarachtig waar zjja? Kwam er
dan wear vreda in de wereld? Z:u
het sóór den komvasea wiatar U04
gaisan zijn mot de koude w. etdheid,
wraakzucht, luit om elkaar ts ver
moorden? Hat was alsof ze maar
half geloofden wat dsar oa 'i papter
achter ds glazen stond. Ba esa flu s
tsrde d&f hst zóó 70r nog niet waa,
dat bü de zaak no* niet vertrouwds.
Een ander baw6@:d« dat we tcchcu
op heö gosis pad waren. E»a ilsrd»
stak zQn mesning ook niet ozif'e
stoelen en barksti an de meesten
waren het natuurlijk volkomen eens
dit h*t esn prachtig ding wa», nu
het zéó sfl ep e;i de strijd dsr vol
k«ran aasisteads zou ophouden.
Maar wil u wel galooven, dat sr
toch nog wel waren, d e inddon.
erg veel spijt, dat hst £u wellicht
spoedig mat, daa oorlog gsdsan zal
zön?
Eu die kwamen er zoo maar rond
voor uit, ia 'i:opaabaar#nhf.tgjvolg
hieraan was, èat msn op luidruch
tige wij sa met elkaar in botste g
kwam, waarbij hst zei te warm toe
gicg en hst m ar weinig scheelde
of ruzie en vschtoa war<5£i dc ga
volgen gewee&t.
Och ji, er zullen er genoeg zjja
In onze gemeente, die door deze tijdB-
omstansighsdan iets zgn geworden,
doch ik zou er dan maar liever over
zwegen.
,Ik v'nd het jammer" zei iemand,
,want hst ging nu net zoo prichtis".
,Hoa bsdoelt u?
#Nou, da's ook eso vraag.
.Vóór de mófeillsafie zat ik in c»n
zaak die da teariüg hai ao. op m'a
woord ia vteï jaieu tyi ban ik er
nog juist zoo'n beef ja bovenop ge-
kiabsdd,"
.U rnceet u sclnffiën meaesr, om
zoo te spreken", sprak een man
met htlder blozend gezicht en korten
ringbaard.
.Waar bemosit u zich mee, ma
neer? Had Ik h®t peisooiilük tegen
u? Ik zag alla^n maar dat de oorlog
van mijü parfc nog wel sbes vier of
vijf jaar mocht aanhouden, 'n Arm
manech komt ®r heeteraaal ?an op
dmf."
.Het te een schande om zoo te
prateD, ztg ik u. Ik verafschuw de
oorlog en ik wsd dat het heelo Hol-
diiBchs publtek er gioa b»hag«u in
schept. Moet de toostaaa aldua blijven
omdat hof u <&èl gegaan is? Foei,
meieorl Honderdes mst mij voeten
dag in dag uit, ds mssdoogeoloozs
«tand vaa zaken. Uw redsneenng,
mijnheer, is eenvoudig gruwelijk, on
heilig oameuÉchelijk."
hg'sben geso prssk van u
noodig, man. Heb gaat u immers
geen snsra aan dat ik b«lang bij ion
oorlog heb?'
Beiden gingen heftig to keer en
e?n kricg van ometandeis luisterde
nieuwfiE.erig ec, belust opeeawo6sb
tooneelf j t, scbrssuwden eu rumoerden
etkile stemmes rond, dat zs hot
mo:s3»n afkloppen.
.Met a)Q atond n*t ook zoo", bracht
nog iemand iu het midden, „vóór
den oorlog bad ik «ea enertwlnkelfje
dat geen cent waard wae. Ergiugea
wel dagen voorbfl dat ik haast geen
kop zag en nou loopt het zoo aardig
dat hst een lust is.
Maar ik moet er sist aan denken
dat al die EOlé&jjiïi vandaag of mor
gen w*#r uit de geme®nts gaan,
want dan wordt hst «te ouwe dooie
boel van vroeger en hst is mst ons
uit."
Er stonden nog een paar spacu
lantea «n d e bouwden hun hoop op
ds kans dat Buitschlaud niet hzele
maal ten gronde mocht gaan. Be
eea had al een strop gshad aan zijn
Russen ea ou waa bö bang voor
zJjn Buitxcha effecten. Ea de ander,
ook «sn slachtoffer van Rusland,
leefde aveacans in anest en zorg
over zfln Buitec'asrs. Wauneor slat
gsld ook naar de maan ging, dan
was aitea vsrlorsn. Hij moeafc e- met
aan deaksa. 't Wa» om j 1 hoofd te
vsrliszec. O, 0, dia wereldoorlog
sloopcö ja compleet near den kelSer!
