JACK DE ZANGER
Familie-Bioscoop, Binnenhaven.
TOTOK en INDO
No. 5322
donderdag 11 november 1920
48e JAARGANG
feuilleton.
madame butterfly.
COURANT
BUrrfeNLAND.
DE VOLKENBOND.
De vergadering van den Volkenbond wordt
Maandag 15 November te Genève geopend. De
voorloopige agenda bevat 29 punten, waaron
der de volgende:
Instelling van een permanente organisatie
voor de hygiëne; Typhus; Controle op de uit
voering van de overeenkomsten nopens den
handel in vrouwen en kinderen; Controle op
de uitvoering der overeenkomsten nopens den
handel in opium ingevolge art. 23 van het ver
drag van den Volkenbond (op verzoek van de
Nederlandsche regeering); Instelling van een
permanente organisatie voor de kwestie van
verkeer en doorvoer, welke krachtens het ver
drag van Versailles tot het ressort van den
Volkenbond behooren; Voorstellen tot de ves
tiging van een permanent internationaal ge
rechtshof; Toelating van Staten, die niet voor
komen op de lijst van Staten, welke in het aan
hangsel van het volkenbondsverdrag tot toe
treding uitgenoodigd zijn; Beperking van be
wapening. Resolutie, aangenomen op de con
ferentie der ministers van staat en van buiten-
landsche zaken van Zweden, Noorwegen -en
Denemarken Voorloopige maatregelen ter
verzekering, in geval van nood, van het ge
bruik van het economische wapen van den
Volkenbond; Mandaten. Verantwoordelijkheid
van den Volkenbond ingevolge art. 22 van het
verdrag.
Van het Wrangel-front
Londen, 10 November. Naar de Times uit
Konatantinopel verneemt, brengen de bolsje-
wild zware artillerie op tegen Salkino, oip
den oostelijken isttomus van de Krim. Deze is
niet zoo sterk gemaakt als Perekop, dat thuinn
als onneembaar beschouwd wordt.
Polen en Llttauen.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de Pooleche
en de Lltausche regeering aan den raad van
den Volkenbond hebben laten weten, dat zl
een volksstemming ln de betwiste gebieden
onder toezicht van den Volkenbond aan
nemen.
IERLAND.
„De Star" verneemt, dat Sir Hamar Green
wood, de minister van Ierland, de volgende
waarschuwing heeft gekregen van J. V.
O'Connor, voorzitter van de vereenlgde Ier-
sche genootschappen ln Amerika: „Indien
er na 14 November nog represailles ln Ier
land voorvallen, zullen wij represailles tegen
de Engelschen hier te lande beginnen. Voor
eiken man, elke vrouw of elk kind, die na
bovengenoemden datum door de lafhartige
Engelische soldaten en politie-agenten ver
moord worden, zullen drie Engelschen in
Amerika moeten boeten."
Ten gevolge van de weigering van de En-
gelsohe regeering om subsidie te verleenen
aan Iersche openbare instellingen, die reke
ning en verantwoording aan de Britsche re
geering weigeren, is het krankzinnigenge
sticht te Ballènasloe niet meer bij machte in
zijn uitgaven te voorzien. Daarom is aan de
bloedverwanten van 1600 krankzinnigen ge
schreven, dat zij in de kosten moesten bij
dragen. Als geen voldoende inkomsten ver
strekt worden, zullen de lijders ontslagen en
zal het gesticht gesloten worden.
FTLJMBL.
Volgens berichten uit Fiume, heeft een
compagnie soldaten van d'Ahnunzio in dien
macht van 8 op 4 November het eiland San
Maroo tegenover Skoetari bezet. De soldaten
verschansten zich onmiddellijk om in staat te
zijn aanvallen af te weren.
Uit Fiume komt tevens het volgend be
richt dat een eigenaardig licht werpt op de
a.s. toenaderinjgis-oonferentie tusschen Italië
en Zuid-Slavië. Een Slavische compagnie in
fanterie zou in het Zuiden van het eiland
Eglia geland zijn, nadat eerst Italiaansche
troepen het eiland hadden bezet. Er werd
tusschen de soldaten der belde legers bloedig
gevochten.
