1ELDE1SC1ECOURANT
Tweede Blad.
VAN DONDERDAG 6 JANUARI 1921.
BUITENLAND.
Lager loon.
BUITENLAND.
DUTTSCHLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer
J. A. Koning, Merk bij de Ned. Spoorwegen,
station Veteen, deed 4 Jan. j.L te Amster
dam met gunstig gevolg zijn oommie»-
examen.
Opeoiftrning van het postkantoor op
Zaterdagmiddag.
Met ingang van 8 Januari 1921 wordt de
sluiting van bovengenoemd kantoor op Za
terdag voor den postdienst teruggebracht op
6 uur n.m. Na dit uur tot half acht, is voor
de busrechthouders gelegenheid om zonder
betaling van verhoogd recht stukken af te
halen en tot aanbieding van telegrammen.
Voorts zal des Zaterdags de gelegenheid
tot verzending van aangeteekende stukken,
met uitzondering van die, waarvoor expresse
bestelling wordt verlangd, alsmede tot be
handeling van zaken betreffende busrecht
en abonnementen op nieuwsbladen slechts
worden gegeven tot 8 uur namiddags.
Aansluiting op het Provinciale
hoogspanningsnet
Gisterenmiddag is het stroomnet van onze
Gemeente aangesloten op het provinciale
net, zoodat den Helder thans stroom ont
vangt die opgewekt wordt in de provinciale
centrale te IJmuiden. De stroom wordt van
benoorden Alkmaar tot Schagen, langs bo-
vengrondsdhe (nood-) leiding overgevoerd en
van Schagen per kabel naar onze gemeente.
Men is thans eohter bezig met het leggen
van den kabel Heer Hngowaarld—Schagen
en het opstellen van een opjaagtransforma-
tor te Schagen. Eerst wanneer deze belde
werken gereed zullen zijn d.i. ongeveer
tegen het einde van deze maand zal het
gemeentelijke net definitief aangesloten zijn
op de provinciale stroomleiding.
Handelingen van den Gemeenteraad.
Ten opzichte van de officieele Handelin
gen, bevattende het stenografisch verslag
van de gemeenteraadsdiscussies, valt een stij
gende lijn waar te nemen, wat betreft den om
vang der debatten. Het is misschien wel in
teressant om hieromtrent de cijfers eenis
mede te doelen.
In 1916 (het eerste jaar vain verschijnen
dezer handelingen) besloegen zij, inclusief de
begrootingsdebatten voor 1917, 900 bladzij
den druks; in 1917 (inclusief begrooting 1918)
936; in 1918 (inclusief begrooting 1919) 756,
(een onvruchtbaar jaar dus); in 1919 (in
clusief begrooting 1920) 1213; terwijl voor
1920 reeds 1115 bladzijden zijn volgepraat, en
de begrooting nog behandeld moet worden.
Stellen wij deze op 150 bladzijden dan ko
men we du® voor 1920 tot 1265 bladzijden
druks. Het vorige jaar eohter vormden de
begrootingsdisoussiön een boekdeel van 25.4
Wadzijden druks.
Het afgeloopen jaar Is dus in elk geval,
wat de welbespraaktheid der leden betreft,
een recordjaar.
Leger des Heila.
Verschenen is een „Strijdkreet", officieel
orgaan van het Leger des Heils, speciaal ge
wijd aan het jubileum van de Helderscbe
afdeeling. Wij komen op deze uitgave in ons
volgend nummer terug.
Vierde Kunstavond.
Met een enkel woord vermeldden wij
reeds, dat als vierde der reeks kunstavonden
12 Januari a.s. zal worden gegeven „Een
gescheiden vrouw", tooneelspel door Paul
Bourget en André Cury.
Wij kunnen daaraan nog eenige nadere
mededeelingen toevoegen van bevoegde cri
tici, die zoowel den inhoud alsook bet spel
van de artisten van „Het Schouwtooneel"
loven.
Zoo schrijft „De Tijd":
„Dit spel is geen spel voor kinderen, maar
toch wel voor jongeren, want in de Sturm-
und Drangperiode kan dit voor menigeen
tot leering zijn.
Voor mij is de essentie van „TJn divorce"
het tweede bedrijf. Eerste en derde dienen
om er een tooneelspel van te maken, waaraan
André Oury zijn deel zal hebben gehad. Met
niet alle onderdeelen kan ik mij vereenigen,
maar als geheel is 't een uiterst merkwaardig
werk, dat in de zéér goede opvoering van
„Het Schouwtooneel", onder de begripvolle
regie van v. d. Horst aller belangstelling ten
volle verdienf'.
