DRUKWERK
jishoud- en Industrieschool.
Huishoudkundige of Huishoudster.
Evanieiisatie Palmstraat.
Alg. Keil. Bouwarbeidersbomi
Schoorl, Bergen en Alkmaar,
1ste klasse f 1.50,2de klasse! 1.00.
C.DEBOERÜ".
7
LEGER DES HE1LS, Spoorgracht.
Alkmaarsche
VAKSCHOOL VOOR MEISJES
VOOR HELDER EN OMSTREKEN,
HOOFDGRACHT 18.
gehuwde LIEDEN
OPROEPING.
Naar
HEDENAVOND 8 UUR:
zeer belangrijke
Huishoudelijke Vergadering
Bestuursvergadering 7.30 u.
Vertrek van NIEUWEDiEP
's morgens 7.45 uur.
Vertrek van ALKMAAR
's avonds 6 uur.
Retour één dag
Aan mijne geachte Clientèle!
geen sterken drank
G. JOH. VAN DER LEE,
eenvoudig Pension,
VAN ALLERLEI AARD
Geboren: WILLEM JAN,
Zoon van
W. J. AGGENBACH
en
E. C. AGGENBACH—
Mulder
Helder, 26 Juni 1920.
Algemeene kennisgeving.
Geboren
JOHANNA MARGARETHA,
Dochter van D. OBBES,
B. OBBES—Keïtz
Helder, 25 Juni 1920.
In plaats van kaarten.
Verloofd
ANNIE BIMMEL
en
GERRIT STEEGERS.
Breew.str.30,27 jUDi'20
Heider, Fmmastr, 12,
Getrouwd
JOHANNES JACOBUS SCHENKELS
en
HENDERIKA KOOPMAN,
die tevens dank zeggen voor de
vele blijken van belangstelling,
bij hun huwelijk ondervonden.
R. W. JELLEMA
H. J. C. JELLEMA -BAKKER.
a/b. s.s. „Prins der Nederlanden'
p.p.c.
Zuster H. F. L. NAK,
a/b. s.s. „Insulinde"
t.a.
Heden overleed na een
kortstondig en geduldig
lyden ons innig geliefd
Dochtertje
FRANCISCA BOESEKEN,
in den ouderdom van 3
jaar en 6 maanden.
Uit naam van haar
bedroefde Ouders:
J. BOESEKEN
A.W. BOESEKEN-
van bale
en Kinderen.
Helder, 24 Juni 1920.
Ie Vroonstraat 77.
Heden overleed, na een
smartelijk doch geduldig
lijden, onze innig geliefde
Man en Vader, de Heer
P. LANSER,
in den ouderdom van ruim
57 jaar.
Namens zijn diepbedroef
de Echtgenoote en
kinderen,
Wed. P. LANSER-
Tiessen.
T. LANSER.
H. LANSER, U S.A
T. LANSER.
J. LANSER
en verloofde.
De Kooi, Koegras, 24 Juni.
—W—M
Ondergeteekenden betuigen
hiermede hun harteüjken dank
voor de vele blijken van belang
stelling, gedurende de ziekte en
bij het overlijden van onze ge
liefde Moeder bewezen.
J. H. v. d. LAAKEN
en Familie
Helder, 26 Juni 1920.
Voor de vele blijken van be
langstelling, ondervonden bij
het overlijden van onze lieve
Moeder, Behuwd- en Grootmoe
der, betuigen wij onzen welge
meenden dank.
Namens de Familie,
D. HOLTZ.
Hoogstraat 78.
Heden overleed onze ge
liefde Vader, Behuwd- en
Grootvader, de Heer
WILLEM ADRIAAN MONTANUS,
in den ouderdom van 78
jaren.
Uit aller naam
J. J. MONTANUS.
Helder, 25 Juni 1920.
De Heer en Mevrouw SPITS—
CHERIEX zullen gaarne bezoeken
ontvangen a.s. Zondag 27 Juni,
van 2'/2— 5 uur nam., Weststraat 45
BLOEM ENFEEST.
Morgen 10 uur v.m. en 8 uur n.m
Bijzondere Samenkomsten.
MAANDAG n.m. van 2 tot 5 uur
TENTOONSTELLING
van fraaie Handwerken.
Aanvang September e. k. van
de 2-jarige opleiding tot
Schoolgeld f 150.per jaar.
