COURANT
Onze „Hollandia"
GUMMI REGENJAS,
f 28.00.
Herman Nyrels.
GEMEENTERAAD VAN HELDER,
No. 6118
DONDERMfi 24 JULI 191»
47a JAARGANG
Redacleur-UHflev«r:,C. D6 BOER Jr.. Helder. j Oplaag 7Q00 ex. AbonnementsprijsIn de stad 1 1.16, per post I 1.40. Buitenland I 2.40. - Losse ex. 3 cl. AdvertentUn per repel 17'/. oi
BUITENLAND
{Hat verdrag met Oostenrijk.
In de grensbepalingen van het
nieuwe verdrag blijven de regelingen
van het vroegere verdrag betreffende
de Tirolsche grenzen onveranderd,
zoodat geheel Z.-Tirol tot den Brenner-
pas Italiaansch wordt. In Karinthië
wordt een zone voor een volksstem
ming gemaakt, welke feitelijk het
goheele bekken van Klagenfurth
omvat.
Voor Stiermarken is geen rekening
gehouden met de bezwaren van de
D.-O. delegatiede grenzen zijn hier
dezelfde gebleven als in het verdrag
van 2 Juni. Buitsch W. Hongarije
wordt voor het grootste deel D.-O.
toegewezen, zoodat Oedenburg en
Neusiedlersee aan D.-O. komen. De
grenzen ten opzichte van T.-S. zijn
in zoovere lichtelijk veranderd, dat
de grens niet op den rechter March-
oever, maar midden in den stroom
valt, zoodat den Oostenrijkers de
scheepvaart onmogelijk wordt ge
maakt. Hohenau en Barnhardstal
worden D.-O. toegewezen evenals het
grootste deel van de districteh Weitra
en Litachau. Overigens is niet tege
moet gekomen aan de bezwaren der
delegatie tegen de grensbepalingen
ten opzichte van Bohemen.
Aan de economische bepalingen
van het eerste gedeelte der vredes
voorwaarden werd slechts weinig
voranderd.
Schadevergoeding. Welke gedragen
en in welke termijnen Oostenrijk
deze binnen 3o jaren moet) betalen,
wordt bépaald door de commissie
voor het herstel, ingesteld ingevolge
het vredesverdrag met Duitschland.
Zij zal in de eerste plaats aangeven,
hoeveel in de jaren 191941921 in
goud, goederen, schepen, waardepa
pieren, enz. moet worden opgebracht.
Hieruit worden allereerst voldaan de
kosten voor de bezettingstroepen en
vervolgens die der voedingsmiddelen
en grondstoffen, waarvan deiaankoop
door de geallieerde groote mogend
heden aan Oostenrijk is toegestaan.
D.-O. moet allo zeeschepen afstaan
en de verliezen aan rivierschepen
vergoeden, doch niet meer dan 20 */o
der scheepsruimte van November
1918. Machines enz. moeten door
andere worden vervangen, waarbij er
evenwel voor gezorgd wordt, dat de
D.-O. industrie niet wordt gedesorga
niseerd. Van geen enkele onderneming
zal meer dan 20 van haar inven
taris worden opgeeischt.
Voorloopig mo«ten 6000 melkkoeien,
2000 jonge runderen, 1000 stieren,
3000 kalveren, 2000 trekossen, 2000
trekpaarden, 1000 schapen en 1000
zeugen worden geleverd, welke tus-
schen Italië, Servië en Roemenië
worden verdeeld. Verder een nog vast
te stellen gedeelte der in D.-O. voor
den handel gereed staande meubelen.
F'mancieeü bepalingen. Voor de uit
het vredesverdrag ontstaande ver
plichtingen wordt een eerste hypo
theek op de staatseigendommen en
de staatsinkomsten gelegd. Be staats
schulden worden verdeeld over de
staten, welke de gebieden der mo
narchie overnemen.
De schulden van vóór den oorlog
zullen op rechtvaardige wijze worden
verdeeld over de afzonderlijke ge-
De aandeelen in de oorlogsleenin-
gen worden afgestempeld. Behalve
D.-O. heeft geen enkele staat ver
plichtingen jegens de bezitters van
aandeelen in oorlogsleeningen, die
zich op hun gebied bevinden, maar
deze staten en hun onderdanen heb
ben ook geen aanspraken ten ópzichte
van D.-O. Ten opzichte van de aan
deelen buiten de voormalige -monar
chie heeft alleen D.-O. verplichtingen.
Op een vergadering, van arbeiders
sprak Dr. Bauerj staatssecretaris van
buitenlandsche zaken, over het vredes
verdrag. Hij protesteerde tegen de
territoriale voorwaarden, waardoor
tweevijfde gedeelte des lands onder
vreemde heerschappij wordt gebracht,
alsmede tegen de oplossing der Hon-
gaarsche quaestie, waarbij het beginsel
van het zelfbeschikkingsrecht in het
gedrang komt. De economische bepa
lingen zijn volgens spr. zoodanig, dat
Oostenrijk voor 30 jaren zljb onaf
hankelijkheid in elk opzicht verliest.
De door D.-O. te dekken oorlogs
schulden zullen ongeveer 70 P/0 van
de 68 milliard bedragen, d. i. 8000
kronen per hoofd der bevolking.
Spltsbargin.
(Officieel). Blijkens bericht van den
Nederlandschen gezant teParijB, heeft
de Opperste Raad der geallieerde en
geassocieerde Mogendheden een com
missie samengesteld uit één vertegen
woordiger van de Vereenigde<Staten
van' A.merika, van Engeland, van
Frankrijk en van Italië, teneinde zich
bezig te houden met een onderzoek
naar de aanspraken van verschillende
Statenmet betrekking tot do eilanden
groep van Spitsbergen.
