T
I
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 26 FEBRUARI 1920.
Concert Nieuwe Kerk.
Sportdemonstratio In Tlvoll.
buitenland.
Levend verbrand.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Gemeenteraad.
De Gemeenteraad is ter vergadering op
geroepen op Dinsdag 2 Maart a.s.
In verband imet de te. houden comité-ver
gadering, zal de openbare raadsverga
dering te 81/» uur aanvangen.
De agenda vermeldt de navolgende onder
werpen:
Ingekomen stukken en mededeellngen, w. o.
Bericht der Kamer van koophandel en Fa
brieken dat de heeren M. A. Kolster en W.
TL Burgers zijn benoemd respectievelijk tot
Voorzitter en vice-Voorzitfcer.
Baschikking van Gedeputeerde Staten van
11 Februari 1920 tot vaststelling van het pre
sentiegeld voor leden van den "Gemeente
raad.
Goedkeuring op het nieuwe plan van uit
breiding voor deze gemeente (2e gedeelte).
Beëediging van het nieuw verkozen raads
lid, den heer P. de Geua
Benoeming wethouder (vacature G. de
Ven).
Voorstel om voor kennisgeving aan te ne
men het adres van den heer G. J. van der
Lee, om een partij goederen, waaronder mar
garine, kaas, soepgroenten, zeep, etc., die
adressant als grossier indertijd ter distri
bueering onder de winkeliers van het Ge
meentelijk Levensmiddelenbedrijf heeft ont
vangen, thans weer door dat bedrijf te doen
terugnemen.
(Werd in een "der vorige vergaderingen
aangehouden).
Voorstel tot vaststelling der Verordenin
gen op de heffing en invordering van een
belasting op tooneelvertooningen en andere
openbare vermakelijkheden.
Voorstel betreffende eene veranderde in
richting der muziektent in het Spoorweg-
plantsoen.
Bijgevoegd is thans het ingewonnen ad
vies der Oommissie voor Publieke Werken.
Voorstel om met intrekking van Raadsbe
sluit van 6 Februari 1919 vast te stellen de
verdeeling der Kieskringen in stemdistricten.
Voorstel tot herziening der voorwaarden
van waterlevering. (Gemeente-waterleiding).
Voorstel tot vaststelling dpr Voorwaarden
voor de uitgifte van igemeèntegronden in
erfpacht.
Voorstel inzake het verzoek om adhaesie-
betuiging aan een adres der gemeente Beha
gen tot herziening der Gemeentewet.
Voorstel inzake adressen Heldersphe Be-
stuurdersbond betreffende het verstrekken
van Gemeentewege van schoenen en klee
ding en het verkrijgen van een toeslag op
den prijs van brands^ffen.
Voorstel tot het onbewoonba arverkl aren
\an de bovenwoningen Binnenhaven nos.
108a en b.
Oommissie inzake herziening van de plaat
selijke directe belasting naar het inkomen en
eenige andere plaatselijke belastingen.
Reclames.
Burgemeestersbenoeming.
Het gemeentebestuur van Schagen heeft
bij schrijven van 2 Febr. j.1. den Raad ver
zocht, om adhaesie te betuigen aan een door
ovengenoemd bestuur tot de Tweede Kamer
der Sta ten-Generaal gericht adres tot her
ziening van de Gemeentewet in dien zin, dat
voor benoeming van den burgemeester een
aanbeveling van zoo mogelijk drie personen
door den Raad wordt ingediend.
B. en W. merken op dat het h.i. niet ge-
wensoht is aan het verzoek te voldoen, o.a.
niet, omdat dergelijke inoidenteele verzoeken
niet dienstig zijn aan de actie voor een al
gemeens herziening van het gemeenterecht.
Onbewoonbaarverklaring.
B. en W. stellen den Raad voor de per-
ceelen Binnenhaven 108a en b onbewoonbaar
te verklaren.
In hunne toelichting zeggen zij:
Bij adviezen van den Gemeente-bouwmees
ter en van de Gezondheidscommissie worden
de bovenwoningen aan de Binnenhaven Nos.
108a enb alhier, ter onbewoonbaarverkla-
ring voorgedragen.
