COURANT
No. BI61
DONDERDAG 30 OCTOBER 1910
«To JAARGANG
R^daciwur-Ungevoy: C. Pt BOER Jr.t Helder. Oplaag 7000 ex. - AbormementeprljgIn de stad f 1.20, per post I 1.40. Buitenland t 2.40. - Losse ex. 1 ct. - r<j«l 20 ot.
I.. 1 i T*i. -1Tlï i' Ja 4'ah 11 mini v. rr IiIaaI. il.it li 11
BUITENLAND.
DUITSCHLAND.
Het nieuwe leger-
In oen bij do Nat. Vergadering inge
diende memorie wordt omtrent de toe-
komstigo iudoeling van liet Duitsdie
officiorscorps o.a. gezegd' De rangvor-
lionding zal ongeveer hetzelfde zijn al9
in het oude leger, terwijl ook in do
kans op bevordering weinig verande
ring komt. Het aantal luitenants wordt
zeer beperkt. De opleiding der officie
ren zal 3 a -1 jaar duren. Alle vrijwilli
gers, die het desbetreffend examen met.
goed gevolg afleggen zullen tot de
officierenopleiding worden toegelaten.
Zij moeten daartoe oorst alle lagere
rangen doorloopen. liet voortrekken
van zekere maatschappelijke standen
behoort tot liet verleden.
Bethmann-Hollweg over de Belgische
neutraliteit.
In „beschouwingen over den wereld
oorlog", door Bethmann-Hollweg gepu
bliceerd, schrijft de voormalige Duit-
jBche rijkskanselier:
„De vijandelijke propaganda heeft in
hel bijzonder kapitaal geslagen uit de
berichten door sir E. Goschen (bij het
uitbreken van den oorlog Britsch ge
zant te Berlijn) aan zijn regeering ge
zonden over zijn laat6te onderhoud
mot mij op 1 Augustus 1914. (Blauw
boek no. 160). De gezant vergeet er in
zijn bericht melding van te maken, dut
hij liet, onderhoud begon met do vraag
of ik hem geen ander antwoord kou ge
ven op het Britsche ultimatum dan de
heer von Jagow (de minister van bui-
tenlnndsche zaken) gedaan had. Op
mijn weigering vroeg de gezant mij uf
verondersteld dat tot oorlog tot zijn
groot leedwezen definitief ware be
sloten. wij niet vóór te scheiden een
particulier en persoonlijk onderhoud
konden hebben over den vreeselijken
toeestand, waarin de wereld zich be
vond. Ik willigde dit onmiddellijk in
en vroeg den gezant to dineeren.
Daarna ging ik voort met in zeer
krachtige termen te spreken over de
wereld-katnstroof, die, naar ik kou
zien, noodzakelijkerwijs zou volgen op
liet. meedoen van Engeland aan den
oorlog. Eu nadat sir Edward Goschen
meer dan eens de kwestie op het tapijt
iiad gebracht van de neutraliteit von
België als het beslissende punt, riep
ik geprikkeld uit, dat vergeleken bij
het vreeselijke feit vau een Engelsch-
Duitschen oorlog, het neutraliteitsver
drag moar een vodje papier was. Deze
uitdrukking was misschien een onvoor
zichtigheid, maar mijn bloed kookte
over dit huichelachtige telkens terug
komen op de Belgische neutraliteit,
welke laatste het niet geweest is, dat
Engeland in den oorlog had gedreven,
en ook over zijn (Goschens') volkomen
gebrek aan inzicht, dat een Engoleche
oorlogsverklaring zooveel dat van
waarde was in de wereld moest ver
nietigen, dat een schending van de Bel
gische neutraliteit daarbij - vergeleken
(eomparatively) van weinig gewicht
was.
Het schijnt mij iets ongewoons in de
politiek toe. van een particulier ge
sprek officieel partij te trekken. Maar
zulks doende, had sir E. Goschen ten
minste volledig kunnen zijn en, daar
mijn ontroering hem zoo getroffen had,
zou hij ook hebben kunnen vertellen,
dat hij, afscheid van mij nemend, in
tranen uitbarstte én mij verzocht een
tijdje" in mijn wachtkamer te mogen
tóeven, omdat hij zichzelf niet geschikt
vond om zóó voor de klerken van zijn
kanselarij te verschijnen."
Volgens Bethmann-Hollweg is voor
al Rusland's politiek oorzaak gewr
run het uitbreken van den oorlog.
te verlaten en het vee niet langer te
verzorgen.
HONGARIJE.
Kapitalistisch bolsjewiki.
Dc politie te Boedapest lieoft oen
onderzoek ingesteld naar de nalaten
schap der gebroeders Szamuely, die,
na do ineenstorting der radcnregec-
ring, zelfmoord ploegden. Op verschil
lende banken vond men tut dusver on
der hun eigen naam of 'onder valsche
namen een gezamenlijk bedrag van
Ö.400.000 kronen.
RUSLAND.
De strijd om St. Potersburg.
De Heleingforsche correspondent van
de „Times" meldt, dat de Engelsche
monitor Erebus, die 2 kanonnen vau
16 duim voert, voor Krasnaja Gorka
s aangekomen. Met dit zware geschut
hoopt men de kanonnen van de vesting
tot zwijgen te kunnen brengen en zoo
doende den zeoweg naar St. Peters
burg vrij te maken.
