1
Tweede Blad.
Gemeenteraad van Helder,
VAN DONDERDAG 21 OCTOBER 1920.
op Dinsdag 1® October.
Aanwezig alle leden.
Nadat voor 'kennisgeving ls aangenomen
Goedkeuring van Ged. Staten op de Raads
besluiten tot heit doen van betaling uit den
post voor Onvoorziene Uitgaven der Begroo
ting. dienst 1920, en tot vaststelling der 2e
suppl. Begrooting, dienst 19-0,
wordt voortgegaan met de
Bespreking gasprijzen. (Voorstel Borkert
c.s. om den gasprijs met 8 oent te verlagen).
De heer Borkert, die hier allereerst het
woord over verkrijgt, wil even uiteenzetten,
waarom hij in de vergadering van j.L Vrijdag
der Commissie afwezig was. Dit was het ge
volg van een misverstand; de op die verga
dering gewekte indruk alsof de geheele oom-
imissie voor epr.'s voorstel was, was onjuist.
De argumenten der tegenstanders van gas-
prijsverlaging zijn niet ontzenuwd, integen
deel heeft de nieuwe calculatie spr.'s mee-
hing versterkt Vandaar, dat spr. thans een
beroep doet op den Raad, om de bezwaren,
die spr. tegen verhooging heeft, goed onder
de oogen te zien.
De heer Van Breda deelt namens de
meerderheid der Oommissie mede, dat deze
de noodzakelijkheid van eene verlaging niet
inziet, hoe zeer het bejammerend, dat de
gasprijs zoo 'hoog is. Zelfs hij, die de vorige
week nog aan de zijde van den heer Borkert
stond, moet thans wel bekeerd zijn als hij den
verliespost over Juli en Aug. ziet. Gaat de
Raad thans op verlaging in, dan begeeft hij
zidh op gevaarlijk terrein, want dan wordt
een aanvang gemaakt met de verdeelang der
geraafnde winst van 85000.Ook het Col
lege meent spr., zal wel geene medewerking
daartoe verleeneu.
De heer Staalman wenscht, na afloop
deT stemming over dit voorstel, een nieuw
voorstel in te dienen voor het benoemen van
een Commissie van onderzoek, die na zal
gaan op welke wijze wij aan de hooge gas
prijzen zullen ontkomen.
Den heer B o k is in de laatste Commissie
vergadering gebleken, dat zijn argument van
den vorigen keer om verlaging voor te stel
len, na het daar gehoorde vervallen is, omdat
in de cijfers van den administrateur de af
schrijving voor de ovens niet zijn begrepen,
en het nadeelig saldo thans moet Worden in
gehaald.
De heer D e G e u s constateert met genoe-
gen <löt d© h$er Bok tot dit fmd©r inzicht is
gekomen. De vorige maal was de Raad on
voldoende ingelicht, thans is nadere toelich
ting van den administrateur gegeven, bpr.
geeft in overweging niet verder over de zaak
uitteweiden, maar den heer Staalman te ver
gunnen zijn voorstel in te dienen, hetwelk
spr. gaarn© ondersteunon zal. Als ©r thans
minder gas wordt afgenomen, ligt dit geens
zins aan de prijzen, maar meer aan de ver-
houdingscijfers. Het dure gas wordt onvol
doende afgenomen en spr. aoht het beter tot
een andere prijsverhouding te komen. apr.
zal daarom tegen het voorstel-Borkert stem
men.
De heer DeZwart,dle reeds ln de Held.
Courant zijn meening heeft uiteengezet,
vindt thans geen aanleiding nogmaals op de
discussies in te gaan. Uitvoerig betoogt spr.,
dat eene prijsvermindering of -verhooging
aan de netto winst van het bedrijf niet af- of
toedoet. Door het besluit om den gasprijs te
verhoogen, draaien we onze eigen verorde
ning den nek om en spr. begrijpt niet hoe de
heer Bok zoo van standpunt veranderd la
De heer Adrlaanse weerlegt dit be
toog. Met de cijfers bewijst spr., dat de af
schrijving van de 10% bijna het,geheele uit
gegeven geld in zich opneemt. Men bezwauit.
de verbouwing met een renteverlies van ruim
84000.—. Spr. heeft den administrateur per
soonlijk eene nleuiwe berekening gemiagu,
die wet minder krap was opgezet. De in l9lts
geraamde winst van 80000.— werd een ver
liespost van 5200.-, in 1919 werd slechts
16000.— ontvangen, terwijl in het le hall-
jaar 1920 in plaats van de geraagde ƒ17000.—
slechts 11000.— ontvangen wérd, waarvan,
na afschrijvingen van verliesposten, etc.,
sleohts 8000.— overbleef. Hoe men met deze
cijfers voor oogen nog den moed heeft eene
verlaging voor te stellen, begrijpt spr. niet.