Laatstgenoemde wijst er in haar advies op
dat het in de bestaande omstandigheden on
getwijfeld moeilijkheden zal opleveren, de
bewoners dezer woningen onder dak te bren
gen, zoodat zij nogmaals de aandacht vestigt
'op de noodzakelijkheid, dat de gemeente de
beschikking heeft over eenige perceelen,
waarin de uit onbewoonbaar verklaarde wo
ningen verdreven gezinnen kunnen worden
ondergebracht.
Vanzelfsprekend worden ook door het-
College de gróote bezwaren gevoeld, die on
der de huidige omstandigheden aan het on-
bewoonbaarverklaren van woningen zijn ver
bonden. Maar waar als hier, afgezien van
alle ander© omstandigheden, de woningen in
een zoodanigen staat "van bouwvalligheid
vrrkeeren, dat instorting te verwachten is,
daar is, ondanks allés, onbewoon )aai verkla
ring gebiedende eisch.
B. en W deelen verder mede dat zy zich
met de Verceniging voor Volkshuisvesting
„Helder" hebben verstaan om
beid voor gevallen als het °nderliav g
verkrijgen. Het resultaat van dat om
nog niet bekend.
Adres Bestuurdersbond.
De Heldersche Bestuurdersbond
•>p 27 Deoember 1919 tot don Raad gew
met twee adressen, waarvan het ee
strekking heeft om nog dezen win
gemeentewege cdor 4e verstrek! T'.
schoenen en klecdirg te doen zorg
t®rw'ij1 met liet. andere beoogd 01
b'inlcr drt'uzlrechtlg'i ingezt tenen
slag op den prijs der brandstoffen te ver
krijgen.
Met. betrekking tot eerstgenoemd verzoek
meenen B. en W. te kunnen volstaan met te
herinneren aan het feit, dat sedert korten
tijd bij de schoenwinkeliers verkrijgbaar zijn
Amerikaansche schoenen tegen matigen
prijs, voor welker aankoop door de gemeente
is zorg gedragen, alsmede aan den gemeen
telijken aankoop van linnen.
Tot verieening van een toeslag op den prijs
der brandstoffen kunnen B. en W. geen vrij-1
reid vinden, den Raad te adviseeren. Het
zou in strijd zijn met het streven van den
laatsten tijd om het economisch leven op de
meest normale wijze te doen hervatten.
Er bestaat overigens voldoende gelegen
heid voor gezinnen, die bepaald onmachtig
zijn de geldende prijzen te betalen, om zich
tot het Armbestuur .te wenden ora hulp.
Samenvattende stellen B. en W. den Raad
voor:
het verzoek in zake verstrekking van
schoenen en kleed irg aan te nemen voor
kennisgeving, en op het adres in zake het
verleenen van een toeslag op den prijs der
brandstoffen afwijzend te beschikken.
Met 1 April a.s. is verplaatst van het
telegraafkantoor Nieuwediep naar het post
kantoor Haarlem de heer W. J. Mets, com
mies-titulair der Posterijen eq Telegrafie.
Aanbestedingen.
Dinsdag 24 Febr. werd ten Raadhuizo al
hier aanbesteed: het onderhoud van vert
en behangwerk aan Gemeentegebouwen enz.
Ingeschreven werd door:
Fa. Kasteleijn, den Haag, voor 8995.
Wed. C. Kramer toor 3874.Spigt voor
2950.S. Schellinger voor 2940.—'; A.
van Pelt voor ƒ2890.J. Kraak voor
2875.Gebrs. de Boer voor 2417.M.
Kaleveld voor ƒ2222.—; Gebrs. Hoogerduin
voor 1780.allen te den Helder.
Dinsdag 24 Febr. werd alhier aanbesteed'
het onderhoud der Gemeente-gebouwen,
bruggen, riolen, enz.
Ingeschreven wérd door: 1
Gebr. Steman voor 12.863 (ingeval van
loonsverhooging deze voor rekening der be
steder); Starrenburg en Boerdijk voor ƒ13.367
(idem); J. Smit voor ƒ13.620 (zonder voor
waarden); Gebrs. v. Pelt voor 13.690 (looois-
verh. voor rek. der besteder); H. Riemers
voor ƒ13.723' (idem); B. A. Ran ƒ13.785
(idem); K. Zeeman voor 13.986 (idem); H.
