HELDERSCHE COURANT
mooi, groot en goedkoop
HERMAN NYPELS.
I Tweede Blad.
Ziet de étalages.
No. 8174
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1919
47e JAAR8ANG
Bedactour-ll5tqev©rj^G^Pll^BOKB Jr.j_fleldon_»_Opl«aq 7000 mx. - Abannamon tgpr Ij» i In da stad f 1.20, per post I 1.40, Baltanland f 2.40 AdTortopUta per regel 2Q ot.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Gtravenhage slaagde
voor liet voorloopig machinisten-
diploma de heer J. Hollenberg al
hier.
Bij besch. van den Minister
v. Marine is, met 1 Dec., benoemd
tot klerk bij 's Rijks werven, met
plaatsing bij 's Rijks werf te Wil
lemsoord, J. Roggeveen.
Door Burg. en Weth. van
Helder is de heer A. Dekker, klerk
ter secretarie alhier, bevorderd tot
adjunct-commies, en de leerling-
klerke Mej. M. G. Duinker bevor
derd tot klerke.
De ambtenaar ter secretarie,
de heer C. Petersen, is benoemd
tot Controleur van de belastingen
te Grouw, gem. Idaderadeel.
Mej. T. Laféber, werkzaam
in het Binnengasthuis te Amster
dam, heelt met goed gevolg exa
men afgelegd voor verpleegster
bfl het Witte Kruis.
Voor het practijk-diploma
boekhouden van het handels-insti
tuut te Amsterdam, examen 18, 19
en 20 Nov., slaagden mej. H. Dito
en de heeren L. J. Daalder, P. J.
Daalder te Texel, B. Heeringa, J.
van Zoonen.
Voor het praktijk-diploma cor
respondentie slaagden de heeren
E. B. Riteco en J. J. de Ruyter,
allen leerlingen van den cursus
voor praktijk en examens van den
heer .A. C. van der Meij.
Door het raadslid, den heer
J. Spruit, zijn onderstaande vra
gen aan B. en W. ingezonden met
verzoek om antwoord op eerstvol
gende raadsvergadering:
„Is het waar, dat door Docter
Oudendaal van 't Zand bevolen is
het café en danslokaal Bijvoet te
Julianadorp, dat onmiddellijk ge
meenschap heeft met de woning,
gesloten te houden wegens heer-
schend e besmettelijke ziekte (rood
vonk), ook gedurende den avond
en nacht van 26 Nov. j.1., na de
paardenmarkt te Julianadorp, om
publiek bezoek te voorkomen?
Zoo ja, hoe komt 't dan, dat toch
in alle glorie een zeer druk ge
bruik is gemaakt van de aangebo
den dansgelegenheid, enz. ten
huize van Bijvoet op bedoelden
avond en nacht, zoodat zeer wel
mogelijk is, dat de besmetting
door een der vele bezoekers naar
elders is overgebracht?
Een mededeeling van den Voor
zitter van deGëzondheidscommis-
sie aan den Commissaris van poli
tie schijnt geen uitwerking te heb
ben gehad. Is het Hoofd der poli
tie nog geïnformeerd?
Hoe denkt de Burgemeester te
doen in het vervolg met zulke ge
vallen? Alleen scholen sluiten, en
verder een en ander overlaten aan
de politie?"
Schilderijen-Tentoonstelling.
Van hedenmiddag tot en met
Maandag houden de heer en me
vrouw Edzard de Groot in de bo
venzaal van het Militair Tehuis,
Spoorstraat, eene tentoonstelling
van schilderijen, teekeningen en
handweefwerk.
Bizonderheden per advertentie.
Liefdadigheidsconcert
„Stedelijk Muziekkorps".
Woensdagavond gaf bovenge-
- noemde muziekvereeniging in com
binatie met het dubbel mannen-
kwartet „Inter Nos", directeur de
lieer Leewens, eene uitvoering in
de concertzaal van „Casino".
Het was het eerste concert onder
leiding van den nieuwen directeur,
den heer Jb. ter Hall.
Doel van deze uitvoering was,
om uit een eventueel batig saldo
nieuwe instrumenten aan te schaf
fen, daar het ledenaantal in de
laatste weken sterk toegenomen is.
In verband daarmede was een op
roeping in de pers verschenen, om
zooveel mogelijk dit doek te steu
nen, terwijl inmiddels met lijsten
gewerkt werd, waartoe de dames
leden van „Helder's Gemengd
Koor" zich geheel belangeloos be
schikbaar gesteld hadden. Voor
hetzelfde doel had de „Casino"-
directie haar zaal gratis afgestaan.
Trots al deze medewerking is de
opzet niet geslaagd, want de be
langstelling was maar zeer matig.
