COULANT
No. 8044
DONORMAb 30 JANUARI 1HI9
47* JAANUAN6
OItgevar: C. Dg —BR J'; Holdar.
Oplaag 7000 ex.
Abonni>ment«pt,lj&: Indo ai»d 't 1.10, per poet t 1.35, Buitenland t 2.35.
Lo*se ex. 3 ceivl
AdvartMrtUii per regel 15 pent.
De untsoHieiiiig uo Coinnt-pipiar.
In yerband met de nog bestaande
onzekerheid met betrekking tot de
steenkolenvoorziening hier te lande
en tot aankomst ran papier uit het
buitenland, zal gedurende de maand
Februari a.s. de papier-rantseeneering
▼oor de couranten nog meeten wor
den gehandhaafd.
Hierom zullen de verhoogingen der
prijzen van abonnementen enadver-
tentiën, waartoe verscheiden Waden in
Januari, andermaal, tfidelfik moesten
overgaan, nog geen wijziging kunnen
ondergaan.
De n Pxpibb-Bistbwütie-Cokhissik'
deb VeMEMIGIN»
„De Nbdiblxndschs Dagbladpeb»'1
OE WEEK.
28 Jan nar i.
Op Donderdag 23 Januari j 1. heeft
de Tweede Kamer besliet, met
40 tegen 42 stemmen dat de sub
sidie van tienduiiend gulden, op de
Begrooting van Onderwijs, Kunsten
en Wetensshappsn uitgetrokken ten
gunste van de Nederlandsehe opera,
niet nal worden verleend. De majoor
Duymaer van Twist had daarover
een amendement van deze strek
king ingediend en de Reehterzydg,
met uitzondering van de h.h. Lohman
en Bakker, van de chr.-historische
partij, bezorgde den majoor deze zege.
't.Zeer eigenaardig verschijnsel deed
zich hierbij voor, dat hetvoorsteltot
subsidieeren uitging van een Reohtsch
Kabinet en verdedigd werd door een
minister van ehr. historiachen huize.
Van katholieks zfiée had men in
beginsel geen bezwaar tegen den
Staatssteun, en töch kwam het
amend.-Van Twist er, moest men
beleven, dat de majoor werd gekozen
zoo-waar, als gids in zaken van
kunstAllereerst en allermeest
schuilt hier de fout bij de Linkerzijde,
welke bij trouwer opkomst ds ver
werping van het amendement had
kunnen bereiken. Maar oek is't zeer
de vraag, of men hier met een
„principieel# uitspraak" te maken-
heeft H.M.minister De Visser (in wien
degeheele Kamer vertrouwen stelt
wiens verdediging zijner eerste Be
grooting algemeene bewondering
wekte en wiens Hoofdstuk Va onge
twijfeld zonder stemming ware aan
genomen, indien de communist Kruyt
niet had willen doen uitkomen dat
hij en zijn vriend Van Ravestejjn'
tegen stemden), de minister had'
aangekondigd de vorming van een*
Staatscommissie, dewelke zal moeten
beoordeelen de vraag, ef in Nederland
de dramatische kunst door dsn Staat
behoort te worden geateund. Ma die-
mededeeling zullen sommige leden
'er voorkeur aan hebben gegeven, het'
advies dier Commissie af te wachten.:
Bovendien is het vertreuvren in dei
gestie van de Nederlandsehe Opera
niet zoo groot. Men mag dus veilig i
aannemen, dat het votum van 23'
Januari slechts een „voorloopig ka-1
rakter" draagt.#
In de Parlements-week, die opi
Vrijdag 24 dezer eindigde, bleven wij:
steken in de Algemeene Beschou
wingen over de landbouwbegroting,;
waarin vervat de interpellatie-Sanne#
o ver de Amsterdamsche melk-perkara. i
De heer^Sannes kondigde aan een
motie van wantrouwen, in de söc.i
democratische gelederen geboren, en
gericht tegen ministerYan Ysselstefin.l
Men weet, 't gaat hier Wibaut!
contra Van Tsselateljn. Wie zal ket'
onderspit delven? De rede, welke de
minister van Landbouw Vrijdag j.l.l
hield, gaf algemeen den sterken1
indruk, dat de grieven der land-
bouer3 tegen de aptoritoire hard
nekkigheid van den Amsterdamschen
wethouder Wibaut gegrend, begrij
pelijk waren. „Ir zfin" erkende dei
minister „van beide kanten feuten
begaan." Natuurlijk verdedigde Z.lxc.
niet de schanddaad van het vernietigen
van honderden liters kostel|ke melt
door de boeren.
Dezen aldus de burgemeester
van N. Amstel, het Kamerlid A.
Colfi'n keurden de centralisatie
niet af, schoon zfi het- nut van dat
stelsel niet inzagen; weigerden niét
tot de centralisatie mee te werken,
maar waren niet te vinden veor de
„Wibautsche uitvoering," wijl die
eenvoudig niet waste verwezenlijken.
Tot driemaal toe weigerde Amster
dam gehopr te verleenen aan het
advieB van Landbouw, totdat men
.t 't
Raad van State een eigen „home'
zal krijgen in de Hofstad en daarmee
wat licht, lucht en ruimte van
beweging betreft, te lange leste betere
dagen voor ons Lagerhuis zullen aan
breken. Tot dusver was gelijk mr.
