HELDER8CHE COURANT
In naam der wet.
VOGELVRIJ
In naam der wet.
In naam der wet.
In naam der wet.
In naam der wet.
No. BI46
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1819
4*o JAARGANG
godoojourAJHfloyer^_C^_PB BOER Jr., Helder. - ©plaag 7000 ex. Abonnementeprll»In de etad I 1.16, per pon 1.40. Buitenland I 2.40. Lease ex. 3 ot. Advertswtttn por regel 17'/, ot.
Abonnementsgeld
derde kwartaal.
Daze week werdt orer het
abonnementsgeld besehlkt.
WIJ verzoeken enze lezers
de kwitantie bij eerste
aanbieding te voldoen en
In elk geval
vóór 1 October.
Aan hen, die er een ge
woonte van maken de loeger
vele malen te vergeefs te
doen terugkamen, zij mede
gedeeld, dat Indien het ver
schuldigde niet v6(r ef eg
dien datum Is veldaan, de
toezonding der courant
dadelijk wordt gestaakt.
Adm. Held. Crt.
BUITENLAND.
Frankrijk en Belffië.
Naar een draadloos bericht van Lyou
aan het N.T.A, meldt,, heeft minister
Loucheur verklaard, dat Frankrijk-ten
opzichte van België een stelsel van
begunstiging wil toepassen. Nu Frank
rijk Elzas-Lotharingen terug heeft, ge
kregen, wordt de haven van Antwerpen
voor de republiek van groot belang.
Niettegenstaande het uitvoerverbod van
ertsen enz., hebbon wij een uitzondering
willen maken voor Bolgië en zijn wij
liet eens om dit land zooveel mogelijk
alles tegen denzelfden prijs te leveren
als aan de eigen landgenooten.
Betreffende Luxemburg heeft Lou
cheur verklaard, dat Frankrijk genegen
is met de grootBte welwillendheid rede
lijke en rechtvaardige wenschen wan
België te onderzoeken.
Mijnwerkersstaking in Lotharingen.
De „Vorw&rts" meldt; De staking in
de kolenmijnen in Lotharingen ie thans
volkomen. Het aantal stakers bedraagt
."10.000. Ook het Saargebied heeft zich
bij de staking aangesloten. Geëischt
wordt: de nationalisatie der mijnen, eeii
minimum-loon van 13 fr. en erkenning
der bed rijf eraden. Belangrijke troepen-
afdeellngen zijn aangekomen. Het sta-
kingscomitó ia gevangen genomen. In
het «takingsgobied heorscht rust.
RUSLAND.
Do spoorwegen.
De nieuwe minister van verkeers
wezen in Rusland, Krassin, heeft dezer
dag«n openlijk gezegd, „zoo gaat het
niet langer". Volgens zijue verklaring
heeft de tuchteloosheid, de simulatie
en de sabotage van de hoogere en lagere
ambtenaren en beambtén van de spoor-
wogen zulke afmetingen aangenomen,
dat de ineenstorting van het geheel©
verkeerswezen nabij is.
liet zoogenaamde kameraden-systeem
bij de spoorwegen is oorzaak, dat het
verkeer in gevaar is, omdat de gekozen
loiders meestal onvoldoende onderlegd
en niet berekend zijn voor hun-taalc. De
stationschefs b.v. worden gekozen door
de arbeiders van hun station; als leider
v.an een district van 4000 werst (4268
K.M.) dat vroeger onder het bevel stond
van een i specteur of ingenieur; is
thans een monteur gekozen. De ver
kregen vrijheid gaat zoo ver, dat d©
arbeiders in do werkplaatsen sleahts
datgene doen, waarin zij lust hébben en
wat bun niet al te moeilijk en te zwaar
valt.
Dientengevolge wordt v«el minder
arbeid verricht en neemt het aantal
arbeider* op onrustbarende- wijze toe.
ENGELAND.
Een dcmooratischc maaltijd.
Sir David Beatty en verscheiden
oudore officieren der groote vloot en
Portlismouth-divisie waren Maandag
avond aanwezig op een middagmaal ter
herdenking van den vrede, hetwelk dooi
de voornaamste onderofficieren en het
ondergeschikt personeel van alle takken
der „roy.al navy" en „royal marine"
werd bijgewoond.
Beatty kwam de zaal binnen, waar
zeven lange tafel3 waren opgesteld, en
werd daar door vertegenwoordigers der
marine opgewacht. Hij werd met harte-
FEUILLETON.
DOOB
DAVID HENNESSEY,
64)
Bet was in de pbraseologi# der kolo
nie cle „Currency" tegen den „Sterling",
in hét had er allen schijn van dat het
op een burgeroorlog zou ultloopen.'Ten
gevolge van dringende verzoeken aan
de Engelsche regeoring bad in 1840 de
deportatie officieel opgehouden te be
staan, maar trots het hartstochtelijke
protest van hot volk werden er nog
steeds veroordeelden naar Sydney, Mel-
bourne, Moreton Bay en West-Ailstralië
gezonden.
Toen Sir James de loopplank 'afging,
zag hij luitenant Thompson en kapitein
h raser van de „Nancy Lee". Hij gaf
zijn bagage aan zijn bediende, die op de
aankomst van de boot had'staan wach
ten en ging naar hen toe.