Naar we hoorden, is de tijd van
voorbereiding veel te kort geweest,
zoodat, wat het circuleeren der lijs
ten betreft, lang niet alles is afge-
loopen.
„Stedelijk Muziekkorps" speelde
een viertal nieuwe nummers, waar
van de ouverture „Zukunftbilder"
en een brillante „Feestmarsch"
(beiden van Silwedel) het meest op
den voorgrond traden. De bezetting
had reeds eene uitbreiding onder
gaan, zooals we opmerkten en de
opstelling was nu anders dan onder
den vorigen directeur. Mochten alle
plannen slagen, die het bestuur
voornemens is uit te voeren, dan
gaat „Stedelijk Muziekkorps" een
schoone toekomst tegemoet. De hr.
Ter Hall geeft zich geheel voor
zijn taak en hoopt het koor in de
toekomst op een nog hooger peil
te brengen. Wat meer belangstel
ling van de burgerij is echter ge-
wenscht. Wat meer waardeering
geeft tevens meer ambitie.
„Inter Nos" vergastte ons op
een 7-tal nummers, waarvan de
meesten reeds op de laatste uit
voering van dit mooie ensemble
war? gebogen, twöat 1»
spreking achterwege kan blijven.
De vertolking was óf.
De Voorzitter van het „Stede
lijk Muziekkorps", de heer Jac.
Bruin, sprak nog een woord van
dank aan allen, die zoo bereidwil
lig waren geweest, dit concert
mogelijk te maken, hoewel hun
werken niet met het gewenschte
succes bekroond is geworden.
BINNENLAND.
Onze boter en Engeland.
Reuter meldt uit Londen d.d. 27
November:
In het Lagerhuis heeft Clynes
gevraagd of er 2000 ton beste Ne-
derlandsche boter wachten op
export naar* Engeland en of deze,
tenzij zij deze week worden ver
scheept, naar elders zullen gaan,
daar de uitvoervergunningen den
29en November afloopen. Voorts
of het ministerie van financiën de
goedkeuring heeft geweigerd voor
de noodige uitgaven tot den aan
koop van boter door het ministerie
van levensmiddelenvoorziening.
Ohamberlain antwoordde dat het
departement van financiën eeni-
gen tijd geleden den koop van Ne-
derlandsche boter heeft goedge
keurd tegen prijzen, die de 283 pd.
str. per ton cif niet overtreffen. De
thans gevraagde prijs bedraagt 330
pd. str. per ton fob. Het ministerie
van financiën, dat in opdracht van
mij handelde, heeft geweigerd den
koop van deze boter goed te keuren
Met het oog op den toestand van
den buitenlandschen wisselkoers is
het voor Groot-Britannië niet wen-
schelijk om concurreerende aan-
diedingen te doen voor geïmpor
teerde boter tegen prijzen, die niet
slechts moeilijkheden met den wis
selkoers veroorzaken, doch tot
verliezen voor de schatkist leiden,
wanneer de boter aan de verbrui
kers wordt verkocht (toejuichin
gen). Het is van overwegend be
lang dat de beschikbare koop
kracht van Groot-Britannië zooveel
mogelijk voor buitenlandsche
markten zal worden voorbehouden
tot den aankoop van volstrekt
noodzakelijke levensmiddelen en
grondstoffen.
Rijst.
De Vereeniging van Gemeen
ten heeft, volgens de „L. K.", een
niet onbelangrijke partij rijst ge
kocht in New-Orleans; verschillen
de gemeenten zijn ook 'met succes
in Amerika ter markt gegaan, en
ten slotte heeft een combinatie van
kruideniers rijst gekocht in het
buitenland en buiten de rystpellers
om. In den loop van Januari zullen
waarschijnlijk eenige groote par
tijen rijst aankomen, die heel wat
goedlcooper verkocht zullen kun
nen worden dan thans de rijst
geldt.
Prov. Staten van Noord-Holland.
Snbsldies Vakonderwijs.
In verband met de subsidiee-
ring der Vakscholen hebben Ged.
aan de Prov. Staten een schrijven
gezonden, waarin zij o. m. zeggen:
Tengevolge van de aanstaande
invoering der Wet op het nijver
heidsonderwijs (1919) zal een to
tale omkeer worden teweegge
bracht in het stelsel van subsidi-
eering der vakscholen, die onder
de "-arfring van voornoemde wet
vallen.
Genoemde wettelijke regeling
toch gaat uit van het beginsel, dat
de geldelijke steun aan de betrok
ken scholen zal worden verleend
door het rijk en de gemeenten,
zoodat voor provincialen steun
geen aanleiding meer bestaat. Im
mers eene eventueele bijdrage van
de provincie zou slechts voor het
grootste deel in mindering komen
van de 70 der netto-kosten, die
het Rijk voortaan zal bijdragen.