Dresselhuys in een geestige speech
verduidelijkte de toestand aldus,
dat de Twesdo Kamer eigenlijk „de
juffrouw van een-hoog" was in het
oude gebouw op het Haagsche Binnen
hof en de Raad van Stat# de „voor
name en gevierde bewoner". Die
toestand was sinds lang onhoudbaar
on daar komt dan nu verandering in.
Iets dat zeker niet 't minst voor do
pors stof tot blijdschap geeft
Het levensmiddelen-rantsoen voor
Nederland zal van 30 Januari zeer
beduidend worden verhoogd, en vooral
wat het brood betreft, is dat voor de
volksvoeding van groete beteekenis.
Petroleum en thee komen welhaast
vrij. De toestand wordt ongetwijfeld
veel beter.
Do kolen stroomen het land binnen
en do kans, dat wij ook uit Belgie,
in ruil voor vee en paarden, toevoer
zullen krijgen, schijnt groot. Maar
nog steeds is er niet genoeg em aan
matige eiscben veor particuliere voor
raden te voldoen. Terwijl ik ditschrijf
is de dooi ingevallen, schijnt een nu
en dan lente achtig lijkend zonnetje.
Het besef dat wij de periode der
lange dagen" al-meer nabij kom'en
moet het verdere doen om ons met
gelatenheid door de nog te wachten
misère heen te veerea.
Intusschen blijft de bolsjewistische
epidemie, gansch de wereld vergif
tigend, ons bedreigen. De meest-
fantastische geruchten loopen. O. a.
dat de heer Wijnkoop passen uitgeeft,
zich noemend „president van de
Nederlandsehe sovjet-republiek".
Over plannen, die gevormd waren
In November tot een inval met auto
mobielen en mitrailleurs, in Zuid-
Limburg, waarbij dan ook Maastricht
zou „overrompeld" zijn geworden.
Ir zal wel de noodige fantasie zijn
onder deze en verdere „racontars",
maar gelukkig begrijpt men, hoe 't
noodig blijft dat de maatschappij met
groote waakzaamheid zich pantsere,
sterk make tegen de mogelijkheid
van aanslagen.
De publieke veiligheid is in grooter
gevaar dan ooit het geval was in
eene georganiseerde maatschappij.
Geen dag gaat schier voorbij zonder
dat de bladen melding hebben to
maken van de meest-afschuwelijke
roofmoorden. De heeren inbrekers
nemen zich niet meer de moeite den
nacht te kiezen voor hunne tochten.
Op klaarlichten dag worden de straat
deuren geforceerd, zoodat 't nu zaak
is om grendel en nachtslot steeds te
gebruiken als in 't hartje van den
nachtDe „trucs", waarmee op
lichting van allerlei soort wordt
gepleegd, zijn ontelbaar. De crimina
liteit neemt afmetingen aan om ook
den kalmsten te verontrusten. Het
„opbergen" van allerlei vreemdelin
gen, die tot de gevaarlijke elementen
moeten gerekend, is voortreffelijk,
maar beduidende versterking van de
politie (te Amsterdam gaat men reeds
flink in die richting voort) en het
bezitten van een goed-getrainde, be
hoorlijk bezoldigde recherche zijn
onmisbaar. Veel te laDg heeft peute
rige schrielheid op dit gebied de
misdadigers ongewild gesteund. Zoo
ergens, dan is hier wel van toepassing,
dat het penny-wise" zfin, met „pound-
foolish" kan samengaan. Vele zeer-
milde uitgaven had men ep practi- .acl
scher en nuttiger wijze kunnen be- ~bo
steden. Moge men door de extra-harde
„lessen" van deze dagen ten leste
tot verstandiger inzicht komen.
De schriftelijke en andere „Vragen"
trorden nu in zeer grooten getale,
vanuit de Kamer tot de Regeering
gericht. De heer Duys uitte op deze
wijze zijn verbazing over het plan
om den ex-keizer te Amerongen een
Ingezonden mededeling.
Extra aanbieding
ia Heere^handschcenen.
Kleuren: bruin en grijs.
Tricot ongsjoerd f 1 25 per p&ar.
Qobreld f 1.80
Tricot gevoerd f 1.90
Bijzonder voordeelig.
HERMAN NYPELS.
Theodor Wolff er op, dat Duitschland
en zijn vroegere bondgenooten bh-de
Parijscbe vredesconferentie niet toe
gelaten werden, maar dat wel de
afgevaardigden van Siam, Guatemala,
Cuba en Haïti over het toekomstige
lot van de wereld mede zullen be.
raadslagen.
Theodor ^lff herhaalt bij deze
gelegenheid mfh reeds sedert weken
met beslistheid uitgesproken opvat
ting, dat Duitschland slechts een
vrede behoort te teekenen. die met
ds grondbeginselen van Wilson over
eenstemt, daar hot slechts deze
grondbeginselen aanvaard heeft en
verder niets. Ter veretsrking van zijn
meeniBg wijst Wolff op de verklaring
van graaf Brockdorff Rantsau van 2
dezer, dat Duitschland den vrede van
het recht, dus den Wilson-vrede, geen
haarbreed te buiten denkt te gaan.
Aanspraken van Australië op
Nfouw-6uls«a?
