HELKNHE CIIU1T
Tweede Blad.
vin Zaterdag 18 Januari 1(11.
De heer.C. Adriaanse alhier kemt
als no. 6 voer op door de antirev.
Statenkieskringcentralen voor Zaan
dam, Hoorn en Den Helder vastge
stelde candidatenlijst voor de a.s.
verkiezing voor de Prov. Staten.
Met ingang 1 Februari e. k.
zijh benoemd tot Rtjksklerk der
Directe Belastingen omz., de heeren
M. J. Dekkers en J. Agema, respec
tievelijk werkzaam gosteld ter Inspec
tie Hüversum en Helder.
Proeven met vloulbara Inoht.
De heer Van de Volkere is voor
onze plaats geen onbekende. Een paar
malen hoorden wij hem in de Marine
Cantine en wij wisten, dat zijne
demonstraties steeds bij uitstek inte
ressant waren. Het zijn de proeven
op- zichzelf, die het bijwonen van
noo'n avond interessant maken, maar
het is ook de wijze waarop deze heer
het doet, die het succes steeds zoo
overweldigend maken. Zonder geleerd
heid weet bU °P bevattelijke, smake
lijke wijze u een en ander te vertellen
over zijn onderwerp en kruidt dat met
een benmot, een kwinkslag, droogweg
verteld, zoodat hij steeds de lachers
en het succes heeft.
Indien er een superlatief
„stampvol" was, zouden wij dat willen
gebruiken ent aan te duiden hoeveel
belangstelling er was voor deze lezing.
"Wij weten er geen, en constateeren
dan maar, dat er in Casino geladen
was wat er bij mogelijkheid in ken;
de menschen stonden langs en tegen
de wande», waren, toen de stoelen
verbruikt waren, boven op de tafeltjes
gaan zitten. Kortom het was eivol.
En het beste bewijs voor de capaci
teiten van den spreker is wel, dat
dit geheele, groote publiek muisetil
de experimenten meemaakte, die op
het tooneel werden gedemonstreerd.
Allereerst vertelde de heer Van
de Volkere in ee» korte inleiding,
van de fabricage en vervoer van de
eigenaardige stof, die bekend is onder
den naam van vloeibare lucht; hoe
men reeds in 1823 proeven nam deze
vloeibaar te maken onder sterke af
koeling. Het was toen de bekende
onderzoeker Faraday, wieh dit met
chloorgas gelukte. Kerst een eeuw
later, in 1908, slaagde onze landgenoet,
prof. Kamerlingh Onnes, erin het
lastigste der elementen het helium,
vloeibaar te maken, en daarmede het
woord „permanente gassen" uit de
nomenclatuur der natuurkundigen te
doen verdwijnen. Want alle gassen
kunnen thans vloeibaar worden ge
maakt.
Op geestige wijze verhaalde de heer
Van de Volkere van de gevaarlijkheid
van dit goedje tengevolge van lijn
geweldig expansief vermogen. Hij
demonstreerde dit met interessante
proeven, deed ons ook zien versehil-
lende reacties van vloeibare lucht
op metaal, en vloeistoffen. Gewoon
kwik, dat wij nooit in vasten toestand
ontmoeten, wordt onder den invloed
van de ontzettend lage temperatuur
der vloeibare lueht vast en hard als
metaal, absolute alcohol bleef als een
vaste koek in het reageerbuisje zitten,
en het was te verleidelijk om daaraan
niet een geestigheidje te verbinden
van een draagbaar borreltje, dat men
in zijn vestzak kan steken en waarvan
men smakelijk kan happe».
Allerlei scheikundige axiofta's
worden door vloeibare lucht eenvoudig
opgehgvende verwantschap tusschen
kwik en goud verdwijnt; de beidt
aartsvijande»zoutzuur en natrium
verbinden zich. Deze proef was wel
de interessantste en niet weinig
droeg daartoe bij de suggestie,waar
onder de heer Van de Volkere zijn
gehoor bracht. In de reageerbuisjes
met zoutzuur, die esn paar seconden
in de vloeibare lucht waren geplaatst,
werdnatrium gedaan en ergeschledde
niets. Toen ze vervolgens in een glas
met water werden geiet duurde het
niet lang of een geweldige ontploffing
volgde, die de gansche zaal minuten
lang in een dichte rookwolk hulde
en een geweldige werking had. Sn
het aardigste was nog de vooraf-
gaande griezelifig om het gevaar, dat
ontegenzeggelijk bestond. We móesten
allemaal met de handen voor de
oogea gaan zitten vanwege de rond
springende scherven.
Interessant was ook de proef met
het poetskatoen. Om aan te toonen
hoeveel zuurstof deze vloeibare lueht
bevatte, bracht de heer Tan de Volkere
een lap poetskatoea in de vloeibare
lueht en vervolgens in de vlam eener
kaars. Een groote, schitterende vlam
ontstond es wij begrijpen nu, hee
deze stof in de praktijk gebruikt
wordt voor het opwekken van groete
warmte noodig voor z.g. autogeen
lasscheh.
Na een korte pauze demonstreerde
de heer van de Volkere nog den
invloed van vloeibare lucht op, het
biologisch leven; een viscbje, m de
vloeistof gedompeld, kan de kou door
staan, een sering brak in gruizels
uiteen hij aanraking. Tenslotte liet
de demonstrant ons zie» hoe onder
lage temperatuur de stroomsluiting
voor electrisch licht werdt opgeheven.
