„SEMPERFLDRENS", Helder. Koningstraat 13. ïeleioen 141.
Uw speciaal Bioamenadres voor da a.s. Bals.
Depöthouders.
kaart willen sturen aan een van
ondergetekenden, eventueel daarop
willen vermelden of u u persoonlijk
beschikbaar wil stellen, om de zaak
goed in elkaar te zetten.
Met dank voor de plaatsruimte
ondanks papternood.
Mevr. Ketnbb, Dykstraat
Mevr. Dibbetz, Hoofdgracht 61».
Dr. Fbeytao Drabbe, 2uidatr.77.
Off. mach. Vobtelink, Binnenh. 39
Kipperman, Weezenstraat.
v. Couwelaab, Loodsgracht 72.
Helder, 8 Febr. 1919.
LUf'adifchnids-Conceit Slafmuzlakkorps.
Hoog geachte Redactie!
Beleefd verzoek ik u plaatsing
voor het volgende:
Voor eenige maanden geledeu over
leed in het krankzinnigengesticht de
onderoff. der Marine S., achterlatende
een vrouw en zes kinderen. Tot op
heden werd de vrouw geholpen door
de Kon. vereeniging „Onze Vloot1'
Daar echter de steunkas van .Onze
Vloot" den laatoten tijd zeer vele
gezinnen flnantieel steunde, deed
„Onze Vloot" een beroep om hulp
aan het Stafmuziekkorps der Kon.
Marine, ten bate van genoemde vrouw
en kinderen.
Het Stafmuziekkorps stelde zich
ter beschikking en zal onder leiding
van den directeur, den heer A. L.
Hazebroek den 12en Februari in
„Tivoli" geheel belangloos een Con
cert geven. Wij doei door deze een
beroep op het publiek om ons in ens
streven te helpen, ten einde in staat
te zijn genoemde vreuw te kunnen
steu nen. Gaarne stelt endergeteekendi
zich. beschikbaar tot het verstrekken
van inlichtingen.
Geachte Redactie, by voorbaat u
dankend voor de plaatsing, met de
meeste Hoogachting,
Ued. dw. dienaar,
H. C. Koek.
goed, dat daarvoor de tijd ontbrak
onze gemeente ia uitgestrekt en huis
voor huis aanzeggen van een dreigend
gevaar is heusch geen peulschilletje,
daar voor onze gansche gemeente (en
uren ver in den omtrek) ware, indien
geschied ware wat gevreesd werd,
de ramp vernietigend geweest. En
het allerbeste was de bevolking er
aan toe geweest als ze op de straat
was.
Welnu: men ontwerpe een sein-
stelsel, waardoor, in één oogenblik,
de bevolking mobiel wordt gemaakt
voor dreigend gevaar. Een serie ka
nonschoten, in bepaalde volgorde ge
lost, eenige vlaggen, op bepaalde
manier van torens en hooge gebou
wen geheschen, kunnen veel onheil
voorkomen. Evenals in de Betuwe
geschiedt, waar den kinderen al op
jeugdigen leeftijd verteld wordt het
geen bij ijsgang, hij hoog water, bij
dreigende dijkdoorbraak, staat te ge
schieden, voede men hier de bevol
king met het alarm bij eeaig gevaar.
Gebleken is wel, dat trots allerlei
voorzorgsmaatregelen van gebouwtjes
van gewapend beton, Ijzeren deuren
e. t. .q de aanwezigheid van spring
stoffen e. d. een niet te onderschatten
voortdurend gevaar oplevert.
Ook het watersnood-gevaar, we
hebben het in 1916 ondervonden,
bestaat. Nu zijn sindsdien de dijken
wel versterkt en opgehoogd, er is
een stevige sfchoeiïog opgetrokken
om watervloeden te keeren. Maar
tochhet zou wat waard zijn als de
bevolking wist hoe zij in geval van
dreigenden nood moest handelen.
Voorzorgimiitiigilin.
Het gebeurde in de afgeloopen week
waar op het alarm van .brand
in het kruitmagazlin" de gansche
bevolking oogenblikken van doods
angst heeft doorgemaakt, en waarbij
een gknsch stadsgedeelte den guren
winterdag is ingestuurd met de bood
schap.een goed heenkomentezoeken",
heeft de vraag haar voren ge
bracht of het niet wenscbeiyk ware
voor eventueele enverhooptel
herhaling van dergelijke gebeurte
nissen een gedragslijn vast te stallen,
regelen te bepalen hoe wy, bewoners,
in dergelijke gevallen van dreigend
gevaar, te handelen hebben.
Bij den watersnood van 1916, toe»
in den ouden Helder een deel der
bewoners, wier huizen onmiddellijk
aan den dijk grenzen, last kree(;
van het over den dijk heenloopend
zeewater, deed zich een dergelijk
geval voor. De menschen ware» voor
het dreigend geTaar niet gewaar
schuwd en moesten, midden in den
nacht, in allerijl zichzelf en hun
have in veiligheid brengen.
Het huidige geval is, door de inel-
heid, waarmede gehandeld meest
worden, eenigszins van anderen aard,
maar het wettigt toch o.i. de vraag
of hieromtrent geen meer afdeende
in aatregelen kunnen worden getroffen.
Naar wij vernamen, werd door een
soldaat den bewoners der Binnen
haven aangezegd een geed heenkomen
te zoeken. Dat daarbij niet steeds
met de noodige tact en omzichtig
heid hen het dreigend gevaar mede
gedeeld werd, is eenigszins verklaar
baar. Maar daardoor is a&» velen een
panische schrik veroorzaakt, die voor
nerveuse gestellen nadeelig kan wer
ken. De verhalen omtrent den exodus
der vluchtelingen van de Binnen
haven, zooals die door ooggetuigen
worden gedaan, zijn waarlijk tragiieh.
