HELDERSCHECOURANT
Inning abonnementsgelden.
MAISON DEKKER-SCHUIJI
MODELHOEDEN
No. 6101
DONDERDAG 12 JUNI 1619
47o JAARGANG
RaiUctaur-Ultoovfi c. PB BOER Jr„ HoWor. - Opl«»fl 7000 Abonoemantmprll» i In 4» wad I 1.16. por po»< I 1.40. Buitenland 1 2.40. Lom» 3 ol. - Ad»orleoll«n per regol 17';, ol.
Aan onze abonnéte
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Meldar«ohe Cou
rant, Zondagsblad en Modeblad
2de kwartaal 1919 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 25 Juni a.o., zullen de
anders daarover per postkwitantie
worden beschikt met verhooging van
dispositiekosten.
Aangezien, door de verhoogde trt-
bassotarieven aan de post, thans met
10 cents verhooging inplaats van 6
moet worden beschikt, raden wij onzen
abonné's, in hun eigen belang aan,
ons het bedrag zoo spoedig mogelijk
toetezenden. Postwissels voor dat doel
behoeven slechts met een zegel van
2% cent te worden beplakt.
De abonnementsgelden van ons blad
en zijne premie uitgaven zijn
Heldersche Courant:
franco por post f 1.35, Buitonland f 2.36
Zondagsblad:
franco por post f 0.60, Buitenland f 0.80
Modeblad:
franco por pust f 0.95, Buitenland f 1.20
Aan onze abonné's binnen de ge
meente wordt bekend gemaakt, dat
over het abonnsmantsgald 2e kwartaal
(1 April-30 Juni) dezer dagen zal
worden beschikt.
Wij verzoeken de kwitantie bij
eerste aanbieding te willon voldoen.
Administratie Heldersche Gowant.
BUITENLAND.
Hit Vrtdasvardrag.
De (Amerik.) „World" schrijft:
Alhoèwel het bij een anderen naam
wordt genoemd en het niet officieel
wordt erkend, blijft het feit bestaan
dat er een substantieele herziening
van het Duitsche vredesverdrag zal
plaats hebben, en dat verscheiden
punten, waarop de Duitschers nadruk
hebben gelegd, een vorm zullen
krijgen, die er op berekend is ze
toegankelijker voor den verslagen
vijand te maken. Alhoewel het
werkelijke en onmiddellijke gevaar
voor een ernstige crisis aldus is
geweken, moet men bedenken, dat
de argumenten in deze aangelegen
heid niet hebben afgedaan en dat
het geschil tusschen pro- en anti
revisionisten nog steeds bestaat.
De „Sun" zegt dat ten aanzien
van de vaststelling van het bedrag
der schadevergoeding, de Franschen
op een minimum van 50 milliard
staan, de Britten voorstanders van
40 milliard zijn, terwijl de Ameri
kanen niet geneigd zijn boven de
30 te gaan.
Tégen bet Vredesverdrag-
In een beschouwing over den
huidigen stand der onderhandelingen
zegt de N. Rott. Ct. o.a.
Te Parijs blijft men druk doende
,niet het retoucheeren van het vre-
destractaat met Doitschland, ter
verwijdering van de verschillende
schoonheidsgebreken in de proef,
waartegen de Duitsche onderhande
laars bezwaar hebben gemaakt De
officieuze spreekbuizen van deFran-
sche regeering verzekeren nog altijd
dat het slechts kleine wijzigingen
zijn, waarvoor men zich zal laten
vinden, maar na alles wat daar
intusschen over bekend is geworden,
mag men aannemen, dat zij den
grimmigen aanblik van het oor
spronkelijke toch a&nmerkelijk'zulleh
verzachten.
De Duitsche politiek om te dreigen
met een nietonderteekening van het
tractaat, vindt intusschen steeds
nieuwen steun in opmerkelijke
uitingen van de openbare meening
van Engeland, waarvoor Lloyd George
niet doof kan blijven. Naast hef
manifest van de arbeiderspartij in
het Engelsche Lagerhuis en het
bestuur van de partij trekt het
verzet van invloedrijke conservatieve
kringen, die in de Observer hun
hun orgaan hebben, de aandacht.
En daarbij komt nu weer een memorie
van prptest tegen de schending van
de beginselen waarvoor de geallieer
den heeten gevochten te hebben,
uitgaande van de „Heads of Colleges"
en andere academische personen van
gezag in Oxford, die in de binnen-
landBche politiek meerendeelB in het
conservatieve kamp staan. Men
meldt dat een memorie van gelijke
strekking wordt voorbereid onder de
studenten van de Oxfordsche univer
siteit, die in het begin van den
oorlog door vrijwillige opvatting van
da wapens in zoo grooten getale hun
vaderland te hulp zijn gekomen en
met sterk gedunde gelederen de
afgebroken studie hervat hebben.
Zij zullen, naar verluidt, verklaren
dat zij geenszins hun leven gewaagd
hebben voor de doeleinden, die in
het tractaat zijn neergelegd, maar
voor heel andere. De studenten van
Cambridge zullen het voorbeeld vol
gen en zoodoende zal de protest
beweging nog in kracht toenemen.
