PLAATSELIJK NIEUWS.
Uitslag gemeenteraadsverkiezing.
In de Maandagmiddag gehouden zitting
van het stembureau werd in de vacature
van lid van den gemeenteraad, tengevolge
van het overlijden van den heer de Ven
ontstaan, gekozen verklaard de heer P. de
Geus. Het stembureau bestond uit de hee-
ren W. Houwing, burgemeester, C. Adriaan-
se, A. W. Michels, S. Krijnen en K. de Vries.
&.73TÖT 66 «-u»
marktberichten,
broek op langedijk, 19 Januari.
Roode kool f7.—, kleinere f5.80—6.40, gele
kool f 4.—, kleinere f 2.50—3.20, uitschot
f 0.70—1.90, Deensche witte f 4.grove uien
f 7.-9.70, peen f 1.50—2.80, kroten f 2.50 per
100 Kg,
Hr. Ms. „Zeeland".
By den Marinestaf is telegrafisch bericht
ingekomen dat Hr. Ms. „Zeeland" 10 Januari
van Port of Spain op Trinidad is vertrokken
naar Sint Vincent.
's Rijks werven.
By K. B. is met 1 Febr., aan den chef van
den magazynsdienst by 'sRykawerf te Helle-
voetsluis J. P. van Reyn, wegens meer dan
65-jarigen leeftijd, eervol ontslag uit 'sRyks
dienst verleendbenoemd tot chef van dien
dienst de griffier by 'sRykswerf aldaar,D.
W. van Braambeekbevorderd tot commies
bJJ 's Rijkswerven dc adj .-commies geplaatst
by 'sRykswerf te Hellevoetsluis, H. A. van
Vliet.
By Koninklijk Besluit is met ingang van
16 Januari bevorderd tot hoofdcommies der
posterijen de heer T. Bloos, alhier.
Met ingang van 20 dezer zyn geplaatst
als klerk der Posterijen en Telegrafie, stand
plaats Sehagen, de dames C, Pieters en T. A.
Torré, beiden alhier.
Bevestiging ds. B .v. d. Werff.
Zondag werd de 'nieuwe predikant der
Geref. Kerk alhier, ds. B. v. d: Werff, voor
heen te Dokkum, bevestigd door ds. Meijer,
Geref. predikant te Alkmaar. In zijn inlei
dend woord wenschte hij de gemeente geluk,
dat zij, bii een groot tekort aan predikanten,
reeds by net eerste beroep het jawoord mocht
vernemen. Als tekst had deze predikant
Jesaja 62 vs. 6 en 7. Na de bevestiging zong
de gemeente haar nieuwe leeraar toe Psalm
134, vs. 3 „Dat 's Heeren zegen op U daal".
Des avonds deed ds. B. v. d. Werff zijn
intrede en had als tekst Eïeze 6 vs. 19, waar
op hy zqn gemeenteleden verzocht hem in
het gebed te steunen opdat de zware taak, die
op zijn schouders was gelegd, hem door hun
steun zou verlicht worden.
Namens de kerkeraad sprak de heer F.
Boon een harteiyk woord van welkom tot
hun nieuwe leeraar. Daarna voerden nog het
woord ds. Warners, predikant der Ned.
Herv. Gemeente, KI. Biersteker, uit Krab
bendam, namens de classis Alkmaar, ds. v.
Griethuijsen, Ned. Herv. predikant te Huis
duinen en ds. Visser, predikant der Herst.
Ev. Luth. Gemeente, waarna ds. v. d. Werff
sloot met dankgebed.
Beide diensten was het kerkgebouw ge
heel met belangstellenden gevuld, zoodat
velen zich met een staanplaats tevreden
moesten stellen.
Begrafenis sergeant-konstabel O. G. Lems.
Een ontzaglijke menschenmenigte had zich
Maandagmiddag opgemaakt om aan den
zoo tragisch om het leven gekomen sergeant-
vliegenier Lems, die Donderdagmorgen ten
gevolge van een ongeluk met zyn machine,
om het leven kwam, de laatste eer te bewij-
zen. De geheele Emmastraat, alwaar de stoet
zich tegen 1 uur opstelde, rouwde. Het is een
sympathieke gewoonte, dat by een begrafenis
de naaste buren hun piëteit uiten door het
neerlaten der gordijnen en het was treffend
te zien hoe de.gansche Emmastraat als by
onderlinge afspraak deze gewoonte getrouw
gebleven was.