Eischen van toelating: vold.
gen. M.O. of M.U.L.O. en leeftijd
minstens 17 jaar.
Aangifte tot uiterlijk 20 Juli
DINSDAGS en VRIJDAGS 2-4 uur.
Prospectus en inlichting op
aanvraag aan de Directrice
J. F. BEUMER
Gevraagd tegen 15 Ju'i
zonder kinderen, voor alle voor
komende werkzaamheden. Sala
ris f 720.— per jaar. Vry wonen,
vuur en licht en middagmaal.
Brieven met volledige inlich
tingen aan de Directrice. Per
soonlijk bezoek na oproep.
Allen, die iets te vorderen
hebben van-, verschuldigd zijn
aan-, of borgtochten onder zich
hebben geteekend door-, den
Heer PIETER GROOT, Café
houder, laatst gewoond heb
bende te Den Helder en over
leden aldaar 27 Mei 1920, wor
den verzocht daarvan opgave
te doen ten kantore van Notaris
A. M. ENGELMANN, vóór 15 JULI a.s
GEPENSIONNEERDE.
Aan de Stoomwasscherij „Den
Helder", Wilhelminastraat wordt
tegen half Juli of 1 Augustus
gevraagd een KORPORAAL-
MACHINEDRUVER ofStoker-
Olieman. voor het technisch be
drijf.
Gevraagd een bekwame Costuum-
naaister, die in de volgende week
een paar dagen beschikbaar heeft
om (by steller dezer aan huis)
een Mantelcostuum te maken. Loon
f 3.50 per dag. Zich aan te mel
den: Hoofdgracht 23.
ZONDAG v m. 10 uur en 's av. half 6
Ds. JOH. E. BIJL,
van Gouda.
Afdeeiing Helder.
in den Bond van M. M P.
De opkomst moet schitterend zijn.
ZEGT HET VOORT!
HET BESTUUR.
prachtige omstreken, heerlijke tocht.
Gevraagd voor direct een
Boekhouder(ster) voor eenige
uren per dag.
Brieven onder Nr. 821, aan het
Bnreau van dit blad.
Gevraagd voor het Alg. Weeshuis
te Helder, een Juffrouw voor
de naaikamer. Aanvangsalaris
f 400 met periodieke verhooging
tot f 600.
Brieven aan het Bestuur.
(aanvangende 20 dezer)
uitgezonderd 4 en 11 Juli;
alsdan géén dienst.
Eigen Stoomboot Onderneming
Nieuwediep-Alkmaar-Amsterdam
ESONA.
Gevraagd
een DAG-DIENSTBODE.
Adres: Spoorstraat 36.
Mevrouw VAN DER MEER
vraagt een net MEISJE voor
de-morgenuren.
Adres: Havenplein 17a.
„BOLLENPELLEN".
MEISJES of JONGENS gevraagd
aan De Kooy. Aanm.Blokhuis,
aldaar.
Bekwaam Vakman, Halfwas en
een flinke Jongen gevraagd.
AdresDE JONG, Loodgieter,
Zuid straat.
Jongelui vragen tegen Aug.
ongemeubileerde Kamer te
huur, met of zonder gebr. van
keuken. Brieven onder Nr. 819,
Bureau van dit blad.
Pensionhuis te huur, te
Huisduinen, voor de maanden
Juli en September.
Te bevragenHuisduinen 58
Te huur een Slaapkamer, voor
net Persoon, ook geschikt voor
2 Vrienden. Adres: Bur. v. d. blad
Hiermede heb ik de eer U te berichten, dat
ik in mijn winkel Spoorstraat 106, ingevolge
RAADSBESLUIT, gedurende de a.s. KERMIS-
WEEK
mag verkoopen.
Ik verzoek U beleefd hiermede rekening
te willen houden
Aanbevelend en Hoogachtend,
SPOORSTR. 106. - Tel. 156.
Gevraagd te Huisduinen of
den Helder,
in burgergezin, voor vrouw en
6-jarig zoontje voor 1 of 2 weken,
vóór of begin der vacantie. Br.
letter A, Moolhuijsen's Boekh.,
Javastraat 48-50, Amsterdam.
Twee personen-(Marine) zoe
ken Slaapkamer.
Brieven met prijsopgave onder
Nr. 820, Bureau van dit blad.
