HELOERSCHE COURANT NIEUWJAARSGROET Welkomstgroet No. 8027 DONDERDAR 19 DECEMBER 1918 48o JAANHANG Uitgever: C. PB KOER Je», Helder. Oplaag 7000 ex. Abonnementaprlja; In de atad f 1.10, per post I 1.35, Buitenland 1 2.35. Losae ex. 3 cent Advertenttèn per regel 16 oant. Aan onze abonné's buiten de gemeente wordt beleefd verzocht 't verschuldigde abonnementsgeld Heldemche Cou rant, Zondagsblad en Modeblad 4d* kwartaal 1918 te willen over maken per postwissel of aan post zegels vóór 31 Deo. a.a., zullende anders daarover per postkwitantie worden beschikt met verhooging van dispositiekosten. Aangezien, door de vsrhcjgde in cassotarieven aan de post, tJians met 10 cents verhooging inplaats van 5 moet voorden beschikt, raden wij onzen abonné's, in hun eigen belang aan, ons het bedrag zoo spoedig mogelijk toetezenden. Postwissels voor dat doel behoeven slechts met een zegel van 21/, cent te worden beplakt. De abonnementsgelden van ons blad en zijne premie uitgaven zijn Haldersche Courant: franco per post f 1.35, Buitenland 12.35 Zondagsblad: franoo per post f 0.60, Buitonland f 0.90 Modeblad: franco par post f 0.95, Buitenland f 1.20 Onze lazert, dia mat 1 Januari a.a. aan Familie, Vrienden of Begunstigers In onzaCouraataaa willan plaatsen, warden beleefd ultganoodigd hunne apgavan tijdig In te zenden. DE WEEK. 17 December. De afstand tusschen het tijdstip waarop de (sinds tot 17 Januari ver lengde) wapenstilstand werd gesloten en het oogenblik, waarin wij leven, wordt al grooter. President Wilson is in de Oude Wereld aangekomen, en uit allerlei Nederlandsche kringen zijn den machtigen „eersten dienaar" van het Amerikaansche volk tele grafische gelukwenschen gezonden, waarbij gevoegd smeekbeden om toch het lot van de kleine neutrale vol ken by de naderende vredes-bespre kingen niet uit het oog te verliezen. En intusschen wordt de positie van het arme Patria er noch uit internationaal noch uit economisch eogpunt bekeken gunstiger op. In de zoo belangrijke Parlements- week van 10 tot 13 December j. 1. hebben de ministers van Binnen- landsche Zaken sn van Financiën, premier Ruys en mr. De Vries, hun toekomst-plannen ontvouwd. Voor den oven-ijken inhoud ervan (niet ton onrechte vergeleken met een hoorn des overvloed», over de Kamer uitgestort), kan ik verwijzen naar de uitvoerige verslage* en beschouwin gen, in de bladen verschenen. Op den voorgrond stelde de premier, dat de groete hervormingen, die hij aankondigde op de „Regeeringslijst" werden gezet niet door, maar ondanks het sociaal-democratische dreigement van 11 November. Dat feitelijk nog steeds onopgelost is gebleven. Wèl las de premier voor, in de Kamer, de verzekeringen van trouw, door den heer K. ter Laan in 1914 gege ven, toen hy zou optreden al» bur gemeester van Zaandam, van besef, dat hij de Grondwet had te gehoorzamen. Terwijl de nieuwe soc.-democra- tische burgemeester van Leeuwarde- radeel, de heer Jansonius, daar zelfs onlangs ongevraagd bijvoegde een absoluut zich losmaken van mr. Troelstra's revolutie-avontuur. Maar wat men de „officieel® tegenspraak en opheldering" sou kunnen noemen, kwam nog niet van de zfide der S. D. A. P. Zoodat de premier dan ook met allen nadruk zei, d&t bij zich voortaan zou vergewissen, om trent de juiste gesindheid van oen soc-democratischen sollicitant naar burgemeesters-vacature, alvorens de voordracht van zulk een benoeming aan de Kroon te doen, met zijne verantwoordelijkheid te dekken. De redevoeringen der ministers Ruys en De Vries over de te wach ten hervormingen waren inderdaad overstelpend. Een Hooge Raad van Arbeid, waarin werkgevers en -nemers zullen zittende wettelijke 8-uren dag, premievrije Ouderdoms- en In- validiteit-verzekering, ziekte-verzeke ring en de rest. Terwijl de minister van Financiën, op zijn oofijke, nu en dan leuk-moppige manier een schets ontwierp van „waar wij aan zullen moeten gelooven," ter delging van de anderhalf milliard crisis-schuld sinds Aug. 1914 gemaakt. Zelfs in dezen tijd is een sommetje van 1500 ton gouds niet ganach onrespectabel. En 250 millioen per jaar meor den fiscus te moeten offeren waar de zaak op neerkomt ia Inderdaad niet „voor de poes". Men weet, Exc. De Vries wil dat kwart-milliard per jaar in hoofdzaak vinden uit de indirecte belastingen, bij voorkeur uit de genotmiddelen en de dingen van luxe. De suiker zal er ook aan moeten gelooven. Z.Exc. noemt die een „voedend genotmiddel" en later verluidde, dat niet het gewone volksverbruik, maar de industrie hier door den fiscus zullen getroffen worden. Ook de thee!En het „bakje troost", voor den Hollander onmisbaar: de koffie. "SVat de thee betreft, rekende mr. De Vries voor, dat een zuinige huis moeder uit een K.G. thee beat ".200 kopjes weet te schenken. Als 't nu f2.