COURANT
0l
Ha. 6021
DONDERDAG 5 DECEMBER 1818
46b JAARGANG
Vtfee
7000
mtmMmtaprij»; In de ated f 1.10, per ptmt f 1.35, Belton In^f f 2.35.
Loam ex. 3 oent
regel 15 cent.
Os wapenstilstand.
Parijs, 3 Dec. Officieel Amerikaanach
bericht. Het derde leger heeft zijn
opmarsch in Duitschland voortgezet
en heeft de linie Krewinkel-Metterlch-
Rie wenich-Morscheid- Hir achfelderhef
bereikt en de stad Trier bezet.
Berlijn, 3 Dec. De avondbladen
melden, dat Foeh het verkeer over
de grens tusschen Elzas-Lotharingen
en aangrenzende landen heeft ge
stremd met inbegrip van het gebied
om Saarbruecken en Saarlouis. Daar
mee wordt een groot stuk der
Pruisische Rijnprovincie
klakkeloos aan Elzas-Lotha-
ringen gehecht.
De „Voss. Ztg." merkt dienaan
gaande op: de grenssluiting is in
lijnrechten strijd met de duidelijke
- voorwaarden van den wapenstilstand,
volgens welke Elzas-Lotharingen als
bestanddeel van Duitschland wordt
erkend. De maatregel heeft onover
zienbare gevolgen. Het verkeer naar
Duitschland is afgesnoerd, met name
kunnen geen steenkolen meer uit
het Saargebied naar Duitschland en
worden vervoerd. Post en telegraaf-
verkeer wordt belemmerd. Men kan
dien enkel als voorbode van de door
de Franschen beoogde inlijving op
vatten. De Duitsche wapenstilstands
commissie heeft aanstonds met klem
geprotesteerd.
Da ovariava van da Dultscha vloot.
Admiraal Beatty heeft aan boord
van den kruiser „Lton" een toespraak,
gehouden tot deputaties van het
eerste kruisers-eskader vóór het ver
trek ter eseorteering van de Buitache
slagschepen, waarin hij zijn meening
zeide over de overgave van de Duit
sche marine. Ik heb altijd verklaard,
zeide hij o.a., dat de slagvloot moest
uitvaren en de greote vloot moest
ontmoeten ik was geen valsche
profeet: zij zijn uitgevaren en nu
zijn ze binnen (luid gelach),
hebben ze in den zak (gelach).
Admiraal Beatty vond het
gruwelijk gezicht, die groote slag
schepen als een kudde schapen
eeu lichten Engelschen kruiser te
zien volgen. Hy achtte echter het
vernederend einde van de Duitsche
vloot een behoorlijk slot voor een
vijand, die zoozeer geteond heeft alle
ridderlijkheid te missen.
De canferentie te Londen.
Londen, 3 Dec. De volgende offici
eels mededeeling werd hedenavond
bekend gemaakt
De conferenties tusschen de regee
ringen van Frankrijk, Italië en Groot-
Brittanniö, welke onder voorsitter-
schap van Lloyd George gedurende
de twee laatste dagen zijn gehouden,
werden hedenavond beëindigd. Aan
wezig waren de eerste ministers van
Frankrijk, Italiö en Engeland. Ba_l-
four, Sonnino, Foch, en de chef van
den imperialen gener&len staf.
Ook werden vergaderingen gehou
den tusschen de geallieerde vertegen
woordigers en het imperiale oorlega-
kabinet, waarbij de eerste ministers
van Canada, Australië, Nieuw Zeeland,
als ook generaal Smuts, en andere
Engelsche en Dominion ministers
aanwezig waren.
Kolonel House (Amerika) was door
ziekte verhinderd aan deze cenferentie
deel te nemen.
Terwijl het stilzwijgen moet wor
den bewaard betreffende de conferen
ties van de geallieerde vertegenwoor
digers wegens het feit, dat door de
ziekte van kolonel House Amerika
niet vertegenwoordigd was, ataat het
vaat dat men tot volkomen overeen
stemming is gekomen en instemt
met de politiek door Lloyd George
en de rechterlijke ambtenaren van de
kroon openlijk voorgestaan, betref
fende het standpunt, om Duitschland
zoo ver als maar eenigszins mogelijk
is te doen boeten voor zijn misdaden
tegenover de menscheid en waarbij
geëischt wordt, dat diegenen|die,[hetzij
hoog of laag geplaatst zyn, verant
woordelijk zijn, voor het gerecht zul
len worden gebracht en voor zoover
mogelijk gestraft.
De Londensche conferentie zal on
getwijfeld van verreikonden invloed
zijn op de vredesconferentie.
Woensdagavond zqn Foch, Clemen-
ceau, Orlando en Sonio weder uit
Londen vertrokken.
Londen, 4 Dec. De Times meldt,
dat de conferentie der geallieerden
beraadslaagd heeft over den duur
van den wapenstilstand die vermoede-
l(jk verlengd zal worden.
Parijs zal het tooneel van de alge-
gemeene vredesconferentie zijn, die
waarschijnlijk einde Januari bjjeen
zal komen.
Redt van President Vilten.