DUITSCHLAND.
De smokkelhandel aan de grens.
Het „Berl. Tagebl." schrijft dat de smok
kelhandel aan de Duitsch-Nederlandsche
door
HULBERT FOOTNER.
voor Nederland bewerkt door
J. KUYLMAN.
19)
Ze ried hier enkel maar naar, doch bij een
groot gezelschap als van Sir Bryson blijven
er noodwendig wel eens restjes, zooals een
prairiehoen, een visch of een konijn over,
niet voldoende voor de groote tafel, en deze
vallen natuurlijk ten deel aan den kok en
zijn kameraad.
Later, terwijl de Indianen de borden af-
waschten, 'bleef Jack met Humpy- zitten
rooken en praten. Humpy behoorde tot het
soort onschuldige poohhansen die erg aan
gedikte verhalen vertellen over niets. Hij
was er Jack zelfs dankbaar voor dat deze
deed alsof hij luisterde, en Jack was blij met
dit gebabbel, omdat het hem in staat stelde
zijn edgen gedachten te denken.
„Verleden winter, toen de boot niet langer
voer," zeide Humpy Juli, „boen ree' ik voor
de Maatschappij met 'ai span paarden naar
Fort Ochre. Dat is je me daar 'n woest land.
De lui rieden me aan om nooit zonder m'n
geweer naar 't bosch te rijen as ik palen
ging halen. Op 'n keer zat ik op een omge
vallen boom m'n brood op te eten, toen ik
vlak achter me 'n grijze beer hoorde brom
men. Zoo verachtig as 'k leef, 'n kanus van
'n grijze beert zien dee ik 'm anders niet,
wamt ik wachtte 'm niet af. Ik wist dat t 'n
grens niet zoo'n geweldigen omvang aange
nomen zou hebben, indien vele ambtenaren
bij de posterijen en de spoorwegen niet mee
deden. In Kaldenkirohen hebben douanebe
ambten een postbode gearresteerd, die ne
gentien pakketten bij zich had met 210 kilo
gesmokkelde tabak. In Goch ziin eveneens
©enige postbeambten gevangen genomen. In
Kleef werden zelfs postbeambten op heeter-
daad betrapt. En uit Emmerich is bericht
ontvangen dat de meerderheid van de lagere
post- en spoorwegbeambten mee doen, of
door het oogluikend toelaten van den smok
kelhandel, of actief. Het spoorwegpersoneel
geeft waarschuwingssignalen aan de smok
kelaars, verbergt smokkelwaar in de dienst-
afdeelingen of op de locomotieven. De hoo-
gere ambtenaren kunnen hier niets tegen
doen.
De „Voss. Ztg." schrijft zelfs, dat wie aan
deze smokkelarij niet mee doen, het in dit
gebied niet kan bolwerken. „Wie niet smok
kelt, moet weg."
Het spreekt van zelf, dat alleen een groote
staf van goede en onomkoopbare ambtenaren
verbetering kan brengen. Maar gehuw
de ambtenaren, die lang in het veld zijn ge
weest, zijn hiervoor niet te vinden. Zij wil
len niet opnieuw van hun gezin gescheiden
worden. Men heeft het getracht, nadat de
bevolking had geweigerd tol- en belasting
ambtenaren te huisvesten, met gedwongen
inkwartiering. Maar dan werden deze amb
tenaren niet alleen geboycot, doch ook vol
gens de regelen van de kunst uitgehongerd
Dagelijks wordt er voor millioenen en mil
lioenen gesmokkeld. Een voorbeeld. De con
trole van één dag ln het station München
Gladbach, dat vrij ver reeds van de grens
ligt, en waar sleonts een klein deel van de
gesmokkelde waar te land komt, had tot re
sultaat dat er tabak, sigaretten en koffie in
beslag werd genomen tot een waarde van
100.000 mark.
ITALIË.
Opstootjes.
Manlfesteerende socialisten te Milaan ont
moetten twee soldaten en mishandelden hen.
Er ontstond een relletje, waarbij eenige per
sonen werden gedood, terwijl de advocaat
Carlo Rossi, redacteur van de „Secoio" werc
gedood.
