GEMEENTERAAD VAN HELDEN.
Laatste berichten.
laatste berichten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
In de zitting van heden komen
alsnog in behandeling:
1. Een rapport van den directeur
der gasfabriek en waterleiding inzake
de verlichting van Julianadorp.
2. Een rapport van den directeur
van het Levensmiddelenbedrijf betref
fende den opslag, enz. van aard
appelen.
Da aconomisoha ontwUkailag
van onza gemeente.
B. en W. stellen aan den Raad voor
het volgend schrijven te richten tot
Zijne Excellentie den Minister van
Waterstaat
schrijven van 29 Mei '18 ver
zochten Burgemeester en Wethouders
dezer gemeente aan den ambtsvoor
ganger van Uwe Excellentie een
onderhoud ten einde Zijne mede
werking te vragen voor verschillende
maatregelen, welke aan deeconomi
sche ontwikkeling van onze gemeente
bevorderlijk zouden kunnen zijn.
Op verzoek van den Minister gaven
zij daarop bij brief van 15 Juni 1918
een korte uiteenzetting van de zaken,
waarop bij die bespreking meer in
het bijzonder de aandacht gevestigd
zou zljjn. Een afschrift van dien brief
voegen wy hierbij.
Wij veroorloven ons thans bij we
Excellentie nader op deze aangelegen
heid terug te komen.
Waar de Regeering de laatste jaren
groots maatregelen onderneemt of
steunt, waarvan bepaalde gemeenten
(Amsterdam, Rotterdam, Dordrecht,
Delfzijl) in de eerste plaats de vruch
ten plukken, schijnt er reden voor
hoop, dat zij ook aan onze gemeente
haar aandacht wijden zal. Hiervoor
pleiten, afgescheiden van het plaatse
lijk belang, waarop we hier niet verder
ingaan, verschillende overwegingen
van meer algemeenen aard. Wij wijzen
er in de eerete plaats op, dat, toen
de gemeente Helder als voorhaven
van Amsterdam tot bloei begon te
komen, de Landsregeering de door
graving van Holland op zfjn Sma'st
bevorderd en gesteund heeft, een
maatregel, die, door de vrees voor
concurrentie van de opkomende voor
haven ingegeven, metterdaad aan den
kortBtondigen bloeitijd van die voor
haven een eind heeft gemaakt. Daarna
heeft de ontwikkeling van IJmuiden
de aandacht en zorg der Regeering
gehad, maar niet één maatregel is
genomen om den achteruitgang van
Helder tegen te gaan.
Dat niettemin op dien tijd van
grootste malaise weer een, z(j het
zeer langzame, gestadige vooruitgang
is gevolgd, is zeker niet aan de
rechtstreeksche zorgen der Regeering
te danken geweest.
De ontwikkeling van het Marine-
etablissement heeft daar ongetwijfeld
veel toe bijgedragen. Dit is echter
een réden, waarom er in dezen tyd,
ofschoon wij voor onmiddellfjken
achteruitgang niet bevreesd zijn, alle
aanleiding bestaat om naar maat
regelen uit te zien, waardoor voor
komen kan worden, dat een sterke
vermindering der beteekenia van
Helder als Marine-station een onmid
dellfjken, storenden invloed op den
bloei der plaats zou hebben.
Afgescheiden van alle andere over
wegingen, welke steun van zulke
maatregelen door de Regeering zou
den kunnen rechtvaardigen, zou
ongetwijfeld het verkwijnen van een
centrum van ongeveer 30.000 inwo
ners uit nationaal-economisch oog
punt bezien te betreuren zfjn.
In hun bovenaangehaald schrijven
wezen Burgemeester en Wethouders
op verschillende maatregelen, die
wenschelijk en mogelijk zouden
kunnen zyn. Wij wenschen daarop
thans niet in bijzonderheden in te
gaan. Echter zouden wij met eenigen
nadruk de aandacht van Uwe Excel
lentie willen vestigen op de nood
zakelijkheid, dat bö de uitvoering
der plannen tot droogmaking der
Zuiderzee tiet bestaan van Helder
niet a.h.w. genegeerd wordt.
Deze plaats ligt zóó dicht bfl het
punt, waar de spoorbaan over den
afsluitdijk den tegenwoordigen vasten
wal zal bereiken, dat het o. 1. niet
te rechtvaardigen zou zfjn, wanneer
niet eenerzyds van haar nabijheid
tijdens de uitvoering van het werk
werd partfj getrokken, anderzijds, od
dit is de hoofdzaak, de stad niet werd
opgenomen in het spoorwegverkeer
over den afsluitdijk, dat zich na de
droogmaking ongetwijfeld ontwikke
len zal. Helder met zijn uitnemende
ijsvrije haven kan voor een deel der
nieuwe inpoldering, wellicht voor
Friesland en Groningen, de natuur
lijke stapelplaats van in- enuitvoer-
haven worden. Mogelijk zou zelfs voor
een deel van Noord-Duitschland de
verbinding met Engeland vla Helder
van beteekenia kunnen worden.
Wfj willen ook hierop niet verder
ingaan. Uwe Excellentie beschikt
over de middelen om, beter dan wij
dat kunnen, te doen nagaan, in hoe
verre voor deze verwachtingen eenige
grond bestaat.