Wijker voor 13.995 (idem); W. J. Braggaar
voor 14.238 (zonder voorwaarden); Wed. I
L. van Os voor 14.500 (idem); A. Krijnen
voor 14.580 (loonsverh. voor rek. der be
steder); Ant. v. d. Wal voor 15.400 (ideiu);
allen te den Helder.
Bezoek van den Minister van Marine.
De minister van Marine ad interim, de
heer van lJselsteyn, is voornemens, Donder
dag en Vrijdag a.s., vergezeld van zijn ad
judant, luitenant ter zee le klasse Diephuis,
naar den Helder te gaan, om een bezoek te
brengen aan verschillende marineinrichtin
gen aldaar.
Do talrijke bezoekers van hot concert,
eenige maanden geledon in de Nieuwe Kerk
gegeven door mej. Schouten (zang) en do
heeren Brondgeest (orgel) en Pala (viool),
zullen nog met dankbare herinnering daar
aan terugdenken en het zal hun zeker een
groot genoegen zijn te vernemen, dat dezelf
de autisten Zondag 14 Maart a.s. nam. half 3
wederom in de Nieuwe Kerk zullen concer
teeren. Geheel belangeloos wordt dit con
cert weer aangeboden voor hetzelfde liefda
dig® doel, zoodat men door het -te gaan hoo-
ren weet, dat men niet alleen ware kunst zal
genieten, maar ook een goedo zaak steunt.
Hoewel de vorige maal de tijd van aankon
diging zeer kort was, waren toch zeer ve^ep
opgekomen. Nu de bekondmaking thans zoo
veel eerder geschieden kan, zullen zeker nog
veel meer liefhebbers van mooie zang en
muziek van deze gelegenheid gebruiÈ ma-
kon, vooral daar de entreeprijs alweer heel
laag, n J. 80 cent, is.
Op Zaterdag 28 Februari a.a geeft de
Marine-Sportvoreeniging „Zeemacht" een
sportdemonstratie ten bate van het Marine-
Sanatoriumfonds, met medewerking van
hare tooneelclub. Er zal dien avond een zeer
eaniïneerd programma worden afgewerkt,
.estaande uit: Hoogrekturnon, Boksen, Tur
nen harren, Worstelen, Koordwerken en
Acrobatiek; terwijl door do Tooneelclub zal
worden opgevoerd: „"n Moordenaar".
Wij verwijzen onze lezers naar de in dit
nummer voorkomende advertentie.
De conferentie te Londen.
De Opperste Raad heeft zijn standpunt ten
opzichie van Rusland bepaald. In hot memo
randum, dat de uiteenzetting van dit besluit
bevat, wordt O. a. het volgende medegedeeld
le. Indien landstreken, grenzende aan Sovjet-
Rusland, welker onafbankoHjkheid do gealli
eerden erkend hebben, zich tot hen mochten
wenden en vragen welke houding zij moeten
aannemen ten opzichte' van Sovjet-Rusland,
zullen de regeeringen dor geallieerden hun
antwoorden, dat zipio verantwoordelijkheid
niet kunnen aanvaarden haar aap te raden
den oorlog voort te zetton, die hun eigen be
langen zou kunnen schaden. Nog minder
zouden zij kunnen aanraden een agressieve
politiek tegenover Rusland te voeren, indien
echter Sovjet-Ru slap d haar aanvalt binnen
haar eigen wettige grenzen, zullen 0e gealli
eerde regeeringen haar allen mngeli;M*a steun
verschaffen.
2e, De geallieerden kunnen geen diploma
tieke betrekkingen met de Sovjet-regeeriug
asngaan, met het oog op hun vroegere onder
vindingen, totdat z\j tot de overtuiging zijn
gekomen, dat de bolsjewistische gruwelen een
einde hebben genomen en de regeenng te
Moskou bereid is haar methoden «-n diploma
tiek optreden te regelen overeenkomstig lie
van alle beschaafde regegrintren. De Britsche
en Zwïtsersche regeeringen warer beiden ge
noodzaakt vertegenwoordigers der Sovjet-
regeoring uit het land te wjjzen, omdat zij mis
bruik hadden gemaakt van hun voorrechten.