Wij zijn thans, door de stakingen in Enge
land, en den geheelen polltieken toestand, in
een zwakke positie, en bovendien wijst de
praktijk uit, aat er tegenvallers ln het bedryi
zijn. Zouden wij gedurende een paar maan
den wellicht wat lager cijfers kunnen houden,
dit moét lmmera toch weer ingehaald worden.
Den vorigen keer is de zaak van alle kanten
bekeken.
De heer Verstegen: Den vorigen keer
la naar aanleiding van het rapport van den
administrateur der bedrijven eene discussie
opgezet, waarna het voorstel tot verlaging
verwezen werd naar eene Commissie voor de
Bedrijven. Deze heeft erover vergaderd en
een nieuw rapport is opgesteld, onderteekend
door den administrateur en den directeur der
gasfabriek. Dit nieiuwe rapport wijkt princi
pieel lijnreoht af van het eersto. In het eersje.
werd gesproken van eene maandelijksohe af
schrijving van 6610.- op de ovens, in hst
tweede wua geen sprake van eenige afschiy-
vlng, maar stond, dat dit bedrag gebruikt
moest worden om de geraamde winst
naderen. Hoe zit dat? vraagt spr. Toen den
administrateur gevraagd werd, welk rapport
is nu het goede, liet eerste of het tweeae,
antwoordde hij: ik handhaaf ten volle mijn
eerste rapport, maar ik ben ambtenaar.
M.a.w. er is gezocht naar een motief om ae
zaak ongunstiger voor te stellen dan noodig
was. De zaak is verkeerd voorgesteld, het
is principieel fout eene prijsberekening te
maken van een product in een nieuwe fa
briek, die nog niet in werking is. Wij moe
ten daarbij rekening houden met het rende-
.nent der oven®, etc. en eerst als alles op de.
nieuwe ovens drukt, kunnen wij een en
ader nagaan. Het gaat niet aan in het last-
/Geio ^!?1,200 ™ar eens een bedrag van
den aan h p i 8c, ^ven- Laat ons vasthou-
trateïï h raPP°rt' fat de adminis-
werken l en thans verlagen. Wij'
van S prSTc!"" a,Iiam"
vln<it d« beschou-
dit kl »f c k0rnen J«i8t. Alleen
rpn' 1? ,heer Verstegen ons garandee-
imm w<^ 85000-— winst maken? Dat kan
immers niemand. Die 6610,- dient te blij-
ven gereserveerd om daarmede aan onze
Jïïh ,.k?men- 1)6 begrooting is te optimis-
2men nog nl€t aan di® winst van
50l00'~- Spr. concludeert, dat de politiek
van het College voorzichtiger is dan die van
Ver8te»en c.s. Hoezeer spr. het
ook bejammert, - hij kan thans onmogelijk
medewerken aan een gasprijsverlaging.
™i?n, b661" Staalman valt het thans
moeielijk eene beslissing te nemen. Het is
van groot belang voor de gemeentenaren dat
zij weten wat ze voor het gas moeten beta
len. De vorige maal heeft spr. er op gewe
zen, dat wy plotseling voor eene vraag wer
den gesteld. Toen heeft de heer Verstegen
gezegd: gij kunt van uw recht als raadslid
gebruik maken om vragen te stellen. En nu
komt de heer Verstegen verklaren de cijfers
van den heer Adriaanse niet te kennen. Maar
die had hij toch ook kunnen krijgenI Als nu
vanavond de cijfers van de Centrale Boek
houding door het College in een hoek ge
worpen worden, is het wel moeilijk zijne
stem te bepalen. Spr. zal dus voor het voor
stel B. en W. stemmen, omdat wij ons te
houden hebben aan het raadsbesluit, waar
bij aan dit ooilege machtiging is verleend
den gasprijs te regelen. Mocht de heer De
Geus niet met een voorste! willen komen
om die bevoegdheid aan het College te ont
nemen, dan zal spr. dat doen.