— per K.G. duurder wordt, dan maakt dateen-zesde cent per kopje. Is d&t nu zoo bar, zoo kras!? - vroeg de bewaarder onzer Schat kist ep dien gedenkwaardigen Hen December in de Tweede Kamer. En hij voegde erbij :- Hoe heerlijk zal 't niet zijn, bij het rooken van een sigaar of het drinken van een kopje thee te denken„Nu help ik het land van z'n crisis-schuld ver lossen I". Intusschen, uit de lengte of uit de breedte zal 't moeten werden gevonden. dat is zeker. De mi nister van Financiën heeft voorge rekend, dat iemand met f <70.000 inkomen nu reeds 27 35 pCt. daarvan den fiscus zal moeten offeren. Komt daar de 250 millioen per jaar bij en wordt de man der 70 mille op denzelfden voet slechts door directe belastingen getroffen, dan zou hijc.a. honderd pCt. van zijn inkomen hebben op te dokken d.w.z. de rijkaard zou een bedelaar worden. Van heffing-ineens wil mr. De Vries vooralsnog niet weten. En toch, hij zou niet de eerste minister van Finaaciën zijn, die d« kunst van het „lieverkoekjes bakken"moestopgeven en zich buigen voor den wil van het Parlement. „Se soumettre ou ie démettre" 't Bijltje er dan bij neerleggen? Deze bewindsman lijkt iemand met stijven nek, taaien wil. Toch zal er nog heel wat moeten gebeuren, voor-en-aleer het Parlement het denkbeeld eener heffing-ineens prijsgeeft en zich veegt naar de wenschen en plannen van mr. Treub's opvolger I Intusschen, 't geldt hier voor ee* aanzienlijk deel „toekomst muziek". Om met ee* Parlement, dat gewoon is te werken als het huidige, oek maar de helft van het werkplan, in de afgeloopen week ostvouwd, af to doen, daarvoor dient een Nederlandsch minister een „stoel vastheid" te bezitten, waarvan wij sinds het Koninkrijk der Nederlanden door het Weener Congres werd ge grondvest, geen voorbeeld van hebben gezien en ons in ernst ook geen voorstelling van hebben gevormd Grauw Is de lucht in dezen tot nu toe extra-lauwen, -luwen kwakkel- winter, en somber is ook het firma ment in figuurlijken zin. Het ver toeven van den ex-keizer binnen onze grenzen, de schromelijk opge blazen kwestie van het trekken der ontwapende Duitsche troepen dtor Limburg, het stoken van een deel der buitenlandsche pers t«gen Neder land, dat men bij de groote buit- verdeeling ook een paar veeren zou willen plukken, voorts de al heel weinig opwekkende geruchten over den economischen toesta*d, zo maken de „donkere dagen vóór Korst", waarin wij nu leven, zeker niet Yroolljk. Wilhelm von Hohenzollern en zijn gemalin doen denken, nu, aan den man, „que vous croyiez pendu et qui se porte merveille." Het bericht over een poging tot zelfmoord en doodelljke krankheid der ex-keizerin werd op den voet gevolgd door dit andere, dat de ex-majesteiten auto tochtjes maken in de over-schoone ken van Amerongen en Leer- sum. De waarschijnlijkheid, dat van geallieerde zijde de uitlevering Yan den man, die van ons gastrecht ge- iet, zal worden gevraagd, wordt al- grooter. „Wet en traktaten zullen in dat geval moeten worden geraad pleegd" zei minister Ruys. En hij deed ook begrijpen, dat de komst van den ex-keizer ons niet aangenaam was, wij zelfs, hadden we van zjjn voorgenomen tocht geweten, hoffelijk zouden gevraagd hebben, liever een „anderen koers" te nemen, maar dat de ex-keizer voorshands, evenals zoovele duizenden vóór hem, aanspraak heeft op ons gastrecht. Ook ten aanzien der ontwapende Duitschers in Limburg heeft Neder land zich niets te verwijtenbewees het de Nd.-Belgische bevolking zelfs een grooten dienst. De toon, waarop nu kort geleden de Belgische regeering jfaciliteiten" heeft gevraagd voor aanvoer van oorlogs-materiaal over de Schelde naar Antwerpen, geeft *u juist niet den indruk van besef der dankbaarheids-plichten. Maar de zege rots en het bewustzijn dat de grtote zegevierenden achter u staan doen denken aan het spreekwoord van de sterke beenen noodig om „de weelde'" te dragen. En uit Limburg èn uit Zeeuwsch- Ylaanderen kwam een warm harts tochtelijk protest tegen het denkbeeld van aan de Nederlandsche nationali teit ontrukt te werden. „Me* rake. niet aan ons grondgebied I" is leuze, die dr. Nolens in de Tweede Kamer aanhiefr e* vrijwel degeheele bevolking van Zd.