HELDERSCHECOURANT
No. BI32
ZATERNAO 23 AUGUSTUS IMS
*7o JAAMIANG
7,88 - Abono»m«nt»orl|» i In d« »t»a I 1.1», por pooi I 1.40, Buitenland f Z.40. La»»» »x. 3 ot. AdwortenHto
r»p»l 17'/. ol.
DE WEEK.
19 A u g.
De ontwerpen voor de Staatsbé-
grooting-1920 hebbën den Raad vah
State bereikt en de premier heeft
zijn taak hervat, tevens het beheer,
althans dë vèfdiitwoordelijkheid op
zich nemend voor het departement
van Koloniën, gedurende de drife
maanden, dat Exc. Idenburg zél
trachten herstel van krachten tfe
vinden na de ongehoordë, jareri-
lange inspanning, waai-iiiee dezfc
eminente bewindsman zich aan hét
algemeen belang gaf. In hoever 't
plan zal worden doorgezet om ih
de eerste dagen van September,
dus vóór de Sluiting, nog enkele
ontwerpen af te doen, schijnt nog
niet vast te staan. Verstandig zou
't zeker zijn in „veiligheid" te breii-
gen wat maar eenigszihs kan voor
dat de woorden-banjer weer los
barst In hoever wij ons hebben
voor te bereiden op een „da capo",
herhaling, van wat in vroegherfst-
'18 in de Tweede Kamer is ver
toond, namelijk dat men een prach
tig brok nationalen werktijd be
steedde aan bespiegelingen en kijf
partijen, dewelke bij liet z.g. groot
politiek debat werden gerepeteerd:
't behoort mede tot de nog-onbe-
kende dingen.
„Stof" tot redevoeren, moties eh
interpellaties indienen is er ih
overvloed. Het vraaggesprek, dat
de heer Troelstra te Lüzern een
Zwitserschen journalist toestond,
blijft voorloopig tot de dingen bo-
hooren, welke telkens opnieuw
storm zullen verwekken, pe wijze,
waarop mr. Troelstra in dat „inter
view" de Novembergebeurtenisseh
van 1918 schetste, is zeker in hoogc
mate bevreemdend, om 't zacht uit
•te drukken. In den Haagscheh
Raad, toen daar na een padr
door de soe.-democratische ledeh
verijdelde vergaderingen der Haag-
sche vroede vaderen, eindelijk
werd besloten de Haagsche Bur
gerwacht met tien'mille te subsi
dieeren, riep de heer Helsdingeh
uit, dat mr. Troelstra „niet dë
Paus is" der soc.-denioeraten, als
ook dat hij niet verkoos „te dan
sen naar het pijpen van Troelstra''.
Sommigen lachen om zulke uitval
len, ontboezemingen van vrijheids
zucht. Houden vol, dat de héél-
Troelstra welhaast weer de teugels
met dictatorialen greep zal aanvat
ten in zijn partij, die te Zwolle op
16 dezer het zilveren feest van haar
bestaan vierde. Anderen betoogert,
dat het schismd, de splijting, split
sing in de S. D. A. P. onvermijdé-
lijk zal blijken. Dat men hier mét
een „natuurlijk proces" te doen
heeft, waaraan reeds de groep der
Wijnkoopsche communisten niét
kan ontkomen. Immers, reeds is
uit haar geboren de Lutheraansclïe
fractie van de lytremisten, mah-
nen en vrouwen, voor 'wie eeh
David Wijnkoop noch democraat
noch echt-voor uitstrëvehd is
Reeds Multatuli heeft gezegd, wéét
men, dat „de liberaal van heden de
conservatief van morgen is". Da
gelijks zien wij dingen gebeuren,
toonend hoe juist de man dér
„ïdeëen heeft gezien
't Is zaak om maar zooveel doen
lijk met volle teugen te genieteh
van zomer- en vacantieweelde,
want het werkseizoen, dat met ras-
sche schreden nadert, zal heel wdt
vergen van onze krachten, ieder ih
zijn kring en voor zijn aandeel.
De duurte van onmisbare eh
andere dingen blijft met vollë
zwaarte drukken en tevergeefs ziét
men uit naar maatregelen vah
Overheidswege' te treffen tegen dét
verschijnsel, dat elders met succès
en met Regeeringssteuw wordt bë-
kampt. Te Amsterdam heeft zich
gevormd een Bond van Vereenighi-
gen, welke door aan- en verkoop
van koloniale waren etc. de prijzeh
zal trachten omlaag te doen gaan.
Men moet zich er over verbazeh,
dat Jan Publiek, die i.c. toch „ide
hoogste instantie" is en van wieh
de producenten ten slotte afhanke
lijk zijn, niet reeds lan'g het juk
heeft afgeschild. Zoo ergens, dan
is hier de weg der' Coöperatie,
van de samenwerking in den ech
ten zin van het begrip, de eenigé,
om te beheiken een voor de klei
nere beurzen houdbaren toestand.-
De hodge, vaak belachelijk-opge-
jaagd'e en kunstmatig duur-gehoü-
den prijzen berokkenen voör eeh
zeer_ aanzienlijk deel de criminali
teit in allerlei vormen.