Toen de sombere stoet, met de pypers pn
hun droevige wijsje voorop, langs den Ka-
naalweg trok, was de Kerkgracht zwart van
de menschen. Die trokken allen, trots het
ongunstige weer, mede naar het kerkhof,
zoodat, toen wij daar aankwamen, reeds
een groote menigte in eerbiedig zwijgen de
komst van den stoet stond af te wachten.
En nog steeds groeide die menigte aan.
Aan den ingang werd het gebruikelyke
salvo afgegeven, en by aankomst aan de
groeve zette de militaire Mandolineclub,
waarvan de overledene lid was, een koraal
in. Diep aangrijpend was het oogenblik,
waarop de klanken van Psalm 103: „Gelijk
het gras is ons kortstondig leven" over den
doodenakker rolden, en menige aanwezige
•was diep geroerd.
Na afloop van deze plechtigheid trad de
kapitein ter zee de Neve naar voren. Na
mens den Schout by nacht sprak hy woor
den van deelneming; niet alleen de marine-
luchtvaartdienst, maar de geheele marine
lijdt een verlies, en slechts de overtuiging,
dat de geheele marine in haar leed deelt,
moge de weduwe troosten in haar smart.
Luitenant ter zee Vreede sprak vervol
gens namens Z. E.xc. den Minister van
Marine en den Chef van den Marinestaf.
Weinigen zullen er zyn, zoo zeide spr., die
niet zullen beseffen, welk een groot verlies
wij hebben geleden. De aanwezigheid alhier
van zoo velen, de muziekhulde, de bloe
men, zyn even zoovele getuigen dharvoor.
Lems was reeds verscheidene jaren by den
marineluchtvaartdienst, en om zyn buiten
gewone eigenschappen als instructeur er-
kpnd. Velen heeft hy het vliegen geleerd,
en in het vliegkamp was het bijna spreek
woordelijk geworden te zeggen als Lems
iets doet gaat het wel goed. Hy was de beste
van het corps, een toonbeeld van plichts
betrachting, eenvoud en degelijkheid. Voor
ons allen was hy een voorbeeld en nimmer
zullen wy vergeten hoe en wie hy was.
De luitenant ter zee Scheffelaar sprak na
mens den commandant van het vliegkajnp
de Kooi. Lems had de sympathie van hoog
en laag verworven', iedereen liep met hem
weg. Hy stond gereed iedereen te helpen,
en hield zich daarby steeds op den achter
grond. Hy was het sieraad van het vlieg
kamp, hy was een juweel.Groot was dan
ook de verslagenheid in het kamp op het
vernemen van .het bericht, dat hy niet meer
was. Er trok een wolk over het kamp heen.
Maar Lems zelf heeft ons geleerd, by eene
andere gelegenheid, waar ook een vlieger
begraven werd, dat wy verder moeten, dat
we er niet by mogen neerzitten, en dat wil
len wy ook niet: wy zullen verder gaan,
steeds vooruit. Tot de weduwe en de overige
familieleden richtte spr. vervolgens woor
den van deelneming en troost.
Diep geroerd sprak een sergeant-vlieger
van het vliegkamp Veere als oollega en
goed kameraad een laatst vaarwel aan
„Kees", met wien hij zoo dikwijls was op-
geloopen. Namens de militaire Mandoline
club herinnerde tenslotte een der leden aan
den prettigen en opgeruimden kameraad,
die steeds zorgde voor de muziek, en de
vrooiykheid er in hield.
De luitenant ter zee Goedhart dankte na
mens de weduwe en verdqjre familie voor
de laatste eer aan den overledene bewezen.
Een schat van bloemen dekte de baar.
Kunstavond Pisulsse.
Wy herinneren aan den extra-kunstavond,
die Woensdag gegeven wordt door het ge-
zelschap-Pisuisse. Hierby treden o.a. op
Henriette Blazer, Les Gédés (dansfantar
sieën), Willy Corsari (cabaretliedjes), Max
Bressier (moderne heksenmeester), terwyl
natuurlijk Pisuisse met zyn begeleider Hem-
sing ook optreedt. Tot slot een blyspelletje
in één bedrijf.