Er waren zieken by, die, door twee
medelijdende menschen ondersteund,
voetje voor voetje, in dekens gewik
keld, oen heenkomen zochten. Br
waren lieden, die zich niet de» tfjd
gegund hadden zich behoorlek te
kleeden, en die, in hun huisklèedlng,
op pantoffels, blootshoofds, enz. naar
de duinen vluchtten. Vrouwe» zagen
wij, in hun armen een ln dekens
ge wikkelden scbeeuwenden zuigeling,
enz.
Het gebeurde, beeft ens tal van
ingezonden qtukken bezorgd, welker
schrijvers zich dezelfde vraag hebben
voorgelegd als wjj. Ben inzender
deelt ons mede, dat hy, inplaats van
naar de duinen te gaan, zooals was
a&ngersden, zich aanstonds naar het
station begaf, denkende .dat er wel
last gegeven was een trein in gereed
heid te hebben" om de vluchtelingen
weg te voeren. Dit was echter niet
zoo, [de chef wist van het geheel#
geval niets], doch er werd inderdaad,
nadat onze inzender het geval had
verteld, onmiddellijk een trein klaar
gemaakt, hoewel ds stationschef, toen
hij Wilde informeeren of de gevaar
lijke linie kon worden gepasseerd,
telefonisch geen verbinding kon
krijgen, en bovendien korten tijd
later het gevaar geweken was.
Afgezien nu van het feit, dat het
vervoer per trein van eenige honder
den vluchtelingen absoluut onvol
doende was, was het ook, om de
snelheid en de omvang, waarmede
de gebeurtenissen zich zouden hebben
voltrokken indien werkelijk was ge
schied wat men vreesde, onmogelijk.
Want in dien trein waren de men
schen evenmin veilig geweest als
waar ook, tenzij misschien aan gene
zijde van de duinen, dus aan het
strand.
In de Betuwe is in gevallen van
dreigenden watersnood voorzien door
een seinatelael met kanonschoten.
Geen bewoner van de strook langs
de Waaldijken is er, die niet weet
wat een zeker aantal schoten betee
ken t, en die niet bjjtfyds zijne maat
regelen kan nemen. Wij begrijpen,
dat het in een militaire plaats als
de onze, waar de bevolking zoozeer
aan het hooren van kanonschoten
gewend is, wat lastiger is óm haar aan
een dergelijke code te doen gewennen,
maar er is toch nog wel een andere
wjjze van alarmeeren.
Thans werden alleen de bewoners
der Binnen- en Buitenhaven gewaar
schuwd die van het in de onmid
dellijke nabijheid liggende Anker-
park, naar wij vernamen, niet Even
min de Zuidstraat, evenmin de overige
atadsgedeélten. Wij begrijpen zeer
PLAATSELIJK NEUWS.
Bij beschikking van 30 Jan. is
door den Minister van Oorlog alsnog
als lid van de Looncommiesie voor
de werklieden, ressorteerende aan
het Dep. van Oorlog, toegevoegd,
heer H. P. Baak te Helder, voorzil
der Federatie van Rijkswerklieden.
Sleepboot»» te Nleuwadisp.
il\v*n bevoegde zijde wordt ons
medegedeeld dat ter vervanging va»
de booten der reederij Zur Mühlen,
de N.V. Bureau Wijsmuller hier een
tweetal harer sleepbooten zal statio
neeren, em eventueel strandwerk te
verrichten.
De ondernemende heer Wijsmuller,
oprichter van het bureau van dien
naam, heeft al het hier aanwezige
bergingsmateriaal van de reederij Zur
Mühlen gekocht, zeomede de sleep
booten „Cyclop" en „Assistent" en
daar nog een viertal booten, n.1. de
„Drente", „Gelderla»d", „Limburg1"
en „Zeeland" alle van 800 I.P.K.,
in het bezit zijn van meergenoemd'
bureau, bovendien het casco van de
„Jaceb van Heemskerck" een
boot van 9001. P.SL eenige dagen
gelede» te water is gelaten, voorts
een zusterschip van laatstgenoemde
boot, de „Willem Bareadsz", in aan
bouw is, bestaat het verblijdend voor
uitzicht dat onze haven, de nabij
zijnde kust en de voor de scheepvaart
zoo gevaarlijke „Haaksgronden",
weder spoedig van voldoende red
dingsmateriaal zullen zijn voorzien,
em in nood verkeerende schepen hulp
te verleene».
A«»h«stsdl»|.
Vrijdag werd door B. en W. aan
besteed
1. Onderhoud gebouwen, bruggen
enz. Inschrijvingen waren ingekomen
van: W. J. Braggaar f17.994, I. L.
v. Os f 15.400, Fa. Gebr. van Pelt
f14.553, J. Steeman f 13.165.
2. Onderhoud verfwerk, behang-
werk enz. Inschrijvingen waren inge-
kernen vanS. Goldsteen, te Haarlem,
f4.219, A. Pelt f2.148, J. de Kok
f2.090, J. Freeks f2.085, S. Schel-
linger f1,600, H. J. Vermeulen f 1.590,
M. Kale veld f 1.589, Fa. Gebr. de Boer
f 1.180, Fa. Gebr. Hoogerduyn f 1.567,
J. Kraak f 1.400.
8. Levering van zgnd en vervoer
van materialen. Ingeschreven doer
L. de Bruin, zand per M'. f2.48,
Waalsteen p. 1000 f2.19, Fr. steen
p. 1000 f 1.90, puin, grond enz per
m». fl.50, water per wagon fl.25.