Londen, 28 Jan. De „Daily Mail"
verneemt, uit Parijs, dat Wilson nadere
inlichtingen heeft gevraagd over
Australië's aanspraken op Nieuw-
Guinea. Dit naar aanleiding vaneen
telegram door Hughes ontvangen van
den tydelijken premier Watt, dat
melding maakt van tal van moties,
in Australië aangenomen en waarin
verklaard wordt, dat, wanneer Nieuw
Guinea niet geheel en al (whoily) in
bezit van Australia komt, dit gedu
rende geslachten een gevoel van ver
bittering zal verwekken.
gedwongen was te erkennen, vd*1
toch daartoe moest komen. In een
ambtelijk rapport werd dese gang
van zaken als „een rommel" aan
geduid.
En .er was geen seherpe „parle
mentaire-blik" voor noodig om te
begrijpen, dai- de positie van minister
Tan Y#8elsteljn na zijn rede van 24
Januari sterker *as geVrorden dan
velen mogelijk achtten. Doch tevens
dat ds soc.-democratischs gemoederen
door den aanval op wethouder Wibaut
in hooge mate geprikkeld waren.
Minister Van Tsselstefin wordt van
die zijde „de desorganisator" genoemd
en van anderen kant werd «p de
mogelijkheid gewonen dat waar
deze bewindsman in snel tempo tet
de vrijheid van bedrijven wil terug-
keeren, ook uit den kring dergenen,
wier „broodje" en baantje ep 't spel
staan, het mogelijke zou worden be
proefd om dezen bestnurder van zijn
zetel te krijgen
Overigens ging de jongste parle-,
ments-week vrfi kalm voer bij. De
discussie over het spoor- en tram
weg-personeel werd—bij in de avond
zitting behandelde Waterstaats-be
grooting voorloopig uitgeschakeld.
Intusschen handhaafde hst personeel
op de vergaderingen van 26 dezer
zijn eischen tegenover de voorstellen
der directiën. Deze zaak begint dm
haar chronisch karakter te verliezen
een acuut stadium üi te treden, fcftip
ik nog even aan, dat de dag met
rassche schreden nadert, waarep de
„zanghulde" te brengen. Het plai
daartoe werd intusschen opgegeven,
maar 't gold hier een uitvoering op
particulier terrein. In hoever „ingrij
pen" van de Overheid in deze overeen
ware te brengen met de vrijheids-
opvatting, gelukkig nog steeds te
onzent geldend, is niet duidelijk. Ook
over den rampzaligen, ex-keizerlijken
gaet te Amerongen loopen allerlei
geruchten. De „New-York Herald"
kwam met de tijding, dat Nederland
sou voorstellen, Wilhelm von Hohen-
zollern en zijn oudsten zoon naar een
onzer Oost-Indische eilanden te ver
bannen en daar onder internationale
bewaking te stellen. Beweerd wordt
ook, dat men ens land bedreigt met
uitsluiting van het internationaal
verbond als wy den ex-keizer niet
uitleveren, 't Wordt tijd, dat de
Regeering klaren wijn schenkt, daar
eene categorische verklaring een eind
maakt aan allerlei geruchten, voor
de eer, het prestige van Nederland
weinig bevorderlijk.
Een comité van Belgische dames
heeft onze Koningin en onze Kroon
prinses geschenken aangeboden als
bewijzen van de Belgische dankbaar
heid voor ons land. De „gesto" is
allerliefst.
Moge zij niet slechts van uiterlfiken
aard zijn, maar in overeenstemming
blijken met de gevoelens, welke men
ter greote Conferentie koestert voor
het kleine, streng- en eerlijk-onzijdige
land, dat ongetwijfeld aanspraak kan
doon gelden om te worden ge
kozen tot zetel van den komenden
Volkerenbond.
Mb. Antonio.
staat het recht heeft een gewapende
macht te onderhouden die zoo sterk
is, dat zjj een aanwijzing is voor het
Voornemen om haar agressief te ge
bruiken.
BUiTENUNO.
Ot Vrtdesconferantie.
De Ouitsehe koloniën.
Naar de „Daily Cbronicle" uit
Narijs vernam, bepleitte Wilson bij
de besprekingen der koloniale vraag
stukken de internationalisatie der
Duitsche koloniën.
In hst „Berliner Tageblatt" wijst
Zooalz men weet, behoort Nieuw-
Guinea politiek tot drie staten, n.1.
tot Nederland, Duitschland en Enge
land. Het Westelijke gedeelte van
141 gr. O. L. af behoort aan Neder
land. Van de Oostelijke helft is het
Noordelijke gedeelte- Duitsch, het
Zuidelijke Eogelsch. Nederlandsch
Guinea beslaat een oppervlakte van
368,693 K.M.*[metde Papoeaeilanden
en de eilanden van de Geelvinkbaai
394,789 K.M.S], Duitsch Nieuw-Guinea
(Keizer Wilheluisland) 181.650 K.M.*
en met de eilanden aan de Zuid-
Oostkust 229,102 K M.*
Nieuw-Guioea werd het eerst ont
dekt in 1511 door d'Abreu en Fran-
eisco Bsnceur, maar in 1526 pas voor
het eerst bezocht, n.1. door den Portu
gees Jorge de Mendes, die op de Noord
kust laodde en het land Papoea
noemde. De Spanjaard Ortey deRetez,
die in 1545 eveneens aan de Noord
kust voet aan wal zette, gaf het eiland
den naam Nieuw-Guinea.