De heer De Geus protesteert tegen de
wijze waarop de heer \erstegen een hoofd
ambtenaar der gemeente beschuldigt als
zoude deze er zich toe leenen een verkeerd
beeld te geven van den toestand. W.at moet
de Raad nu doen? De heer Verstegen moet
dan het eerste rapport geheel aanvaarden,
niet gedeeltelijk.
Naar aanleiding van dit verwijt vraagt de
heer De Zwart schorsing der discussies
en comité-generaal, waarin spr. zal aantoo-
nen, dat wij het recht hadden te spreken
zooals wij deden.
Na h<4opening deelt de Voorzitter
mede, dat na gehouden besprekingen, de
Raad tot de conclusie gekomen is, dat door
een misverstand onjuiste dingen zijn"gezegd.
De heer Zondervan zet uiteen, dat de
Raad het recht heeft na 1 October nieuwe
tarieven vast te stellen.
De Voorzitter meent, dat het niet
aangaat na drie maanden proef, die geen
resultaat hebben gehad, die proef als afge-
loopen te beschouwen.
De heer DeGeus constateert uit de no
tulen, dat de heer Biersteker sprak van Oct.
Het voorstel B. en W. werd ongewijzigd aan
genomen.
wordt nog wat gediscussieerd,
totdat de heer Van Os voorstelt de discus
sies te sluiten, en het voorstel-Borkert cs.
om den gasprijs met 8 oent te verlagen ln
stemming komt. Het wordt verworpen met
de stemmen der heeren De Zwart, Sohoeffe-
frstegeiV, Zomtervan, Kuiper,
Heyblok, Borkert en Boogaard vóór.
De heer Schoef f elen berger wenscht
thans voor te stellen de prijzen voor hen die
gas betrekken over één meter (kook- en
Lichtgas) deze voor de helft te berekenen als
kook-, voor de andere helft als lichtgas. Op
\oorstel van den Voorzitter zal dit wor
den gerenvoyeerd naar de Commissie voor
ae Bedrijven om advies.
prijzen °r<*e 18 11x8118 Bespreking melk-
De heer Zondervan vertrouwt, dat deze
discussies niet zooveel tijd in beslag zullen
nemen als die van het gas, te meer niet, om-
^Le^g^n,e voor8tÜll6n zUn g^aan. Spr.
wijst op de hooge prijzen van vele artikelen
Speciaal de melkprijzen zijn veel hooger dan
e ders. Spr. noemt enkele melkprijzen van
p aatsen in den omtrek. Waar gaat het op
die manier heen? vraagt spr. Nu de gaspriis
verhoogd is, zal ook de petroleumprijs wel
weer omhoog gaan. Is het speciaal Hel-
dersoh, zulke prijzen te vragen? Heel wat
melk wordt van Texel aangevoerd, en daar
betaalt men 14 oent. De boeren dreigen de
inelk naar de fabrieken te zullen zenden
mua^daf5 26 hoogstens 16 oent. De'
schuld zit bij de slijters, die de handen in
een hebben geslagen en den prijs hoog hou
den. Onlangs is aan de gemeente-werklieden
eene loonsverhooging van 1.- toegekend.
alLeen door de prijsstijging van
verschillende verbruiksartlkelen moet een
gezin van 5 personen thans al ƒ2.— p(.r
week meer betalen op zijn huishouden. Van
gemeentewege kan niet veel gedaan worden
els de regeering niet ingrijpt. Spr. vraagt
wat B. en W. zullen doen als het 1 Novem
ber ls en door het Rijk prUzen zijn vastge
steld. Kunnen dan de prijzen goedkooner
worden? Spr. hoopt op desbetreffende voor
stellen van het oollege.