Btephan Pórtos.
Het concert, dat ten bate der noodiydende
kinderen a.s. Maandag door bovengenoemden
jeugdigen, beroemden Hongaarschen violisll
wordt gegeven, belooft zeer druk bezocht te
worden.
In verband daarmede worden belangstel
lenden er aan herinnerd, dat de plaatsbespre
king a.s. Donderdag by den heer Kokelaar,
Sigarenmagazijn Kanaalweg, begint.
Concert voor blinden.
De te Utrecht wonende heer dr. Olie (dr.
in de chemie) is de uitvinder van een apa-
raatje ten behoeve van blinden. Onze blinde
medeburgers ondervinden allerlei tnoeilyk-
heden met het vermenigvuldigen van Braille
schrift, b.v. convocaties voor vergaderingen,
korte periodieke mededeelingen, muziek
stukjes, afzonderiyke stemmen voor koren,
enz. Deze moeten gewooniyk stuk voor stuk
worden geschreven (drukken is meestal te
duur), en dit veroorzaakt last en oponthoud.
Bovengenoemde heer is met zyn echtge-
noote al jaren bezig in het belang der blin
den. Hy bedacht of er niet een middel zou
zyn om aan de boven omschreven moeiUjk-
heden tegemoet te kunnen komen en een
vermenigvuldigingsapparaatje te bedenken,
en is hier tenslotte, na enkele proefnemin
gen, in geslaagd. De grootste moeilykheid
was, een instrumentmaker te vinden, die ge
negen was, ter wille van de goede zaak, de
opdracht uit te voéren, doch. de heer Olie
slaagde hierin ook.
Het apparaat is een blinden-hectograaf en
bestaat uit een dikke metalen plaat, waarin
gaatjes zyn geboord in groepen van 6 op de
voor het Braille-schrift gebruikelyke wyze.
Aan beide zyden kan de plaat bedekt wor
den met dunnere platen, die met een schar
nier aan de kanten zyn bevestigd. Het geheel
lijkt dus op een metalen boek van drie onge
lijke bladen.
Men plaatst nu van rechts naar links in
deze gaatjes kleine bronzen stiftjes op de
zelfde wyze als men de Braille lei beschrijft.
Is deze bladzijde vol met de medede'eling,
die men te schrijven heeft, dan sluit men
deze stiftjes vast tusschen de beide andere
platen, keert alles om, en het geschrevene
zal op de gewone wyze van links naar rechts
zichtbaar zyn. De stiftjes zyn van zoodanige
lengte, dat ze evenver boven de plaat uitste
ken als de Braille-punten. Hierop kan nu een
stuk papier worden gelegd, waarop, door
middel van een rol, druk wordt uitgeoefend
en afdrukken in Braille worden verkregen,
die blijkens de proeven zeer goed voldoen.
Dr. Olie heeft zich ook bezig gehouden
met de inrichting en verbetering van'schryf-
machines voor blinden. Voor zienden, die
geen Braille-schrift kunnen lezen, is corres
pondentie door middel van de schrijfmachine
met blinden de eenig mogelijke weg. De
meeste machines zyn te duur en ook te inge
wikkeld om voor blinden te kunnen dienen;
dr. Olie vond tenslotte een voor het doel ge
schikte machine, die slechts twee toetsen be
zit en een letterplaat met aanwysstift. Met de
over de plaat beweegbare stift wordt op de
plaat de letter of het teeken aangewezen, dat
men wil neerschrijven; door een druk op den
rechtertoets wordt dan dit teeken afgedrukt.
Voor blindengebruik was noodig, dat de aan-
wijsplaat van Braille-schrift voorzien werd
en nog een paar kleine veranderingen.