De heer Schuil liet zich over het spel zelve
als volgt uit:
„In de hoofdrollen was het dan ook uitste
kend bezet. Mevrouw Van der Horst was
Gabrielle, de rol, die zij io jaren geleden,
meen ik, ook bij de Nederlandsche Tooneel-
vereenlging heeft gespeeld. Zeer mooi gaf
zij het nerveuse van deze door twijfel gefol
terde vrouw weer en in de tooneelen met
haar zoon legde zij al het warme en gevoe
lige, dat zij steeds in dergelijke moederrollen
weet te geven. Ko van Dijk gaf alle autoriteit
aan den vrijdenker Darres en Frits Bouw
meester hoewel wat weinig Fransch
speelde met élan zijn groote scènes en wist
in het tooneel met zijn moeder in III welk
tooneel door het algemeen menschelyke het
ipeest ontroerde teere accenten te treffen.
Jan van Dommelen en mevrouw Lena Klcy
debuteerden gelukkig bij ons gezelschap als
pater Euvrard en mevrouw Darres. Mevrouw
Stine van dpr Gaag, van aangename distinc
tie als Merthe Planat, leek ons voor een lief
hebbende vrouw wat koel, maar misschien
was het uit overweging, dat Berthe blijkbaar
al haar temperament verloren bad na het
vertrek van haar eersten vriend uit het
Quartier latin.
Van de aankleeding was als altijd door
den regisseur, den heer Adr. van der Horst,
veel werk gemaakt. De kamer van Darres
i TI zag er bijzonder smaakvol uit.".
Wjj gelooven dan ook, dat dit stuk wel be--
zoek zal trekken, ook van de Katholieken,
omdat het een bij uitstek opbouwend en
nobel werk is.
Nationale Zangwedstrijd voor Mannen-
en Gemengde Koren te Helder,
op 11,12,18 en 19 JunL
Men schrijft ons:
Helder vooruit!
Deze leus kan men hier tegenwoordig in
alle kringen waarnemen. De geheele bevol
king van 'Helder staart in de toekomst en
ziet dan in haar verbeelding Hollands
Noordpunt als één der modernste steden van
ons land, verrijzen uit de sfeer van achter
lijkheid en vooroordeeling. Een prachtige
haven, geïllustreerd met een vloot van koop
vaardijschepen; een dito strand met zee
bad en paviljoen te Huisduinen, waar het
wemelt van eerste-rartgs pension- en bad
gasten. Daarheen een verbinding, dat het
inplaats van gevaar, een vermaak, een lust
zal zijn zich naar dit heerlijk gezonde oord
te begeven.
Maar niet alleen economisch, ook op het
gebied der kunst moet Helder vooruit. Ge
lukkig daarom het bestaan van verschillen
de commissies, zooals de Oommissie voor
Kunstavonden, het Comité voor Marine-Con
certen en dergelijke, die in de laatste jaren
Helder, wat betreft de muziek- en tooneel-
kunst, een groote stap voorwaarts hebben
gebracht. De door deze lichamen bezorgde
kunst staat op zeer (hoog peil.
En dat onze burgerij- dit weet te waardee-
ren, behoeft hier niet meer' te worden ge
releveerd.
Doch ook naar buiten moet onze plaats
een goeden indruk maken. In alle lagen der
bevolking moet men dit beseffen en ook
hieraan zooveel mogelijk medewerken. Dan
kèn het niet uitblijven of het vreemdelin
genverkeer zal toenemen. En dit is de hoofd
zaak waar het om gaat Daór profiteert dan,
hetzij vroeg of laat; de geheele Heldérsche
bevolking van,
Wij hebben met 'bovenstaande regelen in
korte trekken weergegeven de motieven, die
mede aanleiding gaven tot het krachtige be
sluit der Liedertafel „Helder's Mannen
koor", om ter gelegenheid van haar 40-jarig
bestaan (4 April 1921) dezen zomer een Na
tten. Zangwedstrijd uit te schrijven. Zij heeft
hiertoe een 200-tal Mannen- en Gemengde
Koren in Hollands Noorderkwartier tot deel
name uitgenoodigd.
Niet alleen dus om dit lustrum zoo feeste
lijk mogelijk te vieren, doch zij hoopt daar
nevens nog een tweeledig doel te bereiken
en wel: lo. een groot aantal vreemdelingen
met Helder te doen kennis maken en 2o. de
Heldersohe burgerij een attractie, iets
nieuws te brengen, want iets dergelijks is
alhier nooit georganiseerd.
