Eerste Blad.
I. GRUNWALD, ke<zerstraat ios.
Uitgever l O. DB BOER Jr., Maldw. Oplaag 7000 g». AaooPBinantoprljsIn de ataj I 1.10, par ja.t I 1.88, Balteoland t g.3S. Lo»»e «X. 3 ot. Advortoml6n qarrcflal 15 ot. 10% OorlogatooSlag.
Bomeenlelijke grondprijzen,
grondpolitiek en grond-
bndrijven. jj
3L0T..
Er is, het behoeft na al het voren
staande wel geen betoog meer, geen
eenvoudiger en meer afdoend middel
voor een gemeente om onredelijke
stijging der grondprijzen te voor
komen en om de uitbreiding der be
bouwde kommen in de gewenschte
richtiDg te leiden dan het aankoopen
van gronden. Geen „smalle rand"
kan zich vormen', als de gemèi.nte
zelf de meeste bouwterreinen, of al
thans aanzienlijke bouwterreinen op
plaatsen, waar bouw van verschillend
karakter noodig is bezit; geen prijs
opdrijving van bouwterrein is moge
lijk, wanneer de-gemeente te allen
tijde bouwrijpe perceelen op aan
nemelijke voorwaarden kan aan bieden;
geen gevaar bestaat er, dat de meest
gunstig gelegen terreinen het laatst
ter bebouwing worden opengesteld,
wanneer-de-gemeente zelve, stelsel
matig, de omzetting van akker en
weiland in bouwterrein heheeracht.
De gemeenten, die van oudsher in
de onmiddellijke omgeving harèr
bouwde kommen een belangrijk grond
bezit hebben, verkeeren uit den aard
der zaak in de gemakkelijkste pc sitie.
Ook voor de gemeenten, dieJroopen
konden en koehtenr toen z(j tegc n be
taling der cultuurwaarde eigeiiares
van den bodem konden worden, shot
voeren van een goede gretodpoiitiek
een betrekkelijk eenvoudige zaak.
Voor de gemeenten, die, om welke
oorzaken dan -ook, eerst tot het be
sef, dat grondbezit onmisbaar is, ont
waken op een. tijdstip, waarop ook
voor de gronden, die aog geen bouw
terrein zijn, wegens'de verwachting-,
dat zij dit zulten worden, méé dan
de cultuurwaarde wordt gevraagd;is
de toestand verreweg het moeili kste.
Onze gemeente h»eft tot deze laat
ste groep behoordrDe vraag, om welke
reden, op grond van welke ov trwe-
gingen zy zich met reed» jaren ge
leden een belangrijk grondbezi bin
nen -de verdedigingslinie heeft ver
zekerd, willen wij laten rusteni. Een
feit is het, dat tot voor. enkele jaren
het grondbezit - der 'gemeente van
geen beteekenis was.
Wat moet nu in het algemee 1 een
■- gemeente doen, die in de omstandig-
- heden verkeert; waarin Helder zich
voor een paar jaren bevond
Zy kan trachten de zaak dooij mid
del van gedetfeileerde voorscb iften
harer bou w-en woonverordening ten
-deele te dwingen. Ueheel ardóenüe
is dit middel nooit en het fhalt bb ven-
dien, wanneer niet voldaan ^rordt
aan «enige voorwaarden, waarop wjj
wellicht later, by behandeling van
het vraagstuk der stadsuitbreiding
in engeren zin, terugkomen. Ook
een gemeente als dezeMnoet dus tjrach
ten grond te koopen. Koopt zij gjrond,
die onmiddelyk- bij de bestaande be
bouwing aansluit, dan zal zij daa voor
zeker een hoogeren prijs dan dj) cul
tuurwaarde moeten voldoen; 1 hopt.
zij grond, die niet dnmiddeiyk pij de
bestaande bebouwing aansluit dan
zal zij wellicht weinig meer 'dan de
cultuurwaarde hebbonte betalen en
zal zy, door rationeelen aanleg van
straten enz., den bouw-op eepigen
afstand van het ^centrum kupnen
bevorderen en daardoor een zich
vormenden smullen rand kuanen
breken.
Het ia 'gewenscht, dat" de;, grond,
die de gemeente koopt, afzonderlijk
wordt beheerd,'in een z.g.g-ónd
bedrijf wordt gebracht, en wal om
twee redenen. In de eerstei-p aats,
omdat de oprichting van een dergelijk
bedrijf een vlot beheer veel eenvou
diger doet zijn, dan wanneer dit deel
van de. taak der gemeente niet;a,.h.w.
is losgemaakt uit het samenste^ van
haar plishten en zorgen; inde tweede
plaats om financieels -redenen Die
financieel* redenen zijn in vele ge-
gemeenten de voornaamsteaanle ding
geweest tot instelling van een
grondbedrijf.
Om dit duidelijk te maken moeten
wfj ons eerst voorstellen, hoe onge
veer de gang van zaken is,wanneer
een particuliere ondernemer o
bouwgrond-maatschappij terreinen
koopt.