President Wilson heeft, alvorens
zijn reis naar Europa aau te vangen
ter deelneming aan de vredeseongres-
sen, een boodschap gericht aan het
Congres, ^aaraan wij het volgende
ontleenen
De president wees op de buitenge
wone prestatie van de Amerikaansche
natie om op een dergelijke sthaal in
het groot troepen met hun aanhang
door zoo'n gevaarlijk gebied te ver
voeren. De ruggesteun bestond daarin,
dat de industrie en productie van dit
land op een meer volmaakte en
volgens een nog doeltreffender stelsel
dan ;een der andere groete mogend
heden kon doen, was georganiseerd.
Hy bracht hulde aan de officieren en
mannen, die aldus hun plicht deden.
Maar ook zij, die thuis bleven, deden
hun plicht, in fabrieken, op hoeven,
in mijnen, overal waamaterialen
voor de industrie verkregen werden
of bewerkt. Ook aan de vrouwen
bracht de president hulde, aan het
vernuft, waarmede ze hare laak op
vatten en vervulde*, haar organisa
torische bekwaamheden, haar samen
werking en dia. 'pline, en de grondig
heid waarmee ze alles ondernamen.
Be minste hulde, die wij haar kunnen
brengen, is haar tot gelijke te maken
van de mannen,wat de politieke
rechten betreft. Deze groote dagen
van een voltooide daad zouden droevig
bederven worden, indien wij deze daad
van rechtvaardigheid nalieten.
Over den toestand van het oógenblik
sprekend, zeide de president:
Wtj zullen in dezen vrede orde en
organisatie brengen, niet alleen voor
ons zeiven, maar ook voor de andere
volken der wereld, voorzooverre z(j
zeiven ons zullen toestaan, hun van
dienst te zijn. Wy streven naar inter
nationale rechtvaardigheid, niet alleen
naar onze eigen beveiliging.
Voor zooverre onze binnenlandsche
zaken betreft, is het vraagstuk van
onzen terugkeer tot den vrede een
vraagstuk van economisch en indus
trieel herstel. Dit vraagstuk is voor
ons minder ernstig dan het wel eens
zou kunnen biyken te zyn voor de
naties, die de ontwrichting en de
verliezen, door den oorlog veroor
zaakt, langer verduurd hebben dan
wy. Bovendien wacht ons volk niet
af, bestuurd en voorgegaan te worden.
Het kent z(jn werk, weet hoe het
onder elke omstandigheid moet han
delen en heeft zelfvertrouwen. Elke
leiband, die wy het zouden wille*
aanleggen, zou Bpoedig aanleiding
geve* tot hopelooze verwarring, om
dat het' zich er niet aan zoude
storen en zyn eigen weg zoude gaan.
Al wat wy kunnen doen als zyn
wetgevende en uitvoerende dienaren,
is het uitwerken van overgangs
maatregelen.
Zoolang de oorlog voortduurde,
hebben wy tal van lichamen ge
schapen om de industrieën van 't
land'te leiden, om, in 't kort, elk
stuk materiaal en alle energie van
het te* oorlog getogen land in
gemeenschappeiyk belang aan te
wenden en ons tot één werktuig te
maken ter volbrenging van de groote
Maar op het oogenblik, dat de
wapenstilstand gesloten was, legden
wy het harnas af. Grondstoffen,
welke de regeering had vastgehouden
uit vrees, dat er niet genoeg zou
zijn voor de oorlogsindustrieën, zyn
weder in omloop gebracht. Groote
fabrieken, welker geheole omzet dooi
de regeoring was overgenomen,
kunnen het werk, dat z(j voor den
oorleg verrichtten, hervatten, 't Is
aiet mogelijk geweest zoo spoedig
de contröle over de levensmiddelen
en de scheepsrulmte te laten varen,
omdat de wereld nog gevoed moet
worden.
Het is verrassend hoe snel de
terugkeer naar het leven op voet
van vrede in de drie weken sinds
het beëindigen van den stryd heeft
»laats gehad. Die terugkeer zou niet
beter geleid kunnen worden dan hy
ziehzelven leidt. De Amerikaansche
zakenman wordt gekenmerkt door
een snel initiatief.
De gewene en normale loop van
het particuliere initiatief zal echter
niet onmiddeliyk werk kunnen .ver
schaffen aan al de mannen van onze
terugkeerende legers.
Het is van belang, dat de openbare
werken spoedig hervat worden, opdat
arbeidsplannen voor ongeschoolde
krachten kunnen worden opgemaakt,
eooals by de ontginning of woeste
gronden en onze natuurlijke hulp
bronnen.
In 't bijzonder vestig ik uw aan-
op de door den minister van Binnen
landsche Daken ontworpen plannen
betreffende de uitbuiting der on
vruchtbare moerassen en gronden,
waar hout kan geteeld en gehakt
worden, indien de staten bereid zyn
ongeveer 300.000.000 acres voor be
bouwing af te staan.
Is 't my niet veroorloofd een by-
zonder woord te wyden aan de nooden
van België en Noord-Frankrijk? Nog
jaren lang zal geen bedrag aan geld,
by wjjze van schadevergoeding, in
slaat zyn deze volken te behoeden
voor de hopelooze verliezen, welke
zy geleden hebben.