Men zegt, dat de abnormale hitte,
die ons in Augustus '19 blakert,
oorzaak is van móorddrama's, door
ontketening van hartstochten bfi
„onevenwichtige" individuen. Daar
naast is de lange, lange lijst van
diefstallen, oplichterijen van de
meest-geraffineeïde en brut al fe
soort, dag aan dag de kolommen
der bladen vullend.' Opdrijving van
levenselschen, ongebreidelde ge
notzucht zijn ongetwijfeld' bronnen,
waaruit deze vórmen van misda
digheid voortkomen. Maar te be
twisten valt 't niet, dat ook voor
den sober-ingetogen, omzichtig-
le.venden mensch thans de kunst
om „er te komen" heel-buitenge-
wohe eischen stelt. Heftig is de
actie voor lotsverbetering nu in
allerlei categorieën. De typografen
hebben zich in de jongste dagen
duchtig getoerd, en zeker niet zon
der succès te behalen. Thans is het
gilde van hótel- en café-bedrijf aart
de beurt en in deze gelederen is de
eisch van lotsverbetering ongetwij
feld een rechtmatige. De werkge
vers moeten in de meeste gevallen
zwichten, maar zij beseffen, dat
welhaast nieuwe eischen zullen
worden gesteld. De gemeenschap
moet zware offers vragen voor de
stijgende uitgaven. In de Hofstad
gaat men nu reeds over tot een
heffing-in-eens. Voorbeeld; dat mi
nister De Vries zeer waarschijnlijk
weldra zal volgen.
De Troon- of Openingsrede van
den derden September-Dinsdag zal
daaromtrent zekerheid verschaffen,
maar den minister van Financiën
rzal geen andere uitweg resten.
Dc ^bezitters" behooren nu een
maal tot de ménschen, met wie men
niet licht deernis1 gevoelt en om
wier weêklagen men schokschou
derend glimlacht. Toch zou er mis
schien aanleiding kunnen wezen
om, als men onbevangen wenscllt
te ooi'deélen, toe te geven dat 't er
voor een deel der „bezitters" be
nauwend begint uit te zien
Sómmigen van hen doen denken
aan de oorspronkelijk-sappige en
weelderige citroen, die al-door ge
knepen wordt. Door twee, drie ste-
vig-nijpende vingers
De ex-Keizer heeft zich een
prachtig landgoed in het heerlijk-
gelegen, Utrechtsche Doorn aan
geschaft en dit komt aardig over
een met de voorspelling van de
„Sunday-Times", dat er van het
heele berechtings-geval ten slotte
niets zal komen.
De schoonzoon en dochter van
den ex-keizerlijken vluchteling, de
ex-hertog en -hertogin van Bruns-
wijk, hebben zich metterwoon ge
vestigd aan het Haagsche Bezui-
denhout. Gaandeweg wordt Neder
land het centrum van „les rois en
exil"!Terwijl de Nederlandsche
fiscus zich kan onledig houden met
de vraag, wat in zijn kas zal stroo
men van de schatten, door de uit
geweken „royalty" meêgebracht.
Over het „Belgisch geval" blij
ven dë „lezingen" uiteenloopen.
Wal publiek is geworden van de
wijze, waarop de Belgische minis
ter Hymans het vuurtje tegen Ne
derland poogt aan te stoken is wel
zeer opmerkelijk. Gelukkig heeft
deze Paul Hymans te Parijs reeds
een gevoelig echec geleden. En 't
schijnt zijn streven te zijn om met
veel gerucht, veel gcdruisch en
veel tegenspartelen van het tooneel
zijner i-oerige bedrijvigheid te ver
dwijnen
Hier heeft men te doen met een
man, die zij 't dan op een voor
Nederland zeer antipathieke wijze
vo.or de belangen van zijn va-
derltfad opkomt, gelijk hij die
meent te moeten dienen. Gansch
anders is 't geval van mr. Henri
van Groenendael, nog altijd lid der
Nederlandsche Volksvertegenwoor-
diging, van wien beweerd wordt
dat hij de levensbelangen van zijn
volk stelselmatig belaagt, onder
mijnt. Gezegd wordt, dat men hier
te doen heeft met een geval van
geestelijke verwarring, afwijking.
Hoe 't ermee zij, blijken moet
wat er van de geruchten over mr.
van Groenendael waar is. Blijken
ze "gegrond, dan mag zulk-een geen
dag, geen uur langer in de Staten-
Generaal gedoogd. Dan dient on
verwijld een enquête ingesteld. Men
mag er zeker van zijn, dat indien
de heer van G. niet „de eer aan
zich houdt" (sic!) het Parlement
onmiddellijk na zijn weer-bijeen-
komen, op aanstichting van de
katholieke fractie zal doen wat in
deze zijn taak en plicht is.
Mr. ANTONIO.
BINNENLAND.
NEDERLAND EN DE CRiglS.
Onze kolenproductie.
De netto-productie gedurende de
maand Juli j.1. van de Staats- en
particuliere kolenmijnen in Lim
burg bedraagt totaal 816.840 ton.
tegen 271.443 ton in de maand
Juni van dit jaar.
Nederland en België.