In den regel moet een prijs betaald
worden, die hooger is dan de cultuur
waarde. Boeren en tuinders zyn al
lang wijs geworden en laten zich tot
verkoop van onder de rook eener stad
gelegen gronden niet meer verlokken,
dan tegen een prijs, die hooger is
dan de som, die het land voor hun
bedrijfwaard is. D© bouwgrond
ondernemer betaalt dien prijs. Hij
neemt voor een deel van de koopsom
hypotheek en moet daarvan rente
betalen. Hij derft bovendien de rente
van het kapitaal, dat hy zelf in de
zaak stak en mist ook voorioopig
iedere ondernemerswinst. Hy moet
nu straten en riolen aanleggen en
kan dan geleidelijk trachten weer
verkoopen. (Het geval, dat hy zelf
bouwt, laten wijeenvoudigheidshalve
buiten beschouwing;. Wat doet hy
intusschen van jaar tot jaar? Byde
boekwaarde van den grond, dat is de
prys, die hy er zelf voor betaalde,
schrijft hy bij de rente, die hy be
talen moet, of derft van eigen kapi
taal, de kosten, die hy heeft om den
grond tot bouwgrond te maken en in
net algemeen alle lasten van zyn
bedrijf, voor zoover zy op den grond
in kwestie betrekking hebben. Voor
zoover nu geen bijzondere omstandig
heden hem tot ontydigen verkoop
dwingen, verkoopt hij niet, vóór hij
uit den prijs, dien hy bedingt, en ai
deze kosten een zoo groot mogeiyke
ondernemerswinst haleD kan. De
grootte van die winst bepaalt in
hoofdzaak, of men van behoorlijk
zakendoen, dan wel van grond woeker
spreken moet.
De gemeente nu, die gronden koopt,
staat er ongeveer juist zoo voor als
de particuliere bouwondernemer,
n móet haar beheer niet op
winstmaken ingericht zijn. Vóór nu
evenwel de gemeentelijke grondbe
drijven werden ingesteld, handelde
de gemeente, by het financieren van
haar grondaankoopen geheel anders
dan de bouwondernemer. De koopsom
van gekochte gronden werd betaald
uit de buitengewone omstandigheden
d. w. z. uit de opbreDgst eener geld
leening. Op de begrootiDg van vol-
jaren kwamen rente en aflos
sing dier leening als uitgavenvoor,
daartegenover stonden als inkomsten
de ontvangen huren, pachten e.d.
Het spreekt vanzelf, dat, vooral als
de gemeente boven de cultuurwaarde
kocht, de „lasten" steeds üooger wa
ren dan de lusten. Wel was,alsb.v.
na 40 jaren de gesloten leèningwas
afgelost, de gemeente de geheels
waarde van den grond op dat tijd
stip rijker geworden, maar daarvoor
was dan ook jaren achtereen het
budget gedrukt geworden. Groote en
geregelde aankoopen, hoe wensche-
iiji- .-./.b ia ivogiiioui, werueu meiuuux
praktisch onmogelijk. Immers, de
steeds stijgende bedragen der ver
schuldigde aflossingen, zouden al
spoedig op zoo'n groot deel der ge
meentelijke inkomsten beslag hebben
gelegd, dat de gemeentelijke weik-
zaamheid op ander terrein daardoor
ernstig belemmerd zou zijn geworden.
Toen is men tot oprichting dei
grondbedrijven overgegaan. Om in de
teiminologie der Gemeentewet te
spreken, de eigendommen, welke in
tiet-grondbedrijf worden opgenomen,
worden afgescheiden van de andere
inkomsten en uitgaven der gemeente
beheerd.
De grond, die de gemeente koopt,
gaat evenmin als andere groèden,
onder normale verhoudingen in
waarde achteruit. Zelfs mag in het
algemeen op een geleidelijke, en in
de nabyheid der bebouwde kommen
op een vrij snelle via.ti festij ging
gerekend worden. Koopt dus de
gemeente voor b.v. f 100.000 grond
betaalt zy daarvoor niet zeer
belaDgryk meer dan de werkelyke
waarde is, en de gemeente leent
datzelfde bedrag om haar aankoop te
betalen, dan mag men aannemen, bf
dirt de waarde van den grond gehjk
is aan het bedrag der ontstane schuld
(en spoedig meer bedragen zal?, bf
dat de waarde van den grond wellicht
een weinig minder is dan het bedrag
der schuld, maar dat zy binnen
weinig jaren daaraan gelijk of ^zelfs
grooter zijn zal.
Nu rust in het algemeen op een
gemeentebestuur wel de verplichting
om te zorgen, dat de gemeente niet
verarmt, echter niet de verplichting
om te zorgen, dat zij rijker wordt,
d.w.z.' om het heden ten bate vin de
FEUILLETON.
DE STAMBOOM
VAN Mr. BROOKLEY
D00B
M. Vv SNOEK.
8).
Het vUlnsóó dat ib juffrouw Mary
als buurdame had.
Huib 'trbf ihet minder- gélukkig.
Want juffrouw Florence was, den
prins toebedeelden hij zelf uitver
koren, om Mr. Brookley de geheim
nissen te ontsluieren van den ge-
mtenschappeiyken-stamboom.
Ik had met hem te doen Maar
al waS"het dan*•hen-tegenvaller, hij
droeg tiht met "gehctentreld en met
bonne mine A mauvais jeu.