De Nederlandsehe ontdekkingsrei
zigers Comelis Schouten en Le Maire
kwamen in 1616 op het eiland, waar
zij o. m. de Schouten-eilanden ont
dekten. Ook Abel Tasman bezocht
op zijn tochten Nieuw Guinea. Nog tal
van ontdekkingsreizigers hebben na
hem in den leop der eeuwen Nieuw-
Guinea tot het onderwerp van hun
onderzoekingen gemaakt.
Nieuw-Guinea is het grootste eiland
van de wereld. Het is een zeer berg-
:htig landdo vlakten liggen in
oofdzaak bij de groote rivieren. Het
klimaat is in hoofdzaak tropisch, aan
de kuststreek zeer gelijkmatig.
Nieuw-Guinea heeft een buitenge
woon rijke, flora en fauna.
Tot zoever eenige algemeene bij
zonderheden.
Wat de aanspraken van Australië
betreft, zullen wij hebben af te wach
ten of de eisch „geheel en al" alleen
staat op het Duitsch# gedeelte, of oek
op het Nederlandsehe territorium.
Hst Britsche plan vaar dsn
Volkanband.
De Engelsche bladen maken de hoofd
trekken opènbaar van het Britsche
plan voor het volkenverbond volgens
hetwelk een politiek van afsluiting
en dwang zal toegepast worden tegen
over een staat die zich aan aanran
ding achuldig maakt
Ten aanzien van de organisatie
van het verbond zullen volgens het
ontwerp een algemeene conferentie
van alle gedelegeerden, een kleinere
uitvoerende raad en een vast secre
tariaat ingesteld worden. Voorloopig
zal Duitschland uitgesloten worden,
maar die uitsluiting behoeft niet
noodelóos verlengd te worden.
Voor de regeling van geschillen
moeten verschillende methodes toe
gepast worden. Voor de geschillen
die Voor berechting in aanmerking
komen, moet een hoi van arbitrage
ingesteld worden, in afwachting van
de oprichting van een permanent
internationaal gerechtshof. Voor de
regeling van andere geschillen, moet
als orgaan hetzij de raad, hetzij de
conferentie dienst doen. Gevallen
waarin dwang toegepast moet wor
den, zouden zijnle. als de aanval
lende mogendheid erop staat om ten
oorlog te trekken, zonder aan het
volkenverbond gelegenheid te geven
tot een behoorlijke beraadslaging
over het geschil; 2e. als de eene
party in het geschil zich neerlegt
bfi een scheidsrechterlijke beslissing
en de andere partij weigert deze
uitspraak als regeling te aanvaarden,
Er zullen bepalingen noodig zijn
ten aanzien van de openbaarheid
van verdragen en de ongeldigyer-
klaring van sommige verdragen, die
met de beginselen van het verbond
in strijd zijn.
Ten aanzien van ontwapening is
het Engelsche sta cd punt, dat afschaf
fing van den dienstplicht niet vol
doende is en dat het beginsel moet
aangenomen worden, dat geen enkele
Frankrijk.
Volgens „Le Journal" heeft hot
gemeentebestuur van Reims besloten
tot den herbouw der stad. De kathe
draal, het' raadhuis en de schoone
oude binnenstad zullen worden ge-
retaureerd. Ds beschadigde beeld
houwwerken aan de kerk zullen ech
ter niet worden hersteld. De vernielde
buitenwijken worden in modernen
stijl hernieuwd. Alles bijeen zal onge
veer vijf millard kosten.
Rusland.
Da nederlaag dar helnjewlkl.
Reuter verneemt, dat volgens de
laatste uit Britsche kriugen ontvangen
berichten de bolsjewistische legers iu
Eetland thans volkomen verslagen
zijn. Vele regimenten van het roode
leger deserteerden, zoodra zij tegen
over een goed georganiseerde macht
kwamen te staan.
Os Italianen te Fluma.
De Italianen maken het blijkbaar,
zelfs naar den zin der Entente, te
bont. Volgens een bericht uit Fiume,
moesten de Italiaansche troepeD de
Stad ontruimen. Een internationale
commissie, bestaande uit de bevel
hebbers van alle Ententetroepen, die
zich tegenwoordig te Fiume bevinden
nam het bevel over de 'stad op zieh.
Duitsehland.
Prins Max van Baden president der
Duitsche ropubliak?
Naar de Berlfinsch# correspondent
van hot „Neu Wiener Journal" ver
neemt hebben de Scheidem&nn-partfi
en de Duitsche Democratische partij
het plan, prins Max van Baden
eandidaat te stellen voor president
der Duitsche republiek.
Vrouwen in d« nat'oitnln vergadering
Zes-en:dertig vrouwen zulle* in de
Duitscho Nationale Vergadering hun
intree doen en wel 18 yan do socialis
tische meerderheid, zes van centrum
on demokraten, alsmede drie van de
Duitsche Dational© volkspartij en
onafhankelijke socialisten.
Ds M)osch-Ws»tfeal>chs republiek.
Volgens een bericht uit llberfeld
is de beslissing iu de kwéatie der
Rijusch-Westfaalsche republiek spoe
dig te verwachten. De volgende nauw
bljeenheorende gebieden zullen tot de
nieuwe republiek btbooren Rijnland
Westfalen, met inbegrip van Oest-
Friesland, in het noorden en Hessen
benevens Hessen-Nassau tot aan de
Palts in het zuiden en zuidwesten.
Als hoofdstad komt Keulen in aan
merking.
Het doods Wtsntn.
Een vrouw, die vooraan staat in
het openbare leven te Weenen, schrijft
aan de N. Rott. Crt.
