I
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 15 JANUARI 1920.
Gemeenteraad van Helder.
L m" Af ^.ï^delsdagschool werd inge
steld. Moge dit instituut aan de lang daar
omtrent gekoesterde verwachtingen voldoen.
°ok op het gebied van Arbeidsbemidde-
lmg. verzekering tegen werkloosheid etc.
werden belangrijke beslissingen genomen. De
plaatselijke Arbeidsbeurs werd tot districts
beu rs verheven. Een passend gebouw werd
aan deze instelling toegewezen.
Is dit echter volledig tot stand gebracht,
dan ineen ik niet te veel te zeggen met de
bewering, dat op dit gebied onze gemeente
gerust genoemd mag worden.
P\]
Vergadering van Woensdag 14 Januari,
's avonds 8 uur.
Afwezig de heer De Zwart, met kennis
geving.
De Burgemeester opent de vergadering en
houdt de volgende reide:
Mijne Heeren,
Bij de opening ven deze eerste ^vergade
ring van uw College in het jaar 1920 wil ik
niet nalaten den wensch uit te spreken, dat
dit jaar zoowel voor onze gemeente als voor
u allen een jaar van voorspoed en van geluk
moge zijn.
Wanneer ik mij daarbij een terugblik ver
oorloof op het afgeloopen jaar, dan meen
ik dat voor zoover onze gemeente betreft,
wij daarop met voldoening kunnen terug
zien. Al mag dit jaar niet hebben beant
woord aan de hooggespannen verwachtin
gen, die bij den aanvang daarvan gekoes
terd werden, toch zijn belangrijke verbete
ringen in den loop van het jaar in den toe-
1 stand gekomen. De zoo gehate gasdistributie
kon worden afgeschaft, de Centrale Keuken
en de warm-watervoorziening konden wor
den opgeheven, het zoo schadelijke bedrijf
van de brikettenfabriek kon worden stopge
zet, de levensmiddelendistributie kon worden
beperkt tot brood- en suikerrantsoeneering.
Wel bestaat nog de brandstoffendistribu-
tie, doch dank zij onzen gemeentelyken^aan-
koop van de „Hertog Adolf van Nassau" en
het in den vrijen handel brengen van de
is ook de brandstoff enmisère zeer ver
zacht.
Nog lijden wij wel onder de grooto duurte
van do noodzakelijke levensbehoeften. Moge
het jaar 1920, nu de vrede eindelijk getee-
kend is, ook daarin Verbetering brengen.
Zeer belangrijk was overigens de gemeente
lijke werkzaamheid. Het voor onze gemeente
zoo belangrijke werk, het graven van het
spuikanaal, een werk, dat van zoo gunstigen
invloed zal zijn om deze plaats beter, voor
bewoning geschikt .te maken en het aanzien
daarvan te verfraaien, werd aangevangen en
voor een groot gedeelte volbracht.
Een uitbreidingsplan, dat aan hooge
eisohen voldoet, werd vastgesteld, terwijl in
verband daarmede voorloopig werd besloten
tot de onteigening van de daarin begrepen
gronden, nog niet aan de gemeente toebe-
hoorende. In voorbereiding is een daarop te
leggen bouwverbod.
De woningbouw werd wel is waar !n lang
zaam tempo voortgezet. Bij de laatste wo
ningtelling is echten nog wel gebleken, dat
wanneer obk de nieuw voorgekomen bouw
tot uitvoering zal zijn gekomen, de directe
woningnood voor deze gemeente wei zal zijn
opgeheven en verdere woningbouw merke
lijk ten goede zal komen aan het eigenlijke
doel van de instelling der vereenigingen voor
volkshuisvesting, namelijk verbetering der
volkshuisvesting.
Met het vervangen van de ovens onzer gas
fabriek door ovens van het nieuwste systeem,
is een aanvang gemaakt, zoodat ook dit be
drijf eerstdaags meer aan de nieuwere
eischen zal kunnen voldoen.