Dit alles, smakelijk voorgedragen,
deed deze lezing maken tot ee» zeer
interessante, leerzame avond. Jammer
was het dat de heer van jCou weiaar, die
den spr. inleidde, aan het publiek
eenige terechtwijzingen moest geven.
Er waren n.1. voor de verschillende
dames en heeren van het bestuur
eenige stoelen gereserveerd, doch
men had die Maar in gebruik ge
nomen. En aan het einde waren er
ook verscheidenen die niet wilden
wachten totdat er een slotwoord
gesproken was, maar reeds dadelijk
wilden vertrekken. Hopen wij dat
een volgend maal het publiek wat
minder onbeleefd zal optreden. 5
Februari komt de spreker terug.
Verder kunnen wij nog mededeelen,
dat de eerstvolgende lezing zal zlji
van prof. Boekt, over „Symbioso
tusschen plant en dier". Symbiose
noemt men de samenleving tusschen
twee organisch verschillende wezens
en hieromtrent zijn interessante waar
nemingen gedaan, zoodat deze lezing
ongetwijfeld weder interessant zal
Loop der bevolking te Heider over 1918.
M.
V.
M.
V.
16177
14343
Yermeerdering door geboorte
382
319
vestigingl)
2847
1232
3179
1551
19356
15894
Vermindering door overfijden.
208
166
vertreka)
3668
1347
3876
151»
Bevolking op 31 December 1918.
- -
15480
14381
M.
V.
Bevolking op 31 December 1917
16184
14343
30527
31 1918
15480
14381
29861
Totale vermindering
704
-38
666
Hiervan in militaire gebouwen en schepen
M.
1640
2243
2106
19
Totaal
1641
2243
2125
worden. Verder worden nog aange
kondigd van den heer Sayes eene
lezing over Zuid-Duitsche sageD, van
mevrouw Boldingh—Goemans eene
letterkundige lezing, waarschijnlijk
over „Pallieter", het prachtige werk
van Felix Timmermaas, een boek
levensvreugde, terwijl waar
schijnlijk pref. Van Hamel zal komen
spreken over de onafhankelijkheid
van Nederland.
Er is dus nog heel wat te wachten,
en wij vertrouwen, dat ook voor
deze onderwerpen groote belangstel
ling zal zijn.
Personeel Rijkswerven.
Eenige leden van het Comité der
samenwerkende organisaties inzake
de herziening der loonen en rechts
positie van het personeel der mari
ne werve», te weten de heeren H. P.
F. A. Smits, v. d. Velde en
L. van Loo werden Donderdagnamid
dag in audiëntie ontvangen bij den
Minister van Marine.
De bespreking liep over het besluit
van den minister aangaande het
toekennen eener loonsverhooging van
2# en 25% ingaande 1 Juli 1918,
hetgeen niet overeenkomt met het
advies der voor het personeel inge
stelde LooDcommissie, welke gead
viseerd had de verhooging te doen
ingaan op 1 Jan. 1918.
Door de bestuurders werd de wensch
geuit dat door Zijne Excellentie het
percentage hoogor zo» worden ge
steld in verband met den steeds
stijgenden nood onder het personeel
en werd verwezen naar het maand
blad, uitgegeven door het Centraal
Bureau voor de Statistiek October
1918.
Eveneens werd gevraagd om spoe
dige invoering van de 8 urendag en de
45-urige arbeidsweek en werd aange
drongen op algeheele afschaffing van
overwerk.
Ten slotte werd de medewerking
van Ztjne Excellentie ingeroepen, op
dat een verbeterde pensioenregeling
zal tot st^nd komen. Op bespoediging
zal worden aangedrongen bij de
pensioencommissie.
De Minister schonk aan alles zijn
volle aandacht, verzocht schriftelijke
toezonding der besproken punten, die
alsdan doorgezonden zullen worden
aan de Looncommissie.
Iveneens verzocht de Minister
bestuurders, dat dezelfde punten zou
den worden besproken met den Mi
nister van Arbeid.
Dit laatste heeft heden Zaterdag-
merge» plaats gehad, en werden ook
daar dezelfde punte» uitvoerig naar
voren gebracht.
CiBpsratiave Arbaidsrs-Varbruiks
varseniging „Vooruit".
Naar „de Vonk" meldt, is velleden
woek Zondag definitief besloten tot
oprichting van een arbeiders-coöpe
ratie te Helder.
Het filiaal van de coöperatie
„Vooruit", te Zuidscharwoude, werd
door de af deeling overgenomen. De
winkel en bakkerij zijn reeds voor
de afd. Helder in werking.
Statuair is bepaald, dat 60 pet. van
de winst aan de leden komt, naar
mate van hun verbruik.
Het bestuur bestaat uit: A. G.A.
Verstegen, voorzitter; C. Heijblok,
secretaris; D. Schreuder, penning
meester; D. de Zee, 2e voorzitter*
mevr. Ketner—de Jong, 2e secr.
Door do afdeoling Helder van
den Nederlandschen Aannemersbond
is onderstaand adres aan don Raad
der gemeente Helder verzonden
De afdeeling Helder van den Ned.
Aannemersbond verzoekt beleefd, mot
bet oog op werkeloosheid in de
bouwvakken, het daar heon te willen
leiden, dat zoo spoedig mogelijk
wordt overgegaan tot aanbesteding
van werkzaamheden die daarvoor in
aanmerking kunnen komen, en de
plannen ter uitvoering te willen be
spoedigen.