Woenen had, toen het nog leefde,
zijn gebreken gehad. Veel was op
den duur uitermate hinderlijk. De
Weensche oppervlakkigheid, de Ween-
schefooieuplaag, de verkeersmiddelen
de Weensche operette
Nu is Weenen dood. Ijzige koude
en diepe duisternis. Een rouwsluier
m dichten nevel daaroverheen.
Het opgewekte, 'trotsohe Weenen
is niet meer. De overlevenden, rouw-
dragenden, sluipen ep de teenen door
de straten, met merkwaardig vast-
beradene, eigenaardig berustende ge
zichten. Van de bevalligheid en de
waardigheid, waarmede hier het
zwaarste leed gedragen wordt, wil ik
vertellen.
Met hoeveel tegenzin is indertijd
de jonge Weener in den oorlog ger
trokkeDIn zijn hart was ook de
vurigste christelfik-sociaal even wei
nig bloeddorstig als de arme joden
jongen. De jonge Weener heeft nooit
vergeten, dat aan den anderen kant
ook menschen stonden, en toch heeft
hfi twaalf slagen aan de Isonzo met
succes doorstaan, en moest hij zich
een held laten noemen. Nu is h|
teruggekomen. Te voet, dagenlang
zonder voedsel, onder duizend ge
varen heefc hij gemeend, zijn vader
land eindelijk te zullen bereiken.
Maar zijn vaderland bestaat niet
meer. Bij stukken en brokken is het
weggedragen. Hij merkt, dat hij zijn
schoone jeugd heeft weggegooid voor
iets, dat niet bestaat. Het lijden van
karpathen winters heeft hij doorge
maakt om de grenzen van Hongarije
te bewaken, en als hij daar tbana
op zijn vlucht voorbijkomt, neemt
men hem sfin wapens weg.
Om Krakau te beschutten is hij
iadertijd m Przemysl bijna van
honger gestorven. Te Krakau op het
station hebben thans Poolsche legi-
on&iren hem zijn laatste stuk brood
en zijn winterjas afgenomen. Zoo
doek hij zijn intocht in Weenen.
Geen vlag, geen krans, geen vreugde
klank. Een straatjongen trekt hem
de kokarde van de muts. En toch
stralen zijn oogen. Waarom „Omdat
men leeft, en den ouden Steffel te
rugziet." Geen groot woord, geen
opsnijden. Arm, uitgeput, in lompen,
half verhongerd, gaat de Oostenrijk-
sche infanterist toch rustig door de
straten. Alleen dan vlammen zijn
oogen op, als hij van het verraad
spreekt der Slavische kameraden.
Roerend bescheiden draagt ook de
marinier zijn lot. Maar hy ziet de
dingen toch bitterder aan. Zijn tehuis
was op het water. Daarmede heeft
hij ook zich zelf verloren. Een Oosten
rijk zonder zee is voor hem een graf.
Als een schim zoo bescheiden ge
draagt zich de invalide. Kleurend
neemt hij in de tram de plaats aan,
die een jong meisje hem aanbiedt.
Hij schaamt zich over het nutte-
looze van zijn offer. Maar de schamele
rest van leven, die hy gered heeft,
lijkt de oude vrouw naast hem reeds
benijdenswaardig toe. „Sans froh,
dass S' leben, unger Mann, i wollt,
m6in Bub war mir so heimkommeo,
i hab nichts als wie das." Zij haalt
een fotografie van een soldaten kerk
hof in de Oekraine voor den dag
Het zevende kruis, daar ligt, zegt
men, haar Jongen.
De menschen in Weenen zlju
sociaal geworden. Ik denk daarbij
niet aan die zoo pfiolfik snel aange
leerde sociaal democratie, die de rijken
uit angst en dé armen uit nood, hals
over kop aangenomen hebben,'zonder
echte kennis of geestdrift, en die zij
nu met roode vlaggen en kokarden
botvieren. De nieuwe socialiteit zit
dieper. Zij toont zich vooral in een
in het oog vallend ontzien van zijn
medemenschen. De harde en grove
toon uit den oorlogstijd, die zoo
on-Weensch was, ia verstomd. Elkeen
heeft medelijden met elkeen. Goede
kleeding maakt niemand meer ver
dacht. Niet op rijkdom of armoede
komt het nu aileen aan. Groote, on
herstelbare dingen zijn verloren. Een
moederlijke vrouw uit het volk zegt
tot mfi, tsrwfil zij een mooi, rijk
gekleed meisje nakijkt: „Arme
meisjes, de mannen hebben ze hun
weggeschoten I"
De lucht is vol van zielesmart.
Zy echter zfin de ongelukkigaten,
die den oorlog steeds hebben gehaat,
die hem tandenknarsend hebben
moeten meebeleven, die niets te
zeggen hadden maar alles zagen
aankomen, die nooit de overwinning
weuschten en nu toch verslagen zijn.
Taak klinkt een schot. Een oud-
Oostenrijker, die zich niet zoo snel
had kunnen „aanpassen", heeft de
woreld verlaten, die hij niet meer
begrijpt.
Deze dingen gebeuren volkomen
on tbcatraal, zooals alles thans. In
vredestijd heeft de Weener gemop
perd. Geen broodje was hem krokant,
geen auto snel genoeg. Nu klaagt
men over niets meer. De tram rijdt
om het bal re uur: men wacht. In
deze week wordt er geen meel uit
gedeeld men neemt in plaats daar
van een beetje zuurkool :ian. Van
vier uur af mag geen licht meer
branden men nit in het donker. Ir
mag niet meer geBtookt worden men
kruipt te bed, als men er een heeft.