3n. De handel ttwehen Rnoland en het
overige Europa, die zoo gewichtig is voor de
verbetering der economisch^ toestanden, niet
alleen in Rusland, maar ook in het overige
deel der wereld, zal zooveel mogelijk worden
aangemoedigd, zonder dat echter de hoven
omschreven houding zal verslappen.
4o !)e geallieerden stemmen overeen in de
m .g, dat het zeer wenschelijk is onpar
tijdige en bevoegde berichten te verkrijgen
aangaande de toestanden, welke thans in
Rusland heerschen. Zij hebben daarom met
voldoening kennis gepomen van het voorstel
•tot het internationale arbeidsbureau, hetwelk
een onderdeel is van den Volkenbond, om
een coi j.>. van onderzoek paar Itudarid
te zenden, teneinde de feiten te onderzoeken.
Zij gelooven evenwel, dat dit onderzoek zon
plaats hebben met grooter bevoegdheid en
met meer kansen op succes, indien het zon
geschieden op initiatief en onder toezicht van
den Volkenbond zelf, en zjj noodtgen dit
lichaam uit, in deze richting te werken.
Engeland en Frankrijk.
Reeds meermalen wezen wij erop, dat de
besprekingen tusschen Engeland en Frank
rijk niet al te best vlotten, doordat het stand
punt der regeeringen, en niet te vergeten de
belangen van de beid© natieis, meermalen
sterk uiteen loopen.
Ook de Franeche bladen wijzen erop. Zoo
zegt ed „Mafin", dat er tusschen Frankrijk
en Engeland aan weerskanten fouten zijn.
Engeland is tot zijn insulaire mentaliteit te
ruggekeerd. Frankrijk tracht van Engeland
te verkrijgen een militair bondgenootschap,
onafhankelijk van de ratificatie door Ameri
ka van het waarborgverdrag; vergunning om
den Rijn zoo lang te bezetten als noodig is
en de bezetting uit te breiden; krach tdadi-
gen en duurzamen financieelen en economi-
schen steun voor den herbouw der natie.
Ons verzoek, zegt de „Matin", nopens een
aanvulihjgswaarborg op den Rijn, klinkt aan
Engelsche ooren heel Onaangenaam. Er
wordt gezegd, dat die grootere en verlangde
bezetting geen ander resultaat heeft dan
voor Duitschland en Frankrijk en bij gevolg
voor Europa -een toestand bestendigen, die-
noch vrede, noch oorlog is. Het Engelsche
opperbevel beschouwd het gebruik van zwar
te of Marokkaansche troepen in het bezette
gebied als uiterst verkeerd.
Do Russische quaestie is thans opgelost.
Voor d© Turksche quaestie was reeds een op
lossing (die de sultan te Konstantinopel laat)
gevonden, doch de oppositie hiertegen neemt
in Engeland toe. Aan den eersten minister is
nu ook een memorie gezonden, onderteekend
door een aantal leidende personen, ook in de
kerk, professoren en schrijvers, waarin er
op wordt gewezen, dat liet Britsche volk zich
de offers in den strijd tegen den Turk ge
troostte omdat het overtuigd was, dat het re
sultaat der overwinning zou zijn een volko
men vernietiging van het Turksche bewind
over niet-Turksché volken zoowel in Europa
als in Azië en waarin met nadruk wordt ge
protesteerd tegen het besluit om de Turksche
regeering in Konstantinopel te laten. Als
Konstantinopel onder oppergezag van den
Volkenbond werd geplaatst, zóo meenen de
onderteekenaars, behoeft men voor een kren
king van het Moslemsche sentiment niet be
vreesd te zijn.
De mogelijkheid is dus niet uitgesloten,
dat de Engelsche regeering haar standpunt
inzake het Turksche vraagstuk zal hebben te
herzien.