„Sir James Bennett!" riep de luite
nant verbaasd, terwijl hij een paar pas
achteruit ging en den advocaat scherp
aankeek, voor hij de hem1 toegestoken
hand drukte. „Neem mij niet kwalijk,
maar ik dacht heuscb, dat het je geest
was. Ik ben blij je weer te zien. We
hebben in de courant gelezen, dat je
door Salathïel's troep gevangen geno
men bent; je moet leelijk ziek geweest
zijn of slecht behandeld. Ik zon je bijni
niot. herkend hebben."
„Sinds ik je d« laatste maal1 gezien
heb, héb ik heel wat vreemdo en be->
roerda dingen medegemaakt", ant-
lljk gejuich begroet, terwijl het orke;
„Rule Brittanïa" speelde. Beatty was
tusschen een chef-schrijver en een
onderofficier en dr. Macnamara tusschen
een chef-schrijver en chef-stoker geze
ten. Een vol-matroos zat tusschen een
vice-admiraal en een generaal en scheen
zich zeer wel thuis te gevoelen. De
conversatie sleepte althans nimmer.
In zijn rede herinnerde Beatty aan
de roemrijke daden van de leden vuil
allo rangen en haalde eenige typee-
rende feiten uit den slag bij Jutland
op, Hij wees op den onwrikbaren geest,
die niet kon worden verslagen. Het
marino-ambt is nimmer grooter geweest
dan thans en het is nu mogelijk voor
een jongen die bij de marine dienst
neemt, om de hoogsto positie te ver
werven. Hij hoopte, dat het in de toe
komst mogelijk zal zijn om do middelen
to vinden, waarbij hel land de beste
horsenen uit alle rangen van dienst
de hoogste posities in de marine zal
kunnen gebruiken.
Tegen den woeker.
De invloed van de nieuwe wet tegen
don woekerwinst laat zich nu steeds
meer gelden.
Een vertegenwoordiger van de „Daily
Chronicle" heeft een rondgang door
Londen gemaakt en f1aarbij waargeno
men, dat de prijzen voor tal van arti
kelen, als fruit, heerenkleeren, dames-
kloeren, schoenen, laarzen en boeden
gedaald waren.
Iemand uit de City, die niet met do
niouwe wet had gerekend, verloor een
weddenschap om een guinje aan zijn
vrouw. Hij had aangenomen, dat een
heerenpak bij een Londensclien kleer
maker niet voor minder dan 6 6 sh.
te krijgen zou zijn, en een weolc geleden
zou hij vermoedelijk daarin gelijk gehad
hebben, maar Vrijdag merkte hij, dat
zijn oigen kleermaker hem palclcen aan
bood voor 5, en zijn triomf eerend e
vrouw bracht, hem van den ecnen winkel
naar den anderen, waar men confectie
pakken liet zien voor 4 10 sh. od).
En ook waren er heel wat van 8 8 sh.
37.80).
Damespakken zijn al gedaald van
7.7 sh. tot 4.4 sh. en het is ook niet
meer noodig om een lialven guinje voor
•eem hoerenhof-d te betalen.
De moraal van dit alles is, zegt de
„Daily Chronicle", dat do klachten
billijk waren. De daling is alleen be
reikt door „het geblaf van den hond
van de wet op de woekerwinst", en uit
de vragen en grieven, dio liet blad wor
den voorgelegd, maakt het de gevolg
trekking, dat liet publiek vastbesloten
ia, gebruik te maken van de bevoegd
heden, die de wet het verleent.
In heel het land zijn nu 800 coni-
imiasies gevormd. Vijftig steden zijn tot
dusver weigerachtig, maar die zullen
wel moeten zwichten, voor den drang
van de openbare meening.
Het departement tol; bestrijding van
wookerwinst overweegt op het oogen-
blik ook maatregelen togen het afpersen
van sleutelgeld aan huurders van
woningen.
Engelsche handelsspionnage.
Een vriend van de „Leipzigor Neueste
Nachriehten" schrijft aan dit blad, dat
een firma in Bohemen hem verzocht
had, voor bepaalde machines, voor welke
wegens de onzekere arbeidstoestanden
geen Duitsche fabriek den leverings-
tijd wilde garandeeren, aanbiedingen
uit Amerika te vragen. Hij schreef
daarom aan een Amorikaansche machi
nefabriek, met welke hij voor den oor
log in zaken-relatie had gestaan en die
speciaal voor de vervaardiging der be
wuste machines was ingericht, om aan
biedingen te doen en zond tegelijkertijd
teekeningen in. Voorzichtigheidshalve
liet. hij den brief den den Juli te Rot
terdam posten en er het stempel van
een Noderlandsche firma opzetten.
Wie'schetst mijn verbazing, aldus de
Bchrijver in de L. N. N„ toen ik eenige
dagen geleden uit Keulen van den ver
tegenwoordiger van een Engelsche ma
chinefabriek (natuurlijk een Engelscli-
man) een catalogus en een aanbieding
voor dezelfde machines kreeg. Een toe
val is volledig uitgesloten. Er valt niet
,n-te twijfelen, dat de Engelsche auto
riteiten in het belang van hun- handel
den brief hebben verdonkeremaand,
want ik heb vai mijn Amerilcaansche
vrienden over deze zaak geen bericht
gekregen. Men ziet dus, van welke min
derwaardige trucs Engeland zich be
dient, om zaken te kunnen doen. De
geheele bezetting van het gebied op
den linker-Rijnoever is, volgens den
schrijver, door Engeland in scène gezet
om voor zichzelf op groote schaal han
delsspionnage te kunnen drijven. Niet
alleen snuffelen de Engelschen in Duit-
Bche fabrieken rond, om achter Duit
sche fabrieksgeheimen te komen, doch
zij schenden ook internationale over
eenkomsten in het postverkeer.