Zy moeten niet blootgesteld wor
den aan de kansen van den scherpen
wedyver om grondstoffen en indust-
rieele faciliteite*, welke thans gaat
heérsche*. Ik hoop dus, dat het Con
gres niet ongeneigd zal zijn, zoo
noodig, aan de regeering het recht
te schenken voorkeur van ex
port en aanvoer te verleenen aan
die volken, die zeo gelukkig zyn ge
weest mee te werken aan de bevrij
ding van de Duitsche terreur en het
niet alleen te laten in hun worsteling
op een meedeogenlooze concurrentie-
markt.
De druk der belastingen moet zoo
veel mogelyk van het zakenleven
worden afgewend als een gezond
financieel stelsel veroorlooft en hun,
die de groote industrlën leidea, moet
verteld worden wat de regeering in
de eerstvolgende jaren van hen ver
wacht. Hieromtrent mag geen on
zekerheid biyven bestaanalvorens
deze onzekerheid verdwenen is, be
hoeft men niet van een succesvolle
hervatting der zaken te spreken.
Indien de oorlog had voortgeduurd,
dan zou het noodig geweest zyn
minstens 8 billioen door middel van
belaatlngen over 1918 te heffenmaar
de oerlog is geëindigd en het bedrag
kan tot zes billioen verminderd wor
den.
Het is nog noodig onze stryd-
kraehten aan gene zyde van de
zee te handhaven. Een groot deel
ervan moet tijdens de bezettinga-
periode in Europa blijvende rest
zal naar huis gebracht en in de
eerstvolgeide maanden gedemobili
seerd worde*.
Ik houd my er van overtuigd, dat
het Congres het vlootprogram, dat
reeds voor den oorlog was opgemaakt,
zal uitvoeren.
De president besprak vervolgens
zijne Europeasche reis, die noodig was
om de voornaamste punten van het
vredescongres met de geallieerden te
bespreken. Evenals de centralen
hebben ook zij de basis van den door
den president omschreven vrede aan
vaard. Ik zal, aldus zeide de president,
in nauw contact met u zyn en gy
zult alles weten wat ik doe. Ik ben
diep doordrongen van de verantwoor
delijke positie als dienaar des lande,
aldus eindigde de president. Een
speciale telegraaf kabel blijft voor den
president beschikbaar.
Een telegram uit Brest geeft nu
als zeker, dat Wilson in den middag
van den 12den Dec. daar voet aan
wal zal zetten. Hem zal militair# eer
bewezen worden. Pichon, Leygues en
Tardieu zullen hem uit naam der
regeering ontvangen. Den volgenden
ochtend komt de trein met den pre
sident te Parijs.
Men weet, dat een groot, niet offi
cieel gevolg Wilson naar Europa ver
gezelt. De Origaba is al naar Brest
vertrokken met 500 Amerikaansche
journalisten,benevensfllm fotografen.
Allen gaan naar Versailles.
Ds schade la België.
Een draadloos bericht uit Frankrijk
behelst, dat blykens een eerste onder
zoek der centrale n|jverheidtcommis-
sie van België de schade, door de
krijgsverrichtingen alsmede het weg
voeren van gereedschap, machines en
grondstoffen aan de Belgische indu
strie berokkend, op 6,560,000,000
frank wordt geschat.
BUITENLAND.
Daitsehland.
Oproerigs teoaeelen.
Men meldt van de grens:
Dezer dagen meldden we het ver
branden der roode vlaggen in de stad
Hamrn (Westf.) doer van het front
terugkeerende troepen, welke daad
met greote instemming der bevolking
voltrokken werd. Thans echter hebben
duizenden mynwerkers uit heel den
omtrek te Hamm een reusachtige be
tooging gehouden en op alle andere
epenbare gebouwen opnieuw de roode
vlag geheschen. De bevolking zag
alles ïydelijk maar met weerzin aan.
De arsolraad, die zijn taak weer heeft
opgevat, wijst er thans de bevolking
op, dat elk „vergrijp" tegen de roode
vlag ten strengste gestraft zal wor
den.
Te Wanne (Westf.) bereikte een
van het front terugkeerend garde
bataljon het station, waar de wacht
van den a. en s. raad op post stond.
Een gardist velde een der wacht
hebbende soldaten neer, waarop een
scherp gevecht met machinegeweren
en andere wapenen ontstond. Aan
weerszijden vielen etteiyke slacht
offers, doch de gardisten bleven mees
ter van het terrein. Zy bestormden
het ambtsgebouw, waar de a. en s.
raad vergaderde, en joeg hen uiteen.
De roode vlaggen werden verbrand.
Etfrst nadat de gardisten waren ver
der getrokken, keerde de a. en s.
raad terug. Hy spoort nu in een pro
clamatie de bevolking tot kalmte aan.
De roode vlaggen wapperen weer-boven
Wanne.
Ministercrisis in Spanje.