De heer Heyblok heeft In de raads
vergadering van Augustus vragen gesteld
®y,er. d? duurtf- B- en W. meenden niet
plaatselijk te kunnen ingrijpen. Thans stij
gen de prijzen der allereerste levensmidde
len met den dag. de melk gaat met een
sprong omhoog van 18 op 25 cent. Is dat
een ernstige wijze van doen? vraagt spr
In een uiterst gezellige vergadering van
veehouders werd aan het eind de melkpriis
gebracht op 25 oent. De regeering schijnt er
weinig aan te doen; zelfs de katholieke en
christelijke arbeiders jaagt zij tegen zich ln
het harnas. Steeds werd er geschermd met
JuiS? ng; dat d« regeering in de goede
nchting werkt, maar het tegendeel is waar
De gemeente dient hier in te grepen. Men
Kan, naar spr. meening, beter het belasting-
papier opvoeren dan eeiï prijspolitiek toela
ten als thans plaats heeft. Op deze wijze
arbeiders^ regeering anarchie bij de
De heer Staalman: De heer Van Os
interrumpeerde daareven: propaganda-
avond Spr. is het daarmede eens.'We had-
v'nv 'l u6, bespreking allerminst zooiets
/<?/T k i h£?rt °°k nlet onze taak
dit te bespreken. Wij zitten hier uitsluitend
voor de belangen van Den Helder, niet om
over de politiek der regeering te debattee-
ren. Spr. vindt het nogal onnoozel om deze
zaak hier tor sprake te brengen, omdat wij
er niets aan doen kunnen. Tenzij we zou
den willen terugkeeren tot de distributie, en
dat is toch, om verschillende andere redenen,
niet gewenscht. Wel is spr. te vinden voor
loonsverhooging. Ga met uw arbeidersorga
nisaties, aldus roept spr. den heeren sociaal
democraten toe, te keer tegen hen, die aldus
de prijzen opdrijven, maar een uiteeiEetting
waar hem de schoen wringt, hebben wij
niet gehoord*
De heer G r u n w a 1 d licht den heer Zon
dervan in over den suiker- en petroleum
prijs. Suiker is hier 100 pet. en meer lager
dan ln het buitenland, en de prijs der petro
leum wordt in Amerika bepaald. Zelfs de
regeering kan daarbij niet eens ingrijpen.
Niet de gemeentewerklieden alleen lijden er
onder, ook alle andere inwoners. Is er niets
aan te doen, vraagt spr., dat wij melk van
elders krijgeif, zooals bijvoorbeeld Araster
dam, die tot zelfs uit Noord-Brabant melk
betrekt? Als de gemeente zelf den verkoop
ter hand neemt, wordt de melk nog duurder.
Laten we geen politiek debat houden maar
trachten den melkprijs omlaag te krijgen.
We moeten ons tot de regeering wenden
en vragen ons te helpen daarmee. De Boe
renbond alhier decreteert den prijs maar. Kan
er niet een audiëntie worden aangevraagd
bij den minister om te trachten melk van
elders aangevoerd te krijgen? Daardoor
worden de leveranciers hier gedwongen hun
prijzen te verlagen.
De heer Schoeffelenberger meent,
dat de eenige weg om tot prijsverlaging te
komen, is de stichting eener melkcentrale.
Er zijn hier veel te veel melkboeren, welk
getal met een oentrale wellicht tot 10 of 15
zou kunnen worden gereduceerd.
De heer Kuiper weet niet in hoever de
boeren verplicht kunnen worden hun melk
tot verminderden prijs te geven. Spr. meent,
dat in samenwerking met andere gemeenten
een landhuurcommissie ln het leven kan
worden geroepen. Groote landeigenaren
worden dan verplicht tot bepaalden prijs af
te leveren. Spr. wil aan de regeering daar
toe een voorstel doen.
De heer D« Geus zegt, dat met al dat
gephilosofeer we niets verder komen. De
melkprijs wordt bepaald door den productie
prijs van verschillende artikelen. En men
kan die niet becijferen, want deze houden
weer verband met de wereldprijzen. Het
gemeentebestuur kan daarop natuurlijk geen
invloed uitoefenen, en in de stichting eener
oentrale ziet spr. geen heil. Wel zou spr.
gaarne willen weten welke winsten gemaakt
worden. Als het waar is, dat de slijters 5 cent
per liter verdienen, is dat een buitensporige
winst, en dan zou spr. ingrijpen gewenscht
vinden.
De heer Van der Veer: Het is noch
aan het College, noch aan den Raad om den
melkprijs te bepalen. De minister garan
deert daf er geen tekort zal zijn aan melk.