Uit Parijs wordt aan het „Hbl."
gemeld:
Woensdag heeft de Nederland
sche 'delegatie in de zitting der
commissie voor de herziening van
de tractaten van 1839 het Neder
landsche standpunt uiteengezet.
Voor dat hij de quaestie zelf be
handelde, meende de heer De Ma-
rees van Swinderen de aandacht
der commissie te moeten vestigen
op het feit, dat een groot gedeelte
van de Belgische conclusies neer
komen op internationale servitu
ten, die Nederland niet zal kunnen
aannemen.
Hij heeft er vervolgens de aan
dacht op gevestigd dat, hoewel die
conolusies geen overdracht van
grondgebied inhielden, zekere
woorden, door den heer Segers ge
bezigd, ernstigen twijfel hadden
doen rijzen aan de ware bedoelin
gen van de Belgische regeering.
En de heer Van Swinderen legde
er den nadruk op, dat alle conces
sies, die Nederland bereid zou zijn
te doen, zouden ondergeschikt zijn
aan de uitdrukkelijke voorwaarde,
dat de Belgische regeering afziet,
nu en voor de toekomst, van elke
territoriale vordering. Hij laakte
het in de Belgische delegatie, dat
zij zich niet had'bepaald tot het uit
eenzetten van haar grieven tegen
het regime der tractaten van 1839,
maar dat zij liever liet Nederland
sche gouvernement in staat van
beschuldiging stelde om de wijze,
waarop dit gemeend had ze te moe
ten toepassen.
De Nederlandsche: afgevaardigde
verklaarde, dat hij niet al deze
klachten en al deze verwijten wilde
weerleggen, maar ze alle wilde
signaleeren als onjuist en onge
rechtvaardigd, wat hij met eenige
voorbeelden aantoonde.
Hij ecarteerde op dezelfde wijze
de politieke grieven, die vooral de
wijze betroffen, waarop Nederland
tijdens den oorlog zijn neutraliteit
zou hebben in acht genomen.
Wat nu den bestaanden toestand
zelven aangaat, deed de heer Van
Swinderen de overdrijving uitko
men, waaraan de Belgische dele
gatie zich had schuldig gemaakt
bij de uiteenzetting van de gevol
gen, welke deze had gehad voor
het economisch leven van België.
Hij zeide de overtuiging te hebben,
dat het beheer over de Schelde
sinds 1839 op geenerlei wijze
schade had toegebracht aan de ont
wikkeling van dit land.
Desniettegenstaande is Neder
land bereid tegemoet te komen aan
redelijke verzoeken van België.
Die mogen evenwel op geënerlei
wijze territoriale concessies inslui
ten, noch internationale servituten.
De Belgische dleegatie had ver
scheiden malen gesproken van het
„afgestane Limburg" of van een
wederafstand van Zeeuwsch Vlaan
deren. De Nederlandsche delegatie
protesteerde tegen deze qualifica-
ties, en toonde de historische ver
gissingen aan, waarop ze berusten
en vestigde de aandacht op -de ma
nifestaties, die van dag tot dag in
de begeerde landstreken plaats
vinden.
De heer Van Swinderen ging
voort met mededeeling te doen van
de concessies, waartoe Nederland
eventueel bereid zou zijn.
Nederland is bereid met België
te onderzoeken, het vraagstuk om
uitbreiding te geven aan de thans
van kracht zijnde regeling in "den
geest van gemeenschappelijk be
heer over de Schelde ten opzichte
van de scheepvaart, zoodat verze
kerd zal zijn, dat de Schelde steeds
zal beantwoorden aan de-toenemen
de eischen van de scheepvaart.
Nederland zal geen beginseibe-
zwaren opwerpen tegen de tenuit
voerlegging van een verbindings
kanaal tusschen Schelde, Maas en
Rijn, mits eene regeling worde ge
troffen, ten einde dit kanaal op een
geschikte wijze in verbinding te
brengen met de waterwegen op
Nederlandsch gebied.
Het aanleggen van een kanaal
van Antwerpen naar den Moerdijk
zal evenmin in beginsel bezwaar
ontmoeten.
Ten slotte is Nederland bereid,
op Nederlandsch gebied verbete
ringen aan te brengen in het ka
naal GentTerneuzen, als er om
gevraagd wordt, op voorwaarde dat
de kosten voor liet grootste ge
deelte worden gedragen dooi- Bel-
jië en dat worde voorzien in eenige
nconvenienten, die voor Neder
land voortvloeien uit den tegen
woordig ter plaatse bestaanden toe
stand.
Nederland acht zich gerechtvaar
digd de medewerking van België
te vragen om te komen tot een vol
doende oplossing te zijnen opzich
te wat betreft de quaestie van de
waterwegen door Limburg, inbe
grepen een verbetering van den
waterweg tusschen Maastricht pn
Luik, ter zake waarvan men zich
later met elkaar zou kunnen ver
staan. Deze medewerking wórdt
eveneens gevraagd om op afdoende
wijze tot een regeling te komen ter
zake van de afwatering van d»
Kempen door Nederlandsch gebied.