Gerookte mosselen.
Van de Taxelsche rookerij der
firma Boon, Bakker Co., ontvingen
wij ter keuring een doosje gerookte
mossolen. Het gebouw voor den
visschhandel dezer firma, met zouterij
en rookerij, gebeeL volgens de eischen
des tyds ingericht, is 10 Januari j.1.
geopend en gevestigd nabij de have»
te Oudeschild. Het is een smakelijk
en vooral voedzaam gerechtde
mosselsmaak, die velen tegenstaat, is
verdwenen en de smaak van gerookte
▼isch geworden.»De ens gezonden
mosselen waren groot en smakelijk,
zoodat wij in alle epziehten dit ge
recht kunnen aanbevolen.
BINNENLAND
Bezuiniging op hot broodraetsoee,
Naar Het Volk meidt, wordt door
de betrokken autoriteiten overwogen,
of en in hoeverre het wenschelijk ia,
door vermindering van het aantaf
uit te reiken aanvullingsbroodkaarten
een bezuiniging op het brood verbruik
to verkrijgen. Overeenkomstig de
gedachte regeling zouden o.a. ook
krankzinnigen niet meer voor oen
aanvullingsbroodkaart in aanmerking
komen.
Vsorlooplg geen spoordienst-
beperking.
Naar door de directie der spoor
wegmaatschappijen wordt medege.
deeld, zal voorloopig geen sprake zijn
va» beperking van den treindienst,
zulks in verband met de eenigszins
verbetorde kolenpositie.
Wethoudersaalarissen.
In verband met de jongste beslis
sing van den Raad onzer gemeente,
laten wij hieronder eep besluit
van den Alkmaarschen Raad hier
omtrent volgen. Een voorstel van
B. en W. van Alkmaar, om de sala
rissen der wethouders van f750 op
f 1500 te brengen, werd met 7 tegen
6 stemmen verworpen. Op voorstel
van een der raadsleden werd het
salaris vastgesteld op f 1000.--
Vlsschsrsgarettf.
Het Bureau voor Mededeeliugen
inzake de Voedselvoorziening meldt:
Aan de visschers wordt wederom
gelegenheid gegeven tot het bestel
len van katoenen garens voor hun
behcefte in de maanden Februari en
Maart.
Aangezien nog geen goedkoepere
grondstoffen ter beschikking gesteld
konden worden van de viascherij,
blijven de prijzen gehandhaafd en
bedragen dus: f 10 per K.G. voor
garennummers 30/12 en hoc_
f 10.10 per K.G. voorgarennummers
f 10.20 per K.G. voer garen
nummer 30/6 en f 12 per K.G. voor
garennummer 45/6.
De garennummers boven 30/32
zullen wederom in beperkte hoeveel
heid verkrijgbaar zijn. Zeoveel moge-
lijk zal echter daar voer in de plaats
vlasgare» gebruikt moete» worden
dat in goede kwaliteit bij de gewone
handelaars in visscherijbonoodigd-
heden vrij verkrijgbaar gesteld wordt
tegen de deor de regeering vastge^
stelde maximumprijzen. De visschers
moeten vóór 31 Januari a.s. aan hun
gewonen handelaar el' aan hun
Visscherljvereeniging, indien zij door
middel van hun vereeniging be
trekken [mits de handelaar of de
vereeniging is ingeschreven bij het
Rijkskantoor voor Visscherljbenoo-
digdheden], opgeven, hoeveel kilo
katoengaren en van welk nummer
z\j wenschen te bestellen voor hun
behoefte in de maanden Februari en
Maart en onder nauwkeurige op
gave, voor welk doel zij dit garen
wenschen te gebruiken [herstellen,
breien, opsimmen, enz.]. Bij de he
stelling moeten de visschers tevens
hun vaartuignummer en lettertee-
kens opgeven.
Vardachta vreomdalingan.
In aansluiting aan het bericht
omtrent regeringsmaatregelen-tegen
Kussen, wier verblijf hier te lande
gevaar voor onze Teiligheid kan
opleveren en de uitbreiding en ver
scherping der maatregelen tot ver
dachte vreemdelingen van andere
nationaliteit, kan nog nader mede
gedeeld worden, dat Donderdag reeds
als voorzorgsmaatregel door de H
sche politie, op last van de bevoegde
hoogere autoriteiten, verschillende
in Den Haag verblijf houdende vreem
delingen, die verdacht worden met
politieke doeleinden in Nederland te
vertoeven, zijn gearresteerd. Mun
zal gedurende des eersten tijd een
bepaalde verblijfplaats in ons land
worden aangewezen.
Stoomv. Maatsch. Zeeland.
De Stoemv. Maatsch. Zeeland
voornemens den dienst Woensdag
a.s. met het s.s. ^Zeeland" te her
vatten. Het ligt in de bedoeling des
Woensdags en Zondags van Tiissin-
gen te varen.
Da gawazdn BuiUche keizer.
De correspondent van de N. Rott.
Ct. te Parijs meldt:
De kwestie van den gewezen
Duitschen keizer zal waarschyjj^ijk
bij den aanvang;der intergeallieerde
conferentie ter sprake komen, en
w[j meenen te weten, dat de rechts
kundige commissie van advies zich
ernstig met het vraagstuk heeft bezig
gehouden.