Er is thans een kaasverbod, en elke boer
heeft moeten teekenen, dat hij bij eventueel
melktekort zal bijpassen. Maar zoolang er
geen tekort is, behoeven de boeren niet voor
171/» oent te leveren. Men kan onmogelijk
berekenen of de melik te duur is. Maar voor
een glas bier heeft men graag 20 cent over,
en niet voor de melk. Als men maar eenig
idee had wat er aan de productie vastzat, zou
men wel een ander beeld krijgen. Maar zoo
goed als anderen hebben ook de boeren het
recht van staking, en zij laten zich zeker niet
dwingen. Het is slechts de vraag of zij kun
nen leveren. Er is hier althans geen tekort.
De heer Zondervan: En Schagen dan?
Daar is de melk veel goedkooper.
De heer Van der Veer: Dat is niet te
vergelijken.'Persoonlijk lever ik de melk
ook voor 16 cent afgehaald. Schagen zit
rondom in de boeren.
De heer Borkert protesteert er tegen,
dat men spreekt van een duurtedebat waar
politieke motieven achter gezocht worden.
Spr. vraagt de heeren om ons kraohtig te
helpen teneinde te komen tot een goedkoo
per prijs. Wij willen aan nlemands recht
tornen, laat desnoods de regeering er geld
bijleggen.
De heer VanOs merkt op, dat de heeren
zelf begonnen met de regeering zwart te ma
ken. Daarop heeft spr, gezegd: ls het een
propaganda-avond?
De heer Heyblok zet het standpunt der
fractie nader uiteen. De poststaking is in dit
opzicht eene waarsohuwing geweest; zij kon
door de organisaties niet voldoende worden
tegengehouden. Duidelijk bleek, dat de men-
schen eenvoudig het hoofd niet boven water
kunnen houden.
De heer Verstegen beantwoordt de
verschillende sprekers. Den boeren is lof
toegezwaaid en er is gezegd: wij kunnen de
prijsregeling niet beoordeelen. Een Commis
sie voor Landhuur zou aardig zijn als de
boeren zelf niet tegen elkander opboden,
maar dit ligt bulten de competentie van den
Raad. Het komt hier op aan, dat de melk
duur ls. En de heer Van der Veer zegt, dat
ia* genoeg ls. Dat wisten we ook wel, maar
dat was ook de bedoeling niet. De bedoeling
was te zien of de prijs lager kon worden. Uit
de dlstrlbutlctijden wisten wé, dat er -een
prijsverschil tussohen zomer- en wintermeik
ls van 2 oent. Thans, nu er overvloed van
melk ls, en de koelen tot voor enkele dagen
nog ln de welde liepen, steken de boeren de
hoofden bijeen en verhoogen den prijs met
4 oent. Dat dat in een gezellige bijeenkomst
ls gebeurd, is alleszins begrijpelijk, want als
de boeren de macht hebben en met al-ge-
meene stemmen kunnen verhoogen, zuilen
ze wd in een prettige stemming komen. De
heer Van der Veer dreigde al inet staking,
en met voor de varkens werpen der melk.
Dat wijst toch wel op een gebrek in onze sa
menleving. Wat kan nu, vraagt spr., de ge
meente er aan doen? Spr. meent weinig. De
maatregelen van de regeering zijn bekend,
er is een kaasverbod, hetwelk 1 Deoember
ln werking treedt. Het College overweegt
zeer ernstig, wat gedaan moet worden, en
het zal niet nalaten voor een geregelde melk-
voorziening te zorgen. Misschien is met tact
nog wel iets te bereiken. Er is dus voor het
gemeentebestuur nog wel iets te doen. Er
is tot nog toe wat ins blaue hinein gespro
ken, maar het komt er op aan of het D. B.
alles zal doen om de prijzen te drukken.
Aanvoer van buiten ls zeer moeilijk en in
verschen toestand niet wel mogelijk wegens
de groote afstanden. Wij hebben daar Inder
tijd reeds een proef mede genomen. Wij
wachten thans de werking van het kaasver
bod af, dan zal het College zien wat er aan
de prijzen te doen is.
De heer Zondervan vraagt of de Raad
hot College kan machtigen eventueel een
blanco orediet te geven. Na eenige discussie
hierover toegestaan.
Voorschot woningbouw.
Voorstel inzake het aan de Marine-Wo-
ningbouwvereeniging „Algemeen Belang"
verleende voorschot, ten behoeve van den
bouw van 68 woningen aan de Bali- eü Java-
straat.
De heer VanOs meent, dat deze woning
bouw in het teek en der mislukking sta at.