Wat betreft de militaire quaes
tie, zeide de heer De Marees van
Swinderen, dat de uiteenzetting
van de Belgische delegatie de Ne
derlandsche afgevaardigden niet
had vermogen te overtuigen van
de noodzakelijkheid, die voor hun
land zou bestaan om in een -mili
taire overeenkomst te treden ter
zake van de verdediging van Lim
burg.
Wat betreft de oplossing, door
^e Belgen voorgesteld voor de
Schelde, de Nederlandsche delega
tie heeft die ten eenenmale ontoe
laatbaar verklaard. De heer Van
Swinderen heeft ten slotte aange
toond, dat de Volkerenbond de
remedie aan de hand zou kunnen
doen tegen de gevaren die België
voor zijn veiligheid vreest.
Een draadloos telegram uit Parijs
geeft een beknopt, overzicht van
het betoog van den Nederland-
schcn gedelegeerde en eindigt dan
het verslag van de bijeenkomst der
commissie aldus:
„In deze omstandigheden lijkt
het onmogelijk de Belgische en
Nederlandsche standpunten te ver
zoenen en de commissie zal in een
volgende bijeenkomst onderzoeken
welke oplossingen zij aan beide
partijen zal kunnen voorstellen."
De geheime brief.
Belgische persstem m e n.
Onder het opschrift „Pruisische
praktijken onder Belgische hoede"
schrijft HetLaatsteNieuws,
na de tegenspraak der Belgische
regeering vermeld te hebben:
„Zoo ons ministerie van Buiten
landsche Zaken die nota als een
afdoende logenstraffing beschouwt,
dan blijkt daaruit eens te meer, (lat
een diplomaten-mentaliteit er
gansch andere begrippen op na
houdt dan eenvoudige stervelingen,
die een dergelijk stuk, verminkt of
niet, met of zonder datum, met of
zonder handteekening van den mi
nister als een uiting moeten be
schouwen van het annexionisme,
waarvan ons volk in geen voor
waarden hooren wil.
Zoo er in ons Ministerie van Bui
tenlandsche Zaken een politieke
zwendelarij aan den gang is ge
weest, dan is het de plicht voor al
wie goede betrekkingen wil tus
schen Nederland en België, haar
onverbiddelijk uit te roeien.
„Aan dien plicht zal de Vlaam-
sche pers niet te kort komen."
De Brusselsche Standaard
vertelt, dat de omzendbrief in de
lng«zoml*n medodeeling.
Hotel-Café-R s t a u r a n t
BELLEVUE", Hcld.r
lHIHIM |lll|ll lil Iwiltijtll Ilil.
f»zêikt d»lAri*ttono$rtin,
onder leiding van dsn Haar PALA,
ladaran ZONDAG van 8} tot 10} uur.
Bttn v§rho»§ét
Vrij entrét.
Fm. M. J. SCHOUTEN.
Vlaamsche pers eenparig protest
heeft uitgelokt en dat de terecht
wijzing van het departement van
Buitenlandsche Zaken geen bevre
diging geeft. Het blad vraagt vol
ledige opheldering.
„Het bestaan.van het stuk wordt
niet geloochend, evenmin als de
echtheid van de brokstukken, die
er uit medegedeeld worden. Men
loochent evenmin dat er èn onze
legerleiding èn ons Departement
van Buitenlandsche Zaken zouden
mede gemoeid zijn.
De tegenspraak bepaalt zich bij
eenige bijzonderheden van onder
geschikt belang, welke onvoldoen
de zijn om de ernstige beteekenis
van het dokument weg te nemen,
liet is noodzakelijk, dat onze regee
ring, zonder eenig verwijl, geheele
klaarheid in deze zaak verschaffe,
want het land dient te weten door
wie en op welke wijze er met zijne
eer wordt gespeeld. Het land"dient
te weten of onze regeering de ba
nen der ongerepte eer, langs welke
ons heldhaftig leger zijnen bloed i-
gen zegetocht heeft gehouden,
standvastig wil blijven bewandelen,
dan wel of zij de Pruisische politiek
verkiest, die met een masker van
schijnheiligheid voor het wezen,
haar heil zoekt in geheimzinnig
gekuip en slinksche praktijken,
waarvoor de Belgische bevolking
haren afkeer op bewonderenswaar
dige wijze, heeft getoond.
Dat wij een jonkerdom hebben
dat, alhoewel zeer weinig talrijk
ternauwernood bij het Pruisische,
wat zijn geestesgesteldheid betreft,
niet veel behoeft achter te staan,
lijdt geen twijfel en met evenveel
onbeschaamdheid als deze laatste
eischt het voor zich het monopool
op der vaderlandsliefde en der of-
ficieele of officieuse bevoorrech
ting
Laat de regeering een einde stel
len aan dezen toestand vol dubbel
zinnigheden. Zij heeft het recht te
mogen rekenen op den steun van
alle goede burgers om alle recht
matige eischen van België tegen
over Nederland te'doen zegevieren.
Z\) heeft niet het recht oogluikend
te laten spelen met 's lands eer.
Reeds heeft onze goede naam en
ons nationaal belang bij de vredes
onderhandelingen genoeg geleden
van de buitensporigheden van ze
kere nationale drijvers. Het wordt
tijd dat de regeering front make
tegen deze diplomatieke beunhazen
wil zij niet in ongewenschte ver
antwoordelijkheden betrokken wor
den."