Volgens het Journal komt het
vraagstuk, naar' de meening van
voortreffelijke rechtsgeleerden, van
wie er sommigen van de commissie
van advies deel uitmaken, op het
volgende neer. Kan Wilhelm n ver
volgd worden als de voornaamste
bewerker van de vele misdaden, dio
er sedert het begin van de vijande
lijkheden begaan zijn, gegeven zijnde,
dat hij er voor verantwoordelijk zou
zijn, daar de bevelen er too van hem
kwamen. Een misdaad in 't bijzonder
is er, die de vroegere Duitscho keizer
niet kan ontkennen en wol de eerste
misdaad van den oorlog, d. vr. z. de
schending van het Belgische grond
gebied. Is het mogelijk Wilhelm II
voor het gerecht te doen verschijnen
om er persoonlijk voor deze mis
daden verantwoord! »g af te leggen
De rechtsgeleerden, aan wie deze
vraag gesteld is, hebben or bevesti
gend op geantwoord.
Wat nu de uitlevering van den ge
wezen Duitschen keizer betreft,Neder
land zal, als mede-onderteekenaar der
internationale conventies, zich nie
verzetten tegen de uitlevering van
dengene, die deze overeenkomsten
geschonden heeft. Bovendien, wan
neer, zooals men verwachten mag,
de bond van naties gevormd wordt,
dan zal deze een internatonaal ge
rechtshof in het leven roepen en
Nederland, dat stellig tot den bond
yan naties zal toetreden, zal zich niet
kunnen verzetten tegen de verschij
ning van den ex-keizer voor een
rechtscollege, waarin hetzelf vertegen
woordigd ia.
Knoiltrijen mat ImRsmiddtltnboas.
De politie te Amsterdam is, een
uitgebreide knoeierij met levens
middelenbons, waarbij een koopman,
wiukellers en meisjes van het distri
butiebureau betrokken zijn, op het
spoor gekomen. Na een langdurige
instructie en verhoor van verschil
lende verdachten door den inspecteur
van politie, den heer J. Reijinga, is
thans de hoofddader, de koopman S.,
ter beschikking van den officier van
justitie gesteld.
Be zaak heeft zich als volgt voor
gedragen
Zooals bekend is, dient de winke
lier op het distributiebureau couverten
in, waarop vermeld staat het aantal
bons, dat hij voor regeeringskruide-
nierswaren ontvangen heeft. Naar
gelang de hoeveelheid van deze op
gave, ontvangt de winkelier dan weer
zijn nieuwe waren.
Nu is gebleken, dat de hoofdver
dachte jeugdige ambtenaren en amb-
tenaresjes van het bureau op de
Keizersgracht bij de Utrechtsche-
straat, omkocht, en zoo gedaan wist
te krijgen, dat dezen tusschen de
reeds gecontroleerde enveloppen
andere schoven, die geen bons be
vatten, doch wel een valsche opgave
van het debiet van den winkelier.
Het gevolg hiervan was, dat de
winkelier dus niet alleen zijn bons
hield, en niet inleverde, doch telkens
een grooter hoeveelheid levensmid
delen kreeg clan waarop hij volgens
de distributie recht had.
De hoofdpersoon in dit geknoei i9
gearresteerd, andere verdachten ook
van het distributie-personeel zijn
verhoord. Of dezen vervolgd zullen
worden zal door den officier van
justitie uitgemaakt moeten worden,
De winkeliers die zich met dezo
knoeierijen inlieten zullen vermoede
lijk administratief gestraft worden.
Gebleken is, dat bedragen van
f 700 en f 800 aan de jonge distri-
butieboambten gegeven werden om
hun medewerking tot het geknoei
te krijgen.
Loenragailog Spoorwegpersoneel,
De verschillende besturen der spoor
weg-organisaties hebben met de direc
ties der Ned. Spoorwegmaatschappijen
een bespreking gehouden over de ont
worpen loonregeling. Het resultaat
van deze bespreking is verre beneden
de verwachting gebloven, eD heeft
algemeene teleurstelling bij het per
soneel verwekt. Men zal zich thans
tet den Minister wendende bestu
ren gaven den raad aan het personeel
kalm te blijven.
de politiek, ten opzichte van Rus
land te volgen. En echter weten
alle buitenland3che correspondenten
hier. dat de Ver. Staten en Engeland
er tegen zijn troepen te zenden naar
Rusland. Zoo wordt het Fransche
volk, ook nu de oorlog al gedaan is,
in onwetendheid gehouden over aller
belangrijkste loepende kwesties in
verband met de vredesconferentie:
en het schijnt dat de Fransche staats
lieden dit stelsel trachten te be-
ste»digen.
De Amerikaansche delegatie,'die
heden de correspondenten ontving,
achtte zich niet bevoegd om iets te
jen, dat voor publicatie bestemd
was, zoolang de eerste-ministers en
Wilson niet tot een besluit waren
gekomen omtrent het stelsel van
publicatie dat zou worden aangeno
men. De Britsche en Amerikaansche
correspondenten werken samenen
er is kans dat Wilson en Lloyd George
hun zin zullen krijgen, maar het zal
hun moeite kosten, om hun collega's
te overtuigen, die sterk gekant zijn
voor de oude methoden.
8UITEHLAHB
Ua vredssconfcrentiB.
Lyon, 16 Januari. Voor de»„New-
York Evening Post" is het volgende
uit Parijs geseind: President Wilson
heeft aan de Fransche, Italiaansche
en Jifyansche vredesgedelegeerden
meegedeeld, dat het hem onmogelijk
is, in te stemmen met hun voorstel,
dat er over de beraadslagingen der
vredesconferentie slechts één com
muniqué per dag zal worden uitge
geven, terwijl dan aan de per» zou
worden verboden er iets meer omtrent
te publiceeren.