Zeiaar, hter w.vren nu merschen
dis uit hobzucht sten vrede ciwt
wii^eös Hier waren menschen die al
in s&k bü asch zatea ov^r hun lieve
duiten. Ea h'er WArsn menechiadis
lie?sr vandaag dan mórgen dsn vrede
waLschten. Natuurlijk. Er ia nog
nooit esn tp gswetaf, waarin zoo
disp als thans, de harten der m®u-
echsn ?sn af.chuw voor dsn oorlog
trilden. Voorwaar, wo hjbbsn dubbel
en dwérs ocze portie gihad. Als er
als er naar wjj vurig hopen
inderdaad vrede in aantocht" is, en
als het zoovsr komt dat ie mobi
lisatie aan kant gaat sn cssn massa
militairen onze gemeente verlaten,
Ja, dan sal het hier wel weer wat
stillar worden, maar dat hindert
niet. WȐ hef masr zoo ver. Niet dat
al die soH&fcsn ons in den weg loo-
pers. Och neen. Tusschtn twee haak
j asdszo lui hunkeren zelf naar hst
cogecbl k dat ze er vandoor kunnsa
gaan. M%&r als hst mét de mobili
salie- gsdsau is, dau beginnen we al
e»n tikjs ruimer adem te halen.
krygen wo maar niet zoo dada
Hjk hit gooie laven!je van «enige
j iron gsledsa terug. Öoeh lu icdar
geval wordt si'.aa langzamerliand wel
wear guastig^r. Wia zou brutaal en
oefcaschsam^ sn gewetenloos ter-
wil!» van eigenbelang on winst niat
schamen nog minstens eon jiar van
eiland» aan 1918 toe to voegen?
Myco Haiderachis vrienden! Laten
wis hopsn dat hit Kerstfeest straks
tenminste ocgsstoord is. En dit kan
ons resda b'8 »n warm om 't hart
maken.
INGEZONDEN.
BuiUu vsrantwoordoUjkhsid dor Rod*ctl«.
(Van alst geplaatste atakken wordt de eopy
niet teruggegeven.)
Hekter, 29 Oct. 1918.
M. ds R. I
'fc Z(j m8 vergund, nog «enmaa!
esflig® plaatsru'mta ia U w giacht blad
ta vragoa, om - wat in dey.t iyda
omstand gasdea z«er ncodzskeiyk is—
esas ds aandacht van da autoritei'sn
te vosüigau, op het euvel in de
Crusrantsocneering van voorheen,
en de prijsberekening van thans,
vooral met betrekking tot groote
gezinnen.
Al in een vorig slukji M. de R.
mocht !k wjjsen op d-s g/.oot« ocbillp:-
beid die schuilde ia ds r&ntgoeneerteg
van voorhaaa tegenover g.oote gs-
ziac«s, ea er zu.tea er v«tea xjja mot
m8 dis zsggengalukbig ie saa dit
feuvei tïgamoct K.ekomiïi, nu ws de
R8ks-r#jfeling hebben. Alteen do
fcwiïsni.ea, die zoo nu ta dan nog
nakoresa al# boete, herinneren vaten
nog pijnlijk a&a ait oüiechf. Irnme:»
waar boate wordt geheven, moet ook
overtreding zjjn, en 'c b«ho<fc geen
nader betoog, dat da schuld niet lag
bfl den verbruiker, d s naar verhouding
masr bezuinigde, d«u verbruikers
kteins gazinnaa, masr in '6 onbillijke
stelsel, dat in de maan£ Mal eea
geziü vaa 2 p«son*u 19, ®n «sn gezin
van 10 pDraoQ&n 24 M8. gas-ferbrulk
tos&toad, zoodat hy nu nog geteemd
te, om masndeljjks .een guldea of 6 - 8
h 10 a»n boete ts cff^rsn. Bat zön
dau over 't algemeen de menecheu
waaraan do Guf4brtek in normale
tydsa ds mseste wicsn had te boiksn
'fc was dan ook .een premie op
groote feziureu."
Zos 'c nuMJas met és rantÊOoneericg,
is 'fc hslaae rog met dn p>8sserebe
ning, sa alacewel ar sl m»o malen
op is gewezen, schijnt men doof te
zijn voor deze billijke klacht.
't Ligt toch voor de haué, dat een
groot gezin mear gaa moet gebruiken
dan een klein gezin, tenzg hot eerst--
genoemis de kua&l; verstond in koud
water te koken. Een groot g*zin
ontvaegfc immers krachtens de distri
bulia (geiyks vsrdeïjiog) tevsnsmid
ddeo, aardapseten b.v., naar 'fc aantal
portonen Msar zou eu niet hoogss
onbillijk zijn als ^e Minister 'fc zelfde
atelssl volgde als hier de hoeren mot
'fc gaa doen, de eerste 10K.G. 9ctnt
per K.G., de 2« 14csr.ten daarfeoïtn
25 csnt psr K.G.