Prins Lorch scheen het vanzelf
sprekend- te vinden, dat de meest
Joq voorrechte plaats voor hem ge
reserveerd was en gedroeg zich vrij
onhebbeiyk. Wy tweeën bestonden
heelemaal niet voor hem, of liever
wij drieën, als ik:-juffrouw', Mary ook
mede-tel. Mr. Brookley was te zelf
bewust om zich te lateir ecarteeren
of te overbluffen door vertoon vap
hoogheid, en vermoedeiyk ook drong
bet niet eens tot hem door.
Juffrouw Florence was er eigenlijk
nog het slechtst aan toe, overge
leverd aan de pretentieus© vorme
toekomst te belasten. Indien dus
(omdat men slechts ouder beding van
aflossing geld leenen kan) jaarlijks
een gedeelte van de voor den grond
aankoop gesloten leening moet worden
afgelost, bestaat er geen enkele reden,
waarom dat bedrag uit de belastiDg
penningen moet worden verkregen.
Het bedrag kan ook genomen worden
uit de opbrengst eener volgende
leening, de gemeente blijft daardoor
even ïyk als zij was en aan de
eischen van goed beheer is behoorlijk
voldaan.
Is echter de grond voor meer dan
de cultuurwaarde gekocht, dan zullen
de wei keiljke lasten, rentegronden
polder lasten, kosten van beheer e. d.,
ui den regel ouk houger zijn dan de
opbrengst. Het bedrijf lijdt dan een,
zeker verlies. Wanneer in dit geval
de grond reeds waarde als bouwterrein
heeft, of spoedig het karakter van
bouwterrein zal verkrijgen, bestaat
er geen bezwaar tegen, dat de ge
meente doet als de bouwgrondonder
nemer, dat zy n.1. in de verwachting
zyn, dat die waarde als bouwterrein
naeemgeu tijd hetzy door vei koop,
üetzlj door de te bedingeu erfpachts-
rechten zal worden gerealiseerd,
bedoeld verlies bijschrijft-oy de waarde
van den grond, m.a.w. aanneemt en
in haar administratie tot uitdrukking
brengt, dat de grend, dien zij kocht,
jaarlijks minstens met het budrag
van dit verlies in waarde vooruit gaat.
De praktische beteekenis hiervan is,
dat ook dit verlies niet uit de belas
tingpenningen behoeft te worden
gedekt, maar uit de opbrengst eener
geldleening kan worden gevonden.
Een voorbeeld kan dit alles duide
lijker maken. Siel.de gemeente koopt
een H.A. grond tegen f 1.50 den M1.,
dus voori f 15 000. Imde boekhouding
van het grondbedrijf wordt de waarde
van dien grond dus ook voor f 15.000
opgenomen en daar tegenover komt
een schuld (wegens geleende gelden)
van hetzelfde bedrag te staan. De
waarde van den grond vermindert
met; wordt dus op het geld van de
eeno leening afgelost, dan kan daar
voor geld van een andere leening
m de plaats, komen.
Maar de grond wordt nog gebruikt
als tuinland. Hij brengt dus misschien
f450 aan paent op. Daartegenover
staan dan de uitgaven, n.1. f 750 aan
rente en misschien f 60 aan verschil
lende lasten, kosten v,an beheer e. d.
De gezamelyke lasten bedragen dus
f 800, de baten f 450, het verlies
f850. Was er geen grondbediyf,dan
zou dit verlies uit de gewone middelen
der gemeente, dat is uit de belastingen,
moeten worden gevonden. Nu er wel
«»n grondbedrijf is, neemt men aan,
pFk één
f 15850 is geworden, tiet bedrag
dezer waardestijying maakt dus het
verlies goed. Omdat men het als een
waardevermeerdering beschouwt, be
hoeft deze f 350 nu niet uit de gewone
middelen der gemeente te worden
gedekt, maar kan als kapitaald.w.z.
uit de opbi engst eener geldleening,
aan het bedryt worden uitgekeerd.
Hoe gering het risico is, dat de
gemeente hiermede lo.ipt, zoolang zij
vdor betrekkejyk lage prijzen koopt,
volgt wel hieruit, dat in het gegeven
voorbeeld de boekwaarde van den
grond eerst na 40 jaar verdubbeld
zal zijn, zoodat als dan de verkoops
waarde van f 1.50 tot slechts f 8.
per MA gestegen moet zyn, om. de
gemeente voor verlies te vrijwaren.
Indien derhalve de gemeente voor
niet al te overdreven piijzeii koopt
en indien zij zich niet vergist in
haar vermoedens omtrent het toe
komstig verloop dier pryzen, biedt
het grondbedryf haar de gelegenheid
om, zonder in ander opzicht haar
werkzaamheid aan banden te leggen,
haar grondbezit zoover uitte breiden
als vóór een goede vervulling van
haar taak noodzakelijk is. Tegen het
laatste tracht men te waken door
in de verordeningen op de grondbe
drijven periodieke taxatie van de
ingebrachte gronden voor ie schrijven.