Met het oog hierop zijn Ged.
Staten te rade gegaan met ingang
van 1 Januari 1920 alle door de
provincie aan bovenbedoelde scho
len tot wederopzeggens verleende
subsidies, in te trekken.
Betreffende de nog aanhangige
aanvragen voor 1918 en 1919, voor
zoover deze althans rijp voor be
handeling waren, stellen Ged. Sta
ten voor de subsidies te verleenen.
Hieronder valt ook een subsidie
aan de Vereeniging „Vakschool
voor Meisjes"- alhier, ten bedrage
van 1200.
BUITENLAND.
DUITSCHLAND.
Besparing op eigen rantsoen voor
hulp aan Oostenrijk.
Door de gezamenlijke fracties in
den Rijksdag, met uitzondering
van de Onafhankelijken, is het vol
gende voorstel ingediend:
„Met het oog op den honger
snood in Duitsch-Oostenrijk ver
zoekt de Duitsche grondwetgeven
de Nationale vergadering aan de
rijksregeering om, ondanks den
noodtoestand in Duitschland ten
le. de Duitsch-Oostenrijkers en
vooral de stad Weenen aan meel
te helpen, zoodat de behoefte aai:
brood door Duitsche hulp gelenigd
worde; tot dit doel moet het voor
de verbruikers vastgestelde Duit
sche meelrantsoen gedurende vier
weken met in totaal 200 G. ver
minderd worden, dus per week van
1760 G. op 1700 G. teruggebracht
v/orden; ten 2e. om onmiddellijk
een particuliere hulpactie ten gun
ste van de hongerlijdenden ir
Dwtseb-OoatÉüitjb beghiaw."
ENGELAND.
De slag b(j Jutland.
Volgens de „Daily Telegraph"
heeft graaf Beafcty, de eerste Zee-
lord, geweigerd om de openbaar
making toe te staan van hét offi
cieel verslag van den zeeslag bij
Jutland, dat onlangs door de ad-
miraliteit is opgesteld. Na de ver
schijning van Lord Jellicoe's boek
heeft Sir Eric Geddes, die toen
eerste zeelord was, onder den toen
op hem uitgeoefenden aandrang,
beloofd een officieel verslag van
den slag openbaar te maken.
Wie behoort tot den middenstand?
De vxaag is gerezen in de Engelsche
itad Surbiton, waar men bezig is een
Middenstandsvereeniging op te richten
en waar degenen, dio daarvoor leden
trachtten te winnen, op eigenaardige
moeilijkheden stuitten. In SurbitoD,
een Theems-stadje niet ver van Londen
waar velen wonen, dio zicli „voelen"
waren er, die zich zeer belcedigd toon
den, toen men hun kwam vragen lid
van de nieuwe vereeniging te worden.
Do vrouw van een effectenmakelaar
toonde zich diep. verontwaardigd, dat
men haar bij den middenstand wilde
inlijven; ook een persoon, die er zijn
beroep van maakt naamlooze vennoot-
;chappen te helpen oprichten z.g.
.companypromotor" - een advocaat:
een luitenant-kolonel; een landbouwer;
een klein© landbezitter; een geestelij-
een van zijn renten lovend "heer.
wilden niet tot een dergelijke vereeni
ging toetreden. Daarentegen gaven zich
doktoren, winkeliers, procureurs, jour
nalisten, architecten, makelaars in hui
zen, kapiteins uit het leger, enz. als
lid op, de dochter van een „baronet"
zcide „Wij, midden-klas-menschen,
moeten ons aansluiten!"
Ilot bovenstaande geeft de „Daily
Mail" aanleiding in een hoofdartikeltje
de vraag te stellen-, wie moeten tot den
middenstand worden gerekend? Het
blad zelf geeft er geon antwoord op,
doch citeert hetgeen „Dod's Peerage"
ran zegt. Dat bekende werk geeft
een lijst van degenen, die „voorrang"
hebben en plaatst dan onder de zoon--
„knights", dat zijn degenen, die in
Engeland den Sir"-titel hebben, perso
nen als: procureurs, advocaten en an
dere gegradueerden, ingenieurs, archi
tecten. literatoren, doktoren, kooplie
den, fabrikanten, leeraren en anderen,
die goen handenarbeid verrichten, geen
landbouwwerk doen of bij den klem-
handel betrokken zijn, en die a'len te
zamen wel eenigen „stand" innemen in
de maatschappij, zonder dat de wet hep
eenigen rang geeft als zoodanig.
..Opgemerkt zij", voegt de „Daily
Mail" er bij, in verband met de boven
genoemde verontwaardigde echtgenoot©
van den effecten-makelaar, „dat van
effectenmakelaars in die lijst geen mel
ding wordt gcinnakt!"