Ingevolge daartoe van den! Fran-
schen Minister van Buitenlahdsche
Zaken ontvangen uitnoodiging) is aan
jhr. Loudon opdracht gegeven, met
gebruikmaking van de gegevens, ver
vat in het onlangs op last van den
Minister van Buitenlandsche iZaken
uitgegeven boek van Dr. Wiedfer, het
standpunt van de Nederlandsche Re
geering metbetrekking tot Spitsbergen
uiteen te zetten.
E<ig»land.
Hst Vridsivsrdrag ia hst Lt|srhui«.
Londen, 21 Juli. Het Lagerhuis
heeft het -wetsontwerp betreffende
het vredestractaat na derde lezing
aangenomen met 163«tegen 4(stem
men. De Iersche nationalisten hadden
die stemming verlangd als protest
tegen de houding-van de regèering
inzake den toestand in Ierland.
Het wetsontwerp betreffende
Lngelsch-ï'ransche tractaat is
het
drie lezingen met algemeeneetemmen
aangenomen.
In hst Lagerhuis debat beantwoord
de Lloyd George de sprekers over
het vredesverdrag. Hij verdedigde dé
verschillende bepalingen van het
verdrag en verklaarde, dat fingeland
zienlijke vergoedingen had ver
worven, al was het onmogelijk alle
oorlogskosten terug te krijgen. Het
was onmogelijk het bedrag van de
vergoeding en de schadeloosstelling
t te Btellen, omdat op het oogen-
blik de herstellingskosten niét konden
worden begroot. Ook verdedigde Lloyd
George de territoriale herzieningen
de militaire voorwaarden, aan
Duitschland opgelegd. Hy legde den
nadruk op de over heel de wereld
gevoelde wensck om een -einde te
maken aan den dienstplicht, en hij
sprak de hoop uit, dat eifade 1919
Engeland door het vrjjwilligérsstelsel
zou beschikken over alle stifjdkrach-
ten, die noodig zijn om de overal
de wereld verspreide jBritsche
belangen te besehermen.
Maar het was onmogelijk! aan den
dienstplicht een einde te maken voor
huidige toestand tot klaarheid
wordt gebracht,
Lloyd George zeide nogj dat hij
volkomen bleef vasthoBden ;aan zijn
vroeger afgelegde verklaring nopens
de politiek ten opzichte van Rusland.
Hij hield vol dat van dié politiek door
Churchil (den minister vah oorlog)
niet was afgeweken.
BetrefFende het voor het) gerecht
brengen van den voorinaligeh keizer,
zeide Lloyd George, dat niemand had
geopperd, dat de man, die aan
sprakelijk is voor deze moprdpartij
op groote schaal, zou ontsnappen.
Maar vroeg Lloyd George: welk
recht heeft Engeland omaan te
ten, dat een neutraal land het
teoneel zou wezen van de (terecht
zitting. De neutralen waren)niet op
vredesconferentie geweest en ook
niet in den oorlogen indien de
quaestie aan hen werd overgelaten
zou de voormalige Keizer niet voor
het gerecht worden gedaagd.
De geallieerden hadden wildoende
vertrouwen in Engeland, om ife weten,
dat wie ook hier to lande voor het
gerecht zou komen, zou woSden be
handeld overeenkomstig de ver-
hevenste tradities van de Eagelsche
rechtspraak, die zonder weerga is.
Spreker had volkomen vertrouwen
in de heilzame uitwerkiDg Van het
feit, dat een man, die opzettelijk een
oorlog op touw had gezet, uitfluitend
om de positie van zijn persoon aan
zienlijker te maken, of uit ijdele
roemzucht, zijn daad zou jsien ge
brandmerkt als een schurkenstreek.
(Toejuichingen).
Sprekende over de Iersche kwestie
ide Lloyd George, dat de grootste
belemmering voor een overeéikomst
de omstandigheid was, dat de natio
nalisten de beginselen vanjWilson
niet op hesl Ierland wilden toépassen,
dat zij niet tevreden warén met
zelfbeschikking voor zich zelf, niaar
dat zij tevens dio zelfbeschikking
in anderen wilden onthoudén.
Aan het slot van zijn redevoering
zeide Lloyd George, dat hy .Staande
hield, dat het vredesverdrag! recht
vaardig was, en aan de weréld voor
eeuwen zou leeren, dat men de
nationale rechten niet mot «voeten
kon treden, noch inbreuk miken op
plechtige overeenkomsten. 5 (Toej.i
Hij Imeende, dat niet het tvredos-
tractaat het Duitsche rijk had ver
nietigd, maar het Duitsche ryk zich
zelf had vernietigd.
Duitschland.
Di burin ti MUichin.
Dezer dagen is te München tot
2$ jaar vestingstraf veroordéeld de
verkeersminister in de Müachener
sovjetregeering Gustav Pauüukum.
Uit dit proces is weer eens gèbleken
hoe zonderling het toegingin de
Müüchener radenrepubliek. Paulukum
verklaarde zelf dat hij de radènrepu-
bliek beschouwde als waanzih, maar
meegedaan heeft met de bedoeling
een eind te maken aan het regiment
^Jodeü, Russen en crouw". In zyn
departement is hfj vaak door com
munisten bedreigd met handgranaten
en revolvers. Zijn collega van buiten
landsche zaken, de zenuwlijder dr.
Lipp, schreef hem -eens een brief van
dezen inhoud:
v Beste collega. Ik heb den'oorlog
verklaard aan Wurtemberg en Zwit
serland, omdat deze landen mij niet
60 locomotieven willen leenien.
ben er 'zeker vaD, dat wij zullen
evieren. Bovendien heb ik den
zegen van den Paus, dien ik goed
ken, afgesmeekt voor onze'Oerwin
ning."