In den regel worden die taxaties
in de 5 jaren herhaald. Bij
zorgvuldig beheer is de. kaDB op
ernstige vergissingen zóó gering, dat
de gemeente zonder eenig bezwaar
de risico staan kan, voortvloeiend
uit de verplichting cm, als bij een
taxatie de werkelyke waarde van
eenig terrein of van een groep van
terreinen geringer blijkt te zyn dan
de boekwaarde, dit verschil in b.v. 5 I Duitschland wordt verder opge-
jaren bij te passen. dragen alle maatregelen te nemen,
Voor het betalen van te hooge teneinde dezen doormarsch goed te
prijzen kan men zelf waken. Zoolang doen verloopen en verder zoodanige
niet méér behoeft betaald te worden inrichtingen van elke soort te maken,
Als laatste woord voor het eerste
gedeelte van dit artikel leze men
grondbedrijven in plaats van grond-
bezwaren.
lijk beid en" de affectatie van ha
cavalier.
Voor zoover er eenig algemeen
discours gevoerd werd, ging dit uit
van vader Brookley, die met een
bruuske gemoedelijkheid zich van
zijn plichten als gastheer kweet.
Wat er alzoo besproken werd, zou
ik werkelijk niet meer durven zeggen,
want mijne buurdame nam mijne
aandacht meest- in beslag, en ik had
het met haar veel te druk om van
iets anders veel notitie te nemen.
Oek van het menu kan ik niet veel
navertellen, al moet het dan, zooals
Huib me later verzekerde, bijzonder
voortreffeiyk geweest zijn. Ér werd
een goed glaasje wtjrrbtj geschonken,
dat vooral zijne „Durchlaucht" alle
r 'bewees.
Mijne buurdame bleek een gezellig
praatstertje.
Ik geloof; die kan keuvelen over
allerlei dingen die je" niet interes
seeren, maar die belangwekkend
worden door de wijze waarop zij ze
te pas brengt. Af en toe was ik het
niet heelemaal met haar eens en
was ze er wel eens naast, vond ik.
Maar wie denkt nu aan tegenspraak
of aan critiek als een vriendelijk
spotvogeltje van den hak op den
tak springt en telkens vraagt of je
het niet met haar eens bent?
Allemachtig aardig dat jonge goed
jonge katten, jonge geitjes, veulen
tjes, jonge honden, en jonge
meisjes vooral 1 placht mijn oude
vriend van Beusekom te zeggen. En
die kon het weten.
dan hier in den Helder, van f 1.—
tot f 1.80 (voor de gronden van Spruit)
is het risico, dat de gemeente met
haar grondbedrijf loopt uiterst gering,
ook al zullen de bedragen, welke
moeten worden bijgeschreven, wel
eens vrij hoog lijken. Als men even
wel nagaat, hoeveel ceyiten waarde
vermindering dit per M* beteekent,
zal men zien, dat dit zóó weinig is,
dat de gemeente er zich niet door
kan en mag laten weerhouden om
voort, te gaan op den weg, dien zy
sedert enkele jaren met succes is
opgegaan
Beteekent dit, dat de gemeente
alle prijzen zal moeten betalen, die
de grondeigenaren vragen, telkens
weer wat meer, dan bij een vorige
gelegenheid werd betaald? Aller
minst. De gemeente beschikt thans
over zooveel terreinen, dat zij niet
alleen voor rie naaste toekomst in de
behoefte aan bouwterrein voldoende
kan voorzien, maar dat, zijn wy wel
ingelicht, ook de aanleg van het
spuikanaal ec de uitvoering van het
nieuwe uitbreidingsplan verzekerd
zijn. De gemeente was laat, zeer laat,
toen zij knopen ging, maar gelukkig
nog niet geheel en al te laat. Voor
ioopig beeft zij geen haast meer en
de grondeigenaren, die op verdere
opdrijving van do prijzen hopen,
zullen goed doen met hun verwach
tingen niet te hoog te spannen. De
gemeente heeft hen thans niet dadeiy k
noodig. En heeft zij hen noodig, dan
staat in laatste instantie ook het
middel der onteigening haar ten
dienste. Er worden b(j onteigeningen
wel eens onverwacht hooge schade
vergoedingen toegekend. Maar' hier
in den Helder staat in ieder geval
de gemeente sterk, waar zy in jaren
van hooge grondprijzen, voor gronden,
die zij noodig had, op de gunstigste
plaatsen niet meer dan f 1 50. op iets
meer afgelegen punten f 0.90 k f 1.-
betaalde.
Bovendien zullen ook de bepalingen
nopens de onteigening in het belang
der Volkshuisvesting nog wel eens
worden herzien en dan zeker niet in
het voordeel der eigenaren, die uit
speculatieve oogmerken den verkoop
hunner gronden weigerden.
8Ur[EHUM0
Verbreking van den
wapenstilstand
De Poolacha troepen te Duzig.
