HELDERSCHECOURANT
„DE WERKERS
DERZEE"=
TAVENU-BIOSCOOP.
No. M41
DONDMDAtt 23 JANUARI 1*1»
47eJAARttANO
UItgevar 3 C. Dfi BOHR Htldr.
Oplaag 7000 ©x.
Abonn»m©nt©prlJ»Hn d© atad 1.10, per poat 1 1.35, Buitenland f 2.35.
Loaa© ex. 3 cent
Advertewttim per regel IS oent.
Da VradascooferaotlS'
De Libr* Parol© heeft eenig gebrek
aan overeenstemming opgemerkt tua-
aehen theorie en praktyk Tan da vredes^
conferentie. De kleine en de groot*
naties zyn gelijk;! maar da kleine
worden dadely kfopjden index geplaatst.
De vredo zal volgens de theorie in
het openbaar werden voorbereid,
maar in de praktijk blijft dejberaad
slaging geheim.
Dat ztjn tegenstellingen, die stellig
niet aanmoedigend zy'n, voordegeien,
die hopen, dat de vrede in overeen'
stemmiDg zal zyn met de door pre
sident Wilton geformuleerde begin
selen en voorwaarden. Pas op het
eind zal men kunnen zien, wat daar
van in het vredesverdrag zal zyn
overgebleven.
Maar er dreigt een tegenstelling
tiisschen theorie en practijk, die nog
scherper en gevaarlijker is. Uit de
berichten over de vredesconferentie
krijgt men sterk den indruk, dat deze
conferentie, in plaata van spoedig
den vrede te brengen, in de practijk
den toestand tutschen oorlog en vrede,
waar de wereld nu ender auoht, aan
zienlijk zal verlengen. Daar de ge
schiedenis niet stilstaat, om te wach
ten tot de heeren te Parijs z|n uit
gesproken, zijn intnsschen allerlei
voorloopige maatregelen noodig -
zooals de verlenging van den wapen
stilstand.
Vele spoedeischende bepalingen zal
men moeten maken aangaande her
vatting van handel en bedrijf, en dat
zal alles weer moeten geschieden op
den grondslag van den bestaanden
overgangstoestand. Wat eenmaal ia
bepaalden eenigen tijd heeft gegolden,
dat maakt men niet zoo gemakkelijk
meer ongedaan, en dus zal de confe
rentieerrekening mee moeten houden.
Zjj zal voor boe langer hoe meer uit
gemaakte zaken komen te staan, die
in de praktijk in vele opzichten een
bestendiging zullen meebrengen van
den tegenwoordigen toestand die geen
vredestoestand is.
Volgens de Daily Telegraph" heb-
ben de vijf groote mogendheden be
sloten om alle kwesties, waarin geen
algeheele overeenstemming bestaat,
uit te stellen. Dat zijn hoogstver-
moedelijk juistde kwesties van belang.
Eerst zal men dan praten over de
kwestiss, waarover geen verschil
bestaat. Daarna komen toch al die
andere kwesties weer ter tafel, maar
daar wordt dan zoolang over gepraat,
tot men eindelijk toch met algemeen*
stemmen een besluit kan nemen. Als
dit procédé inderdaad wordt gevolgd
kan men de betrekking van onder
handelaar ter vredesconferentie als
een levenspositie beschouwen, spot
de N. R. Ot., en zal men bepalingen
over erfopvolging meeten maken.
Voorloopig is de conferentie nog aan
het onderhandelen over de vertegen
woordiging van Rusland, een kwestie,
die ettelijke vergaderingen in beslag
zal nemen.
Ook houdt zij zich bezig met een
voorstel van drie leden, om den zetel
van den volkerenbond te Versailleö
te vestigen, terwijl het besluit, dat
het reglement voor dien volkerenbond
alleen door de oorlogvoerende mo
gendheden zal worden besproken en
opgesteld, bij de vertegenwoordigers
der neutrale staten groote ontevre
denheid verwekt, die meenen, dat
het niet met de waardigheid hunner
landen in overeenstemming is, als
men hen na de opstelling bijeenroept
en het reglement eenvoudig voerlegt.
De Fransche ambassadeur in Rusland,
Noulens, heeft bij de conferentie
krachtig aangedrongen,©? interventie
der geallieerden in Rusland om een
einde te maken aan de bolsjewistische
anarchie. Ook de gewezen Deensehe
gezant van Rusland, Scavenius, be
toogde met. klem van redenen de
urgentie van tusschenkomst.
Officieel wordt voorts over de vre
desconferentie het volgende gemeld
De president der Vereenigde Staten,
alsmede de eerste-ministers en mi
nisters van buitenlandsche zaken der
geallieerde mogendheden, door-den
Japanschen vertegenwoordiger bijge
staan, hebben Dinsdag van half elf
tot kwart vóór eenen en van drieén
tot vijven aan de Orsay-kade verga
derd. 's Ochtends verschafte dr. Sca
venius, Deensch gezant in Rusland,
alle inlichtingen te zijner beschikking
over den toestand in verschillende
deelen van Rusland, en 's middags
werd de bespreking van deze kwestie
voortgezet
Men schoot een heel stuk op in de
richting van overeenstemming en
men hoopt morgen dienaangaande
met een scherp omschreven voorstel
te kunnen aankomen. Daarna is over
den gang van zaken der conferentié
van gedachten gewisseld.