Te huur een steeenen Pakhuis,
staande Joden steeg.
Te koop 2 Bokken, van 1 jaar
oud en een Heerenrijwiel. Adres
te bevragenHeerensteeg 2.
JONGEN voor hulp v. d. Mon
teur v. d. TELEFOONDIENST.
Aanm. schrift, ond. opg. v. leeft.,
vak en loon a. d. Directie te Alk
maar.
Gevraagd een Loopjongen
of Loopmeisje.
Adres: Weststraat 59.
BANKETBAKKERIJ.
Gevraagd een nette Jongen,
voor loop- en bakkerij werk
Adres: HEIJMAN,
Hoofdgracht.
Net Persoon. 24 jaar, Chr beg.,
eenigszins met Administratie be
kend, zoekt een Werkkring, onver
schillig welken Brieven onder
Nr. 824, Bureau van dit blad.
VERLOREN, omtrek Spoor
straat, 110.—. Tegen belooning
terug te bezorgen: I DE JONG,
Spoorstraat 48.
Gevraagd een Meisje voor
halve dagen.
Adres: Dijkstraat 35.
Gevraagd tegen half Juli of
1 Augustus een Dienstbode.
AdresSpoorstraat 57.
Gevraagd een Dienstbode
voor dag of dag en nacht of
Kuip in de Huishouding.
Adres Keizerstraat 90.
sticht voor krankzinnigen, of in een sanatorium,
buiten kosten voor het Rijk, verpleegd wordt,
blijft tijdens die verpleging in het genot van de
voile activiteits- of non-activiteits-jaarwedde.
Wordt hij in ééne dier inrichtingen verpleegd op
's Rijks kosten, dan wordt van en met den dag
van opneming in de inrichting tot en met dien
vóór het verlaten daarvan of tot en met dien van
overlijden van zijn jaarwedde een bij Kon. Besl.
te bepalen bedrag gekort.
Bij de nieuwe jaarwedderegeling zijn, ingevolge
Min. Besch., overgangsbepalingen vastgesteld voor
categorieën van militairen, wier aantal niet meer
wordt aangevuld (o. a. vaandeldragers). Hieronder
zijn echter niet opgenomen de sergeanten le kl.,
die bij hunne benoeming in rang zijn gesteld boven
de andere sergeanten. Aangezien aan deze onder-
offic. ook hoogere eischen van geschiktheid wer
den gesteld, waarvoor een examen wordt afgelegd,
is door de vereeniging „Ons Belang" aan den Min.
verzocht alsnog eene overgangsbepaling te willen
vaststellen, waarbij de jaarwedde van die sergean
ten O" 100.hooger wordt vastgesteld, dan voor
den sergeant, met gelijk aantal dienstjaren.
Aan den serg.-maj.-intr. H. de Vries, van het 4e
reg. vesting-artillerie, is de bronzen medaille voor
12-jarigen trouwen dienst toegekend.
Ontslag landweer.
Naar wij vernemen, zal de inlevering van de
kleeding- en uitrustingstukken van de lichting
Landweer, die in haar geheel wordt ontslagen, te
den Helder plaats vinden op 3 Juli in het gym
nastieklokaal binnen het fort Erfprins alhier.
Aangezien het voorkomt, dat van de zijde der
korpsen van het leger militaire hulp wordt ge
vraagd voor de werklieden (o. a. kleermakers)uit
overweging, dat geen burgerwerklieden te verkrij
gen zijn en de herstellingen niet op tijd kunnen
geschieden, is thans gepaald,, dat bedoelde militaire
hulpkrachten onder gewone omstandigheden niet
beschikbaar mogen worden gesteld, omdat de ta
rieven zijn berekend op het dienst nemen van
burgerknechts. Alleen wanneer door buitengewone
omstandigheden de door de werklieden bij de
korpsen te verrichten herstellingen tijdelijk eene
groote uitbreiding ondergaan, mogen deze werk
lieden, door toevoeging van militairen, worden
verlicht in hun werk.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Rondo, v. Java via de Kaap n. N.-York, vertr. 21
Juni v. Padang.
Vondel, uitr., pass. 23 Juni Kaap Bon
Kangean v Java n. Hamburg, pass. 23 Juni den
Noord-Hinder.