Berlijn, 28 Maart. Op 26 Maart
des avonds heeft de Fran9che voor
zitter van de wapenstilstandscom
missie te -Spa, generaal Nudant, de
volgende nota aan de Duit.3che
wapenstilstandscommissie overhan
digd
In overeenstemming met de beslui
ten van den Oppersten Oorlogsraad
der geallieerde en geassocieerde
regeeringen te Pary's tot de uitvoering
van art. 16 van hot wapenstilstands
verdrag van 11 November 1918, wordt
aan de Duitscbe regeering opgedra
gen bet Poolsche leger van generaal
Balier, hetwelk een deel uitmaakt
van de geallieerde legers, to« te
staan door Danzig naar Polen te
marcheeren, teneinde de orde in
deze streek te bewaren.
die voor den marsch dezer troepen
door die havenplaats noodzakelijk
zijn. Elke weigering van dezen eisch
zal worden beschouwd als een breuk
van het wapenstilstaüd8tractaat,door
Duitscbland begaan.
In verband hiermede worden de
Duitsche vertegenwoordigers in Spa
verzocht van de Duitsche regeering
volmachten te erlangen, die noodig
zyn om de uitvoering van dezen
nieuwen eisch te regelen.
De Duitsche regeering heeft hierop
een nota, onderteekend door Erzber-
ger, overhandigd, waarin gezegd
wordt, dat de Duitsche regeering de
gevolgen van een dergelijke maat
regel niet voor hare verantwoording
kan nemen. Vooral in verband met
Bolsjewislische troepen in de
streek van Danzig. De Duitsche
regeering wenscht in Danzig hare
macht niet aan een nïet-Duitsch
leger over te dragen. Van Duitsche
zyde zullen nieuwe voorstellen naar
aanleiding van dezen eisch der En
tente gedaan worden.
Hóngirlja.
Communistische mastregslen.
Boedapest, 27 Maart. De revoluti-
onnalre radenregeering heeft een
verordening uitgevaardigd, waarbij
tot de socialiseering der flnancieele
instellingen besloten wordt.
De regeering besloot den volksge
machtigde voor de financiën te mach
tigen tot het openen der safes van
de financieels instellingen. De tegen
waarde der zich in de safes bevin
dende gouden munten, baar geld en
buitenlandsche geldsoorten wordt op
de rekening-courant ingeschreven.
Geldswaardige papieren en andere
voorwerpen van waarde en geschrif
ten blijven in de safe's. Wie den
sleutel van zyn safe niet binnen acht
dagen ter beschikking stelt, diens
safe wordt opengebroken en dè inhoud
in beslag genomen.
Qcidranttoeneering.
Boedapest, 28 Maart. De volkscom
missaris van justitie heeft last ge
geven dat tot nader order op grond
van »en rechteriyke beslissing aan
kapitaal en intrest in totaal niet
meer den 1000 kronen mogen worden
uitbetaald. Bedragen welke deze som
overtreffen moeten door den debiteur
worden gedeponeerd by een der
flnancieele instellingen welke onder
de controle van den revolutionairen
regeeringsraad staan.
ii vb
kronen worden uitbetaald.
De uit de gevangenissen ontslagen
personen krijgen van hun geld en
overige geldswaarden niet meer
dan 1000 kronen.
Zorg voor de gezondheid.
Boedapest, 27 Maart. Volgens de
„Vöiö« Hjsag" zat binnenkort een
byzonder volkscommissariaat voor
de openbare gezondheid worden op
gericht. De geneesheeren worden
ambtenaren der radenrepubliek en
ontvangen een vast salaris. Particu
liere geneesheeren, die van de patiön-
ten honorarium ontvangen aullen
niet meer bestaan.
De militaire toestand.
Reuter verneemt; dat de Hongaar-
sohe regeering aan Servie den bols-
jewistischen oorlog heeft verklaard
en de Russische grens heeft open
gesteld.
TeDzlj zich onvoorziene omstan-
tnQszondan madtdsellng.
Alvorens
Uw Heerencoatuum t© laten aanmeten, doet U zeer ver
standig (zond*r verplichting tot koopen) onze enorme voor
raad H SER EN STOFFEN te bezichtigen (Prima Engelsohs
siofhn). Extra goedkoope aanbieding In
BLAUW WOLLEN HEERENSTOFFEN.
Een Ce&tuurn op onze KIcedarmakerij ver
vaardigd ie solide en prima afgewerkt.
Afdaalmg KUedermakeriJ op d«n bovenwinkel.
digheden voordoen, zullen de gealli
eerden in staat zijn af te rekenen
met het leger der nieuwe regeering,
dat einde Febr. nog geen 60.000 man
telde.
De bolsjewistische troepen in de
Oekraine, die in Z W. richting op
rukken, zullen bij het overtrekken
der Karpathen en den Dnjester met
aanzieniyke moeilijkheden te kampen
hebben.
Engeland.
Socialistische vergadering tegen
het boUjewisme.
Ia een vergadering van het be
stuur der socialistische party j met
de socialistische parlementsleden .werd
Donderdag besloten maatregelen te
nemen tot het voeren van eed bij
zondere propaganda ooor het goheele
land met name in industrieele centra
met het doel te wijzen op de gevaren
en drogredenen van het bolsjewisme.
Er zullen een reeks vergaderingen
worden gehouden met als sprekers
vooraanstaande socialisten o.a. Will
Thorne en Byndman.
Da giïntsrneerds Dultichsrs.