Madrid, 3 Dec. Do regeering heeft
haar ontslag ingediend. De keniag
heeft Romanones ten paleize ont
boden. Naar gezegd wordt is de crisis
het gevolg van meeaingsverschillen
•ver de Cataleaische quaestie.
Aanvaring.
Londen, 2 Dec. De „Orduna" van
de Cunard-lijn, van New York naar
Liverpool onderweg, is aan de Z. kust
van Ierland in aanvaring gekomen
met de olie-tankstoomboot Konakry
Zeven man van de „Kenakry "kwamen
om, de „Orduna" werd slechts licht
beschadigd.
BMHiENLAJM).
Ds ex-keizer.
Reuter seint uit Londen
Naar wy veraemen, is uit de be
sprekingen ter conferentie te Londen
pblekea, dat or eenstemmigheid
jestaat over de quaestie, dat van
Nederland de uitlevering van den
ex-keizer en de* kroonprins moet
worden geëischt in verband met |de
schendingen van het volkenrecht
gedurende den oorlog.
Reuter seint uit Londen
De geallieerde conferentie te Lon
den besprekende schrijft de „Times"
De formeele bekendmaking van het
besluit, om aan Nederlaad de uitle
vering van den keizer te verzoeken,
zal aan de bevolkingen van alle ge
allieerde landen de grootste voldoening
schenken. Uit den datum van 's kei
zers afstand blf kt, dat hij nog opper
bevelhebber en keizer was, toen hij
naar Nederlaad ging en dat de Ne-
derlandsche zienswijze, als zou hij in
hoedanigheid van particulier per
soon over de grens zyn gekomen,
onjuist is.
De redenen, die geleid hebben tot
bet teekenen van den troonsafstand
acht het blad vooreerst deze, dat de
tegenwoordige Duitsche regeering nog
een waarborg, zy het ook een geringe,
wenschte te hebben tegen een contra
revolutie der militaire party, en ten
tweede, dat de keizer waarschyniyk
dacht, daardoor meer beveiligd te zijn
tegen uitlevering.
De Times meldt, dat ten aanzien
van den gewezen keizer geen stappen
gedaan zullen worden, voor over de
zaak met de Amerikaansche regeering
overleg ia gehouden.
Ingezonden rnededeollng.
Horman Nypels,
Telef. Intero. 140, Spoorstraat 41,
Heeren Ondergoederen,
half- en heel vol.
OvafhamStn. - Handschoenen
Billijke) prljzon.
Onbeuschs stemming.
Men meldt van de Zuidergrens aan
het Hbl.
Nederlanders die hunne families
in deBelgischegTSfasgemeentengaan
bezoeken, wordeD daar door Belgische
civiele en militaire autoriteiten
zeer onheusch bejegend. Het regent
scheldwoorden, soms volgen ook be
dreigingen. De woede onzer zuider
buren schynt voort te spruiten uit
de meening, dat wij Duitschland
steeds naar de oogen hebben gezien
ea dit land ten nadeele van België
en de Entente voortdurend ter wille
zijn geweest.
Onbepaald Klein Verlof.
De minister van marine heeft be
paald-dat aan dienstplichtigen, be-
hoorende tot de zeemilitie, welke met
onbepaald (klein) verlof zijn of wor
den gezonden, zal worden vergund
een deel van hun uitrusting ten eigen
behoeve te gebruiken. Welk deel dit
zal zy'n, zal hun nader worden bekend
gemaakt.
Da broodkaart.
De broodkaart van het 78e tydvak
is geldig van 5 tot en met 13 Dec
BuitanfOWBon Mirinekreilet.
Een ontwerp is ingediend tot ver
hooging van het Yle Hoofdstuk der
gtaatsbegrooting voor 1918 (buiten
gewoon krediet) met f 10,893,000, om
de verdere uitgaven verbonden ge
weest aan het buitengewoon onder
de wapenen houden van de dienst
plichtigen der zeemilitie en van alle
verdere maatregelen, verband hou
dende met de buitengewone omstan
digheden, die tot dat onder de wapens
houden hebben geleid, gedurende het
tweede half jaar 1918 te bunnen
bestryden.
In overleg met het Departement
in Koloniën werden een aantal
zeevliegtuigen met motoren besteld,
ten behoeve van de zeemacht in
Nederlandsch-Indië. Yan het hiervoor
benoodigde bedrag van f 750,000
komt f 375,000 ten laste van de
Indische middelen. Vcor onderhoud
en herstelling van vliegtuigmaterieel
zal f 500,000 noodig zijn.
De aankoop en inrichting van
mijnenvegers vraagt, een som van
f 1,050,000.
In aansluiting aan de regeerings-
mededeelingen betreffende de uitzen
ding van het convooi, wordt bij dit
wetsontwerp de beschikking gevraagd
over de fondsen tot bestrijding van
de daaruit voortvloeiende uitgaven
en wel, voor den huur der „Tabanan"
en „Bengkalis" f918,500, voor extra
verstrekkingen f 160,000, ko3ten van
verzekering f 988,500, verstrekking
en aanschaffing va* steenkolen voor
de uitreis en gedeeltelijke thuisreis
f 670,000, totaal dus f 2,737,000.