Voorts werd nog het belangrijke besluit
genomen tot electrificatie onzer gemeente,
waarmede, naar wij hopen, al mag in het be
gin nog al tegenslag zijn ondervonden, thans
spoedig een aanvang zal worden gemaakt
Belangrijke hervormingen, die veel er toe
hebben bijgedragen deze gemeente voor be
roeringen te vrijwaren, zijn ingevoerd, als
daar zijn: het invoeren van den 8-urigen
werkdag, waarmede- deze gemeente één der
eerste in ons vaderland was, het invoeren
van een rechtspositie-voor ambtenaren en
werklieden, die tot de meest vooruitstreven
de in on#op dat gebied niet achterlijk va
derland gerekend mag worden, het instellen
yan een doelmatige werkverschaffing, het
invoeren -van premievrij pensioen, het be
hoorlijk met zijn tijd medegaan met het op
peil houden der gemeentelijke salarissen, al
valt ook hierin al weer drang tot verbetering
te oonstateeren, het verhoogen vaiij den af
trek voor noodzakelijk levensonderhoud enz.
Een belangrijke bestuurshervorming werd
ingevoerd door de instelling van de Centrale
Boekhouding, die, al mag dit instituut tot
nu toe nog niet ieders onverdeelde sympathie
hebben verworven, in de toekomst, wanneer
zij goed ingeburgerd zal zijn, er zeker be
langrijk toe zal bijdragen om ons een behoor
lijk en voor een gemeentebestuur toch zoo
noodig overzicht van de werking der bedrij
ven te geven.
Ook op onderwijsgebied werden belangrij
ke beslissingen gexjomen, al mag op dit ge
bied nog niet iedereen voldaan zijn. De sub
sidies van de verschillende vakscholen en
iet bewaarschooionderwijs, werden niet on
belangrijk verhoogd, ten einde de verschil
lende besturen in staat te stellen aan de klim
mende eischen van salarieering -te kunnen
Besloten werd tot den houw van een school
aan de van Galenstraat, terwijl de hiervoor
aangevraagde buitengewoon subsidie einde
lijk door de regeering i8 bewilligd, zoodat
eerstdaags met den bouw eey aanvang kan
worden gemaakt. Hierdoor zal op belangrij
ke wijze aan het gebrek aan schoolruimte
worden tegemoet gekomen, zoodat noodza
kelijke verbeteringen in ons onderwijs niet
'ing r daarop behoeven af te Rtuiten. Ein
delijk zal dezen avond do definitieve beslis
sing vallen van de schoolkwestie aan de Dog
gersvaart. Moge deze beslissing werkelijk in
net belang van ons onderwijs uitvallen.
Met de toepassing der werkloozenrerzeke-
fing zijn wij .hier op den goeden weg.
"n ommissie voor de Beroepskeuze
w ril voorts in het leven geroepen. Nog zijn
wij bezig deze instellingen, nader te beves
tigen.
Waar, zooals ik bij den aanvang zeide,
wij met voldoening terug kunnen zien op
de gemeentelijke werkzaamheid in het af-,
geloopen jaar, minder optimistisch meen ik
te moeten zijn, wanneer ik den financieelen
toestand onzer gemeente aan een algemeene
beschouwing onderwerp. Het valt toch niet
te ontkennen, dat ook in onze gemeente,
evenals in zooveel andere groote gemeenten,
de schuldenlast in de oorlogsjaren een aan
merkelijke hoogte heeft bereikt.
Beschouwen wij echter die schuldenlast
nauwkeurig, dan moge zij wel verontrustend
zijn en zelfs groote zorg baren; er zijn ech
ter ook lichtpunten bij te constateeren, vooral
wanneer men den toestand vergelijkt met
die van andere gemeenten.