Het verzet in de Yereenigde Sta
tegen het vredestractaat en de te*
Parijs toegepaste methodes heeft nü
al geleid tot een besluit van den
Amerikaanschen Senaat om het
vredestractaat openbaar te maken.
Ook in dit opzicht heeft dus de
Duitsche politiek van verzet tegen
de verheimelijking van de voorwaar
den succes gehad. De vrijzinnig
denkende Amerikanen hebben dezelf
de opvatting over het tractaat als
hun politieke geestverwanten in
Engeland. Het moge waar zijn, dat
de republikeinsche meerderheid in
den Senaat het tractaat vooral aan
valt óm partijoogmerken, maar de
party van verzet aan de zijde der
geallieerden wordt toch grootelyks
versterkt door de instemming van
een sterke minderheid van mannen
van beteekenis aan weerskanten van
den Oceaan en den toenemender!
wrevel van de arbeidersklasse.
Da Amarikainschs Senaat
li Int vradaivardrag.
President Wilson heeft aan den
Senaat geseind dat het in hooge mate
ongewenscht is dén tekst van het
vredesverdrag mee te deelen, terwijl
het nog in behandeling is en dus aan
wijziging blootstaat. Hij drong er bij
den Senaat op aan een diepgaand
onderzoek in te stellen naar de wijze,
waarop particuliere personen, zich
afdrukken van het verdrag hadden
kunnen verschaffen.
Senator Borah heeft echter Maandag
aan den senaat het beweerde exem
plaar van het vredesverdrag over-
mndigd, welk exemplaar door een
dagbladcorrespondent naar de V. St.
was mee genomen. De Senaat heeft
met 47 tegen 24 stemmen besloten dat
het zal worden gedrukt als openbaar
stuk.
Eaa tegenspraak.
De „Daily News" meldt uit Parijs,
volledige machtiging te bezitten om
tegen te spreken, dat presidentWilson
ooit de hem toegeschreven bewoor
dingen heeft gebruikt, nl. dat hij het
vredesverdrag volkomen in overeen
stemming met zijn 14 punten heeft
genoemdnoch dat hij ooit, hetzij in
het openbaar of in particuliere ge
sprekken woorden heeft gesproken,
die daarop gelijken. Dit te -beweren,
wil in werkelijkheid slechts 2eggeD,
dat de president zich aan leugen
achtigheid zou hebben schuldig ge
maakt.
Hat antwoord aan Duitiohland.
De beraadslagingen van de Vier
over het antwoord aan Duitsehland
schijnen niet snel te vorderen. De
bladen schrijven dat toe aan de
meeningsverschillen betreffende de
aan de Duitschers toe te stane con
cessies, die den langdurigen arbeid
van deze maanden ongedaan zouden
maken. Zij trachten enkele bijzonder
heden te geven, hetgeen de censor
echter belet. Niettemin wordt ver
zekerd, dat het cijfer der schadever
goeding ten minste het dubbele zal
zijn van het Duitsche voorstel. Men
steltten deze verschillende oplossingen
voor, waar tusschen de Vier zullen
kiezen.
Wilson zal blijven tot de onder-
teekening of totdat het zeker is dat
de Duitschers niet zullen teekenen.
Dan zal hij zoo spoedig mogelijk ver
trekken.
Dn Volkarenbond.
Het comité van organisatie van den
Volkenbond heeft'Maandagmiddag in
hotel Crillon te Parijs zijn tweede
zitting gehouden onder voorzitter
schap van Pichon. Eric Drummont,
de secretari9-generaal, legde een
memorie over, betrekking hebbende
op de organisatie van den bond. Een
algemeene discussie volgde, aan het
einde waarvan een resolutie werd
aangenomen, houdende dat het een
essentieele voorwaarde voor den bond
is bij voortduring zoo spoedig mogelijk
op de hoogte te worden gehouden
van alle belangrijke politieke, econo
mische, financieele, sociale en andere
onderwerpen uit alle deelen der
wereld.
Elke Staat bij den bond aangesloten
moet bijgevolg het internationale
secretariaat elke desbetreffende inlich
ting verstrekken. Voorts heeft het
comité de wenschelijkheid overwogen
eenige op volkenrechtelijk gebied
vermaarde juristén uit te noodigen
van advies te dienen in zake de
vestiging van een permanent inter
nationaal gerechtshof dat volgens een
der artikelen van het verdrag gesticht
moet worden.
Duitsehland sn dn Volkarenbond.
De „Daily Express" verneemt uit
Parijs dd. Maandag: Indien, zooals
vrijwel zeker is, Duitsehland in het
aanstaande najaar bij de vergadering
te Washington tot het volkeren-
verbond toegelaten zal worden, zou
het bezettingsleger onmiddellijk terug
getrokken worden, in plaats van
vijftien jaar in Duitsehland te blijven.