VEREEN1GDE STATEN.
Veto over de drankwet.
President Wilson heeft zijn veto uit
gesproken over de wet op het drank
erbod. Het Representantenhuis heeft
ondanks dit veto de wet opnieuw goed
gekeurd.
I (Over een door R^resentantenhuis
n Senaat goedgekeurde wet kan de
.'resident zijn veto uitspreken. De wet
wordt dan aan - het. Congres terugge
zonden. Indien dan iu elk der beide
Huizen twee dorden van het aantal
itjemmen opnieuw voor de wet zich
'èrklarcn, dan krijgt ze rechtskracht).
Het .lübnson-amcndement verworpen.
'De Senaat heeft Maandagmiddag on
verwachts het Johnson-amendeiuent in
behandeling genomen en het verworpen
met 40 togen 38 stemmen.
Zeven republikeinen stemden tegen,
twee democraten vóór. Het Johnson-
amendemont stolde voor den Vereenig-
ilon Staten hetzelfde aantal stemmen
te geven uls aan het Britsche rijk.
ENGELAND.
Kabinetswijziging.
Londen, 28 Oct. In het Lagerhuis
hooft Bonar Law den terugkeer i
gedeeld tot de regeering door een vol
ledig kabinet. Inplaats van het oorlogs-
akbinet van vijf leden zal Groot-Brit-
tnnnië een vredes-kabinet krijgen van
twintig leden.
Het kabinet zal uit de volgende le
den bestaan: Lloyd George, premier;
Bonar Law, „lord privy seal"; Balfour,
lórd-president van den staatsraad;
Chnmberlain, kanselier van de schat
kist; Barnes, i minister zonder porto1
Feuille; óf French, lord-lieutenant van
Ierland; óf Macpherson, eerste secre
taris van Ierland; lord Birkenhead,
Icrd kansolier; Shortt, binnenlandsche
zaken; graaf Curzon, buitenlandsche
zaken; Milner, koloniën; Churchill,
oorlog en vliegdienst; Montagu, Indi
sche zaken; Long, eerste lord der ad
miraliteit; Munro, Schotland; sir Auck-
land. Goddes, Board of Trade; dr. Addi-
aon, openbare gezondheid; lord Lee,
Board of Agriculture; Fischer, opvoe
ding-, sir Robert Horne, arbeid; sir
Eric Geddos, transportwezen.
Visschersschcpen aan hun bestemming
teruggegeven.
Alle overtollige drifters van de ad
miraliteit, ton getale van ongeveer 160.
zullen, na voor de visscherij te zijn in
gericht, aan den visscherijraad worden
afgestaan en op termijnbetaling ter be
schikking gesteld worden van vis-
schors, die vroeger bij de marine ge
diend hebben. Tweehonderd I treilers,
door de admiraliteit voor visacherij-
doeleinden ingericht, zullen worden ter
beschikking gesteld van een genoot
schap, te vormen door vieschers, die
gedurende den oorlog bij leger of vloot
gediend hebben.
FRANKRIJIv.
Een nlgemcene staking geëischt.
In een vergadering, waarin 27 Pa-
rijsche vakvereenigingen vertegen
woordigd waren, behoorende tot den
uitersten linkervleugel van de C. G. T.,
is besloten de bijeenroeping van een
nationaal congres te vragen ter bespre
king van het uitroepen der algemcene
werkRtaking „om de Russisch» revolu
tie teiredden.
Kolengebrek.
Wegens gebrek aan kolen en grond
•tolfen zijn 33 ijzerfabrieken In het
gebied van Roubnix-Tourooing
•loten.
ITALIË.
Agrarische woelingen.
De berichten over agrarische woe
lingen houden aan. In het gebied van
Pincenza en Modena werden boerde-
''jen in brand gestoken en andere van
dalistische daden bedreven. De boeren
bond heeft zijn leden gelast de akkers
BINNENLAND.
Nederland en België.
INaar het Hbl. verneemt, zullen
da vergaderingen te Parijs betref-,
fende de herziening van de Trac-
taten van 1839, die wegens bet ver
trek van de Belgische gedelegeer
den naar Brussel korten tijd waren
onderbroken, in het begin der vol
gende week .worden hervat-
Dé uitlevering van den ex-Keizer.
Het Parjjsche blad „Excelsior"
heeft den heer Charles Benoist ge-
Ijhierviewd teneinde te weten of hij
naar Nederland ging om de uitle
vering van den ex-keizer te vragen.
De heer Benoist verklaarde: „Ik
betreed een nieuwe loopbaan. Ik
aanvaard daarvan de regelen, waar
van de eerste is het geheim. Ik heb
niét meer het recht.er een eigen
potjitiek, eigen denkbeelden op na
té!houden. Ik heb slechts die van
dol regeering, welker agent ik ben."
De naar Nederland verkochte
Duitsche schepen.
Omtrent de vordering van de
Bntente-mogendheden aan Duitsch-
land, om de vijf schepen van de
Himburg-Amërika-lïjn, die in den
loop van den oorlog naar Neder-
'-1-' verkocht zijn, onverwijld uit
iveren, meent het „Berliner Ta
ri, latt", dat de Entente-mogendhe
deh natuurlijk het recht hebben tot
defcen eisch en dat ook Duitsch-
land, al mug het dan ook het
standpunt, dat den schepenverkoop
geöurende den oorlog niet erkent,
onhoudbaar, willekeurig en zelfs
eeti juridische monstruositeit noe
men door de gedwongen onder-
tedkening van het vredestractaat
intdie verplichting heeft bewilligd.