Dat dit niet naar den /zin der Fransche
regeering zou zijn is t© begrijpen. Het door
haar ingenomen standpunt houdt nauw ver
band met den wensch van Frankrijk om in
Syrië vasten voet te krijgen. Doch ook dit
dreigt mis t© zullen loöpen. Een bericht uit
aan de „Morning Post" meldt althans,
da ïldaar een der invloedrijke Syrische
hoofden vertoefde die verklaarde, dat er niet
gevochten zal worden, zoolang ©r over de
bestemming van Syrië nog. wordt beraad
slaagd. Als er een beslissing ten gunste van
'^afhankelijkheid komt, zal vrede blijven
heerschen, zoo niet dan zal het geheele volk
op het eerste woord van emir Faisal opstaan.
Tal van machtige Bedoeïenen, die vroeger in
het Turksche leger dienden, richten de stam
men af om Syrië zoo noodig te verdedigen.
Zoo wordt een leger van ongeveer 500.000
man gekweekt.
Dat Engeland Frankrijk in de plannen ten
opzichte van Syrië niet steunt is reeds dui
delijk gebleken bij het conflict dat zich te
Beiroet, gedurende de reis van Emir Faysal
naar Parijs, heeft voorgedaan.
FRANKRIJK.
Socialistisch congres te Straatsburg. Aan
sluiting b(j de derde Internationale?
Gisteren begon te Straatsburg het socia
listisch congres, waar een vijftal dagen .over
verschillende onderwerpen gedebatteerd zal
worden.
Het hoofddoel van het congres is echter
te beslissen over de vraag: al of niet onmid
dellijke aansluiting bij de Derile Internatio
nale van Lenin. Als de voorteekenen niet
bedriegen, zal de onmiddellijke aansluiting
het meeste aantal stemmen halen, voor welke
beslissing het besluit door de invloedrijke
soc. federatie van de Se ine dezer dagen ge
nomen, als een duidelijke aanwijzing mag
gelden.
Senator Chéron, verontrust over deze Bol
sjewistische oriëntatie, heeft besloten de re
geering te vragen, welke maatregelen zij
denkt te nemen om in Frankrijk de organi
satie van de Bolsjewistische propaganda te
bestyjden, welke een bedreiging vormt van
de veiligheid van den staat.
Stakingen.
Parijs, 25 Febr. Uit solidariteit met de
spoorwegmannen hebben ongeveer 5006 le
den van het kantoorpersoneel der P. L. M.-
spoorwegmaatschappij het werk neergelegd.
De „Echo de Paris" meldt, dat er te Lyon
60.000 arbeiders staken, behoorende tot
kleedingindustrie, chemische fabrieken, elee1
trieiteits- en metaal-industrie.
DUITSCHLAND.
Minister Er/berger.
Sinds eenl ii tijd wordt door den se we
zen staatssecretaris Tfelfferieh een proces
gevoerd tegen den tegen woord i gen minister
van financiën Ertfberger. In dit proces
waaraan in tusschen een al-Dultsche eam-
pspne niet yreonid is moet de minister
menig-» veer lóten. Onder meer word' hij
ervan beschuldigd, dat hij in zijn kwaliteit
van lid van de regeering voordeelen heeft
bezorgd aan industrieele ondernemingen.
Verder zou hij zich hebben schuldig ge
maakt aan (verboden) uitvoer van vermogen
en belastingontduiking.'
To deze beschuldigingen geuit werden
en onderzocht zouden worden, heeft minister
Erzberger tijdelijk schorsing uit zijn ambt
gevraagd. Dit besluit heeft, naar de „Frankf.
Ztg." opmerkt, een algemeen gevoel van ver
lichting gegeven. Men denkt thans zegt
het blad vender in het geheel niet aan wat
hier van komen kan; men denkt slechts aan
dit eéne, dat het ten minste niet meer de
in functie zijnde minister van financiën der
Duitscho republiek is, die in Moabit om zijn
eer en zijn bestaan te vechten heeft.