Wilson verklaarde duidelijk, dat
hij aan het Amerikaansche volk had
beloofd, dat de debatten openbaar
zouden wezéh, en hoewel hij besefte
dat de informeele voorloopige bespre'
kingen noodzakelijkerwijs gehuim
moesten wezen, wilde men tot over
eenstemming komen, zoo kon hij
toch de opvatting niet aanvaarden,
dat aan de pers beperkingen moesten
worden opgelegd in hot opsporen
van wat er was gebeurd en gezegd.
Het standpunt van de Engelschon
is ongeveer hetzelfde als het c
De geheele positie is op het laatste
oogenblik gewijzigd door een proef-
besluit ton gunste van een gehoime
diplomatie. 9
Dit is de eerste botsing tusschen
de mannen van de oude en die van
de niouwo school. Het Amerikaansche
volk, dat zich Frankrijk voorstelt in
do gestalte der roemrijke soldaten,
die or voor hebben gevochte», en
van de mannén en vrouwen die or
voor hebben geleden, is misschien
niet op de hoogte van de oogmerken
der [Fransche] reactionaire staats
lieden, wier eenige kans om zichzelf
in de politiek te handhaven is het
volk van de wereld er toe te krijgen
om toe te stemmen in esn censuur,
die thans voor hun eigen [de Fran
sche] bladen geldt. Dit zou in de
praktijk hierop neerkomen, dat d(
Fransche woordvoerders [ter confe
rentie] in staat zouden zyn om al
wat hun behaagde voor te dragen
aan hun collega's, onder voorgeven,
dat dit de openbare meening van
Frankrijk was, terwijl die openbare
meening zelf zich niet zou kunne»
uiten, hetzij ervoor, hetzij ertegen
Zoo zijn sommige Fransche lei
ders zeer bogeerig om het gebied
van den linker-Rijnoever te verkrij
gen, van welk gebied Amerikaan
sche beoordeelaars zoo dikwijls heb
ben betoogd, dat Frankrijk het nooit
zou willen habben, ©ok al was het
genoemd in de befaamde ge hein:
verdragen, die deor de Mussen wlre
gepubliceerd. Desniettemin wordt op
het oogeDblik een actieve campagne
gevoerd die hetzelfde beoogt; en men
gelooft dat een formeel voorstel van
die strekking ter vredesconferentie
zal werden gedaan.
Mocht een dergelijk feit door de
openbare meening van Frankrijk aan
discussie worden onderworpen, dan
zouden buitenlandsche staatslieden
do gelegenheid krijgen om 'te erva
ren, of deze annexationistisclie plan
nen wordon goedgekeurd door het,
Fransche volk.
Misschien het ernstigste punt va*
geschil dat op het oogenblik aan de
orde is, is dat der openbtre diplo
matie. Wilson en Lloyd George ge
voelen zich absoluut gebonden door
hun belofton om hun volken inge
licht te houden. De Italianen steunen
de Franschen in hun politiek van
iheime methoden.
Maai- indien het Italiaansche volk,
dat oader de censuur loeft, op do
hoogte ware van do houding van
zijn regeering, dan zou er (inltaliöj
verzet zijn. Do moeilijkheid is, dat
onder de bestaande censuur, het in
dio landen den schijn hoeft, dat ge
nomen besluiten unaniem zijn ge
nomen.
Zoo wordt b.v. door sommige
Fransche bladen, die de regeering
steunen, een oneerlijke poging gedaan
het zóó voor te stellen, als zouden
alle geallieerden het eens zijn over
Over het algemeen", zoo heoft
Clemenceau in de Kamer gezegd,
heeft het beginsel aangaande de
publiciteit (men lezedo niet-publici-
teit) van de werkzaamheden der
conferentie de grootste instemming
gevonden."
Wat beteokent: „over het alge
meen Volgens een draadloos opge
vangen telegram van de* Parijschen
correspondent der New-York Sun aan
zijn blad beteekont dit, dat alleen
Frankrijk en Italië ervoor waren.
Niet alleen heeft Wilson zooals
al bekend geworden was zich
tegen het vermoorden van de eerste
zijner 14 vredesvoorwaarden verzet,
maar hij zal het er evenmin bij laten
blijven als Engeland dat zal doen,
welke mogendheid het in dezen met
Wilson eens schijnt te zijn.
Be Amérikaansche corresponden
ten, nu zij van dichtbij kennis maken
met het in Frankrijk tijdens en ook
na den oorlog toegepaste procédé,
willen nu blijkbaar zorgen, dat dit
in Amerika zal bekend worden. De
regeering spruit een aantal berichten
in de pers en houdt andore eruit.
Vervolgens wijst zij op het resultaat
daarvan als „de openbare meening".
Dit procédé is het, waar Clemenceau
altijd zoo tegen op gekomen is, voor
dat hij zelf minister-president was,
Ook de buitenlandsche corresponden
ten in Frankrijk zijn er tijdens don
oorlog de dupe van geweest. Dat
blijkt ten opzichte van de Ameri-
kanea niet moer het geval te zijn,
esn omstandigheid, waarvan de tegen
woordige Fransche regeering nog don
grootsten last krijgen kan. Het is
voor haar van belang het ter vredes
conferentie zoo voor te stellen, alsof
hot Fransche volk op de hoogte is
van de vraagstukken, die in behan
deling worden genomen en het met
de regeering eens is. Het Fransche
volk kan echter door de eenzijdigheid,
waarmee het wordt iagelicht, niet
zoo bopalen, als anders het geval zou
zijn, en zooals by v. in veelbooger mate
in Engeland en Amerika geschiedt.