,Het spreekt ook vanzelf", zegt
het blad, „dat wij deze onderteeke-
niïg gestand zullen doen. Maar wat
de.nota der Entente van ons vraagt
is Sets heel anders. Ze vraagt dat
wii, zonder Nederland er zelfs in
te kennen, zoo zullen handelen, als
of (wij het eigendomsrecht al terug
gevorderd hadden. Daartoe zijn wij
niét verplicht en ook niet bevoegd.
Wij kunnen de schepen ook niet
teruggeven zoolang niet Nederland
vat zijn kant het standpunt der
Erftente heeft erkend. Gedurende
den oorlog heeft Nederland dit
st eindpunt niet gedeeld, anders was
deiverkoop der schepen in het ge
heel niet tot stand gekomen. Waar
om zou het nu van meening ver
anderen? De voorschriften, dié den
weerloozen overwonnenen zijn op
gedrongen, zijn voor de neutralen
niet bindend. Nederland behoeft
zich een willekeurig vertrappen
van zijn verworven rechten niet te
laten welgevallen. Wanneer de En-
terite eischt, dat wij zelf zullen pro-
beeren Nederland tot deze ziens
wijze te bekeeren, dan moeten wij
dat doen. Maar zoolang dc Neder
landers niet hun eigendomsrecht
hebben opgegeven, kunnen wij niet
over hun schepen beschikken en
wij kunnen het ons niet anders
denken of het Duitsche antwoord
zal met dit heldere standpunt te
genover de Entente rekening
houden."
Geen herhalingsoefeningen In 1920.
In het jaar 1920 zullen geen lich
tingen voor herhalingsoefeningen
onder de wapenen worden geroe
pen en in verband daarmede, geen
groote manoeuvres zullen worden
gehouden.
Gemeentelijke winkels.
Zaterdag .-wordt in Amsterdam de
eerste gemeentelijke verkoopplaats
tan katoen, schoenen en kousen
fscpend.
Bezoek voor den Kroonprins.
Woensdagavond arriveerde met
de laatste postboot op Wieringen
Prins August Wilhelm von Hohen-
zollern, de vierde zoon van den
Duitschen ex-Iveizer, ten einde zijn
broeder, de ex-Kroonprins, een be
zoek te brengen. Het bezoek zal
Ijwee dagen duren. De reis ging
van Amerongen waar de prins
ter gelegenheid van den verjaardag
aijner moeder vertoefde naar de
van Ewijksluis per auto. Aan de
van Ewijksluis werd de prins af
gehaald door majoor von Kummer.
Verder ging het per postboot naar
Wieringen, waar de heer P. Pee-
ueboom Jr. de heeren per auto af
haalde en naar de woning, de
pastorie, van den ex-Kroonprins, f
Oosterland bracht.
Het telegramtarief naar
West-Indië.
De West-Indische Kamer heeft
zich met een adres gewend tot den
minister van koloniën, waarin ge
wezen wordt op de tegenwoordige
tariefregeling voor het telegrafisch
verkeer tusschen Nederland en
Ned.-Indië. Deze tarieven acht adr.
als zijnde te hoog onbevredigend
voor den handel, die daardoor
wordt gedwongen gebruik te ma
ken van den buitenlandschen ver
bindingsweg, ten einde niet al te
zeer achter te staan bij de belang
hebbenden in het 'buitenland, te
genover wie een concurreerend op
treden herhaaldelijk geëischfc wordt
Drooglegging Zuiderzee.
Vanwege de Raad van Toezicht
>p de Spoorwegen is aangevangen
met het uitzetten van het spoor
wegtraject „HollandFriesland"
ip het eiland Wieringen. Zeer ver
moedelijk zal deze lijn loopen van
af de Quarantaine benoorden Wes-
torland langs de Hollebale en zal
ven voorbij G. Timmerman den
hbofdweg kruisen om dan even be
zuiden Hippolytushoef, de Elft en
Stroeërkaag, over Oosterland naar
dén Oever en vandaar over de af
sluitdijk naar Friesland te loopen.
De opzichter Folkens is met deze
uitzetting belast.
Samenwerking tusschen de
Vrouwenhonden.
Sinds eenigen tijd tracht de Ne-
derlandsche Bond voor Vrouwen
kiesrecht meer samenwerking te
verkrijgen met andere vrouwen
bonden en -vereenigingen in den
lande. Dat werk is nu zoover ge
vorderd, dat de federatieplannen in
beginsel zijn aangenomen. De com
missie uit den Nederlandschen
Bond Aan Vrouwenkiesrecht is
daarop ontbonden en vervangen
door een nieuwe commissie, samen
gesteld uit leden van verschillende
vereenigingen, aan welke is opge
dragen, de plannen nader uit te
werken. In de nieuwe commissie
namen zitting mevr. Boissevain-
Pijnappel, voorzitster; jonkvr. mr.
B. Ellias, mej. mr. J. A. de Jong,
mej. mr. C. Frieda Catz, mej. N-ine
Minnema en mej. dr. Charl. A. van
Manen.