Waar wfj vooral op willen wijzen,
het zij nog eens herhaald, is, dat zich
thans een gelegenheid voordoet, waar
door eenigermate kan worden goed
gemaakt, dat vroegere regeeringen
zich aan de belangen van deze plaats,
die toch tot de grootere gemeenten
behoort, vrijwel niets lieten gelegen
liggen, waardoor Helder uit zijn ge-
isoleerde ligging kan worden verlost,
en waardoor aan de stad de gelegen
heid tot verdere ontwikkeling, niet
uitsluitend als Marinestation, kan
worden geschonken. Aangezien het
geen wij wenschen slechts relatief
geringe kosten met zich brengen kan
en de maatregel wellicht met oog op
de verzorging der werklieden enz.
in het belang van het werk kan
zijn, vertrouwen wij, dat Uwe Excel
lentie hieraan wel haar ernstige
aandacht zal willen wijden.
minder afhankelijk te maken van
het duurzaam voortbestaan der
woordige maritieme inrichtin
gen, de instemming van Uwe Ex
cellentie zal hebben.
Door een, uit nationaal-economisch
oogpunt bezien, ongetwijfeld nood
zakelijk werk van groote en vrucht
bare gevolgen, het graven van het
Noordzeekanaal, is de gemeente Hel
der destijds in een toestand van
verval geraakt. Niettemin is zij ge
leidelijk tot een centrum van rond
80.0000 zielen aangegroeid.
Het gemeentebestuur heeft zich
thans op het standpunt gesteld dat
het plicht is ervoor te zorgen, dat
de welstand van een plaats van
dergelijke beteekenis niet voor het
overgroote deel afhankelijk blijft van
de duurzame vestiging der Marine
directie en van 's-Rijks Werf in deze
Ook het gemeentebelang in engeren
zin brengt mede, dat naar verheffing
der stad als handels- of industrie
plaats als centrum eener landbouw
streek of in ander opzicht gestreefd
moet worden.
De op grond van deze overwegingen
ingestelde „Commissie voor de econo
mische ontwikkeling der gemeente"
heeft, zooals wij Uwer Excellentie
bereids mededeelden, in de eerste
plaats haar aandacht gevestigd op
de mogelijkheid van ontwikkeling
van Huisduinen als badplaats. Zal
dit plan slagen, dan is niet slechts
de medewerking van Uwe Excellentie
en van haar ambtgenoot vanFinan-
ciön noodig voor de erfpachtsuitgifte
van duinterreineu, maar moet ook
in ander opzicht, in het bijzonder bij
de regeling en verbetering van het
treinverkeer in normale tijden, op
de medewerking der Regeering ge
rekend kunnen worden.
W(j denken hierbij niet alleen aan
een goeden treinenloop, maar vooral
ook aan verdubbeling van het spoor
op het Noordelijk deel van den
spoorweg Amsterdam-Helder en aaD:
zooal niet geheele verplaatsing van
het station, dan toch verandering
van het rangeerterrein en goe"
emplacement, waardoor het mogelijk
zou worden de terreinen ongeveer
ten Noorden van het stationsgebouw
aan de gemeente af te staan.
Yan de twee hier bedoelde maat
regelen zou de eerste in zijn
volgen ongetwijfeld van groote en
verstrekkende beteekenis kunnen
zijn, zoowel voor het personen-,
voor het goederenverkeerde laatste
is, in de hier aangegeven beperkte
uitvoering, o.i. strikt noodzakelijk
om een betere verbinding te krijgen
tusschen het Oostelijk en Westelijk
deel der stad; haar algemeene
teekenis is echter gering in verge
lijking met die van de andere.
Een ander punt van groote betee
kenis, waarvoor de Commissie de
aandacht van Uwe Excellentie zou
willen vragen is dit, dat bij de uit
werking der plannen tot droogmaking
der Zuiderzee met de aanwezigheid
van een bevolkingscentrum van 30.000
zielen in het Noorden van Noord-
Holland rekening wordt gehouden.
Het komt haar in bescheidenheid
voor, dat de ligging van Helder in
menig opzicht zoodanig is, dat het
er op aangewezen is om markt en
stapelplaats, wellicht uit- en invoer
haven te worden van het droog te
maken gebied. Die droogmaking zou
een gelegenheid bieden om a. h. w.
aan Helder een achterland te her
geven in de plaats van het achterland,
dat de stad verloor toen handel en
scheepvaart 2ich van het Nieuwediep
naar IJmuiden verplaatsten.
Wij vertrouwen Uwer Excellentie
hiermede voldoende te hebben aan
gegeven, in welke richting zich de
plannen en denkbeelden bewegen,
welke de Commissie voor verbetering
van de economische positie dei-
Gemeente gaarne aan Uwe Excel
lentie persoonlijk zou willen voor
dragen.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot
ontvanger van het derde kantoor der
dir. belastingen te Amsterdam, de
heer J. J. van Pienbroek, thans ont
vanger alhier.
Te 's-Gravenhage slaagde voor
het machinistendiploma B, de heer
C. Bruntink, alhier.
Va« vlctis I
Al heeft onze haven niet in het
centrum gelegen van den wereld
brand, al zijn gelukkig vrijwel alle
groote gebeurtenissen aan ons voor
bijgegaan en hebben wij ze uit de
verte als belangstellende toeschou
wers meegemaakt, er zyn toch
enkele fasen uit de groote botsing,
waarvan wij getuigen waren, welks
trillingen ook onzen grond beroerd
hebben.
Wij zullen nooit vergeten de aan
komst der schipbreukelingen van de
„Noordam", die, na een nacht vol
spanning, een veilige haven vonden
aan deze noordpuntwij hebben be
manningen van getorpedeerde booten
in ons midden gehad en hun wonden
verpleegdwij hebben, helaas, slacht
offers van den krijg in onze gastvrije
aarde begraven. Ook. vreemde oorlogs
bodems interneerden wfj.