Andere betoogers wilden de nationale vlag.
welke van het balkon der liberale club wap
perde, neerhalen. Hier ontstond eveneens
een opstootje, waarbij een doode en eenige
gewonden vielen.
Bij een kloppartij tusschen socialistische
en liberale betoogers te Turijn werden eeni
ge schoten gelost en enkele personen ge
wond.
CHINA.
Hongersnood.
Londen, D November. Naar de Times ui';
Peking verneemt, zijn de gebieden waar de
hongersnood woedt, uitgestrekter dan aan
vankelijk was gedacht. Er zijn 68 mlllioen
menschen, die van den hongersnood te lijden
hebben, en onder dezen zijn 14 mlllioen den
hongerdood nabij.
De geallieerden en Turkije.
Konatantinopel, 6 November. Wanneer het
nkorten van den fhmncieelen steun aan Tur
kije nog niet afdoende zal blijken om Tur
kije tot ratificatie van het vredesverdrag te
brengen, zal het stellen van een ultimatum
onder de oogen gezien worden.
LUCHTVAART.
"'Naar Genève.
Op ultnoodiging van de „Club de Suisse
d'aviation" te Genève zullen een escadrille
van vijf vliegtuigen, bemand met zes officie
ren en vier onderofficieren van de' lucht-
Vaartafdeeling en een escadrille vliegtuigen
van den marine-luchtvaartdienst naar Ge
nève vliegen ter gelegenheid van de opening,
op 15 November, van de algemeene verga
dering van den Volkenbond.
De helicopter.
De „Daily Mail" meldt dat de helicopter,
waarmee Lewis Breunan, die ook de uitvin
der is van den giroscopischen monorailtrein,
meer dan een jaar proeven heeft genomen,
binnenkort officieel geprobeerd zal worden.
De helicopter is een zwaarder dan de luoht-
grijze beer was, omdat ze zeggen dat 'n
grijze beer de eenige beer is die bromt. Ik
rilde alsof d'r insecten over m'n afgeklove'
beenderen liepen. Ik rende an één stuk door
tot Ik an 't fort terug was. De paarden kwa
men uit zichzelf na. En lachen dat ze in
't Fort deeën! Maar dat kon me niks schele',
want 't opneme tege 'n grijze beer, daar
bedank Ik je lekker voor!"
öhdertusschen stond. Jack voor de eerste
miaal in zijn leven voor een moreele crisis.
Andere dreigende crisissen had hij, met de
karakteristieke vindingrijkheid der jeugd,
uit den weg weten te gaan. Tot nu toe had
Jack zijn goeden naam als vanzelfsprekend
beschouwd. Hii was weggeloopen toen het
hean goed dacht, en in de meening dat hij
terug kon gaan als hij er zin in had. En nu,
nu Mj hem bezoedeld vond, besefte hij eerst
recht wat een goede naam wil zeggen. Hij
raasde in stilte, en met recht, tegen den
man die hem dezen goeden naam ontnomen
ïad, maar toch fluirterde een stem in zijn
binnenste hem in dat het eenigszins zijn
eigen schuld was. Voor het eerst ook be
sefte hij, dat zijn naam met zijn uitsluitend
eigendom was; zijn vader en moeder hadden
er ook deel aan, al waren zij niet langer in
"even. En ook dacht hij aan de straten der
stad, die hetm zoo lief was, en die nu vol van
menschen waren, die dachten dat hij, Mal-
ootan Piers, een dief was. Het eenvoudigste
was, er heeleanaal niet verder over te den
ken, doch direct naar Frank Garrod te gaan
en de zaak „met hem uit te maken". Doch
Jack moest zidh zeiven bekennen, dat dit
1 eitelijk geen oplossing was. Telkens als hij
sinds dien middag in Frank's buurt was ge-
comep, had deze gekropen en de tanden laten
zien als een ziek dier, Jack walging in-
Ingezonden mededeellng.
Hedenavond laatste voorstelling van
met versterkt Orkest.