Hoe de boter duur wordt.
Een der Rotterdamsche bericht
gevers van het Hbl. meldt
In het begin van deze maand
nam de centrale ^distributiedienst
der Rotterdamsche recherche in
een veem 5000 vaten boter in be-,
slag, elk van 50 K.G. Van een deel
dezer partij heeft men de herkomst
kunnen nagaan. Gebleken is dat
395 vaten eigendom waren van den
directeur eener coöperatieve zui
velfabriek te Hoogevecn, die ze
daar voor eigen rekening had op
geslagen. Bovendien had dezelfde
directeur 500 vaten verkocht aan
een handelsreiziger, die nooit iets
met den boterhandel uitstaande
had gehad. Ook deze 500 vaten
hadden in het veem een onderdak
gevonden. Maar twee dagen voor
de inbezitneming plaats had, kocht
de directeur der Hoogeveensche
fabriek het partijtje van den reizi
ger terug met 30 ct. winst per K.G.
't Ligt voor de hand dat de direc
teur op een of andere wijze de
lucht had gekregen van de aan
staande prijsstijging.
En de consument betaalt, terwijl
de zuivelfabrikanteu en grossiers
elkaar, over en weer beschuldigen
van niet afleveren en vasthouden
van de boter.
Uitvoer van garnalen.
Bij K. B. is bepaald, dat de uit
voer van garnalen wordt vrijge
steld met ingang van 1 Nov.
Aanbesteding.
Aan het Departement van Marine
werd Maandag aanbesteed: het bou
wen van een provoostgebouw op
een terrein gelegen aan den Prins
Handrikweg te Vlissingen. Laagste
inschrijver was A. v. d. Hoek.
te Heen vliet, voor 41.850.
Van de grens.
Tal van Hollanders vestigen zich
weder in Duitschiand, waar zij voor
de laag genoteerde marken boer
derijen, hotels en fabrieken" koo-
pen. Te Hamm heeft een Hol
iandsche maatschappij de Leislng-
sche baksteenfabriek gekocht voor
000.000 Mark.
Onze handel met Duitschiand,
De laatste dagen is er een zeer
groote vertraging merkbaar in het
goederenverkeer van Duitschiand
naar Nederland. De goederentrei
nen komen liu en dan met een hal
ven dag vertraging te Zevenaar
aan.
Sedert een paar dagen komen tal
van extra-treinen met steenkolen
naar ons land. De aanvoer dezer
brandstoffen neemt gaandeweg toe.
GEMENGD NIEUWS.
De moord in de Roeiboot.
Onder groote belangstelling, be
gon Dinsdag voor de Vierde Ka
mer der Amsterdamsche rechtbank
de behandeling van den afgrijselij
ken moord op den 13-jarigen Dirk
van Leeuwen en de met dit mis
drijf verband houdende oplichting
van de Amsterdamsche Handels
bank, door middel van een valsche
kwitantie-
Eerst neemt D. J. Snijder in de
beklaagdenbank plaats. Hij wordt
volgens de dagvaarding beschul
digd van: 1e. valschheid in ge
schrifte, 2e. oplichting, subsidiair
van het verschaffen aan een ander
van het middel tot hét plegen van
oplichting.
Aan W. Visser werd ten laste ge
legd, „dat hij op 10 Mei 1919 te Am
sterdam aan de overzijde van het
IJ ter uitvoering van zijn te voren
beraamd plan om Dirk van Leeu
wen opzettelijk van het leven te
berooven, na kalm beraad en rustig
overleg in ieder geval ter uit
voering van zijn voornemen om
Dirk van Leeuwen opzettelijk van
het leven te berooven terwijl zij
beiden (beklaagde en genoemde
Dirk van Leeuwen) zich in of nabij
het zoogenaamde Oostzanergat in
een roeiboot bevonden, opzettelijk
»enoemden Dirk van Leeuwen
leeft aangegrepen en diens hoofd
met geweld onder water heeft ge
duwd en gehouden en hem in het
water heeft geworpen, tengevolge
van welk een en ander genoemde
Dirk van Leeuwen onmiddellijk,
althans zeer spoedig daarna, door
verdrinking om het leven is ge
komen."
Beklaagde Snijder werd door den
president ondervraagd. Hij bekent.
Uit dit verhoor blijkt, dat be
klaagde op 10 April zijn ontslag
gekregen had bij de firma Bmno
Recknitz en dat hij het plan opge
vat had, de firma door middel van
een valsche kwitantie té benadee-
len. Dit plan was hem aan de hand
edaan door beklaagde Visser, dien
nij sedert anderhalf jaar kende,
doordat Visser een goede kennis
van zijn moeder was. Deze Visser
heeft het plan voorgesteld.
Op Zaterdag 10 Mei werd door
Visser en beklaagde gepoogd de
valsche kwitantie te doên innen.
Zij spraken daartoq ieder voor zich
verschillende jongens aan. Een jon
gen, die veel gelei bij zich had, wei
gerde. Dirk van Leeuwen werd
door Visser aangesproken. „Je be
hoeft enkel je naam te teekenen",
zei Visser. Het jongetje verklaarde
zich bereid de kwitantie te innen
en droeg het geld aan beklaagde af.