Dit feit is van ontzaggelijk groot
belang uit een oogpunt van de
nijverheid en Lloyd George en Wilson
er sterke voorstanders van. De
Amerikanen hier zyn overtuigd, dat
de Senaat het tractaat zal bekrach
tigen, maar de algemeene ratificatie
zal misschien te laat komen, om de
by eenkomst te Washington in October
mogelijk te maken. Met de waarde
van de Duitsche koloniën is rekening
gehouden by de schatting van de
schadeloosstelling, die van Duitseh
land gevraagd zal worden, en ik
verneem dat die waarde getaxeerd
is op 5 milliard, wat precies de
som is die bun land volgens de
Duitsche gedelegeerden aan de ge
allieerden kan betalen.
Db Zuid-Afrikaansehn deputatie.
Londen, 10 Juni. De onafhankelijke
dëputatie uit Zuid-Afrjka, onder wie
Hertzog, is den 5en Juni te Parys
door Lloyd George ontvangen. De
deputatie verklaarde, dat haar voor
naamste doel was het herstel der
vroegere Zuid-Afrikaansche republie
ken op den nationalen grondslag, die
vóór den Boerenoorlog bestond.
Lloyd George zette uiteen, dat de
Zuid-Afrikaansche Unie berustte op
een fundamenteele overeenkomst
tusschen de Britsche en Nederland-
sche elementen en niet door het eene
element kon worden ontbonden zonder
toestemming van het andere. Enge>
land kon geenerlei actie goedkeuren,
die ontbinding der Unie beteekende.
Schadavargoadiag
aan Amarlkaansoba burgara.
daan dat.de-eischen der Amerikaan-
sche burgers ten opzichte van de
Duitschers, wat betreft de schade,
welke zy hebben opgeloopen door den
duikbootoorlog en het optreden der
Duitschers tegen Amerikaansch eigen
dom in Duitsehland, bijkans een
milliard dollars bedragen. De eischen,
uit den duikbootoorlog alleen voort
spruitend, bedragen 600 millioen.
Engeland.
Da kolanvaorzlaning.
In het Engelsche Lagerhuis heeft
8ir Aucland Geddes medegedeeld dat
het met de kolen voorziening ernstig
is gesteld. De kolenproductie wordt
voor de komende twaalf maanden,
van Juli af, dus na de invoering van
den korteren arbeidstyd, geschat op
214 k 217 millioen ton, terwijl voor
den oorlog, in 1913, de jaarproduktie
287 millioen ton bedroeg. Het binnen-
landsche kolen verbruik, dat in 1913
nog 210 millioen ton bedroeg, daalde
in 1918 tot 196 millioen ton.
De export van kolen was in 1913
ongeveer 72 millioen ton, in 1917
slechts 34 millioen ton. Ten einde
nu te zorgen dat er voor het binnen-
landsche verbruik en voor het bunke
ren van schepen voldoende kolenvoor-
raden zyn, zullen de tegenwoordige
verbruiksbeperkingen moeten worden
gehandhaafd - al zal voor kleinere
verbruikers wellicht eenige verlichting
mogelijk zyn en zal ook de uitvoer
van kolen dienen te worden beperkt
en dat wel tot 23 millioen ton per jaar.
Uit de statistieken, die o.a. ook
aan de Coal Commission zijn mee
gedeeld en door deze gepubliceerd,
biykt dat ook de produktie per arbeider
gerekend is verminderd. Dat is zeer
zeker een ernstige zaak, de „Times",
die een artikeltje wijdt aan de ver
mindering van de kolenproductie legt
hierop dan ook zeer den nadruk.
De kolenindustrie zal met verlies
werken en sir Auckland Geddes be
cijfert dit verlies voor het komende
jaar op 46 millioen p.sfc. Dat wil dus
zeggen dat de prijs van de kolen zal
moeten stygen of dat de schatkist
zal moeten bijspringen zooals bij
het broodsubsidie en dus de kosten
door den belastingbetaler zullen moe
ten worden gedragen.
De münwerker8leider Hartsorn
zegt dan ook in een artikel in de
„South Wales Daily News" dat het
voor de arbeiders onmogeiyk is duur
zaam hun economische positie te
verbeteren als de productie voort
durend daalt. „Dat is", zegt hij, „een
economische waarheid zelfs onder
een socialistisch systeem."
Italië.
Stakingen.
Er zyn omvangrijke stakingen in
Italié uitgebroken. Te Rome staken
het trampersoneel en de kellners, te
Biella de wevers en spinners, een
60,000 man. Te Napels is te elfder
ure een staking van metaalbewerkers
voerkomen, door inwilliging van hun
looneischen.
Het aftreden van prins Colonna als
burgemeester van Rome is te wijten
aan ontevredenheid onder de ge
meentewerklieden en beambten, wier
sterk verhoogde loonen ternauwer
nood uit de gemeentekas betaald
kunnen worden. Deze loonen zijn van
13,000,000 lire in 1913 tot 42,000,000
in dit jaar gestegen, terwijl de
ontvangsten der gemeente slechts
54,000,000 bedragen.
Te Milaan dreigt het koffiehuis-
personeel met een staking.
Da staklagan in Frankrijk.