En de schrijver in het Duitsche blad
bepleit verzegeling der postzakken
voor Amerika, voor zo naar Engeland
worden ingescheept.
Het blad zelf voegt eraan toe, dat uit
verschillende andere protesten uit zijn
lezerskring blijkt, dat de Engelschen
deze sohending van het briefgeheim tot
stelsel hébben verheven.
woordde de advocaat, terwijl hij zich
omkeerde om kapitein Frasèr de hand
te drukken, „maar niet van do soort,
dio jij denkt. Ik zal je maar dadelijk
vertellen, dat ik aan den vogelvrij
verklaarden Salathiel mijn leven te
danken heb en dat ik zoo gauw mogelijk
naar Sydney gekomen ben oni te trach
ten hem een wederdienst to bewijzen.
Maar wat is er hier te doen?"
,Van den hoogste tot den laagste zijn
ze hier door een acute krankzinnigheid
aangetast", antwoordde luit. Thompson
met een zorgeloos lachje, „Maar geef
een arm, kerel, je ziet er uit als
ik weet niet wat; ga mee in de club
dineeren, dan kan je daar ullos verder
vertellen. Kerel, wat zal Kitty wel van
je zeggen! Weet je, dat je bijna grijs
geworden bent?"
„Ik heb ook dingen meegemaakt, die
iemand grijs doen worden", zeide de
advocaat. „Maar laten we voortmaken,
want ik moet, als ik jullie alles verteld
heb, nog naar Longreacli, en morgen zou
ik graag een audiëntie bij den gou
verneur hebben."
Sir James Bennett was verloofd met
Kitty, de bekoorlijke zustor van den
luitenant, wier licht ongeval bij Broad-
haven Valley Station de oorzaak ge-
woest was, dat de advocaat en de
woudlooper elkaar voor het eerst ont
moetten.
Onder het diner bespraken de drie
-mannen de zaken, dio do algemeene
-aandacht in Sydney in beslag namen,
maar toon zij na afloop oen sigaar zaten
-te rooken, vertélde Sir James hun van
zijn ontmoeting met Salathiel, hoe zijn
loven door den woudlooper was gered
en waarom zijn donkerbruin haar grijs
geworden -was. De twee-anderen luister
den met-gespannen aandacht.
Yéór Sir James dien avond naar
VEREENIGDE STATEN.
De Volkerenbond.
Te Washington zijn naar do „New-
York Herald" meedeelt berichten
ontvangen, waarin melding wordt ge
maakt van hot buitengewone succes, dat
Senator Johnson heeft mot zijn spreek
beurten-tournee tegen de volkenbonds
overeenkomst.
De senatoren Lodge en Ivnox hebben
aan Johnson oen telegram van geluk-
wensch gezonden om hem te compl;
menteeren met de merkwaardig goede
ontvangst, die het Middel-Westen aan
hem had bereid. .Zij verzochten hem,
zijn rondreis uit te strekken tot in de
Staten aan den Stillen Oceaan.
Volgens een uit Minneapoli.s ontvan
gen tolegram was daar aan Jolm9on de
schitterendste ovatie bereid, aldaar nog
nooit aan eenig publiek persoon te
beurt gevallen.
Mode wordt bericht, dat heel bot Wes
telijk deel des lands blaakt van vijand
schap tegen den Volkenbond.
Dit klopt echter niet met een bericht
van het N.P.B.- Radio, lietwolk mel<lt,
dat Oalii'ornië voor den Volkenbond ge-
onnen was.
Do „New-York Sun" verneemt uit Los
Angeles, dat men in het Westen dei-
Unie de rondreis van den President
opvat als een zet van zijn kant om zijn
erkiezing voor een derden presiden-
tieolen termijn voor te bereiden.
Een scheepsramp.
Uit Koy West, in den staat Florida,
komt bericht, dat duikers do romp heb
ben gevonden van een schip, dat vrijwel
zeker het Spaansche s.s. „Valhanera"
moetwezen, welk vaartuig, een week
tevoren uit Havana was vertrokken,
doch niet op de plaats van bestemming
was aangekomen. De duikers hadden
den naam van het schip, die op den'
■omp geschilderd was, duidelijk kunnen
lezen. Lijken hadden zij niot gezien.
Mot vermoeden ligt voor de hand, dat
het schip vergaan is in den werelstorm
met vloedgolf, die verleden week de
kust van Texas en Florida had ge
teisterd.
Men neemt aan, dat redes onmiddel
lijk bij het uitbreken van den storm de
installatie voor draadlooze telegrafie
onklaar geraakt, zoodat niet om
hulp kon worden geseind. Hot schip,
dat, van Cadix was gekomen, had daar
400 passagiers aan boord gekregen, en
bij vertrek uit Havana zullen er nog
wel 300 aan boord zijn gebleven. De
bemanning bestond uit 88 koppen, de
scheeps-officieren inbegrepen. Men
vreest, dat van deze bijna 400 man
niemand is gered.
Ook te Corpus Christi, 'in de staat
Texas, hadden de worvelstrooni en
•loedgolf slachtoffers gemaakt.
In genoemd district alleen zijn reeds
a. 400 lijken geteld.