Lees s.v.p. annonce In dit blad
van
machine, die, naar men zegt, loodrecht of
bijna loodrecht kan klimmen en dalen zon
der eerst vaart te hebben en zal ook, terwijl
hij vliegt kunnen zweven. De Britsche regee
ring stelt het grootste belang in de proeven.
BINNENLAND.
Posterijen en Telegrafie.
Nieuwe verhooging der tarieven.
Blijkens de verschenen begrooting wordt
op het Staatsbedrijf van P. T. en T. voor 1921
een tekort geraamd van ruim 13 millioen
gulden.
Dit tekort moet worden gedekt. De regee
ring stelt zich namelijk op het standpunt, dat
inkomsten en uitgaven van dit Staatsbedrijf
elkander geheel moeten dekken. Hiertoe zul
len in dfe eerste plaats de buitenlandsche tarie
ven worden verhoogd. Maar dit is niet vol
doende. Ook verschillende binnenlandsche
tarieven zullen opnieuw verhooging onder
gaan. De maxima van de tarieyen, genoemd
in het nog aanhangige wetsontwerp, zullen
weer worden verhoogd. Verder zal gestreefd
worden naar een economisch beheer en naar
bezuiniging. Er zal worden aangestuurd op
een meer economisch gebruik en opvoering
der arbeidsprestatie. Verschillende maatre
gelen in deze richting zijn genomen of in
voorbereiding. De opleiding zal worden ver
beterd en er wordt gestreefd naar een meer
intensief gebruik van de bestaande inrich
tingen, voornamelijk op het gebied der tele
grafie en telefonie. In deze richting zijn reeds
de noodige stappen gedaan door bestelling
van sneltelegrafen, uitbreiding van telefoon
centrales. Aangezien voor een en ander ech
ter tevens uitbreiding noodig is van lokali
teiten, kan ook in deze richting slechts ge
leidelijk iets worden bereikt. Ten slotte wordt
overwogen, om de kantoren voor den post
en telegraafdienst vroeger te sluiten teneinde
te komen tot een vrij belangrijke besparing
op de uitgaven voor personeel.
Er zijn commissies benoemd, om den Mi
nister voor een en ander van advies te dienen.
Eerste Kamer Verkiezing.
In de buitengewone zitting van de Provin
ciale Staten van Noord-Hollland werd Dins
dag gekozen als lid der Eerste Kamer in de
vacature, ontstaan door het overlijden van
generaal Staal, mr. M. Slingenberg (V. D.)
met 87 stemmen.
Op prof. mr. P. A. Diepenhorst (A.-R.)
werden 31 stemmen uitgebracht; 2 stemmen
waren blanco.
J
De onderwijzerssalarissen.
Dinsdagmiddag hadden de fractieleiders
der Tweede Kamer een onderhoud met den
tijdelijken Voorzitter van den Ministerraad
en den minister van Onderwijs, ten einde de
Regeering te kunnen wjjzen op de noodza
kelijkheid van een spoedig tot stand komen
van de herziening der onderwijzerssalarissen.
De ministers verklaarden, dat de nieuwe
regeling binnen enkele dagen gereed zou
zijn. Ook de ^aak van de terugbetaling der
penaioenstortingen zou spoedig geregeld
rijn.
Salarisregeling Prov. Ambtenaren.
Naar wij uit betrouwbare bron vernemen,
is de in de voorjaarszitting der Provinciale
Staten van Noord-Holland aangenomen sala-
risregeling van ed provinciale ambtenaren
en werklieden thans door de Kroon goedge
keurd.
boezemende, en het hem onmogelijk maken
de, over welk onderwerp ook met Frank te
spreken. Een blik in Frank's wanhopige
oogen was voldoende om het nutteiooze aan
te toonen van een beroep op zijn beter ik.
„Bovendien zou Ik hem onmogelijk kunnen
smeeken om mij in mijn eer te horstellen,"
dacht Jack, terwijl hij de vuisten balde, en
de ader op zijn voorhoofd opzwoL
Het bezigen van geweld deed zichaan
Jack voor als het eenige en natuurlijke mid
del. Doch hjj verwierp ook dit. „Hij is ziek,"
dacht hij. „Kij is geen portuur'voor mjj. Als
ik hem een slag gaf..."