Er zijn in de plaatselijke pers cijfers ge
noemd, die wellicht een verkeerden indnik
vestigen. Hetgeen ten opzichte van de uit
lating van den heer Grunwald omtrent de
8.— huur wordt gezegd, vindt spr. min.
Ware er nog wat aan te doen om de huren
te laten zóoals ze zijn, dan was het nog wat
anders. Maar er zijn onder die onderofficie
ren menschen met loonen van 60.—* tot
60.met een pensioen, op 45-jarigen leef
tijd, van 80.'t Moet een knap midden
stander zijn, die dit bereiken wil. Wat hier
omtrent in de krant geschreven is, lijkt naar
niets, bovendien wordt aan de winkeliers
nog eene bedreiging geuit omtrent nadeel
aan hunne zaken. Zij, die In de laatste jaren
zulke loonen hebben genoten, willen, dat
vele minder gesitueerden in de stad thans
in hun goedkoope huren bijdragen, men
schen, die zelf meer verwonen. Laten we dan
de huren naar draagkracht berekenen.
De heer Schoeffelenberger con
stateert, dat, hoe grooter de bijdragen wor
den, des te duurder de bouwkosten, gevolg
van het traineeren van den woningbouw.
Elke woning kost thans 1.97 aan exploita
tiekosten aan de gemeente, gevolg van het
beheer van den uitvoerder. Op de opmerking
van den heer Van Os antwoordt spr., dat'de
heer Grunwald gezegd heeft niet te zullen
opzien tegen een huur van 8.
De heer Grunwald betwist dit.
De heer Sohoeffelenberger: Cn
het, ook door de vrijzinnige partij ondertee
kend urgentieprogram wordt gesproken om
de woningen desnoods beneden kostprijs te
verhuren. De woningbouw in eigen beheer
is nu wel eene mislukking gebleken te zijn.
De heer DeGeus wijst er op, dat de soc.-
dem. altijd verwoede voorstanders van eigen
beheer geweest zijn. Eenige jaren geleden
was deze leus zelfs de inzet voor een ver
kiezingsstrijd; den heer Baak is zelfs de
vraag voorgelegd: zijt gij voor of tegen eigen
beheer?
De Voorzitter: Dwalen we niet wat af?
De heer De Geus wil alleen demonstree-
ren hoe de Raad ertoe gekomen is in eigen
beheer te bouwen. Er zijn intusschen dingen
gebeurd, die nietnand kon voorzien, ook de
aannemers niet, en de Raad heeft ten slotte
tot eigen beheer besloten. Nu is een onge
zonde toestand ontstaan, waar die huizen zoo
goedkoop zijn en de bewoners zoo bevoor
recht boven anderen. Bij de bouwvereeniging
in kwestie bestaat verzet om de huren om
hoog te voeren. Hoe staat het gemeentebe
stuur daartegenover? vraagt spr. Is het niet
beter, dat de gemeente zelf ingrijpt?
De Voorzitter wijst er op, dat hier
over een eigenlijke vormkwestie zulke lange
debatten gehouden worden, en dringt op
bekorting.
De heer Grunwald heeft absoluut niet
gezegd, dat best 8.kon worden betaald.
In tweede instantie heeft spr., in antwoord
op eene opmerking van den heer De Zwart
gezegd:
De Regeering zelf begint te eischen, dat
de huur zooveel mogelijk in overeenstem
ming wordt gebracht met de kosten van den
bouw. De Regeering deelt hier dezelfde in-
zlohten die door my naar voren zijn ge
bracht. Nu wil ik niet zeggen, dat ik het niet
wil aannemen, zoolang er nog door de Ge
meente wordt bijgedragen. Doch ik zou er
op willen aandringen, dat gehandeld wordt
in den geest, zooals hier gesproken is. Ik
wensch echter niet, dat de Vereenigingen
voor Volkshuisvesting de gangmakers zul
len zijn voor de verhooging der huren. Doch
er moet rekening worden gehouden met de
werkelijke toestanden. Alles is zooveel hoo
ger geworden; daardoor wordt ook de hui
zenbouw zooveel duurder. Waar de loopen
zooveel hooger worden, is het logisoh, dat de
huren ook belangrijk hooger worden. Het
gaat niet aan, om huizen te laten bouwen en
een groot deel van de exploitatiekosten door
de Gemeente te laten betalen. Daardoor moe
ten anderen, die ln nog mindere conditie
verkeeren, door middel van hun belasting
biljet, bijdragen.