Ingezonden modedeeling.
HIJ IS ER ALII
DE SERIE FILM
IN DE
BUITENLAND.
Voortdurend komen te Parijs dele
gaties aan van landen en nationali
teiten, die niet zijn vertegenwoordigd
ter vredesconferentie en den gedele
geerden hun bijzondere belangen wil
len voordragen. Br worden verwacht
deputaties van de bevolking der
Alands-eilanden om aan te dringen
op aansluiting b# Zweden, van
Armeniërs, Georgtfirs, Albaneezen,
Zionisten. Ook de Zwitasrsche presi
dent komt naar. Parijs om over de
voedselvoorziening etc.to' spreken.
Ook van den Oranje-Vrijstaat -
sedert den Transvaal-oorlog Oranje
rivier-kolonie genoemd - komen
Hertzog en de "Wet naar Europa om
de onafhankelijkheid van Zuid-Afrika
te bepleite*.
Erg vlug opschieten doet de confe
rentie niet. Volgens een bericht uit
Lyon, heeft ook president Wilson dit
bemerkt en er de-conclusie uit ge
trokken, dat het hoog noodig is, dat
hij naar Parijs terugkeert, zoodra het
Amerikaansch congres opjreces gaat
Naar men weet, was het oorspron
kelijk TTilson's plan om, na aan de
voorbereidende besprekingen te heb
ben deelgenomen, voorgoed naar de
Vereenigde Staten terug te keeren.
Ouitschland.
De uitslag dar varklazlagen ta Berlijn
De offlcieele uitslag der verkiezingen
in den kieskring Berlijn is als volgt:
meerderheidssocialisten 865 564 stem
men; zü krijgen 5 zetele, die bekleed
zullen worden door Scheidemann,
Fischer, Pfannkuch, Schmidt, Hei-
mann, onafh. socialisten 275.015
stemmen; 4 zetels, te bekleeden door
Eichhorn, Haase, Laukant enLouise
Zietz, Duitsche democratische partij
168.445 stemmen, 2zetels:Naumann
Martmann, Duitsch nationale
volkspartij 03.874 stemmen, 1 zetel,
Duitsche volkspartij 54.370 stemmen,
1 zetel, christelijke volkspartij 51.021
stemmen, 1 zetel. Uitgebracht waren
1.002.671 stemmen.
Welraar da zetal dar Duitacha
regeering.
Na langdurige beraadslagingen is
men het er over eens geworden dat
te Weimar de constituante bijeen
zal komen. De datum is vastgesteld
op 6 Februari.
Ouitschland bh Pol*».
Naar de „Berl. Ztg. a. Mittag."
meldt, heeft de rijksregeering zich
in de laatste dagen herhaaldelijk met
de bescherming van de oostgrens
bezig gehouden. Vaststaat, dat Hin
denburg devdaartoe noodige operaties
zal leiden. Waar hy zijn hoofdkwartier
zal opslaan, is nog niet bepaald. In
Pemmeren, Oost- en West-Pruisen
worden vrijwillige volksweeren op
de been gebracht, die met de reeds
in het oosten zijnde troepen zullen
worden samengesmolten.
Staking».
Op tal van plaatsen zijn weder
stakingen uitgebroken. Te Brunswyk
is zij algemeen. De stad is daardoor
verstoken van gas en electriciteit.
Br is neg water, maar in een manifest
wordt de bevolking verzocht geen
water te tappen.
Henger an gabrak.
Uit het jongste onderzeek naar de
;evolgen der hongerblokkade in
ïuitscbland ie gebleken, dat van het
najaar 1916 af tot het einde van 1918
niet minder dan 500.000 personen
(militairen niet inbegrepen) door
honger en gebrek zijn omgekomen.
Rusland.
Da strijd tegen da Boiejewiki.
Naar dd. 21 Jan. uit Helsingfore
wordt gemeld, hebben Estlandacbe
troepen, in samenwerking met een
vrijwillig Finsch bataljon, Narwa
veroverd. Zij vermeesterden talrijke
stukken geschut en gepantserde auto's
enmaakten vele gevangenen.Trotzky,
die persoonlijk den tegenstand leidde,
is gevlucht.
Engeland.
1 lartoha rapubllak uitgeroepen.
Het Iersche republiekeinsche con-
f era, bestaande uit 30 a 40 Sinn-Fein-
leden Yan het parlement, kwam
Dinsdag in het Mansion House te
Dublin bijeen. Een verklaring wórd
veorgeleZen, waarin de nationale
onafhankelijkheid wordt geprocla
meerd, alemede de vestiging der
Iersche republiek-en waarin de terug
roeping - wordt gevraagd van het
Engelache garinizoen.
Portugal.
Uitkraldlng Dar soaaretlititch.
bawagla,.
Madrid, 21 Jas. De regeering ont
ving berichten uit Portugal, dat de
monarchistische beweging in het
noorden des laide beeft gezegevierd.