Droogte in Australië.
De correspondent van do Daily Mail
to Sydney seint treffende bijzonderhe
den over do gevolgen van de vreeselij-
ke droogte in Australië. Op een hoeve
is het aantal schapen van 27.000 tot
5000 geslonken, op andere van 6000 tot
900, van 3000 tot 200 en van 3000
tot -100.
In een uistrict zijn van de 1.500.000
schapen meer dan de helft bezweken.
Van een kudde van 80.000 stuks slacht-
co zijn er nog maar 15.000 over. Een
paardenfokker schoot 400 goede paar
den dood, om te voorkomen, dat zij
langzaam van gebrek stierven. De over
levende dieren zijn niet meer dan vel
over been.
De komende tarwe-oogst in het ge-
heole gemeenebest wordt op slechts 40
millioen bushels geschat tegen 179 mil-
lioen in het vorige jaar.
De kleine boeren waren er slecht
aan toe. Zij leefden van konijnen-
vleesch en verkochten de vellen, tot
de droogte ook de konijnen uitroeide.
De winkeliers op het platteland gaven
lang mogelijk crediet, maar moes
ten hot ei delijk opgeven. Een nering
doende heeft voor £46.000 aan vorde
ringen in zijn boeken.
GEMENGD NIEUWS.
Onze keuze is
in staat deze lasten verder te
dragen.
Een buurvrouw gaf nog een
schildering van den ellendigen
toestand, waarin de kinderen wa
ren achtergebleven. Het bleek nog
dat bekl. 7 steun wekelijks ont
ving van bet armbestuur, terwijl
haar oudste zoon ook nog geld in
huis bracht. Ook van de patroons
van haar overleden echtgenoot ont
ving zij aanvankelijk een weke-
ljjkscke uitkeering van 10, doch
door haar slecht zedelijk gedrag
was deze steun ook ingetrokken.
De Officier van Justitie gaf in
zijn requisitoir een schildering van
het schrijnend leed, dat deze bekl.
aan haar kinderen bezorgd heeft.
Dezë vrouw had nog de brutaliteit
om hier te komen verklaren, dat
zij goed voor haar kinderen was
geweest. De steunverleening door
de patroons van haar overleden
man had opgehouden, omdat zij
volgens haar eigen verklaring wel
eens een potje bier met andere
mannen dronk. Bekl. is geen moe
der, maar een vrouw met een stee-
nen hart, aan wie moet worden dui
delijk gemaakt dat zij een behoor
lijke levenswijze heeft te leiden.
Spr. vorderde daarom 4 maanden
gevangenisstraf tegen haar.
Spoorwegdiefstallen.
De directie der Hollandsche
Wolweverij en Ververij te Hen
gelo verzond in September per
spoor niet minder dan 5 pakjes,
die verloren gingen. De waarde
-oeg 1600; de vergoeding
slechts 33. De Kamer van Koop
handel zal zich tot de spoorweg
directies wenden met de vraag, of
er ook iets gedaan kan worden om
hierin verandering te brengen.
Moord?
Te Zoetermeer is gisterochtend
uit de ringvaart opgehaald het lijk
van de 22-jarige dienstbode H.
Men vermoedt, dat hier misdrijf
in het spel is, omdat het lijk eenige
hoofdwonden vertoonde.
Zes jaar op Groenland.
De Deensche poolonderzoeker
Peter Freuchen, is, met vrouw en
kinderen, na een zesjarig verblijf
op Groenland, te Kopenhagen te
ruggekeerd. Freuchen verzamelde
gegevens ter staving van zijn
theorie aangaande in zee vloeien
de gletschers, die ijsbergen doen
ontstaan. Freuchen leefde als blan
ke alleen in de nederzetting van
Eskimo's bij Thule. Zijn vrouw en
kinderen dragen de eigenaardige,
vroolijk versierde, lederen klee-
dingstukken van den noordelijken
stam.
Een ontaarde moeder.
Een weduwe, moeder van-
kleine kinderen, had in het laatst
van September haar woning in de
Rembrandtstraat te 's-Gravenhage
verlaten en haar zes kleine kinde
ren daarin onverzorgd achtergela
ten. Bekl. had een briefje aan den
commissaris van politie geschreven
en daarin medegedeeld dat zij niet
voor haar kinderen kon zorgen en
dus genoodzaakt was haar kinde
ren achter te laten.
Een rechercheur, daarop ter on
derzoek uitgezonden, vond in een
der kamers van bedoelde woning
zes kleine kinderen, zonder vol
doende kleeding, zonder hulp en
zonder voedsel. De kinderen wer
den medegenomen naar het politie
bureau en zijn later in een gesticht
opgenomen.