De heer Heyblok merkt op, dat men
met inkomens van 42.— tegenwoordig nog
niet kan rondkomen.
De heer Van Os: De heeren onderoffi
cieren betalen tegenwoordig al vrijwillig
8.— huur, doordat ze hulzen aankoopen en
met hypotheekrente enz. komen zal tot dit be
drag. Spr. wenscht volstrekt niet de minder
gesitueerden laten betalen, komt er echter
tegen op, dat men in een plaatselijk blad
deze geschiedenis uitbuit.
De heer DeZvart replloeert. Er ls des
tijds getraoht deze woningen aan te beste
den. Maar de aannemers sneden eiken ter
mini van levering uit het oontraot, zij lieten
steeds na prijzen te noemen. Huurprijs naar
draagkracht acht spr. een lang niet gemak
kelijke puzzle. Men wordt dan gangmaker
ln de gemeente voor andere verhoogingen.
Daarom getraoht van de regeering een toe
slag te verkrijgen teneinde aan de moeilijk
heden te ontkomen. De huishuren moeten
over de geheele linie geleidelijk op hooger
peil worden gebracht, dat is de bedoeling.
Het voorstel wordt aangenomen.
Bouw Verpleeghuis.
wrstel tot het verleenen van een blanoo
crediet aan het Burgerlijk Armbestuur, voor
een onderzoek inzake den bouw van een
nieuw verpleeghuis.
Mevrouw V a n der H ui s t—Heer om a
vraagt of wel eens onderzocht is op welke
wijze de ouden van dagen beter onderge
bracht zouden kunnen worden zonder dat het
noodig is, dat tot een nieuw gebouw wordt
overgegaan. Spr. heeft een bezoek gebracht
aan het weeshuis, en haar is gebleken, dat
dit veel te groot is voor het doel. Er is over
vloed van ruimte, waarvan best wat zou kun
nen worden afgestaan voor de oude lieden
Spr. vraagt aan de leden van den Raad zich
hieromtrent ter plaatse eens te gaan ver
gewissen.
De heer VanOs merkt op, dat spr. ver
leden laar dit idee reeds geopperd heeft»
,v,k spr vond bet weeshuis te groot. Met
den wethouder Adriaanse heeft spr. toen de
kwestie bestudeerd, maar dit bleek niet zoo
erg gemakkelijk. De regenten van het wees
huis stonden er op, dat wor jongens
meisjes afzonderlijke vertrekken ^md®11
worden ingericht, en in dat geval zouden de
oudjes naar de bovenverdieping moeten.
Hoewel inderdaad te groot voor de weezen,
is het weeshuis nochtans veel te onvoldoen
de 'ngericht en is bet ongeschikt voor twee
doeleinden. Ook heeft men naar andere ge
bouwen omgekeken o.a. aan Sdhwabenbetm
gedacht, maar ook daarmede gelukte net
niet Dus bleef niets anders over dan '«en
crediet aan te vragen als thans is geschied,
voor voorloopige werkzaamheden.
Mevrouw Van der Hulst vraagt den
heer Van Os of deze het advies van d'-n
weesvader, van nul en geener waarde aoht
Deze toch heeft als zhne meening gezegd,
dat het beat kon, er zijn tal van vertrekken
over Bovendien neemt de gezinsverpleging
toe. In het Weeshuis zijn thans maar een
dertigtal weezen.
De heer VanOs antwoordt, dat de zaak
destijds van alle kanten ls bekeken. Wij zijn
eohter noodgedwongen op onze plannen
terug moeten komen, waaraan dagen besteed
zijn. Van een bezoek verwacht spr. weinig
resultaat. Het armbestuur acht zich voor
verdere vertraging van de zaak niet ver
antwoord.
De heer De Geus is niet tegen een
orediet, maar aoht het geven van een blanoo-
orediet overdreven. De Raad geeft dan abso
luut zijn recht uit banden.
De heer Bok geeft in overweging eens
een onderz<»k in te stellen naar de ge
schiktheid van 'het gebouw in de Jonker
straat, dat destijds voor dit doel is aange
kocht
De heer Verstegen vindt het verkeerd,
dat men het Armbestuur zou binden aan een
limiet Het is royaler, gezien de wijze waar
op het Armbestuur steeds de'gelden der ge
meente beheert geen limiet te stellen. Daar
mee houdt men de zaak noodeloos op, en wij
geven het thans ook wel duizenden guldens.