Wanneer het ons zal mogen gelukken door
het eerstdaags in te dienen leeningsplan voor
een leening van pl.m. 2.000.000.al onze
vlottende schuld te consolideeren, en boven
dien nog het noodige geld-beschikbaar 'te
hebben ter betaling van de reeds gevoteerde
en nog uit te voeren werken, dan zal onzo
schuldenlast gestegen zijn tot ruim 57a mil-
lioen, tegen ruim 17» millioen in 1914; de
jaarlyksche rente en-aflossing pl.m. 47» ton,
tegen bijna 17» ton in 1914. Voorwaar een
zeer belangrijke vermeerdering. Beschouwen
wij daarbij de stijging onzer inkomstenbelas
ting in den zelfden tijd, dan zien wij dat do
opbrengst daarvan .van -ruim 100.000.in
1914 ia gestegen tot pLm. ƒ450.000.in 1919,
zonder daarbij in de enorme vérhooging van
hèt percentage te moeten vervallen, die ver
schillende gemeenten bereids hebben moe
ten toepassen, al moge dan ook nog voor
onze gemeente een betere regeling van do
verhouding tusscben rijks- en gemeentefi-
nanoiën een noodzakelijke levensvoorwaarde
blijven. Deze cijfers wijzen er m.i. wel op,
dat wij niet meer behooren tot de voorbeel
den van noodlijdende gemeenten, waartoe wij
vroeger steeds werden gerekend. Zal echter
■deze gemeente deze plaats blijven behou
den, dan dient men ook vertrouwen in de toe
komst te kunnen hebben en nu valt het -niet
te ontkennen, dat voor zoover die toekomst
van de Marine afhankelijk is, zij thans ge
zien de tegenwoordige constellatie, haar
hoogtepunt heeft overschreden, althans heeft
bereikt. Daartegenover echter staat, dat aj
mogen de werkzaamheden onzer Economi
sche Commissie tot nu toe weinig tastbarq
resultaten hebben opgeleverd, het meer en
meer blijkt, dat het oog in den laatst en tijd
meer en meer op onze gemeente blijkt ge
richt te zijn. Als eerste symptoom daarvan
hebben wij mogen ondervinden dat bij de
plannen van droogmaking der Zuiderzee niet
meer door de Ryksregeering den Helder ge
heel buiten beschouwing wordt gelaten. Men
begint er hij die plannen eenigszins reke
ning mede te houden, dat onze haven wel in
aanmerking zou kunnen komen voor uitvoer-
haven en voor herleving als visschershaven.
In overleg met de Directie der Zuiderzee
werken werd dan ook reeds aan den heer
Wesseling, directeur der „Schelde" en spe
cialiteit op het gebied van haveninrichtin
gen, opdracht gegeven om een schetsmatig
plan in te dienen van de wijze waarop onze
haven zal moeten worden ingericht om, in
verband met de aan de demping der Zuider
zee annexe werken op voorloopig bescheiden
wijze aan dit doel te beantwoorden, welk plan
binnen korten tijd kan worden ingewacht.
Waar ik het geheel eens ben met den
schrijver van de artikelen in de „Helder-
sche Courant" „Helder Vooruit", dat hierin
Helders toekomst ligt, acht ik dit reeds een
verblijdend teeken.
Mijne Heeren, moge de financieele toe
stand van onze gemeente niet rooskleurig
genoemd worden, zijn ook onze vooruitzich
ten in de toekomst niet zoodanig, dat wjj die
met vol .vertrouwen kunnen tegemoet zien,
vol vertrouwen ben ik nochtans, dat de
Rijksregeering pen centrum van 30.000 zie
len, waartoe onze gemeente langzamerhand
is uitgebreid, niet in den steek zal laten, en
dit te meer niet waar alle voorwaarden voor
een toekomstige bloei of reeds aanwezig zijn
of met betrekkelijk geringe middelen aan
gebracht kunnen worden. Het behoeft ech
ter geen betoog, dat wjj niét alleen op hulp
van buiten moeten steunen, doch dat wij ook
zelf aan onzo toekomst moeten medewerken.
Eén der eerste voorwaarden daartoe is, dat
wjj zooveel mogelijk zorgen, dat onze finan
ciën in goede orde blijven. Nu heeft, dank
zij de uitbreiding van het kiesrecht en de in
het afgeloopen jaar ingevoerde evenredige
vertegenwoordiging, ook in uw College de
breede massa belangrijk meer invloed in ons
gemeentebestuur gekregen. Ik voor mij ben
vol vertrouwen, dat daarmede ook bij de
breede massa het verantwoordelykheidsger
gevoel voor het gemeentebelang belangrijk is
verhoogd.
Met den wensch dat uwe besluiten in 1920
het kenmerk dragen, open ik .deze vergade
ring.
De heer van Breda dankt als oudste
raadslid namens de raadsleden voor de goe
de wenschen, -door den Voorzitter uitgespro
ken. De werkzaamheden, die in het afgeloo
pen jaar verricht zijn, zijn inderdaad belang
rijk, en het doet spr. genoegen, dat de Voor
zitter optimistisch gestemd is ten opzichte
van den toestand der gemeente. Het ambt
van Burgemeester wordt van jaar tot jaar
zwaarder; spr. hoopt, dat den burgemeester
met God's zegen de kracht zal worden ge
schonken tot waarneming van zijn'moeielijk
ambt. (Applaus).