-Limburg en van Zeeuwsch-Ylaanderen zegt 't hem na. Tegen het denkb^ld om Nederland te deen „bloeden ogen het annexio- nistisch drijven, verheffen zich ook de beste, nobelste stemmen in België. Yormt het Limburgsche Kamerlid mr. Yan Groenendael een zwarte, droeve exceptie op dien regel? 't Is nog niet uit te maken. Zijn „verkla ring" van 11 December j.L, dat hij maar „een grapje" zou hebben ge maakt, wordt algemeen onbevredigend geacht. De minister-president deelde weet men meë, dat de zaak „nog in onderzoek is," nadat bij de huiszoeking ee* paar papieren in beslag worden genomen. Maar in Limburg ontstak een storm van verontwaardiging en algemeen eischt men, dat mr. Van Groenendael zijn mandaat ter beschikking van de kiezers zal stellen. Waartoe 't dan ook wel komen zal. Hecht is de band van vriendschap en vertrouwen tusschen het Parle ment en dezen afgevaardigde nooit geweest. JSn juist thans komt de „actie", de manifestatie, het protest tegen hun te lage salarieering en andere grieven van een aantal telegrafisten te Amsterdam, Rotterdam en 'a-Graven- hage, die den Belgischen minister van Posteryen en Telegrafie vroegen in Belgisch dienstverband te mogen treden. Het uitkiezen van dit moment voor een dergelijke manifestatie is al uiterst weinig sympathiek. Misschien dat de heeren al spoedig berouw zullen gevoelen over hun onberaden stap. Maar overigens zou men geneigd zijn te zeggen, dat de Nederlandsehe staat éergeUjke „krachten" veilig missen kan. Over de economische vooruitzichten loopen zeer sombere geruchten. Vol gens het „Hbl." zou de bedoeling der overeenkomst, te Londen met de Entente-regeeringen getroffen, niet meer of minder zijn dan een toeleg om „de Nederlandsche stapelmarkten volkomen te vernietigen en naar Engeland te verplaatsen". Voorts: om „elke nieuwe of tijdens den oorlog ontstane industrie in Nederland door onthouding van grondstoffen, te dooden, de oude industrieën in be perkte mate te laten doorwerken, doch niet meer voor de oude markten, voorzoover die in in het buitenland zijn, daar deze markten aan Engelsche industrie worden toege wezen". Inderdaad, - het is wèl noodig - zooals het „Hbl." zegt, - dat _onze Regeering het Nederlandsche volk spoedig zal mededeelen, waartoe onze onderhandelaars zich te Londen hebben verbonden" 1 Moge het ontwaken uit dezen benauwden droom" ons de *oodige herademing geven. Over de vooruitzichten ten aanzien onzer levensmiddelenvoorziening om zweven ons ook zeer-sombere ge ruchten. Volgehouden wordt o.a. de bewering, dat een tijdeiyke vermin dering van het broodrantsoen op komst zou zijn. „De door de Geassocieerden toege zegde voedselrantsoenen zyn nog niet hier, en zelfs zyn do noodige afspraken voor den aanvoer daarvan nog niet alle gemaakt", zegt het thans zeer- pessimistisch gestemde „Hbl.". Met de kolen .ziet 't er al heel treurig uit. Noch uit Duitschland noch uit Engeland voldoende aanvoer. En in onze Limburgsche mynen aller- bedenkelijkste daling der productie door gebrek aan werkkrachten, vooral houwers. Als wij een ouderwetsche" Kerst mis krijgen, straks, met balken onder 't Jjs (ondanks de lauwe atmos feer van 't oogenblik nog bost mogeiykdan wordt de situatie byzonder drukkend. Doch ook zonder dat is zij, wat het kolen-tekort betreft, terwijl we zweven om den kortBten dag en langsten nacht dos jaars - buitengewoon bedenkeiyk. „Nosjiachelijker dan die reeds ia", werd dezer dagen gezegd dat is, helaas, niet overdreven. Zuinigheid by den huisbrand is onzen huismoeders op het hart gedrukt. Geiyk bezuiniging by alles thans het parool moet zyn. De Koningin geeft het voorbeeld daarvan door ondanks het terug- keeren van niet door wereldoorlog beheerschte omstandigheden hare eenvoudige levenswyze van den crisis- tyd voort te zetten. Wanneer, geiyk gelukkig 't geval is, de band tusschen ons volk en het Huis van Oranje in deze tijden zooveel sterker, hechter nog is geworden, dan vindt dat grootendeels zy* oorzaak in het besef, dat het Hoofd van den Staat nu ook inderdaad de oerste is, de voorgang ster, in strenge plichtsbetrachting