De onafhankelijke socialisten heb
ben dezen heer Lipp benoemd tot
minister van buitenlandsche Zaken
Eu schip mit goud.
De Hamburgsche politie heteft. een
telegram uit Helsingfors ontvangen,
waarin gemeld werd. dat een1 schip,
zoogenaamd met cement gelader
werkelijkheid echter met 40 millióen
goud aan boord, reeds uit Hataburg
was vertrokken, koers zettend naar
Helsingfors. Het schip is vastgehouden
en wordt nu onderzocht.
Vereenigd» Staten.
Do uitnoodiging, door président
Wilson gericht tot recalcitrante
senatoren, om eens op het Witte
Huis wat te komen praten, hebben
reeds tot eeh opmerkelijk échec
geleid.
Senator Norris, die ook zoo'n ver
zoek had ontvangen om een half uur
met den President te confereeren,
heeft die uitnoodiging botweg afge
slagen. De senator gaf als reden op,
dat het hem niets interesseert, de
vertrouwelijke redenen te vernemen,
waarom de overeenkomst betreffende
Sjantoeng noodzakelijk was. Wel wi!
hij, dat de President aan het geheele
fuQozonden mtsdsdrëling.
prima «an quslitait,
gegarandeerd waterdicht,
land zal mededeelen, waarom het
noodig is, het vredesverdrag en de
volkerenbondovereenkomst j precies
zóó aan te nemen, als zij thaés luiden.
Brutali «igirs.
Washington, 22 Juni. Gistefenavond
hadden aanrandingen van blanke
vrouwen door negers gepleegti heftige
vechtpartijen ten gevolge, in den
loop waarvan vier personen waar
onder twee detectives werden gedood
en velen verwondingen opliepen.
0EMEN8D NIEUWS.
Zwindil.
Gelijk bekend, heeft de chef van
het Maasstation te Rotterdam in den
nacht van 12 op 13 dezer bfj de politie
aangifte gedaan, dat uit een loods
op dat station drie kistjes jgestolen
waren, die zooals later verluidde, een
waarde van tweemaal honderdduizend
gulden asn edelsteenen zouden be
vatten.
Het onderzoek, dat de politie van
hier naar aanleiding van deze aan
gifte instelde, heeft haar op het spoor
gebracht van een heele zwendelaars
bende, die gepoogd heeft oplichting
op grooten schaal te plegen.
Te Amsterdam woont een koopman,
die tijdens den oorlog groote zaken
gedaan heeft in Kaapsche fobynen.
Die robijnen werden vermengd met
diamantboort (afval van diamanten i
en dan in Duitschland gebezigd bij
het slijpen van de zielen van het
geschut.
Toen de oorlog afgeloopen was, bleef
hij met een groote partij van deze Kaap
sche robijnen zitten, die nu veel van
hun waarde verloren hadden,ija haast
geen geld konden opbrengen. De
koopman gaf een anderen koopman
consignatie voor den verkoop. Dit
gelukte niet en te vergeefs werd er
in Engeland, Zwitserland en Amerika
mede geleurd. Men wenschte venwel
aen geld te komen en nuwerden
andere middelen beproefd. Nog een
zwendelaar, dien de eigenaar geheel
in zyn macht had door middel van
accepten, werd aan het werk gesteld.
Nu werden de robijnen met eeh
stoombootdienst naar Utrecht ver
zonden met het voornemen zé onder
weg te laten stelen, doch do( stoom-
bóotkapitein durfde dit niet-aan en
ook deze diefstal mislukte alzoo.
Ten einde raad hebben de Awende-
laars toen de drie kistjes met bobijnen
bij notarieels akte laten verhandelen.
Daartoe werd een Amsteiüamsch
notaris in den arm génomen. Zij
maakten den notaris wijs, dat deze
Kaapsche robijnen een waarde'hadden
van f 204.450, waarop deze -de drie
kistjes, waarin zich deze schat bevond,
in een rijtuig onder geleide van vier
bedienden en een paar wakers van
den nachtveiligheidsdienst na'ar zijn
kantoor in Amsterdam liet brengen
en van daar naar een safe.
Voorzien van de notarieele acte
hadden de zwendelaars nu geen
moeite om te Amsterdam bij een
bekende firma de robijnen vefzekerd
te krijgen voor het vervoer pdb spoor
naar Rotterdam, inbegrepen het
vervoer uit tot in huis. De verzeke
ring geschiedde op Hollstodsche
condities, vrij van molest, [incluis
diefstal en vermissing tot eenfoedrag
van f204.425. Het vervoer zou plaats
hebben in drie collies.
Besloten werd om de robijnen
onder het vervoer naar Rotterdam
te laten stelen. De Amsterddmsche
zwendelaars stelden zich in Verbin
ding met den directeur van een
detectievenbureau. Deze zou voor
de dieven zorgen.
Do kistjes, met robijnen in Rot
terdam aangekomen, werden daar
gebracht in hotel Coomans en hebben
daar ongeveer 4 weken in
magazijn gestaan. Terwijl zM daar
stonden, heeft men nog gètracht
er een Amerikaan in te laten loopen,
maar deze ging niet op den koop
in, hoewel men niet naliet met de
verzekeri ngspolis te schermen
Toen in eens "werden zij naar
station Maas vervoerd en dahr ge
stolen.
Nu was in hotel Coomans eön man
gelogeerd, die de kistjes niet Uit het
oog liet gaan. Zoodra zij daar weg
waren, maakte hij dadelijk alarm.
Het onderzoek naar de kistjes
heeft aan het licht gebracht, dat zy
op een vrachtwagentje van de Oos
terkade naar een hofje in de Zwarte
Paardenstraat alhier zijn vervoerd.