De „Homme Libre", het blad van
Clemenceau, schryft, naar aanleiding
van den toestand der stakingen:
„De beweging ten gunste van de
hervatting van den arbeid, wint
overal veld, te Parijs zoowel als in
de provincie. Inderdaad is de crisis
welke wy hebben doorgemaakt en
nu nog doormaken, niets dan een
mislukte poging tot de internationale
betooging, die meer politiek dan
beroepmatig is.
De arbeidersbonden van .Frankrijk,
Engeland en Italië hebben het besluit
genomen tot een groote collectieve
betooging. Ter elfder ure gaf de
Labour Party te kennen, dat zij niet
bereid was, deze betooging te steunen.
Deze manoeuvre verklaart ook de
treuzelingen van de C. G. T. en de
aarzelingen en weifelingen die zich
thans voordoen. De extremisten
vooral trachtten de beweging tot
staan te brengen, die zonder gron
dig gezamenlijk overleg begonnen,
en tot mislukking gedoemd is.
Korte bariehtea.
Te Winnipeg (Canada) is onge
veer een derde deel der stakers weder
aan het werk gegaan.
De legatie van Esthland te
Stockholm deelt mede, dat de Consti-
tueerende Vergadering van Revalde
grondwet aannam, waarby de repu
bliek wordt geproclameerd.
De Fransche gezant te Belgrado
deelde aan de regeering aldaar mede,
dat het koninkrijk der Ser ven, Kroaten
en Slovenen officieel door de Fransche
regeering is erkend.
BINNENLAND.
Nederland sn België.
Een dankbetuiging van
Koning Albirt.
Officieel. Het Departement van
Buitenlandsche Zaken deelt het
volgende mede
Hare Majesteit de Koningin ontving
van Z. M. den Koning der Belgen
het volgende telegram d.d. 7 dezer:
„Op het oogenblik, dat de omstan
digheden aan de laatste Belgen, die
door Nederland zoo hartelijk zijn
opgenomen gedurende de smartelijke
jaren van den oorlog, het mogelijk
gemaakt hebben naar hun vaderland
terug te keeren, richt ik, als tolk
van de erkentelijkheid der natie, tot
Uwe Majesteit hartelijken dank.
België zal nooit kunnen vergetende
gastvrye toevlucht, die zyne kinderen
op Nederlandschen bodem hebben
gevonden, noch de onvermoeide
pogingen in het werk gesteld om
hunne ballingschap en hun lijden te
verzachten. Ik bied Uwe Majesteit
en het Nederlandsche Volk de uit
drukking aan van de gevoelens van
het dankbare België.
(w. g.) ALBEET."
De Koningin heeft daarop met het
volgende telegram geantwoord:
„Ik dank Uwe Majesteit voor de
uitdrukking van de gevoelens van
het dankbare België, welke zij mij
en het Nederlandsche Volk aanbiedt.
Door de gastvrijheid te gedenken,
die m(in land zich gelukkig geacht
heeft zonder beperking aan de na
burige en bevriende natie te kunnen
aanbieden, roept Uwe Majesteit de
herinnering op aan een betoon van
wederkeerig vertrouwen en sympa
thie, waarin onze beide volkeren
elkaar ontmoeten. Als tolk van mijn
volk spreek ik den wensch uit dat
de betrekkingen tusschen België en
Nederland zich in den geest van die
herinnering zullen voortzetten.
(w. g.) WILHELIONA."
Belasting varmogansvaraaerdaring.
Uit goede bron kunnen wy be
vestigen, dat de opbrengst van de
voorgenomon belasting op de ver
mogensvermeerdering geraamd wordt
op 200 millioen. De opbrengst zal
strekken tot delging van een deel
der crisisschuld.
Het ligt in de bedoeling de heffing
om de drie jaar te herhalen.
Voorts vernemen wij, dat-een ge
deelte der vermogensvermeerdering
onbelast zal blijven in het belang
der kleine spaarders. Dit bedrag is
uit den aard der zaak echter niet
hoog.
Da financieels moaiiljkhadan dar
Bamaantan.
Op vragen van den heer Duys
betreffende de oorzaken van het niet
slagen van eenige gemeentelijke
leeningen en omtrent de wijze, waar
op van rijkswege in zake het ver
strekken van gelden aan gemeenten
hulp ware te verleeneD, hebben de
ministers van binnenlandsche zaken
en financiën geantwoord
Het is den ondergeteekenden be
kend, dat eenige gemeenten niet
zyn geslaagd in het plaatsen van een
definitieve leening.
In een dag blad bericht werd intus
schen omtrent Wageningen gemeld,
dat het niet tot deze gemeenten be
hoorde. Hetzelfde schreven burge
meester en wethouders van Gouda
aan ondergeteekenden omtrent hun
gemeente.
De ondergeteekenden meenen zich
te moeten onthouden van het uit
spreken van een meening over de
vraag, aan welke oorzaken het mis
lukken van bedoelde leeningen valt
te wyten.
Zij zijn bereid zooveel mogelijk
medewerking te verleenen, ten einde
de gemeenten, die moeilijkheden als
vorenbedoeld ondervinden, te helpen.