en het zich wijden aan algemeen belang, waarvan de bescherming thans zóó groote krachtsinspanning en toe- wyding vordert. Mr. Antonio. BUITENLAND Vradesonderhandellngtn. Wilson's voornemens, Londen, 16 Dec. De Londensche correspondent van de „Manch. Guar dian" verneemt uit zekere bron, dat Wilson's bedoeling met zyn reis naar Europa is, om aan te dringen op een vrede overeenkomstig de 14 punten. Volgens deze punten aanvaardde Duitschland de wapenstilstandsvoor waarden. Wilson, zoo verneemt de correspondent, houdt rekening met Amerika'» eer en zijn eigen plicht. Hij is gekomen om deze te waar borgen en zal daartoe zoo noodig den uitersten druk op de geallieerden gebruiken. Duitschland. Dt heffing van hst vermogen. Berlijn, 17 Dec. De staatssecretaris van financiën Fischer heeft in zyn jongste rede reeds mededeelinfen ge daan van hst plan tot een groote oorlogsbelasting. De „Tagl. Rund schau" verneemt uit flnancieele krin gen, dat in deze kringen de opbrengst dezer heffing van het vermogen op 30 tot 50 mUliard Mk. wordt geschat Voorlsoplg gaas rijksdagzitting. De president van den Rijksdag Fehrenbach deelde aan de rijksdag- leden mede dat na verlenging van den wapenstilstand en uitstel van de preliminaire vredesonderhandelin gen vooreerst geen behoefte is aan de samenkomst van den Ryksdag. Ds „Frslhslt" ovsr da poaitla van bat prelstarlaat. De „Freiheit" schrijft: By de toe spraken van Ebert en Dittmann is duideiyk gebleken, dat de groote, ja de overweldigende meerderheid van de Arsolraden staat op den bodem van de Constituante en de democratie. De Arsolraden hebben zlchlvele'ljverige krachten gewekt of naar voren ge bracht. Het proletariaat heeft geen gebrek aan menschen, die op politiek gebied wat presteeren. De arbeidersklasse is rijp om haar lot in eigen handen te I nemen. I Maar juist daarom en om de groote Ingezonden mededeellng. Herman Nypels, Tslsf. Inters. 140, Spoorstraat 41. Heeren Ondergoederen, half- sn heal wol. Overhemden. Handschoenen. Billijke prijzen. kracht en geestdrift, welke in dit eerste arbeidsparlement tot uiting kwamen, behoeft men niet bevreeBd te zyn, dat de verleening van het kiesrecht aan de bourgeoisie den arbei ders de zoo juist verkregen macht weer zou kunnen afnemen. Protsstea toga» do Dsenschs «lachen. Aan den „Berl. Lok. Anz." wordt bericht, dat Maandagavond te Flens- borg vier monster betoogingen zijn gehouden tegen de aanspraak der >eensche partij op Flensburg en Midden- en Zuid-Sleeswijb. Er werden vlammende protesten uitgebracht tegen de hoe langer hoe driestere po gingen om zuiver Duitsch gebied onder heerschappij van Denemarken te brengen. Aftraden vin nlalstar Sehauaeh. Berlijn, 17 December. Het aftreden van den minister van oorlog Scheuech baart opzien, omdat men de reden niet kent In de Lokal Anzeiger wordt echter meegedeeld dat Scheuech om ontheffing van zyn ambt heeft ver zocht, daar hij zyn voortdurend etre- ven om het officierscorps voor smaad en lasteriyke aantijgingen te vry- waren, als zondor succes moet be- schouwen.Voorts omdatde inmenging van onbevoegden en ondeskundige leden der soldatenraden in zijn ver ordeningen en beschikkingen hem een nuttigen arbeid onmogelijk maakt. Offielarao ataklsg. De groote soldatenraad voor Ham burg, Altona en omtrek heeft bekend gemaakt, dat al het commandogezag over de troepen in Hamburg Altona en omgeving aan den grooten sol- datenraad wordt overgedragen, het dragen van wapens en onderschei- ekenen voor officieren verbo den is, terwijl een eenzydige regeling van de dienst- en salaristoestanden in het vooruitzicht wordt gesteld. De officieren hebben nu een motie aangenomen, waarby zy verklaren, dat zy onder deze omstandigheden de verantwoordeiykheid voor het ver loop van den dienst, ia het byzonder voor de vlotte afwikkeling van de demobilisatie, niet meer kunnen dra gen en aan den soldatenraad moeten overdragen. Zy zullen daarom hun arbeid staken, wannerr de bekend making van den grooten soldatenraad niet opgeheven wordt. Hat congras dar Arsolraden. Volgens een overzicht der zittingen van het congres der Arsolraden zyn de zittingen wel onstuimig, doch is de grondtoon rustig en veelbelovend voor een ordelyke ontwikkeling van den toestand. De uiterste richting, de Spartacus- groep, beschikt, naar gebleken is, over niet meer dan 15 pet. der afge