Daar zijn ze weer afgehaald en'sedert
spoorloos verdwenen.
De inspecteur van politie, die met
het onderzoek belast is, had juist
daags, voor den diefstal gepleegd
werd. op den Coolsingel een spoor
wegbeambte in gezelschap gezien
van een beruchten inbreker en het
was juist deze spoorwegbeambte, die
op het Maasstation de kistjes weg
liet halen, althans de gèlogénheid
daartoe voor de dieven openstelde
door zich te verwijderen. Die spoor
wegbeambte is aangehouden en de
dieven van de drie kistjes, de be
kende Rotterdamsche inbrekers Th.
W., J. van K. en zekeren V., zijn
opgespoord. Voorts zijn de drie
Amsterdamsche kooplieden, dib<
zwendelparttj op touw zetten, aan
gehouden, alB verdacht van poging
tot oplichting.
Het is hun niet gelukt de verze
keringmaatschappij voor een paar
ton op te lichten.
vnn Dinsdag 22 Juli.
Afwezig niet kennisgeving'de lieeren
Spangenberg en de Zwart; Verder di
lioer Ver Taille. Twee vacatures.
De notulen van de vorige vergade
ring worden onveranderd vastgesteld,
Aun de ordo zijn:
Ingekomen stukken en
mededcelingen.
Bericht van aanneming der benoe
ming van P. 11. D Maas, tot fDireetéur
van de Gemeente-Reiniging k-n Plant
soenen.
Dankbetuiging van de Aannemer.-
A. de Ruiter en G. Kamsteeg'voor den
toegekenden toeslag op de aaénemingH-
voor iiit.voering van wetfkzaamln
don inzake uitbreiding waterleiding.
Opgave van oone financieale statk
(iele van verschillende gemeenten over
hot dienstjaar 1917.
Goedkeuring van Gedeputeerde Sta-
tn OJ»;
a. het: raadsbesluit van 3 Juni 1919
tot verhuring van grond aan G. F.
Louworse;
b. de 6e en 7e supplctoiro bfegronting
dlonst 1918;
hot raadsbesluit van 23 Juni 1919
tot, bepaling uit den post voor onvoor
ziene uitgaven dor begrooting dienst:
1919.
Alle voor kennisgeving aangenomen
Economische Commissie.
Voorstel om de kosten ad ƒ6.
voortvloeiende uit het maken'der Eco
nomische Commissie tot eenl departe
ment van do Maatschappij van Nijver
heid voor rekening der gebeente te
nemen.
Aangenomen.
Toeslag annnemingssom en
arbeidsvoorwaarden.
Voorstel om aan den aannemer van
hot onderhoud van gemconte-rfebouwon
enz. J. Steeman, een toeslag °i> de aan-
□emingssom to verleenen van 1266.30
en om 't adres van de vöreenigde
werklieden-organisaties in dé bouiv-
akken, inzake herziening van de ar
beidsvoorwaarden in de bestelt ken aan
te nonen voor kennisgeving.
De heer Zonder v a u kan zich mol
het tweede gedeelte van dit 'voorstel
niet vereenigen. Spr. wil bij ziekte ook
loon volgens hot collectief 'contract
uitkceren.
Na de toelichting van den'Voor-
i 1 ter dat, hoewel dit, niet'formeel
is bepaald, de bedoeling toch is de
zaak aldus te regelen, aangenomen
zonder stemming,
Toelage oud-lecraar Zcevaattschool
F. Dekker.
Voorstel om afwijzend te beschikken
>p het verzoek van het. bestuur dor
Vereeniging ter bevordering van het
Zoevaartondcrv ijs, om do aan flen oud-
looraar der Zeevaartschool F.' Dekker
toegekende jaarlijltscho toelage met
30 pCt. te vörhoogen.
Aangenomen.
Verordening water-levering.
Voorstel om afwijzend te beschik
ken op de verzoeken van G. L. Ruften,
inej. M. Joffers en O. Rentenaar, om
kwijtschelding van hot door hen ver
schuldigde wegens waterverbruik.
De lieer Spruit bepleit ton op
zichte van hot eorsto geval eenige con
sideratie. Hot betreft hier ceft bizon-
der geval, waardoor ruim 60 meter
water verloren ging tengevolge van
oen lek, dat men niet kende. Door een
fout van de gernoente is de venruurdcr
niet! op de hoogte gesteld. In art. 19
■uil het reglement voor de waterleve-
riag stout, dat de meters alle maanden
orden opgenomen; dat is hier {niet ge
schied. Hier gebeurde het om de drie
maanden. Bij gas waarschuwt (Ie reuk
dikwijls, maar oen waterlek blijft on
opgemerkt, Vandaar, dat het,'bedrag
zoo hoog geworden is. Spr.' heeft deze
zaak al meermalen ter sprake gébracht;
pr. i& iu dit geval zelf de digenaar
au het bewuste huis en heb ft een
aantal andere huizen
De Voorzitter: Deze zaak ia
thans niet aau de orde. Het, jjaat nu
alleen om de beslissing over het geval
Rutten c.s.
Do heer Spruit: "Maar dit houdt
er verband mode. Het zou niot;! wettig
zijn indien do huurder dit water be
taalde. Spr. heeft'65 woningen,' die in
totaal verbruikon
De Voorzitter: Nu krijgen wo
weer hetzelfde meneer Spruit.'Dit is
□iet aan de orde.
De heer Spruit betoogt, dat. een
metoropname por drie maanden als
thans geschiedt, tot onaangenaamheden
aanleiding geeft en wil do voordracht
naar B en W. terugzenden oni nader
advies.
Ook de heer Adriaanse 'bepleit
het geven van compensatie Spr.' noemt
een ander geval van lekkage, dat on
bekend was nnu deu betrokkene.