Beklaagde, die zich hiervoor
voor do rechtbank te 's-Graven
hage had te verantwoorden, be
weerde altijd goed voor haar kin
deren te hebben gezorgd, doch door
d« groqte aorgep waf zij aiet «eer
deze tijden van „menschenmatoriaal".
men in ons kleine land menschenlevent-
nog steeds zeer hoog blijft aanslaan,
is hier m. i. de leiding van ons vlieger-
wapen in verzuim.
Men zal mij tegenwerpen, dat in het
droevig geval der luitenants Land en
Van Dijk het toestel op het oogenblik
van het vlamvatten te laag hij den
grond was, dan dat valschermen met
succes hadden kunnen zijn gebruikt.
Omtrent de hoogte, waarop het toestel
zich bevond, heb ik geen officieele ge
gevens. Met het oog op de toekomst is
dit echter slechts van ondergeschikt
belang, daar een andermaal dergelijk
defect misschien op eenige duizenden
meters hoogte ontstaat. Voor den voor-
zittenden bestuurder zal hij een
tweepersoons verkenningsvliegtuig de
sprong met een valscherm wel steeds
moeilijker zijn, dan voor den achterin
plaats nemenden verkenner, maar een
kans op de redding bestaat niettemin
ook voor den eerste. Het feit, dat in
>n als Engeland of Frankrijk, de
parachute bij het leger wellicht nog
niet verplicht uitrustingsstuk is voor
de vliegers, mag evenmin voor ons aan
leiding zijn met de invoering daarvan
te wachten tot anderen ons voor gaan.
Aan het hoofd van luchtvaartbedrij
ven, hetzij militair of civiel, behooren
de mannen te staan, die vooruit zien;
die, zooals John P. Ledeboer dat uit
drukt: „The 6aving graeci of imagina-
tion" bezitten.
Ik hoop, dat deze regelen er toe mo
gen bijdragen, dat men ten onzent zijn
aandacht onmiddellijk aan de urgente
uitrusting van vliegers met een val
scherm schenkt.
LUCHTVAART.
Het vliegongeluk bij Soesterberg.
De heer John Rozendaal schrijft i
het „Vaderland" het volgende-
Nog is het droevig ongeluk, den vlie
ger-luitenants Duinker en' Perk op een
reis naar Kopenhagen in Oldenburg
overkomen, in ieders herinnering en
weer ontvallen ons twee wakkere vlie
gers, de 'uitenants Land en Van Dijk.
Nu evenals destijds wordt het in brand
raken van het vliegtuig oorzaak van
het ongeluk genoemd. Het zal wel nooit
mot zekeihcid zijn uit te maken wat do
onmiddellijke oorzaak van het vlam
vatten van het toestel was. Het waar-
jchijnlijkste is het terugslaan van de
vlam in den carburator, hoewel dit
geoefende en terdege met do tech
niek vertrouwde vliegers niet altijd tot
oen catastroph behoeft te leiden, mits
do bestuurder onmiddellijk koelbloedig
handelt.
Erger reeds is het breken van
benzinotoevoerleiding in de onmiddel
lijke nabijheid van den heeten motor.
In het gebruik wordt het materiaal van
deze buisgeleidingen door het trillen
van den motor hard en knapt als glas
ai. Zij dienen dan ook van tijd tot tijd
uit de toestellen genomen en uitge
gloeid te worden, waarna zij weder
eilig voor een zekeren tijd kunnen
worden gebruikt.
Het is echter hier niet de bedoeling
na te gaan, wat mogelijk aanleiding is
geweest tot het treurige ongeluk, wel
echter er op te wijzen, dat hier, even
als bij do vlucht van Duinker en Perk,
niettegenstaande het in brand geraken
van het toestel menschenlevens mis
schien gered hadden kunnen worden.
Herhaaldelijk reeds heb ik in de pers
op het gebruik van het valscherm, den
„zwemgordel" van den vlieger, gewe
zen en eerst onlangs nog de vraag ge
steld, waarom men ten onzent ter gele
genheid van de „Elta" en de demon
straties op „Ockenburgh" de sensatie-
lust van do menigte meende te moeten
prikkelen door het publiek den sprong
met een valscherm uit een vliegtuig te
doen aanschouwen en daarbij dit hoogst
nuttige requisiet voor den vlieger te
Soesterberg niet aanvaardt.