vaardigden. Be positie van de regee ring Ebert schijnt rotsvast. Voorna melijk is dit te danken aan het feit, dat de onafhankeiyke socialisten in de regeering duideiyk party kozen tegen het bolsjewisme en nu geheel op het standpunt dor meerderheids socialisten zijn aangekomen. Opmerkelijke dingen heeft het vor ig van den penningmeester van den Vollzugsrat [aan het licht gebracht. Hel bleek dat de Vollzugsrat tot nog toe volstrekt geen Duitsch staatsgeld gebruikt, maar bestaan heeft van gelden uit onbekende bron, die ge vormd werden door een kapitaal van 450,000 Zwitsersche franken en 30,000 mark Poolsch geld. De geheimzinnige oorsprong van dit geld zal waar schijnlijk nog tot veel bespreking aanleiding geven. Belangryke positieve mededeelingen heeft men slechts uit de rede van üittmann gehoord. Kautsky en Quark hebben in buitenlandsche zaken meer documenten gevonden, dan zij hadden durven hopen en er was niets ver brand. De groote oorlogswinsten zullen door de belasting worden opgeheven. Eerst na den overgangstijd zal de socialiseering zich ontplooien. Het bleek ook uit zyn woorden dat de onafhankelljken zich geheel by den uitslag van de verkiezingen der Constituante zullen neerleggen en er niet aan denken deze als de Rus sische bolsjewiki uiteen te jagen, wanneer zij een andere meerderheid heeft dan zij wenschen. Overigens zijn de eerste verkiezingen, waaraan aÜe kiezers deelgenomen hebben, veelbelovend geweest voor de socia listen niet alleen in Anhalt hebben zy de meereerheid veroverd, maar ook in Mecklenburg-Strelitz, waar ze vroeger slechts een derde stemmen hadden. Hun overmacht is ook in Brunswyk gebleken, waar de onaf hankelljken 12, de rechtache socia listen 8, samen dus 20 van de 86 zetels veroverd hebben. Over het algemeen blijkt da kiezersaanhang der onafbankelijken voor het overige vry gering. de verkiezing der congres afgevaardigden in Berlijn is deze ook sterk tegengevallen, daar men hier op een onafhankeiyke Spartabistische meerderheid gerekend had en niet op een zoo sterk tegendeel. Hoi da Tsjechen haadaldaa. De „Narodni Listy" (een Tsjechisch blad) vertelt hoe de Tsjechen tydens den oorlog hebben gehandeld. Het blad vertelt: Allee werd verraden. Troepenbe wegingen, munitietransporten, stra tegische plannen, de economische toestand, stemmingen aan het hof, mlnistrieele brieven, geheime bevelen, wapenbestellingen, afgeluisterde tele foongesprekken, ja zelfs bladzyden uit de notitieboeken van Oostenrijk- sche ministers. En alles ging in geheimschrift over de grens of de de orgineelen werden in de baleinen van parapluie's, in de banden van boeke*, in het handvat van een stok, in knoopen of in de zuiger van een machine weggesmokkeld of met onzichtbare inkt overgeschreven op de zijden onderrokken van een opera- Tegenover Oostenryk'was alles ge oorloofd. Het verraad nam steeds toe. Tsjechische geneesheeren begonnen in geweldige menigte blindedarm operaties te doen. Zulke soldaten konden niet meer gezond worden gemaakt, de hospitalen waren over vol, op de klinieken werden soldaten waargenomen, wier ziekten raadsel achtig en onherkenbaar waren. In de straten van Praag wemelde het van kreupelen met een of twee stokken, die de militaire geneesheeren volstrekt niet konden helpen. Onder nemingen vroegen om ontslag van hun personeel uit militairen dienst, al konden ze dat ook niet gebruiken. Toen de Oostenryksche staat metaal noodig had en liet inzamelen, kwam het minste uit Bohemen. Op de oorlogsleeningen werd nietgeteekend, en wie wel teekenen moest, trachtte de stukken zoo spoedig mogelijk weer kwyt te worden. In één woord, op alles, wat Oostenryk van zyn volkeren wilde, antwoordde ons volk eendrachtig: Neen! Uit Rusland. Het „H.blad" ontving ter Inzage een particulier schryven uit Nowy Targ, waaraan het volgende ontleend is: Zoodra het weer mogelijk is naar Amerika te reizen, verzoeken wij u ons een familiekaart voor de eerste scheepsgelegenheid te zenden, dat wy ten minste het naakte leven redcffin. Gedurende de vier oorlogs jaren hebben we niet meegemaakt noch gehoord, wat men nu, na den oorlog, aan tooneelen ziet afspelen. Men rooft, plundert en doodt. Eerst moet men het geld gevendan ver nietigen de plunderaars den geheelen huisraad tot dat niets overblyft. Het weenen en Jammere* dezer armen, die met naakte kinderen haveloos