De uitvinder van het vermenigvuldigings-
apparaat op bedoelde schrijfmachine kun
nen ook afdrukken worden vervaardigd
zou gaarne eenige exemplaren ter beschik
king stellen van blindeninstituten. Maar
daarvoor is geld noodig, en om nu aan fond
sen te komen, worden door mevrouw Olie
Reeders met eenige harer blinde leerlingen
concerten gegeven. De bedoeling is ook om
begaafde blinden men weet hoe muzikaal
zeer veel blinden zyn! aan een piano te
helpen. Mevr. Olie ontving reeds treffende
bewijzen van sympathie; eenige malen is zij
reeds met hare leerlingen zy leidt ze opa
voor piano en andere muziek ten paleize
in Den Bjadg en te Amsterdam opgetreden.
Op Maandag 16 Februari zal mevr. Olie
een concert geven in „Casino" met eenige
harer leerlingen. De opbrengst van dit con
cert zal voor het bovenomschreven doel wor
den bestemd.
Men verzoekt ons mede te deelen dat
door de Coöperatie „de Eendracht" alhier een
tweede winkel voo# verbruiksartikelen -
is geopend aan de Javastraat.
BINNENLAND.
Daling der vleeschprtjzen.
In Twente daalde de prijs der varkens de
laatste dagen van f 1.op f 0.60 per pond
ruw gewicht.
Hoog water.
Vrydagnacht omstreeks half drie is tus
schen Kuyk en Mook de Maasdijk bezweken.
De gemeente Kuyk en omgeving staat onder
water. De spoordijk by Linden-Katwijk
heeft den geweldigen druk van het water
niet kunnen weerstaan, de grond is er onder
de rails weggespoeld. Voor het redden van
menschen en vee zyn uit Nymegen bootjes
en ander materiaal per trein naar Mook ge
voerd.
Honderden bewoners der overstroomde
dorpen hadden geen kans gezien te ontkomen
en vluchtten, sommigen met hun vee, naar
de zolderverdiepingen.
In tal van boerenwoningen zaten de men
schen Zaterdagmiddag met hun koeien, paar
den en varkens op zolder. Velen waren er,
die hun woning, vooral met het oog op hun
vee, niet wilden verlaten en het riskeerden
als slachtoffers te vallen. Nog veel grooter
echter was 't aantal van hen, die slechts het
veege lijf hadden kunnen bergen en hun
kostbaren veestapel voor hun oogen hadden
zien verdrinken.
Op sommige punten in de buurt van de
spoorlijn lagen cadavers van koeien, varkens
en paarden om de erven heen.
Over den doorbraak by Cuyk wordt nog
aan het „Hbld." gemeld
De toerist, die zomers de Plasmolen bezoekt
en de Maas kent, zooals zy zich, een beek
geiyk, door haar zomerbed voortbeweegt, kan
zich geen voorstelling maken van den met
geweld roortbruisenden stroom, die zich van
den Plasmolen tot den Cnykschen toren uit
strekt. Wy konden ons denken op een groot
meer, als niet de toppen der boomen, die
overal boven het water uitstéken, ons de
wreede werkelijkheid herinnerden.
De geruchten dat ook menschen zouden
verdronken zyn worden gelukkig tot nu toe
niet bevestigd. Wel is veel vee omgekomen,
<^at voor een gedeelte afgemaakt is, oia nog
voor de consumptie te kunnen dienen. De
omvang van de geleden schade is echter nog
niet by benadering vast te stellen. Aan her
stel van de dyken is uit den aard der zaak
niet te denken voor het water gevallen is.
Wel zyn twee compagnieën Genie aangekomen
om hulp te verleenen, in zoover menschen-
macht op het oogenblik iets kan uitrichten.
Hoewel de Duitsche riviefberichten val van
het water aangaven, steeg Zondag het water
van de IJsel tot ongekende hoogte. Het noor
der stadsgedeelte van Deventer kreeg het
hard te verduren. Verschillende straten, die
min of meer in de nabijheid van den IJsel
liggen, en het Zwolsche kwartier staan blank.
De politie doet den bewoners van het noor
derkwartier gedeeltelijk hun woningen ont
ruimen de zieken worden per brancard naar
het ziekenhuis overgebracht.
Door het onderloopen van de polder de
öoy staat het benedengedeelte van tJbbergen
en Beek geheel onder water. De straatweg
NymegenBeek verkeert in zoodanigen toe
stand dat de tramverbinding verbroken is.
De Maas.