Er zyn op het ©ogenblik nog 6000
Duitsche burgers in Engeland geïn
terneerd, van wie er 2000 naar hun
vaderland terug willen. De tin
ongew»nschten zijn al teruggezonden,
maar wat zal er nu met hep die
achterbiyven gebeuren? vroeg de
aartsbisschop van Ganterbury Maan
dag in het Hoogerhuis. Hij haji ge
hoord dat die geïnterneerd zouden
blijven, maar spr. pleitte voor een
grootmoedige behandeling te hunnen
aanzien en gaf te verstaan, dat men
hen weer viij moest laten. t
Ook Lord Lambourn, die lid is
geweest van het hof van appèl'voor
de zaken van vijandtlylre vreemde
lingen, pleitte verzachtende omstan
digheden, vooral ia het belang van
Duitschers, die met Engelsche vrou
wen getrouwd zijn en Engelsche
kinderen hebben. Deze Duitsfchers
waren altyd g»ede eohifenoctm ge
bleken.
Als die Duitschers weggezonden
werden, zouden hun vrouwen en
kinderen hen stellig naar Duitschland
willen volgen. De Duitsche regepring
zou de Engelsche kinderen gaarne
toelaten, om ze later ah' handels
agenten van Duitschland te gebriiiken
De graaf van Jersey antwobrdde
uit naam van de regeering onver
zoenlijk. Het land had over geen
enkele kwestie duidelijker zijn mee
ning gezegd dan over deze. De
politiek van de regeering wab dat
dtieerien.dift n»i
Loid Lambourn had indertijd' ver
klaard, dat die Duitschers en rhasse
gevaarfijk waren.
Lord LambournIn oorlogstijd,
maar niet in vredestijd 1
Lord Buckmaster vond bet ^reed
om weerlooze mannen van hun En
gelsche vrouwen en kinderen los te
scheuren en naar hun vaderland terug
te zenden.
Lord Phillimore protesteerde tegen
de terugzending naar Duitschland
van d» mannen van Engelsche yrou-
wen, omdat die mannen vermoedelijk
gebrek zouden lijden en niets zduden
kunnen by dragen voor het ondef houd
van hun gezinnen.
Lord Selbourne sprak in denzelfdpa
geest. Hij: vond het wreed om Engel
sche kinderen, die niets dani En-
gelech kennen, naar Duitschland te
zenden.
De graaf van Jersey antwoordde
ten slotte, dat er een rechtbank op
gericht zou worden, om byzondere
gevallen te behandelen en dat de
voorwaarden, die den doorslaghad
den gegeven by de vrystelling van
vreemdelingen van interneering niet
noodzakelijk de beslissende factor
zouden zijn voor het 'antwoord op:
de vraag, of vreemdelingen terugge
zonden zoud«n wordeD.
Een scheepsramp.
Venetiö, 27 Maart. De Italiaansche
tank boot „Spiaidion", aan boord
waarvan zich militaire en burger-
ïyke autoriteiten bevonden, die op
weg waren naar Pola? is in de lucht
gevlogen. Dertig personen zyti ge
dood en 30 gewond.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Ik schyn er erg betrouwbaar uit
te zien, of is het Amerikaansche
gewoonte dat jonge dames maar zoo
vrij uit hare familieaangelegenheden
bespreken met-een jongmensch, met
wien ze 'zoo pas kennis gemaakt
hebben?
Ik wist al heel gauw dat moeder
Brookley thuis gebleven was, omdat
zij op het laatste oogenblik had op
gezien tegen zeeziekte en de drukte
van het reizen; dat de passage al
genomen was en dat papa O'Connell
toen gevraagd was of zijne dochter
mocht meegaan.
Bemiddeld was kolonel O'Connell
heelemaal niet, "vergeleken b(j iemand
als Mr. Brookley, en daarom had hy
eerst wel wat bezwaren gemaakt.
Want geen denken aan, dat ze als
Florence maar koopen of bestellen
mocht wat haar lustte: ook geen
dure japonnetjes van Paquin of
Redferu; ze moest met haar kleed
geld zien uit te komen!
„Je hebt van die hardvochtige
vaders 1" bracht ik filosofisch in het
midden. „Enfin, dat went alvast; als
U getrouwd bent..."
„Als ik getrouwd ben? Wel,
dan zal ik myn man anders opvoe
den en dan zou ik wel eens willen
zien dat hij geen gehoor gaf aan
rechtmatige eischen. Want waar zyn
mannen nu anders voor, dan om de
wenschen van ons, arme vrouwefl,
te vervullen
Er valt "heel wat te zeggen over
het nut van mannen. Maar dat kon
ik haar niet allemaal zoo precies
vertellen, waar mannen alzoo goed
voor zijn. Zoodat ik mij bepaalde
tot enkele alledaagache voorbeelden,
aan de hand van hetgeen ik zoover
en daar bij getrouwde kennissen en
vrienden had opgevangen.
„Daar heeft'u blivoorbeeld, om
te beginnen, het gerief dat een man'
oplevert om de blousjes van zijne
vrouw vau achteren dicht to maken,
of hadr schoentjes dicht te knoopen."
'Hij kan brieven voor haar schrijven
en boodschappen doen."