Zoo langzamerhand komt men op
de gedachteIs datgene, wat ruen
vroeger voor Weensche slapheid
hield, niet misschien Weensche le-
venswfisheid
De jeugd laat sich zelfs in dit
droevige land niet geheel ren qpder
brengen. De Jonge arbeidersvrouw,
die zich verheugt op het vooruitzicht
van haar eerste kind, dat zij in Fe
bruari wacht zij maakt zich geen
zorgen over de melk voor haar kind.
Zy zelf Z3l reed3 na veertien dagen,
weer aan het werk moeten. Verge
noegd laat zjj mij 120 kronen zien,
die een familielid haar geschonken
heeftdaarvoor kan zij in den sluik
handel vier luiers krijgen. Zfi streelt
het geld, als had zij een vermoeden,
dat' alle toekomstmogelijkheden daar
in besloten lagen.
Volslagen wanhopen kan ook het
paartje niet, dat nu, na drie jaren
van verlaügen, arm in arm over de
straat gaat. Zijn gezicht is tien jaar
ouder geworden, en haar kleeding
geheel afgesleten. Maar het gezicht
straalt, en het kleedje verraadt roe
rende pogingen om er nog toonbaar
in uit te zien. Wat een beminnelijke
handigheid, om uit een oude volant
van een onderrok en een zijden keus
een hoed te maken, die op het prach
tig gefrieeerée, mooie, blonde haar
zoo natuurlijk etaat. De huishoude
lijke kunstjes van de Wsensche
vrouwen hebben zich onder den
oorlog tot zielskrachten ontwikkeld.
Hoeveel liefde hoort er toe om, uit
een handvol bieten en een paar lepels
gierst, een maaltfid te bereideD.
Men weet te Weenon, dat men nu,
uit het imperialisme van de eigen
heerschers in het imperialisme van
vreemde volken beland is. Men weet,
dat een slavernij dreigt, zoo erg bfiria
als die der Heloten. Maar de jonge
lenschen hopen ophunarbeidski acht,
op hun liefde, op het volgend geslacht.
Nog hoopvoller zijn de Weensche
kinderen. Ten eerste hebben zij hun
goed geweten, want zij hebben aan
den oorlog even weinig schuld als
de Hollandsche kinderen. En dan
hebben zij hun moeder. De hemel
weet, hoe zij het heeft klaargespeeld,
maar zij hebben zelfs voor dezen St.
Nicolaaa nog iets gekregen. Geen
sterveling kan zeggen, waar die eene
appel, die eene noot, die twee ge
droogde pruimen vandaan gekomen
zijD, die in Rudi's schoen lagen.
Ten derde echter weten zjj, dat Wil
son komt. Dat heeft men hun ge
zegd, al? zy zich eens van honger
en koude in slaap hadden geschreid.
Zij hebben zich een kleinen kalender
gemaakt tot Kerstmis dan zou
h(j komen en schrappen iederon
dag, die voorbijgaat, weg. Als Wilson
dan komt, ia alles weer goed. Ik
vrees, dat alle Weensche kinderen
droomen van ooms uit Amerika,
die onderweg zfin om hun wat te
brengen. Niet chocolade of gebak,
maar brood en kolen. Ook ik ben
niet geheel zonder hoopDe
woorden van volkenbond, van ont
wapening, van vrfibeid der zeeëu
hebben nu eenmaal de lucht doen
trillen, en dat kan niet te vergeefsch
geweest zfin.
Een luehtdisnst.
De eerste luchtschip-dienst over
grooten afstand 2al volgens een
draadloos Eogelsch bericht vermoede
lijk tusschen Londen en Argentinië
worden ingericht. Indien de regeering
het goed vindt zal de eerste tocht
van Londen naar Buenos Aires in
Augustus worden ondernomen. De
luchtschepen zullen zijn van het
nieuwste model, bij de luchtmacht
in gebruik en in weelderigen stfil
overeenkomstig het gerief op een
dienst uit een Nederlandsch blad
smadelijke taal tégen de geallieerden
aanhaalt, hetgeen een aanwijzing is
vau Duitsche intriguee, welke nog
altijd in Nederland wurdeu gevoerd.
Echter, zegt Herbette, dit zfin slechte
enkele afzonderlijke gevallen. Niets
zou de gn ote meerder üeid der regee-
ritjgeu van de neutrale staten beletten
met ons op loyale wijze van gedachten
te wisselen- over de beginselen ran
den volkenbond. Het waie billyk en
verstandig de nqptiale regeeriugen
niet te ontmoedigen, wauneer zy het
verlangen koeateien met ons te
prate*. Zy hebben het recht te worden
gehoord, wanneer het er om gaat te
weten hoe de internationale organi
satie zal werken na den oorlog en
het is,ons belang, daar het gewenscht *aQ T"em.d,e',°,r',<SU vDa ^f1
is hen ten spoedigste te betrekken «lotte den beambte
tr ,phtr» fa hAnAtm hem
bij het nieuwe regime, dat wy willen
instellen. Het ia te hopen, zegt Her
bette te slotte, dat de vredesconfe
rentie bij-de voorbereiding van den
volkenbond, een middel vindt om een
groot deel van de neutiale regeerm-
te raadplegen en wel al degenen,
wier politiek hen aanbeveelt in ons
vertrouwen en onze vrieudeehap.