Jan Pietersz. Coen arr. 21 Juni v. A'dam te Ba
tavia.
Prinses Juliana arr. 25 Juni v. Batavia te A'dam
Ambon arr. 23 Juni v. A'dam te Hampton ltoads
Batjan, uitr., arr. 23 Juni te Colombo.
Oranje, uitr., arr. 24 Juni te Port Said.
Kon. Hollandsche Lloyd.
Maasland, uitr., arr. 22 Juni te Pernambuco.
Frisia, thuisr., vertr. 22 Juni v. Las Palmas.
Rotterdamsche Lloyd.
Merauke vertr. 22 Juni v. Marseille n. Java.
Sindoro arr. 17 Juni v. R'dam te Batavia.
Besoeki, uitr., pass. 22 Juni Gibraltar.
Buitenzorg, v. N.-York n. Java, pass. 23 Juni Pan-
tellaria.
Goentoer, uitr., pass. 24 Juni Ouessant.
Kawi, uitr., vertr. 22 Juni v. Colombo.
HollandAmerika Lijn.
Zuiderdijk arr. 24 Juni v. N.-Orleaus te R'dam.
Maasdijk, v. R'dam n. Boston en Philadelphia, pass,
24 Juni Lizard.
Schiedam, v. R'dam n. Br.-Indië, pass. 22 Juni
Perim.
Maartensdijk vertr. 25 Juni v. R'dam n. Havana,
via Antwerpen.
HollandZuid-Aïrika Lijn.
Oostdijk, v. R'dam n. Z.-Afrika, vertr. 21 Juni v.
Las Palmas.
Kon. West-Indische Maildienst.
Crynssen arr. 25 Juni v. W.-Iudië te IJmuiden.
Venus arr. 26 Juni v. W.-Indië te A'dam.
-av
Stoomvaartmaatschappij Oceaan.
Teiresias, v. Shanghai n. A'dam, arr. 23 Juni te
Colombo.
Java Pacific Lijn.
Tjisondari, v. San Francisco n. Java, vertr. 22 Juni
v. Kobe.
JavaChinaJapan Lijn.
Tjibodas vertr. 23 Juni v. Shanghai n. Java.
Haven te Nieuwcdiep.
24 Juni:
Vertrokken van Amsterdam naar Harlingen
het Duitsche s.s. Amerika met lichter O.
Vertrokken van Harlingen naar Londen het En.
gelsche s.s. Tern.
Vertrokken van Goole naar Harlingen het Ned.
s.s. Schokland.
Vertrokken naar Hamburg het Duitsche s.s.
Santa Theresa, gesleept door 2 Duitsche sleep-
booten Enak en Direktor Moerck.
25 Juni:
Aangekomen van Londen en vertrokken naar
Harlingen het Engelsche s.s. Heron.
Aangekomen van Huil en vertrokken naar Har
lingen het Engelsche s.s. Auricula.
Aangekomen van Rotterdam, bestemd voor de
Zuiderzeewerken de Nederl. Hopper Mars.
Burgerlijke Stand der gemeente Helder
van 24 en 25 Juni.
GETROUWD: J. Kramer en A. Pasterkamp; A.
J. Bais en P. Prins; J. J. Schenkels en H. Koop
man.
BEVALLEN: A. RavenDoorn, z.; G. A. Rabe-
nortEekman, z.; B. Obbes—Keitz, d.; J. H. M.
de Vriesvan Amstel, d.; H. WesterlakenCamp-
horst, z.; J. A. C. A. FaasMittendorff, z.; L>.
ColijnKoopmans, z.
OVERLEDEN: P. M. Schol, 55 jaar; F. Boëse-
ken, 3 jaar; P. Lanser, 57 jaar.
MARKTBERICHTEN.
Broek np Langendijk, 25 Juni.
Schotsche muizen 1215, koksianen 12.90
13, duken 10.70—12.90, schoolmeesters 12.10
14, gladblaadjes 15.9016.60, drielingen 4.60
7.90, kleine dito ƒ1.701.80 per 100 K.G.; bos
wortelen 3.50—5.50 per 100 bos.
VISSCHERIJ BERICHTEN.