W. Kaan, zand per Ms. f2.85, Waal
steen p.i 1000 f 1.90, Fr. steen p. 1000
f 1.40, puin, grond enz. per M\£ 1.30,
water per wagon fl.00.
D. Dienaar, zand per Ms. f2.40,
Waalsteen p. 1000 fl.35, Fr. steen
p. 100 f 1.30, puin, grend enz. per
M*. f0.95, water per wagon fl.00.
I«iqvi»|.
Op 8 dezer heeft in de artillerie-
cantine van het fort Erfprins alhier
de inlijving plaats gehad van dienst
plichtigen der militielichting 1919,
bestemd voor de Koninklijke Marine.
IJsclub „Heldor".
De ijsclub is weer in actie, en
heeft voor heden 2 wedstrijden voor
jongens, uitgeschreven op het Held.
Kanaal. Mocht de vorst aanhouden,
dan zal weer, evenals voor twee jaar,
het bassin worden afgezet, en de
banen in gereedheid worden gebracht,
om de leden der club een rijden op
haar banen te verzekeren. Van den
Vice-Admiraal en Stationschef is de
beschikking over het Bassin ver
kregen, en de directeur der Marine
werf verleent, evenals vorige malen,
wederom zijn gewaardeerde mede
werking om de banen een eenigszins
feestelijk aanzien te geven.
Niettemin heeft de cluh met ver
schillende moeilijkheden te kampen,
in hoofdzaak wat betreft de financiën.
Er is natuurlijk geld noodig voor
arbeidsloonen om de banen in orde
te brengen en te onderhouden, en
de kas der ijsclub is zoodoende
spoedig tot nul gedaald. Het bestuur
wil gaarne zijn moeite on tijd be
schikbaar stellen om zooveel mogelijk
het publiek te laten profiteeren, doch
het zou het van harte toejuichen
indien de burgerij, voor zoover zij
met het streven instemt, van hare
belangstelling liet blijken door daad
werkelijke steun aan de Club, be
staande uit onverwijlde toetreding
als lid. Eerst wanneer het ledental
(root ia, en er dus wat geld in kas
:emt, kan er flink aangepakt worden.
Br zijn ongeveer 110 leden, wat voor
een gemeente als de onze veel te
weinig genoemd mag worden.
Laat dus iedereen, die wat voor
de tjsaport gevoelt, zich daarom aan
melden als lid bij een der bestuurs
leden. De geringe contributie kan
bezwaar zijn. Doet het nul!
Pro Patrio.
Zaterdag 1 Februari gaf „Pro
Patria" haai- 2e uitvoering in dit
seizoen.
De voorzitter J. Duinker opende
de bijeenkomst met een hartelijk
woordhy wees er op, dat het leden
tal en aantal adspiranten nog steeds
in grootte toenam, en schreef dit toe
aan de goede leiding en den grooten
ijver, die de directeur, de heer W. G.
v. Hooydonk aan den dag legde.
Hierna werd nog een woord van
afscheid gesproken tot den heer J. B.
A. de Vries, die de vereeniging we
gens vertrek moest verlaten. Vanaf
1908, dat hij in dé vereeniging kwam,
heeft hij alles in 't werk gesteld om
Pro Patria" tot bloei te brengen.
Voorzitter zeide, dat hij het zich beBt
indenken kon dat het den heer de
Vries speet, de vereeniging te moe
ten verlaten. Hij dankte hem nog
maals voor hetgeen hij voor „Pro"
had gedaan en reikte hem als uiterlijk
bewijs van groote waardeering een
diploma en een speldje van zijn eere
lidmaatschap uit.
Hierna werd met de afwerking
van het afwisselend programma s
gevangen. Een gezellig bal besloot
den avond „Pro Patria" kan weer met
met voldoening terugzien op d<
goedgeslaagde uitvoering.
Actis Oud-gedemobiliseerde».
Op initiatief van eenige personen
had Dinsdagavond in het Alg. Mil.
Tehuis alhier een bijeenkomst plaats
van teleurgestelde kleinverlofgangers,
met het doel, om evenals in andere
plaatsen van ons land, een Cemité
van Actie op te richten. De zaal was
geheel bezet- Het voorloopig bestuur
stelde de gelegenheid open voor hen
die met het doel van deze bijeenkomst
sympathiseerden hun naam en adres
op te geven. Totaal werden 92 per
sonen ingeschreven.
Nadat de openbare samenkomst
voor gesloten werd verklaard en men'
was evergegaan in huishoudelijke
vergadering, werd besloten de volgen
de motie aan de desbetreffende mi
nisters te zenden:
Het Comité van Actie bijeen in
vergadering op Dinsdag 28 Jan. lfllQ jj.
in het Alg. Mil. Tehuis te Den Helder
gehoord hebbende de besprekingen
inzake de door den Minister getroffen
gunstige steunregeling voor militairen
die op of na 1 Aug. 18 naar huis
zyn gezonden; Bpreekt zijn teleur
stelling uit dat alle militairen die
vóór genoemden datum huiswaarts
zijn gekeerd hiervan zijn uitgesloten
everwegende, dat dit een greote on
billijkheid is, tegenover hen, die de
zwaarste lasten der mobilisatie ge
dragen hebben, verzoeken Uwe Excel
lentie hen alsnog in deze steunrege
te wilien opnemen en gaat, na bekend
making in de pers, over tot de orde
van den dag.
lilt hst Politierapport.