Zy meenen, dat in de daarvoor in
aanmerking komende gevallen voor
het verleenen van zoodanige hulp
gebruik kan worden gemaakt van
ter belegging beschikbare gelden van
Rijksinstellingen als pensioenfondsen,
Rijkspostspaarbank, post-chèque en
girodienst e.d.
Zy hebben echter overwegend be
zwaar tegen het aanvaarden van de
de vierde vraag omschreven
methode, welke er toe zoude leiden,
dat uitsluitend het Rijk als geld
schieter van de gemeenten optreedt.
Reeds aanstonds achten zij die
methode kwaiyk te vereenigen met
de financieele zelfstandigheid der ge
meenten, zooals die nit de bepalingen
van Grondwet en Gemeentewet voort
vloeit. Het ware voor de ongerepte
handhaving van die zelfstandigheid
en voor het behoud van de daaruit
voortvloeiende verantwoordeiykheid
niet bevorderlijk, indien het eigen
krediet der gemeente werd opgeheven
door samensmelting met het staats-
krediet. Hierbij komt, dat de onder
geteekenden het aan zeer ernstige
bedenking onderhevig achten de be
dragen, waarvoor de Staat een beroep
op de beleggingsmarkt moet doen,
aanmerkelijk te vergrooten. Deze
bedragen hebben, als gevolg van de
door den oorlog veroorzaakte omstan
digheden, een zoodanige omvang
verkregen, dat het, in belang van
het staatskrediet en ten einde in
afzienbaren tyd tot de afgiften van
zuiver vrywillige staatsleeningen te
kunnen terugkeeren, noodzakelijk is,
de verdere styging van de staats
schuld binnen de engst mogelijke
perken te houden. Aan dezen eisch
zou niet voldaan worden door de
voorziening uit 's Rijks schatkist in
de gemeenteiyke geldbehoeften.
De hierboven geschetste bezwaren
zyn, naar het oordeel der onderge
teekenden, van zoo groot gewicht,
dat daartegen de nadeelen, welke de
heer Duys aan de thans gevolgde
methode verbonden acht, bij verre
niet opwegen. De ondergeteekenden
meenen zich dan ook van bespreking
van die nadeelen te mogen onthouden.
Uitgewezen Duitschers.
Het stoomschip „Cawdor Castle"
is Dinsdagnamiddag te Rotterdam
aangekomen met 958 Duitschers, uit
West-Afrika, onder wie 350 vrouwen,
230 kinderen, 14 officieren en 70
onderofficieren en soldaten. Het
meerendeel van deze Duitschers komt
uit Ludritzbaai en Walvischbaai.
Aardbslsn naar Engaland.
Nu het vrywel uitgesloten is om,
evenals in vorige jaren, de aardbeien
oogst in Duitsehland te plaatsen, heb
ben eenige groote exporteurs maat
regelen getroffen die voor een goed
deel naar Engeland te zenden. Het
plan is om op een terrein nabei
station Velsen de aardbeien in vaten
te verpakken en dan per scheepsge
legenheid naar de jamfabrieken in
Engeland over te brengen. Zyn we
wel ingelicht dan kunnen op deze
wijze veertig wagons per dag gebruikt
worden.
Os melkprijs.
De Minister van Landbouw heeft
in overleg met het Zuivelbantoor be
paald dat de prys van de consumptie-
melk voor de zomermaanden zal
zyn 18 cent per liter af boerdery.
Esne vrijlating mst hindnrnisstn.
Uit IJmuiden wordt gemeld:
Zaterdag is het hier door de
stoomtrawlers „Gorredyk" en „Lies-
betb Betty" verlaten binnengebrachte
Duitsche proefdok door de daartoe
naar hier gekomen Duitsche sleep-
booten „Euak", „Roland", „Loewer"
en „Wendemuth" naar Harwich
weggesleept.
Nadat de bovengenoemde sleep-
booten de noodige bunkerkolen hadden
ingenomen wilden zy hun sleepwerk
beginnen, hetgeen een nogal vreed
zaam verloopend incident veroor-
Programma
van het 2de Concert,'te geven door het „Stedeiyk Muziekkorps",
Directeur G. H. J. v. d. Bogaerde,
op Zaterdag 14 Juni, 's avonds van 8-9.30 uur ln het Plantsoen.
1. Le Retour d'Ath, marsch - L. Langlois.
2. Marie Tudor, ouvertureLamotte.
3. Gouden Regendroppels, polka voor Piston L. Langlois.
4. Eola, Valse RomaineJoa. Kessels.
5. Maria Henriötte, ouverture L. Montagne.
6. Grande Fantaisie de 1'Opera Comique arr. G. H. J. v. d. Bogaerde.
7. Andalouse, Spaansche marschG. Kriens.
Men zal zich herinneren, dat on-
middellyk na binnenkomst van het
dok het militair gezag, in deze ver
tegenwoordigd door den met de
behandeling der maritieme zaken
belasten luitenant ter zee, dit onder
zyn beheer nam doch het later weder
aan den burgemeester strandvonder
overdroeg. Van hoogerhand was nu
opdracht gegeven dat het dok weder
aan den vertegenwoordiger der Duit
sche marine, een kapitein-luitenant
ter zee, moest worden afgegeven
teneinde het aan de Britsche regeering
te kunnen uitleveren.