En thans, nu de oorlog is afge-
loopen, de vijandelijkheden gestaakt,
is het tijdstip aangebroken, dat over
het lot dezer vreemde bodems moest
worden beslist. En het is wel te be
grijpen, dat inzake de Duitsche oor
logsschepen Engeland heeft te be
slissen wat daarmede moest ge-
,;Simson" zich genoeglijk met de
aan den wal staande Nederlandsche
Jantjes, waarvan er enkele hunne
kennis van de Duitsche taal lucht
ten. Men verkeerde blijkbaar niet
erg onder den indruk van de ge
beurtenissen. Trouwens, men heeft
zich al maanden lang aan de nieuwe
toestanden kunnen aanpassen.
Niettemin, wie zal zeggen wat er
in het hart omging van officieren
en bemanning, die thans voor de
allerlaatste reis deden op dit vreese-
lljkste aller wapenen? Uiterlijk was
het niets bizonders, toen een Duitsch
matroos in alle stilte de touwtjes
lospeuterde waaraan de zwarte ade
laar hing te wapperen, het dundoek
er af haalde en aan een kameraad
overreikte. Uiterlijk leek het een
heel gewoon ding, dat deze jonge
man die vlag aannam, bekeek, op
vouwde en opborg. Maar voor hem
die weet welk symbool deze vlag
vertegenwoordigt, die weet welke
beteekenis bij onze eigen marine
gehecht wordt aan de z.g. „vli
parade", was dit simpele feit, dat.
in stilte binnenhalen van de vlag,
een gebeurtenis van groote tragiek.
Men moge denken over den oorlog
zooals men wil, en speciaal in
deze zeeplaats zijn er maar weinigen,
die tijdens den oorlog uitgesproken
pro-Duitsch waren, - na den diepen
val van het Duitsche keizerlijk is
het feit van de vernedering, die dit
trotsche volk is aangedaan, ontegen
zeggelijk zeer tragisch, te meer, daar
hier de uitlevering door de Duitschers
zelf moest geschieden. Wij benijdden
dan ook geenszins den jongen man,
die het bevel voerde over de duikboot
op haar laatste reis.
Te kwart voor drie stoomde eerst
de onderzeöer op, gevolgd door de
sleepbooten, die broederlijk
saamverbonden, met bekwaam zee
manschap hun nauwe ligplaats wis
ten uit te komen en zich toen bij
de wachtende voegden om tezamen
op te stoomen,1 begeleid tot buiten
gaats, door een Nederlandsche tor
pedoboot.
Geen saluutschoten, geen vroolljke
muziek, geen uitbundigheid van vlag
vertoon stil, kleintjes, vernederd, lag
daar de grijze griezelige boot tus
schen de twee verweerde onooglijke
schepen: oorlogstropee, die straks
wellicht wordt opgeborgen in een
gruwelkamer om aan het nageslacht
te toonen de beschaving der twin
tigste eeuw.
Vje victisWee den overwonnene
Afschrift van den brief
van 15 Juni 1918.
ïn antwoord op nevenvermeld
sssferaj:LU'5& üsr
<r. Toxopeua. J. Fliekk. en T. Sctte
MVAJ.I.ENT. Koek «'oeg^Xn
ser, i. G. Welboren geb. ferh|«„g aer
9. Heracbel geb. YiOt
Een der Duitsche onderzeeërs, te
Alkmaar geïnterneerd, zou Vrijdag
middag aan de Engelsche marine
worden overgegeven. Daartoe waren
2 Duitsche sleepbooten uit Engeland
gekomen, de „Simson" en de „Gladi
ator". Ze zagen er, in hun verveloos
en verweerd pakje, onooglijk uit,
hadden echter begrijpelijkerwijs nogal
wat bekijks. Op hun boeg stond in
Duitsch en Engelsch bet woord „wa
penstilstand" geschilderd. De niet
zeer groote onderzeeér lag aan den
buitenkant.
Het convooi stond onder leiding
van een Engelsch navigatie-offleier
zoowel aan boord van den onderzeeër
als van de beide sleepbooten was een
Duitsche bemanning. De on-
voerde de Duitsche oor-
EmUI Huilabroeck.
Na gedurende 4 jaar hier te lande
te hebben verbleven hij maakte in
dien tusschentijd ook een reis naar
ons Indié - gaat de Vlaamsche
zanger ons verlaten. Hij keert terug
naar zijn Vlaanderland alwaar hem
grooter werk wacht, ongetwijfeld
ook in verband met de annexatie
plannen. Men weet dat Hullebroeck
met ons is en zijn stukken in de
„Rotterdammer", waarin hij met
geheel Vlaanderen Nederland ver
dedigt, zijn zeer opgemerkt.
De zanger geeft ons op 27 dezer
een speciaal programma. Benevens
zijn eigen mooie liederen krijgen wij
ook de Indische, wellicht ook een
Zuid-Afrikaansch van laatste com-
B1WNENLANQ.
In afwachting van het vertrek,
onderhield de bemanning van de
Zonder twijfel zullen velen zich
naar het „Casino"-gebouw opmaken
om nog eens te genieten van de
echt-Vlaamsche kunst van dezen
zanger.
Da Heldaricha padvinders.
Zaterdagavond gaven de Helder-
sche padvinders ter herdenking van
het achtjarig bestaan hunner afdee-
ling een uitvoering in het Militair
Tehuis.
De bovenzaal was geheel met
langstellenden gevuld. Dadelijk bij
het binnenkomen der met vlaggen
versierde zaal werden wij door de
padvinders bestormd om program
ma's, brochures enz. te koopen. Alien
deden hun best om zooveel mogelijk
aan den man te kunnen brengen.