Ea toch M. ds R.het is 'fc zelfde,
want men kan toch de mawdero
aardappslen niet ongekookt otec.
M. de R.waar ia nu toch ds
rechtsgrond, voorzulk eea distributie
In 'f nivt iu de mesaïe p3*atsm vsoa
ons Va^erlard zoo, dat men baf aalt
nasr ttraagkrachf, «a worden hier in
dez-> onro gemsonte, niet de minst
flasotiesi feraehtigen 't zwaarst be
last?
Een gezin vau 2 personen mag
gebruiken 30 M8. gas, 0 verast.komstjg
z'n b.hoefü d.i. 15 X 9 ct. -= f 1.35
10 X 16 f 1.605 X 25 f 1 25,
totaal f4.25 per msatd.
Ean gezin van 10 personen maj
gebruiken, alw?er overeenkomstig
zijn b'hoef 015 X 9 f 1.85;
10X16 f 16021X25 f 5 25, of
w?l f 8 20 per maand. Zootkfc 't kleine,
in de massfce 't best gefor
tuneerde gezia 14 cent voor de M8.
betaalt, en 't grnota g^zln, 't minat
gefortuneerde 17J cenfc psr M8.
Zou 't nu biet eens boog tfld
wordea, dat ia hsemi eens niot
langor doof blaren, voor blllöke
klacht?n, waar de lasten, voor groote
gezinnen voorai, toc'o al zoo ondrage
lijk zfjn I 'fc Is toch niet 't zelfde of
msn voor 2 perb. voor scho#D«n b.v.
heeft ts zorgen of veor 10, om vsn
maiiuffcctursn niet te spreken.
M. do R I moge dit atukje bijdragen
tot «ei sposdig» hsrzieaing in észo,
dan hrfc 'fc zsker z'n doel baraikfc.
M»t dank voor de plaatsing.
UEd. Bw. Der.,
v Z.
Verloofd
H. S. POLAK,
Liidster der Utrechtsche MonteSBorl-iokool,
en
M. R. LEEFSMA.
Utrecht,
Oadegracht 2flO.j jj07i jgig.
Amstsrdsm,
Se Jan v. d. Heüdenatr. 4b.,
EetiiK® en algemseoa kennteseving.
Mevrouw BIJL, Binnenhaven 43, zal
gaarno den eersten Donderdag van
iedere maand ontvangen.
De Hssr en Mevrouw HOOQ - VAN VLIET,
Binnenhaven 104, zullen gaarna be
zoeken ontvangen op Zondag Sen
10 November van 3u.-4u.30.
uit Amsterdam,
In „TIVOLI".
ONDERWERP:
„De geschiedenis van
het vervoerwezen tot
de 19<<« eeuw".
Mat Ijchtbsolden.
Bewijs van toegang voor ledoa ei
donateurs verkrijgbaar fc-ij den bo«k-
handel eu M«j. Jordans, Dijkstraat 12,
^on Woensdag 30 Octobsr tot an met
Maandag 4 November, op vertoon hua-
ïier kwitantie. Daarna enéssavotds
n'. 7 30 aan da z%&l voor Iedereen.
Openbare Aanbesteding
bij ds Directie van Rijkswerf te Wil
lamsoord, op DINSDAG den 18on
NOVEMBER 1918, des voormid
daga ten 11£ uur, van
Het maken van lundeeHn-
gen voor een nieuw te bou
wen Ketelmakerij op 's Rijks
werf te Willemsoord en de
daarmede In verband staan
de werkzaamheden. o
Be bestekken liggen tor lezing bij
het Departement van Marine te
'a-Gravenhage, bfj öe Afdaelicg Boek
houding der Diractie van'e Rijkswerf
te Willemsoord ea van d e ts Helle-
voetsluis, en bfj de Directie van het
Marine Etablissement te Amsterdam,
alsmede bij de Provinciale Besturen
en ter Secretarieën der Gemeenten
Botterdam en Dordrecht.
Voor zoovar do voorraad strekt,
zlja ds bestekken te verkrijgen bij de
Aldaeiing Bock houding van 'a Rijks
werf fce Willemsoord h f 1.— per
exemplaar (buiten de Gemeente per
postwissel over te maken).
Op den llen November 1918 zullen
de Doodige aanwijzingen en inlichtin
gen gegeven worden aan hen, die zich
op gencemden datum dea morgeus ten
10 ure, vervoegen op het Bureau van
den Hoofdingenieur der Mariue, Chef
der Aféeeling Industrie bij 'a Rijks
werf fce Willemsoord.