24 Juni. Aangebracht door 23 korders; 330 ton
gen p. stuk 0.75; 1480 middeltongen p. stuk ƒ0.40
a 0.50; 1840 kleine tongen p. stuk 0.15 a 0.20; 24
tarbotten p. stuk 3 a 5; 18 kisten zetschol p.
kist ƒ11 a 15; 66 kisten kleine schol p. kist f 6
a 12; 36 kisten pietermannen en poonen p. kist
8 a 9; door roggevisschers75 roggen p. stuk
0.65; door geep visschers15 tal geep p. tal f 7.50
a 8.50.
25 Juni. Door 1 Deensche motorkotter E 408:
140 kisten schelvisch p. kist 5.50 a 8; 145 kisten
kleine schelvisch p. kist 3 a 6; kabeljauw en
vleet voor 30; 4 kisten zetschol p. kist 13;
door roggevisschers300 roggen p. stuk 0.60 a
0.70; door 28 korders: 220 tongen p. stuk ƒ0.75:
1170 middeltongen p. stuk 0.40 a 0.50; 1530 kleine
tongen p. stuk 0.15 a 0.18; 42 tarbotten p. stuk
2.50 a 4; 14 kisten zetschol p. kist 15 a 17; 88
kisten kleinè schol p. kist 5 a 9; 32 kisten schar
p. kist ƒ4 0 6; 10 kisten pietermannen en poonen
p. kist f 8.50 a 12; door geepvisschers38 tal geep
P. tal ƒ7.70 a 8.55.
WAT DE KRANTEN ZEGGEN.
Nieuwe diplomatie.
Eno heeft het in de „Nieuwe Courant"
over de „nieuwe diplomatie", tot uiting ko
mende in den boycot van Hongarye door
het Internationale Verbond van Vakver-
eenigingen te Amsterdam.
Dit besluit, zegt hy, wyst den weg, dien
men tot nu toe niet wist te vinden!
Zoodra het een of ander in de interne
aangelegenheden van een volk ons niet be
valt, doen wy dat gansche volk in den ban.
Het is eenvoudig als Columbus' goochel
toer met het ei. Maar er is aanleiding om
te vragen of dit nieuwe middel niet beden-
kelyker is dan de oude kwaal, die het be
strijden wil.
De oude geheime diplomatie verwekte
als men haar dan de schuld van alle inter
nationale rampen wil geven slechts af
en toe een oorlog. Maar als de met het Am-
sterdamsch besluit ingevoerde nieuwe en
allerminst geheime diplomatie algemeen
aanvaard mocht worden, zullen de boycots
niet van de lucht zijn. Vandaag doet de ar
beiderswereld een land in den ban, omdat,
naar haar oordeel haar klassegenooten daar
onredelyk behandeld worden. Morgen
spreekt een meer conservatief getinte staat
over zyn nabuur den boycot uit, omdat daar
een, naar zyn meening ongerechtvaardigde
staking is uitgebroken, of de progressie in
de belastingen, naar zijn smaak, wat sterk
is opgevoerd.
De „geheime" diplomatie had, by al de
gevaren, die haar aankleven, althans dit
voordeel, dat zy zoo lang mogelyk ver
meed, dengeen, van wien zy iets verkrijgen
wilde, in opspraak te brengen, zoodat een
toegeven zonder al te sterk gevoel van ver
nedering mogelyk bleef.
De boycot heeft, behalve de bezwaren,
dat hy het economische leven op de beden-
kelykste wyze kan verstoren, dikwyls ook
juist hen treft, die men wil helpen, ook nog
dit nadeel, dat hy een tegemoetkomen aan
de bezwaren, waarom de boycot is uitge
sproken, moeilijk, zoo niet onmogelijk
maakt.
Misschien heeft de geheime diplomatie
nooit een zoo welsprekende verdediging
gevonden als in dit Amsterdamsche besluit.
Kinderrechters.
In het weekblad „De Amsterdammer"
schryft mr. D. J. Wackie Eysten:
Het zal dus binnenkort komen, tenminste
wjj willen het hopen, tot de benoeming van
kinderrechters. Daarby zal de Regeering
natuurlyk te letten hebben op voldoende
juridische kennis en bekwaamheid van den
te benoemen ambtenaar, maar vooral niet
minder op eigenschappen van hoofd en
hart. Ancienniteitsrechten en neiging om
een rechtelyk ambtenaar om eenigerlei re
den vooruit te helpen, mogen zeker niet in
aanmerking komen. Er moeten bewyzen
zyn, dat de a.s. kinderrechter liefde en be
langstelling heeft voor het kind, dat hy in
de praktyk de werking der kinderwetten
geleerd heeft, veel met kinderen heeft om
gegaan, paedagogische bekwaamheid bezit
en wat ik zou willen noemen „gezicht" op
kinderen heeft, hen weet te doorgronden en
met hen mee te leven.