Ingekomen stukken en mededeellngen.
Bericht van A. P. de Ven—Boon van het
overlijden van den heer G. de Ven.
De Voorzitter meent, na betgeen door
spr. en door den heer van Breda, als oudste
raadslid, aan de groeve is gesproken, té kjui
nen volstaan met aan den Raad te verzoeken
als stille hulde aan den overleden wethouder
een oogeublik van hun zetels te willen ver
rijzen. t '"71$
De Raad voldoet aan dit verzoek. De Voor
zitter deelt mede, dat het schrijven van me
vrouw de Ven niet een schrijven van rouw
beklag zal worden beantwoord.
Berichten van aanneming der benoeming
van: a. M. J. W. Rienks, als Directeur van
den Gemeentelijken Geneeskundig.-a dienst
en dat. hij i Maart a.s. in functie zal treden;
b. K. Sitenga, als onderwijzers aan school 8;
c, M. Hackenit-z als onderwijzeres aan school
7b met kennisgeving te bedanken voop hare
benoeming aan school 8; d. J. J. Blom als on
derwijzer aan school 7b; e. S. Spruit—Go-
vors, als Regentes van het Algemeen Wees
huis.
Voor kennisgeving aangenomen.
Dankbetuiging van de Vereeniging Pen-
sioenbelang te. Helder voor de regeling van
den gemeentelijken toeslag op de pensioenen.
Als boven.
Goedkeuring op het: a. raadsbesluit van 16
December j.1. tot het aangaan eener tijdelijke
geldleening ad 300.000.—; b. raadsbesluit
van 18 November j.1. tot wijziging van het
reglement der zeevaartschool.
Als boven.
Bericht dat de wijziging der Instructie van
den Gemeente-Ontvanger voor kennisgeving
is aangenomen.
Als ben en.
erzoek van de afd. Helder van den Alg.
Ned. Bouwvakarbeidersbond om maatregelen
te treffen tot beteugeling van de werkloos
heid.
In handen gesteld van B. en W. <pn prae-
advies. De heler Zondervan vraagt zoo
spoedig mogelijke behandeling, die de Voor
zitter toezegt.
Ter visie is gelegd een schets van den heer
J. J. Schoeffelenberger betreffende een
plaatsregeling der Raadsleden in de Raad
zaal.
De heer Sohoeif elenberger heeft
dit voorstel gedaan omdat vele raadsleden
niet altijd goed de discussies kunnen volgen.
De V o o r z i 11 e r is wel bereid een proef
te flemen. Een bezwaar is, dat de Voorzitter
dan niet meer recht tegenover alle leden zit,
maar dwars ervan, en spr. vreest, dat dit
misschien niet zal meevallen.
De heer yan Breda heeft vroeger ook
al eens een dergelijke proef voorgesteld, en
heeft toen voorgesteld hoefyzersgewyze te
gaan zitten. Het bleek dat de wijze van thans
de beste is, spr. gelooft niet dat het eene wer
kelijke verbetering zal rijn. De pers kan
dan desnoods in 't midden.
De heer Schoe*ffelenberger: Mijn
voorstel is eigenlijk hoefijzersgewijze.
De Raad is van oordeel, dat een proef moet
worden genomen en aldus wordt besloten.
Adres G. Joh. van der Lee.
Voorstel om voor kennisgeving aan te ne
men het adres van den heer G. Joh. van der
Lee, om een partij goederen, waaronder mar
garine, kaas, soepgroenten, zeep, etc., die
adressant als grossier indertijd ter distribu
eering onder de winkeliers van het Gemeen
telijk Levensmiddelenbedrijf heeft ontvan
gen, thans weer door dat bedrijf te doen te
rugnemen.
Aangehouden.
Schoolbouw Doggersvaart.
Voorstel tot het neinen van een beslissing
op het adres van G. W. Jimmink Wzn. en 39
anderen om zoo spoedig mogelijk tot den
bouw eener openbare school a. d. Doggers
vaart over te gaan. (Held. Crt. 27 Dec.)
Do heer Baak zal tegen het plan van B.
en W. stemmen. Spr. is vóór den bouw eener
school, maar kan zich niet vereenigen met
de plaats door B. en \Y. aangewezen. Is het
niet beter, vraagt spr., die plaats later te be
palen?