Te Oporto is een nieuwe regeering
gevormd eu Manuel is aldaar tot ko
ning uitgeroepen.
Naar gezegd wordt, heeft ook Lissa
bon zich bij de beweging aangesloten.
Vigo, 21 Jan. De republikeinsche
minister van oorlog ia te Oporto
aangekomen, in de boop de uitroeping
der monarchie te kunnen voorkomen.
H» werd evenwel door de troepen
gearresteerd en eerst weer vrijgelaten,
toen hij een verklaring van trouw
aau de monarchie had geteekend.
Oporto is volkomen in handen|der
monarchisten, die een.regeering vorm
den met Pa via Couceiro al» eersten
minister, Magelhaen Lima minister
vax buitenlandsche zaken en gene
raal Tamagnini oorlog.
Du luchtvaart.
Reuter seint eenige bizonderheden
over het in gebruik nemen van lucht
schepen voor handelsdoeleinden. De
ontwikkeling der bestuurbare ballons
heeft er toe geleid dat deze sneller
vliegen dan vliegtuigen.
De luchtschip-dienst zou van Lissa
bon tot New-York kunnen loopen,
terwijl do luchtschepen zouden kunnen
dienen om spoorwegen met elkaar
te ver binden, zooalB in Centraal-Afrika.
Waarschijnlijk zullen er binnenkort
negen luchtschipstations deradmirali-
téit vrijkomen voor handelsdoeleinden.
Do snelheid wordt geschat, voor
schepen van een klein type 74 mijlen,
voor grooter» types 86 mylen per uur.
De vlieger Julas Yédrines, heeft te
Parijs een kunststukje uitgevoerd met
een van de door hem gebouwde vlieg
tuigen. Hy is op een vliegveld bij
Parijs opgestegen en geland es» hel
terras, dat zich bevindt boven op een
der groote Parljsche waren-huizen.
Hij wilde daarmee aantconen, dat hij
overal kon landen, waar hy wilde.
Intusschen wilde hy bovendien wel
gaarne den duii van 25,000 frank
opstrijken, die het warenhuis bij wyze
van reclame voor dezen toer uitge
loofd had.
Yédrines heeft een boete van 25
frank gekregen, van wege landen
binnen de kom der gemeente Parijs.
Een complot ttgss Clomoueeau?
Aan de „Tempa" wordt uit Genève
gemeld, dat alle personen, die ver
dacht worden bolsjewistische propa
ganda te maken, gehoord zijn. De
politie heeft de overtuiging, dat zij
een oproer wilden op touw zetten.
Verzekerd wordt, dat de bolsjewiki
een samenzwering tegen Clemenceau
smeedden. Er zijn verschillende arre
staties gedaan.
Ingezonden mededoellng.
Extra aanbieding
in Hoeronhandsohoenen.
Kleuren: bruin en grijs.
Tricot ongevoerd f 1.25 per paar.
Sabreid f 1.80
Tricot gevoerd f 1.80
Bijzonder voordeollg.
HERMAN NYPELS.
BINNENLAND.
Du „Tabasan".
De „Tabanan", op de thuisreis
van Indie naar Nederland, wordt 25
dezer te Rotterdam verwacht.
100.000 tou schsspsbouwmatsriaal.
Uit Essen wordt aan de „Vossische
Zeitung" geseind, dat daar een con
tract gesloten is tot levering van
100.000 ton scheepsbouwmaterialen
aan Nederland tegen prijzen, die
aanzienlijk lager zijn dan de laatste
oorlogspryzen, doch hooger dan de
thans in Duitschland geldende prij
zen.
Da gawazaa Kalzar.
Volgens de .Daily Mail" is er reden
te gelooven, dat binnen enkele weken
de keizer door'Nederland zal worden
uitgewezen en naar Parys zal worden
overgebracht, teneinde voor een inter
nationaal Hof terecht) te staan. De
eisch tot uitwijzing zou niet gegrond
zijn op het feit, dat de ex-keizer
Duitsch generaal is of de eigenlijke
aanstichter van den oorlog, maar in
het feit, dat hij de oorlogswetten
heeft geschonden en schuldig staat
aan moord.
Ean Schalda-commlssia.
Er zijn aan de Belgische delegatie
te Parijs verscheidene teehniache
commissies toegevoegd. De commis
sie voor de Schelde-kwestie is als
volgt samengesteld: Van Gansbergbe,
direteur-generaal ;van Bruggen; en
Wegensenator Coppieters, technisch
raadslid bij het ministerie van Open
bare Werken Van Mierlo, eere-inge-
neur Jvan Bruggen en WegenPier-
rard, directeur-generaal [der Marine
i Rotsaert, genie-luitenant.
De laatste is een Antwerpseh advo
caat, die in 1914 als vrijwilliger een
marine di visie stichtte onder^denjnaam
Schelde Vrij en sinds jaren een zeer
heftige anti-Nederlandsche campagne
voert. (Vad.)
Doorvoer vaa krljgsgevaaganea.
„De Tyd" meldt uit Enschedé, dat
tusschen de Nederlandsche en de
desbetreffende regeeringen thans on
derhandelingen worden gevoerd over
het doorvoeren uit Duitschland van
800.000 krijgsgevangenen, t. w.