Ingezonden mededeeling.
Aannemers, Handelaren
en Industrieelen
does verstandig ben SLEEP WERK
te deel vsrrltbUn door de
Malderaoha
Meubeltransport- an
Slespondernemlng.
Adres:F. C. v. d. HAAGEN,
Spaistraat 8
oceaan boot worden ingericht. Aani
boord der luchtschepen zullen do
passagiers slaapkamers, een salon, i
eet- en rookvertrek, benevens elec-
trisch licht en draadlooze telegrafie
'vinden. De luchtschepen zfin 250
voet lang en kunnen afgezien van
de bemanning 15 passagiers bergen.
De reis Londen—Buenos Aires, onge
veer 6000 mijl, zal in vier dagen
worden afgelegd. Indien de proef
vluchten voldoen/zal een geregelde
passagiersdienst worden ingesteld.
Da „Timp»" over dan Volketiiond
en ds nautrelen.
Naar de Parfieche corr. van het Hbl.
meldt, bespreekt de „Temps" den
Voikenbond uit het oogpunt der neu
tralen. Men verklaart, zoo zegt Her
bette, dat iedere welmeenende natie
in den bond zal worden toegelaten
en men verzekert tegelijkertijd, dat
de schepping van den bond een inte
greerend deel zal vormen van het
algemeene vredesverdrag. Maar de
neutralen zullen blfikbaar niet worden
uitgenoodigd ojp dit verdrag te onder
teekenen, omdat zfi met aan den
strijd hebben deelgenomen. Zfi zullen
slechts den staat van zaken, vastge
steld door het verdrag, kunnen er
kennen behalve in het enkele geval,
waarin de grens van een neutralen
staat gewijzigd zal zyn. De neutralen
zullen dus worden toegelaten tot een
verbond, buiten hen om georganiseerd.
De vfiknd zal nog debat erover kunnen
voeren, maar de neutralen^ zullen
alechts hun instemming hebben te
geven. Daartegen komt ons geweten
op, en is niet in overeenstemming
met onze belangen. Zeker, zoo ver
volgt Herbette, er zfin neutrale regee
ringen, met wie men thans niet
gaarne overleg zou willen plegen en
die wellicht ook niet wenschen ge-
r«adi,l«|d t» worden. Zoo g»at van dar Valk, 10, H. Poitum'a 11.
Deensche regeei ing voort zich te p gj0j; pEn
laun Delavlo.den door d. DuilKli. j w.rd om oyor do geheel,
oor dooiocrauc. provincie do kioattrs met kracht op
A.l> ander voorbe.ld w(.t H.rb.tt. to wekkon om nuo »lem u.t te bron-
erop, dat de Duitsche propaganda- g#n 0p nummer één der lijst.
nir. a*n NH(1t-rl>i.ni1«i-.h hlxd
candidatenifistèn betreffende de ver
kiezingen voor .de Provinciale Staten.
Besloten werd. met drie Ifisten uit
te komen, waarvan één zal ingediend
worden te Amsterdam, ééo' in de
Statenkieakringen Haarlem, Vel zen en
Weesp, en één in de Staten kieskrin
gen Den Helder, Hoorn en Zaandam.
De volgorde yaa de candidaten op
ée lfieten werd daarna vastgesteld
aldus
Voor Amstsrdam1. W. de.Vggt,
2. J. Douwes Jr., 8. W. J. Bossen
broek, 4. mr. H. Bfileveld Jr,, 5. G.
Baas Kzn., 0. mr. J. Verdam, 7. L.
0. v. d. Tas, 8. F. J. H. Spier.
Toor Haarlem, Velzen en W^esp
1. prof. mr. P. A. Diepenhorst, 2. A.
Colfin, 8. mr. A. Bruch, 4. P. Voi-
meulea, 5. P. J. Dam, 6.. mr; H. B.
VerLoren van Themaat, 7. Chr. van
den Heuvel, .8., H. Boraas, 9. G. Wol
zak Hzn., 10. P. G. Diëpersloot.
Voor den Helder, Hoorn cn Zaan
dam1. I. Groot Szn. Sr.2. D. L.
Harms, 8. P. Verburg, 4. R. Zuidema,
6. A. Kruyver, 6. C. Adriaauae, 7. K.
Baas Gzu., 8. A. GraveeteiD, 9 J.
Pe«isg tgt emketping door
Bals|*«ik>.
Naar de „Telegraafuit den Haag
verneemt, heeft deser dagen aldaar
weer een brutale poging tot omkoo-
plng plaat* gehad. Wie ineeuen
mocht, dat thans isngs&mer band een
etude meent afin gt-komen aan het
gespionaeer in ens land komt bedrogen
uit, want de hier bedoelde omkoopings-
poging bad ten doe! zekere cfifer-
telegrammen der geallieerden in
banden te doen spelen van spionnen.
Het geval heeft >alch ala volgt toe
gedragen:
Beo beambte van bet telegraaf
kantoor kreeg te1 zfiuen hoize bezoek
BiMNENUNO.
Nederland nn de VredetBonftrtio.