Ter vervanging van de „Frans
Naerebeut" wordt voor de bouwkosten
en uitrusting van steömloodstrans-
portvaartuig in eersten termijn
f 170,000 aangevraagd.
Da nisowa wagenfabriek
ta Üostinchem.
In aansluiting met het bericht
inzake de op te richten fabriek
van spoorwegwagons in gewapend
beton, meldt het Hbl. nog het vol
gende
In den nazomer van dit jaar kwam
de civiel-ingenieur H. Sebbelee op
't idee goederenwagens van gewapend
beton te fabriceeren, in de eerste
plaats om aan 't wagengebrek der
G. S. M. tegemoet te komen, 'in de
tweede plaats omdat hij een groot
en langdurig wagengebrek op alle
spoor- en tramwegen in Europa ver
wachtte, als gevolg Yan den oorlog.
In de werkplaats der G. S. M. (waar
van de heer S. directeur is) bouwde
hij een betoa-goederenwagen voor
6 ton draagvermogen, zoodanig dat
alleen de vrielstellen en 't truc en
veerwerk van ijzer waren, terwijl
onderbalken, met vloer en bovenbak
geheel uit één stuk gewapend beton
werd gegoten.
Het resultaat was verrassend en
de praktijk met den betonwagen
opgedaan, door die gedurende weken
en vaak overbelast, in den gewonen
goederen- en personendienst te laten
loopen, overtreft alle verwachtingen,
len tweede wagen is de voltooiing
genaderd en bezit reeds vele voor-
deelen boven het eerste exemplaar.
Tevens is het gelukt een constructie
te ontwerpen, waardoor het mogelijk
bfijkt het gewicht der betonwagen
gelyk aan die van de ijzeren idem,
en vrijzeker zelfs daar beneden te
doen zyn. De groote stijfheid, de
eenvoudige werk wyze van constructie,
de totale afwezigheid van onder
houdskosten, en de aanmerkelijk
lagere prtys, doen den uitvinder de
stellige verwachting koesteren dat
in de toekomst ijzeren wagens door
de beton idem zullen worden ver
drongen.
Nu bij de beproevingen gebleken
is dat 't gewapend beton niet alleen
tegen schokken en stooten kan, doch
ook trillingen behooriyk kan door
staan, meent de heer S. dat ook nu
't maken van tramrijtulgen en D-
rijtuigen der spoorwegen en nog
andere doeleinden op het gebied van
rollend materiaal, dit materiaal uit
nemend nuttige diensten kan ver
richten.
Een N. V. tot het maken van
rollend materiaal in gewapend beton
is opgericht, en reeds deze week zal
met den bouw van de fabriek te
Doetinchem, Hamburgerbroek, wor
den aangevangen, inet 't doel over
i lj maand een flink kwantum wagens
1 af te leveren. Voor p&tenteering is
doer den heer S. natuurlijk bereids
zorg gedragen. Tot directeur der
vennootschap is benoemd de beer
Bilderdfik, thans ingenieur bij de S. S.
Fonds uit dankbaarheid.
In aansluiting aan de mededeeling,
aangaande dé voorgenomen vorming
van een groot Nationaal Comité, dat
zich ten doel zoude stellen een fonds
bijeen te brengen uit dankbaarheid,
dat Nederland voor de verschrik
kingen van een direct betrokken zijn
in den wereldoorlog gespaard bleef,
kunnen wij thans het volgende
mededeelen
In een op 2 Dec. ten Raadhuize te
Amsterdam gehouden vergadering,
waarbij vertegenwoordigers uit Rot
terdam, 'sGravenhage en Utrecht
aanwezig waren, werd besloten tot
vorming van een comité als boven
bedoeld. Samenwerking met reeds te
'sGravenhage en Utrecht gevormde
commissies met ongeveer gelyk doel,
werd gezocht en verkregen. In het
te vormen algemeen Nederlandsch
comité zullen vertegenwoordigers van
allo gezinéten en uit alle deelender
maatschappy worden uitgenoodigd
zitting te nemen, naast vertegen
woordigers van Provinciale Comités,
welke Provinciale Comités, na nader
overleg met het centraal comité ii>
het leven kunnen worden geroepen,
evenals dit reeds in Zuid-Holland en
Utrecht geschiedde.
Aan H. M. de Koningin, als het
geëerbiedigd hoofd van den staat zal
worden verzocht het doel te bestem
men van het fonds, dat men zich
voorstelt bijeen te brengen en waar
aan den naam te schenken zoude
z^n „Nationaal Yredesfonds".
Op verzoek der aanwezigen heeft
mr. G. Vissering, president éer Neder-
landsche Bank zich bereid verklaard/
voorloopig als voorzitter de eerste
leiding in banden te nemen.
Het ligt verder in de bedoeling om
behalve het groote comité een eere-
comité te doen samenstellen.
UIT OOST-INDIË.
Men seint uit Seerabaia aai
Rott. Crt.
De Spaansche griep eischt dagelijks
meer slachtoffers. In ée binnenlanden
3 sterfte verschrikkelijk, in ver
schillende streken wordt de bevolking
gedecimeerd. In Soerabaja zijn binnen
veertien dagen 92 Europeanen ge
storven en sterven in de laatste twee
weken 100—125 inlanders dagelijks.