Geopend werd met een pittigen
opgewekten marscb. Daarna aantre
den van de geheele troep. De muziek
zette het Wilhelmus in wat door alle
aanwezigen staande werd aangehoord.
De padvinders lieten ook zien dat
ze kunnen voordragen. Door een van
hen werden eenige leuke voordrach
ten gedaan. Het Marionetten-theater
was heel leuk, waarin door man en
vrouw eerst over distributie onpoli
tiek wordt gesproken, maar die dan
een praatje gaan houden over het
nut van de padvinderij. Het applaus
bewees dat dit stukje wel in den
smaak viel,
Nu kwam de clou van den avond
n.1. het tooneelstukje getiteld „Uit
den troep gegooid". De heer Slinger
voet Ramondt, leider der Heldersche
padvinders, zet uiteen waarom het
feest gevierd wordt en geeft een
korte verklaring van het tooneel
stukje. Een padvinder is sinds ge-
ruimen tijd niet op de oefeningen
geweest en gaat meer op in telegrafie.
Zijn vrienden trachten hem te bewe
gen weer op de oefeningen te komen,
daar hij anders uit den troep gegooid
wordt. Hfi besluit mee te gaan, maar
als het uur van aantreden daar is,
zit hij zoo verdiept in zijn telegrafie
dat hij zijn plicht vergeet.
Dan zien we hem 's nachts bij een
hevig onweer telegrafeeren en neemt
hij het sein S.O.S. op. Nauwelijks is
dit geschiedt of de bliksem slaat in
en wordt hij getroffen.
Het 4e tafereel stelt de vergadering
van de troepsraad voor waarin be
sloten wordt de ontrouwe padvinder
te ontslaan. Als ze dan hooren wat
er met hem is gebeurd nemen ze
hem weer aan. Het was een stukje
v£2 0°ht padvindersleven.
Verder hoorden we nog een voor
dracht, optreden 7?h Ben Ali Hassan
Helderopoulos Oosterscu toovenaar
enz. Het was een echt gezellige
De belangstellenden hebben zich goed
geamuseerd en de Heldersche pad
vinders zullen rhet genoegen op hun
uitvoering terug zien.
Lu'zen en vlskiyphus
In de advertentie der Gezond
heidscommissie, onder bovenstaand
opschrift verschenen in ons blad van
Zaterdag j.1., wordt gesproken van
een wassching der haren met Klaver
zaad aftreksel. Dit moet zijn een af
treksel van Staverzaad.
^bderhnd Bslgë,
Uit Brussel'wordt gemeld:
De Belgische regeering heeft de
Nederlandsche regeering nog niet
geantwoord. Naar men mededeelt,
moet zij vóór alles met de geallieerden
overleg plegen.
Belgischa pBrsstemmon.
Uit het te Antwerpen verschijnende
Vaderland"
„De Nederlandsche pers misleidt
sedert eenige dagen zijn publiek over
de ware beteekeniB die aan Belgié's
vraag moet worden gehecht. Zij wil
het doen voorkomen alsof de Belgen
het broederlijk onthaal in 1914 willen
vergelden door de zwartste ondank
baarheid. Alsof het Belgische volk
van een onaantastbaar recht vrijwillig
zou moeten afstand doen, omdat het
in uren van nood een gastvrijheid
heeft, genoten waar drie kwart der
bevolking dan nog dubbel en dik
voor heeft betaald I"
Onderscheiding troor Van Vollenhoven.
Aan den heer Van Vollenhoven,
Nederlandsch minister-resident te
Brussel, is de onderscheiding van
groot-officier der Kroonorde verleend,
wegens de diensten, welke hij aan
de'Belgische bevolking tijdens de-be
zetting heeft bewezen.
Iedereen hier verheugt zich over
deze zeer verdiende onderscheiding.
Een aan de onderscheiding toege
voegde mededeeling van den Belgi
schen minister van buitenlandsche
zaken wijst op het feit, dat de
onderscheiding aan v. Vollenhoven
tijdens diens missie is verleend,
terwijl het de gewoonte is buiten
landsche diplomaten pas bij hun
vertrek te decoreeren. De toekenniDg
van een hoogere onderscheiding dan
die, welke in den regel aan diplo
maten van denzelfden rang als v.
Vollenhoven worden verleend, toont,
hoezeer de Belgische regeering de
werkzaamheid van den minister
resident ten gunste der Belgische
bevolking op prijs stelt.
Looflsvfirhoogleg Rijkswerkltiden.
Naar vanwege de samenwerkende
.organisaties wordt medegedeeld had
den Vrijdagmiddag de vertegenwoor
digers uit de Centrale Bonden van
Rtjkswerküeden een conferentie met
den Minister van Oorlog.
Ter sprake werd gebracht, dat de
achterstand van de loonen, ommin
stens te voldoen aan het onderhoud
van de gezinnen, groot was en diens
volgens een verhooging van het loon
ook nog over 1918 gewenscht is. De
organisaties verzochten een verhoo
ging van f 5 per week van af 1 Juli 1918.
De Minister was bereid f 2 per
week te geven, doch zoo, dat de loonen
verkregen door overwerk worden
verrekend en wil de noodzakelijkheid
om terugwerkende kracht te verleenen
nog overwegen.
De afgevaardigden der organisaties
bleven evenwel betoogen, dat dit
Inderdaad te weinig was en gaven
een aantal voorbeelden van zeer lage
loonen.
Na eenig overleg was de Minister
bereid om het bedrag van f 2 tot f 3
te verhoogen en dit te verleenen van
af 1 Juli 1918.
toestand, van industrie, handel en
nijverheid. Toch is het bestuur daar-
door niet afgeschrikt voor de orga
nisatie dezer derde jaarbeurs.