Een wilde vrees beklemde zijn hart bij de
gedachte, dat hij absoluut geen middel had
om te bewijzen dat hij eerlijk was, anders
dan door een vrijwillige en Open verklaring
van een man, die maar al te duidelijk snel
achteruitging, en zelfs nu reeds nog maar
half bij zijn verstand was.
Het probleem was te moeilijk voor Jack
om op te lossen. Hij wenschte dat hij
'emand kende die ouder was dan hij, om het
voor hem uit te denken. Meer dan eens gin
gen zijne gedachten naar de oudste en ver
standigste der beide dames in het gezel
schap van Sir Bryson, tot wie hij nog niet
had gesproken. „Ik wou dat ik op goeien
voet met haar bon komen," dacht 'hij.
De tweede dag van den tocht was in
hoofdzaak een herhaling van den eersten.
Het eenige verschil bestond hierin, dat het
opbreken en het kamp weder opslaan met
meer routine ging. Op dezen dag. terwijl zij
over de eindelooze prairieheuveltjes heen
trokken, kwamen de met sneeuw bedekte top
pen der Rockies in het westen in het gezicht.
Jack en Garrod spraken dien dag niet tot
elkaar. Garrod vertoonde een grootere van-
Een groote reparatieinrichting, geen
scheepswerf.
Wij hebben ons in de benaming der nieu
we inrichting, die aan den ingang van het
Noordzeekanaal naast de nieuwe scheepswerf
der Nederlandsche Scheepsbouwmaatschappij
komen zal, vergist. Van deskundige zijde zijn
wij hierop attent gemaakt en worden ons, ter
aanvulling en rectificatie, de volgende, be
langrijke, nadere bijzonderheden meege
deeld:
„Behoudens Koninklijke goedkeuring, is
door de groote reederijen en groote Amster-
damsche banken opgericht een nieuwe repa
ratie-inrichting voor schepen, onder den
naam van „Nederlandsche Dok Maat
schappij".
Het aantal schepen, thuis behoorende te
Amsterdam, is gedurende den oorlog zoozeer
gestegen, dat één groote dok-inrichting
niet meer voldoende is.
Het. Is nu reeds onmogelijk om de as.
„Limburgla" en „Brabantia", van den Kon.
Holl. Lloyd, te dokken, terwijl andere ree
derijèn binnen eenige jaren ook schepen in
de vaart zullen hebben van zulke afmetingen
dat de nu beschikbaar zijnde dokken ze
niet op kunnen nemen.
In tegenstelling met de drijvende dokken
in Amsterdam, zal de Ned. Dok Mij. in vri,
korten tijd de beschikking krijgen over drie
gegraven dokken, waarvoor het terrein in
den Noorder IJ-polder zich uitstekend leent
Ze zullen volgens de allernieuwste methodes
uit beton en gewapend beton worden be
bouwd. Zulke gegraven dokken vindt men
in groot aantal, o.a. in de Engelsche havens,
in Bremen, Antwerpen en Havre.
Het grootste zal schenen tot ongeveer
80.000 ton kunnen bevatten, geschikt dus
voor een schip ter grootte van de „Rotter
dam" van de Holland-Amerika Lijn; het ss,
„Limburgla" meet 20.000 ton.
Het tweede is geschikt voor schepen tot
16.000 ton (s.8. „Jan Pietersz. Coen", „Gel
ria", „Johan de Wltt"); bet derde kan sche
pen tot 18.000 ton bevatten (s.s. „Almelo"
„Rotti", enz.). („HbL")
Draigend conflict te Tilburg.
Te Tilburg ls een conflict dreigende tus
schen patroons en arbeiders in de textielin
dustrie. Er heerecht bij de arbeiders onte
vredenheid over de voorstellen van den
ling van 1 cent per uur voor verschillende
gropen op grond van prijsdaling, de abnor
male handelsmarken en de lage valuta.
De bestrijding van den woningnood.
In de vergadering der Tweede Kamer van
Dinsdagavond heeft de minister van Arbeid,
mr. Aalberse, een -belangrijke mededeeling
gedaan in verband met den woningnood.