Maandagmiddag is in den spoordijk van den
Bosch naar Nymegen by Geffen een gat ge
slagen. Het verkeer over een der lijnen is
uitgesloten, doeh •vfrordt vooralsnog over de
tweede lijn onderhouden.
Uit verschillende plaatsen langs de Maas
wordt gemeld, dat met man en macht aan de
dyken moet worden gewerkt om doorbraak
te voorkomen.
Gisteren werd echter uit Limburg algemeen
val van het Maaswater gemeld.
De Waal.
Uit Nymegen werd gisteravond 3 c.M. val
van het water gemeld, te Druten bedroeg de
val 5 c.M.
De R ij n steeg Maandag nog 1 c.M. Daar uit
Keulen echter 69 cM. val gemeld werd en de
daling op de bovénrivieren aanhc/udt, ver
wacht men, dat het hooge water spoedig weer
tot het verleden zal behooren.
Te Renkutu is de steenfabriek van den heer
Jurgens overstroomt, waarbij 1.200.000 nog
ongebakken steenen verloren gingen.
Te Wageningen gingen door het onder
loopen van een der steenfabrieken 4 mitlioen
steenen verloren.
De IJse 1.
Uit Zwolle werd Maandag gemeld: Op de
dyk by Zulk zyn kistdammen aangebracht.
Het meest bedreigde punt is echter de IJsel-
dyk by 's Heerenbroek.
De Brummensche bandjjk is vanmorgen
doorgebroken, waardoor de buurtschap Kor-
tenoover, gemeente Brummen, overstroomd is.
De Burgemeester van Angerlo
omgekomen.
Jonkheer H. M. J. F. E. van Grotenhuis,
sedert «enigen tijd burgemeester van Angerlo,
werd sedert V{oensdagavond vermist. Hy
heeft toen de sociëteit te Apeldoorn verlaten
met de mededeeling dat hij per fiets naar
Angerlo zou terugkeeren, waarheen de weg
evenwel meer dan eene Meter onder water
staat, zoodat het plaatsje alleen over Binger-
den is te bereiken. Sedert dien heeft! men
niets meer van den burgemeester vernomen,
Nadat men den geheelen dag had gedregd,
heeft men Maandagmiddag om vier uur het
lyk van den burgemeester van Angerlo, jhr.
Grootenhuis, in de nabijheid van den weg
naar dat dorp opgehaald.
Aan de ligging van het rijwiel heeft men
kunnen constateeren, dat de burgemeester,
terwyl hy door het water fietste, de diepe
slooten langs den weg, niet heeft kunnen
onderscheiden, zoodat hij daarin is geraakt
en verdronken.
Jhr. Groetenhuis, die den leeftyd van 33
jaren bereikte, was ongeveer een jaar geleden
als burgemeester van Angerlo in functie ge
treden.
Uit Doesburg werd gisteren langzamen val
van het water gemeld.
Straatverzakking te Rotterdam.
Te Rotterdam zakte Zondagmorgen om kwart
over zeven over een afstand van vijtig meter
de straat aan het Steiger plotseling weg.
Eerst gaf een gedeelte van den kaaimuur aan
den kant van de Weezenstraat het op, terwyl
kort daarop een brok van dienzelfden muur
meer naar den kant van de Korte Hoogstraat
toe, volgde. Over de heele breedte, van het
water tot aan den voorkant der huizen gle
den steenen en zand te water. De in de straat
zich bevindende buizen van gas en waterlei
ding, alsmede telefoon- en electriciteitskabels
knapten af. Midden in de ruïne ligt een lan
tarenpaal.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaatB.
Een bolsjewist.
Zaterdagavond is te Zevenaar aan het
station gearresteerd H. Kruis, metselaar te
Babberich, die eenige millioenen marken en
bolsjewistische papieren in een tasch by zich
droeg. Kruis, die dit alles uit Duitschland had
gehaald, had plan een en ander naar Amster
dam te vervoeren.
Flume.
New-York, 19 Januari. De N. Y. Times ver
zekert dat Nitti een gewichtige concessie
inzake het Adriatische vraagstuk heeft gedaan.
Italië zou n.1. bereid zijn afstand te doen van
de souvereiniteit ever Fiume,dat een vrije
stad zou worden, wier Italiaansch karakter
echter zou moeten worden erkend.