In opdracht van zyne superieuren
verschafte een onder-officier zich nu
Zaterdagmiddag onder protest van
den door den burgemeester-strand
vonder aangestelden wachtsman toe
gang tot het dok om de sleepboot
kapiteins in de gelegenheid te stellen
de sleeptrossen vast te maken. Juist
was men daarmede bezig toen de
locoburgemeester, vergezeld van
twee wethouders, den loco-secretaris,
den rechtskundig adviseur der ge
meente en de politie op het tooneel
verscheen en stopzetting van het
werk eischte. De medegebrachte
politieagent verhinderde het voort
gaan van de werkzaamheden.
Van de gelegenheid, dat het gezel
schap zich weer aan land begaf,
maakte de onderofficier gebruik om
nadere instructies van zijne supe
rieuren te vragen en in verband
daarmede zich met gewapende mili
tairen opnieuw toegang tot het dok
te verschaffen. Bij de terugkeer van
de bovengenoemde burgerlijke au
toriteiten werd haar de toegang op
het dok geweigerd en moesten zij
door de overmacht gedwongen zich
terugtrekken. Van een en ander
maakte de rechtskundig adviseur een
proces-verbaal op, waarin gezegd
werd dat het dok met militair geweld
(IJmuiden verkeert nog steeds instaat
van beleg, zoodat de militaire auto
riteiten het gezag uitoefenen) aan het
beheer van den burgemeester-strand
vonder was onttrokken.
Onder leiding der militairen werd
het dok vervolgens door de sleep-
booten vastgemaakt en naar buiten
geschut. Teneinde dit moeiiyk sleep
werk niet te belemmeren was de
toegang tot de haven aan binnen
komende schepen tydeiyk verboden,
totdat bet dok geheel buitengaats
was gebracht. Eerst toen werden de
roode lantaarns aan de buitenhaven
weder weggenomen en het gewone
scheepsverkeer hersteld.
Het verkeer Berlljn-Ameterdem.
De correspondent van het „Hbl."
te Oldenzaal schryft:
Op den avond van den eersten
Pinksterdag kwam de sneltrein uit
Berlijn met eenj^ertraging van 2 uur
20 min. te Bentheim aan. De vele
reizigers misten daardoor de aan
sluiting op Oldenzaal en verder. Te
halfnegen, zoo was aangekondigd,
zou een extra-trein de passagiers te
Oldenzaal brengen. Stationspersoneel,
douane-ambtenaren, grenscontróle,
politie waren dan ook tegen dit tydstip
op hun post, doch na ruim anderhalf
uur wachten arriveerde de extra-trein
met 'n zeer groot getal reizigers.
Langer dan een uur duurde de
contröle, waarna den reizigers, den
een eer, den ander later onderdak
kon worden verschaft. De gelegen
heden, om goed logies te krijgen,
breiden zich in Oldenzaal voortdurend
uit, daar ook heel wat burgers de
doortrekkenden in hun huizen op
nemen. Er zyn echter ook steeds
reizigers, die den volgenden morgen
niet voor een reis per trein naar de
plaats hunner bestemming afwachten
en reeds denzelfden avond per auto
naar het doel van hun reis, Amster
dam of Den Haag, vertrekken, een
tocht, die hun op eenige honderden
guldens te staan komt. Het laat zich
aanzien, dat, wegens den slechten
toestand van het Duitsche spoorweg-
materiaal, in dit internationaal ver
keer nog niet spoedig verbetering zal
komen een zeer groot ongerief
voor de reizigers, dat bovendien nog
vergroot wordt door het voorschrift
der Duitsche regeer ing, dat niemand
meer dan 50 Mark met een
speciale vergunning mag het ook 80
Mark zijn in Duitsch geld
over de grens mag meenemen. En
wie nu met het oog op dien maatregel,
waaraan tegenwoordig al zeer streng
de hand gehouden wordt, zijn Duitsch
geld bij een Duitsche bank tracht te
wisselen, ondervindt, dat dit ook al
zeer moeiiyk gaat en er met kunst
en vliegwerk in den regel ten hpogste'
50 gulden (H. C.) te brygen is. Het
gros der reizigers, voor wie geen
andere wegen openstaan, ziet zich
hierdoor gedupeerd. Ed zoo komt het
herhaaldelijk voor, dat reizigers, die
hun te veel aan Duitsch geld by de
Duitsche grenscontróle moeten achter
laten, niet in staat zijn te Oldenzaal
hun logies te betalen of zelfs een
nieuw reisbiljet te koopen. En zoo
zijn er gevallen, dat reizigers gouden
sieraden in pand gaven voor g
dat ze voor reis- of verbiyfkosten
noodzakelijk moesten gebruiken. De
gevallen-»hiervan, ons bekend, betrof
fen hoogst betrouwbare geldschieters,
zoodat na aflossing der schuld ook
het pand weer in handen van den
eigenaar kwam. Maar zyn ook geen
andere gevallen mogelijk? En de
bekende hoteliers te Oldenzaal, het
mag te hunner eer wel gezegd
worden, nemen herhaaldelijk het
risico van een tekort op de verbiyf
kosten op zich in afwachting van
toegezegde restitutie.