Soldaten en mstroie» gearresteerd
Batavia, 23 Nov. 17 Europeesche
soldaten en 7 matrozen, die den 2Öen
November te Soerabaja gedeserteerd
waren, hebben den 22sten vergaderd
en besloten, een soldatenraad te vor
men met verstrekkende bedoelingen.
Zij kwamen 's avonds te 7 uur bijeen
en bemerkten te half negen, dat het
geheele gebouw door politie en sol
daten omringd was. Alle vergaderden
werden gearresteerd. Daar zulk een
beweging zeer strafbaar is, wordt
een streng onderzoek ingesteld naar
dedongene, die de beweging op touw
heeft gezet.
Een versteends iohtyosaurus.
Uit Buitenzorg werd aan de „Java
Bode" gemold, dat doer den heer
Veneina, civiel-gezaghebber op Timor,
een fossiel is ge vonden, een versteende
ichtyoaaurus, een visah-hagedis, van
niet minder dan 25 M. lengte.
GEMENGD NIEUWS.
Dank aas do Nederlaedsehe
oorlogsmatars.
Mevrouw Em. Hullebroeck, dio voor
ruim 9000 Vlaamsche jongens in
Nederland een oorlogsmeter heeft
gevonden deelt mede, dat „onze IJzer-
jongens" hun familieleden hebben
teruggezien, zoodat het werk der
meters als afgeloopen kan worden
beschouwd en zy hartelijk bedankt
worden. Zy zegt ten slotte:
Ik zal, wat mij betreft, steeds met
groote en dankbare waardeering ge
denken al de symphatie, al het mede-
voelen, al de offervaardigheid van
mijn duizenden medewerksters en
naar Ylaanderen medenemen een blijde
en liefdevolle herinnering aan m(jn
stamzusters uit het vriendelijke gast
vrije Noorden.
Een bankgebouw verkooht.
Het bankgebouw N. Doelenstraat
12—14 te Amsterdam, groot 488 Are,
is in openbare veiling by opbod en
afslag gekocht voor f805.500, dat is
ius ruim f625 per M'.
Een brutaal stukje.
Maandagavond hebben twee perso
nen, die voorgaven rechercheur van
de politie te zijn, z.g. eeue huiszoe
king gedaan bij een goudsmid aan
den Haarlemmerdijk. Zij hebben een
bedrag van f1300 en vier gouden
ringen, met brillant bezet, medege
nomen.
Brandkast waggahaald.
Tan de omstandigheid dat een
bewoner van de Looséuinsche kade
te 'sGravenhage gedurende slechts
enkele uren uit huis afwexig was,
hebben inbrekers gebruik gemaakt
om een brandkast inhoudende een
waarde van f 30.000 aan geld en
effecten weg ie halen. De kast had
een hoogte van 1 M. Van dit onge-
loofelijk brutale stukje hebben de
medebewenera van hel huis nietB
bemerkt. Alleen meende achteraf een
bovenbnur eenig gestommel te hebben
gehoord, waaraan echter geen
zondere aandacht werd gewyd.
Brutala diavan.
Uit de rechtzaal van het Leidsche
Kantongerecht werd Maandag de
klok gestolen.
Dlsfatal an gros.
Uit een magazyn van de firma
Langezaal aan den Ouden Rijn te
Leiden zy'n enlangs met behulp van
een schuit Yeertig kachels gestolen.
De politie heeft er nu ongeveer twin
tig van weten op te sporen en is
daarmede tevens de daders op het
spoor gekomen.
Opliahting.
De politie te Leiden heeft proces
verbaal opgemaakt tegen een pseudo-
huiskneeht wegens oplichting. De
man had in een der plaatselijke
bladen een advertentie geplaatst,
waarin een voorname familie wegens
vertrek naar Indiö voor haar kanarie
een geed tehuis zocht. Het beestje
kostte niets, slechts moesten de
advertentiekoaten worden vergoed.
Gegadigden moesten hun brieven
adresseeren onder een bepaald num
mer' aan bet bureau van het blad.
In dezelfde advertentie werd tevens
een baboe gevraagd.
Het is gebleken, dat tal van ge
gadigden voor de kanarie op deze
advertentie geschreven hebben. De
steller dor advertentie bracht dan
als huisknecht gekleed, een of twee
dagen later in een kooitje de kanarie.
Het baeetje, zoo zeide hij, zong het
heele huis by elkaar en was zoo mak,
dat het uit de hand at. De kosten
der advertentie bedroegen f 2.05,
waarvan by een kwitantie toonde.
Later bleek dat de maa een sluwe
opliohter was. Meer dan veertig
menschen heeft by op deie wyze
gratis aan een kanarie geholpen, die
geen uitstekend zingend mannetje
was, maar een pop, die geen bek
opendeed en hoogstens een waarde
had van twee kwartjes.
By velen kreeg de „huisknecht"
bovendien nog een fooitje voor de
moeite.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Gravenhage slaagden voor
het voorloopig machinisten-diploma,
de heeren F. Selderbeek en H. de Boer,
beiden alhier.