Door een winkelier aan den Ka
naal weg ia aangifte gedaan, ést, ter
wijl hij en zijne familie wegeas een
feestje afwezig waren, tusschen 6
ure 's avo»ds en 2 ure 's nachts in
zijne woning is iagebroken en dat
uit een buffet in de achterkamer
f 140 k f 150 was ontvreemd en uit
den winkel pl.m. f 50. Bij het inge
stelde onderzoek bleek het dat er
geene sporen va» braak aanwezig
waren. De achterdeur had men trou
wens bij het verlaten van het huis
niet met den sleutel gesloten en de
vermiste gelden waren evenmin
achter slot geborgen geweest.
Des nachts is deor verbreking van
het hek aan den Parallelweg een
steigerplank van het terrein der
Holl. IJzeren Spoorweg-Mij. wegge
nomen en overdag 5 palen. Een
malkslijter deelde aan den opzichter
dier maatschappij mede uat hij een
hem onbekenden marinematroos die
palen had zien wegnemen.
Uit den winkel van de wed. S.
aan de Schoolstraat zijn in den
schemeravond 5 pakjes margarine
ontvreemd en van boord van Hr.
Ms. „Atjeh" 3 bussen, ieder 5 K.G.
boter inhoudende.
In een logement aan de Zuidstraat
zyn aangehouden en daarna in het
politiebureau in bewaring gesteld de
losse werklieden H. en W., verdacht
van diefstal met braak in Koegras.
Tevens is aangehouden en in ar
rest gesteld de slagersknecht K.,
verdacht van diefstal van dekens.
Proces verbaal is opgemakt tegen
den werkman G. J. van S., wegens
postwissel ver valsehing.
BINNENLAND.
Inbraak la ds secretaris ts
Airs Paalowaa.
In den nacht van 1 op 2 Febr. is
ingebroken in de secretarie te Anna
Paulowna, hoogstwaarschijnlijk door
een zijdeur te ontsluiten. Ontvreemd
zyn een aantal broodkaarten, boter-
kaarten en petroleumkaarten. Blijk
baar is het alleen hierom te doen
geweest, want anders wordt niets
vermist.
Da aartta zsspott.
De directeur van het postkantoor
Amsterdam brengt ter kennis dat
met het s.8. „Prins der Nederlanden",
van de S. M. „Nederland" op 8 Febr.
a.s. brievenmalen en pakketpostzen-
dingen zullen worden verzonden naar
N. Oostlndië.
Rijkskaatser vaar Masufaaturaa.
Met ingang van 1 Maart is het
rijkskantoor voor manufacturen op
geheven.
Varvoarvartasd «-geren opgeheven.
De Minister van Landbouw heeft
ingetrokken de beschikkingen hou
dende verbod van aflevering en ver
voer van sigaren, sigarillo's, sigaret
ten en van gekorven tabak.
In ee* circulaire vestigt de Minister
er de aandacht der burgemeesters
op dat het verbod tot verkoop, afle
vering en verveer van ruwe tabak
blijft bestaan.
Osza schapss.
Reuter verneemt uit Washington,
dat zeven-en-tachtig Nederlandsche
schepen, door de Vereenigde Staten
overgenomen, onvoorwaardelijk zul
len teruggegeven worden zeodra zij
ln een Amerikaansche haven aan
komen.
Aanbevelend,
JAN VAN AMESFOORT.
De restricties voor export betref-
fende gerst, maïs, rogge, haver, boo-
nen, erwten, suiker, broodgranen,
zemelen, veevoeder (met zemelen
vermengd meel», katoenzaadolie wor
den ingetrokken.
Onderhandelingen worden geopend
met de Nederlandsche, Deensche,
Zweedsche en Noorsche regeeringen
over de beschikbaarstelling van nog
vierhonderdduizend ton maïs.
S.o. Nieuw-Ameterdam
Hier te lande is bericht ontvangen
dat de „Nieuw Amsterdam" gisteren
te 6 uur ten anker is gekomen bij
Erford West. Het schip zou heden
ochtend te 7 uur vertrekken.
Broodkaart.
De directeur van het Rijksbureau
voor de distributie van Graan en
Meel maakt bekend, dat de broodkaart
van het 85ste tijdvak geldig is van
6 tot en met 14 dezer.
Ds inbstlaggssomsR Nsdarlasdsohs
schapss.
Naar Reuter aan de N. Rott. Crt.
uit Washington meldt, is daar bekend
gemaakt, dat 87 Nederlandsche sche
pen, die door de Amerikaansche re
geering waren overgenomen, onvoor
waardelijk zullen worden terugge
geven, zoodra zij van hun huidige
reis iu een Amerikaansche haven
zullen zyn teruggekeerd.
De beperkende bepalingen ep dan
uitvoer van gerst, mais, rogge, haver,
beonen, erwten, suiker, biergranen,
zemelen, gebuild meel en verharde
katoenzaadolie zijn ingetrokke».
Er zijn onderhandelingen geopend
met de regeeringen van Nederland,
Denemarken, Noorwegen en Zweden
over hot plaatsen Yan het surplus van
400,000 ton gerst.
Spoorwegongeluk op do krog ovar
dsa Mosrdljk.
Zondagmorgen te 8 uur is goede
rentrein 4184 van Zwaluwe naar
Dordrecht op de Moerdijkbrug in
botsing gekomen met eenige achter
gebleven wagenB van goederentrein
7038, welke op de brug was afge
broken. Daardoor zijn eenige wagens
van 7038 dwars over de brug geko
men e» is de lokomotief van 4134
ontspoord. Er hebben geen persoon
lijke ongelukken plaats gehad.
Vlsktyphiis.
In een der ziekenhuizen te Rotter
dam worden 6 patiënten verpleegd,
die "lijdende zijn aan vlektyphus.
Ook onder de militairen van het
garnizoen is vlektyphus uitgebroken.