(Officieel.) Het Ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken deelt mede
Aan H. M. gezantschap te Parfii
en aan jhr. Louden is dezer dagen
opdracht gegeven aan het Vredes
congres en aan president "Wilsen
mededeeling te doen van het rapport
van de Commissie van voorbereiding,
dat van de 8e Vredesconferentie werd
ontvangen, over de beginselen welke
aan een Volkerenbond zouden kunnen
worden ten grondslag gelegd.
De bedoeling isonder voorbehoud
van de zienswijze der regeering ten
aanzien van bfiaondere aangelegen
heden, daarmede van Nederlandsehe
zijde een blfik van belaugstelliog te
geven in dit vraagstuk en de voor
handen zijnde gegevens ter beschik
king van het Congres te stellen.
Te voren was reeds onder de
aandacht van de Conferentie gebracht,
dat de regiering verwacht, dat, bijal
dien vraagstukken of aangelegenhe
den in behandeling zouden worden
geuomen> die Nederland aangaan ef
de Staten als zoodanig in hot alge
meen betreffen, ons land tot de be
raadslagingen zal worden toegelaten.
Nseinrl.-Daitsohe overeenkomst
De Duitsche draadlooze dienst
meldt:
Tusschen de Duitsche en de Neder
landsehe regeering is de overeen
komst tot stand gekomen, volgens
welke uit Nederland, tegen Duitsche
steenkolen, dadel (k levensmiddelen,
namelijk visch en vee, beneveng vlas
in Duitschland ingevoerd zullen
worden.
Steonkolan.
Het Nederlandache stoomschip
„Noordwfik" is Dinsdagmiddag uit
Baltimore te Rotterdam aangekomen
met steenkolen.
Oo „TabiMn"
is Dinsdag te Rotterdam binnen
gekomen.
Qraan on meel.
Het Nederlandsehe stoomschip „Mi-
nerva' is van New-York te Amster
dam aangekomen met ongeveer 18jO
ton graan en 1500 ton meel.
VarksRS'lhtBCh.
De N. O. T. heeft bericht ontvangen
dat varkensvleescb en andere var
kensproducten voortaan kunnen wor
den aangevoerd, zonder aan eenig
rantsoen te zijn gebonden.
Pray Staterjvsrkleiingen.
Maandag vergaderde het Provin
ciaal Comité van Antiievolutionaire
Kiesvereenigingen in Noord-Holland
ter definitieve vaststelling yan de
tr.»chtte ts bewegen hem consulaire
diplomatieke cijfertelegrammen
der geallieerden té doen toekomen,
natuuilfik tegen de gebrurkelfike
hooge vergoeding ih geld.
Uit de hem toètertrouwde mede-
deeimeren metende de ambtenaar te
mogen opmaken, ést het bier een
omkoopingepoglnf door Bolsjewiki
ifold. De telegrafist Is op' bet ver
leidelijke aanbod niet ingegaan,doch
Stelde zfin directeur van het geval in
kennis,' die ée Haagsche recherche
waarschuwde. Deze heeft thans de
zaak in ondersoek.
Offtlaroa es Osée>offioieren lid von
den leaoeataraoé T
Door het Hoofdbestuur van de
Onderbfficiersvereeniging der Land
macht ,0s» Belang" is aan de Siaate-
commieeie tot herziening der Gemeen
tewet, te kennen gegeven, dat het
ten volle Instemt met het verzoek
schriften de daarbij gevoegde memorie
va* teeliehting éoor het «eVboud tot
thmoeratioeerini éer weermacht, aan
éie Commissie gezonden, tot wfiziging
va* artikel 88 der Gemeentewet, in
dien si*, éat daarin kome te ver
vallen ée woorden: „Krfigsman In
werkelfiken dienst." Mocht deze
wfisiglng tot stond komen, dan zou
den eok officieren en onderofficieren
deel ku*nen uitmaken van de* Raad
eener Gemeente.
Ot iratla-vorotrokking van
•ohteato, em.
Naar aanleiding van de vraag, of
aan militairen, die, na met onbepaald
klein verlof te zfin vertrokken, weder
onder de wapenen komen, opnieuw
xen paar schoenen en een stel onder
goed moeten worden verstrekt, indien
zfi daarna weder met onbepaald
klein verlof vertrekken, is door den
Minister van Oorlog bepaald, dat
bedoelde verstrekking slechts één
maal mag geschieden.
Stsuersgsllng
voor itdomobilisssrdtn
De minister van oorlog heeft inlich
tingen verstrekt op het adres van
den voorzitter en den secretaris van
deo Bond van Nederlandsehe Dienst
plichtigen, te Amsterdam, inzake ée
steu n verlseniog voor f edemo bil meer
den.
De minister deelt mede, dat na de
dagteekening van het adres eeoe
nadere steunregeling ten aanzien van
met onbepaald (klein) verlof of in
verband met ontslag huiswaarts ge-
sonden militairen is tot stand geko
men, welke in sommige opzichten
niet ten volle beantwoordt aan de in
het adres geuite wenschen in acidere
opzichten echter verder reikt dan in
het adres wordt gevraagd.
De in die steunregeling vervatte
maatregen zfin van kracht ten
aanzien van hen, wier verblfif onder,
de wapenen een elode neemt vóór 1
April 1919. Het ligt in de bedoeling
te zijner tfid te overwegen, In' hoe
verre in verband met de nu heor-
scbende omstandigheden het verlee
nen .va* steun zal geschieden ten
aanzien van hen, wier verblfif onder
de wapenen berst op of na genoemden
datum eindigt.