750.000 Russen, 80.000 Grieken en
28.000 Roemeniérs. Al deze gevange
nen vertoeven op het oogenblik nog
in de verschillende Duitsche gevan
genkampen. Komt men tot overeen
stemming (en daartoe is veel kans),
dan zullen deze gevangenen uitslui
tend te Enschedé en to Zevenaar
over de grens worden geleid. Enschedé
is in de eerste plaats aangewezen,
omdat deze plaats gelegen ia in de
onmiddellijke nabijheid der grens,
bovendien beschikt over ruime fa
brieksgebouwen en een ontsmettings
inrichting heeft, waarin per dag
verscheidene duizenden gevangenen
kunnen worden ontsmet.
Wanneer men nagaat, dat het
doorvoeren van de 80.000 Engelache,
Fransche, Belgische e. a. krijgsge
vangenen ongeveer twee maanden
heeft aangehouden, dan zal de te
verwachten doorvoer, wanneer men
aanneemt, dat de helft over Enschedé
komt, ongeveer 10 maanden aan
houden. Eventueel zullen de Russen,
na van hier per schip naar Noorwegen
te zijn vervoerd, de reis verder over
land voortzetten.
De Grieken en Roemeniérs zullen
natuurlijk over zee naar hun vader
land worden vervoerd.
De Rfjkamlidtlaa.
De opbrengst in de maand Decem
ber is by die van de overeenkomstige
maand in 1917 niet minder dan ruim
7 ton ten achter gebleven. In de
afgeloopen maand werd uit gewone
middelen ontvangen f21.810.285 te
gen f 22.522.248 in December 1917.
Van de directe belastingen leverde
slechts de grondbelasting meer op
[ruim 2J ton]; de personeele belas
ting ongeveer ton meer. Hiertegen
over staat echter een vermindering
in de opbrengst der Inkomstenbelas
ting van ruim f716.000.
Groote verminderingen gaven de
opbrengsten der accijnzen. Uit het
gedistilleerd kwam ruim 9 ton min
der binnen, de suikeraccyns bleef niet
minder dan ruim 2 millioen ten
achter, het geslacht ruim t ton. De
zegelrechten wierpen ongeveer 1}
ton minder af. De verminderingen
werden evenwel gecompenseerd door
de vermeerderingen der opbrengsten
der successierechten en registratie
rechten die resp. 1.25 millioen en
bijna 2.5 millioen meer in de schat
kist brachten.
De invoerrechten en loodsgelden
vertoonen eenige stijging. Uit het
laatste middel werd f 64.903 ontvan
gen of f88.000 meer dan in Dec.
1917. Een verblijdend verschijnsel.
In totaal werd in 1918 uitde gewone
middelen ontvangen f249.231.943.-
tegen f 235.074.094.- in 1917. Een
I vermeerdering dus van f14,157.849.-.
Uit de buitengewone middelen
(Oorlogswinst- en Verdedigingsbelas
tingen en opcenten ten bate van het
leeningsfonds 1914) werd in Decem
ber ontvangen f 17.155.027.35. In
totaal brachten de buitengewone
middelen in 1918 f 258.196.363.16 op,
Qraaa meel voer de Eftaata-
troipss iu Duitschland.
De stoomschepen „Morristown",
„Piave" en .War Prince" zijn van
Noord-Amerikaansche havens naar
Rotterdam vertrokken met graan en
meel voor de Entente-troepen in bezet
Duitsch gebied.
De ladingen dezer schepen, welke
vóór 1 Febr. verwacht worden, gaan
in Rijnschepen naar Keulen en hooger-
op gelegen plaatsen. j
Petroleum.
Naar men aan het „N. v. d. D."
meldt, zal de vrije handel in petroleum
spoedig intreden. Nederlandsche
maatschappijen in 't Noorden des
lands hebben controleurs en verkoo-
pers aangesteld om reeds 1 Februari
hun werk te beginnen.
Csoao.
Het 8.8. „Irene", het eerste s.s. van
de Kon. Ned. Stoomboot-My., dat van
èene Middellandsche Zeereis is terug
gekeerd, heeft van Lissabon 25.790
zakken cacao meegebracht.
Do Limburgscht mljaaa.
De netto-productie der Staats- en
particuliere kolenmijnen ia Zuid-Lim
burg over 1918 bedraagt 3,428,000
ton (v. j. 3,007,000 ton).
Gedurende het jaar 1918 leverden
de Xuid-Limburgsche bruinkoolvelden
1,365,000 ton bruinkool op, tegen
circa 10,000 ton in 1917, toen de
exploitatie pas was aangevangen.
Congres dti S.D A.P.
Het eerstvolgend congres der
S.D.A.P. zal, blijkens het „Volk",
worden gehouden te Arnhem, in
.Musis", op 20, 21 en 22 April a.s.
Revolutionaire .propaganda.
Luit. Graafland heeft, naar uit Maas
tricht aan de 's-Hertogenb. Ctrwordt
gemeld, meegedeeld, dat er Maaadag
getracht is, van Aken ;uit pakken
met oproerige geschriften over de
grens te brengen, hetgeen evenwel
door de waakzaamheid der militairen
belet werd. De pakken zijn in-beslag
genomen.