Goedkoop wittibrood.
Te Bergen-op-Zoom wordt in de
laatste weken uit België uitstekend
wittebrood ingevoerd van beter quali-
teit zelfs dan het onze en tegen den
prijs van 50 ct. per K.G. Geen wonder
dat de bakkers aldaar zich daarover
beklagen en beproeven aan deze
concurrentie een einde te maken.
Toch schijnt dat niet gemakkeiyk te
gaan. Dezer dagen heeft de Minister
van Landbouw op hun klachten ge
antwoord dat hy geen maatregelen
tegen den invoer van brood uit België
nemen ban. Alleen schryft Z.Exc. dat
binnen afzienbaren tyd het wittebrood
hier te lande waarschijniyk in quali-
teit zooveel verbeteren zal dat het
tenminste gelyk zal zyn aan die van
het Belgische brood.
INQEZQNOEN.
Melkprijs in den Helder.
Geachte Redactie.
Gaarne zou ik gastvryheid in uw
geacht blad verzoeken voor onder
staand stukje; by voorbaat beleefd
dank.
Naar aanleiding van de bespre
kingen omtrent den melkprys hier
ter stede in het Raadsoverzicht van
3 Juni, in uw blad van 5 en 7 Juni,
waarin de heer Biersteker verklaart,
dat de melkhandel hier een winst
maakt van 40 (zegge veertig pro
cent), zou ik om misleiding van het
publiek en daarmede vooringenomen-"
heid tegen den melkhandel te voor
komen, wel het dubieuze gezegde
des heeren B. willen aanvullen.
De veehouder ontvangt voor zyn-
melk 14 cent per liter, als hy de
melk by den slyter thuis bezorgt.
De melkhandel ontvangt 18 cents
per liter, dat is dus 4 cents bruto
winst per liter of pl. m. 28 bruto
winst Dat klinkt al anders dan
veertig"!
Van deze 28 moeten alle on
kosten, als; slijtage aan materieel,
inmeten der melk, risico aan bederf
in de warme maanden, risico aan
verwerken der overmelk by de da
lende zuivelprijzen, betaald worden,
om ten slotte nog een bedrag over
te kunnen laten tot bestryding van
de bestaauaonkosten van den slijter,
welke onkosten „huishoudgeld")
gedurende de crisis jaren minstens
100 verhoogd zyn. (Dit weet elke
huismoeder u te vertellen).
Het is altijd gevaarlijk, geachte
heer B. om in 't publiek cyfers te
noemen, als men leek in het vak
is, doch het lag op Uw weg om eerst
eens Inlichtingen in te winnen óók
by den melkhandel, en niet, botweg
tot het publiek uitroepen„ziet den
snooden melkhandel (die O. W.
maakt 1), zij maken 40% winst; ont
zaglijk!" (Want U weet wel:
"ke onkosten de handel heeft,
daar kan en wenscht het publiek
zich niet mee in te laten).
Of 28% bruto winst voor de siyters
voldoende, te weinig of te veel is?
Het ligt niet op myn weg hierop
te antwoorden.
Dan: de Raad of liever de heer
B. trekt alléén de me))rslijters aan
de ooren.
Herinnert de Raad zich misschien
ook dat er in hare Gemeente ook
nog twee melkinrichtingen werken,
die tezamen brood geven aan twin
tig personen met hunne gezinnen?
Zy negeert deze wel in haar bespre
kingen, tóch zyn ze er, en doen hun
best. Welnu, ondergeteekende,eenigs-
zins belanghebbende by één dier
harteloos vergeten melkinrichtingen
verklaart, dat, wdór ook de schuld
ligt van den hoogen melkprijs,
deze niet ligt by de siyters of inrich
tingen. En voor de melkinrichtingen
hier ter plaatse is 28% bruto ver
dienste een droevig lage winstmarge
waaraan vooral maar niet getornd
moet worden, waar sinds den tyd
vóór den oorlog de loonen met 100%
de steenkoolpryzen met 300en
de flesschenprljzen met 200% stegen
om maar niet eens te spreken van
gemeentelijke industriegasprijzen van
21 cent per Ms en duinwater voor
schoonmaak van 30 cents per M«.,
gebezigd voor reinhouden en derge
lijke, en dat vóór den oorlog de
brutowinst per liter 3 k 8cent was.
Géén wonder dat de meeste inrich
tingen in ons land gedurende de
oorlogsjaren met verlies werkten!
Waar de veehouders óók in den
Raad zyn vertegenwoordigd, begrijp
ik trouwens niet, dat deze hun
college niet alle noodige inlichtingen
konden verschaffenzy waren
dunkt me toch in de eerste plaats
de personen by wie Burgemeester
en de heer B. inlichtingen hadden
kunnen inwinnen.