Door medewerking van het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken zijn thans
verschillende buitenlandsche firma's
vertegenwoordigd. Deze derde jaar
beurs is 30°/0 grooter dan haar voor
gangster en ruim driemaal zoo groot
als de Eerste.'
Met kort woord werd de instelling
vervolgens door den heer Jhr. mr.
Ruys de Beerenbrouck, minister van
Binnenlandsche Zaken, geopend. Ia
de stad heerschte reeds vroeg be
drijvigheid en druktevele bezoekers
voor de Jaarbeurs kwamen aan.
Korte Berichten,
Te Almelo zfjn valsche kwartjes
in omloop. Ze zijn van verschillende
jaartallen, en zwaarder dan de echte,
terwijl de kleur meer blauwachtig is.
Naar de „Telegraaf" verneemt,
zal 3 Maart een regeeringscommissie
naar Londen vertrekken, die aan de
Nederlandsche regeering advies zal
hebben uit te brengen omtrent haar
bevindingen aldaar in zake haar
onderzoeljingen, omtrent het inter
nationale luchtvaartverkeer opge
daan.
De regeering heeft een aantal ont
werpen ingediend tot verhooging
der begrotingshoofdstukken, in ver
band met een nieuwe steunregeliu-
ling rijksambtenaren.
09 taruggaaf van onza schepen
door Amerika.
Een commissie is naar Londen
vertrokken, teneinde aldaar met
vertegenwoordigers der Amerikaan-
sche regeering te onderhandelen over
de teruggaaf onzer schepen.
De onderhaddelingen zullen in de
eerste plaats de regeling der ver
goeding, benevens het tijdstip van
d©n terugkeer betreffen. Een belang
rijk punt van bespreking zal nog
worden gevormd door de quaestie,
of de schepen in Amerika worden
vrijgelaten (zoodat zij eventueel met
een lading levensbehoeften naar
Nederland kunnen terugkeeren), dan
wel of zij in Nederland zullen
worden vrijgelaten en dus hun laatste
reis, in dat geval van de Ver. Staten
naar ons land, zullen maken met
Amerikaansche producten, waarvoor
hier een afzetgebied wordt gezocht.
Indische mail aaagshoudon.
Men deelt aan het Haagsche Cor
respondentie-bureau mede, dat de
brief- en pakketpost voor Ned. Oost-
Indië, welke werd verzonden met
het den 8en Februari jl. van Amster
dam naar Batavia vertrokken stoom
schip „Prins der Nederlanden", op
last van de Britsche autoriteiten te
Falmouth is ontscheept.
Arbe'd van da gehuwds vrouw.
Het „Volk" deelt mede dat Min.
Aalberse aan mej. Suze Groeneweg
.heeft verklaard, dat hij van zyn
aanvankelijk plan om het verbod van
arbeid der gehuwde vrouw in de
Arbeidswet op te nemen, was terug
gekomen. Tevens deelde de Minister
mee dat hy alsnog in het ontwerp
een bepaling zal opnemen, die
inrichting voorschrijft van lokalen
bij de fabrieken, waar vrouwen haar
kinderen kunnen voeden, zooals door
mej. Groeneweg was gevraagd.
Petroleum.
De Min. van Landbouw maakt
bekend: dat de bons 15 en 16 van
de Rijks-Petroleumdistributiekaarten
(groene kaarten) geldig zullen zijn
van 1 t/m. 15 Maart, en dat op elk
dezer (groene bons) geleverd zal wor
den 2 liter petroleum; dat dezelfde
bons (bruine kaarten) gedurende den
zelfden tyd geldig zullen zijn, en dat
op elk dezer (bruine) bons geleverd
zal worden 3 liter petroleum.
Het is verboden af te leveren op
bons, welker geldigheidsduur ver
streken, of op bons, die nog niet
geldig zijn.
Derde Nederlandsche Jaarbeurs.
Maandagmorgen had in de groote
zaal van »Tivoli" te Utrecht de
offlcieele opening plaats der Derde
Nederlandsche Jaarbeurs. Verschil
lende kamerleden en autoriteiten
woonden de opening bij. Ook de
ministers Ruys de Beerenbrouck,
Heemskerk, Van IJsselstein, Van
Karnebeek en de Vries waren aan
wezig.
In zijn openingswoord wees de
Voorzitter, Mr. Dr. W. A. van Zyst,
op den nog weinig moedgevenden
BUITENLAND.
Oe aanstaands voorioopige vrsda.
Volgens een bericht uit Genève
aan de „Voss. Zeit." bevatte de te
Lyon verschijnende „Progrès" onder
dagteekening 18 Februari de volgende
mededeeling uit Parijs„Volgens een
uit de allerbeste bron geputte mede
deeling mag worden aangenomen,
dat de tekst van de voorloopige
voorwaarden voor de vredesonder
handelingen ongeveer tegen 15 Maart
in handen der Duitsche regeering zal
zijn. De Entente zou dan aan de
rljksregeering en de Nat. Verg. te
Weimar ongeveer een week tyd
laten om een besluit te nemen, zoo
dat de beslissing den 23sten Maart
zou kunnen vallen. Dus bestaat er
alle reden om te veronderstellen,
dat aan de drukkende onzekerheid,
die thans omtrent de bedoelingen
der Entente ten opzichte van Duitsch-
lau{J heerscht, binnen ten hoogste
vijf weken een eind zal zijn gekomen1'
Da ontwapening van Duitschland
Parijs, 23 Febr. De bladen berich
ten, dat de ontwapening waartoe
Duitschland zal worden verplicht
door den nieuwen wapenstilstand,
den geallieerden in de gelegenheid
zal stellen hun strijdkrachten'te ver
minderen in de volgende verhoudin
gen: Amerika zal in Europa een
leger houden van 450.000 man,
Engeland op het vasteland 350.000,
België 100 000, Frankrijk 850.000
man.