6EMENG0 NIEUWS.
Boud smokkoleo.
Maandagavond is in het station te
Zevenaar een prachtige vangst ge
daan door de arrestatie van twee
vrouwen, van wie in beslag werd
genomen een bedrag aan vreemd
goudgeld ter waarde van vele duizen
den guldens.
Het gemeontebeheor to Hooosbrook.
Blijkens een bericht in de „Tijd"
zijn de financien van Hoensbroek
hopeloos in de war. In den raad
werd geconstateerd, dat er een tekort
is van f27000 van de leeiiing van
f 52fk)0de rekening van de Heerlener
Bank sluit met een nadeelig saldo
van f27000; de distributie heefteen
schuld van f21000. Uit e«>n optelling
van den raad bleek, dat er een achter
stand is van maar eventjes 100.000
gulden. Ten einde kasgeld te hebben,
besloot de raad maar weer 25.000
gulden te leenen. De onderwyzers
moeten kwartalen wachten op hun
salarissenReeds is door een ambte
naar van de provinciale griffie een
onderzoek ingesteld.
Ecu rooftogel.
In Laren, by Lochem, is een win
kelier op zijn avond thuisreis aan
gevallen door een roofvogel, die het
den karryder zeer lastig maakte.
Hij stootte hem mei. kracht tegen
de borst. Do winkelier wist hot beest
op den grond te slaan en te dooden.
De vlucht mat anderiialven meter.
De roofvogel is opgezonden.
Dinsdagmorgen vroeg vond een
voorbijganger aan de glooiing van den
dyk langs den Middenw eg te Water
graafsmeer te Amstei dam in de
nabijheid van de Oosterb egraafplaats,
het lijk van een maD, die door een
slag op het achterhoofd gedood bleek
te zy'n.
Het door de politie» ingestelde
onderzoek wees uit, da!; het slacht
offer was de ongehuwde 59 jarige
lijstenmaker J. Cardinsal, wonende
te Diemen.
De man, die te Amsterdam werkt,
was Maandagavond niet thuis geko
men. De portemonnaie en het horloge
van het slachtoffer wonlon vermist.
De politie meent, dat aan moord met
berooving moet worden gedacht.
Van den dader tot dusver geen spoor.
Echtpaar vermoeid.
In den Olieslagerspolder, tusschen
Zuidzand en Retranchement (Zeeland)
werd gisterochtend het echtpaar
Perels vermoord gevonden.
De vrouw lag onder het bed,
man gedeeltelijk onder de mesthoop.
Man en vrouw beiden wart ;n onge
veer zeventig jaar oud.
labraak bij bat Kamerlid Draai uthals,
In den nacht van Maandag oj Dins
dag is te Den Haag inbraak ge; rieegd
ten huize van het Tweede Kat nerlid
nar. Dresselhuiu aan de Stadboi ïders-
l&an. Iu de eetkamer wasdegeheele
boel overhoop gehaald, terwijl uit het
buffet al het tafelzilver was verdwe
nen. Geld heeft men niet kunnen
vinden, wel z(jn nog eenige andere
waardevolle voorwerpen ontvreemd
in 't geheel veor een bedrag van
ongeveer f18,000.
De beworers, die boven sliepen
hebben totaal niets gehoord, zoodat
een en ander eerst werd ontdekt toen
de dienstboden beneden kwamen.
Basvsrstlkking.
Wederom heeft zich te 's-Graven-
hage een geval van gasverstikking
met doodelijk gevolg voorgedaan. Het
slachtoffer is ditmaal een 60-jarige
bewoner van een perceel aan de Korto
Molenstraat, Hy sliep alleen in een
kamer (zyn echtgenoote vertoefde
buiten de atad) waarin een zooge
naamde dag- en nachtbrander op de
gaskroon was aangebracht.
Evenals onlangs in een perceel
aan het Noordeinde, is blikbaar ook
hier, nadat het vlammetje in den
brander door den verlaagden gasdruk
was uitgegaan, by den daarop gevolg
den verhoogden druk hel gas de
kamer binnengestroomd terwijl de
bewoner sliep.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer behandelde in
haar vergadering van Dinsdagavond
hoofdstuk Waterstaat der Staats-
begrooting. Uiteraard valt er voor
ons niets uit te vermelden.
DE WEEK.
21 Januari.
De dag van 20 Januari is voorbij
gegaan zonder „schokken"Ja,
tach wel. In het kanaal Solzaete
Gent werden dien middag duikboo-
ten, welke de Duitschere indertijd
lieten zinken, „onder handen" geno
men. En dat werkje, deze „naklank
van den oorlog", berokkende in som
mige plaatsen gedreun en gerinkel,
dat heer Jodocus Angstmeier en zijn
schrikachtige vrienden wit om den
neus deed wordenettelijke dagblad
correspondenten berichtjes de wereld
inzonden van zeker-alarmistisch ka
rakter. Maar verder gebeurde er niets
byzonders. 't Was een dier frissche,
sneeuw- en Ijelooze dagen, welke
Januari '19 ons blijft schenken en
die met dubbel welbehagen doen
kennis-nemen van de gunstiger wor
dende tijdingen overdekolen-aituatie.