De inschrijvingen, op gezegelde
biljetten van f 0.50 per half vel,
ingericht volgens art. 447 der Alge-
meene Voorschriften voor de uitvoe
ring eu het onderhoud van werken
onder hst bthaer van bet Départs-
msnfc vaa Waterstaat, vastgesteld
1 Februari 1901, moeten vóór het uur
der aanbesteding franco bezorgd
worden in de bus, geplaatst by de
Afdoellng Boekhouding op '«Rijkswerf
te Willemsoord.
zal op
bij inzef, ea op
bij afslag,
telkens dss middags te 12 uur, in
het N.-H. Koffiehuis te Schagen
publiek verkoopen:
mst boot, ierkelder, dubbele arbeiders
woning, erf, wei- en bouwland, aan
den Duinweg to Koegras, gsmeencs
Holster, ter gezamenlijke grootte van
22.78.55 H.A.
Eigendom vaa Mevrouw de Wad.
K. Slikker en te aanvaarden de
landerijen Kerstmis 1918 sn ds ge
bouwen met erf 1 Mei 1919.
Notitiën en veilingiktarlji *Un
tyd'g ten kantore van gonoemden
Notaris verktygbaar.
Gevraagd
sen DAGMEISJE.
Zich aan te meidonWaststraat 55.
Terstond gavraagd
een net Dagmeisje. Zich aaa to
melden tueschen 7-8 uur's avonds.
Adres: firma VAN PEBT,Kacaal-
weg 169 t/o. de H B S.
Gevraagd
een flinke HUISNAAISTER.
A<lres: Bureau van dit blad.
Ta koap 4 Burgerwoonhuizen,
Emmaatraat 81—87, ook afoonderiyk.
Adres: Spoorstraat; 58.
Te koop
best Amerlk. Orgel, waarop nog
5 jaar garanti#f 185 i contant.
Td zien 's middags na 5 uur,
PAleioatraat 3, Helder.
Ta koop aangeboden «ou zoo gued
als nieuwe grijze Wintermantel,
nieuw model, prtj? 16 gulden.
Adres Janzanatraafc 10.
Te koop
een beste MELKGEIT.
Adras: Buroau van dit blad.
Te koop
een Reuzengramophoon.
Adres: Bureau van dit blad.
Té koop een paar zoo goed als
nieuws Laarzen, van fija l«er
gemaakt. Adres: Harte trast 1-
Tc koop gevraagd
Penantkastje of leta dergelijke
en een Divan.
Br. lett. M.. Bockhandel EGNER,
Keizerstraat 37.
Te koop een FORNUIS, maat
101 bjj 61. Eerste pty» Ambach'«school
Adrca: Binnenhaven 3a.
Te huur
een Studeer- en Slaapkamertje.
Adres: Bureau van dit blad.
Te huur gevra&s*
gemeubileerde ZIT- en SLAAPKAMER,
voor twee personen, (boeren).
Br. onder co. 145, Bureau d. blad.
Zaeofflcicr zoekt zoo spoedig
mogelijk KAMERS. Br. oader r.o.
147, Bureau van dit blad.
Nst cersoon, R. K. zoekt een net
degelijk Kosthuis. Br. onder no,
146, Bureau van dit blad.
Te keop 3 Woningen, P. Qusntetr.
5—7—9, (achter h«tgasfabdekterr«i»)
en 4 Woningen, Vtrleugde Vijzel
straat 66-68-70-72, (hoek Jan lu
Velisfcraat.
AdrasAannemer WIJKER.
Te koop EIKENHOUT (kscótl
maat), f7.- per 100 K.G., thuis
bïzorgc^.
AdresKONIJN, Stationstraat 13.
Te ko«p
het Winkelhuls Westatraat 15.
A4r«s: Aannemar WIJKER.
Grammophoona, Platen, Naaldjes,
Mondorgals, Harmoniea's. Qsm. cond.
Adres: Molenstraat 24.
Energeen -
Eikelcacao
Sanguinose
Haematogen
Verkrijgbaar bij:
hehoeden II
voor
ondervooding.
Kunt U
sommige spijzen
niet goed verdragen?
A Krijgt U kort ca
het eten een gc-
voel van drukking
WÊ °P m£aS of
vau opgezstheid?
H»«fc U laat van het zuur,
van oprispingen, van «@n
ritksnde adem cf indigestie?
„voor de maag"
helpen uitstekend hiertegen.
Erwa twee tabtettan droog
op ds tong gelegd, met water
doorg«spoel4 en ca een kwar
tiertje is hot ocaangensme
govoel verdwenen.
AbiytsbLtten zijn verktyg-
baar bij do meeste drogisten
on apothekers k f-125 per
doos. Eischfe rooden band met
onza handteekening
L. I. Akker, Rotterdam.
Een keur-oolleotie
klein- en groot-bloemlgo
afgesneden en In pot.
VarkrIJgbaar:
KweekeriJ „Rozenlust",
Van Galenstraat 72-74.