Twee gevalle* zijn reeda geconsta
teerd.
De nsodige maatregelen zijn thans
genomen, om uitbreiding der ziekte
tegen te gaan. Zeoals men weet,
wordt deze overgebracht door luizen.
Reinheid is dus het beste verweer
middel daartegen.
Te Haarlem heeft zich eveneens
een geval van vlektyphus voorgedaan.
Do moord op koloool vao Hlllaa.
Omtrent de moord op kolonel van
Hillen te Arnhem wordt nader ge
meld
Het was de verloofde van de
dienstbode bij de familie» Van der
Schroeff, wien Zaterdagavond om
streeks 7 uur een hard in de richting
van de stad loopend persoon pas
seerde. Dat gebeurde vlak by de
villa van da familie "van der Schroeff
en ee» oogenblik later zag hy, binnen
het tuinhek, den kolonel van Hillen
liggen, hevig bloedead. Naast hem
was een plas bloed en een byi.
Het onderzoek der politie heeft
nu geleerd, dat de heer Van H. op
den Velperweg ia aangevallen. Niet
ver van de genoemd# villa lag een
plas bloed. Bloedsporen in de sneeuw
wezen erep, dat de verslagen® van
den weg door zyn aanrander binnen
het tuinhek is gesleept.
Toen de dader zyn slachtoffer een
maal binnen het villahek had Jge-
bracht, is hy vermoedeiyk gestoord
door den bovengenoemde» jongeman.
De politie heeft gespeurd met een
politiehond, doch zonder resultaat.
De in beslag genomen bjjl is van
byzonder maaksel, geen fabriekswerk,
maar een uit de band gesmeed werk
tuig.
Er is by dezen moord gedacht
aan reofmoord, maar gebleken is,
dat de inhoud van portemonnaie en
portefeuille van den verslagene niet
is aangeraakt. Ook het horloge was
aanwezig.
Men tast nog geheel in duisternis
ten aanzien van de aanleiding. Een
wraakneming acht men onwaarschijn
lijk, daar kolonel Van Hillen een
gemoedelijk man was. Mogelijk is,
dat de dader den verraderlijken, van
achter toegebraohten bijlslag, voor
een ander had bestemd.
Eon duro hengst.
Door de Landbouwvereeniging te
Heen en Nieuw Vosmeer is de hengst
Artist de Labeureur aangekocht voor
het bedrag van f 110,000.
Korte bsrichtoa.
Te Raai te is in het huisgezin
van den gemeenteveldwachter vlek
typhus geconstateerd. De veldwachter
zelf is overleden.
- Volgens het U. D. worden thans
maatregelen genomen voor een betere
verwarming der treinen.
Het stoomschip Uranus, van de
Kon. Ned. Stoomboot-Mij., is va*
Runcórn te Amsterdam aangekomen
met 1792 ton salpeter.
Di Vndesconfirantli.
De veorleopige beslissing, die be
treffende de Duitsche koloniën is
genomen, is, dat zy zullen worden
jestuurd door,; de mogendheid, die er
het meeste belang by heeft, dat wil
dus zeggen, die ze had willen &n-
nexeeren. De "eenige bemerking, die
er bij wordt toegepast, is, dat zy
hiervoor een mandaat van den vol
kenbond zullen ontvangen. Ook Japan
was er ten slotte toe te brengen, in
de Stille Zuidzee op te treden over
eenkomstig de regelen, die ten slotte
door den Volkenbond zullen worden
opgesteld.
De oppositie, die aanvankelijk in de
Fransche pers tegen de doorvoering
van het plan van Wilson bestond,
ia dan ook geluwd. Men vat het aldus
op, dat alleen het woord annexatie
geschrapt is en het feit op zichzelf
niettemin biyft bestaan. Dat dit een
overwinning van President Wilson
zou zyn, geiyk generaal Maurice in
de „Daily News" zegt, is dan ook
wel wat ver gezocht, en zeker zoo
lang niet bekend is welke voorwaar
den aan de verleening van zulk een
mandaat zullen worden verbonden.
Volgens de „Westm. Gazette" is een
der voorwaarden, dat Japan eventueel
geen versterkingen op de Zuidzee-
eilanden mag aanleggen, hetgeen in
de Ver. St. greote voldoening heeft
gewekt. Meer is er echter omtrent
de waafborgen nog niet bekend.
Eoa voorloopig vredesverdrag.
Volgens den Londenschen corres
pondent van de „Manch. Guardian",
ia er reden te geloeven dat de gealli
eerden met meer spoed de richting
opgaan van het sluiten van een voor
loopig vredesverdrag met Duitsch-
land en bereid zyn veel verder te
gaan ten einde dit tot stand te bren
gen, dan tot dusver werd gemeend.
Uit bevoegde bron vernam de cor
respondent, dat thans gehoopt wordt,
dat het voerloopige vredesverdrag
binnen zes weken zal worden be-
teekend.
De geallieerden hebben er, wat het
vraagstuk der schadeloosstellingen
ten opzichte van Frankrijk betreft,
in toegestemd om de geheele kwestie
nopens de vergoeding voor oorlogs
kosten en militaire schade te laten
vervallen en de Duitsche aansprake-
ïykheid beperken tot de moedwillig
aangerichte schade, waaronder de tot
zinken gebrachte scheepsruimte zal
worden begrepen.
Hat goholDi verdrag mat Reomoall.
Reuter verneemt uit Parys dat de
meening heerscht als zou de opperste
raad hebben besloten om het geheime
verdrag met Roemenië prys te geven,
waarbij het Banaat van Temesvar
aan dit land werd beloofd.
bevindt zich in de aanzienlijkste wyk
van Washington. De beweegreden
tot den moord is volkomen onbekend.