De Nieuwe G a z e t acht het
bijna niet noodig te zeggen, dat
men zieh in Holland in verband
met deze ontdekking zeer veront
waardigt toont.
„Als het nieuws waar is, zou de
handelwijze van den heer Hymans
inderdaad niet te verontschuldigen
zijn, want dan zou hij, zooals onze
confrater „Het Handelsblad van
Antwerpen" vandaag terecht op
merkt, ten opziohte van Limburg
hetzelfde misdaan hebben wat de
Duitschers tijdens de bezetting van
Vlaanderen misdreven. Hij zou
zich van dezelfde walgelijke prak
tijken bediend hebben als de Mof
fen."
De Schelde meent, dat het
best mogelijk zou kunnen zijn, dat
het een sensatienieuwtje is, uit de
lucht gegrepen om tot vuriger actie
aan te wakkeren tegen de imperia
listische landhongertacliek der an-
nexionisten.
„Doch wordt het met. de proef
op de som bewezen, dat Minister
Hymans werkelijk dat sluikschrift
in het licht gezonden heeft, dan
keuren we zijn handelswijze niet
enkel met een onverschillig schou
derophalen af, doch beklemtonen
ons misprijzen met een krachtda
dig: dat is gemeen!
Onder het opschrift Pruisische
Praktijken schrijft Ons Vader
land:
„Wie nog een greintje eergevoel
heeft moet walgen voor de „poli
tiek" van onze „Belgische" regee
ring.
Gemeene pilatussen, phariseers,
wit gekalkte graven vol rotheid
van binnen, dat zijn ze, die mannen
van Brussel.
Met de hand op het hart hebben
ze staan deklameeren tegen het ak-
tivisme, ze werden schaamrood
voor de schande door het aktivisme
op den Belgischen naam geworpen,
neen geen genade mocht er ver
leend, zelfs aan deze niet die te
goeder trouw hadden meegedaan,
met stam en wortel moest deze ver
giftige plant uitgeroeid.
De gemeene ploerten!
In hun eigen binnenste waren ze
aan het beramen wat ze met de
lippen veroordeelden.
Wit gekalkte graven vol rotheid
van binnen.
Regeering we walgen voor u!
Er is een van de vele geheime
dokumenten uit „ons" ministerie
van buitenlandsche zaken aan het
licht gekomen."
En na de nota vermeld te heb
ben, zegt het blad:
„Voor ons is dit dokument niet
nieuw.
Wij kregen er de eerste niaal
kennis van toen minister Hymans
in volle Kamer loog, ja loog dat de
regeering geen annextaieplannen
koesterde.
We hebben dit stuk niet willen
publiceeren omdat we wisten we
weten tamelijk veel, Regeëring
omdat we dus wisten dat de
hoeren regeerders wachtten op een
gelegenheid om Ons V a d e r-
1 a n d te verbieden niet alleen in
bezet Duitschland maar ook in be
zet Vlaanderen.
Maar in den „kop" van Dinsdag
17 Juni 1919 schreven we: „In vei'
trouwelijke mededeelingen beveelt
ons Ministerie van Buitenlandsche
Zaken aan zijn agenten aan dat zij
in Hollandsch Limburg het nieuw.,
moeten verspreiden dat het Bel
gisch bestuur aldaar het Fransch
niet zal opdringen!
Huichelaars! En terzelvertijd
trachten zij het Vlaamsch te wur
gen in het leger en in Vlaanderen.'
Wie van de zaak wist, begreep.
Volgens een Reuter-bericht
zou de minister van buitenlandsche
zaken in Nederland aan de Neder
landsche legatie opdracht hebben
gegeven om ophelderingen te vra
gen aan de Belgische regeering.
Die ophelderingen zullen er
komen!
In het Belgisch parlement zal er
na het reces misschien geïnterpel
leerd worden en
Minister Hymans zal recht staan
liegen dat het kraakt en,
overtuigd blijven dat hij een eerlijk
man is!
Zal „hij" nu aftreden?
Neen „hij" zal blijven.
Waarom zal hij blijven?
Omdat er in de regeering geen
enkel eerlijk man zit, die zeggen
durft: „Ik of Gij".
Hij zal blijven: hij is het zinne
beeld van de regeeringspolitielc, hij
is de vertegenwoordiger van het
Belgisch junkertum dat in het bin
nenland de Belgische Polen de
Vlamingen verdrukt en in hel
buitenland aan aktivisme doet, het
junkertum dat slechts eenen afgod
cent: de Macht, de heilige Macht,
de heilige Zelfzucht.
,Onze regeering de socialis
ten er bij voert imperialisten-,
dus kapitalisten-politiek: voor de
mijnkapitalisten en voor de vlasza-
rons wordt ons geld langs deuren
en vensters weggegooid, wordt er
in vliegendcr haast een nieuw leger
gedrildpour la prochaïne guerrc,
voor den naasten oorlog.
Ze stoken links en rechts, het
volk wordt opgeruid en op een ze
ker oogenblik kunnen ze dan zeg
gen: „Zie we kunnen het niet hel
pen, het volk wil het".