De al-Duitsche pers rekent er reeds op,
dat Erzberger niet 'als minister terug zal
keeren. Deze heeft echter aan de regeering
verklaard,-dat zijn onschuld zal blyken en
hij in eere hersteld zal worden. Verder zou
hij het plan hebben, om zoodra het onder
zoek heeft uitgewezen, dat de beschuldiging
van belastingontduiking ongegrond is de
leiding van zijn departement weder op zich
te nemen.
Sigarettenfabrleken stopgezet.
Ook te Berlijn hebben thans de sigaret-
tenfabrikanten met 31 Maart hun personeel
ontslagen. Hierdoor komen er in de hoofd
stad 10 duizend werkeloozen bij.
TURKIJE.
De Engelsche vloot ln de Bosporus.
De „Westminster Gazette" bericht, dat
het eerste eskader, onder aanvoering van
den vice-admiraal Sir Sidney Fremantle,
dezer dagen te Konstantinopel is aangeko
men. Het vlaggeschip „Revenge" groette bij
het binnenkomen van de haven de vlag van
den commandeerenden admiraal en ankerde
in de Bosporus, voor het Dolma Bagchen
Paleis. Behalve de „Revenge" behoorden
de dreadnoughts „Resolution", „Royal Oak",
„Ramillies'.' en „Royal Sovereign" ook tot
het eskader. Deze werden door de vier tor-
pedobootjagers „Vesper", „Venetia", „Ve
dette" en „Westcott" vergezeld. Het geheel
vormde het me'est indrukwekkende schouw
spel, ooit in de Bosporus aanschouwd.
Hoewel men reeds voor eenigen tijd wist,
dat een bezoek te verwachten was, wordt
thans aan dit bezoek toch een verschillende
uitleg gegeven. Sommigen beschouwen het
als eeh gewoon bezoek, zonder meer, terwijl
anderen het met de kritieke positie van Tur
kije in verband brengen.
DENEMARKEN.
Afschaffing van dienstplicht.
De parlementaire commissie, die in Dene
marken de hervorming van het leger onder
zoekt, houdt zich thans bezig met de vraag,
of de dienstplicht niet zal kunnen worden
afgeschaft, om plaats te maken voor een
huurlingenleger. Er werd een sub-commissie
benoemd om deze zaak te onderzoeken. Mi
litaire deskundigen zullen aan de werkzaam
heden van deze sub-commissie deelnemen.
SPANJE.
In Spanje hebben de Verkiezingen voor
de gemeenteraden plaats gehad. De socia
listen hebben een groot aantal mandaten
veroverd ten koste van de republikeinen.
In 1916 hadden de socialisten in geheel
Spanje 62 gemeenteraadsleden, in 1918 wa
ren er 82 en thans is dit getal tot over de
500 gestegen.
JAPAN.
Tokio, 14 Febr. Onder wilde tooneelen, zelfs
vuistgevechten, ving heden in het Huis van
Afgevaardigden de beraadslaging aan over
het algemeen kiesrecht.
Men verwacht de volgende week nog meer
uitingen van opwinding.
De oppositie heeft voorgesteld een motie
van wantrouwen in de regeering uit te spre
ken. Er zijn aanvallen gedaan op de gehou
wen van regeeringsgezinde couranten, om
dat deze bladen tegen het algemeen kiesrecht
hadden geschreven.
De politie voorkwam ernstige onlusten.
GEMENGD NIEUWS.
Een dolle stier.
Op de veemarkt te Rotterdam is een stier
van den landbouwer H. van Tijn uit Strijen
op hol geslagen: Het dier trende in dolle
vaart den Goudschenrijweg op. Via de Meu
belstraat, Spiegelnisserkade, Crooswijksche-
weg ging het naar de IsaMc Hubertstraat.
Daar vloog het dolle beest pand 23 in, dat
boven onbewoond is. Nadat het eenige tre
den had bestegen, rolde het naar beneden,
waarbij het deurpaneel tot splinters werd
getrapt. Daarna stootte het woeste dier zijn
hoorns tegen de deur van de benedenwoning
met het gevolg, dat deze totaal vernield
werd. Tot groote ontsteltenis van de bewo
ners sprong de stier de huiskamer binnen.