Op 't oogenbhk, dat ik dit schrijf,
is 't echt „dikke jassen-weer", zoodat
de gelukkige bezitters van pelzen
met hun weelde kunnen pronken.
In de Parlements-week, die op Don
derdag 16 Januari eindigde waarin
de Tweede Kamer tal van gewichtige
ontwerpen, ook dat betreffende de
onderwijzers-salarissen en de verlen
ging van de Verdedigings-belastingen
in de afdeelingen ging onderzoeken
had de teer Wijnkoop zich opvallend
kalm en „berustend" gehouden. Aan
de discussie over de onderwy'sbe-
grooting, door minister De Visser
„ommium coucensie" op zoo kranige,
glasheldere wijze verdedigd, uam
de opper-communist geen deel. Wèl
poogde de heer Wijnkoop zijn inter
pellatie ov^ het niet binnen onze
grenzen ontvangen van den Rus
Rosin, vervroegd op „het Hjstje" te
krijKen en óók poogde hy debat uit
te lokken over de verklaring van
president Fock, dat de Kamer met
warme ingenomenheid heeft kennis
genomen van de uitnoodiging tot een
bezoek aan ons land, door onze Ko
ningin tot president Wilson gericht,
waar mr. Fock bijvoegde, dat de
Kamer heopt, dat mr. Woodrow
Wilson gelegenheid moge vinden,
aan die invitatie gevolg te geven.
Maar de Kamer weigerde op de wen-
schen van den heer Wijnkoop iu te
gaan. En de vriend-vertrouweling
der bolsjewiki berustte telkens, -
zich slechts vergenoegend met zyn
buurman en geestverwant Van Ra-
vesteljn met medelijdend-grijnsje aan
te kijken. Over de oorzaken van dat
kalm blijven, zouder krljschen of
vuiatballen, liepen de meeuingen nit-
een. Deed de komende verscherping
van het Reglement van Orde reeds
baar invloed gelden? Had men te
doen met een „reculer pour mïeux
sauter?" Nam de beer Wijnkoop z'n
aanloopje? Vooralsnog blijft 'tin het
duister. Dat men op 20 Januari
relletjes verwachtte, - 't is zeker.
Allerlei maatregelen van prevestieven
aard waren genomen. De Burger
wachten zijn „paraat". Tal van „ver
dachte elementen" onder de hier te
lasde toevende en stokende vreem
delingen in „veilige afzosdering"
gebracht, van wie veleu in het fort
Wierickerschans by Bodegraven.
Het besef van dat paraat-zljn zal
de liefhebberij om revolutietje te
gaan speleD wel hebben afgekoeld.
Intusschen blijft de leuze „caveant
consulesl" van waarde. De waak
zaamheid verslappe geen
oogenblik!.. Want de dwepers,
de onrustzaaiers, vermeerderd met
allerlei gevaarlijke elementen van
lieden, di* zelf weinig of niets to
verliezen hebbend, door volksmislei
ding „er trachten te komen"; ze
blyven zich, kan men zeker zijn,
voorbereiden op aanvallen, tegen de
openbare veiligheid gericht.De bloedige
nederlagen, elders geleden, verdubbelt
bun woede, misdadige elementen van
allerlei soort „werken" nu onder de
vuurroode communistische vlag. Heel
zwaar ie de taak der Overheid, dio
de publieke veiligheid thans moet
beschermen. Zich in slaap te doen
wiegen door de gedachte, dat „het
gevaar voorbij is", 't ware do
maatschappij blootstellen aan gevaren,
waarvan - hoe betrekkelijk klein
ook de groep is dargenen, die „namens
het volk" heeten op te treden
de beteekenis vooral niet moet wor
den onderschat.
Ingezonden mededoellng.
Aannemers, Handelaren
en Industriealen
doen verstandig hun SLEEP WERK
te doen verrlohtm daor de
Heldersohe
Meubeltransport- en
Sleepondernemlng.
Adres: F. C. v. d. HAAGEN,
Spuistraat 8.
Januari bomt zoetjes-aan op haar
eind, uit de Betuwe krygeu we
zelfs de verrassende tijding, dat de
knoppen er aan de vrucht boomeu
zitten, maar een ond-Hollandsch,
verstandig woord zegt, dat men niet
„hei!" moet roepen alvorens men
over de brug is. De Ijsclubs kunnen
in het winterseizoen 1918-'19 toch
nog „actief worden.
Intusschen, wy merken nu toch
al duidelijk het lengen van de dagen
En met de kolen ie 't zeker nog
misère verschillende fabrieken
hebben met 't tekort te kampen
maar erkomt toch ontspanning.