De heer van der Veer: Aangaande dit
verzoek mag ik zeker nog een enkele opmer
king maken.
De lijst, waarop 62 kinderen zijn aangege
ven, bévat, bij nauwkeurig onderzoek, 10 ge
zinnen met 14 kinderen, welke in de eerst
komende maanden de gemeente verlaten.
Dan staan er twee gezinnen op met 9 kin
deren welk* nu op de school të Huisduinen
gaan en hierop zullen blijven gaan, terwijl
er een gezin op voorkomt, waarvan een kind
op de M.UX.O.-sehool, Hoofdgracht, gaat.
Eindelijk staan er vier gezinnen op met
5 kinderen, waarvoor de ouders nu reeds ver
zocht hebben hun kinderen toe te laten op
de bijzondere school. Hierdoor komen 29 kin
deren op de lijst voor, welke niet op de te
stichten openbare, school zullen gaan. Ter
wijl slechts zes gewinnen met 7 schoolgaande
kinderen op de lijst voorkomen, welke meer
dan 4 K.M. van de school verwijderd zijn.
Mijnheer de Voorzitter: Ik meende dit nog
te moeten opmerken om den Raad alsnog
ernstig te waarschuwen op dit verzoek niet
in te gaan.
De namen dezer gezinnen stel ik gaarne
voor belangstellenden ter inzage.
De heer He ij blok meent, dat de heer
v. d. Veer de zaak verdoezelt. Er is een offi
cieel onderzoek ingesteld, waaruit bleek dat
velen naar een openbare school hun kinde
ren stuurden. De zaak is voldoende bespro
ken en indertijd afgestemd, maar wanneer
er van verschillende kanten nu een verzoek
komt, is daar de heer v. dl Veer, die de zaak
tegenwerkt. Laat de Raad de zaak nu maar
behandelen, geef de menschen hun zin.
De heer v. d. Veer kan al cfe namen op
lezen. Laten de heeren Kuiper en Biersteker
getuigen of spr. de waarheid spreekt. Spr.
heeft nooit de openbare sohool bestreden
integendeel, spr. heeft er veel aan uitgege
ven. Er staat thans een sohool, en twee zijn
biet noodig.
Ito heer Q r u n w a 1 d is onaangenaam ge
troffen door de opmerking van den heer van
(Ier Veer. Dit adres ligt al lang ter L hande
ling, is al eenige malen verdaagd. Nu komt
plotseling de heer van der Veer mot cijfers
die niet te controle-eren zijn, terwijl een des
tijds ingesteld ambtoljjk rapport aantoonde,
dat men eene openbare school verlangde.
Spr. had niet verwacht, dat de heer v. d.
Veer dit adres zou bestrijden en deze men
schen nu tot. leugenaars maakt. Alleen het
(dros heeft voor ons waarde. Laten we toch
dé onaangename discussies van den vorigen
keer v rpiijden.
De hoer Kuiper had gemeend, dat de
schoolkwestie afgeloopen was. Nu er nog
zooveel zijn, die een openbare «obool verlan
gen, zal spr. dit verzoek steunen.
De heer Adriaans© zal niet weer den
strijd oprakelen. Toen eenmaal dit voorstel
voor eene openbare .school er was, heeft de
Raad Ingetrokken do voorwaarden die aan
de bizondere school opgelegd werden, n.1.
de drieklassige school. Dat is niet billijk vol
gens spr.
De heer Biersteker had gehoopt dat
geen stof zou worden opgewaaid. De heer
v.vd. Veer zegt er vertrekken J4 kinderen.
Daar komen echter weer andere voor in de
plaats. In elk geval blijven er nog meer kin
deren voor de openbare school over dan er
destijds voor de christelijke waren.
Don vorigen keer Heeft spr. om moreele
redenen gestemd vóór de bizondere school.
Thans kan spr. uit overtuiging stemmen
vóór de openbare school.
De heer S t a a 1 m a n zal een enkel woord
spreken.
Spr. deelt het standpunt van den heer
Baak. Er is een deel menschen, die openbaar
onderwijs vragen. Als spr. de vorige maal
gestemd heeft voor een chr. school, geschied
de dit omdat de zaak verwaarloosd was en er
een school moest komen. Dat men de school
toen afstemde was normaal. Maar het is af
te keuren als men de openbare school zou
Ikuiwen om de christelijke te drukken. Spr.
wenseht dTis* eene andere plaats, desnoods
door de ouders aan te wijzen. De cijfers van
den heer v. d. Veer zijn niet te controleeren.