ZWITSERLAND.
Een tunnel door den Mont-Blanc.
Zooala men weot, bestaan er slechts
t.woo spoorwegverbindingen tusschen
Italië en Frankrijk, n.1. de verbinding
tusschen Marseille en Genua de
spoorweg langs de kust door de Riviera
en de lijn LyonTurijn door de
Mont-Cenis-tunnel. Deze laatste lijn is
overbelast, zoodat men in beginsel be
sloten beeft een tunnel door den Mont-
Blauc te boren. Deze tunnel zal de dalen
van Chamonix en Aosta verbinden en
oene lengte krijgen van 14.300 meter.
De kosten van den nieuw aan te leggen
spoorweg tusschen Sallanchos en Aosta
orden op 120 millioen francs geschat.
Hierdoor zal de verbinding Parijs
Milaan, die thans 923 K.M. bedraagt,
meer dan 100 K.M. worden bekort.
BINNENLAND.
Nederland en den Volkerenbond.
De heer van Dijk heeft tot den
Minister van.Buitenlandsche Zaken
en van Arbeid de volgende vragen
gericht:
lo. Is door de Nederlandsche Re
geering officieel een uitnoodiging
ontvangen om deel te nemen aan
de Internationale Conferentie, wel
ke dit jaar, als uitvloeisel van het
Vredestractaat van Versailles, te
Washington zal worden gehouden?
2o. Zoo ja, is die uitnoodiging
door de Regeering aanvaard?
3o. Indien die uitnoodiging is
aanvaard, kunnen H. Exc. dan me-
dedeelen: a. welke de aard dier
Longreach ging, werden zij het met hun
drieën eens over wat zij moest endoen
om Salathiel to helpen Australië te
ontvluchten. Kapitein Fraser vertelde
hom, dat hij zijn schoener voor een reis
naar Amerika bovracht had, en deelde
hun den datum mede, waarop Salathiel
en Betsy zouden trouwen, n.1. don avond
vóór hot vertrek van hot schip.
„Ik moet, of ik wil of niet, denken
aan dien middag bij majoor Browne",
merkte Sir James Bennett laohend op,
„toen Salathiel zeide, dut we elkaar
waarschijnlijk nog wel eens in het
noorden zouden ontmoeten, en dat hij
tlan mogelijk den robber zou winnen.
Maar kijk eens, Thompson, daar komt
je vader; hot is zeker door de troe
belen in de stad, dat hij zoo ernstig
kijkt".
Ze begroeten kolonel Thompson, die
den advocaat al even verbaasd aankeek
als zijn. zoon gedaan had. „Ik zie, dat
je het zwaar te verantwoorden liebt
gehad", zeide bij, bom de hand druk
kend; „maar hebben jullie het laatste
nieuws al gehoord?"
„Wat dan?" vroeg de luitenant.
„Wol, kapitein Moore is dood; majoor
McFarlone ligt te Kiugdon Ponds op
storven en oen detachoinent van veertig
man politie en soldaten is in de Ranges
door Salathiel op de vlucht gejaagd.
Dat is, juist op dit oogenblik, slecht
nieuws voor de regeeriDg".
„Is dat werkelijk waar?" vroeg -do
advocaat, die doodsbleek geworden wtis.
„Ik kom pas van hen vandaan".
„Er is geen twijfel mogelijk", ant
woordde de kolonel. „De particuliere
secretaris van den gouverneur heeft het
e zelf verteld".
„Dan", zei Sir James, „ben ik bang,
dat we bier in Sydney weinig of niets
voor Salathiel kunnen doen. Hij heeft
Conferentie is; b. welke verplich
tingen uit het aanvaarden dier uit
noodiging voor ons land voortko
men ten opzichte van het toetreden
tot den Volkerenbond en het uit
voeren van de besluiten, op die
Conferentie te nemen; c. welk man
daat door de Regeering aan haar
gedelegeerden naar die Conferen
tie zal worden verleend?
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is bijeenge
roepen in openbare zitting tegen
Dinsdag 30 September a.s.
Aan de orde is dan de interpel-
latie-Helsdingén omtrent de voor
nemens der Regeering in het alge
meen betreffende de salarieering
der ambtenaren en van de Rijks
werklieden, meer in het bijzonder
omtrent de invoering der nieuwe
salarisregeling op 1 Juli 1919.
Schriftelijk beantwoorde vragen.
Duurtebijslag onderwijzers.
Op vragen van den heer van
Dijk, betreffende toepassing van
de dmirtebijsiagregeLing 1919 ten
opzichte van de onderwijzers, ant
woordde de Minister van Onder
was:
De regeling van den duurtebij
slag 1919 is tot stand gekomen in
gemeen overleg tusschen de Sta-
ten-Generaal en de Regeering. Vol
gens die regeling zullen inderdaad
degenen, die aanmerkelijk in sala
ris zijn vooruitgegaan, wanneer
men den. toestand van 1 Januari
1918 met dien van 1 Januari 1919
vergelijkt, weinig of niets ontvan
gen
De regeling is niet uitsluitend
voor de onderwijzers van toepas
sing, maar geldt voor alle rijksamb
tenaren, met wie de onderwijzers
voor den duurtebijslag op één lijn
zijn gesteld.
Ongunstig werkt bovenbedoeld
oorschrift dan ook niet alleen
voor onderwijzers, maar voor alle
ambtenaren, die in gemeld tijdvak
hun wedde aanmerkelijk vermeer
derd zagen. Voor de onderwijzers
kan dan ook niet een uitzonde
ringsbepaling worden gemaakt op
de algemeene regeling.