Men versta mij niet verkeerd. Ik wil
geenszins beweren, dat zoo de slacht
offers van de ongelukken hierboven
besproken van parachutes voorzien
waren geweest, deze er het leven afge
bracht zouden hebben, wel echter dat
zij allen oen kans, misschien zelfs een
goed» kans op redding zouden hebben
^ebttd. Hi waar. Mar ttr hoe*, eek ia
nen, bescheidenlek genaamd „het
afzakkertje". Ook wel bestond dat
uit Rijnwijn of dronk men na de
thee „een sekje", vervolgens een
anjjsje en eindelijk een zuiver
brandewijntje". En omdat men toch
alleen van drinken niet kon be
staan, werden er nog wafels, kra
kelingen, beschuit, koek of marse
pein bij rondgediend! Geen wonder
dat de dames want het theesalet
telde meerendeels vrouwelijke gas
ten dikwijls in een vrooUjke
bui kwamen, en lustig gingen
klinken.
„Nog later kwam bij den brande
wijn en het banket ook de pijp in
gebruik. Vrouwen uit de hoog ere
en lagere standen werden verwoe
de pijp-rooksters na de thee. Maar
gelukkig hield deze min-smakelljke
mode niet lang stand.
„Het is wel duidelijk dat het spel
letje der theesaletten een zeer kost
bare liefhebberij was, en over het
nut van het theedrinken werd dan
ook hevig gestreden. Sommigen
zeiden „thee is een groote bevorde
ring der gezondheid", maar ande
ren meenden „theedrinken was
goddeloos, nutteloos en de thee on
waard dat ze uit verre landen ge-
bragt werd en dat de gekken er
zooveel voor uitgaven". En terwijl
de geneesheeren onderling streden
over nut of onnut van het „cruydt
thee", zongen de dichters haar lof
of bejammerden haar „schandelijk
heid en rampspoedigheid". En in
menig tooneelspel uit die dagen
wordt het theesalet ten tooneele ge
voerd, om het te laken of te prijzen.
„Intusschen mag wel worden
„Intusschen mag wel worden aan
genomen dat de invoering der thee
n de Hollandsche huishouding een
groote omwenteling teweeg bracht.
Ze mag ook worden aangezien als
een der eerste oorzaken tot uithui
zigheid e<n tevens tot de zucht om
jroot te doen en boven zijn stand
e leven."
Het Theesalet.
In het weekblad „De Loods" vin
den we het volgende aardige praat
je over de wijze waarop men een
paar eeuwen geleden in ons land
thee dronk:
„Ongeveer 1660 begon men in
Holland onder de hoogere standen
het „edel cruydt thee" geregeld te
drinken. De goede burgers richtten
er speciaal een kamer, gewoonlijk
aan de straat gelegen, voor in en
daarmee had men het „theesalet".
Vooral onder de hoogere standen
werd daarvan ontzettend veel werk
gemaakt, de serviezen bestonden
uit het fijnste Japansche en Chi-
neesche porcelein, de diverse thee
busjes uit gedreven zilver of goud.
De rijke koopmansvrouwen wilden,
wat haar theegerei aanging, in
weelde volstrekt niet voor elkaar
onderdoen en zoo ontstond een
ware wedijver wie wel het meest
precieus ingerichte theesalet bezat.
„Omstreeks 2 3 uur kwamen de
gasten, die, na wederzijdsche stijve
buigingen men hield van deftig
heid in die dagen gingen zitten
en aanstonds haar voeten op gloei
ende stoven plantten, ongeacht het
feit of het zomer of winter was. En
dan kwam de gastvrouw in actie!
Zij vulde eenige kleine theepotjes
met verschillende soorten van thee,
opdat de gasten uit kleine kopjes
zouden kunnen keuren welk soort
eigenlijk begeerden. Nu, meestal
was men zoo hoffelijk de keus aan
de gastvrouw over te laten, dié dan
een grooten pot vol zette van de
meest begeerde soort. En was ze
getrokken, dan werd ze rondge
diend, vermengd met suiker en saf
fraan. Het gebruik om melk in de
thee te doen, kwam eerst in 1680 in
zwang en was Fransche mode, uit
gevonden door de markiezin de la
„Natuurlijk liep het gesprek over
het brouwsel! Men prees „het cos-
telijc setsel", „het geurig oriëntaal-
tje", op alle mogelijke wijzen en
hier nu ontstonden de zoo beruch
te „Haegsche theecomplimenten".
„Men dronk niet uit kopjes, maar
van de schoteltjes en snoepte daar
bij droge confituren en banket.
JKoevele kopjes thee onze dier-
bre voorzaten op deze aangename
wijze naar binnen speelden, is voor
het nageslacht niet precies be
waard. Sommigen spreken van tien,
maar anderen gewagen van dertig
of veertig kopjes, die werden leeg-
geslurpt. En had men van het ,edel
cruydt" genoeg, dan verscheen ter
tafel «eg kon Bttl EO**
plakt ia, moet het door den werk
gever worden gedagteekend, cLw.z.
op de daarvoor bestemde plaats van
het zegel vermeldt de werkgever
dag, maand en jaar, waarop het
plakken geschiedt. De werkgever
kan het doen in letters of cijfers
door hert met inkt erop te schrijven
of te drukken.