Ten einde de particuliere bouwnijverheid
te prikkelen, heeft de minister een nieuwe
steunregeling voor particuliere bouwers
vastgesteld. Er zal namelijk voor lederen
vlerkanten meter bebouwde oppervlakte een
premie worden uitgeloofd. Deze premies
zullen echter, ten einde het spoedige houwen
zooveel mogelijk te bevorderen, slechts ge
durende een bepaalde periode worden uit
betaald. Daarna zal het bedrag ervan gelei
delijk minder worden. Iedereen dus, die een
woning bouwt, krijgt per vierkanten meter
een zekere premie.
De gemeenten zullen van heit Rijk de pre
mies ontvangen, om ze aan de betrokkenen
uit te betalen.
Minister Aalberse, die zeide, dat hij alles
zou blijven doen om den woningnood te be
strijden, verklaarde zidh tegen den bouw
van zoogenaamde alkoofwaningen.
Van bevoegde zijde meldt men aan 't „Hbl.
De Regeering wil trachten door de volgende
steunregeling den bouw van woningen te
bevorderen.
Voor den bonw van woningen zullen premies
worden toegekend, die per woning een zeker
bedrag per vierk. M. bebouwd oppervlak be
dragen. Het bedrag zal voor iedere gemeente
waar men op dezen voet wil bouwen voor een
betrekkelijk korte periode worden vastgesteld
De bedoeling is, dat de premies in opeen
volgende periodes geleidelijk zullen dalen.
De premies zullen in de eerste plaats wor
den gegeven aan de particuliere bouwnijver
heid, maar ook aan vereenigingen, die niet
duurder dan deze bouwen.
De premies zullen als regel zonder nadere
voorwaarden worden verstrektmen zal dus
orde in zijn toilet en iets vreesachtigs in zijn
houding. Als men eenmaal op pad was,
waren er geen plichten van secretaris meer
te vervullen, en hij hield zich op een af
stand van de -andere blanken van het ge
zelschap. Men had hem altijd al wel een
beetje zonderling gevonden, en dat hij nu
nog wat zonderlinger was, ontging aan ieder
behalve aan Jack, die er de reden van wist,
en aan Jean Piaul Ascota. De halfbloed
sloeg Jack en Garrod beiden gade, en trok
zijn edgen conclusies.
Zoo oppervlakkig bleek Jean Pau-l Ascota
een uitstekende bediende, handig, ijverig en
beleefd. De blanken, en Jack niet het minst,
zouden intusschen verbaasd gestaan heb
ben, indien zij hadden kunnen hooien wat
hij bij het vuur op zachten toon tot de In-
diaansohe knapen zeide.
„Ik hield me in," zeide hij in het Creeech,
„omdat de tijd nog niet gekomen is om toe
te slaan. Men moet veel lijden en geduldig
zijn in het belang van de zaak. Maar ik heb
Mt niet vergeten en als de tijd daar is, zal
Jaok het kamp uitgejaagd worden, en dan
zal hij sterven. Mijn medicijn werkt lang
zaam maar héél zeker. „Jack is maar één
blanke," ging hij voort. Met een onwetend,
gemakkelijk mee te krijgen gehoor, was
Jean Paul werkelijk crootsch. „Ik zal hem
mijn plannen tegen het blanke ras niet laten
bederven. De tijd is nu bijna rijp. Ik heb de
groote stam der Zwartvoeten in het Zuiden
bezocht. Hun aantal is ontelbaar als de ronde
steentjes op de zandbanken, wanneer de
groote rivièr laag is. Ik heb met d^ opper
hoofden gesproken. Zij zijn gereed. Ik heb
de Saroees, de Stonies, de Bioods en de Pie-
gans bezocht; allen rijn gereed als ik het
toeken geef. (Wordt vervolgd).
in verkoopen en verhuren van de woningen
vr(j z(jn. Desnoods zal, door een enkele voor
waarde evenwel eenige beperking worden
gemaakt.