Beklaagde gaf het jongetje 2.50.
welk geld hem door Visser was ter
hand gesteld.
Verschillende getuigen legden
verklaringen af, waarin zij mede
deelden, dat, naar hunne meening,
Snijder onder verkeerden invloed
stond.
O. m. verklaarde de rechercheur
Klein, dat, naar zijn indruk, Snijder
stond onder suggestie van Visser.
Dat is ook zijn indruk ten aan
zien van de oplichting. Z. i. heeft
Snijder alles gedaan op aandrang
van Visser.
Wat Visser betreft, gaf de heer
Klein desgevraagd als zijn indruk,
dat hij gedurenden zijn 21-jarige
loopbaan bij de politie nooit een
zoo ergerlijk karakter als mensch
heeft ontmoet.
Het requisitoir van het O. M.
werd op verzoek van den verdedi
ger van Snijder opgeschort tot na
de behandeling van de zaak-Visser.
Vervolgens had W. Visser zich
te verantwoorden. Deze ontkent den
jongen vermoord te hebben. Snij
der, die in deze zaak als getuige
optrad, verklaarde evenwel stellig
dat de moord alleen door Visser
geschied. Hij meende dat men
alleen met den jongen ging roeien
om hem op het hart te drukken
niets over het innen van de kwitan
tie te vertellen.
Verschillende getuigen legden
voor Visser bezwarende verklarin
gen af. Beklaagde werd door den
president ook herhaaldelijk gewe
zen op tegenstrijdigheid in zijn ver
klaringen.
De commissaris van politie, de
heer Heeroma, verklaarde nog, dat
toen Visser en Snijder te zamen ge
bracht waren, de eerste Snijder
steeds trachtte te intimideeren.
Het onderzoek werd niet ten
einde gebracht en verdaagd tot
heden (Donderdag).
De dubbele moord te Millingen.
Dinsdagmiddag om 12 uur is het
parket uit Arnhem aangekomen.
Uit het voorloopig onderzoek is ge
bleken, dat de jongste der beide
zusters, toen de andere vermoord
werd, gevlucht is, doch later ach
terhaald en eveneens vermoord
werd. Zij werd daarna in een grep
pel geworpen.
Ook blijkt, dat er uit de kasten
geld is gestolen.
Bij de fouilleering bleek, dat hy
een aanzienlijke som gelds bjj zich
had, maar geen papieren, evenmin
een pas, zoodat hij zonder papie
ren over de grens is gekomen.
Een verder onderzoek omtrent
dezen vreemdeling, die uit Ooslen-
rijksch Polen afkomstig is, wordt
oortgezet.
lutusschen is hij in arrest ge
steld in afwachting of hij geïnter
neerd of over de grenzen zal wor
den gezet.
Een „worsf'-fabrlek.
Na een behandeling van 5 dagen
heeft de rechtbank te Hamburg
uitspraak gedaan in de zaak van
den zultfabrikant Heil aldaar, in
wiens fabrieken een verregaand
vieze toestand heerschte en waar
katten, lijnden en bedorven paar-
denvleesch tot hoofdkaas en derge
lijke verwerkt werden, hetgeen,
toen dit bekend werd, tot ernstige
ongeregeldheden onder de bevol
king heeft aanleiding gegeven.
Heil is veroordeeld tot 3 maan
den gevangenis en 1000 Mark boe
te, do fabrieksleidster König tot
zes weken gevangenis.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Een arrestatie.
Maandag heeft de politie
's-Gravcnhage gearresteerd
vreemdeling, die door de politie
verdacht werd, dat hij om politieke
redenen hier te lande vertoefde.
Toen de politie zich op zijn ka
ïn er vertoonde schoof hij plotse
ling het raam op en sprong uit de
eerste verdieping naar beneden,
waarna hij op de vlucht ging.
Eenige rechercheurs daar opge
steld, zonden hem een schot na
zonder hem te treffen. De ver
dachte vluchtte in een hofje, dat
dood liep en waarin h\j dan ook
spoedig werd overmand, onder
hevig verzet.
werd deze vereeniging mitsdien
erkend.
Door bovengenoemde vereeni
ging werd op daartoe gedaan ver
zoek, een adres van adhaesiebetui-
ging gezonden aan de Tweede Ka
mer der Sta ten-Generaal, met een
adres aan dit lichaam, ingediend
door den Nederlandschen Bond van
gepensionneerden, strekkende een
rhooging aan de pensioenen te
vcrleenen, aan de gepensionneer
den, van 50
Staat van Beleg opgeheven.
Met ingang van 14 October is de
staat van Beleg voor den Helder
opgeheven. Voor het houden van
vergaderingen behoeft dus aan den
garnizoenscommandant geen ver
gunning meer te worden gevraagd.
Brievenmalen naar Oost-lndië.
De directeur van het Postkan
toor Amsterdam brengt ter kennis,
dat brievenmalen zullen worden
ferzonden naar Ned. Oost-lndië per
svs. „Tambora" van de Rott. Lloyd.
Het zeeposttarief is op deze zen
dingen van toepassing.
Laatste buslichting teu hoofd-
ppstkanlore alhier 31 October 5 uur
namiddags: aanteekening tot 3 uur
namiddags. Voor groote partijen
drukwerken aanmerkelijk vroeger.