Met Duitschland is voor aanvoer van
Ruhr- en andere kolen, in ruil Yoor
visch en geconservoerde groenten
een overeenkomst getroffen. Uit
Amerika, uit Engeland misschien
ook straks toch nog uit Belgié, in
ruil voor vee komt voorraad. Men
kan misschien zeggen, dat 't ergste
alweer geleden ie
Begin Februari verzekert men
krijgen we weer „ouderwetsch"
breod, zonder aardappelmeel, - be-
heoriyk van kleur en van smaak,
lekker-croquant, zooals in de dagen
van vóór den oorlog. De tijding i«
geschikt om ons onder veel te troos
ten van momenteele beproeving. Ook
thee is op komst «n het uitblijven
der mogelijkheid om ons aan den
Chineeschen godendrank te verkwik
ken de noodzakelijkheid om 't nog
met „ersatz" te doen, werkt er mis
schien zeer veel toe bij om ver
bittering te wekke* tegen Minister
Van Usselstein's beleid.
Dat de Minister van Landbouw
straks bij de behandeling van zijn
Hoofdstuk X, extra harde noten
te kraben krijgt, dat de draad, waar
aan het Damocles zwaard boven het
hoofd van Z.Exc. zal hangen, zeer
teér zal blijken te wezenmen be
hoeft geen profeet „in politicus" te
zijn om dat te beseffen.
Groot en ernstig zyn de
grieven tegen het beleid bü
de levensmiddelen voorziening. De
beer Sannes zal bij de Landbouwbe
groting den Amaterdamschen melk-
oorlcg" voor zyn aandeel nemen in
eën interpellatie, die „gevoegd" is
bij de Algumeene Beschouwingen over
de Laudbouw-begrooting. De soo.-
democratische Kamer fractie heeft
reeds haar afkeuring te kennen ge
geven over de gestie van den minister.
Op 2 Fubr. a.s. wordt y een congés
aan gewyd, door de 8.D.A.P. en het
N.V.V. uitgeschreven.
De Kamer is nu overladen met
arbeid en de eerstvolgende weken
zullen wederom „zwoele uren" doen
doorloven in 's lands raadzaal.
De Indische Begrooting voor '19
is pas ingekomen, vertooneod een te
kort van c.a. veertig millioen op den
gewonen dienst.
Minister De Vries beraamt middelen
om de schatkist te schragen. Het
ontwerp tot verhooging van den
accyns op gedistilleerd van f 90 op
f100 per H.L. ligt er. Mag men het
„Hbl." gelooven, dan ie een progres-
eieve Inkomsten-belasting byua ge
reed in ontwerp, waarby reeds de
inkomsten van c.a. f4.000 flksch
worden aangepakt, terwyi die van
boven de vijf mille aan een geduchte
aderlating" zullen worden onder
worpen.
De groote vraag is en blyft, of de
Kamer met minister De Vries, den
vriend van de indirecte belastingen,
verder in zee zal verkiezen te gaan.
En ookof Z. Exc. van Financiën
uiet zal toonen te begrijpen, dat hij
zyn program heeft te wyzigen, wil
zijn kans op succes in het Lagerhuis
niet onherroepelijk verloren gaan.
By den stapel wetsontwerpen, nu op
afdoening wachtend, behoort ook de
goedkeuring der kredieten, die wy -
krachtens de te Londen met de geas
socieerden gesloten overeenkomsten
zullen moeten verleenen. Ook deze
voorstellen kan men zeker zyn -
zullen niet voetstoots door de Kamer
worden goedgekeurd.
Intusschen meet men bewonderen,
zich verheugen over verschillende
teekenen van gezonde, ongeschokte
volkskracht; van frissche energie.
Dat de andera zoo broedsprakige
Amsterdamsche Raad zonder „slag
of stoot" de groote gasthuis-plannen,
met voor de wetenschap zoo kost
bare inrichtingen, ad. 85 millioen,
goedkeurde, 't moet zeker daarby
gerekend. De oproep, strekkend om
Willem Rooyaards een eigen „home"
to verzekeren, waar hy syn kunst
kan ontplooien, evenzeer. Het
nieuwe, thans in gebruik genomen,
prachtige Rotterdamsctae Raadhuis
evenzeer.
Onder de „goede teekenen de«
tijds" reken ik ook de benoeming
van dr. H. P. N. Muller tot onzen
gezant in Roemenie. Daaruit blykt
weer dat ep het Haagsche Plein, ia
0D8 „Foreign Office" de beteekenis
van den „nieuwen koers" wordt
begrepen.
Het besef van die pittige, onge
schokte Hollandsche volkskracht,
van dien ondernemingszin, 't Z3l
ten slotte een onzer krachtigste be
schermers zUn op het Congres te
VereailleB, waar nu over het lot, de
toekomst van landen en volken wordt
Ma. axtoxio.
Oe KrecHprina op Wlerlegtu.
Men schrijft oaa van Wieringen
Friedrich Wilhelm von Hohen-
zollern, unser ex-Kronprinz.
De ex-kreonprins beweegt zich
thans over 'tgeheele eiland en gaat
dageiyks vrij uit.
Om zich tegen weer en wind te
beschermen heeft hy van do vlsscbers
een zware zeemanstrul en een lange
zeeduffelsche ja* gekocht waar hy
geregeld by koud en slecht weer mee
uitgaat. J.1. Zondag woonde hy de
repetitie onzer „Harmonie" kapel by
en daar een der aanwezige leden zyn
12| jaar huweiyksfeest herdacht ging
hij deze feliciteeren en by hen eeh
glas champagne drinken.