Aangezien de ervaring getoond heeft, dat
de houw van de particuliere nijverheid eco
nomischer is dan de aanbestede bonw, worden
de premies beduidend lager dan de subsidies,
die krachten» het Koninklijk Besluit van No
vember 1919, tot dusver werden gegeven
Deze premies worden geheel voor Rijks
rekening genomen. De Regeering zal bevorde
ren, dat voor dezen bouw met premie zoo
noodig het Rijks hypothecair crediet verleent,
in dien zin, dat de gemeente met het Rijks-
voorschot hypotheekhoudster wordt. Het Rijk
zal het crediet geven tegen een rente, welke
aan de hand van den geldenden rentestan
daard zal worden bepaald; voorshands bedraagt
zjj 7 pet. De aflossing moet geschieden in 5
jaar.
De faciliteiten zullen alleen worden verleend
voor deugdelijke eenjoudige woningen, zoo
wel voor den kleinen middenstand als voor
arbeiders, en in gemeenten waar een goede
bouwpolitie deugdelijk toezicht houdt.
De gevels van de woningen moeten voldoen
aan redelijke eischen van welstand.
Aangezien de Regeering steun alleen ver
leent ter verruiming van de woningmarkt en
zij door een aanvulling van de Woningnood
wet tracht tegen te gaan dat woningen aan
haar bestemming worden oifttrokken, zullen
in het vervolg premies als subsidies alleen
worden gegeven voor woningbouw in ge
meenten, welker besturen aan de toestemming
tot ónttrekken der woningen aan haar be
stemming de voorwaarde verbinden, dat de
woningen, welker bestemming veranderd
wordt, op kosten van den belanghebbende
worden vervangen door andere.
UIT DE PERS.
De klokkenist
Onder bovenstaand hoofd schrijft de hoef
ijzer-correspondent van het „HbL", naar
aanleiding van het overlijden van dr.
Kuyper:
Nu luiden de klokken in Nederland.
Daar luiden er van de torent der kerken, een
voudige kerkje» voor het meerendeel, waar tti)ve,
rechte menschen binnengaan met strakke gezich
ten om te luisteren naar strakke leeringen en hun
zielen te laven aan den koelen klank der loutere
psalmen. Dat zijn de klokken van den rouw. Van
Kuypers kleine luyden om des grooten Kuypers
dooa. v
Daar luiden er in de kranten. Ze luiden van
links en van rechts. En lang nog zullen ze blijven
galmen, tot buiten de grenzen van het kleine land,
dat voor de figuur van Kuyper soms te klein was.
Dat zijn de klokken van Kuypers faam.
Maar er luiden er, luiden er, luiden er lang
in de harten van die duizenden voor wie dr. Abra
ham Kuyper meer is geweest dan de staatsman,
meer dan de journalist, meer dan de theoloog,
meer dan de professor, meer dan de litterator, meer
dan de volksleider, meer dan de mensch. Voor wie
hij was: de Profeet, de van God gezondene, die hen
uit nederigheid ophief tot een zelfbewust leven,
doordien hij nieuwe Godskracht ln hun zielen goot.
En dat zijn de klokken van Kuypert kracht.
De klokken luiden ln Nederland.
Ze galmen de grillige grootheid uit van dezen
staatsman, die, zeer samengesteld van aard in alles,
het heeft verstaan om te „volharden bij het ideaal1'
en toch de meest reëele politiek te voeren. Van
dezen staatsman, die, door de omstandigheden wel
ker geheele beheersching viel buiten het bereik
van zelfs tijn genialen greep, èn door de machts
begeerte van zijn heerschersziel, op het toppunt van
zijn macht de krachtmensch van het gezag moest
worden en die toch in zijn hart de „man der
kleine luyden" bleef, uit wier maatschappelijken
kring hij was geboren en wier verwantschap hij
nooit heeft verloochend.
Ze waaien den lof over heel het land van den
met niemand anders te vergelijken journalist die
Kuyper was, eigenaar, leider en voornaamste me
dewerker van een dagblad en een weekblad die hij
zelf gesticht had en waarin hij nooit die tweeheid
van den waren journalist verzaakte: orgaan van
zijd lezers te wezen en hun leider, tevens. Want
zulk een ras-journalist was Kuyper, dat hij niet
alleen in zijn dagblad het gansche gebied des
levens voo rzijn geestverwanten met zijn geest ver
lichtte en dat hij hqrt in zijn weekblad meer in het
bijzonder op 't gebied yan den godsdienst deed,
doch dat hij ook daarbuiten, in al zijn werken, de
dingen journalistisch beschouwde en behandelde.