Postpakketten voor Ned. Oost-
Indië en Egypte kunnen worden
aangeboden tot 2 uur 's middags.
Dubbel-Mannenkwartet
„Inter Nos".
Voor een overvolle zaal zelfs
de galerij was gevuld met belang
stellenden gaf bovengenoemd
kwartet, -onder de leiding van den
•heer Leewens, Dinsdagavond een
concert, in Casino. Als soliste trad
daarbij op mejuffrouw Annie Hoo-
genbosch, sopraan.
Een zeer afwisselend en veelzij
dig programma was samengesteld
van zangnummers van klassieke en
moderne componisten. Al dadelijk
maakte het kwartet een uitsteken
den indruk met het bekende „Ave
verum" van Halier, onmiddellijk
daarna gevolgd door Handel's
„Ecoe quomode moritur". Minder
gelukkig was het kwfertet
Geyer's „Trauni der Liebe". De
vele moeilijkheden in dit werk w
ren even zoovele struikelblokken
en voor de tenoren vooral, die de
nijging hadden te rijzen bleken die
onoverkomelijk. In „Ritters Abs-
cied" daarentegen bereikten de
acht stemmen, met name in den
slotregel, een prachtige samenzang.
De beide laatste nummers vóór
de pauze waren Jac. Nic. Al's „Tota
Pulchra" en Orlando di Lasso's
geestige „Landsknechtstandchen".
Beide nummers, die voor het kwar
tet oude bekenden waren, werden
keurig vertolkt. Zooals men zal we
ten behaalde, liet met „Lands
knechtstandchen" te Alkmaar een
eersten prijs. Het applaus aan het
slot was van dien aard, dat de acht
mannen teruggeroepen werden en
het laatste couplet met het aardige
refreintje bisseeren moesten.
Mejuffrouw Hoogenbosch wis
selde dezen kwartetzang af met
haar solonummers. Allereerst zong
zij een recitatief en aria uit
Haydn's oratorium „De Schep
ping". Paola Posti's „Ridonami la
calma" en een fraai lied van Th.
Kirchner, „Sie sagen: es ware die
Liebe" volgden daarna. De zange
res slaagde er ten volle in het hart
te stelen van het publiek door haar
stem en voordracht; met name in
het laatstgenoemde bereikte zij de
climax, die noodig is voor de juiste
vertolking.
Na de pauze zong bet kwartet
Richard Hol's „De kabels los", en,
tot slot, twee geestige liedjes van
Isr. J. Olman, een „Meiliedje", eri
liet bekende „Schipperinnetje".
Vooral in dat eerste Meiliedje werd
schitterend revanche genomen voor
alle tekortkomingen in de vorige
nummers. Een daverend onafge
broken applaus was dan ook oor
zaak van eene herhaling van dit
echt-Hollandsche, bloeiende, geu
rende en stralende Meiliedje.
Mejuffrouw Hoogenbosch ten
slotte zong een drietal kleine vers
jes, van Hermann Kipper en W. F.
G. Nicolai, beide op oud-Holland
sehen tekst (de naam van Hoff-
mann von Fallersleben als dichter
zal wel bedoeld zijn als verzame
laar) en van Peter Bcnoit, den
Vlaamsehen componist op woorden
van Emanuel Hiel. Voor dit laatste
werd zij weder teruggeroepen. Iri
deh aanvang van den avond wer
den haar bloenien aangeboden.
De talrijke aanwezigen hadden
een genotvollen avond, en toonden
dit door herhaald en hartelijk
applaus.
Vereeniging Pensloenbelang.
Bij Koninklijk besluit van 18 Oc
tober 1919 No. 37, werden de statu
ten der Vereeniging „Vereeniging
Penaioenbelang", goedgekeurd en
INGEZONDEN.
Aan allen, die belang hebben, bij
de uitvoering der Invaliditeitswet.
Toen ik mijn taak als Voorzitter
van den Raad van Arbeid in het
gebied Alkmaar aanvaardde, stond
het bij mij vast, dat voor een goede
uitvoering der Invaliditeitswet
noodzakelijk is de belangstelling
van al degenen, die bij de wet het
meest betrokken zijn n.1. werkge
vers en arbeiders.
Belangstelling zonder eenige
kennis van de wet is echter niet
mogelijk.
Daarom heb ik op tal van ver
gaderingen in meerdere gemeenten
voor verschillende vereenigingen
alsook in de dagbladen getracht
•ene uiteenzetting van den hoofd-
nhoud der wet te geven.
Intusschen, belangstelling alléén
is niet voldoende, zoo deze niet ge
volgd wordt door medewerking
aan de uitvoering der wet.
Dat de Regeering deze mede
werking op prijs stelt, blijkt uit de
wijze waarop de Raad van Arbeid
wordt samengesteld.
In voornoemden Raad zal een
gelijk aantal werkgevers en arbei
ders zitting nemen.
Doch hun aantal is begrijpelij
kerwijze klein en ik zou U allen
tot medewerking willen aansporen.
Waarin die medewerking kan
bestaan?
Door in de eerste plaats te zor
gen, dat allen, die op 3 December
a.s. vermoedelijk In loondienst zul
len zijn tegen een loon vnn minder
dan 2000.zich bij den Raad van
Arbeid te Alkmaar of bU de ln de
verschillende gemeenten aangewe
zen tusschcnpersonen aanmelden.