Of zwegen deze vroede lieden by
voorbaat en lieten ze niet te veel uit,
denkendewie veel zegt heeft ook
veel te verantwoorden.
lng«sondèn> mededeeting.
MODES
PRIJSVERMINDERING
GESLOTEN 7 UUK.
Neen, geachte heeren van den Ge
meenteraad, het euvel van den
buitensporig" hoogen melkprys moet
u op de boerdery zoeken, niet by
ons, melkverkoopers.
Is het u dan niet bekend, dat sinds
1 Meietteiyke malen (tot wee wordens
toe) geconfereerd is tusschen de be
trokken party en om tot overeen
stemming te geraken omtrent den
prys, doch de waarlijk tyrannieke
houding van den Bond van Melkvee
houders in Nederland, bij monde van
haar Afd. den Helder, den hoogen
inkoopsprys van eerst l&J-, toen 14
cents, wist door te dryven, met be
dreiging er by, dat, gaf men den
heeren hun zin niet, dan „zouden zy
de melk thuishouden, en zelf verkazen.
Ja, zelfs een ondernemend lid (ik
noem geen namen) zou zelf, gaan
uitventen, al kostte het het hem ook
zyn goede reputatie als ernstig en
bezadigd man. Was eene dergelijke
dolle stagnatie in het belang der
burgerij?
De listige, eerst quasi gemoede
lijke, weldra als machtsvertoon
zich ontpoppende politiek van den
Bond van Melkveehouders met als
programma: hoog houden van de
zomerpryzen, de melkhandel aan den
dresseerhengel houden, teneinde a.s.
winter de prijzen nog meer als voor
heen in zyn macht te hebben zie
daar, mijnheer Biersteker, deze is de
boosdoener. Gevolgverkoopprijs 18
centg. In Behagen 16 cents, in Alk
maar idem. Overal ontvangen de
veehouders 12 cents franco thuis,
hier in den Helder 14 cente. Waarom
hier hooger dan elders?
Ten slotte i hoe gaarne u zelf ook
verandering ten goede zou wensehen,
juist omdat de melkhandel pleit voor
een lageren verkoopprijs, omdat de
omzet beduidend daalde tengevolge
van het te hoog blyven van den-prys
(dit zeg ik u uit naam van den ge-
heelen Heldersche melkhandel) vooral
bij verkoop aan de gezinnen der ar
beiders en middenstanders; terwijl
de omzet toch al aanmerkeiyk daalde
door opheffing van de „ziekenmelk-
bonsregeling".
Zou 't niet wenscheiyk zijn als
de Raad de gestes van den Minister,
die zyn wenkbrauwen onheilspellend
fronst en bedreigt met in te zullen
grijpen (doch intusschen wijselijk
achter de schermen biyft), maar
niet navolgt? De minister laat door
zijn houding èo burgerij èn detail
handel de dupe worden, tenminste
in den Helder. De consuraptiemelkers
komen tegen een besten prijs van
hun hoog kwantum zomermelk af,
zonder eenige risico van dalende
zuivelpryzen, en, vanzelf met te
veel overmelk te blyven zitten, de
Minister volhardt met dreigementen
in de couranten, hy dóét niets en
de boeren lachen om al dat geschrijf.
„De Minister doet toch niets", dat
is al gebleken vanaf 1 Mei, zeggen
de veehouders. Jammer, dat de
Minister hier dan een belachelijk
figuur slaat; intusschen proflteeren
de veehouders van des ministers
slappe houding!
En terecht meent de heer Grun-
wald, die inziet dat een „ingrijpen"
van den Raad óók belacheiyk dreigt
te worden, dat „de zaak zich op den
duur wel vanzelf regelen zal".
Dit iB een verstandig woord: ze
zfcl zichzelf regelen, doch dit zal wel
niet vóór den herfst, by de regeling
der winterpryzen zyn en ik voorspel
dat het publiek dan nog héél wat
duurder aan de melk zal moeten. Of
de Minister dkn ernst van zyn scherts
zal maken? en uit zyn schuilhoek
zal komen?
InmiddelB biyft burgerij en melk
handel het slachtoffer en werken
siyters en inrichtingen gedurende Mei
en Juni, ja, misschien nog langer,
grootendeels voor den veehouder-
consumptiemelker, en niet, zooals
het behoorde te zijn, óék voor hun
eigen voordeeL Bovendien kan de
melkhandel zoolang de klaagliederen
der huismoeders met een geduldig
en onmachtig gezicht blyven aan-
hooren, volgzaam zwygen en in het
gareel blyven loopen.
U, Redactie, nogmaals dankend
voor de plaatsruimte,
hoogachtend,
J. L. Dükeb,
directeur-eigenaar van
Stoom-melkinrichting „Jong Holland"
Westgracht 81.
COBBESPOMDENTIB.
Den heer J. J. S. Wy geven geen
gelegenheid tot repliek - zooals wij
reeds eerder hebben medegedeeld -
en plaatsen dus uw stuk om die
reden niet. Wy gaven u gelegen
heid uw standpunt uiteen te zetten,
zullen dit ook aan de partyen toe
staan die nog niet aan het woord
zijn geweest, en sluiten dan het debat.