Dat is politiek in België, het
symbool van het Recht.
Men zou er om lachen, viel een
deel van de schande ook niet op
ons eigen lamlendigheid."
ACTIE IN HET TYPOGRAFEN-
BEDR1JF.
Nadat Donderdagmiddag te één uur
de Nedorlandsclio, do R. K. en de Pfo-
testuuseh-ChristoIijke Bonden van
Boekdrukkers-patroons vergaderd, en
do opzegging van het collectieve (jon
net aan de A. N, T. B. hadden be
krachtigd, werd te twee uur in de
groote zaal van het Concertgebouw
oen buitengewone algemoene vergade-
•ing van de drie bonden gehouden.
De heer G. Groon, voorzitter van
bol. Algemeen Hoofdbestuur, had de
De bijeenkomst heeft van 2
ur geduurd, do voorzitters der
R. K. en Protestantsch-Christelijke
Bonden, de hoeren Wierdels en Die-
ïner, en tal van andere aanwezigen
oerden het woord: zonder uitzonde-
ing werd de door verschillende bij
den A. N. T. B. aangesloten personcé-
"cu aangenomen houding gelaakt en
werd met 987 tegen .18 stommen het,
besluit van 18 Aug. j.1. van het alge
meen hoofdbestuur bindend verklaard
waarbij het aan de leden der drie bon
den verboden wordt, toe te geven aan
lopneischen die inet bedreiging van
werkstaking tot bon worden gericht,
liet besluit draagt dien leden op, zieh
dergelijke gevallen onmiddellijk te
ditcn tot het Bureau der Boekdruk-
keiijbonden.
Voorts ontspon zich een uitvoerige
discussie over het voorstel van bet
hoofdbestuur om, nu het collectief eon-
met den Algom. Ned. Typogra
fenbond van rechtswege was verval
len en duarmee de daarbij bepaalde op
zeggingstermijn van veertien dagen,
25 Augustus a.s. alle bij leden der'drie
bonden werkzame typografen aange
sloten bij den A. N. T. 13, mot een
waarschuwingsterniijn van acht dagen
to ontslaan. Na vrij langdurig bei'aad
word besloten liet bestuursvoorstel in
dien zin te wijzigen dat 30 Augustus
in het geheele land- aan de leden
den A. N. T. B. de dienstbetrek
king met acht dagen, overeenkomstig
cle bepaling van liet wettelijk Arboids-
iontract, zou worden opgezegd.
N'anr aanleiding van een tijdons de
ugadering telegrafisch ingekomen
aanbod van prol', mr. Veraart om als
bemiddolaur tusschen de Patroonsbon
den en den A. N. T. B. op le treden,
werd besloten dal. de Bondon lol het
aanvaarden dier bemiddeling bereid
waren op voorwaarde' dat dc thans uit
gebroken stakingen onmiddellijk wer
den opgeheven en geen pnrtieole sta
kingen meer zullen worden geprocla
meerd. Wanneer, door het vervullen
dezer voorwaarden nog voor 30 Augus
tus a.s.. bemiddelingspogingen konden
worden aangewend, zou het hoofdbe
stuur gemachtigd zijn naar bevind van
zaken te handelen.
De vergadering besloot verder liet.
geheele reservefonds ter beschikking
te stellen van het hoofdbestuur en dit
bestuur volmacht fe geven een hoofdo-
lijlcen omslag te heffen tot oen onge
limiteerd bedrag, op te brengen dooi
de leden der bonden en volgens den
gewonen maatstaf dor contributiehef
fing, d.w.z. betaling naar het aantal in
dk bedrijf werkzame arbeiders.
Er werd ecu comité van actie ge
vormd om, indien de uitsluiting dei-
loden van den A. N. T. 13, in werking
is getreden, de door de drukkerijen
Zondag
liaan dag
•inadag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Ol- en ondergang van Zen en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
(Zomertijd.)
Maan Zon Hoogwater
onder: v.m.n.m.
Augustus.
M m.
25
26
27
28
op:
4.84
5.49
7.3
8.14
9 24
10 32
1139
onderop
7.4 §.59
7.27 8.0
7.4t
88
6.1
t.2
S.l
7.58
7.56
765
8.45
8.35
9.20
d 15 6.8
7.54 11.15
7.52 11.45
9.25 100
10.0 10.85
10.40 11.10
11.40
elkaar onderling te verleenen hulp
regelen.
Prof. mr. .1. A. Veraart heeft Don
derdag het volgende telegram verzon
den aan de in het Concertgebouw
plaats gehad hebbende vergadering,
waar de drie boekdrukkcrijenbonden
hun houding bespraken ten opzichte
van den Algomeenen Ned. Typografen
Bond. IQ,,
„Begrijpende uwe verontwaardiging
over het geleden onrecht en volkomen
beseffende, dat een machtige organi
satie als de uwe. die bovendien door
zoo sterke ordelievende vnkverconi-
gingen wordt gesteund, scherpe maat
regelen beraamt en ook zal volvoeren
0111 de kostbare belangengemeenschap
in de typografie te redden, verzoek ik
u nochtans met. al den aandrang waar
op het aandeel, dat ik in uwe organi
satie had. mij recht geeft, uw kracht
maatregelen nog een korten tijd op U
leliorten en mij in de gelegenheid le
dollen een oprechte verzoening tus
schen uwe honden en den A. N. T. B.
tot stand te brengen.