Vlarda Wlnlerconeart.
Op het j.1. Dinsdag gegeven vierde
wintorconcert van het Stafmuziek
corps Kon. Marine, was de mede
werking verkregen van het dubbel
Mannenkwartet „Inter Nos", direc-
tenr dé lieer A. J. Leewens.
Dit kwartet had vroeger, onder
leiding van den heer Brands, reeds
zijn sporen verdiend het puyck van
soete kelen is hier tezamen gebracht,
en wat zij Dinschtgavend praesteerden,
grenst waarlik aan de praestaties
van bereeps-zangers. Hnn zang was
in alle onderdeelen geacheveerd hun
stemmen vloeiden inéénnimmer
was er ééne stem, die domineerde.
Hun pianissinso's waren als het
gefluister van een zemerwindje,
niettemin tot achter in de zaal hoor
baar. Waarlijk, hun zang was schitte
rend, en de Italiaansche uitspraak
van het Laty n verleende neg te grooter
bekoring aan het geheel.
Vóór de pauze zong dit kwartet
Ecce quo modo moritur" van J.
Handl en „Ave Maria" van Fr. Witt,
na de pauze een drietal modernere
liederen, n.1. van A. Opladen „Mut-
tersegen", van L. van GheluneJ „de
Roos", van Isr. J. Olman diens be
kende „Yrflago" ('t Schipperinnetje).
Het doet ons veel genoegen te
kunnen melden, dat dit kwartet ep
het a.s. Volksconcert van Dinsdag
eveneens 7,yn welwillende mede
werking zal verleenen. Dit zal een
greote attractie zyn voor dit concert.
Het Stafmuziekcorps gaf een vijftal
nummers voor orkest. Mooi, voornaam
van klank was Niels Gade's ouverture
„Nacbklüuge Ossian"; bekend popu
lair Leoncavallo's Paljasouverture,
door den heer Hazebreek zaakkundig
voor orchest gezet. Een Schotsche
marech van Debussy opende het
programma.
Na de pauze was Anber met zyn
Muette de Portici"-ouverture, en,
tot slot Dvorhk's fraaie orebest-suite,
die het programma vulden.
Hot publiek was aiet zeer talrijk,
maar het beloonde zangers on musici
met hartelijk applaus.
Ostwlkkelingsavosd R. K. Volksbond.
Maandagavond werd door den hoer
van Mierlo een ontwikgelings voor
dracht gegeven in do groote zaal van
den R. K. Volksbond. Een talrijk
publiek aangespoord door vroegere
lezingen was aanwezig. En ook deze
lezing is voor de belangstellenden een
werkeiyke leerzame maar ook aange
name avond geweest. Gezellig en
boeiend vertellend gaf 6preker een
uiteenzetting van ontwikkeling der
Russen en bun land, besprak de re
geering der Tsaren en Tsaritsa's, deed
uitvoerige mededeelingen over de
verschillende volkspartijen, noemde
de onuitputtelijke schatten aan delf
stoffen, die slechts wachten op de
arbeid van een geordende staat em
dan te strekken tot heil en voordeel
van den Russischen boerenarbeider
en vestigde na al het medegedeelde
er de aandacht op dat zoo ongunstig
de toestanden in Rusland zyn, zoo
gunstig zyn die in ons vrfie Nederland.
Met een krachtige aansporing toeh
vooral te beseffen de waarde vanen
te handelen naar de Incycliek RERUM
NOVARUM van den greoten Paus
Leo 13, sloot de spreker onder een
spontaan daverend applaus het eerste
en grootste deel zijner rede.
Na de pauze werden de verschillende
merkwaardigheden van Rusland in
lichtbeelden vertoont, terwyi een
duidelyke verklaring alles uitstekend
deed begrijpen. Om ruim half elf was
de ontwikkeilngsavond geëindigdhet
telkenmale spontaan applaus moge
den heer v. Mierlo de overtuiging
schenken van byzoadere waardeering.
Laat de R. K. Volksbond nog vele
avonden als deze organiseerende
leden zullen er met graagte en in
steeds grooter getale gebruik van
maken.
Den 3en December des avonds
ten halt «s werd voor de kinderen
der onderofficieren van de landmacht
vereenigd in „Ons Belang", een Sint
Nicolaasfeest gegeven in de bovenzaal
Yan het Algem. Mil. Tehuis.
Door 64 kinderen werd aan het
feest deelgenomen, waardoor de zaal
met kinderen en geleiders geheel ge
vuld was. De heer Kruit, lid der
commissie van voorbereiding opende
het feest, waarna Sint Nicolaas en
zijn knecht, onder luid hoera der
kinderen binnenkwamen.
Een lied, vervaardigd door den heer
van Beek, werd door de kinderen,
ter eere van den goeden Sint gezon
gen, waarna de kinderen op chocolade
melk, kook, nougat, chocolade enz.
werden getracteerd. Een clown,
tevens goed pianist, zorgde dat de
goede geost er^in bleef.