Wanneer dit aan den dag treedt,
zal de tegenwoordige Fransche re
geering ter vredesconferentie aan
zienlijk zwakker komen te staan,
Trouwens, dat zij ten opzichte van
het .succes van haar imperialistisch
streven ter conferentie zelf niet zeker
is, blijkt wel uit de haast, waarmee
zij in het bezette gebied op de be
slissingen van de vredesconferentie
vooruit tracht te loopen. De omstan
digheid, dat ook het wapenstilstands
verdrag bij iedere nieuwe verlenging
meer en meer op een voorloopig
vredesverdrag uitloopt, d. w. z. alleen
op de hardste voorwaarden, die dat
zou kunnea bevatteD, is vermoedelijk
ook toe te schrijven aan de omstan
digheid, dat de Fransche invloed bij
de onderhandelingen over den wapen
stilstand overwegend is. Wat uit
hoofde van den wapenstilstand alvast
is verkregen, zal later niet meer
behooven te worden geëischt. Stelde
men echter die eischen tot de onder
handelingen over het vredesverdrag
uit, dan zou men misschien niet meer
de instemming van de andere geas
socieerden kunnen verkrijgen.
[N. R. Ct.]
Ou taak dar Duitscha vredas-
dalegatia.
Berlijn, 17 Januari. De regeering
des rijks heeft in de laatste kabinets
zittingen met mediwerkiDg van den
staatssecretaris van buitenlandsche
zaken de afvaardiging naar de vre
desconferentie samengesteld. Tot
leiders daarvan heeft ze graaf Broek-
dorff Rantzau en Scheidemann aan-
gewezon. Hun zal een staf referen
ten op het gebied der diplomatie,
oeconoraie en rechtspolitiek worden
toegevoegd. De delegatie zal in haar
samenstelling een beeld van het
nieuwe Duitschland geven.
Ook over de leidraden voor de re-
geeringsvertegenwoordigers ter vre
desconferentie is licht verspreid en
overeenstemming bereikt. In de
eerste plaats beseft do rijksregeeriDg
de verantwoordelijkheid, die de aan
vaarding van Wilaón's program haar
heeft opgelegd. Gelijk za alles met
nadruk zal bewerkstellingen wat tet
toepassing daarvan is vereischt, en
elke daarmee gepaard gaande ver
plichting stiptelljk zal nakomen,
moet ze aan den anderen kant de
eischen van wie tot nu toe onze
tegenstanders waren van de hand
wijzen die dat program te buite»
gaan.
Ze moeten zien te bereiken, dat er
onmiddellijk een op rechtvaardigheid
berustende overeenkomst over den
wederkeerigen invoer van grond
stoffen en leeftocht tet stand kome
en dat de volken ia de toekomst
allengs *oo gelijkmatig mogelijk tot
elkaar worden gebracht. Daartoe
hoort, dat de kwestie van de arbei
dersbescherming en arbeidersver
zekering op den grondslag der be
sluiten, door het laatste internationale
congres daaromtrent getroffen deor
alle betrokken staten zoo gelijkmatig
mogelyk geregeld worden. Verder
zullen onze vertegenwoordigers te
verklaren hebben, dat Duitsch
land bereid is, zich tezamen mot
de andere staten te land, tor zee en
in de lucht te ontwapenen en,
de ter uitvoering van dit laatste
vraagstuk vereischte verplichtingen
met vooropstolling van wederkeerig-
heid na te komen.
Den afgevaardigden is opgedragen,
er met klem van redenen op aan
te dringeD, alle gevangengenomen
Duitschers al bij het begin van de
onderhandelingen naar hun haard
steden te zenden.
Zij zullen voorts moeten opkomon
voor hot herstel van Duitschland in
zijn koloniale rechten, in het kader
van Wilson's program, en daarbij den
nadruk leggen op de zorg van het
welzijn dor inlandsche bovolkingen,
als de gemeenschappelijke plicht van
alle volken in de Europoesche be
schavingsfeer.
Bij de behandeling v/m de territé-
rale vraagstukken in Europa en
Voor-Azië zullen onze onderhande
laars het groote beginsel van het
»elfbeschikkingsrecht der volken, zoo
wel ten gunste van andere volken
als vair het Duitsche volk erkennen.
Dit geldt in het bizonder voor het
Poolsche als Elzas-Letharingsche
vraagstuk.
Ton §lotte is onzen vertegenwoor
digers opgedragen met al hun krach
ten de oprichting van een volken
bond, in den geest van Wilson's
voorstellen en in verbinding met
internationale scheidsrechtspraak, te
eischen, daar hierdoor alleen eep toe
stand van duurzamen vrede gewaar
borgd wordt.
Os Oostenrijk-che vioot zal zich aan
da Franxchne ovargovaa.
Londen, 17 Jan. De blade* verne
men uit Parijs, dat ter Conferentie
te Venetië is besloten, dat de Oooton-
rijksche vloot naar Korfoe zal stoomen
waar ze zich aan den Franschen
admiraal Gauchet zal overgeven even-
al# de Duitsche vloot aan Beatty hoeft
gedaan.
Os mtlitsiras to Borllja.