Heeft men by uitstek deskundige en in
alle opzichten bekwame kinderrechters be
noemd de keuze zal moeilyk zyn! dan
zal hooger beroep van hun beslissingen op
het gerechtshof, zooals het wetsontwerp
voorstelt althans voor byna alle soorten be
slissingen kunnen vervallen.
De Regeering betoogt zelve, dat „byzon-
dere ervaring in kinderzaken niet mag
worden verondersteld by een gerechtshof
aanwezig te zyn". Handhaaft men het hoo
ger beroep, dan komt men immers weer
terug, voor een deel, tot de soort recht
spraak, waarvan de nadeelen voor kinderen
onvoorwaardelyk erkend worden en wordt
het werk van den kinderrechter partieel
weer vernietigd. Het maken van eenige uit
zonderingen is natuurlyk te verdedigen.
Nieuwe Uitgaven.
Ontvangen; „Strijdkreet". Officieel orgaan van
hot Leger des Heils in Nederland. 34e jaarg., No.
25. Met tal van portretten en illustraties. Prijs
71/» cent.
Geïllustreerd Gemeenteblad, le jaarg.. No. 10.
Met photo's. portretten, etc. Prijs 8.40 per jaarg.
fr. per post.
Nationale Bond Handels- en Kantoor
bediende-" „Mercurius".
Gevraagd, zoo spoedig moge
lijk, een flinke Dienstbode of Hulp
in de huishouding, v. g. g. v. Zich
aan te melden tusschen 7-9 uur
n.m., Weststraat 45.
DAMES MODE-ARTIKELEN.
Gevraagd een flinke Juffrouw.
ter assistentie in de Zaak, bekend
met naaien en genegen in eene
kleine huishouding behulpzaam
te zyn. P G. Intern.
Brieven onder Nr. 812, aan het
Bureau van dit blad
Gevraagd een Waschvrouw
die genegen is een wasch van
drie personen by zich aan huis
te behandelen, (geheel klaar of
droog toegeslagen thuis)
Adres: Bureau van dit blad.
WORDT GAARNE GELEVERD DOOR
Verschenen is het jaarverslag over 1919 van bo-
vengenoemden bond. Het jaar 1919 wordt een jaar
van stijgende beteekenis genoemd voor de vak
actie, een stijging van het ledental, die dit hijkans
verdubbelde. Het is ondoenlijk van het omvangrijke
boekdeel iets te vermelden; zoodat wij volstaan
met deze korte aankondiging.
Zeevaartkundige Lessen voor de le
klasse van Zeevaartscholen, Visscherii-
scholen en zelfstudie, door F. F. A.
Cedée.
Volgens den titel is dit werkje bestemd voor de
le klasse van Zeevaartscholen en Visscherijscho
len. Vandaar dat de leerstof op zeer elementaire
wijze is behandeld. Door deze wijze van behande
ling heeft de schrijver op sommige punten niet
altijd de begrippen zoo scherp omlijnd als bij het
Onderwijs aan do Zeevaartscholen regel is. Voor
iemand, die zijn Zeevaartkundige kennis niet ver
der uitbreidt, dan het peil van dit werkje, is dit
geen bezwaar. Voor leerlingen van de le klasse
van Zeevaartscholen, die toch hun studie voortzet
ten in een 2e klasse en later voor de Staatsexamens
voor Stuurlieden, zal een herziening en scherpere
bepaling van de eerst geleerde begrippen vaak
noodig zijn.
Waar een oppervlakkige beschrijving van kom
pas en octant voorkomt, is het eenigszins zonder
ling, dat nergens is besproken hoe men de verheid
bepaalt. Handlog en patentlog worden nergens ge
noemd. Wordt het werkje bij de lessen aan een
school gebruikt, dan komen deze instrumenten bii
de mondelinge toelichting en bespreking zeker wei
ter sprake en is het gemis in het boek niet van
zooveel belang. Zal het echter bij zelfstudie ge
bruikt worden, dan is er een hiaat in de methodi
sche behandeling. Ook bij andere onderwerpen zal
dikwijls mondelinge toelichting noodzakelijk zijn,
waaronder de geschiktheid voor zelfstudie lijdt.