Korte borlehtoR.
Het geschil met Bremen is
bygelegd, de volksgemachtigden te
Bremen zyn afgetreden.
In December is te Stockholm
een bijeenkomst gehouden van Rus
sische en Scandinavische bolsjewiki
om een plan te ontwerpen ter ver
wekking van een revolutie in de
Scandinavische landen.
Toenadering tusschen Spanje
en Argentinië. De „Times" voorziet
een entente der Spaansch-sprekende
landen.
BUITENLAND
Do Baigloeho oocialistoa on do
coaforoatio ta Bare.
Brussel, 8 Februari. De algemeene
raad der Belgische socialistische party
heeft, in tegenwoordigheid van ge
delegeerden der vakvereenigingen,
Maandagmiddag een byeenkomst ge
houden onder voorzitterschap van
Bertrand, minister van staat Het
•nderwerp der beraadslagingen was
de conferentie te Bern.
Na een langdurig en heftig debat
bevestigde de vergadering haar vroe
gere resoluties en besloot met 22
tegen 10 en drie blanco om geen
deel te nemen aan de conferentie te
Bern, noch aan eenige andere byeen
komst, waarop de Duitschers aan
wezig zeuden zyn.
Ruilanl
Den bolsjewischtischen leiders in
Rusland stijgt biykbaar de onbeperkte
macht naar het hoofd en uit zich
in veelvuldige dronkenschap. De
Engelsche bladen bevatten althans
een bericht uit Stockholm, volgens
hetwelk er in de Russische pers een
besluit der sovjetregeering openbaar
is gemaakt, waarin wordt gezegd:
de reputatie van de bolsjewistische
party wordt ernstig in gevaar gebracht,
wanneer de leden van het sovjet-
bestuur en de sovjetgedelegeerden
voortgaan zich aan dronkenschap
over te geven.
Het decreet stelt voor den levens
standaard der bolsjewistische amb
tenaren te verlagen en dreigt er
mede, indien zulks geen doeltreffend
middel is, dat dronkenschap met
dendood zal worden gestraft
Portugal.
Madrid, 2 Februari. Uit Tuy (Per-
tugal)verschillende berichten behel
zen, dat de republikeinen in het ge
vecht van den SOsten Januari aan
de winnende hand bleven. De monar
chisten hadden 50 dooden en 200
gewonden. Chaves is nog steeds in
de macht der republikeinen. Deze
zouden op Oporto aanrukken.
Eoa proefnemiag.
De eigenaar der firma Petersdorf,
die groote confectiemagazynen te
Breslau, Posen en Koningsbergen
heeft, neemt een proef met de soci
aliseering van haar bedrijf en wel
voorloopig met de te Breslau geves
tigde zaak. Deze is tegen betaling
van 6 pet. rente van het bedrijfs
kapitaal aan het personeel in exploi
tatie gegeyen, met dien verstande,
dat de eigenaar het verlies c. q.
draagt. Tien procent van de winst
zal worden besteed voor den aanleg
van een tuindorp met één-gezins
huizen voor het persenee], die in 20
jaar het eigendom der bewoners
worden. De everige winst wordt in
drieën verdeeldV» komt ten bate
van 12 tot 15 personen, die de zaak
leiden, 1/s ten bate van het techni
sche personeel en ten bate van
de overige beambten en werklieden.
Het heele personeel krygt van de
bestuurders elke veertien dagen een
overzicht omtrent den gang van za
ken. Den omvang van het bedryf kan
me» nagaan als men weet, dat de
laatste vier maanden een winst van
102.000 mark werd gemaakt.
Eau spoorwegongeluk.
Parys, 2 Febr. Het „Petit Journal"
meldt uit Troyes dat een trein aan
een station Montierany op een groep
van drie Duitsche locomotieven liep.
Drie wagons werde* in elkaar gedrukt.
Voor zoover tot nu toe bekend is
zijn er zes dooden en achttien ge
wonden.
Eo» gihoimxiaalie ChlaoozeamoerJ.
Ti Wong, het hoofd der Chineesche
missie in de Ver. Staten, en ay»
beide secretarissen, zyn vermoord
gevonden. Het bureau dor missie
Oo zogoaiagoa dor smoiiw.
In een potloodkrabbel teekent G.
A. W. in het Sportblad zeer raak
een exces van het voetbalspelen op
Zondag.
Beter dan een lang betoog toont
dit aan, wat er verbeterd moet
worden.
Meneer, zei Jansen hy heette
zoo niet, maar dat hindert niets
meneer, dat was een heuglijke Zondag
voor me. Ik ben handelsreiziger Yan
beroep en alleen Zondags thuis. Ik
sta dan gewoonlijk wat laat op en
toen ik Zondag als altyd om kwart
voor elf de ontbijtkamer binnenstapte,
vond ik myn vrouw in druk gesprek
met een meneer, dien ik niet kende*
maar wiens portret ik herhaaldelijk
in tydschriften had gezien. En ik
herinnerde mjjj, dat het een bekende
voetballer was, die, als ik het wel
had, naar den naam „Tommy"
luisterde. Ik wilde me voorstellen,
maar hij was me voor, stond yiings
op en eon vragende blik naar fcyn
vrouw: „Is hy het?" liep hy op me
af, stak me een hand toe en zei:
„Dag vader, hoe gaat het? In lang
elkaar niet gezien, hè?" En ik be
greep, dat het myn inwonende zoon
Willem was, de bekende voetballer
„Tommy", die Zondags altyd voetbalt
en dus nooit thuis is en dien ik nu
in geen zes jaar had ontmoet. En
het werd me bly em het hart en ik
zegende de sneeuw, die de terreinen
onbespeelbaar had gemaakt.