Lloyd George en Clemenceau hebben de
Zuid-Slaven te verstaan -gegeven dat, tenzy
het de voorgestelde regeling aanvaart, Enge
land en Frankryk op de uitvoering van het
verdrag van Londen zullen staan.
FRANKRIJK.
Millerand Kabinetsformeerder.
Parys, 19 Januari. Men denkt, dat het
nieuwe ministerie Donderdag voor de kamer
zal verschijnen met de regeeringsverklaring.
Millerand heeft zyn ministerie betiteld als het
„ministerie van arbeid".
RUSLAND.
De „Daily Telegraph" geeft een reeks arti
kelen over de avonturen die een Engelsch
regiment, het 25ste Middlesex, in Siberië heeft
gehad. In dat verhaal komt ook een Bolsje-
wieksch oproer in Kansk. Toen deBolsjewiki
zich daar door een driesten overval van het
gez_ag hadden meester gemaakt bedreven zy
allerlei wandaden. Zoo vermoordden zy de
schooljuffrouw en haar echtgenoot. De laatste
werd op heel eenvoudige manier omgebracht.
Men trok hem zyn -kleeren uit, begoot hem
met koud water en joeg hem de straat op,
waar hij snel en ionder fiankeeren dood-
vroor.De aanklacht tegen de schooljuffrouw
en haar man was, dat zij door hun beroep
van onderwijzer uit te oefenen, de Russische
jeugd opleiden tot bourgeois, instede van alle
mannen en vrouwen gelijk te laten zooals de
natuur het had gewild.
GEMENGD NIEUWS.
De gestolen bankbiljetten.
In een aan het personeel der P. en T. ge
richte dienstorder wordt er de aandacht op
gevestigd, dat het nagaan van de dagteekening
van de vermiste bankbiljetten het meest een
voudige middel is, dat eventueel tot opsporing
zal kunnen leiden-.
De gestolen serie. R., bankbiljetten van f 10,
is voorzien van den datum 22 October 1919,
de serie B. E., bankbiljetten van f 100, heeft
tot datum 13 October 1919, terwyl 390 biljetten
van f 1000, welke ongenummerd en zonder
serleletters zyn en waarop de beide handtee-
keningen (Delprat en Vissering) ontbreken,
gedateerd zyn 10 Juni 1919.
Voor 5000.—* corsetten gestolen.
Gisterennacht is ingebroken in den cor-
settenwinkel van Hunkemöller Lexis, Bilder-
dykstraat 83 te Amsterdam. Des morgens be
merkte men den diefstal. De daders zyn door
een tuimelraam boven de winkeldeur binnen
gekomen. Er worden corsetten vermist voor
een bedrag van f 5000. De politie is er in
geslaagd den buit te ontdekken, die in vyf
balen en een zak was verstopt in een huis
aan den Haarlemmerweg. Een der verdachten
is dpor de politie van het bureau Laurier
gracht opgespoord.
Valsche telegraphische postwissels»
'Zooals wij hebben gemeld, zijn Vrijdag
twee telegrafisten aangehouden wegens het
verzenden van valsche telegrafische post
wissels. De mannen seinden van A'dam val
sche postwissels weg en knipten daarna de
strooken, waarop de valsche berichten ston
den," uit het Hughes-toestel. Reeds sedert
geruimen tijd schijnen zij deze practijk te
hebben uitgeoefend. In verschillende plaat
sen van ons land blijken de telegrafisten
medepliohtigey te hebben gehad, aan wie de
wissels, welke poste restant waren afgege
ven, werden verzonden, waarschijnlijk onder
valsche namen.
In een plaats in het Gooi trachtte iemand
twee valsche telegrafische postwissels uit
Amsterdam te innen ten bedrage van 500
elk. Daar de man zich niet voldoende kon
legitimeeren, werden de wissels niet uitbe
taald. Aan den man werd verzocht terug te
komen. Hij kwam echter niet meer. Na onder
zoek bleek, dat de bedragen voor de wissels
niet waren gestort. Dit gaf aanleiding tot een
ernstig onderzoek, dat leidde tot de aanhou
ding van de beide telegrafisten. De groote
uitgaven van een hunner had de aandacht
op hem gevestigd. Zooals wij reeds meldden
zijn tenminste tien valsche postwissels van
500 uitbetaald. Het onderzoek duurt nog
voort.