De macht der groote banken.
Aan bet veertiendaagsoh finan
cieel overzicht van het „Handels
blad" ontleenen wij:
De Amsterdaxnsohe Bank heeft
dezer dagen 10 millioen gulden
nieuwe aandeelen aangeboden
180 pGt., de Rotterdamsche Bank-
vereeniging 25 millioen 140 pCt.,
de Ned. Indische Eslcompto Mij. 5
millioen A 125 pCt., de Twentsdie
Bank 4.44 millioen 138 pCt., Mari
Co's Bank 2 millioen a 132 pCt.,
terwijl de Diskonto- en Effekten-
bank V» millioen gulden nieuwe
aandeeleu 5 pari heeft aangebo
den. In het geheel is met deze
bankemissies een nominaal bedrag
van circa 47 millioen en een reëel
bedrag van meer dan 687b millioen
guldens gemoeid, cijfers, die voor
onze markt inderdaad „noch nicht
dagewesen" zijn.
Voor ons zakenleven zijn deze
uitgiften ongetwijfeld van het
hoogste belang.
De steeds verderschrijden.de uit
breiding, van de grootste instellin
gen, moet echter noodzakelijkerwij
ze kleinere op den duur er toe
brengen, aansluiting bij machtiger
konkurrenten te zoeken, wat tot
grootere koncentratie van het bank
wezen moet leiden. Een symptoom
hiervan vormt het overnemen van
Wiegman's Bank door de Incasso-
bank, hetgeen per 1 Oktober a.s,
zal geschieden.
Stoomvaartlijn op Zuid-Afrlka.
De „Telegraaf" verneemt, dat de
Rotterdamsche reedersfirma Van
der Eb Dresselhuys, een zoo
genaamde „wilde-vrachtvaart"-on-
derneming, het er op gewaagd
heeft een vaste lijn te openen tus
schen Rotterdam en Durban-Kaap-
stad. De firma heeft reeds eenige
schepen op stapel doen zetten, om
den dienst te onderhouden, doch
zal voorloopig reeds enkele eigen
en gehuurde schepen naar Zuid-
Af rika in de vaart brengen. In het
begin dezer week zou vertrekken
het stoomschip „Mont Blanc", ree-
robber met een wraakneming ge
wonnen
HOOFDSTUK XXXVIII.
Sydney laat den gouverneur
zijn tandon zien.
Do couranten, die den volgenden
ochtend uitkwamen, stonden Vol over
do rustverstoringen in Sydney, doch
bevatten slechts een korte medodeeling
omtrent hot belangrijke nieuws, den
vorigen avond door kolonel Thompson
verteld. Tot 1851 bestond er in Austra
lië geen telegraafdienst, zoodat de
uitgevers uiet oni nadere inlichtingen
konden seinen, maar zij spraken van
zekere geruchten, die hen uit officieele
bron bereikt hadden. Men geloofde, dat
kapitein Moore's expeditie, om den
vogelvrij verklaarden Salathiel gevan
gen te nemen, mislukt was. Bericht
word, dat de inspecteur dood en majoor
McFarlane zwaar gewond -was; n
zij verwachten nadere berichten van
hun correspondenten in het noorden.
Een blad merkte op, dat „het in over
eenstemming met do zwakke politiek
der regeering was-om belangrijk nieuws
achter te houden, tenoindo haar eigen
belangen to dienen. Wij zouden er ons
niet in hot minst ovor verwonderen,
wanneer hot bericht kwam, dat de
autocratische woudlooper van het noor
delijk district zoowel den militairen als
de politie weer een volkomen ncdorluug
toegebracht had."
Tusschen twoe haakjos zij hier ge
zegd, dat de regoering intusschen een
omstandig verslag over de ramp bij
Kingdon Ponds ontvangen bad; doch
met het oog op de opwinding it
stad over het schip met gedeporteerden)
dat nog met zijn gevangenen aan boord
derij Van der Eb Dresselhuys,
met een gedeeltelijke lading slak-
kcnwol en haring, en acht passa
giers. Den 15en October zal ver
trekken de „Zuiderdiep" (roederij
Haas). Men hoopt voor de „Zui
derdiep" een volle lading te kun
nen krijgen, terwijl dat schip even
eens passagiers zal medenemen.
Ultkeerlng Ineens wegens den
langen duur van de buitengewone
omstandigheden.
De regeering zal bevorderen, dat
het rijkspersoneel worde tegemoet
gekomen in den achterstand, waar
in het in geldelijk opzicht is geko
men als gevolg van den langen
duur van de buitengewone om
standigheden, door toekenning van
een uitkeering ineens.
Dio uitkeering zal bedragen:
voor hen, die een bezoldiging ge
nieten van 2400 's jaars of minder,
1/12 van die bezoldiging met een
minimum van ƒ100, en voor hen,
die een bezoldiging genieten van
meer dan 2400 's jaars, 1/12 van
de eerste ƒ2400 en 1/24 van het-
:een die bezoldiging meer dan
2400 's jaars bedraagt.