achterblijven, moge eindelyk ten hemel stijgen. In Arwa is het vol gende voorgekomenBy een zekeren N(amestowa) hebben vooreerst de boeren alles geplunderd, daarna togen zij naar het huis van Kraus, dien voor zyn huis kruisigden. In het plaatsje Lesek, dat totaal geplunderd werd, werd een Jood op de afschu- weiykste wyze verminkt. Ik moet u nog mededeelen, dat wy hier letterlyk van honger sterven.. Wy hebben noch koren, noch aardappelen. Een kilogr. tarwe kost twaalf gld. Een kilogr. brood kost tien gld. Een kilogr. vleesch kost acht gld., enz De alauwa president vaa Portugal. Lissabon, 16 Dec. Admiraal Canto Castro is met 137 stemmen als presi dent der republiek gekozen. Hij bekleedt de functie evenwel slecht» voorloopig. Een der moordenaars heeft bekend. de brieven die men op hem heeft gevonden, was er een, die hooge staatslieden op de kaak stelt. Spoorwegstaking la Spanje. Madrid, 15 Dec. De beambten van alle spoorwegmaatschappijen hebben het werk neergelegd. Men verwacht, dat de arbeiders hun voorbeeld zullen volgen. BINNENLANO. Nederland en België. Een verklaring van Canllls Huysmant. De berichtgever van bet Hbl.' te Antwerpen meldt d.d. 17 Dec. aan zyn blad: Het doet my genoegen u een flinke verklaring te kunnen overmaken, door Camille Huysmans heden af gelegd in de socialistische „Volks gazet" betreffende het Belgische annexlonisme. Er bestaat, segt hy, geen werkeiyk Belgisch anaexionisme er is geen man in de Belgische Kamer, die zou aandurven, annexatie van Neder landsch grondgebied voor te staan. Er is onder de Belgische afgevaar digden op het officieel Vredescongres, geen enkel die partijganger is van een agressieve politiek tegen Neder land. Minister Van der Velde is er tegen, minister Hijmans er tegen; dat wete* wy beslist en dat is ook voldoende. Van waar komt nu die perscam pagne? Wat beteekent dat gesnoef en die landhonger van zekere pers? Humbug, onnoozel gewauwel van onverantwoordelijke dagbladschrij vers. Hun eerste poging dagteekent van 1916. Die heeren schreven in buitenlandsche Belgische kranten, onderteekenden verzoekschriften, maakten brochures en catechismen, belegden onderzoeken ter plaatse in Zeelanden Hollandsch Limburg, maar baron Beyens sloeg dien heeren den kop in met de officieele Belgische verklaring, die minister Loudon voorlas in de Nederlandsche Tweede Kamer. De laatste campagne is slechts een nieuwe uitgaaf van de oude onder nemingen en zy zal geen beteren byval genieten. De arbeidende klas van België en in het byzonder do Belgische Werkliedenpartij deed aan zulke ophitsen niet mee. Meor nog Een coalitie-ministerie met socialisten zou onmogeiyk zyn op grond Yan de annexionistische politiek. Wil dit zeggen dat. indien do Luxemburgers willen Belgen worden, wy ons daartegen zullen verzetten? NeenWil dit zeggen dat wy een grensregeling zullen verwerpen om den Waalschen dorpen van Pruisen gelegenheid geven te leven in het land waar hun taal wordt verstaan Neen I Maar wy hebben leeland niet noodig, wy hebben Hollandsch Lim burg niet noodig, wy hebben reeds veel to veel zwarte districten in Belgenland. Monseigneur Nolens mag gerust zyn; wij zien hem liever in Den Haag dan in Brussel! Wil dit zeggen, dat wy niot to praten hehbon met Nederland over het Schelde-vraagstuk, zelfs over het kanaal Gent—Terneuzen Wil dit zeggen, dat wy niet graag een betere regeling van zekere economische vraagstukken zouden wenschen Geenszins I Daartoe is Nederland wel bereid. Ik gevoel de annexionistische cam pagne als een daad van ondankbaar heid tegenover het volk, dat ons heeft geholpen in ons leed, dat ons heeft gesteund in onze ellende, dat millioenen heeft uitgegeven voor ons uit solidariteit. Er bestaat geen werkeiyk Belgisch annexionisme I Zoo is hetl En met, Huysmans denken in België al degenen, die zich niet door dwaasheden laten misleiden. En die hebben in ons land dantoeb nog wat in te brengen I M|«a* aan da kast. In de maand November zyn op de Nederlandsche kust aangetroffen 35 mynen, waarvan 80 Engelsche en 5 Duitsche. Sedert Augustus 1914 tot Decem ber 1918 bedroeg hot aantal aange troffen mynen 6792, en wel: 4778 van Eogelschen, 81 van Franschen, 419 van Duitschen en 614 van onbe kenden oorsprong. Da Rundflaatahdlslrlbutla. Do Haagsche redacteur va* het Volk meldt, dat de opheffing der rundvleeschdistributie aldus zal moe