„Ik grond deze poging op mijn vaste
overtuiging, dat de overgroote meer
derheid der leden van deze arbeidsor
ganisatie de gepleegde trouwbreuk
krachtig veroordeelt. Willigt u mijn
verzoek In, dan zou ik a.s. Maandag
gaarne een onderhoud met uwe bestu-
'ii hebben."
RAADSOVERZICHT.
„In het laatst der dagen zult gij
vreemde dingen zien!" Inderdaad,
de gebeurtenis aan het einde
dei- tweede raadszitting was wel
van buitengewonen aard. Zóó bui
tengewoon, dat Burgemeester en
Wethouders elkander stom ver
baasd aankeken, als wilden ze zeg-
;en: wat hebben we nou aan de
land!
't Was ook wel een beetje mal.
Hier was een agenda we zeidén
dit den vorigen keer reeds die
de capaciteit had van minstens drie
flinke raadszittingen. Al dadelijk
bij het eerste punt het beste het
ambtenarenreglement was de
Raad blijven steken. Het was ech
ter duidelijk, dat hij door de rest
der agenda óók niet in én avond
heen zou komen. En liet was dus
wel -te begrijpen, dat de raadsleden
begonnen te mopperen. Dat ze zei
den: wat is dat voor manier om nu
nog alles en nog wat op deze agen
da te zetten en ons te willen dwin
gen, zonder dat we den tijd voor
behoorlijke bestudeering hebben
gehad, (lat allemaal af te werken.
Laat de nieuwe raad daar nu óók
maar eens een deel van overnemen.
En zoo werd dan ook al spoedig
het ontwerp salarisregeling ver
daagd, niet -tot September, maar
tot een laatste zitting van den hul
digen raad. Dat- dit aldus geschiedt,
was omdat het ontwerp geheel het
werk is van het huidige college en
dus is het alleszins te billijken, dat
de oude raad dit nog afhandelt.
Maar het demonstreerde tevens de
veel te groote overlading der agen
da. De heer van Breda, van wien
oorspronkelijk het voorstel tot ver
daging uitging, wilde, om onmid
dellijk de betrokkenen te helpen,
hen bij wijze van voox-scbot- 200.--
uitkeeren. De Raad wilde (laar
maar zoo niet aan en vond toen het
compromis om de volgende week
nog een allerlaatste zitting te hou
den lot behandeling hiervan.
Niet beter verging het het voor
stel tot- verbetering van het Alge
meen Weeshuis. Ook dit komt de
volgende week opnieuw in den
Raad. Men weet, dat omtrent wee-
zenverpleging de lieer Adriaanse
op liet standpunt staat der z.g. ge
zinsverpleging. Indertijd is dien
heey de belofte gedaan, dat men
deze materie eens zoude onderzoe
ken, én begrijpelijkerwijs kwam hij
thans op het onderwerp terug. Ter
wijl de Voorzitter het artikel in de
Held. Crt. memoreerde, dat hem
wel sympathiek was, maar hier en
daar wat te ver ging. Misschien,
zeide de Voorzitter, wil men, blij
kens dit artikel, thans wel een an
deren koers uit. Een en ander
maakte verdaging noodzakelijk.
Het derde belangrijke punt, dat
werd uitgesteld en dit werd hu
werkelijk aan den nieuwen raad
Pjsjooa }oq seay p.iaossopuooS
betreffende reorganisatie van den
geneeskundigen dienst. De heer de
Ven ging in verband hiermede ge
weldig tekeer tegen den schrijver
van het ingezonden stuk in de
Held. Crt. Er deugde -niet veel van,
en met cijfers en berekeningen
toonde spr. aan hoe overdreven
deze schrijver was. Ook tegen de
voorbarige publicatie van de plan
nen in ons blad toornde de wet
houder. Er was een groote onbe
scheidenheid gepleegd te dezen op
zichte. En het einde was aan
houden.
Men ziot, alle belangriike din
gen werden verdaagd. Hetgeen
werd aangenomen behoorde mee-
rendeels tot het kleingoed: voorste]
tot stopzetting der brikettenfabriek,
subsidie plaatselijk steuncomité ten
behoeve van de steunregeling voor
gedemobiliscerden, enz. A propos
van dit laatste: de heer de Zwart
drukte er zijn voldoening over uit,
dat- B. en W. niet maar berust had
den in het besluit van den Minister
eh getracht hadden alsnog deze
gelden terug te krijgen. Deze zaak
zal aanhangig worden gemaakt bij
de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeen tifen.
Inmiddels was het weder mid
dernacht geworden, eai de wasch-
lijst, hoewel bijna afgewerkt, was
nog geenszins uit. Door een plot
seling, 'Onverwacht incident ston
den we nog vóór de klok half een
sloeg, op straat. Er was namelijk
van B. 'en W. een voorstel -tol het
üangaali van een overeenkomst met-
de Bank vap Wisselink voor het
opnemen -en storten van gelden. "Uit
den Raad vroeg men nu of ook
andere' banken waren uitgenoodigd
tot inschrijving, en uit het. ant
woord va-n B. en W. bleek van niet.