Voor zoover de belanghebbenden,
blijkens door hen over te leggen
verklaring, volgens de rijksinkom-
stenbelasting een totaal inkomen
van minder dan ƒ10.000 hebben,
geschiedt de uitkeering aan:
a. alle sedert 1 Juli 1919 in vas
ten dienst zijnde rijksambtenaren,
jnarwedde-genïetende militairen
niet behoorende tot het verlofsper
soneel, en rijkswerklieden;
b. alle in tijdelijkén dienst of in
zijdelingschen staatsdienst zijnde
ambtenaren en werklieden, alle mi
litie-officieren, aangesteld op grond
van de Militiewet 1901, alle militai
ren behoorende tot de reserve, alle
vrijwilligers bij den landstorm-in
werkelijken dienst, deze laatst?
twee categorieën uitgezonderd zij,
die kostwinnersvergoeding kunnen
genieten; onder voorwaarde, dat de
hiervoren genoemde functionaris
sen op 1 Oct. 1919 in dienst zijn,
van 1 Juli 19.19 af in dienst waren
en in het tijdvak 1 Juli30 Sept.
1919 gedurende 400 of meer uren
dienst hebben verricht;
c. de onder a genoemde func
tionarissen, die op 1 Jan. 1919 in
vasten dienst waren en vóór of
1 Oct. 1919 den dienst niet op eigen
verzoek (tenzij wegens het berei
ken van den pensioengerechtigden
leeftijd of ter zake van langduri-
gen dienst) hebben verlaten.
De uitkeering wordt berekend
naar de op 1 Oct. 1919 geldende
bezoldigingen, zonder, aftrek van
kortingen voor pensioen of fondsen
Schending van 't telegraafgeheim.
De instructie tegen den telegra
fist, thans geschorst, van het tele
graafkantoor te 's-Gravenhage, J.
L. van L., beschuldigd van schen
ding van liet telegraafgeheim door
afschriften van regeeringstele-
grammen aan onbevoegden te heb
ben overhandigd, is thans geëin
digd. De behandeling dezer zaak
zal plaats hebben in de openbare
terechtzitting van de rechtbank to
's-Gravenhage, op Woensdag 1 Oc
tober a.s. Onder de gedagvaarde
getuigen behoort mr. P. J. Troel
stra, terwijl mr. Mendels uit Am
sterdam als verdediger van be
klaagde zal optreden.
Doodslag.
Zondagmorgen wilde zekere
Oostvogels het danshuis, dat door
een vader en dochter te Zundert
wordt gehouden, binnentreden.
De vader wenschte O. niet toe te
laten, waarop deze vertrok, maar
's avonds terugkeerde, gewapend
met een geladen revolver.
Toen nu de dochter op zijn. klop
pen de deur opende, schoot hij haar
pardoes neer en verwondde tevens
een der bezoekers, Roovers ge
naamd, zeer ernstig.
De vrouw was onmiddellijk dood.
Oostvogels is in arrest genomen.
in de haven voor anker lag, want (le
leiders der volkspartij hadden de regoe
ring getart ze aan iand te brengen,
achtte men liet wenselielijker 't nieuw
un do ramp zoo lang mogelijk stil te
houden.
De „Banditti-regeering". zooals de
hervormers haar smadelijk noemden,
begon tenslotte in te zien, dat zij tegen-
r een steeds groeiende volksbewe
ging stond, die de oude bureaucratie,
welko mcor dan een halve eeuw het
openbare leven van het Australische
volk in hooien gehouden had. dreigde
te veruiotigon. Het was van algomeene
bekendheid, dat de regeering bang wai
oor Salathiel, die in de publieke opinio
een op den voorgrond tredende figuur
geworden was. Door de radicale bladen
word li ij tegenover de autoriteiten aan
gewezen als oen voorbeeld van het ver-
koorde van het bestaande dwangarboid-
stelsol en van den autocrutischen
regeeringsvorm. Het volk was verbit
terd tegen de regeering, de militairen
en do politie, en het was zeer goed
mogelijk, dut hun nederlaag bij'Kingdon
Ponds van Salathiel een volksheld zou
makcu.
Toon do drie vrienden van den vogel
vrij verklaarde den volgenden ochtend
in Sir James Bennett's kamer zaten,
werd do algemeene toestand in den
broodo besproken. Sir James had veel
meer hoop dan hij den vorigen avond
gehad had, Want met de ochtendpost had
hij oen langen brief vau Salathiel ge
kregen, waariu hij in bijzonderheden hot
verraad van Fenton en Snow, de hinder
laag en do ontmoetingen met de mili
tairen en de politie mededeeldo. In
postscriptum had hij nog bericlt, dat
majoor McFarlane buiten gevaar was.
Zijn hoop was verder toegenomen door
een courantenverslag vun een openbare
LUCHTVAART.
Een stoute onderneming.
Zondag a.s. zal Etienne Poulet,
de Pransche aviateur, zijn sensa-
tioneele vlucht van 14000 mijlen
naar Australië via Rome, Saloniki,
Constantinopel, Bagdad, Busliir,
Ekarachi-ire-BarachiBombay, Cal-
cutta, Bangkok, Singapore, Bata
via naar Brisbane, Sydney en ver
volgens naar Melbourne, onder
nemen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
- Te Haarlem slaagde voor het
hoofdacte-exanien de lieer F. J.
Damen, alhier.
De heer A. Dekker, ambtenaar
ter secretarie alhier, is geslaagd
voor liet examen van candidaat-
seoretaris, gehouden te Zeist.