H]j offreerde den bruidegom (welke
's prinsen koetsier op 't eiland isj een
gouden dasspeld.
Ook gaat de prins veel uit schilde
ren en goed schilder of teekenaar als
de prins is, maakt hy veel pertretten
welke uitmunten door geiykenis en
waarop men, als iets byzonders, veel
prya stelt, Velen vragen den prins
dan ook om voor hun familie por
tretten te maken. Wat de proviand-
kast van den prins betreft, die is
zeker goed voorzien.
De bode van 't distributiebedrijf
kwam by den prins met bonnenboek
jes voor spek, vleesch en vet, doch
de kokin zeide, dat ze die niet noodig
hadden, de prins kon genoeg zonder
bon bekomen. Zooiets is voor de
burgers wel stuitend, daar deze slles
in kleine hoeveelheden op de bons
moeten koopen en de prins niet.
Dezer dagen arriveerde weder 100
liter petroleum en 4 karrevrachten
brandstoffen voor den prins; en de
burgers moeten zich met 4 liter den
geheelen winter plus wat kaarsen
en een klein rantsoen brandstoffen
tevreden stellen.
Het personenvervoer neemt met de
aanwezigheid van den ex-kroonprins
op 't eiland enorm toe en met het
oog daarop heeft de stalhouder Jb.
Bruul, zich een vracht- en passagiers
auto aangeschaft.
INBE20N0EN
Naar aanleiding van het iDgezon-
dene van „een gemeentelid" in de
Held. Courant van Zaterdag 18 Jan.
jl. het volgende:
Nog maar weinige jaren terug, in
1916, was er, behalv* de duizenden
guldens vaste achuld ten name van
de Ned. Herv. Kerk alhier een vlot
tende van 1600 -f- f 800, alzoo van
f 900.
De financieel* toestand van de
kerkeiyke kas was zoo précair, dat J
ondanks allerlei kunstgrepen, aan
predikanten en kerkeiyke beambten
het hun toekomende loon op den
gezetten tyd niet kon worden uitbe
taald.
Zóó wae do toestand in 1916.
Aan de thans in functie zynde
kerkvoogdij komt de eer toe deze
achterstand te hebben omgezet In een
evenwichtstoestand, ondanks de vele
kostbare, doch dringend noodige
herstellingen, geleid door het verant
woordelijkheidsbesef, datzjj ook heeft
te waken over de instandhouding van
het materieel* gedeelte van den open
baren eeredienet.
Voor deze belangelooze en nauw
gezette plichtsbetrachting had de
kerkreogdy dan oek meer waardeering
verdiend dan op zoo smalende wijze
te verkendiien, dat de respectieve
iredikauten de* kolossale som van
l 50 hebben ontvangen als duurte-
bljelag, wat voor de kas der kerk
voogdij teob nog altyd een uitgaaf van
f 200 beleekent.
Echter moet de naam van „duurte
ealag" aan die f50 worden ontzegd,
omdat de kerkvoogdy geleid is ge
worden deer deze orerweging, dat zy
biyk wüde geven van haar goeden
wil door aan H.H. predikanten af te
dragen wat met eenige mogoiykheid
afgedragen kon worden; er bleef n.1.
47 cent in kas.
Met deze uitkeering was do kerk
voogdy gekomen aan de uiterste
grens van baar financieel kunnen, en
te verwonderen ls het dan ook niet,
dat het college van kerkvoogden in
de opvatting van deze uitkeering verre
van hetnogeen was, Integendeel.
Immers, wil men niet weer in
hetzelfde euvel vervallen van vóór
1916, dan dient met de meest moge-
lyke omzichtigheid hot financieel
beheer geleid te worden, te meer,
waar nog zooveel oude schulden op
aflossing wachten.
Nu komt wel is waar „gpn ge
meentelid" met den wijzen raad om
met ïysten rond te gaan, niet ten
behoeve der predikanten, maar van
de kas der kerkvoogdy, alzoo giften
vragen voor een doel waarvoor ze
«iet bestemd zyn, een handeling die
naar myn meening zoo al geen mis
leiding, dan toch deze benaming vry
nabij komt.
Misschien ls er een andere en
betere weg.
Er zyn geen tientallen maar hon
derdtallen gemeenteleden, die zich
san de verplichting „van elkanders
lasten te dragen" onttrekken door te
weigeren hun kerkeiyke belasting te
betalen tot een jaariyicsch bedrag
van niet minder dan f 1600.—.
Wanneer nu „een gemeentelld",
die met ons niet gaarne één onzer
voorganger* in ongelegenheid weet,
zyn wanbetalende medeleden weet
te bewegen hun zedelykeen moreele
verplichtingen na te komen en weet
te bewerkeu dat er wat meer contact
komt tutschen predikanten en ge
meenteleden, dan hobhen wy geen
lijsten of ingezonden stukken noodig
en de predikanten krygen een duurto-
toeslag dat dan geen bespotting is
en meer in overeenstemming is met
de waardigheid van hen waarom het
hier gaat.
U Redactie zeg ik barteiyk dank
voor de opname.
Xen Gemeentelid,
tevens Kerkvoogd.