De Voorzitter merkt op,dat do
jurisprudentie uitwijst, dat bij lek
kage de schade voor rekening van den
verhuurder is.
De lieer Adriaanse bepleit con
sideratie. Mocht de Raiul evenwel dc
boete ten voilé willen toepassdn, dan
niake men een regeling voor do beta
ling, opdat dit bedrag niet ineens wor
de voldaan.
Do heer Biersteker vindt, dat
de Raad op gevaarlijk terrein komt.
Niemand laat tenslotte voor zijn ge
noegen water wegloopen, on men be
pleit natuurlijk steeds zijne onschuld,
Maar de Raad kan niet anders dan de
verordening consequent handhaven.
Anders konion wo van het een in het
ander.
De heer Zonder van merkt op,
dat volgens een advies van do Com
missie voor de Bedrijven het bete
ware do meters per maand in plaats
van per drie maanden te controlcoren.
Na nog oenigo nadere discussie
wordt conform hot voorstel B. en W.
boslotou. Alleen do lieor Spruit stemt,
togen.
Subsidie.
Voorstel oin het aan de afd. Helder
van de Noord-IIollandseho vcreoni-
ging „Het Witte Kruis" toegekende
subsidie ad ƒ300.ten behoeve Van
haar onderafdeeling „Wijkverpleging'
te vorhoogen tot ƒ600.
De lieer Biersteker vraagt of
liet Witte Kruis een afzonderlijke ad
ministratie heeft voor de wijkverple
ging dan wel of die daarin is opge
nomen. Spr. meent, dat de finantieele
toestand van het Witte Kruis niet van
dien aard is, dat hij een subsidie-aan-
vrogo zou wettigen.
De lieer de Ven licht in, dat <1l
wijkverpleging, die afzonderlijk niet
kon bestaan, werd overgenomen door
bet Witte Kruis. De administratie
staat op zichzelve. De kwestie
het salaris van de wijkverpleegster met
300.dient te worden verhoogd in
dien wij haar willen houden. Het kwam
ons voor een gemeentebelang tc zijn
dit bedrag terug te vragen als subsidie.
De heer Bierstoker vindt het
nogal sterk, dat de gemeente een sala-
risverhooging van hot Witte Kruis be
talen moet. Als de wijkverpleging op
zichzelf stond, ware liet nog wat an
ders. Kun de Voreeniging zelve, vraagt
spr., niet wat bijdragen? Het grootste
deel der burgerij is toch lid?
Dc heer de Ven is hot oneens met
den heer Biersteker, dat dit niet op
den weg der goÜleento ligt. Haarlem
mermeer bijvoorbeeld botnalt ƒ2500.—
aan liet Witte Kruis ook voor de wijk
verpleging. Als de gemeente geen sub
sidie gaf, zou do wijkverpleging haar
nog veel meer kosten. Er bestaan bij
het Witte Kruis nog andere plannen
ook, O.a. do stichting van oen hadhuis.
Maar het gunt, toch niet aan het, claar-
oor gekweekte reservekupitaalt.je aan
to spreken.
De voordracht wordt tenslotte met,
algomeene stemmen goedgekeurd.
Verordening Winkelsluiting.
Voorstel om afwijzend te beschik
ken op het. verzoek van «le afd. Hel
der van den Roomscli Katholieken
Bond van Winkel- en Kantoorbedien
den, houdende verzoek om het bij ver
ordening vastgestelde sluitingsuur te
vervroegen en to brengen van 9 op
8 uur en tot vaststelling van een ver-
Ordening tot, wijziging der verorde
ning op de winkelsluiting, vastgesteld
bij Raadsbesluit van 1 Maart 1917.
Field. Crt. 15 Juli.
De heer Bok bepleit ontheffing van
het verbod tot Zondagssluiting voor
barbiers in enkele gevallen.
Dc heer de Geus meent, dat dit
niet aangaat. De winkelsluiting móet
worden gehandhaafd. Niemand hooft
indertijd bezwaren geopperd, uitge
zonderd eeh tweetal kappers, die er
tegen opponeerden. Bij spr. zijn ze
echter niét geweest met hun bezwaren,
wel klaagden ze dat do concurrentie
het hen lastig maakte: Gevallen als
door den heer Bok genoemd komen
altijd voor; er zijn thans zelfs lieden,
dio den vrijen Zaterdngmiddag hebben
toch des Zondags nog zouden wil
len geschoren worden en dat gaat toch
niet op.
Het voorstel wordt aangenomen.
Zocvnartondcrwijs.
Voorstel oin geen adhaesie te betui
gen aan liet. verzoek van bet Gemeen
tebestuur van Vlieland om het. zee-
aartonderwijs in de toekomst tot een
rijkszaak to maken.
De heer Zonder van kan zich niet
mot het voorstel veroenigen. Spr. acht
de door do gemeente Vlieland aange
geven gronden alleszins billijk.
De beer d o V c n meent, dat do licor
Z. wel adders zou praten indien hij
wist hoe do Zeevaartschool hier be
hoord on gofinnncieord wordt en hoe
weinig zij kost. Aan do regeering is
verhooging van subsidie gevraagd.
Met algemeeno stommen op 1 na
aangenomen.
Straatnamen.
Voorstel tot het geven van' namen
lim niouw aangelegde straten.
Held. Crt. 15 Juli.
'Aangenomen conform advies.
Subsidie.
Voorstel om afwijzend to beschikken
op het adres der afd. Helder van de
Roomsch Katholieke Voreeniging voor
•olkszang, om subsidie.
Held. Crt. 15 on 19 Juli.
De lieer van Breda liedft, met
'orwondering het prue-advies gelezen.