UIT DEN OMTREK.
Texel, 2 Februari.
Door de heeren J. Daalder Dz. en
S. van der Oord, te Oosterend, zullen
in den loop van Februari, op enkele
dorpen van t eiland, voordracht
avonden gegeven worden, ten bate
der kas van „TexelB Belang". Ook
om 't doel, kan aanbeveling overbo
dig worden geacht.
Ook de mooie, hooge hoornen van
de Herv. Kerk te den Burg, zyn
gevallen als offers van den heerschen-
den brandstoffennood, die door velen
hier op nypende wyze gevoeld wordt
In den loop der achter ons liggende
week, zyn door de garnalen vloot aan
den afslag verhandeld, 14250 K.G.
gekookte garnalen. De laagst# prys
was 10, de hoogste 25 ct, per K.G.
Aan het Horntje werd Zaterdag
voor ■t eerst de post aangebracht
door het stoomschip „Dageraad". De
havenlichten zyn thans gebluscht.
De vrachtboot „Texelstroom" bereikte
Zaterdag nog de haven.
Anna Paolewnt.
Zondagmiddag 2 Februari hield de
Dsvereeniging „Eendracht maakt
Macht" op het ys naby „Veerburg"
2 wedstrijden met hindernissen voor
kinderen van 10 tot 12 jaar. De uit
slag was: le prijs NeeltjeBlaauboerJd.,
2e prijs Klaas Wacboer, 8e prys Anna
van der Waal, 4e prijs NeeltjeBlau-
boer en le prijs Remmert Blanke
voort, 2e prys Juriaan Wiesman,
Se prys Pietje Kossen en 4e prys
Baulina de Smit. De pryzen beston
den uit contanten.
Breozand.
Vrijdagavond 31 Januari, hield do
afdeeling „Breezand" van den Bond
van Melkveehouders een vergadering
in het café u't Centrum", van
heer J. van Hecke.
Nadat de voorzitter, de heer A. Buy,
in zijn openingswoord op meer acti
viteit der afdeeling had aangedrongen,
verkreeg de heer C. Wolmerstett het
woord voor zyn onderwerp: „Is
coöperatie in het belang der boeren
Spreker begint met te betoogen hoe
organisatie een eiach is des tyds.
Wat een krachtige organisatie ver
mag, bewijzen de verschillende ar
beiders vakvereenigingen, zeowel als
de trusta op gebied van handel en
ny verheid. De manufacturen by voor
beeld zyn duur, niet wegens schaarsch-
te, integendeel, de voorraden liggen
opgehoopt. Doch de pryzen worden
door de vereenigde grootfabrikanten
van te voren vastgesteld, zoowel als
de af te leveren hoeveelheden. Met
den prys der sigaren gaat het des
gelijks. Tal van andere voorbeelden
worden nog aangehaald om de macht
eener sterke organisatie te bewijzen.
Dat de boeren echter by de re-
geeri»g, zoowel als by de verschil
lende groot-afnemers van melk nog
zoo weinig in tel zijn, is groetondeels
hun eigen schuld, wfjl zy de nood
zakelijkheid van aansluiting nog te
weinig willen inzien.
Daarop memoreert spreker den
onverkwikkelyken Amsterdamschen
melkoorlog dezer dagen, naar aan
leiding der melkeentralisaties. Hy
verklaart, dat er geen overleg met
de boeren is gepleegd, dat zy slechts
hadden geed te keuren wat van te
voren was vastgesteld.
Nu de boeren om Amsterdam, ten
gevolge van hua krachtige actie, zelf
een centralisatieplan mochten ont
wikkelen, roept de groote pers, dat
het nu nog veel slechter gaat, wyl
thans nog veel minder melk wordt
aangevoerd dan vroeger. Alsof wy
het kunnen helpen, zegt spreker,
dat zooveel keeien droog staan
tegenwoordig.
Naar aanleiding dezer centralisatie
kwestie komt als vanzelf de eisch
van gepasteuriseerde melk ter sprake.
We'nu, zegt spreker, ziektekiem vrije
melk, daar ia natuurlfjk alle» voor
te zeggen. En waarom zo«den wy
die niet willen leveren Als er maar
naar betaald wordtDoch wy willen
niet langer, dat de groote winsten
in de zakken komen van firma's
als Yan den Berg en Jurgons. Ba
dat behoeft ook niet! Wy hebben
de melk, wy hebben het vee dat de
melk voortbrengt, wy behooren ook
de voordeelen te genieten! En dat
kfcn, mita wy maar solidair zyn, en
beseffen willen, dat men onze melk
niet missen kan.
5Li« m dan ook alvast een
opératie stichten met een centraal
bureau teneinde zelf alles ter hand
te nemen, wat op ons vak betrekking
heeft, met behulp van door ons ge
salarieerde deskundigen.
Zelf moeten wij de melk pasteuri-
seereu, zelf ze, in tyden van over
vloed, in melkpoeder omzetten, zelf
ze condenseeren en wat er al zoo
verder mee te doen valt. De inrich
tingen, daartoe benoodigd, behooren
immers niet thuis in de stad, maar
daar waar de koeien zyn. Zelf moeten
wy, op het voorbeeld der bollen-
kweekers, het buitenland bereizen
em afzetgebieden te veroveren voor
onzen verduurzaamde producten. Wij
meeten nieuwe banen betreden, wy
moeten ons losrukken uit gewoonte
en sleur, wij mogen niet langer dulden
dat anderen zich schatten verzamelen
door onze laksheid en ons isolement.