Aangezien eenige dagen geleden de noo-
diige gegevens voor deelname zijn verzon
den, achten wij het hier op zijn plaats om-
•trent de plannen onze lezers een en ander
mede te deelen.
De wedstrijden zullen bij voldoende deel
name plaats hebben op 11, 12, 18 en 19 Juni
a.s. in de concertzaal „Casino".
Het Feestcomité mag zich verheugen in de
medewerking van verschillende autoriteiten,
o.a. Burg. en Weth. van Helder, Directie
„Gasino"-gebouw, de Stoombootonderneming
„EJ3.0.N.A.", de Economische Commssie,
„Helder's Belang", enz., enz.
„E.S.O.N.A." heeft toezegging gedaan op
(He dagen extra-diensten in te lasschen, zoo
dat zangvereenigingen tot Alkmaar en om
streken zelfs nog na afloop der avondwed
strijden huiswaarts kirnnen keeren. De Eoon.
Commissie zal pogingen in het werk stellen
extra-treinen te laten rijden. Tevens zal ge
tracht worden te bewerkstelligen, dat ver
schillende marine-inrichtingen voor die
vreemdelingen te bezichtigen zijn.
Bereids heeft zich een Eere-Oomité ge
vormd, waarvan de Edelachtb. Heer Burge
meester Houwing het eere-Voorzitterschap
aanvaardde; en 'een jury van vooraanstaande
musici in ons land stelde zich gaarne dis
ponibel.
Volgens het programma zullen op Zater
dag 11 en Zondag 12 Juni de wedstrijden
worden gehouden tusschen Mannenkoren,
verdeeld in 8 afdeelingen, op Zaterdag 18 en
Zondag 19 Juni d.a.v. bekampen zich de
Gemengde Koren, eveneens verdeeld in 8
afdeelingen.
Voor Mie afdeelingen worden flinke geld
prijzen en medailles uitgeloofd; reeds thans
zijn verschillende medailles beschikbaar ge
steld.
Bij deze korte mededeelingen zullen wij
het voorloopig laten.
We besluiten dit artikel met een ernstig
beroep op Mie Ingezetenen, die in den loop
dezer dagen aangezocht zullen worden hun
steun te verleenen aan dit grootsche plan.
(Helder's Mannenkoor" heeft, om aan hare
eventueele verplichtingen te kunnen vol
doen, veel geld noodig. Daarvoor is een
Waarborgfonds opgericht, waarvoor uit den
boezem der vereeniging en hare kunstlie
vende leden al een flink bedrag is volge
stort. Doch ieder, die belang stelt in deze
zaak, kan en móét dit toonen door eenige
aandeelen in dit fonds te nemen.
Dan nog een enkel woord aan onze plaat
selijke zustervereenigingen. Wij achten ons
evenwel van den plicht ontheven deze allen
op te wekken zich voor deelname aan te mel
den. Gij bereikt daarmede drie belangrijke
zaken: lo. Steunt gij ons, zoodat de kans van
slagen grooter wordt; 2o. Is het voor u een
prachtige gelegenheid uw kracht te meten
en ten 3o. brengt ge de Zangkunst te Helder
een flinke schrede voorwaarts.
Wij rekenen op U!
Wij verwijzen nogmaals naar de adver
tentie betreffende den Cabaretavond a.s.
Dinsdagavond in „Casino",
Zooals bekend is, komt de opbrengst ten
goede aan de afd. Helder van de Centr. Ver.
tot bestrijding der tuberculose.
Het programma, dat 'n groote verscheiden
heid van nummers vermeldt, belooft een ge
zellige avond. Dit, gevoegd bij hét goede doel,
zal, dunkt ons. wel maken, dat velen a.s.
Dinsdagnaar „Casino" zullen gaan.
Vrijwillige Landstorm.
Door de gewest. Commissie van den vrijw.
landstorm werd op 8 Jan. j.1. in het Tehuis
voor militairen aan den Kanaalweg eene
openbare vergadering gehouden.
De vergadering werd geopend door den
heer J. H. Staalman, die de talrijk opgeko
men aanwezigen het welkom toeriep.
De heer J. de Jong, le luiteilant bij den
vrijw. landstorm, verkreeg het woord om een
rede te houden met het onderwerp: „De
nieuwe richting".
Door spreker werd in het kort de wording
van het instituut van den landstorm geme
moreerd. Tengevolge van de tijdsomstandig
heden openbaarden zich nieuwe gezichts
punten, zoodat door verschillende bepalingen
het'instituut van'den vrijw. landstorm den
vorm aannam, die het nu heeft.