„Hij kan haar ;helpen met bet
uitkiezen van stalen voor een japon
netje of een behangal neemt ze
toch wat anders dan hetgeen hij
mooi vindt, omdat zijn keus hare
keuze niet is, of omdat er geen keus
genoeg is, of omdat hij er toch geen
verstand van heeft."
„Hij kan helpen zoeken naar haar
porteïnonnaie of naar haar huis
houdboek, dat zij goed opgeborgen
heeft en dat èrgens gebleven moet
zijn. En dan kan hij ootmoedig er
kennen, dat hy een ezel is, omdat
hij niet in het sleutelmanc(je heeft
gekeken, de aangewezen plaats voor
dergelijke zaken zooals zy zegt, maar
waar hij ze nooit_.zou Zoeken."
„Hy kan ook de keukenmeid eens
fliDk de waarheid zeggen en dreigen
met het'opzeggen van de huur, als
ze weer eens brutaal tegen mevrouw
durft zijn."
„Hij kan altyd een zakdoek extra
bij zich' hebben, voor het geval dat
zijoe vrouw den haren vergeten
heeft."
„Hy kan
„Van dien kant heb ik het nog
nooit bekeken zei ze peinzend.
„Neen, het blykt me al ;u hebt
het zwakkere geslacht nog nooit
recht laten wedervaren. En dan heb
ik u nog niet eens verteld, hoe ge-
rieflyk en handig wy, mannen, in
het huishouden zijnl Om my zelf
maar eens bij den kop te nemen, ik
kan uitstekend thee zettenkopjes
wasschen en afdrogen, dat heb ik
ook al gedaan en er een pluimpje
mee verdiend. Oh, ik ben overtuigd
dat ik nog veel meer zou kubnen
pre9teeren, als het noodig bleek.
Want alles is ten slotte toch maar
eene kwestie van goeden wil"
„En koken?" vroeg ze. „Kunt
U bijvoorbeeld kreeftenmayonnaise
maken en ananaspudding? Dat kan
ik!" zeide ze met zekeren trots en
meb nadruk op het woordje „ik"
„Neen, nog niet; maar ik kan
spiegeleieren bakken, en ik weet
zeker, dat als het moest ik best
een volledig diner zou kunnen be
zorgen.
„Wat dat betreft ben ik voorden
huweiyken staat ar geknipt, en ik
weet niet of ge het U voor kunt
stellen
„Nu, niet zoo erg best. Maar
laten we 't eens aannemen, als ik
er U een genoegen mee kan doen."
En meteen giechelde zy éven, alsof
haar iets byzonder vermakelijks in
viel, keek op haar bord-, en deed erg
bedryvig met een kippenkluifje.
„Ik bedoel het maar zoo," tracht
Da „Zaven Provinci8<i".
Omtrent de vertraging in de aan
komst van Hr.Ms. „Zeven Provinciön"
wordt nader gemeld, dat volgens
draadloos telegrafisi h bericht, dit
oorlogsschip van 19 tot 22 dezer aan
Bet Amerikaansche stoomschip „Sa-
pinero", dat ernstig lek was, hulp
fieeft verleend.
Na de reis op 22 dezer te hebben
vervolgd en de „Sapinero" te hebben
overgedragen aan het stoomschip
„Pendiagon Castle," werd de „Zeven
Provinciën" op 23 dezer per draadloos
telegram weer teruggeroepenhet
bleef, toen tot.en met 24 dezer b(j
hèt lékke' stoomschip, dat zyn graan-
lading overboord itioest werpen.
Deaatikomstder„Zeven Provinciën"
is, gelijk gemeld, daardoor belangrijk
vertraagd.ook in verband met mogelijk
kolenladen in een Engelsche haven,
als gevolg van oen door deze om
atan d igheden veroorzaakt groot kolen-
verbruik.
De nee-admiraal F. Bauduin,
Chef vaii het militaire huis van de
Koningjp, zal zich in opdracht van
H. M. naar den Helder begeven om
den commandant, de officieren en
bemanning van de „Zeven Êrovin-
ciën" namens de Koningin te ver
welkomen by den terugkeer in het
vaderland.
Bij het Maandag 1.1. te 's Graven-
hage gehouden examen, slaagd» voor
't macninist diploma A onze plaats
genoot de heer Jao. F. Ekkers.
Vartsnfging van Nadert. Gemeenten.
De afdeeling Noord-Holland van
de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten zal a.s. Maandag 31 dezer
te Amsterdam eene vergadering
houden ter bespreking van het
vraagstuk der waterschappen van
het hoogheemraadschap Holland's
Noorderkwartier. Op deze vergade-
dering, uitgeschreven pp initiatief
van de afdeeling Helder, zal de heer
Michels, lid van de Prov. Staten,
als inleider optreden.
Wnrkliidan-Varieniglng 0. S. W.
Den 20 Maart 1.1. hield de Werk*
lieden-Vereeniging O. S. W. haar
aigemeone vergadering in de boven-
lal der vereeniging.
Met een toepasselijk woord werd
de vergadering geopend, door den
president, J. C. de Kok, en het wel-
rom toegeroepen aan de .aanwezige
'"den.