Voor een week of vier is een' derge
lijk verzoek van Toonkunst gekomen
en toen is in het prae-advies gezegd:
„Volksonderwijs, ook indien liet uit
sluitend betreft het nauk weeken van
den kunstzin bij de ingezetenen, ver
dient o.i. volle medewerking obk van
de zijde van het Gemeentebestuur".
Dit standpunt, van B. en W. was vol
komen correct en de Raad lieéft ook
mot geen woord over do zaak 'gespro
ken, daar hij het er unaniem moe eens
was. Nu eenzelfde voreeniging inet
hetzelfde doel komt, gooien B. en W.
echter hun standpunt overboord! Het
is spr. een raadsel boe men met dit
prae-advies heeft kunnen komen en
zeer zeker heeft geen democratische
wind gewaaid. Het argument, dat ook
Roomsche kinderen bij Toonkunst te
recht kunnen g.oldt ln dezen tijd niet
moer. Do R. K. vereeuiging heeft even
goed to kampen met finantieelen nood,
zij kweekt ook kunstzin aan en ook
bij haar betreft het schoolkinderen van
meerendeels onvermogenden.
De Voorzitter licht het stand
punt van het College too. De Raad
moet alleen subsidie geven voor doe
len. die voor iedereen to gebruiken
zijn. Als we nu vandaag de Roomsch-
katbolieken geven, konion morgen de
sociaal democraten en overmorgen do
vrijzinnigen en waar is dan het einde?
De heer van Breda repliceert. De
voreeniging gegft openbare uitvoe
ringen, zij geeft onderwijs en kweekt
den kunstzin aan. De gernoente steunt
ook wei „Winnubst" on dat is een
katliolieko voreeniging.
De heer Adriaanse meent, dat de
zaak inderdaad in wezen veel over
eenkomst heeft met do vorige. Hoewel
spr. niet met genoegen do vermeer
dering van subsidie-aanvragen ziet,
vraagt hij ten opzichte van deze vor
eeniging of zij andersdenkenden weert.
Laat B. en W. dan oene lijn trekken
waarlangs de subsidieverlening zich
kan ontwikkelen. Zij hoeft a gezegd
en jnoet nu toch ook b zeggen. Hel
beginsel, dat onderwijs gegeven werd.
gaf den vorigen keer den doorslag.
De heer do Ven meent, dat, do
heer Adriaanse wel een vreemdeling
in Jeruzalem moet, zijn indien hij
meent, dat de R. K. Ver. v. Volkezang
ook anderen dan R. K. zou aannemen.
De heer van Breda: Het kan toch.
De hoor do Ven: Neen, meneer van
Breda, want ook de godsdienst speelt
hier een rol mee: men wil op dozo
wijze de schaapjes bijeen houden. Laten
we nu toch wit geen zwart noemen.
„Toonkunst" staat op gansek ander
stilildBunt. Door het ganscbo land zijn
lmur afdoelihgen verspreid, zij wor
den gesubsidieerd vnu het Hoofdbe
stuur en iedereen kan ervan profiteo-
ren. Waar zou op deze wijze liet
einde zijn?
I De heer van Breda iacr ook niet
voor om alle mogelijke vereéniginkjea
to subsidieeren, maar het geldt, hier
eene inrichting van onderwijs. Men
stelle een leeftijdsgrens, bijvoorbeeld
van 8 tot 14 jaar. De R. K. Ver. voor
den Volkszang is sterker dan Toon-
icunst en presteert minstens evenveel.
Men kan haar niot onderbrengen bij
andore separatistische vereénigingen.
Do heer de Geus: Waar zouden wij
blijven indien wij vereenigingen op
religiensen grondslag gevestigd zouden
gaan subsidieeren? De Ambachtsschool
brengt allerlei gezindten bij o)kaar. Als
er straks een gesticht wordt [opgericht
op katholieken of prot. chijl stel ijken
grondslag, zouden wij die dan:ook moe
ten subsidieeren? Dit is zelfs aan de
gomcentcn verboden. Als wé twintig
vereenigingen op dio manier zouden
krijgen, waar bloef dan de harmonie?
Dan boter eene voreeniging te subsi
dieeren waar ze allemaal onder kun
nen worden gebracht. Want do heer
van Breda mag nu tevreden zijn als
zijne katholieke vereeniging wordt
gesubsidieerd, straks komen er
natuurlijk ook andere om subsidie.
De hoer van Breda: De gemeente
Amsterdam subsidieert een katholieke
vereeniging, n.1. de St. Josehjgezellën-
vereeniging. Dus dat een gemeente een
katholieke instelling niet zou mogen
subsidieeren is onwaar. Men stelle dan
;n grens voor de loden.
De voordracht van 15. en \V. wordt
aangenomen met 11 tegen 4 stemmen.
Tegen do heeren Baak, Adriaanse,
Spruit en van Breda; de heer van der
Voer blijft buiten stemming.
Verhuling gebouw.
Voorstel tot verhuring van liet ge
bouw dor Centrale Keuken aan de
Heldersche Mellceentrale.
Held. Crt, 19 Juli.
Aangenomen.
Een tweetal nog iDgekomen stukken:
Dankbetuiging van de Commissie
tot voorlichting bij beroepskeuze voor
de verleende subsidie.
Bericht, van aanneming dor bonoe-
ing van G. Zeilinga, als leeruur aan
de Zeevaart- en Visscherijschool,
worden voor kennisgeving aangenomen.
Per». Centr. Boekhouding.
Voorstel tot aanstelling vnn perso
neel bij «le Centrale boekhouding.
Na eene inlichting aan den lieer
Biersteker met alg. stemmen aan
genomen.
Politieverordening.
Voorstel tot intrekking van art. 64
dor Algomeene Politieverordening.