ten worden opgevat, dat in elke gemeente zal mogen worden geslacht tot het distributie-maximum, d. i. 2 ons per inwoner per week. Da thea-varatrikking. Naar wy uit betrouwbare bron vernemen zal op bon 61 der thee- en kofflekaart (mits men bon 62 by zijn winkelier heeft ingeleverd) één ons thee worden gedistribueerd. De verstrekking zal echter niet vóór midden Januari plaats hebben. Dit is nu weer een der raadselen van ons distributiestelsel. Maanden lang heeft men den tyd gehad om de zaak voor te bereiden. En nu van verschillende kanten den minister is gevraagd de thee, die voorradig was, vóór de feestdagen (Kerstmis, Oudejaar en Nieuwjaar) te doen distribueeren, antwoordt deze bewindsman, dat om technische rede nen de verstrekking van thee niet voor medio Januari zal geschieden. („Volk".) Calcium oarbld. De Nederlandsche gaffelachoener „Reglna" is Dinsdag met een lading van ongeveer 180.000 kilogram cal- ciumcarbid geconsigneerd, aan de Maatschappy Oxygeninm te Schiedam van Wargön (Gothenburg-district) to IJmuiden aangekomen. Twae toa armer. Men schryft uit Volendam aan het H.blad Het groote viaschorséorp Velendam, gemeente Edam, met pl.m. 4000 In woners, heeft sinds een paar jaren, ryke verdiensten gehad. Na een tyd van tegenspoed en slechte vangsten, waren 1917 en 1918 voordeelig. Vooral in dit voorjaar zyn de besommingen b ij zonder groot geweester wer den kapitalen gewonnen! Maar thans is het dorp zwaar ge troffen, en lal van personen zyn van hun, va k suur verdiend, geld, geheel, of ten deele, beroofd. Een manufacturier aldaar, ging, met zekeren P., te Amsterdam, zaken doen „in het groo11" Zy'nlapjes winkel deed hy aan kant, en in het groot zou hy met P. stoffen gaan verhandelen. „Byna dagelijks ging hy naar Amsterdam, met zyn hier wonenden gehuwden zoon, reed steeds lste klasse, en liet zich, van het station, per vigilante naar huis bren gen. Aan eenvoudige visschers en andere personen, beloofde bij tot 20 30 procent rente, als »y hem geld leenden. Dat lokte de luidjes en, zonder eenigen waarborg, gaf men hem duizenden in gebruik. Dat ging tot nu toe. Thans is de bom ge barsten B. S. kan niet terugbetalen. P. is overleden, en enorm zijn de verliezen 1 Enkelen verloren f80,000 of méér, verder f16,000, f14,000, f8,000, f6,000 enz. enz., in het ge heel zijn pl.m. tweo ton „naar de maan". Een visscher, die zyn botter ver kocht wegens gevorderden leeftyd, gaf de verkregen som aan B. 8., weg iB ze 1 Jongelui, die eerstdaags in het huwelijk zouden treden, ver trouwden hem hun spaarpenningen toe; nu zitten ze zonder. Jong gezellen, dienstmeisjes, enz., allen zyn ze er ingevlogen I Het is een treurige geschiedenis, en het geheele dorp verkeert zeer onder den indruk. De winkelier is aan een verhoor onderworpen, ten einde te kunnen nagaan of er hier al dan niet, termen zyn tot vervolging. Smokkalsa van sieraden. Men meldt uit Winterswyk In de laatste dagen schynt de smokkelary van geud en gouden voorwerpen een grooteren omvang genomen te hebben. We zeggen „Bcbynt", omdat naar onze meening ook vóór het einde van de vyande- lykheden deze soort smokkelarij hier ln de buurt heeft plaats gevonden, maar dan door tusschenpersonen. Nu echter oefenen de belanghebbenden het bedryf ln eigen persoon uit, maar hebben dan ook eerder kans tegen de lamp te loopen. Zoo werd voor eenige dagen een persoon aangehou den met 800 gouden ringen by zich. Dezer dagen hielden de douanen drie mannsn aan, die het volgende bij zich haddenno. 124 gouden rin gen, 4 paar gouden oorknoppen, 12 gouden rokspelden, alles met briljan ten gemonteerd en een gouden col lier no. 2een gouden armband, een étui met collier, 2 oorknopjes en een speld van zilver, 17 gouden rin gen, 2 gouden medaillons, S paar gouden oorknoppen, 2 zilveren col liers met briljanten, 2 gouden spelden en een verguld zilveren horloge met gouden ketting; no. 3: 14 gouden ringen, 1 gouden daspeld, een zil veren collier, alles met briljanten gemonteerd, en een gouden ketting. Alles werd ten voordeele van het Ryk in beslag genomen, tevens werd proces-verbaal opgemaakt Da kettlaghaadri. Maandagavond zyn door den rijks- controleur voor manufacturen te Deventer aangehouden drie ketting- handelaren, die hem, terwijl hij zich voor Duitscher had uitgegeven, de levering hadden toegezegd van groote partyen goederen