Zondag 28 Sept. zal in den
R.-K: Volkshond de eerste opvoe
ring plaats hebben van een geheel
nieuw tooneelstuk in drie bedrij
ven, getiteld: „De familie van
Ingen" (strijd in het hedendaag-
sohe sociale leven) door de spelers
van „De Hellas", „Gekruisigd",:
enz. Zie verder de advertentie in
dit nummer.
N.V. Texel» Eigen Stoomboot-
Onderneming.
Beperkte dienstregeling
van 29 Sept. tot en met 19 Oct. 1919.
Vertrek Texel 6.00 v.m. 2.00 n.m.
Vertrek Nieuwediep
9.15* v.m. 3.40 n.m.
Ingaande 20 October 1919.
Vertrek Texel 7.45 v.m. 2.00 n.m.
Vertrek Nieuwediep
9.15* v.m. 8.40 e.m.
Zondags 8.45 v.m.
Onderling Belang.
Vervolg van het verslag d*r al
gemeene Ycrgadaring, Zatsrdag j.1.
gehoudeu door de Vereeniging van
personeel in 's Rijks dienst. „Onder
ling Belang".
Na den heer Kooistra verkreeg
de lieer Perdok het woord. Spre
ker begon met nu niet te spreken
zooals voorheen, n.1. een opwek
king tot aansluiting, maar thans
hoe de zaken zullen moeten worden
geregeld.
Wat toch is het geval. Nu de
neuwe loonregeling voor liet per
soneel van 's Rijkswerf niet vol
doet, waaraan zij moet voldoen,
moeten wij de fouten, die er aan
kleven, duidelijk maken. Voor 1914
i de waardeering voor de arbei
ders miniem. Men was niet in de
gelegenheid om hen voldoende te
salarieeren, omdat het te duur was,
verzekerde men. Maar ook thans
is ei' nog geen verbetering. Overal
groote achterstand bij administra
tieve ambtenaren op de kantoren.
De betere inzichten, die men thans
beweerde voor de arbeides te heb
ben, spreken niet in de nieuwe loon
regeling. In de marine-bedrijven
zijn de loonen thans veel te laag
vastgesteld.
Er zit in dit systeem, dat men
vrije arbeiders wil hebben. Maar
niemand anders dan zijn handen
kunnen beslissen welk loon een ar
beider waardig is. Gij zult beloond
worden naar wat uw handen ma
ken, maar hierin zijn de arbeiders
in de vrije bedrijven ons voor. (De
arbeidscontracten hebben rust ge
bracht in de bedrijven, maar die
rust ontbreekt hij het overheids
personeel en daarom, wil men met
lust werken, dan eerst georg. over
leg. De arbeiders, die in Rijks
dienst worden aangesteld zijn over
het algemeen de keur van de ar
beiders en worden daarvoor ïlog
lager bezoldigd dan hun collega's
in de vrije bedrijven.
Daarom moeten wij tooncn niet
achter te willen staan bij de ande
ren en met la-acht werken voor
verbetering. Vroeger was men blij
vergadering, die onlangs In de stad [ge
houden was. llot was dan ook een iüte-
rossant relaas!
Het had dien dag liard gerogdnd,
maar zoo groot was de publieke belang
stelling geweest, dat om elf uur des
ochtends alle winkels en magazijnen
van Sydney gesloten waren, teneinde
do zakcnmcnschen in de gelegenheid te
stellen oen openluchtmeeting op t de
Circular Wharf bij te wonen, onijte
proteBteeron tegen de deportatie van'de
veroordeelden aan boord van een schip,
dat toen in de haven lag. Vanaf (de
imperiale van een omnibus luidden!de
sprekers mannen uit de voomaauRte
kringen der stad een menigte tan
vijfduizend personen toegosproken, flie
uren lang in den regen hadden stiiiin
luisteren en onder groore geostdiift
kras gestolde moties hadden aangeko
men. Zelden was in scherper termen
een beroep gedaan op den gouvernéur
en een rege'ering; en de meesten vier-
wondorden er zich over, dat de sprekers'
wegens opruiende taal niet gearresteerd
on in do govaiigenis geworpen waren
„Australië", zeide de v'oorzitl
„beeft geen dwangarbeiders noodig.
zijn voor velen een bron van rijkd
geweest, en ongetwijfeld hopen nu dok
andoren groote voordeelen uit liun
diensten to trekken. Maar wij, vrije
burgers van Australië, willen or gc
hebben! De gouverneur lieeft ous
hot oog óp onze vergadering gedreigd
en de kanonnen van een oorlogsscï
op ons gericht, maar wij zijn vre
zaam bijoen gekomen we zijn bije
gekomen in alle loyaliteit, in alleü eer-
biod voor de over ons gestelde autori
teiten, in de meest verheven en heiligste
vaderlandsliefde, dié ons burgers l&n
bezielen, in liefde voor Groot-Brittan-
nië en in de diepste onderworpenheid
als men van het vrije bedrijf In
overheidsdienst kon komen, want
dan was men voor den ouden dag
geholpen, maar wat zien we nu ge
beuren. Een arbeider die zijn ge
heele leven aan de overheid heeft
gegeven, krijgt een pensioen van
6.7.Thans is het net om
gekeerd en heeft men moeite om
de goéde arbeiders te houden. Wij
moeten zorgen dat de directies niet
vrij met hun arbeiders omsprin
gen, want zij zijn niet de mannen
die mét kracht opkomen voor een
goede salarieering der arbeiders.