Onnoodife bijna te zeggen, dat daar groote
schade aan meubilair werd aangericht. Ver
volgens vloog het beest weer de straat op en
holde door de Hubertstraat en over den
Crooswijkschen Weg naar de Van Meeke-
renstraat. Eenige politieagenten hebben toen
het beest met negen revolverschoten afge
maakt. Bij een bakker drukte de in angst
saamgeloopeu menigte een groote winkel
ruit in.
Een niet alledaagsch schouwspel.
Postdiefstal.
In dén laatsten tijd werden aan het post-
kantoór te Amsterdam herhaaldelijk aange
tekende stukken vermist. Nu is het heel
moeilijk na te gaan, waar die stukken blij
ven en een heel enkele maal kan de vermis
sing een gevolg zijn van slordigheid. In den
laatsten tijd echter kwamen de vermissin
gen veelyuldig voor en dit gaf de politie
aanleiding om een onderzoek in te stellen.
Het had de aandacht getrokken, dat een
assistent van het bureau voor aangeteeken-
de stukken zich uitgaven permitteerde, wel
ke niet met zijn salaris overeenstemden. De
man werd nagegaan. Bij een brandstoffen-
handelaar gaf hij een bankbiljet van 100
in betaling. Dit biljet bleek, volgens het
nummer, afkomstig te zijn uit een vermisten
brief, bevattende 2600. De man werd ge
fouilleerd en op hem werden nog twee bil
jetten van ƒ100 gevonden, welke eveneens
uit den vermisten brief afkomstig bleken
te zijn. De assistent is daarop in hechtenis
genomen. De overige 2300 zijn nog niet
gevonden.
De aangehoudene bekent niet, doch draait
pm de zaak heen.
3 t
Dinsdagmorgen is in een gezin in-de An-
toniestraat te Maastricht het driejarig zoon
tje tengevolge van het spelen met lucifers,
levend verbrand.
Inbraak ln een mausoleum.
Zondag hebben inbrekers hun slag gesla
gen in het mausoleum te Charlottenburg en
aar, naar het „Hbl." verrfeemt, gruwelijk
werk verricht. Zij lieten de lijkkist van ko
ningin Louis© springen, doorzochten die en
roofden-de sieraden. De deksels der andere
kisten boden weerstand. Van de deksels der
lijkkisten van keizer Wilhelm I, de keizerin,
prins Albrecht en vorstin Liegnitz werden
gouden, zilveren en vergulde kransen ge
roofd. De dieven hebben het kostbaarste
voorwerp, dat aanwezig was, een gouden
krans op het graf van Keizer Wilhelm I,
niet meegenomen. De waarde' van dit stuk
y-ordt op 40 50 duizend mark geschat.
Van de daders heeft men nog geen spoor
kunnen ontdekken.
LUCHTVAART.
Het vliegongeluk bij r eere.
He) ongt waarvan uiten ant ter zee
vlieger Scb' ffelasr het slachtoffer is gewor
den, heeft plaat gehad in het Veersche Gat,
het vliegt». n' van het vliegkamp Veere.
Luitenant Scheffelaar was in het bezit
van het F. A. I.-brevet en van het marine
brevet op landvliegtuigen en was te Veere
gedetacheerd om onderricht ite ontvangen
in het vliegen met watervliegtuigen. Maan
dagmiddag om kwart over 5 was hij voor de
eerste maal alleen opgestegen. Even na zijn
opstijging viel het toestel plotseling naar be
neden óp zeer ondiep water en werd geheel
vernield. Toen er hulp ter plaatse kwam,
was luitenant Scheffelaar reeds overleden.
Hij had zware verwondingen, o. a. aan slaap
en mond en vermoedelijk een beenbreuk be
komen.
De Zeppelin-vliegboot
Zooals reeds bekend werd gemaakt wordt
binnenkort in Holland het bezoek verwacht
van een Zeppelin-vliegboot type Dornier.