Werkgevers, overtuigt U, dat er
onder uw personeel geen enkele
meer is, die nog geen aanmeldings
formulier heeft ingevuld.
Arbeiders, denkt er aan, dat eene
te. late aanmelding voor U nadee-
lig kan worden, terwijl niet nako
ming van uwe verplichting ook
itrafbaar is gesteld.
Vrouwen, wekt uwe mannen,
voor zoover zij in loondienst zijn,
op om zich aan te melden, als zij
nog geen formulier hebben inge
leverd.
Een week te weinig premie-beta
ling kan U en uwe kinderen het
•echt op Weduwen- en weezenrente
ontnemen.
Ieder ga in zijn kring na of er
nog personen zijn, die verzuimd
hebben aan hunne verplichting te
voldoen.
Leiders van vakvereenigingen,
gy ziet natuurlijk wel het belang
van tijdige aanmelding voor
uwe leden. d
Alle verzckerlng8plichtlgen moe
ten op 3 December a.s. zijn Inge
schreven, met minder kan en mag
geen genoegen genomen worden.
En waarom niet?
Daarvoor zijn behalve het belang
der arbeiders en hunne gezinnen
twee gronden' aan te voeren:
1. De Invaliditeitswet vraagt
van eiken verzekerde premie. Be
houdens het verschil in loonklass«
wordt voor eiken arbeider dezelfde
premie betaald. Geen verschillen
de premies naar leeftijd en andere
omstandigheden, waarmede bij ge
wone verzekering rekening wordt
gehouden.
Het is dus eene verzekering van
de geheele arbeidersgroep, maar
die ook alleen kan slagen als de
geheele groep verzekerd is.
Wanneer gij U onttrekt aan de
verplichting om U aan te melden
werkt ge er toe mede om de ver
zekering te doen mislukken.
2. Als tweede grond zou ik wil
len verwijzen naar een artikel van
Mr. J. van den Bosch in het Katho
liek-Sociaal Weekblad, van 4 Octo
ber 1919 waar deze spreekt over de
mogelijkheid, dat door het over
gaan van arbeiders naar andere
fondsen minder premie ter beschik-
1? ing van de Rijksverzekeringsbank
zou komen. Zeer juist wordt m.i.
daar gezegd: „Uit sociaal oogpunt
zou dat te betreureh zijn, aangezien
immers het vermogen, dat de Bank
verwerft naar de bedoeling van den
Wetgever voor een belangrijk ge
deelte zal zijn aan te wenden voor
de bevordering van de volksge
zondheid ln den ruimsten zin. Het
verzwakken van de geldelijke po
sitie der Bank zou derhalve ten
nadeele van de arbeiders, de Bank
belemmeren in de uitvoering van
de zooeven bedoelde sociale zijde
der Verzekering."
De arbeiders, die zich niet aan
melden, verzwakken echter even
zeer de geldelijke positie der Bank
en bemoeilijken daardoor de maat
regelen in het belang der Volks
gezondheid, benadeelen dus zich
zelf.
Wie zich niet aanmeldt, maakt
zich dus niet alleen schuldig aan
nalatigheid tegenover zjjn eigen
belangen, maar staat schuldig
tegenover de geheele arbeiders
klasse.
Daarom meldt U allen aan!
De Voorzitter van dei
Raad van Arbeid te Alkmaar.
M. J. Th. VAS DIA8.
-Mijnheer de Redacteur'
Zoudt U ons het genoegen willen
doen, onderstaande Memorie van Toe
lichting op ons adres inzake de School-
bouw te Koegras, welke wij aan Gede-
Suteordon hebben gestuurd, in Uw
lad op te nemen. Bij voorbaat onzen
dank.
Memorie van Toelichting.
Naar aanleiding van ons adres,
A enschte® wij. gaarne hét volgende
qnder Uw aandacht te brengen:
Den 22sten Februari 1916 werd door
het toenmalige gemeentebostuur van
Ipen ilelder met op éón na algemeone
stemmen aangenomen een voorstel,
waarin bepaald werd, dat er een open-
liaro lagere school gebouwd zou wol
len aan de Doggersvaart in Koog ras,
gemeente Helder. Aan dit besluit word
door het collége van Gedeputeerden
zijne goedkeuring gehecht, van welke
goedkeuring mededeeling gedaan werd
ip de Raadsvérgadèring van 20 Juli '16.
Sindsdien was dus het stichten van
Oen openbare school verzekerd.
Aan den Minister van Binnenland
sche Zaken werd een verzoek gericht
om een extra rijkssubsidie voor dc uit
breiding van de school te Julianadorp
(!gem. Helder) en te Huisduinen en
voor de nieuw te bouwen school. Toon
Itot college vau B. en W. op een vraag
\ian den desbetreffenden Minister, dc
i^itbreiding van de bestaande scholen
meer urgent achtte, gaf deze alleen
hiervoor subsidie en moest de school
aan de Doggersvaart wachten.
In den lópp van 1918 werd de zaak
opnieuw aan de orde gesteld, aan den
Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen. Uit dit Ministerie
werd ook een verzoek gedaan om extra
subsidie, doch zonder gevolg. Inmid
dels was te Koegras een Protestant-
«Che Suhoolvereenigiug opgericht en
liet bestuur dezer vereeniging wendde
zjch tot het Dag. Bestuur der gein.