Was hü niet de t/eber-journalist zoowel in zijn
rappe tooverij met feiten en gegevens, waarbij hij
wezenlijk deskundigen wel eens ergerde door ge
mis aan degelijkheid, als in de snelle en meestal
rake genialiteit van de intuïtie hoe heeft hij zelf
eens in „De Standaard" de gelijkwaardigheid van
het „intuïtieve" naast het „reflexieve" leven ver
kondigd! waarmee zijn universeele geest het
wezen uit de verschijnselen greep?
Ze luiden. En baar wuivend rhythme buigt zich
voor den straffen, sterken theoloog, de Luther-
figuur veel meer dan een Calvijn herinnerde den
bezoeker deze stoere, korte gestalte, zich bewegend
tusschen de folianten van zijn werkkamer in een
gewaad ais een monnikspij, aan Luther die zocht
een kerk te louteren van wat er hem onzuivers in
leek, die daarna uittoog om een eigen kerk te stich
ten, die voor geweld niet deinsde in dit werk en
die, in onverzrttelijken arbeid, toren na toren van
de nieuwe kerk in Nederland uit den grond deed
spitsen naast de oude die zijn Anathemaf^-of.
Ze stampen hun galmen over 't land met den
weerklank van den toovernaarsstap waarmee Kuy
per eenmaal een Universiteit opstampte uit den
grond, de nieuwe hoogeschool die met zijn nieuwe
kerk, zijn nieuwe krant en met zijn nieuwe politiek
hem, als professor, theoloog en staatsman, heel het
leven van zijn Calvinisteijvolk zou doen beheerschen
en bevredigen. Die godsdienst, wetenschap en pqli-
tiek te zamen ga: in Kuypers greep.
Ze zingen, de klokken, een volkslied van de taal,
de Nederlandsche taal van Kuyper, die in haar
smijdigheid de trekken had van Kuypers lenig op
portunisme als practisch staatsman, in haar stoer-
heid het beeld gaf van zijn sterken wil en in haar
zuiveren rijkdom van plastiek het wezen toonde
van diens geest: den omvang van zijn universali
teit, het gezonde van den volksman, en de verbeel-
dingsvlucht van den genialen schepper. Een taal
waarmee Kuyper, door de aandacht, die hij dag
aan dag vond in de Pers, vermoedelijk meer blij
vende herleving in ons Nederlandsch gebracht
heeft dan de beweging van '80 kon bereiken. En
een taal, waarmee Kuyper, als redenaar, opnieuw
en altijd weer een machtige bekoring tooverde om
de zielen zijner hoorders.
Ze klitten, de klokken, van oor tot oor, van de
vele vooysen die Kuyper de volksleider heeft ge
dicht en gespeeld op „het klavier der volkscon
sciëntie". Ze galmen: „Maranatha", „Volharden hij
het Ideaal", „Wij Calvinisten" en zooveel meer
waarvan de zin is blijven zingen in de hoofden van
Kuypers volgelingen en de titels zelfs zijn blijven
hangen in de heugenis van zijn tegenstanders.
Zoo luiden de klokken in Nederland.
De eene dwingt de andere mee. Want niemand
kan zwijgen bij dezen dood van een leven dat lui
der sprak in Nederland dan de levens van tien
duizenden, dat zelf een klok geweest is, en een
toren, en een kerk, tienduizenden tot zich roepend,
gebiedend, trekkend, en andere tienduizenden ver
jagend, verstootend, verwenschend, in zijn galmend
rhythme van liefde en haat. van vriendschap en
toorn, van zegening en vervloeking, af en aan, af
en aan, in 't onvermoeilijk weg-en-weder zwenken
van een wonderlijke menschenziel.
Ze luiden nu alle, de klinkende metalen muilen,
die Kuyper zoo lang heeft op- en omgezwaaid. Hun