Door afwezig zyn van den secretaris,
G. C. Veer,, werd diens jaarverslag
bij monde van den heer LL.PnL.uiL
reaen tot dankbaarheid hebben, na
zulk een ernstig jaar. Het verslag gaf
'een duidelijk overzicht van de werk
zaamheden van het afgeloopen jaar.
Het ledental bleef stationair. Het
beBtuur onderging veranderingen, de
winkel en bakkerij werden door de
distributie toegemeten, en de wensch
werd geuit., dat wij hiervan spoedig
mog' n ver lost worden.De leden wt rden
verzocht om mede te werken en de
Waren van winkel en bakkery te
betrekken uit eigen zaak.
De penning meester, G. J. Eylders,
bracht verslag uit van het fioautieele
gedeelte. Hieruit blykt: ontvangst
f 10.691.93, uitgaaf f 430458, saldo
f 6387.35. Hiervan werd f 2.17 per
lid; le goed tichriiving bepaald.
Staat van tegoerféchrjj ving bedraagt
f 23.448.96, hiervan werd bijgeschre
ven f 1739.15, en; afgeschreven
f 1795.93 onderhoudskas f 1428 95*
reservekas f774.30; verzekering per
soneel f 358 92 ontvangsten winkel
waren f49.22181, waarvan f2267.61
bividend werd uitgekeerd ontvang
sten bakkery waren f20.788.81, waar
van f 632.35 dividend werd uitge
keerd, terwyi van magazyn „de Ster"
werd uitgekeerd f 860.10 of 5 tegen
een omzet van f 7202, en voor Gebrs.
"Leen werd uitgekeerd f 51.47of5°/0
tegen een omzet van f 1029.40.
Bij de rondvraag werd door het
lid Van Beek gevraagd of er niets
tegen te doen is dat verschillende
agenten Levensverzekeringen onze
zaak (Begrafenisfonds) ton onrechte
aftuigen. De president antwoordde,
dat het bestuur front moest maken
tegenover deze agenten en de leden
waarschuwen voor die unfaire prak-
tyken, en zegt, dat het bewys ge-
te zy zich te verontschuldigen, „dat
U met den pot dan toch wel wat
moeite zoudt hebben. Of U zoudt
het zoo moeten inrichteD, als ik mij
dat voorsteldoor het eten van den
kok te nemen, bijvoorbeeld?"
„Volstrekt niet! Er zyn van
s handige blikjes tegenwoordig,
met gebruiksaanwijzing; die heb je
maar te volgen en je bent klaar. Je
begint bijvoorbeeld met schildpad
soep, eventjes opkoken in het blikje
zelf; dan neem je voor hora d'oeuvre,
zou ik byna 00^' verbeten, ook wat
r.'.dys, sardines, filet van haring of
olijven. Na de soep zwezerik met
doperwtjes, die je ook al weer in
het blikje kookt op een driepootje
dat er by is; en zoo kan je met
weinig moeite een heel smakdyken
maaltijd bereiden. Als vleesch kan je
nog wat Hamburger rib koud nemen,
en kip met compóte, daar heb je ook
al weer blikken van. En dan is er
nog het kookboek „Aaltje de
zuinige keukenmeid," bijvoorbeeld.
Recepten te over 1"
„Dat heb ik een paar maal
geprobeerd," erkende ze schuchter,
„maar dat is zoo goed niet uitge
komen. Papa' tenminste heeft er
barmelijk afgegeven op mijn kook
kunst."
Werkeiyk waar vroeg ik.
,'t Is byna niet om te geloöv^in,.dat
het zoo moeilijk zou zyn. Daar het
je nu tóch theorie, verkondigd d'óoi
menschen van de praktyk en op
practisóhe wijze uiteengezet!"
„Dan schijnt het my in handels
aangelegenheden heel wat eenvou
diger. Ik weet niet, of'dat by U in
Amerika óók zoo is, maar bij ons
behoef je de praktijk van den handel
niet te kennen, om met gezag te
spreken over staathuishoudkunde.
Als je waf belezen bent én je op
autoriteiten beroept,die ook nooit
in den handel geweest, slikt jan-en-
alleman de gerechten die je opdischt.
Waarom zou ik aan de hand van
een kookboek niet evengoed kunnen
koken al9 de beste keukenmeid
weten doktoren,dominésen advocaten
aan de hand van hun specialiteiten
ook niet het beste hoe je met
succes zaken kunt dóen
- „Nu wordt het my wat al te
geleerd! Ik gejoel bijzonder weinig
voor zaken en voor politiek, - en
om de waarheid te zeggenvoor
koken nog minder. Weet XJ niet wat
aansenamers te bedenken, om my
bezig te houden vroeg ze met een
coquet beweginkje.
Of ik wat aangenamei s wist I Dat
wist ik inderdaad wel', als ik haar
in de oogen keek. Maar je kunt maar
niet zoo alles zeggen, wat Je invalt.
Zoo is het leven nu eenmaal. Je
zit te praten, honderd uit, óver alles
en nog wat, behalve over hetgeen
je gedachten het meest, bezighoudt;
je zoekt onderwerpen tot conversatie,
terwyl je op je tong hebt waar het
hart van overvloeit. Maar de con-
vènance, niel waar? En bovendien,
er «yn ook redenen tan praktyk..
(Wordt vervolgd),