Nadat enkele voordrachten waren
gegeven, deelde Sint Nicolaas, ge
holpen door zyn knecht, de zeer
mooie prijzen, persooniyk aan de
kindere* uit.
De president, de heer Dronkers,
sloot met een toepasselyk woord, dit
zeer goed geslaagde feest.
3a Volksvoorstelling.
Opera „Troubadour".
Voor de derde volksvoorstelling
heeft do directie van Casino het Ned.
Opera-ensemble geëngageerd tot het
geven van een opera-voorstelling. Dit
geselsehap, hier roods voldoende be
kend, zal a.s. Zondag de opera
Troubadour" geven met de bekende
operazangeres mevr. Engelen Sewing
als gast. Omtrent de voorstelling
schryft o.a. de „Dordtsche Crt.":
Het is voor dit ensemble een
succosaTond geweest, hetgeen leder
duideiyk zal wordon, wanneer we
hierby mededeelen, dat er meermalen
by open doek is geapplaudiseerd en
dat aan hot slot van dien arend de
solisten geestdriftig sjjn teruggeroe
pen, tot vier-, vyfmaal toe. En dat
zegt wat voor Dordtl
Zeer goed was Mastenbroek alB
Troubadour; h(j heeft een sympathiek,
hoewel aoms in de hoogte even ge
knepen, tenorgeuid, waaraan een
uitnemende actie gepaard gaat.
De heer Oostra (graaf de Luna)
beschikt over een mooie bariton, die
alleen zoo nu en dan wat te veel
binnensmonds zingt. Zijn gebaren
waren waardig.
De costumes waren friscb, smaak
vol en goed gesoigneerd ook aan do
verlichting was de noodige zorg
besteed, terwijl verschillende fraaie
tooneelen ons getroffen hebben.
Naar wQ vernemen geeft de
zang- en reciteervereeniging „Har
monie" onder directie van den heer
P. Pieters, a.s. Zaterdag 7 December
een uitvoering In de scnouwburgzaal
„Casino", met welwillende mede
werking van den heer M. M. Polak,
piano.
Uit bat Polltia-Rapport.
e winkeliersters van d8 Binnen
haven deed aangifte, dat men haar
een reclamepapier Yan de maatschappij
de Tydgeest", hetwelk veel overeen
komt met een bankbiljet van f 10.—
vertoont, hiervoor in betaling had
gegeven. Zy kon zich evenwel niet
herinneren van wien zy het had
ontvangen.
Uit een pakhuis in de Hoogstraat
zyn des nachts door inklimming door
een gebroken ruit 25 pakken draad
nagels, elk 5 K.G. zwaar, ontvreemd.
In de laatste dagen worden uit
winkels koperen gewichten vermist.
Vermoedeiyk maken jongens zich aan
deze diefstallen schuldig.
Door don Jongen A. B., die zich
reeds herhaaldelijk aan kleine dief
stallen schuldig maakte, is van een
melkwagen, die een oogenblik onbe
heerd in de Weezenstraat stond, een
pakje melange B ontvreemd. Proces
verbaal ia opgemaakt.
Tegen de jongens M. K., v. d. W.
en R. is proces-verbaal opgemaakt
wegens het dobbelen met centen op
den openbaren weg.
In den avond van Vrijdag j.1. ten
omstreeks 93/4 ure zag een agent
van politie in de Breewaterstraat twee
mannon wegsluipen, toen zij hem
zagen. Vermoedende dat zy in de
buurt hun slag wilden slaan, telefo
neerde de agent naar de bureaux om
hulp om de straten af te zetten. Dit
geschiedde en even later zagen de
agenten dat de mannen telkens van
den hoek dor straat naar den sigaren
winkel van Beimers en terugliepen.
Op een gegeven oogenblik wilden zy
zich door de brandsteeg tüeschen
de Californiestraat on de Weezen
straat uit de voeten maken. Een van
hen werd in die steeg door de agenten
gegrepen en de andere, die de steeg
weder uitvluchtte, werd in de Cali
forniestraat aangehouden. Bij fouil-
leeriog aan het bureau bleken zy in
het bezit te zijn van een vrij groot
aantal doozen sigaretten en twee
ponds pakken tabak.
By ondersoek bleek het winkelraam
van Beimers, waarachter doozen
sigaretten, sigaren en tabak zjjn uit
gestald, een weinig opgeschoveH te
zijn. De aangehoudenen bekenden
dan ook zich door opschuiving van
dat raam aan het op hen bevondene
meester gemaakt te hebben. Zy
bleken te zyn de alhier wonende 25-
en 22-jarige werklieden C.yanT. en
J. K. Proces-verbaal is opgemaakt.
Arrandiaaemanti-Rachlbaak
ta Alkmaar.
Uitspraken van 26 Nov.
Machiel Emanuel v. d. N., werk
man te Helder, belediging en vernie
ling, f 10 boete subs. 20 dagen hecht.
Berendina Johanna Maria B., huis
houdster te Helder, smaad, f 7 boete
subs. 7 dagen gev.
IDiederich Wilhelm W., minderjarig,
zonder beroep, te Helder, diefstal,
ter beschikking der regeering ge3teld.