Spr. wil de zaak renvoyeeren naar de Oom
missie, van Bijstand voor het L. O.
De Voorzitter stelt voor de discussies
te sluiten en te stemmen.
De heer Staalman zal alleen véórstem-
men als geen plaats vastgesteld wordt.
De heer Biersteker meent ook dat
men de bepaling der plaats kan overlaten
voor later. De Raad moet dit toch beslissen:
Het voorstel, een openbare lagere school te
stichten aan de Doggersvaart, wordt aange
nomen met 16 tegen 3 stemmen. Tegen de
heeren Adriaanse, van Os en v. d. Veer.
Regl. Burgerlijk Armbestuur.
Voorstel tot vaststelling eener verordening
tot wijziging van het reglement voor het
Burgerlijk Armbestuur.
Aangenomen.
Salarisverordening 191#.
Voorstel tot "wijziging van den staat be
doeld In art. 2 der salarisverordening 1919.
Aangenomen.
Toeslag aannemingssom,
•Voorstel om aan de aannemers, de firma H.
Starrenburg 'en J. Boerdijk, een toeslag op
de aannemingssom voor den bouw eener
U.L.O.-school te verleenen van 128.—.
Aangenomen.
Bouwverordening.
Voorstel tot het verleenen van ontheffing
der Bouwverordening aan J. P. Ox ten be
hoeve van perceel Van Galenstraat 27a, hoek
W i lhelmmastraat
Verleend.
Gratlflcatffe.
Voorstel tot het verleenen aan H. I. van
Woudenberg van een gratificatie ad 125.
Verleend.
Ontslag-aanvrage.
Verzoek van H. J. v. d. Ploeg om eervol
ontslag als leeraar aan de Burgeravond
school. Het ontslag zou kunnen worden ver
leend met ingang van 15 Februari 1920.
Eervol verleend.
Aïsvoren van M. Bardorf, met ingang van
19 Januari 1920.
Als boven.
Adres van W. van Maanen, houdende ver
zoek o:m eervol ontslag als leeraar in het
Engelsch en Nederlandsch aan. de Zeevaart
school, met ingang van I Maart. 1920.
Eervol verleend.
Voorstel van J. J. Schoeffelenberger, be
treffende invoering .van een straatbelasting
(in handen van B. én W. om advies).
Aangenomen.
Verzoek van mej. E. Meinema ora eervol
ontslag als gemeente-vroedvrouw, met in
gang van 1 Februari 1920.
Eervol verleend.
De heer Staalman vraagt of in de va-
cature-Meinema voorzien is. De Voor
zitter antwoordt bevestigend.
Voorstel tot onbewóonbaarverklarmg van
de benedenwoning Dijkweg 6.
Aangenomen.
De heer Spruit wil defi termijn van
6 maanden voor de ontruiming vervroegen.
De heer Verstegen antwoordt, dat
hiertegen geen bezwaar bestaat.
DeVoorzitter: Het huis is onbewoond,
en als er nu morgen iemand intrekt, er
zijn nog 6 weken voor beroep wat moet
de gemeente dan doen?
Na eenige discussie zal de termijn voor
ontruiming op drip maanden bekort worden.
Schrijven van de afd. Helder van het Ned.
Ond. Genootschap en den Bond van Ned.
Ond. ihzake den schoolbouw aan de Dog
gersvaart.
Voor kennisgeving aangenomen.
GEMEENTEBEGROOTING DIENST 1920.
Aangevangen wordt met de
Algemeene Beschouwingen.
De heer v a n B r e d a zal dit jaar bij uit
zondering -eens algemeene beschouwingen
houden. Spr. is dit- verplicht naar aanleiding
van het gebeurde in Sept. (Wethouders-
benoeming).
Toen dit jaar voor het eerst de verkiezin
gen plaat hadden volgens de Evenredige
Vertegenwoordiging, hebben de gemeentebe
sturen zich ook op het standpunt der E. V.
geplaatst. Ook Zaandam deed aldus; den Hel
der maakte hierop uitzondering.
Geen enkele fractie had liier een meer-
dtjrheid. De rechtsche fractie' heeft aan de
andere verzocht om eene conferentie ten
einde tot overeenstemming te kunnen komen.