Waar de schrijvers op blz. 5862 de waarne
mingen behandelt „omstreeks den waren middag
aan boord van kleinere schepen", is hij wel ge
waagd in zijn conclusies. Waar hij spreekt van
„kleinere schepen", bedoelt hij schepen, die geen
tijdmeter varen en men dus op waarnemingen is
aangewezen, zooals hier beschreven.
Bij scherpere metingen, waarbij grooter nauw
keurigheid dan op volle minuten wordt bereikt,
en de becijfering van de verbeteringen nauwkeu
riger wordt verricht, zal een nauwkeurige tijds
bepaling in deze omstandigheden twijfelachtig zijn.
Temeer nog in de gevallen, die de schrijver aan
haalt, waarbij de onvermijdelijke fouten in de
metingen (afgezien van de afronding bij de bere
kening, doordat de gebruikte tafels alle verbete
ringen op volle minuten geven) grooter kunnen
zijn dan de rijzing of daling van de zon in één
tijdminuut.
Waar de schrijver op blz. 5862 de waarne-
invoert op blz. 60 en 62 als het gemiddelde van
gegiste en berekende breedte, kan dit door niets
gemotiveerd worden. Neemt men het laatste voor
beeld op blz. 62, dan zou het aannemen van een
fout van lOm in de aanwijzing van het horloge
nog niet door den schrijver aangenomen „waar
schijnlijke"' breedte opleveren. En het aannemen
van dergelijke fouten in de tijdsaanwijzing maakt
de geheele observatie waardeloos. Alleen zou men
kunnen zeggen, dat men zich zeker op lager
breedte dan 55°51' bevindt.
Afgezien van het behandelde op blz. 58—62, kan
het boekje zijn nut hebben bij het onderwijs voor
visscherij en kleine vaart. De hoofdzaak daarbij
blijft echter de routine in het uitvoeren der be
werkingen, dus het maken van veël cijferoefenin-
een en toepassingen. Het zou dus niet ondienstig
geweest zijn als daarvoor meer materiaal in het
boekje was gegeven.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid van de redactie).
Geachte Redactie.
Zou ik even van Uwe gastvrijheid gebruik mo
gen maken'? Bij voorbaat veel dank.
Ik wenschte dan eens dringend de aandacht te
vestigen op een vereeniging van menschen. die het
waarachtig heil van het menschdom beoogen, n.1.
liet comité tot bevordering van geneeskundig oii-
dezock vóór het huwelijk (secretaris van dat
comité is de heer G. J. Rolandus, Anna Paulowua-
straat 49, Derf Haag)
Waar tal van vereenigingen ontstonden ter be
strijding van bestaande kwalen, als: t.b.c., ontucht,
drankzucht, geslachtsziekten, wordt hier bedoeld
voorkoming van het kwaad.
Voorkoming van ziekten als gevolg van weder-
zijdsche besmetting of van erfelijkheid. En waar
tal van vereenigingen zich tot taak stellen: be
scherming van vrouwen en kinderen (moederzorg
zuigelingenzorg, enz.), wordt hier bedoeld: be
scherming van onwetende vrouwen tegen besmet
telijke ziekten, bescherming van onschuldige kin
deren tegen den geboortevloek. als gevolg van
verkeerdheden hunner ouders. Hier wordt bedoeld
beveiliging van het jonge leven reeds vóór
k
de geboorte.
Beter het kwaad voorkomen, dan genezen, a 1 s
er later van genezen sprake kan zijn!
Zorgeloos en ondoordacht worden veelal de hu
welijken gesloten ziekenhuizen en sanatoria
liggen meer dan vol daar rusten de lijders aan
geërfde kwalen en ziet weer in 't gewone leven
terug trouwen ze en planten zich voort. Voo.r
die kinderen komen wel weer nieuwe sanatoria.