Teneinde later onaangenaamhe
den te voorkomen, wordt den werk
gevers in overweging gegeven,
hierop nauwkeurig te letten.
Steeds wordt aangenomen, dat
het zegel dient ter voldoening van
ds premie over de Kalenderweek,
waarin bovenbedoelde dagteeke-
ning valt.
Wordt premie betaald over eene
vroegere kalenderweek, dan ver
meldt de werkgever op de daarvoor
bestemde plaats van het zegel den
laatsten dag der kalenderweek,
waarover alsnog betaald wordt
Uit het voorgaande blijkt reeds,
dat de premiebetaling steeds loopt
over eene kalenderweek.
Daar deze aanvangt op Zondag,
wordt daarmede gemakkelijk eene
moeilijkheid opgelost, die zich
voordoet ten aanzien van werk
vrouwen en anderen, die in den
loop eener week verschillende
werkgevers hebben.
De werkgever, die in de kalen
derweek het eerst loon betaalt, zal
de premie hebben te voldoen in de
loonklasse waartoe de werkvrouw
enz. behoort De andere werkge
vers behooren zich door inzage te
nemen van de routekaart te over
tuigen of er reeds een zegel ge
plakt is. Is dit het geval, dan zijn
zij daarvan vrijgesteld; is er nog
niet geplakt dan moet het alsnog
gebeuren.
De routekaart geldt voor een
bepaalden tijd. Op de kaart is aan
gegeven de datum tot welken zij
Rentekaarten en premiebetaling
Ingevolge de Invaliditeitswet.
Vele arbeiders zij* reeds in be
zit van hun routekaart en rente-
boekje. Nu rijst echter voor hen do
vraag: „Wat moeten we met die
stukken doen?"
De arbeider beeft de rontekaart
te bewaren óf hij kan de kaart
tegen bewijs van ontvangst in be
waring geven aan den werkgever.
Bij elke loonbetaling na 2 De
cember a.s. moeten op de kaart één
of meer zegels geplakt worden ter
voldoening van de verschuldigde
premie. Eén zegel wordt geplakt,
als loon betaald wordt over een
week, meerdere zegels als de loon
betaling over eene langere periode
loopt.
Bewaart de arbeider de rente-
kaart zelf, dan moet hjj die bij
elke loonbetaling vertoonen om den
werkgever dn de gelegenheid te
stellen een zegel erop te plakken.
Vertoont de arbeider zijne ronte
kaart niet, dan kan de uitbetaling
van het loon door den werkgever
worden geweigerd.
De werkgever heeft te zorgen
voor het plakken der zegels (en ie
dus aansprakelijk voor de premie
betaling). De zegels zijn verkrijg
baar ten postkantore en ten kantore
van den Raad van Arbeid. Ten ein
de de postkantoren te ontlasten, is
het wenschelijk, dat werkgevers
die veel zegels noodlg hebben,
hunne bestellingen richten aan het
kantoor van den Raad van Arbeid
onder overmaking van het ve*-
schuldigde bedrag.
Er zijn zegels van 0.25, 0.80,
0.40, 0.50 en 0.60 ter voldoe
ning van de verschuldigde week-
premie al naar gelang de arbeider
behoort tot de eerste, tweede, derde,
vierde of vijfde loonklasse.
De arbeider wiens loon uitslui
tend bestaat uit verstrekkingen in
natura (kost, huisvesting enz.) be
hoort tot de eerste loonklasse. In
den loop van iedere week wordt
voor hem of haar op de rontekaart
een zegel van 0.25 geplakt.
Overigens is de loonklasse te vin
den in een Koninklijk Besluit dat
steeds ter inzage ligt ten kantore
van den Raad van Arbeid en
waarvan een uittreksel wordt aan
geplakt aan het gemeentehuis.
Daarin is op eenvoudige wijze na
te gaan in welke loonklasse premie
moet worden betaald.
Uitzonderingen daarop kunnen
bestaan in de volgende gevallen:
De arbeider heeft een vast loon
in geld (dus niet uurloon, stuk
loon enz.) en behoort door dat
loon in eene hoogere klasse dan
is aangegeven in bovenbedoeld
Koninklijk Besluit; in dat geval
wordt in die hoogere klasse be
taald.
De arbeider heeft een vast loon
in geld, maar ook niets meer en
behoort daardoor in eene lagere
klasse dan volgens het Konink
lijk Besluit; in dat geval wordt
in die lagere klasse betaald.