Aan „Het Volk" wordt d.d. 16 Jan.
uit Berlijn bericht:
De 'soldateska beheerscht Berlijn,
Liebknocht is door soldaten doodge
schoten, toen hij trachtte te vluchten
en Rosa Luxemburg werd na haar
gevangenneming niet door soldaten
beschermd, zoedat een volksmenigte
haar vermoordde. Het bureau van
de Onafhankelijke Party is door
dronken troepen soldaten volkomen
vernield, waarvan ik mij heden door
eigen aanschouwing overtuigde. De
Spartakusleidster K&the Donker is
gevangen genomen. De onafhanke-
iljken Daumig, Richard Müller en
Oscar Cohn zijn ook in hechtenis
genomen, evenals, de „Freibeit"-
redactenr -Stem. Officieel heerscht
geen staat van beleg, maar inderdaad
wel. Op alle hoekon der straten staan
kanonnen on mitrailleurs. Voorbij
gangers, ook wij persoonlijk, worden
op bruggen gevisiteerd.
Deze militaire dictatuur leidt nood
wendig tot de tallooze uitspattingen
togen de vrijheid en het leven der
burgers. Be regeering laat bekend
maken, dat zij alle militaristische
misgrepen scherp zal laten onder
zoeken en do schuldigen straffen.
Maar het schijnt, dat de soldateska
de regeering reeds over het hoofd
gewassen is. Grijpt do regeering niet
onmiddellijk en ton krachtigste in en
onderweipt zy de militairen niet
stevig aan haar wil, dan daalt zij
tot do dienares der officieren af ea
zou ongetwijfeld een sterke beweging
uit de arbeidersklasse tegen haar
groeien.
Be meerderheidssocialist Brutus
Molkenbuhr hield in de zitting van
den Beriynschen soldatonraad een
opzienbarende rede, waarin hy zeide,
dat de regeering haar troepen niot
meer in handen hoeft, on de bewa
pening van burgers en officieren
betitelde als een schaamteloosheid.
De rede verwierf stormachtige bij
val. Klaarblijkelijk scheidt zich een
deel der meerderheid van de regee
ring af.
Do doea van Llobksscht «n Rota
Luxemburg.
Blijkens verschillende berichten
zijn er in het gebeurde met Liebknecht
en Rosa Luxemburg tal van verdachte
omstandigheden, die de veronder
stelling mogelyk maken dat de moord
vooraf werd beraamd of door do
soldaten werd uitgevoerd. Een streng
onderzoek werd ingesteld.
Het lijk van Rosa Luxemburg is
nog steeds niot gevonden.
Ds bëweglng In ftitaloalS.
Madrid, 17 Januari. Officieel: Bij
koninklijk besluit zijn de grond wet-
teffjke waarborgen te Barcelona on
in de provincie van dien naam ge
schorst.
Ds an!ii»t»n in Baonos-Ayres.
Fransche bladen hebben nog aan
vullende bijzonderheden over do
onlusten in Buenos-Ayros. Volgens
een bericht, welks dagteekening niet
duidelijk is, zyn er by de onlusten,
die drie dagen geduurd hebben, van
250 tot 500 menschen gedood, ter
wijl het aantal gekwetsten op meer
dan 1000 wordt geschat. Er bevinden
zich 800 lieden in hechtenis. Daarvan
zy'n vier-vijfden Russen.
Er zy aan herinnerd, dat er on
langs ook te Tiquique [Chili] maxi-
malistische onlusten waren geweest,
terwijl enkele maanden tevoren eèn
complot om in Rio de Janeiró een
opstand te entketenen nog op het
allerlaatst werd ontdekt en verijdeld.
Do draaknorko -p in de
Versonigd» Staten.
Now-York, 16 Jan. Zesendertig
state» hefcben het voorstel tot do
opneming in do constitutio van een
verbodsbepaling betreffeado den ver
koop van sterken draak goedgekeurd.
Do voor doorvoering noodige drie
vierden van het' aantal staton z[jn
dus bereikt.
Schoeperamp
Rome, 17 Januari. Naar hot „Gior-
nale d'Italia" uit Palermo verneemt,
is hot Fransche stoomschip „Chaproi"
mot 650 passagiers (meest Grieken,
Serviërs en Russen] aa» boord, op
weg naar Piraeus, in de straat van
Messina op oea mijn geloopen.
150 opvarenden zyn gered; meD
vreest dat or 500 zijn verdronken.
- Volgens berichten uit Spanje
duurt de revolutionnaire beweging
ib Portugal voort.
- De uit drie personen bestaande
bemanning van den verlaten te
IJmuiden binnengebrachten botter
KW 199, Riena, is gered. Ze werd
opgemerkt en overgenomen door een
naar Rotterdam bestemd vrachtschip,
dat haar te Maassluis heeft aan wal
3t.
- Te Crimmitschau-Neukirchen
is door het warmloopen van een as
de groote, vier verdiepingen hoege
spinnerij van Karl Böttger geheel
afgebrand. Vermoedelyk zijn er tien
personen by om het leven gekomen.
GEMENGD NIEUWS.
Korts bsrlchten.
De Ierscho constitueerende ver
gadering zal op 21 Januari te Dublin
gehouden worden,
Hot vsrmogo* dar Habsburgara sn
Hoheazollaras.
De „Haagache Post" meldt nader,
dat de familie Hohenzellern hier te
lande tegenwoordig 15 a 20 millioen
mark heeft liggen, en de familie
Habsburg 100 110 millioen kronen.