Dit bezoek is mogelijk geworden door de ge
meenschappelijke bemoeiingen van de Ko
ninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Ne-
derland en Koloniën te dep Haag en de
Maatschappij Van Berkel's Patent te Rot
terdam. t
De bedoelde vliegboot, een watervliegtuig
dus, wijkt in nagenoeg alle details af van de
tot nu to© gebouwde vliegtuigen. Het type,
dat hier verwacht wordt, was tegen het einde
van den oorlog ongeveer gereed en werd toen
omdat het niet meer aan zijn oorlogsbe-
'stemming voldoen kon veranderd tot
proefboot voor verkeers- en transportdoel-
einden. Het is een eendekker zonder vleugel-
verspanning, waarbij de romp onder bet
draagvlak is aangebracht en tevens dienst
doet als drijflichaam. Aan beide zijden is de
romp echter uitgebouwd ten einde ©en groo
ter drijf vermogen te verkrijgen en tevens de
stabiliteit ia zjjdelingsche richting op het wa
ter te verhoógen. Daarvan is het gevolg, dat
het vliegtuig zelfs bij zwaren golfslag ge
bruikt kan worden en weinig kans op bescha
diging loopt, zooals wel het geval is bij vlieg-»
booten waarvan de vleugeluiteinden voor
zien zijn van hulpdrijvers, welke dienen om
liet gevaarlyk oyerhellen op het water te
voorkomen. Bij onrustig water gebeurt 'het
dan dikwijls'dat de vleugels afbreken.
Dit nu is bij de Zeppelin-vliegboot geheel
onderv angen. Ook beschadigingen van ande
ren aard zijn vrijwel uitgesloten, omdat de
geheele boot uit metaal (dur-aluminium) ge
construeerd is. Voor op den neus van den
romp is een cabine gebouwd, welke plaats
biedt voor bestuurder, mecanicien en zes
passagiers.
Het vliegtuig wordt met een snelheid van
ca. 180 KJVL per uur voortbewogen door twee
Maybach motoren, elk van 260 P.K. Deze
beide 'motoren zijn in eikaars verlengde midr
den op het draagvlak aangebracht. De voor
ste drijft een trekschroef, de achterste een
duwschroef. Bij het stoppen van een der mo
toren is de andere in staat de vlucht voort
te zetten. Zij het dan met een iets vermin
derde snelheid. De centrale ligging van de
motoren heeft nog dat groote voordeel, dat
bij het uitvallen van een der motoren, de
andere het vliegtuig niet uit zijn koers drijft,
wat wei het geval is bij twee-motoren-vlieg-,
tuigen, waarbij de motoren links en rechts
van den romp aangebracht zijn. Door het dan
noodzakelijke bijsturen wordt de snelheid
sterk beïnvloed en wordt-bovendien d© nog
werkende motor overbelast. Dit is het geval
geweest met het Farman-Goliath-vliegtuig,
dat op weg was van Parijs naar Dakar in
Afrika. De motor liep warm met bekend ge-
volg.
De mecanicien kan de motoren vanuit de
kajuit bereiken én er zich bij ophouden, ten
einde eventueel noodige herstellingen tijdens
de vluoht te verrichten.
Het geheele vliegtuig is, op de vleugeluit
einden na, geheel uit metaal vervaardigd. De
onderdeden, waarop het in het bijzonder
aankomt, zijn uit staal, de rest uit dur-alumi-
nium gemaakt. Dit laatste materiaal is zeer
licht en sterk en is volkomen bestand tegén
inwerking van het weer en zeewater, wat
niet het- geval is met gewoon aluminium. De
vleugeltippen zijn op de gebruikelijke wijze
met doek bekleed.
De groote voordeelen van het gebruik van
deze materialen springen onmiddellijk in het
oog, omdat voor de berging van heit toestel
geen loods meer noodig is. Het kan buiten
vastgelegd worden aan een verankerde boeL
Ook het drijflichaam neemt geen water op,
hetgeen wel het geval is met houten drijvers,
al zijn die nog zoo goed geprepareerd. Dat
de boot zich goed houdt onder alle omstan
digheden is wel gebleken bij den tocht, dien
zij ln dezen vinter gedurende een vijftal we
ken gemaakt heeft over de Zwitsersche mec-
ren, zonder daarbij ooit onderdak te zijn ge
weest. Zij bleek in staat om zelfs bij het ruw
ste water te vertrekken en neder te strijken.