Oe Dulticha oorlogsvloot.
Na in een artikel over de mari
tieme politiek gewezen te hebben
op de noodzakelijkheid van het bezit
van een oorlogsmarine in evenre
digheid met zijn kwetsbaarheid in
verband ook met zijn kolonies en
handelsmarine, en betoogd te hebben,
dat het Fransche koloniale bezit het
tweede ter wereld is, kom t de Temps'
met nadruk op tegen plannen tot
vernietiging van de uitgeleverde
Duitsche oorlogsbodems.
Dergelijke plannen kunnen slechts
verbazen, schrijft het blad. Wij
hoopten in de Duitsche schepen het
middel te vinden om gaten in onze
marine te vullen en veoral ook om
tegemoet te komen aan het tekort
in de sterkte ten gevolge van het
feit, dat tijdens den oorlog niets is
aangebouwd kunnen worden. Ter
wijl toch EDgeland, met een be
wonderenswaardige toewijding aan
de zaak der geallieerden, zijn koop
vaardjjvloot veronachtzaamde om al
zyn krachten to wijden aan de ver
meerdering van het aantal oorlogs
schepen; terwijl Amerika, nog niet
in oorlog, de verwezenlijking van
een geweldig marine-program kon
beginnen, welke thans wordt voort
gezet en Japan stelselmatig zijn
plannen voor een oorlogsvloot voort
zette, moest Frankrijk afzien van
eiken aanbouw, om al zijn arsenalen
en particuliere werken beschikbaar
te stellen voor de vervaardiging van
granaten, daar Frankrijk ook ervan
aan de geallieerde troepen leverde,
die aan zijn zijde streden. Frankrijk
heeft de afwerking van zijn op stapel
staande dreadnoughts stopgezet. De
Fransche vloot is geducht vermin
derd; de Fransche strijdkracht ter
zee berust uitsluitend op verouderde
schepen. Frankrijk heeft behoefte
aan oorlogsschepen en het zou met
groot leedwezen vooral slagkruisers
zien vernietigen, van welk type het
er niet een bezit.
Het Engelsche parlementslid, ma
joor Davies, voorzitter van de Unie
voor den Volkerenbond, meent dat
het de beste weg is, de Duitsche
vloot met de duikbooten niet onder
toezicht en leiding van het volke
ren verbond te plaatsen. Zoodoende
zou zij de kern van een interna
tionale politiemacht vormen, waarop
men zou kunnen antwoorden, om
aan de besluiten van het verbond
bracht by te zetten.
Da toestand te MOnchen.
Berlijn, 24 Febr. Men schijnt den
politieken toestand te München een
weinig voorbarig als geregeld te heb
ben voorgesteld. Naar aan de Vossi-
sche Zeitung gemeld wordt, ziet men
in „burgerlijke" kringen te München
den toestand heel ernstig in.
Da moordaanslagen te M uachan.
Berlijn, 24 Febr. De „Vorwaerts"
verneemt uit Müncheneen vooraan
staand partijgenoot, overgekomen om
ons te onderrichten, verschaft ons
de volgende inlichtingen over den
moordaanslag op Auer en andere
socialistische ministers; deonafhan-
belyken eri de Spartaciërs, die te
München de heele pers gemuilkorfd
hebben, zijn krampachtig in de weer
om den moordaanslag op Auer te
verdonkeremanen. De waarheid Is,
dat de aanslag op Auer door volkomen
onder onafhaokeiyken en Spartaci-
schen invloed^ staanden zgn. „revo
lutionairen arbeidersraad" is gepleegd.
De dader is een lid van dien raad,
genaamd- Aloys Lindner, een slager.
Lindner loopt allerwego met zijn daad
te koop. Niettemin is hij op vrije
voeten en niemand denkt eraan, hem
op te pakken. Kenschetsend is, dat
Lindner vóór zijn daad door den
ingang der afgevaardigden de zittings
zaal is binnengekomen. De wacht
van den Landdag heeft hem dus
doorgelaten. Deze, door de republi-
keinsche bewaking gevormd, stond
trouwens met den dader in verstand
houding.
Ze verklaarde dadelijk ten over
staan van parlementsledenafgezien
van Auer zouden Timm en Bosshaup-
ter er nog aan moeten gelooven.
Lindner heeft, na Auer te hebben
neergeschoten, naar Roashaupter uit
gekeken. Toen hij hem niet bemerkte,
knalde hy lukraak de zaal in, waarbij
de afgevaardigde voor het centrum,
Osei, werd gewond, die aan de ge
volgen is overleden. Toen de daad
werd gepleegd, zaten de tribunes
stampvol leden en aanhangers van
den revolutionairen arbeidersraad,
die met handgranaten en revolvers
bewapend waren,
voorzitter van den arbeidersraad, riep,
toen de schoten verklonken waren,
van de tribune af„dat is de wraak
van het proletariaat". Een duidelijk
kenteeken, dat hij en zijn geestver
wanten reeds van Lindner's daad en
de drfjfveeren daartoe op de hoogte
waren. Kenschetsend is ook, dat een
hospitaalsoldaat van de republikein
sche bewaking tegen den in zijn bloed
badenden Auer zei„verdiend heb
je het niet, dat ik je help. Ik doe
het alleen als mensch". Toen Auer
om cognac vroeg, weigerde de hos
pitaalsoldaat dit met de gevoelvolle
woorden „je bent er toch aanstonds
geweest".