Om na te kunnen gaan of de
voorgaande bepalingen van toepas
sing zijn, dient men nog te weten,
dat de arbeiders in vijf loonklassen
worden ingedeeld naar een gemid
deld jaarloon, dat zij verdienen of
geacht worden te verdienen en wel
naar een jaarloon van minder dan
240 gulden (1ste klasse), van 240
gld tot 400 gld. (tweede klasse), van
400 gld. tot 600 gld. (deTde klasse),
van 600 gld. tot 900 gld. (vierde
klasse) en van 000 gld. en hooger
(vijfde klasse).
Weekloon wordt tot jaarloon her
leid door het eerste met 62 te ver
menigvuldigen.
De zegels worden geplakt in de
daarvoor bestemde vakjes van de
rontekaart. De cijfers in de vakjes
geven aan in welke volgorde de
zegels moeten worden geplakt.
OastiddelUfk nadut hst ssgsl ge
In den loop van de laatste week
aan dien datum voorafgaande moet
de rontekaart worden ingezonden
aan den Raad van Arbeid.
Arbeiders, let goed op dien da
tum, want te late inlevering kan
tengevolge hebben, dat de zegels
op de kaart geplakt ongeldig wor
den verklaard en dat daardoor het
voordeel der premiebetaling ver
loren gaai
Het inleveren der rontekaart kan
plaats hebben .ten postkantore, ten
kantore van den Raad van Arbeid
of door de kaart in eene enveloppe
te sluiten en portvrij te zenden
naar den Raad van Arbeid.
Btj de rontekaart wordt gevoegd
het routeboekje, dat de arbeider tot
dien tijd rustig heeft kunnen laten
liggen.
in kantore van den Raad van
Arbeid wordt vastgesteld, hoeveel
premie er voor den arbeider is
betaald waarvan tevens aanteeke-
nlng geschiedt in het renteboekje.
Dit laatste wordt den arbeider
weer teruggezonden, terwijl hem
tevens eene nieuwe rontekaart
wordt uitgereikt, waarmede weer
wordt gehandeld als met de eerste
rontekaart
De Voorzitter van den Raad
▼an Arbeid te Alkmaar.
M. J. Th. VAfl DIAS.
SPORT.
Programma voor moffen.
N. V. B. 6e klasse B.
PuraersteljnHelder.
Steeds Voorwaart»—Q. 6. O.
H. 8. V.—D. W. 8.
H. C.-B. O. S.
N. W. D.—V. A. F. O.
(le klasse M. H. V. B.)
Zoadaa a.e. «peelt N. W. D. (voor
heen Concordiaa») haar 3en thuiswed
strijd. Gespeeld moet worden tegen V.
A. F. va» Alkmaar, een nieuweling
in de eerste klasse. Ze zijn nog onge
slagen, zoodat onze plaatsgonooten een
zware strijd wacht Wordt er niet
beter gespeeld dan verleden Zondag
tegen Z. F. C„ dan is er niet veel kans
op een overwinning. We verwachten,
dat de heeren nu betilr voor den dag
tollen komen. Letten de spelers beter
op hun plaats, dekken beter hun tegen
partij, daa aija we al een heel eind ia
de goede richting, al wordt er daa
juist niet gewonnen.
De wedstrijd vangt aan om 2 uur en
wordt gespeeld op het terrein Tuin
dorp. Soheidsr. is de heer J. Peters.
N. W. D. komt uit als volgt:
Bakker
Hts N. N.
Baas Diedenhoven Hoenderdoe
Brtnksma Augustijn Helder
Veghel Veldhuizen
N. H. V. B. Afdeel ing Helder,
a.s. Zondag competitiewedstrijd tus-
schen Helder II en Batavier I. Terrein
Bolweg.
Zondag 10 uur speelt op het terrein
Tuindorp Vietori II tegen W. I. K. H.
©empetitiMtaad der 3e klasse g.
3 Z goals
P-
6 4 0 22-3 14
117-1218
8 10-9 9
2 8-12 8
4 8-12 5
5 13-21
8 8-8 4
6 6-14 2
Punmersteün 9
H 8. T. 8
Kelder 8
St. Vorwaarta 8
N. O.8. 7
H. B. C. 3
Q.S.0.
D.W.8/) 8
D. W. S. t winstpunten in minde
ring gebracht weyens niet opkomen te-
Helder.
In België heet de O.W.er baron
Zeep. De Schelde vertelt van hem:
Baron Zeep heeft besloten zijn
huis op grooten voet in te richten.
Hij moet ook een bibliotheek heb
ben, -> gaat daarom naar den boek
handelaar.
Ik zou, zegt hjj, een aantal
boeken moeten hebben voor mijn
bibliotheek.
Goed, zegt de boekenwurm.
Van welke schrijvers?
Schrijvers? zegt baron Zeep.
Van geen schrijversIk moet ge
drukte boeken hebben, mode-
wads, WH* 4fl MMhJ -