Neen wy hebben recht op een
behooriyk bestaan, opdat onze kin
deren zonder kommer het bedrijf
kunnen voortzette», deor hun ouders
beoefend. Ons leven moet niet
bestaan in het melken van koeien
alleen, wy hebben zoo goed ab
anderen recht op ontwikkeling, recht
op het genieten van kunst, natuur
schoon en literatuur. En dat alles
behoeft niet te blyven een utopie,
dat alles wordt mogelijk, mits wy
ons weten te vereenigen tot één
groot, machtig georganiseerd geheel.
Zaterdagavond 1 Februari vér
gaderden een veertigtal oud-gedemo-
biliseerden in het lokaal yan den
heer G. Borst. Nadat uitvoerig de
grieven der militieplichtigen van vóór
1 Augustus 1918 met betrekking tot
vergoeding enz. waren besproken,
werd een eomité van actie opgericht.
Staande de vergadering traden reeds
36 leden toe. Tot bestuursleden werden
gekozen de heeren A. van der Kluit,
voerzitterC. Koorn, secretaris, en
L. Blaauboer, penningmeester.
Door de propaga*da-club „U.E.K."
der S.D.A.P., werd Zondagavond een
openbare Tooneeluitvoering gegeven
in de zaal van den heer G. Borst.
Gespeeld werd: „De Getrapten",
drama in vier bedryven door Inte
Onsman, schrijver van het alom be
kende: „Het Licht in den Nacht,"
waar het echter, literarisch, ver
beneden staat. Vooral het eerste
bedrijf onderscheidt zich door een
zekere matheid wegens gebrek aan
handeling, die toch een der eerste
vereischten is voer dramatische kunst.
Gaandeweg wordt dit echter beter,
doch het komt ons voor, dat Inte
Onsman met zyn „Licht in den
Nacht" op eenmaal het beste heeft
gegeven waartoe hy in staat was.
Zyn „schot aan de Grenzen" b.v.,
schoon van jonger datum, was beslist
een achteruitgang en „De Getrapten"
scheen ons, wat de teekening der
onderscheidene karakters betreft, zoo
zeer een herhaling van het voor
gaande, dat het ons menigmaal was,
of wy, onder andere namen, de hoofd
personen uit „Het Schot op de
Grenzen" weer terug zagen.
Het drama zelf ging hier en daar
de krachten der jonge vereeniging,
die pas verleden jaar is opgericht,
soms wel een weinig te boven. Het
slot by voorbeeld had een wilde smart
kreet moeten zyn, terwijl thans het
stuk, door matte zegging, als een
vochtige vuurpijl uitging.
Het valt echter al heel gemakkelijk,
dit feit te censtateeren, doch evenzeer
weten wy hoe moeiiyk het vaak is,
uit een reeks van stukken iets te
vinden dat alleszins geschikt mag
heeten. In ieder geval kunnen wij
zonder voorbehoud verklaren, dat door
allen met ernst en teewyding de rol
werd vervuld. Daardoor kwamen dan
ook vaak treffende momenten voor,
scéne's die bfijkbaar diepen indruk
maakten, zooals het afscheid tusschen
Wilhelm en zyn dochter by voorbeeld.
Waarlyk de propaganda-club mag
met voldoening op dezen avond terug
zien.
Wat de aankleeding van het stuk
betreft was de grime va» Jacob LeHzke
niet zoo bizonder gelukkigvoor die
van Helena Lenzke daarentegen komt
den grimeur bepaald een pluimpje toe.
In de navolgende 18 Depóts is on»
blad geregeld verkrijgbaar:
Wed. H. v. d. WAL—Smnr, West-
gracht 89.
BOMHOFF, Koningdwarastraat 16.
J. BROUWER, SchagenBtraat 9.
J. DE WIT, Vyzelstraat 28.
J. DE GOELJ, Jonkerstraat 43.
R. J0NGKEE8, Paardenstraat 24.
J. KIKKERT, Cornells Ditostraat 84.
BRES—Orro, Spoorgracht 86.
Wan. C. RAN, Bosstraat 38.
LA FONTUNE, Oostelootatraat 20.
IJ. STOLL, Molenstraat 172.
MINNEBO, Vischatraat 86.
TUSSEN, Polderweg 86.
By de Boekhandelaren:
N.Y. Boekhandel v/h. A. J. MAAS,
Kanaalweg.
P. SPRUIT, Molenplein.
J. C. DUINKER, Spoorstraat
H, J. P. EGNER. Keizerstraat.
MARKTBERICHTEN.
ruwral,Vibniarl in».
.lap*la Vkbflikakaaa H' *0 *-# 76 -
- kilHbi k*m W f 0.-
- K.Ö BOUT ÜT». »- I 0—
7d TitU X.»./ «- S»J
161 ailki m fli* f WO
8 lUura 0- I 0 -
se fuiiM i soo.- i ii».-
10 ratu Kalvaria f' 0- 0 -
- naakalviriB p« atuk t 0.— f 0.—
.71 auifcUM -
yokkalviiin p«r «tak r 0.- -
SUaktkalvwia I 0 f o -
K Titt* Vukaói PIT te. f 17J.— i MJ
7 i-Tlr. X. p«| .tuk 1 40— I »J. -
pm atak f o - ,i 0. -
i o.l n-
I 86 - 1 170.-
I 0.- t 0--
t ta- .t
i a- i i-
i a i a-
6 Ivuu f U.- f 14.—
- XlpdMin pn 100 itakl I 80.- 1 82.-
**mitirm .100, I a- I 0.-
- KlivUMiMM p« «tak 0.- I n,-
- nk ifHlu I 0.-.J 0 -
- BUiPmi f 0.- I l-