De meest besmettelijke, de grootste kindermoor
denares. is van alle de syphilis. Hoevele onschul
dige slachtoffers deze dagelijks maakt, is niet bii
benadering te zeggen. Reeds is op verschillende
manieren op deze vreeselijke ziekte gewezen. Wie
kent niet de film: „Mogen we zwijgen?" In i rauk-
rijk werd een tooneelstuk opgevoerd, dat geweldige
ontroering veroorzaakte, 't Betrof een huwelijk,
dat tot stand kwam, ondanks de ernstige waar
schuwing van den dokter. Vreeselijk, dat in zulke
gevallen de dokters zijn gebonden door den ambts
eed. Dat ze slechts den patiënt mogen waarschu
wen. En als dan die waarschuwing niet wordt op
gevolgd en willens en wetens een ander leven of
meer andere levens worden opgeofferd? Dat ge
beurt, gebeurt helaas maar al te veel.
Behalve de geslachtsziekten zijn daar tal van
andere kwalen, welke zonder voldoende behande
ling gevaar opleveren in het huwelijk: tubercu
lose, alcoholisme, suikerziekte, vallende ziekte,
enz. In vele gevallen zou het huwelijk slechts be
hoeven te worden uitgesteld.
Van wantrouwen zou geen sprake zijn. als ge
neeskundig onderzoek vóór het huwelijk een
algemeene maatregel werd. En wat het
bezwaar betreft, dat men wel eens aanvoert, als
zou de instelling van een zoodanig onderzoek on
wettige verhoudingen in het leven roepen dit
kon alleen zijn als er van huwelijksverbod
van staatswege sprake was. Doch dit beoogt
het comité niet. Het hoopt, dat het zal worden
volkszede, dat ieder zal inzien het groote nut
en zich vrijwillig aan een keuring onderwerpt, het
als een zedelijken plicht beschouwt. Het moet
gewoonte worden.
Aan de vrouwen, de aanstaande moeders, de taak
om hierin vóór te gaan! Geen preutsche schaamte
weerhoude haar in 't belang van haar ongeboren
kinderen.
Het bestuur van de afd. Helder der Ned. Vereen,
van Staatsburgeressen, op wier verzoek ik deze
week een lezing hield over bovenstaand onder
werp, was met al de aanwezige leden na arioop
van oordeel, dat het comité daadwerkelijk dient
gesteund te worden en wenscht ai het hare te doen.
om tot een goed resultaat te komen; verzoekt
daarom ieder die belangsi.elt in 't welziju van zun
medemenschen en de actie wil steunt,, i't z„ door
het stichten vau een piaatsei. k comité. h«-U„ „.eer
in 't algemeen het laniloomung ,e men dieneuj
zijn thaarj kaar.je le -e..uc.. aan de presidente
der aideèüng der v eroen. v. otaatsuurgerosseu.
,Vievr. v. V liet— W ickel. Hoogstraat, tleider.
Met dank voor de plaatsing,
G. H. A. v. d. HULST—HEEROMA.
LAATSTE BERICHTEN.
Amsterdam, 26 Juni. De politie alhier
heeft gearresteerd den secretaris-penning
meester van de landelyke federatie van den
Meubelmakers- en Houtbewerkersbond H.
A. Kroes, die ten nadeele van genoemde or
ganisatie 3200.verduisterde.
Danzig, 26 Juni. De havenarbeiders zyn
in staking gegaan.
Weenen, 26 Juni. De Engelsche, Fransche
en Italiaansche gezanten hebben geconfe
reerd met Renner over den boycot van Hon
garye. Renner hoopt in de Maandag te hou
den conferentie tot een gunstig resultaat te
zullen komen.
Burgerlijke Stand der gemeente Texel
van 19 t.m. 25 Juni 1920.
GEBOREN; Trijntje Johanna, d. v. Jan Dob
en Antje Visser; Johanna Pieternella, d. v. Grabel
Willem van Santen en Jannette Grietje Roeper;
Abraham, z. v. Klaas de Ridder en Geertruida
Maria Engel; Marius, z. v. Klaas Burgman en
Maria Stuijf.
ONDERTROUWD: Ijetze Alkema en Jannette
Maat; Eeike Hattuma en Dina Koorn.
BEVALLEN van een levenloos kind: Elisabeth
Verplanke, echtg. van Cornelis Jacobus Vinke.
GEHUWD: Pieter van der Vis en Pietje van
der Vis; Simon de Jager en Catharina Marie
Eelman.
GEVONDEN: een kinderkous, een sleutel.