Sabotage?
De reizigers, die zich Donderdagmorgen
in de tram van 4.45 van Burgh in aansluiting
op Rotterdam bevonden, zijn aan een groot
gevaar ontsnapt. Nabij Loopers-Capelle,
even voor Brouwershaven, bemerkte de ma
chinist, dat iets niet in den haak was, waar
om hij onmiddellijk remde en de tram deed
stilstaan. Een onderzoek wees uit, dat van de
wissel de bout was doorgezaagd en de wissel
half open was gezet. Gelukkig was voor de
zen dienst een der zware machines met drie
assen in gebruik, waardoor de geopende wis
sel werd dichtgeknepen. Ware het een der
lichtere in gebruik zijnde machines geweest,
dan zou ontegenzeggelijk een groote ramp
zijn geschied, waarbij menschenlevens waren
te betreuren geweest. Door de activiteit van
den machinist is deze misdadige aanslag
thans mislukt.
Een avontuurlijke reis.
De eerste reis van het s.s. „Tosari", een der
nieuwste vrachtschepen van den Rotterdam-
schen Lloyd, is niet bijzonder voorspoedig
geweest. 6
Een van de verslaggevers van het „N. v
0. D. v. Ned.-Indië" vernam de volgende bij
zonderheden:
Te Philadelphia had het schip een lading
kisten petroleum ingenomen voor Tien Tsin
en vertrok daarmede naar China.
In den beginne ging alles goed'. Het was
kalm weer en officieren en bemanning hooo-
ten een vlugge reis te maken.
Op *^0 dagen afstand van Honolulu brak
echter één der schroefbladen en dat was het
)egm van de ellende. Al spoedig moest de
vaart van het schip verminderd worden. Be
sloten wefd te trachten het gebrek in Hono
lulu te herstellen en daar te dien einde te
dokken.
Het schip werd echter niet vergund vol
doenden tijd in de haven te verblijven om de
noodige herstellingen te verrichten.
Er bestonden twee mogelijkheden. Of het
schip moest gedeeltelijk gelost worden, om
dat het dok te klein was voor den diepgang
van het geladen schip, öf de achterlading
moest naar het voorsohip gebracht worden,
waardoor de schroef boven water zou komen
uit te steken.
In verband met het feit, dat het vorige
jaar een, eveneens met olie geladen schip in
dezelfde omstandigheden zijn lading loste,
welke toen in brand is gevlogen, hadden de
haven-autoriteiten te Honolulu een heilig
respect voor iedere met olie geladen -boot
gekregen en werd de „Tosari" een langer
verblijf in de haven ontzegd.
Na scheepsraad werd besloten de reis met
drie schroefbladen te vervolgen naar Yoko^
hama, doch nadat de boot acht dagen onder
weg was, brak een tweede blad en moest ge
tracht worden met de twee overblijvende bla-
den de naastbijzijnde Japansche haven te
bereiken. De „Tosari" liep toen slechts 7 mijl.
Eenige dagen voor het schip Yokobaua
zou bereiken, werd de „Tosari" door een
typhoon overvallen, welke door de geringe
vaart niet ontloopen kon worden.
In den nacht van 5 op 6 October, om onge
veer twaalf uur, begon het noodweer en hield
aan tot den volgenden middag zes uur.
Achttien uren zat de „Tosari", die door het
gemis van twee zijner schroefbladen zwaar
gehandicapt was, te midden van torenhooge
golven, die met donderend geweld over het
schip braken.
Een viertal booten werd stuk geslagen,
alles wat op het dek stond, werd wegge-
vaagd. Een ijzeren kombuisdeur knapte in
tweeën. Velen der bemanning wanhoopten
ooit een haven te zullen bereiken.
De barometerstand daalde onder de 700.
Het schip had ontzettend veel te lijden.
Groote deuken in den schoorsteen wijzen
de plaats aan, waar de losgeslagen redding-
booten tegen de pijp opbeukten.
Eindelijk luwde de storm en eenige dagen
later bereikte de „Tosari" Yokohama.