Het geheele roerend vermogen vah
den Duitschen keizer, voor zoover
dat uit effecten bestaat, is in den
loop van Juli 1914 uit Londen, waar
hij het sedert jaren voorzichtigheids
halve at all events had weggeborgen,
overgebracht naar Amsterdam.
De zorg voor het bedisselen daar
van was opgedragen aan zijn zwager,
den multimilionairen vorst Von
Schaumburg, die gedurende dc ge
heele maand Juli heeft gelogeerd,
deels 369 Keizersgracht te Amster
dam, deels 'buiten aan de Vecht by
dp-heeren Erdmann en Hethey, zyn
zakenvrienden sedert lang, die zijn
incognito prachtig hebben weten te
bewaren. Toen dé oorleg werd ver
klaard, had de keizer voor zich en
zyn geheele familie een reusachtig
kapitaal, g ootendeels door verhuizing
uit Engeland, in ons land in veilig
heid geb acht.
Gatveretlkkmg.
In oen woning aan het Noordei ode
te 's Gravenhage is gisterochtend
door gasverstikking dood op haar
bed gevonden een 19 jarig meisje.
Eèn gaskraan met zoogenaamde dag
en nachtbrander was geopend ge
bleven en het gasvlammetje is ver
moedelijk door don verlaagden gasdruk
in dèn afgeloopen nacht uitgegaan,
waarna bij den verhoogden druk in
den vroegen ochtend het gas in de
kamer waar het meisje sliep is
binnen gestroomd.
Vaizet va» militairen.
Toen Woensdagavond te Middel
burg een inspecteur en een agent van
politie een ruzie tusschen militairen
militairen onderling wilden beëindi
gen en herhaaldelijk de soldaten aan
zegden zich naar de kazerne te be
geven, weigerden deze daaraan te
voldoenj waardoor de politie mannen
zfch genoodzaakt zagen van sabels
en revolvers gebruik te maken. Er
vielen zeer harde klappen, wtoarop
de soldaten naar de kazerne vlucht
ten, doch spoedig kwamen enkelen
weer naar buiten en vielen er scherpe
schoten, zoowel binnen als buiten
het gebouwgelukkig werd niemand
geraakt. Door krachtig optreden van
de officieren werden de woestelingen
bedwongen en ook de politie kreeg
versterking. Militaire autoriteitenen
politie stellen een scherp onderzoek
in naar de verzetplegers en naar hem,
die zyn collega's van scherpe patronen
voorzag.
BrutaU inbraak.
Gisternacht heeft wederom een
brutale en belangrijke inbraak plaats
gehad in een perceel aan de Dunne
Bierkade te 'B-Gravenhage.-Niettegen-
staande de eigenaar de deur van de
woning met een yale slot, een Engelach
nachtslot en twee grendels had ge
sloten, heeft men ttch nog kans ge
zien de deur te openen, nl. doer het
indrukken van een ruit, welke naast
de deur was aangebracht; om licht
i» de vestibule te laten. Yan daaruit
heeft men waarschynlijk met lange
hake* de deur ontgrendeld en ont
sloten. Terwijl de eigenaar met zyn
gezin boven sliep, hebben de inbre
kér(s) beneden alles overhoop gehaald
en hetgeen van hun gading was
meegenomen, o.$. een kleine som
gelds en verder verschillende gouden
en zilveren voorwerpen, ter gezamen
lijke waarde van plm. f25.000. Van
de daders tot nog toe geen spoor.
Dubbsl» moordaanslag.
In een woning aan de Kabelgas
te Nijmegen is Woensdagmiddag de
85-jarige W. Bergman door zyn
kostganger Rysinger met een mes
levensgevaarlijk aan den hals ver
wond. Bergman's vrouw werden de
peezen van vier vingers doorge
sneden. De dader is gearresteerd
de slachtoffers zyn naai- het R.-K.
ziekenhuis overgebracht.
Uit bat Politlorapport.
Door een groentenhandelaar is aan
gifte gedaan dat van zyn groenten-
wagen een blikken trommeltje is
ontvreemd, hetwelk aardappelbons
inhield, tezamen goed voor 1200
K.G. aardappelen.
Door de politie zijn in den winkel
van een rljwielha»delaaar aan den
Kanaalweg de bekende jongens B.
en de B. aangehouden, die zich aan
diefstal van een zaklantaarn haddon
schuldig gemaakt en door den winke
lier waren betrapt en opgesloten.
Door een brigadier van politie zijn
24 zakken aardappelen, die geborgen
waren in een aan de Fabrieksgracht
gelegen vaartuig, in beslaggenomen.
De man, die ze vervoerd had, een
zekere G. V., metselaar, wonende te
Zype, gaf voor niet te wete» veor
wien de aardappelen bestemd waren
én evenmin wie de afzender was.
Proces-verbaal is opgemaakt.
Uit de munitiebergplaats van het
Galgen velé te Huisduinen zijn zeven
ledige roodkoperen buskruitkisten
ontvreemd, van het voorwerk van
het fort „Dirks Adtyiraal' twee
bruine 'zeilen van circa 5 M*. opper
vlakte, elk ter waarde van 160
en uit een horstelplaats van het fort
.Erfprins" 17 Ryksbuiténbanden van
fywielen, gemerkt „Vredestein" en
aan den kant voorzien van het merk
Artillerie-instelling Delft", terwyi
aan de binneuzyde het stempel voor
komt „no. 8-11-18".