Spartacus In hit Industrlsgeblad
Berlijn, 24 Febr. Uit Essen schrijft
n, volgens de „Vorw&rts" vol
komen betrouwbaar
dat blad, dat de Spartacisten zich
schuldig maken aan gruwelijke mis
daden. Vrijdagmiddag drong een bende
van 200 man met geweld een mijn
in Alten-Essen binnen. Zij bestormde
het magazijn en stal dit leeg. Een
andere bende trok de liftmanden
omhoog en smeet de volgeladen
steenkelenwagens omlaag. De lucht
koker werd hierdoor zoo vernield,
dat de mannen, die op dat oogen-
blik in de mijn werkzaam waren,
ten getale van 600, gevangen zaten.
De tweede uitgang werd door dezen
troep eveneens vernield. Volgens
de directie zal het veertien dagen
duren voor de werklieden bevrijd
kunnen worden. De commissaris
van politie, die de menigte wilde
kal meer en, werd
Den Haag, 25 Februari 1919. De
miniBter van Marine, jhr. mr. Ruys
de Beerenbrouck, is voornemens
Woensdag a.s. naar Nieuwediep te
vertrekken, teneinde Donderdag al
daar verschillende maritieme instel
lingen te bezichtigen.
De minister is vergezeld doorzijn
adjudant, den luitenant ter zee le lel.
Ten Broecke Hoekstra en den luite
nant ter xee le kl. Diephuis, die
eerlang als adjudant van den minis
ter van marine zal optreden.
Ean complot tegm Wilton.
Londen,* 24 Febr. Volgens bericht
uit New-York, deed de politie Zondag
een inval in een gebouw, waarin
Spaansche radicalen een bijeenkomst
hielden en arresteerde 14 Spanjaar
den, beschuldigd betrokken te zyn
bij een samenzwering om Wilson
te vermoorden. Twee Spaansche
anarchisten, die verklaarden aange
wezen te zyn bij Wilson's aankomst
te Boston een bomaanslag op hem
te plegen, waarschuwden de politie.
Da aanslag op Glamescsau.
Parijs, 24 Febr. Clemenceau is
thans buiten gevaar. Men heeft hoop,
dat hij Donderdag de conferentie
weder zal kunnen presldeeren. Door
zijn afwezigheid is de arbeid eenigs-
zins vertraagd. Pichon heeft echter
aan de buitenlandsche journalisten
medegedeeld, dat het werk in de
commissies goed vlot en dat de
vredespreliminairen waarschijnlijk ge-
teekend zullen kunnen worden voor
het door Wilson aangegeven tijdstip,
misschien half Mei.
De bladen eischen, dat de raad
zich in de eerste plaats bezig houdt
met da preliminairen voor den vrede
met Duitschland; daarna kunnen
dan de territoriale quaesties tusschen
de andere volken behandeld worden,
Da Emir van Afghaalstan.
Londen, 24 Febr. Uit Kaboel is
bericht ontvangen van den dood van
den Emir van Afghanistan. Bijzonder
heden ontbreken nog, maar het schijnt
dat de Emir in den vroegen ochtend
is aangevallen en doodgeschoten,
terwijl hij op 20 dezer in het kamp
van Laghman vertoefde. Geen arres
taties hebben tot dusver plaats gehad.
De beweegredenen van den moord
zyn nog duister.
Amarikaansohs fcoUn gotdkoeper
daa Engalscha.
De correspondent van de „Times"
seinde Vrijdag uit RomeMen meldt
dat (aan Italië) uit Amerika een
aanbod is gedaan voor de levering
van 3 millioen ton steenkolen jaar
lijks tot een prys, die lager is dan
die van Britschen steenkool, met
inbegrip van de vracht.
Tsgaa da „drooglegging".
Londen, 24 Febr. De „Times" ver
neemt uit New-York: Door het ge
heele land dreigen stakingen uit te
breken, wanneer de „drooglegging"
krachtig wordt doorgevoerd na 1 Juli.
Men vermoedt, dat er ernstige on
lusten in Italië zijn uitgebroken.
Reizigers deelen mede, dat de repu
blikeinen in Lombardije de republiek
hebben uitgeroepen.
QEMENQD NIEUWS.
Boston, 25 Febr. In een rede
voering welke President Wilson hield
zeide hij dat hy geen rapport zal
uitbrengen over de vorderingen der
vredesconferentie.
Hij verklaarde getroffen te zyn
door de gematigdheid waarmee de
nationale eischen worden bepleit.
Londen, 25 Febr. Een amendement
van de arbeiderspartij op het ontwerp
inzake het instellen van een com
missie, van onderzoek naar den toe
stand in het steenkolenbedrijf werd
met 257 tegen 48 stemmen ver
worpen.
Weenen, 25 Februari. De bladen
maken melding van een scherpe af
sluiting der Italiaansche grens. Voor
d6 leden der Entente-commissie
wordt door dit verbod geen uitzon
dering gemaakt.
De broodkaartsndiefstal te
Dordrecht.
Te Rotterdam zijn aangehouden
twee Dortenaars en een sergeant uit.
Delft, verdacht van den diefstal van
68,000 broodkaarten uit een spoor
wagen te Dordrecht. Twee hunner
hebben reeds bekend. ,Ze blijken te
Rotterdam [ongeveer 30,000 kaarten
van de 91e en 92e week te hebben
verhandeld.