Daar was een dok van voldoende capaci
teit, voor schepen met- een diepgang van 32
voet. De „Tosari" lag 271/» vt. Doch nu deed
zich weer een andere moeilykheid voor. De
vaargeul, welke naar het dok leidde, was te
ondiep en de „Tosari" kon het niet bereiken.
Er zat toen niets anders op dan naar Na-
gasaki door te stoomen en te trachten daar
het schip te herstellen.
Doch ook in die plaats stuitte men op den
onwil der autoriteiten. In verband met de
olie-lading mocht de boot niet in het dok
worden opgenomen en zelfs werd de toegang
tot de haven ontzegd. Het schip moest bui
ten blijven liggen.
Ten einde raad werd toen besloten naar
Tien Tsin te gaan, daar de lading te lossen
en vervolgens te trachten het schip zelf te
herstellen.
En zoo gebeurde. De olie-lading werd op
de plaats van bestemming gelost.
De resteerende lading werd naar het voor
schip overgebracht, de schroef kwam boven
water en de bemanning zette zelf de meege
brachte, waarlooze schroefbladen op.
De „Tosari" was weer gereed om met volle
kracht door te stoomen.
M ARINEBERICHTEN.
De officier-machinist 3e kl. J. G. Blom is uit
O.-Indië teruggekeerd en ter beschikking gesteld.
De heer G. D. Maas, te Utrecht tot semi-arts
bevorderd, is bestemd tot officier van gezondheid
bfi de zeemacht.
De officier van administratie 2e kl. A. A. C.
Bol Wordt uit Oost-Indië terugverwacht.
Bij K. B. is met 31 Jan. a.s. de vice-admiraal
W. C. J. Smit eervol ontheven van de betrekking
van Commandant.der Marine te Middelburg, tevens
Commandant der Stelling van de-Monden der Maas
en der Schelde en deze betrekking tevens comman
dant van de Monden der Maas en der Schelde, op
gedragen aan den vice-admiraal H. W. G. van
Bleyswük Ris.
Bij K. B. is de kapt. ter zee C. D. de Haes, met
29 Jan., eervol ontheven van het bevel over Hr.
Ms. torpedo-instructieschip „Koningin Emma, der
Nederlanden", en dit bevel met dien datum opge
dragen aan den kapt,-luit. ter zee W. Lam.
Bfi K. B. zijn bij de Kon. mar.-res. bevorderd
tot adelborst le kl. met 13 Jan., de buitengew-
adelborsten J. Lagas, J. Goos, J. F. Willemse en
F. W. Groot; met 1 Febr., de buitengew. adelborst
M. J. van der Burgt.
Bfi K. B. is met 15 Jan. aan de luit. ter zee bfi
do Kon. mar.-res. P. van den Heuvel, J. Baron, J.
Metz, G. P. Baum en B. C. van Walraven, op ver
zoek, eervol ontslag verleend uit den dienst bij
die reserve wegens meer dan twintig jaren dienst,
dit, voor zoover betreft de heeren Baron en Metz,
nnder toekenning van pensioen.
i iS 21 Jan. aan den buitengew.
luit. ter zee le kl. bfi de Kon. mar.-res. A. C. w.
baron van Haersolte van den Doorn, op verzoek,
eervol ontslag verleend uit.den dienst dier reserve.
Haven te NieuwedieD.
18 Jan.:
Aangekomen van Harlingen en vertrokken naar
Newcastle het Ned. s.s. Duivendrecht.
Vertrokken naar Rotterdam het Ned. s.s. Stad
Utrecht, gesleept door de Achilles en Assistent
sleepbooten van Bureau Wijsmuller.
YISSCHERIJBERI CHTEN.
Burgerlijke Stand'van Helder
van 1719 Januari.
BEVALLEN. N. Kwast—Rasch, z.; G. W. de
pnn P Blaauboer—Hopman, z.; t.
G-ielmg Lont, d.; G. J. Heilbron—van Rinsui$,
,N' Koekebakker-van Til, z.; A. C.- Kwmko-
wfil40 p00r' z'< f- C- SnelKikkert, z.; j.
OVER?nFWNg,w: Gortzak—Gladpootjes, z.
uvrhtDEDENW. van de Voorde, 6 mnd.