Held. Crt. 19 Juli.
De heer Biersteker zou tocli in
een of anderen vorm nog oonigc ver
bodsbepaling willen zien ingevoerd, om
te voorkomen, dat men op waarlijk ge-
aarlijkc manier kinderen op de fiets
vervoert. Spr. beeft b.v. eens gezien,
dat men een kind op den stuurstang
zette, en zooiets is wegens hot daar
aan vorbonden gevaar ontoelaatbaar.
De Voorzitter: Over 't alge
meen moeten de ouders bet zelf weten.
Vroeger bestondon hier allerlei beper-
kendo bepalingen, bijvoorbeeld men
moest voortdurend bellen als men op
fiets reed. Hot advies van den
Commissaris is overigens gelijk aan
dat van den heer Biersteker, maar de
moeilijkheid is eene dergelijke bepa
ling te ontwerpen. Laat. do Raad zich
afzijdig houden. B. en W. zullen on
derzoeken of eene andere regeling
mogelijk is.
Vacant ietocslag.
Voorstel tot het verleenen vun een
vacnntietoeslag aan de gemeente-amb
tenaren on werklieden.
Held. Crt. 19 Juli.
Do lieer Zondervan verheugt
zich, dat hetgeen spr. den vorigen
keer opmerkte, thans grootendcels is
ingewilligd. De uitzonderingsbepalin
gen zijn echter wel wat raar ten op
zichte van losse werklieden en het
crisispersoneel, dat er buiten staat.
Spr. stelt voor ook deze in den toe
slag to «loon doelen indien zij een jaar
in gemeentedienst zijn.
De heer Adriaanse heeft meer
op met het minimum dan met het maxi
mum. Ook spr. vindt het onbillijk, dat
de genoemde categorieën er buiton val
len. Spr. wil hot minimum op 25.—
stollen on het maximum verlagen maar
zal zijn meening afhankelijk nmken
van die van den Raad.
De heer van Breda is het eens met
den heer Adriaanse. Spr. vraagt op
heldering over de circulaire van den
wethouder van finantiën, dio spreekt
van do kosten der nieuwe salarisver
ordening. We hebben die nieuwe rege
ling echter nog niet ou daarom is voor
loopig dozo ontworpen. Spr. wil 25.
geven ou het maximumbedrag laten
vervullen.
De hoor de G ous: Dit voorstel van
de Commissie is op verzoek van den
Raad aldus ingekomen. Laat do Raad
zich nu ronduit vóór of tegen een toe
slag verklaren. Er is den vorigen keer
eene motie aangenomen om thans los
van dc salarisregoling een vacuntie-
toeslug to verstrekken. Augustus is de
vacant,iemaand( dus men moot niet
wachten or mede. De circulaire van
spr. ambtgenoot; hooft spr. 'onaange
naam getroffen. De hoor GniuwaUl ont-,
wikkelt duarin finantieele bezwaren.
Die zijn aan elk voorstel verbonden,
en als men er niet sympathiek tegen:
over staat kan men zo altijd doen gel
den. Maar bier stond elk raadslid
sympathiek tegenover de voorstellen.
Nu niogo zoo'n toeslag nog vreenul lij
ken, liet volgend jaar zal men ei
toch aan moeten gelooven. B. en W.
hebben gemeend oen nauwkeurige
grens te moeten afbakenen. Wonschen
blijven or altijd, men zoekt thans een
formule, doch- de zaak i9 moeilijk te
omschrijven. B. en W. zijn van mee
ning, dat dit voorstel acceptabel is.
De heer Biersteker meent, dat
de Commissie een pluimpje verdient
voor dc wijze waarop zij deze zaak
heeft uungopakt. Dit voorstel is alles
zins aannemelijk. Het bezwaar, dat
den vorigen keer gold, was, dat voor-
uitgoloopen werd op do nièuwo rechts
positie. Hét komt or alleen op neer, dat
de Raad besluite in principe tot het
geven van een duurtetoeslag en de
Commissie meendo unaniem, dftt dit de
beste oplossing was. Laat de Raad nu
dit voorstel ongewijzigd aannemen en
afwijkende voorstellen afwijzen.
De heer Adriaanse vraagt, waar
om het crisispersoneel buiten de rege
ling valt.
De heer de Geus: Omdat het in
dienst trad, welbewust van zijn positie
als tijdelijk crisispersoneal, waarbij
het niet deelde in de rechten van het
vaste personeel. Do loonregeling van
dit personeel was op geheel andere
leest geschoeid, in sommige opzichten
was hun positie bevoorrecht, in andere
zooals deze toeslag weer niet.
De heer Grunwald verdedigt
zijne houding inzake den vacantietoc-
slag. Spr. heeft daaromtrent een af
wijkende meening en behoudt zich liet
recht voor die zoo lang mogelijk to
verdedigen. Het spijt spr., dut het nu
juist zijn collega de Geus Is, dio hij
bestrijden moet. Spr. zon zich niet zoo
sterk verzet hebben als hom niot was
opgedragen een ontwerp to maken voor
eene salarisverbetering. Spr. houdt van
zaken afdoen, veertien dagen geleden
werd hem dit opgedragen en heden
morgen reed9 ontving spr. een depu
tatie van werklieden om de bezwaren
to berde te brengen die er zijn. In
Augustus komt de zaak in den Raad
on voorgesteld zal worden de regeling
te doen ingaan met Juli. De huidige
kwestie is geen prineipieele, maar een
praktische kwestie. Spr. schrok n.1. van
het bedrag, dat deze toeslag nan de ge
meentekas zal kosten en nu is het ge
makkelijk zich «en aureool om het hoofd
te weven vnn een mooie salarisrege
ling, mar spr, opvolger komt voor do
feiten to staan En spr. acht dit. niet
wenschelijk en heeft zich daarom ver
zet. Men moet niet te licht over de
zaak denken, we komen straks voor
belangrijke uitgaven te staan Een uit
gave als deze werd in een andere
plaats overbodig genoemd. Het gemeen
tebelang gaat bij spr. boven alles.