waarvan de uitvoer verboden is. Dinsdagavond zou de koop plaats vinden. In een restaurant nam de controleur, gegrimeerd als Duitscher, plaats tusschen de zakenmenscbeu en na verloop van eenigen tyd werden den Duitscher de navolgende goederen aangeboden en waarvan de levering heden zou plaats hebben: 2000K.G. honig in vaten, 6 vaten boterolie, 2000 K.G. drops, 35 K.G. koffie, 900 K.G. notemuskaat, 1000 K.G. Kwatta- chocolade, 200 K.G. notemuskaat, 30 K.G. koffie, 5 balen peper, 2500 K.G. meel, 2500 K.G. bakolie, 20,000 anys- tabletten, 50 K.G. Kummelolie, 300 dozyn stukken harde zeep, 500 K.G. verwerkte boter. Toen do betaling zou plaats hebben, overhandigde de controleur den heeren een groote enveloppe met bankpapier. Doch toen zjj ontdekten dat de inhoud uit waardeloos papier bestond, werd hun verzocht mede naar het politie bureau te gaan, waar de zaken- menschen nader door den politiecom missaris werden gehoord. Varkaap vaa naai zeadsr boot. Dezer dagen heeft de regeerings- commissaris, belast met de graan- inzamelingen de distributie van graan en meel te Arnhem, ontdekt, dat aan de coöperatie „De Vooruitgang", de in stelling van de afdeeling Arnhem der S. D. A. P., fraude had plaats gehad met den verkoop van meel. Een nauwkeurig onderzoek bracht aan het licht, dat ruim 8000 K.G. regee- rlngsmeel was verkocht, waarvoor geen bons waren ontvangen. Het bestuur heeft het feit erkend, en heeft meegedeeld, dat de schuld lag by het personeel, dat in de arbeiderswyken, vaak getroffen door den dringenden nood, meel of brood had afgegeven zonder bons. Het betrokken personeel was ontslagen. PLAATSELIJK NIEUWS. Directeur Rijkswerven. By K. B. is, met 1 Jan. benoemd tot directeur vaa Rykswerven, dir. van 's Rykswerf te Willemsoord, de hoofding. der mar. Jhr. H. Rappard, met bepaling, dat hy by het corps ing. der mar. zal worden gevoerd pro memorie. Vijfde Wlnter-Concert. Dinsdagavond had het 5e wiater- concert van het symphonie orkest der Kon. Marinekapel plaats. Voor dit concert was medewerking ver kregen van een piano-solist, de Jongehaar Pierra Pala (Venlo). Vóór de pauze speelde deze Mendelssohn's g-mol concert, daarby op schitterende wyze begeleid door het orkest. Deze 15 jarige jongen bleek in alle op zichten een geroutineerd pianist aanslag en techniek waren onbe- rlepeiyk, en ook in zyn voordracht was zeer veel goede. Ongetwyfeld maakte het orkest hem zijne taak gemakkeiyk, want de begeleiding was in alle oplichten pryzenswaardig. En toen na de pauze de 15-jarige Plerre dan ook alléén voor Chopin zat, bleek wel zeer, dat dit moeielijke stuk hem nog te machtig was. De cis-moll polonaise is in zekeren zin, door ie iware technische moeieiyk- heden, die het etuk stelt, een bravour- nummer. Aan de eisehen der techniek voldeed de soliet ongetwyfeld,, maar de muzikaliteit kwam niet tot haar recht. Beter was de dans van Debussy, die hy met rhythme en passie speelde. Wy bedoelen met onze op merkingen volstrekt geene depreciatie van de ongetwyfeld groote begaafd heden van dezen jeugdigen virtuoos: van een jongen van vijftien jaar kan menniet verwachten.dat bij in het ziele- leven van iemand als Chopin door dringt. Het constateeren van de feiten —en meer dan dat wenschen wy niet— neemt niet weg dat in Pierre Pala een pianist vaa meer dan gewone begaafdheden steekt, die het onge twyfeld, bij grooter rapheid van geest en intenser zieleleven dan uiteraard by eeu 15-jarige mogelijk is, nog ver zal breDgen. Een schoone toe komst is hem weggelegd. Het orkest zelf speelde voor de pau ze Mendelsaohn's prachtige ouverture „Sommernachtstraum", en daarna twee werken van Hollanders. Een concert-ouverture van R. Hol had een fraaie erchestruurhet werk zelf was overigens zonder veel diepte. Eigen aardig, dat de Hollanders, die toch een intens muziekleven hebben, een orchest van Europeesche vermaard heid bezitten, zelf geen scheppende musici van beteekenis hebben (met uit zondering van misschien een enkelen). Want ook Dopper's Allegretto Co- modo (ep motieven van G. Hekking) leed, veel meer nog dan het werk van Hol, dat althans hier en daar nog een warmen klank had, aan oppervlakkigheid en banaliteit. Het boeide ons geen oogenblik, al was de orche8treering verdienstelijk en hier en daar geestig gedaan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1918 | | pagina 1