Dan had er wel een andere rege
ling geweest als thans. Men heeft
deze regeling als minderwaardig
bestempeld. Spr. haalt een voor
beeld aan van ambtenaren die hun
loon per maand ontvingen en thans
vroegen het per week te ontvangen.
De Directie der Marinewerf had
den minister moeten waarschuwen
te zorgen voor een goede sala
rieering. Duurtetoeslag moet wor-
elen gegeven en niet met het loon
worden verrekend.
Een maand extra salaris zou
worden gegeven, maar men wilde
de arbeiders er weer van uitscha
kelen. Daar hadden de directeuren
direct over moeten schrijven. Do
vakorganisatie moest weer naai
den minister om aan te toonen, dat
den arbeiders onrecht werd aange
daan en de organisatie heeft be-
reikt dat de maand salaris ook aan
u zal worden uitbetaald.
Had de Directie er voor gezorgd,
dan had gij u niet ongerust te ma
ken. Thans zal de productie lijden
van de onrust die in de fabrieken
heerscht en dat kost meer dan het
uitbetalen ran den duurtetoeslag.
Daarom moet de onrust verdwij
nen door gelijkstelling van arbei
ders en ambtenaren. Hoe ziet do
nieuwe loonregeling er uit? Een
fijn stelsel, zoo in-gemeen als zel
den gezien.
Een verhooging van 100.
werd nog niet eens uitgekeerd;
men gaf maar 75.terwijl ze
aan de posterijen 100.kregen.
Arbeiders In overheidsdienst wer
den lager bezoldigd dan beambten
der posterijen zonder vakkennis.
De arbeiders werden dus weer
25.— per jaar beknibbeld en dat
bespaart hier bij de Marinewerf
1300 X 20 32500.De werf
heeft een aardige som bespaard,
maai- het kost hen wel 3 X zooveel
doordat de productie minder is dooi
de onrust die daardoor in de be
drijven ontstaat.
Bij de posterijen heeft een vast
werkman zonder vakkennis een sa
laris van 1200—1600, te berei
ken in- 6 jaar. Dat had ook zoo
moeten zijn voor de ongeschoolde
arbeiders op de werf en de directie
had moeten zeggen met deze rege
ling niet accoord te kunnen gaan.
Een -geoefend werkman krijgt bij
de posterijen een salaris van ƒ1300
1800 en op de werf 1404, dat
is bijna ƒ400 per jaar minder dan
;bij de posterijen. Had georg.
overleg plaats gehad, had deze re
geling niet zoo worden vastgesteld.
Spr. zst thans het prikkelloon
uiteen. Wij hebben voor nietsdoe
ners anders middelen.
Thans gaan goede krachten ons
verlaten om in het vrije bedrijf
meer te verdienen. Daarom moet
een goed geschoolde arbeider goed
worden betaald. In den Helder
krijgt een postbode ƒ1630 zonder
en eep. arbeider van de werf 1404
met aftrek van 5 dus de laatste
'bijna '800 minder: 'Het is dus tijd
dat georganiseerd overleg wordt
geboren. Maér de regeering en de
bedrijfsleiders zien er tegen op.
Wij moétèe vrij-sijn zeggen de be
drijf sléldérs. Wij zijn geneigd met
hen te bsspreken maar dan moet
eerst georg. overleg vastgesteld.
Eerder hen geen vrijheid gegeven.
Ze hébben ons nu al ƒ200 beknib- -
beid,laten wij dan nog geen
100 voor overwerk rekenen
dat Is 1800 X 200 260.000. Dat
is voor ieder gezin een halve koe
en nu weet men waarom een ar
beider' gesn vleesch krijgt. Spr. zet
thans uiteen waarom O. B. hij de
Centrale is Aangesloten en behan
deld daaraa 'het -Deensche stelsel.
!h Hóllttnd Vafleeren dé maximum
salarissen van 1200 tot 8 9000,
dat is een verhouding van 17. In
Denemarken is die verhouding van
1--5. Er moet een andere verhou
ding komen tusschen arbeid met
de handen en intelleotueelen ar
beid. Er bestaat geen goede ver-
aan den Al machtigen God om to
protestveren tenen het -weder aan lnnel
zetten van Britsche misdadigers".
De volgende spreker was een der
voornaamste koopiiedèn. „Alleen om de
muterieole belangen van oen kleine
kliëk te dienen", zeide hij, „zijn dwnng-
arbeiders noodig, maar de kolonisten
van Australië hebben als een groep
vrij© mannen die vergulde ourcchtvaur-
'digheid 'met verachting geweigerd".
De oogen vair Sir James schitterden,
toén hij den naam las van den volgenden
spreker, oen bekend advocaat, bestemd
om later in oen Britsch kabinet een
voorname plaats te bekleeden. Zijn
redö'wae door het blad in extenso ver
meld, en zijn gloeiende taal was nu niet
bepaald geschikt om den gouverneur
van Nieuw Zuid-Wales gorust te stol
len. Hij werd goestdriftig toegejuicht,
toen hij verklaarde, dat „do hervatting
dor deportatie door de regoering een
beleediging is, dio Zijne Excellentie de
Gouverneur ons will.ens en wetens op.
smadelijke wijzè heeft aangedaan. Zijn
dreigement ons te vernederen is ver
vuld. Onze mooi® stad, onze prachtige
haven zijn nu weer opnieuw bezoedeld
door da aanwezigheid van die drijvende
hel een »chip met veroordeelden.
(Wordt vervolgd).