Spr. verbaast zich over mevr. Van der
Hulst, die de armen ln het Weeshuis wil
onderbrengen. Met zeer veel moeite hebben
we gedaan gekregen, dat een aantal zieken
verpleegsters daar onderdak hebben gekre
gen. Het Weeshuis ls grooter dan noodig is,
inderdaad. Maar de lokalen zijn nu eenmaal
niet in stukken te knippen. De ajmen zou
den dan naar boven moeten, en dat is voor
de oude luidjes minder gewenscht Inder
daad is het wenscheiyk eens te gaan kyken;
het zal noodig zyn de gehuwde paTen bijeen
te houden, zieken- en badzalen in te richten,
etc. Met bijbouw bederft men het een met
het ander en de zaak wordt er niet goedkoo
per op. Laat mevrouw Van der Hulst om
in haar eigen taal te spreken, niet op dit
stramien voortborduren, maar liever aan
dringen op een wat moderner armverzorging.
Den heer Van Os doet het genoegen,
dat de wethouder voor het armwezen in spr.
richting gaat Wat geldt Voor het Wees
huis, geldt veel meer voor de school in de
Jonkerstraat. De plaats hiervan is voor arm
huis zeer verkeerd, met die gasketels in da
nabyheid enz.
Met alg. stemmen aangenomen.
Presentiegelden.
Voorstel tot het toekennen van presentie
gelden aan leden der Oommissie van advies
voor den dienst der Arbeidsbemiddeling en
Werkloosheidsverzekering, wegens het bij
wonen van vergaderingen.
Aangenomen. De heer Staalman vroeg
of de plaatsvervangende leden ook presen
tiegelden krijgen. Wethouder Verstegen
antwoordde, dat dit alleen gegeven werd in
dien ze dienst deden, dus werkelijk als
plaatsvervangend lid optraden.
Vakschool voor Meisjes.
Voorstel om aan de Vereeniging Vak
school voor Meisjes voor Helder en Omstre
ken voor het jaar 1920 een verhoogd subsi
die te vejrieenen van 815187.
Aangenomen.
Gebruik schoollokaal.
Voorstel om aan de Vereeniging voor
noemd vergunning te verleenen tot ln ge
bruikneming van een lokaal van school 8.
Aangenomen na eene opmerking van den
heer Staalman omtrent de kosten van het
gas etc.
Noodpennlngen.
Voorstel tot aanschaffing van ironpn nood-
penningen voor muntgasmeters.
De heer Zondervan geeft in overwe
ging nog een 70000 stuks meer aan te ma
ken, omdat er og steeds te kort zijn. De
Voorzitter zegt, dat dit aantal aange
vraagd is door de administratie, en als het
noodig ls, zullen er wel meerdere worden
aangevraagd. Hierover worden nog eenige
Inlichtingen gevraagd en verkregen. Het
voorstel wordt vervolgens aangenomen.
Lantaarnopsteker*.
Voorstel betreffende opheffing van het
korps lantaarnopstekers en toekenning van
gretlftoatiln.
De heer Zondervsn vindt de pen
sioneering onvoldoende. Spr. wil aan deze
paar oude menschen het bedrag van hun
laatst genoten loon als pensioen uitkeeren.
De Voorzitter maakt daartegen be
zwaar, omdat hierdoor een preoedent zou
worden geschapen en men deze menschen
beter zou behandelen dan onze eerste amb
tenaren.
Aangenomen.
Conciërge School 8.
Voorstel betreffende toekenning van een
belooning aan den conolerge van school 8,
wegens het verrichten van meerdere dien
sten, ten behoeve van het onderwys aan de
Burgeravondschool.
Aangenomen.
Ontslag.
Voorstel om aan mej. E. S. Held eervol
ontslag te verleenen als onderwijzeres aan
school 5.
Verleend.
Vervolgagenda.
Adres van het bestuur van de afd. Helder
van den Algemeenen Bond van Gemeente-
personeel in Nederland, houdende verzoek
om aan Bak, Wulfers en Rood, destijds losse
werklieden in dienst der gemeente, het ver-