De lieer do Geus acht het niet in
orde, dat de heer Grunwald schermt
met voorstellen, die noch door het Col
lege noch door den Raad te overzien
zijn. Het is niet ad rem van dien lieer
dezen vacantietooslag te bestrijden.
Zoo kan men elk voorstel bestrijden
omdat men wethouder van finantiëu is.
De heer Grunwald valt het voorstel
aan op grond van eene regoling, die
nog gemaakt moet worden, en spreekt
rau een weeldetoeslag. "VVeeldo is juist,
niet het zedelijk argument van een
'acantietoealag. Dit voorstel is eenvou-
voudig op verzoek van den Raad aldus
geredigeerd en moet er natuurlijk met
vlag en wimpel doorkomen.
De heer Zondervan weerspreekt
eenige verwijten, en bepleit nogmaals
een mede opname van de crisisambte
naren, die steeds voor een hongerloon-
tje werkten on toch ook in andere
rechten deelen. Waarom niet in deze?
De heer Grunwald meent, dat de
lieer de Geus zich in het vuur van hot
debat onjulBt heeft uitgelaten Het Col-
lege heeft in groote lijnen gezegd, het
geen bedoeld is. De heer Grunwald
staat alleen, zegt de heer De Geus; ja,
dat is wel moer gebeurd en laat spr.
koud. Het is onjuist te spreken van ge
brek aan democratie. Straks heeft het
college te zorgen voor de gelden. Dat
is voor verantwoording van den Raad,
roept de heer Zondervan uit, maar liet
past den Raad toch niet zulke weeldo-
uitgaven te doen. Als men geen geld
heeft om uit te gaan, blijft men thuis.
De Voorzitter staat, aan de zij-
do van den heer Grunwald. Het voor
stel is den vorigen keer afgeraden op
grond van de begrooting. Er werd ge
sproken van traktements verhooging;
dit voorstel echter is geen vacantie
tooslag maar een duceur.
De heer Biersteker hoort mot
erbazing deze redeneering. Wel doge-
lijk is het een vacontietoeslag, want
ieder, die in dienst der gemeente is
hoeft recht op vacantie en daarvoor is
deze toeslag. Natuurlijk kan men
iemand niet noodzaken hiervoor op
reis te gaan.
De V o o r z i t te r repliceert en zet
nader zijn standpunt uiteen.
De heer Baak had dergelijke rede
neering van den Voorzitter niet ver
wacht Wel van den wethouder, die het
een weelde-uitgave noemde. Het heeft
moeite genoeg gekos't tot overeenstem
ming te komen, den vorigen keer ging
het om de hoe grootheid van het be
drag en thans beweert men, dat het een
fooitje is. Inderdaad, dat is het ook.
Wij hebben thans in den geest van deu
heer Zondervan gehandeld door ook du
losse werklieden erin te betrekken.
Hadden wij echter geweten, dat er nog
velen buiten vielen, dan ware het voor
stel wellicht uitgebreid geworden.
Het amendement-Zondervanom ook
het crisispersoneel in do regeling te
betrekken komt allereerst in stemming
en wordt verworpen mot 12 tegen 4
btemmen. Vóór stemden de heeren
Van der Veer, Adriaanse, Poll en Zon
dervan.
liet voorstel van B. en W. komt nu
in stemming. B. en W. willen hieraan
echter toevoegen voor ambtenaren,
„die hun hoofdbestaan in dienst van
de gemeente hebben". De lieer Adri
aanse verzet zich daartegen. Juist,
den vorigen koor hoeft spr. gevraagd
of ook de brugwachters in de regeling
betrokken zijn, ou werd onomwonden
dit bevestigd En vau dezen wordt toch
niet gezegd, dat ze hun hoofdbestaan
in dienst der gemeente hebben, al is
dat jarenlang zoo geweest.
De heer De Geus: Het College be
oordeelt het, maar de clausule dient
wel to worden opgenomen.
De heer Baak vindt het niet noo
dig en betoogt dit nader uitvoerig.
Hot amendement van B. en W. om
dezo clausule in te lasschen, wordt aan
genomen. Tegen de heeren Zondervan,
Baak. Het voorstel van B. en W.
aangevuld wordt vervolgens aangeno
men. De heer Grunwald verklaart to
gen te hebben gestemd.
Electric. Bedrijf.
Voorstel tot stichting van een olec-
iricltéttsbedrijf. (Held. Crt. 19 Juli).
Do heer Adriaanse vraagt of do
benoeming van den directeur niet voor
een jaar kan geschieden omdat wo
eigenljk niet weten wat het voor be
trekking ia
De beer Boon meent, dut de direc
teur weinig te doen zal hebben, daar
er hier geen centrale komt ou zijn werk
dus uileen bestaat ln controle op de
Btroomlevering. Aangenomen.
Schoolbouw.
VI. Voorstel om Burgemester en
Wethouders te machtigen tot liet aan
besteden der te stichten o. 1. school te
Koogras. (Held. Crt. 19 Juli.)
De Voorzitter doet voorlezing
van een ter zake ingekomen adres van
de Protestanlsche schOolvereeniging
betreffende de oprichting van een
school met den Bijbel in het Koegras.
De heer Adriaanse zegt indertijd
hot voorstel tot stichting eener open
bare school aan de Doggers vaart te
hebben gesteund toen omtrent de plan
nen voor een christelijke school niets
bekend was. Nu deze Vereeniging U