Men had reeds vroeger zaken ge
daan met deze Bank en hield zich
daar nu bij. De Raad vond dit niet
behoorlijk. Voor een gemeente
ging het waarlijk niet aan aldus
een plaatselijke instelling te be-
voordeelen. Het is geen opzettelijke
bevoordeeling, zeide de wethouder
van fina-ntiën, wij hebben deze
overeenkomst gesloten omdat (1c
Bank van Wisselink ons een goed
koop aanbod deed, en het beste be
wijs, dat hier geen bevoorrechting
in het spel is, is, zoo zeide de
heer Griinwald, dat mijn eigen ban
kier de Nationale Bank is. Maai
de iheér A-driaanse pleitte overtui
gend het goed recht ook der andere
banken, en toonde in 's wethouders
betoog verschillende zwakke pun
ten aan.
\>7at er nu ten opzichte van deze
kwestie achter dc soherriien is voor
gevallen, weten wij niet. Een feit is,
dat de -Voorzitter plotseling wei
gerde het voorstel-Adriaanse in
stemming te brengen, hoewel dit
dc verstestrekking had, n.1. ver
daging vroeg. Toen de Voorzit-tei-
weigeren bleef dit voorstel, dat
later werd overgenomen door den
heer Biersteker, in stemming te
brengen en ook weigerde bet voor
stel van B. en W. terug te nemen,
stonden plotseling de heerc-n Bier
steker en Boon op en verlieten de
raadzaal, onmiddellijk gevolgd dooi
de meeste anderen heeren. Slechts
een paar raadsleden, de heeren
Zondervan en Poll naar wij mee-
n'en, en nog een paar, bleven zit
ten. Stom verbaasd, zooals we zei
den, keken Burgemeester en Wet
houders elkander aan. De burge
meester maakte spoedig bonne
mine a mauvais jeu en sloot de ver
gadering.
Dit is voor het eerst, dat onder
den tegenwoordigen burgemeester
eene obstructie gevoerd wordt. Wij
len de heer van Steyn wist er meer
van te vertellen, maar tot nog toe
heeft dc heer Houwin"- alle voet
angels en klemmen, die zich op zijn
pad voordeden, weten te ontkomen
Met dit onaangename incidentje
neemt de oude raad nog geen af
scheid. Er komt -nog een allerlaat
ste, en wie weet, daarna nog aller-
allerlaatste vergadering. Want
zoo'n salarisregeling is ook maar
ni.et zoo in eens voor elkaar.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Oiideroffieici'S-vcreeniging der Land
macht „Ons Belang."
Verslag van de vergadering op 19
Augustus in het algcmoou militair
tehuis, Spoorstraat, ten 8 uur n.m.
Om 8'/i uur opont de heer Beiboer
deze zeer druk bezochte vergadering
mot een woord van dank aan den heer
Guru. Coipmdt. voor het per order be
kendmaken .dat deze vergadering zou
woi'den gehouden. Spreker brengt dank
aan de aanwezige officieren voor hun
tegenwoordigheid om meer in het bij-
zoiulèr te worden Ingelicht mot wat
heorseht in de onderofficiers wereld.
Georganiseerd overleg tusschen ons
en de verantwoordelijke autoriteiten
bestaat .niet, bestond dezo wel. dan ge
loofde spreker niet, dat wij in deze
noodtoestand waren gekomen.
Vervolgens werd dooi- den lieer Hei
boer verslag gedaan van dc president*-
vergadering tc Utrecht.
Als einduitkomst van de stemmin
gen in do afdeelingeu gaf spreker aan
Ten le, Dat allo afdeelingeu rijp zijn
gevonden voor oen vruchtdragende su-
lnrjsoctie;
Ton 2e. Dat alle afdeelingen liet
hoofdbestuur krachtig zullen steunen.
Ten 3e. Dat. wanneer de rogoering
niet spoedig overging om aan deze
noodtoestand een einde te malcen. het.
ergste Is tc vroezen.
Vervolgens werd door spreker be
handeld de eisch tot directe uitbetaling
van een bedrug ad ƒ600.
Door hem werden ondermeer behan
deld do opnieuw vastgestelde loonta-
bellen.
Met een woord tot opwekking oin-
digdo deze spreker.
Als tweede spreker trad op den heer
van Beek. Deze heer gaf een uiteen
zetting van dc geest die heorsehto, op
du laatste algomcene vergadering te
UI recht. Spreker betoogde dc noodza
kelijkheid vun de samen werking der
militaire bondon.
Door hem werd ten sterkste gc-
gipst het optreden der corifessióneelo
bondon in deze.
Als derde spreker trad op don heer
Boon. Deze helmndoldó hoo jaren ach-
tcreon met onze belangen was gesold.
(Jij stelde in het licht, de verklaringen
der laatste M. v. O., en de noodtoestand
waar w.ij nu in verkeeren.
.Als vierde spreker trad op den hoer
Boogaard. Deze gaf een overzicht van
de werktijden der sergeanten en de
betaling. Spreker komt lol do conclu-