Een caféhouder van den Schiedam-
sche dijk is in bewaring gesteld we
gens heling. De kaarten werden voor
10 cent per stuk door de dieven van
de hand gedaan.
Gskrulsigd
Het anti revolutionaire dagblad De
"Amsterdammer" gaf dezer dagen
ige artikelen over „de christenen
en de kunst".
Daarin ziet de Redactie de vraag
onder de oogen, hoe de christenen
moeten staan tegenover de tooneel-
kunst.
En dan schrijft ze o.m. het volgende
Als een dergelijke poging, kan zeker
ook in aanmerking komen, hettooneel-
stuk wat op 28 Febr. 2 en 4 Maart
in het gebouw van den R. K. Volks
bond aan den Molengracht voor het
voetlicht zal worden gebracht.
Het is een Bijbelsch drama, waarin
de psychologie van het Joodsche volk
tegenover Christus wordtuitgebeeid.
Zonder den Christus zelf ten tooneele
te brengen, schildert het ons het
gebeuren van de dagen der goede
week, zooals dat zich afspeelde in
Caephas-paleis op Palmzondag, in
den zaal van het Sauhedrin, waar
Judas zijn meester komt verkoopen,
op hét Tempelplein te Jerusalem, waar
op Vrijdagnamiddag het dagelijksch
wierookoffer wordt gebracht.
Volgens mededeelingen is er naar
gestreefd costumes en ensceneering
zoo historisch mogelijk in stijl te
brengen.
IK6EZ0NDE".
Mijnheer de Redacteur.
Wij hebben ons afgevraagd of het
gewenscht en nuttig zou zijn, nog
verder met den heer Verstegen een
polemiek te voeren over de Brand
stoffen-distributie.
Inderdaad lokt ons dit niet aan,
omdat genoemde heer onze toeh
waarlijk duidelijke uiteenzetting (zie
uw blad van 18 dezer) volkomen
negeert, en zich, op de bij hem ge
bruikelijke wijze met vele woorden
die om de zaak heendraaien ver
oorlooft grapjes te maken, om aldus
te pogen zijn figuur te redden.
Of zulks dezen distributie directeur
gelukt is, daarover oordeele de lezer.
Wij constateeren alleen dat deze
criticus, die slechts onkruid in ande-
rer tuintjes zoekt, er niet in geslaagd
is ons te weerleggen, noch zelfs om
zijn ongemotiveerden en ongegronden
aanval goed te praten.
Inmiddels blijven wij van meening
dat iemand, die een functie bekleedt
als deze heer Verstegen, niet de
aangewezen man is om te oordeelen
over de wijze waarop andere crisis-
linstellingen haar taak vervullen.
Dkhrvoor zijn er andere mannen en
organen voldoende, die bovendien
kunnen oordeelen met kennis van
zaken.
Onze Commissie meent dat deze
zaak onzerzijds in ons vorig artikeltje
voldoende is toegelicht en wenscht
hiermede het debat te sluiten.
De Brandstoffen-Commissie
CORRESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek moesten de
verslagen van de uitvoering „Sere-
nata", alsmede die van de vergade
ringen van den Timmerliedenbond en
der afd. Helder van de S.D.A.P. tot
het volgend nummer blijven 1
Burgerlijke Stand v. Helder,
Van 22 tot 24 Februari.
BEVALLENA. Kroes de Joode,
d.A. A. Bootsma—Reijnhout, d.
J. Janzen-Tigchelaar, z.
OVERLEDEN: M. P. Ike-Klercq,
34 j.S. Wouters-Burijnen, 77 j.
VISSCHERIJBERICHTEN
Aangebracht te Nieuwediep.
31 Febr Door gnrnalenvissoheiB140 K.Q
gekooeie garnalen, per K.Q f 018 a f 0.31.
26 F»br. v/m 8 urr Nleta binnen.
MARKTBERICHTEN
Broek op LingedUk, 34 Februari 1918.
Roode kool le soort f 13.20, mindere f 6.- a
f 6.60, etoit f7— a 18.-, gele kool 111 DO.min
dere 6 6. a f 4 60, stort f 7 a f8.—Deemche
witte le eoort f7.-, mlndeie f 8 60 a f 4 60,
uien, (dietrlbutle) f lOS", peen,(distributie), f6.
Pnnaerand, 38 Februari 1919,
- stapels Fabrlekekaaa per CO K B f 0.-
10
i
f 0-
ileele
- Middelbare
Bondeebe kaai CO f 0.«
- K.Q. Boter per K B. 0.- 11 a-
290 Runderen
9S vette per K.B. I 213 f 8 -
195 melke en gelde f 860,- f76a-
- Stieren 0.— .1 0 -
46 Paarden 800.- t 800.-
- vette Kalveren per K.6 f 0.— f 0 -
- graekalveren per etnk f 0,-,f 0.—
740 nuchtere ld. per etuk f 16 f 6J. -
fok kalveren per etuk t 0. f 0-
Slacbtkalveren t 0.— f 0. -
106 vette Verkene per K.B. I 2 f 3.83
41 magere ld. per etuk i 66— I 85
46 Biggen per etnk f ÏS - I 40.-
- Veulen» f 0.— f 0
946 Schnpen 8J- f 180
- Overhouden f 86.— f 64.—
I 0.- I 0.-
t 0.- I 0 -
i of a-
f 0.- f 0.-
etaka f 0 - I 0 -
I 0.1 0-
I 0.10 I 018
I 0.- f 0 -
I 0.- I 0.-
Qanien
- Kalkoenen
Zwanen
Kipeleren per
- Pendelaren iw
- Klévltaeleren per atak
ittS