Ilelder met de mededeeling, dat het
plan bestond een bijzondere school to
stichten. Toen den Raad ter óore
kjwam, dat een dergelijk plan welhaast
verwezenlijkt zou worden, haastte hij
z cli er op aan te dringen, ten spoedig-
s e den bQuw der openbare ecliool te
Koegras tor hand te nemen. Gevolg
v in een en ander was dat van beide
z iden pogingen in het werk werden
g istold om tot eèn vergelijk te komen.
Belanghebbende ouders werden uitge-
rioodigd een vergadering bij te wonen,
waarin door den heer Biersteker voor
dj: openbare sehool en door Ds. Van
Griethuyèen voor de bijzondere school
gesproken w«rd. Een hierna gehouden
vrije geheime fltenlming onder do op
geroepen ouders maakt* uit, dat 25
h inner zich verklaarden voor de open
bare school en 14 voor de bijzonder»
T .en deze beslissing aan B en W. was
njedegedeeld, werd den gemeente-bouw-
m cestér opgedragen, ton spoedigste
b stek en teekeningen vóór een open-
b re school in orde to maken. Ailos
wfetd don districte-achoolopzlener ter
góedkeuring opgezonden, met de noo-
d ge opmerkingen terugontvangen en
éivolgena, na wijziging, goedgekeurd.
De verkiezingen-echter haddon het
iapect vap den Raad gewijzigd. Het
vjbrd"' noodig geoordeeld den school-
bouw nog een# in het nieuwe college
vin B. en W. te brengen. Dit ver
klaarde zich tegen den bouw, maar de
'uwe Raad handhaafde het besluit,
or een openbare school zou komen,
gevolg waarvan oen advertentie in
plaatselijke^ pora opgenomen werd,
waarin do aanbesteding werd aange
kondigd, maar nu werden nogmaals
lgingen aangewend om tot een ver-
g^lijk te komen. Woderom werd een
ipreking gehouden, nu in de schuur
den heer Kootatra te Koegras, waar
betrokken ouders werd voorgesteld
lot te laten besliesen, of er een
bijzondere dan-wel een openbare school
gebouwd worden. *Dit viel uit ten
i8te van de bijzondere school.
-Irachtens deze loting atel-
ddn B. eh W. aan den Raad voor het
besluit van 22 Februari 1916 in te
trfekken,
Daar dit-niet in het voordeel vau het
lorw'ijs zou zijn, besloten do Bond
i Ned. Ond. ezi het Ned. Ond. Gén.
te; trachten te bewe'rWen, dat oen zoo-
dge boslissing1 alet werd genomen.
Eijn vergadering wérd belegd, waarin
goed recht von de openbare school
de Doggersvaort bepleit werd.
Waarschijnlijk door deze uiteenzetting;
besloot de Raad der gemeente Helder
ambtelijk ondorzook te doen instel-
onder toezicht van de Commissie
bijstand voor onderwijszaken uit
Raad. Dit onderzoek heeft zich
ui|ge8trekt over 104 leerplichtige kin-
derenr. De oudera van 72 hunner ver
klaarden zich voor oponbaar, die van
t voor bijzonder onderwijs. Hieruit
blokt, dat een groote meerderheid voor
bnbaar onderwijs was. Niettegen
staande de genoemde Commissie van
Bijstand 'deh Raad voorstelde onver-
Id tot' bouw der openbare lagere
iooI over te gaan. trok dezo op 21
Ocft. 1919 zijn besluit van 22 Februari
1916 ia me^ 11 togen 9 stommen,
pe Raad had in Februari 1916 tot
oiiw besloten, waaraan Uw college
ijn goedkeuring hechtte, zoodat in
pr|ncipe het. aantal scholen met één
as uitgebreid. Do Raad heeft dus
feitelijk door zijn besluit van 21 Oct.
1919 besloten hot aantal scholen met
ééji te verminderen. Volgons art. 19
der Wet op 't Lager Onderwijs moet
eeh dergelijke vermindering ter goed
keuring aan Gedeputeerde Staten wor
den voorgelegd. Wij verzoeken U dus
oni genoemd Raadsbesluit niet goed te
keuren.
Mocht ephter Uw college niet de mec-
niftg zijn toegedaan, dat door hot be
sluit van 21. Oct. 1919 hot aantal scho
len mét óén is verminderd, dan verzoe-
keh wij U om, gélet op art. 18 der Wet
op- 't Lager Onderwijs, waarin Gede
puteerde Staten, indien zij het aantal
scholen onvoldoende achten, vermeer
dering kunnen bevelen, den gemeente
raid van Den Helder alsnog te bovelen
to< bouw eener openbare school aan de
Dq&gersvaait over te gaaD.
Wij meenen hierbij voldoende de
gübnden te hebben aangegeven, waaruit
bnjkt, dat de stichting eener openbare
lagere school in Koegrae noodzakelijk
en gewettigd is.
De beeWireh van het Ned. Ond. Gen.
en den Bond van'Ned. Ond., afdeé-
ling Helder.
(w. g.) W. DE BOER. Voorz.
8. GAZAN, Sekr.
Ned. Ond. Gen.
N, VAN ENGEL, Voorz.
B. J. MARINU8. Sekr.
Bond v. Ned. Ond.