Door ilon heer Biersteker is dit verzoek be
antwoord. Of dit numens de vrijzinnigen ge
schiedde, weet spr. niet. Van de U.-L., de op
positiepartij, kwam tem antwoord, dat dit
goed gevonden werd. Van <le soc.-dem. kwam
in 't, geheel geen antwoord. Waaraan dit
heeft gelegen, weet spr. niet. Of d-ë soc.-dem.
dadelijk hun macht al overschatten? Nog de
vorige maal interrumpeerde de heer Borkert:
„Wij hebben de macht". Laten de heeren dat
ons dan pens uitleggen.
Aan'de vrijz.-dem. fractie moesten wij be
richten, dat onze pogingen mislukt warén.
Tijdens de onderhandelingen hoorden wij al
wie wethouder werd. Dat was al klaarge
speeld door de heeren de Ven. Verstegen en
Adriaanse. Deze laatste gepolst, hield zich
van den domme; het praatje is echter wer
kelijkheid geworden, gebleken is dat de heer
Adriaanse, achter den rug zijner rechtsche
vrienden gekonkeld heeft en hen heeft ver
loochend. De heer Adriaanse heeft niet ge
daan wat hy had moeten doen. Zelfs zijn
hoofdleider, prof. Diepenhorst, heeft ons ge
zegd, dat hij zich onderwerpen moest aan do
besluiten van onze fractie.
Het wordt nog erger: de antirevolutionaire
wethouder heeft nie$ geschroomd het urgen
tieprogram der soc.-dem. te onderschrijven
en heeft de finantieele politiek der vrijzinni
gen verdédigd.
Daardoor konden wij den heer Adriaanse
als wethouder niet steunen, ook niet het heele
Ooilege. WTij eischen als rechtsche fractie zit
ting in het Ooilege en zoolang wij op zij ge
schoven worden, zullerf wii oppositiepartij
blyven. We zullen niet de belangen der ge
meente verwaarloozen, maar alleen volgens
ons rechtsche program uitvoeren.
Spr. wil nog eenige andere punten behan
delen. 't Verwonderde spr., dat B. en W.
krampachtig vasthouden aan 't p r o g r.:
sievo gas tarief. Als dit nu is 't
duet van het urgentieprogram, dan is
een misgeboorte, zooals nog nooit ter
reld kwam. Wat is het gevolg van dit stel]
Spr. is het eens met den heer M. (Micha
in de „Held. Crt.'', dat het onzin is dat j
die 2000.verdienen of daarboven, zoi
moeten voor de winst der gasfabriek.
Als men vraagt mag een bed~ttf wing f
verlies maken? zegt spr. neen; -
een gezonde tariefs-politiek woi
D% tarieven zullen op een berekc
slag zijn van den kostprijs, ditï
tariefsgroepen geldt. »Spr. meent dl
beste is.
De gemeenten zullen op den duui-,t
winsten meer mogen maken uit de bedry
en den vollen kostprijs berekenen. Spr. hoop»
dat men dit progressieve stelsel zal laten
varen en wil den allerarmsten reductie ge
ven, terwijl dan de anderen een minimum
rantsoen tegen gereduceerden prys kunne!
krijgen en de rest tegen h oogeren. Spi
vreest, dat de Minister van Financiën bei
zwaar zal maken ten opzichte van de Uitkee-
ring uit de O.W.-belasting, zoolang de ge4
meente nog winst maakt uit haar bedrijven.1.
Thans de kwestie van den Hoofdei4* 1
kenOmslag. Die wordt bijna 2.5 ton m
dan verleden jaar (ruim een half milliot
En B. en W. vinden dit wel hoog, maar r.
niet zoo erg bedenkelyk. Spr. meent, dat d>
boven de draagkracht der bevolking ga»)
B. ju W. noemen de verhoogde loonen, mat;
daar is verleden jaar al van geprofiteerd b.
de toeslagen en al mogen die nu nog een" J
zins verhoogd zijn, spr. vindt het ber,
van 500.000.toch niet in overeem
ming daarmee en meënt dat B. en W J
wat de inkomens overschatten. De Mi-o
stand heeft nog al goed verdiend, zeggfo
en W. Juist de Middenstand heeft
klappen gehad, en spr. meent dat hi
schelyk is, dat een deel der lasten j~
nieuwe leening komen. Dan kan een.,^7
geslacht ook eens profiteeren v^
oorlog.
De Voor z'ittor: Dat doet het ti tof
Geroep: Gedeputeerden zullen if'"^
toestaan.
'V
ptel
bes
te
jnga-u
De hees Grunwald: In de toeli
geven B. en W. als crisisuitgaven aai
bedrag van ƒ445.406.32*, waarvan a' -
drage uit de O.W.-belasting 1918 f D
over 1919 110.000.geraamd wor' dro
overblijven 260.406.32*. Het waz ptei
gelijk het Ifedrag als uitkeering V
belasting hooger te ramen.
B. en W. ramen thans den boofc,
slag op ruim 84 pOt. meer dan vei
Dat geeft spr. te denken. Spr. w.
brekende kritiek; als het geld noot
het er komen, en men kan niet we
ker bedrag in een nieuwe leening
Onze gemeente is verplicht, de meest
lljke zuinigheid te gebruiken. Wy
de waarschuwing van den Ministop--'
uantiën niet in den wind slaap/** dui-
deiyk heeft gezegd, dat wy .rp het ryk
moeten rekenen.
Spr. heeft voorts ernstige bezwaren tegen
het brengen van cyfers op de begrooting
buiten den Raad om, met name verhooging
van den gasprija
Levensmiddelenbedrijf. Het ge
raamd bedrag komt spr. hoog voor. Hy
meent dat dit niet uit eene leening mag wor
den gedekt Brood- en suikertaarten kun
nen zeer goed op de secretarie worden be>-
handeld.
Een winst van 37» pet. voor de gasfa
briek vindt spr. laag; n'en déplaise de op
merking des heeren van Breda.
De geraamde winst van de waterlei
ding geeft spr. mede ernstige reden tot
bezorgdheid en spr. meent, dat er absoluut
geen reden tot optimisme is. De inkomsten-
beJasting is tot het uiterste opgevoerd; een
deel van de inkomens is belangryk verlaagd.
Toestand van leger en vloot is ook
niet van dien aard, dat men ten opzichte
daarvan veel ve.rvaoniingen moet koesteren.
De werk lopfh eidsverzekering
stelt eischen die niet te volbrengen zyn als
de Regeering niet ingrypt. Er heerseht hier
een doorloopende werkelo >sheid; tenzy men
spoedig aan de Zuiderzeewerken begint.
De uitslag der verkiezingen deed
spr.'s party inkrimpen tot 4 leden. Eén hier-
van is reeds overleden en Zaterdag naar zyn
laatste rustplaats gebracht. Spr. brengt hem
eerbiedige hulde. De vryz. party verliest een
sympathiek partijgenoot iu den heer de Ven.
Een ander verlies leed onze fractie door
het uittreden van den heer Biersteker, waar
van de onzalige schoolstrijd de oorzauk is.
Wy betreuren zyne houding, maar het was
niet mogelijk langer -met hem samen te
werken.
De samenstelling van het Ooilege is
niet goed; de wethouder van financiën is te
vens wethouder van armwezen, terwyl dit be
hoort bij de afdeeling sociale aangelegenhe
den. Als dé wethouder Aran finantiën zorgt
dat zyn finantiën in het goede spoor blijven,
heeft hy den dank van den Raad verdiend.
OentraleBoekhouding. Het ant
woord dat B. ©n W. geven kan spr. niet
bevredigen. Spr. komt op-liggen de meening
van B. en W. omtrent don verificateur en
den directeur der bedry'ven. Daartegen gaat
het niet; het stelsel der Centrale Boekhou-
ding deugt niet. Als men wist welke onder
vindingen wy daaromtrent hébben, zouden
alle leden zeggen: hef de Centrale Boekhou
ding op, en breng de administratie weder on-
dfer de bedrijven terug, anders wordt de O. B.
de groote slokop der gemeente. Het moet niet
kunnen gebeuren, dat de directeur in'lyn-
rechte tegenstelling handelt met den admi
nistrateur. Op den duur zal dit de gemeente
geld kosten.
Waarin bestaat het beter finantieel over
zicht? Dat .wij lysten krygen zoo groot als -
de tafel? Voor spr. is het praktisch resultaat
alles en al die mooie boekhouding geeft niets.
Toen vroeger de administratie onder den