Achtereenvolgens werden door spreker
de verschillende categorieën, waarin de
landstorm is verdeeld, besproken. De voor
deden aan eene verbintenis bij den land
storm verbonden, zijn zeer vele.
Verbindt iemand zich na zijn l(Je levens
jaar, doch voor zijn dienstplichtigen leeftijd,
als gewoon vrijwilliger, dan moet hy zich
200 uren per jaar in het landstormverband
oefenen; krijgi hy een brevet van geoefend
heid, dan maar 50 uren per jaar.
Wordt hy dienstplichtig, dan dient hy in-
stede van 6 maanden, 2 maanden.
Bjj den kaderlandstorm dient men op over
eenkomstige wyze, doch dan moet men aan
eenige wetenschappelyke eischen voldoen.
De buitengewone vrijwilligers, dat zyn zy,
die reeds als militieplichtige gediend hebben
en zich binnen drie maanden na het eindigen
van de eerste-oefening verbinden by den
vryw. landstorm, zyn vrijgesteld van herha
lingsoefeningen en oefenen na 2 jaar 50 uren
per jaar.
Zy, die zich na 3 maanden verbinden, zyn
verplicht aan de eerstvolgende herhalings
oefening deel te nemen.
Als vrouwelyke vrijwilliger kunnen wor
den toegelaten vrouwelyke artsen, alsmede
vrouwelijke personen, die opgeleid zyn, wor
den of wenschen te worden tot hulpperso
neel voor 'ziekenverzorging en voor andere
nader te bepalen functies.
Reeds 8 dames hebben zich opgegeven als
verpleegster, by meerdere deelname zal een
cursus gevolgd worden.
In het algemeen is de animo in het cen
trum en het Zuiden van ons land grooter om
by den vryw. landstorm dienst te nemen, dan
in het gewest Helder.
Spreker wekt allen op, doch inzonderheid
de jongelingen, om niet te verzuimen eene
verbintenis by den vryw. landstorm aan te
gaan.
Na het uitspreken der rede had de uitrei
king der gedenkplaten aan de byzondere
vrywilligers plaats.
Voor afwisseling was zorg gedragen door
het vertoonen van enkele films, o.a. „De
opening der Staten-Generaal" en „Bloemen
hulde aan de Koningin".
De Mechanische Kolentransport-lnrichtlng
aan onze Gasfabriek.
De heer Van Leyen vraagt ons rectificatie
van een aantal drukfouten, in zyn ingezon
den stuk in het vorig nummer ingeslopen.
De schrijver sprak van het „gesukkel by
de lossing aan de fabriek" %le al. le regel);
van de vereeniging van losse werMieden,
die geboren werd instede van gekozen (3e al.
regel 1).
De laatste alinea leze men aldus:
Wanneer dus wiskundig vaststaat (en wy
mogen natuurlyk verwachten, dat goochelen
met cyfers buitengesloten is), dat deze ele
vator een schadepost voor de gemeente is,
dan hopen (verwachten) wy, dat ons gemeen
tebestuur oogenblikkeiyk ingrypt en geen
man en geen oent meer voteert voor dit in
strument.
Voor een deel is de sohryver zelf schuld
aan deze misstellingen door onduideiyk
schrift en uitlatingen in de copy.
Red. Held. Ort.
HAAGSCHE BRIEVEN.
De Kodlbu-Mop. Uitbreiding G. E. B.
De Baad en de onderwijzers-salarissen.
Nieuwe Verkeersregeling.
's-Gravenhage, 5 Januari.
In den Crisis-tijd hebben we heel wat ver
rassingen genoten en heel wat onbegrijpe
lijkheden te aanvaarden gehad; gewoonlyk
haaide men dan de schouders op, tastte nog
wat dieper in de portemonnaie en berustte in
het noddlot.
Ook de Kolendistributie heeft menigeen
onaangename oogenblikken bezorgd, toen ze
noodig was. Nu blykt deze dure instelling
gemist te kunnen worden en. wil nog
eens 'even een herinnering aan vroegere op
permacht en willekeur geven.
„Scheiden tut Weh", behalve van opgehe
ven crisis-bureaux, doch Kodibu wilde den
regel bestendigen. Vandaar de nieuwe „Mop"
van twee popi
„De inwisseling van kolenbons tegen
brandstoffen wordt gegarandeerd. Het pu
bliek wordt dringend aangeraden gedurende
de zomermaanden antbraciet in voorraad te
nemen, ter bevordering van een gelijkmatige
distributie. De kolenvoorziening is ver
zekerd."
Aldus luidden ongeveer de decreten van
de kolenbedeelinig!
Practisch zyn de crisis-bureaucraten nooit
geweest, dat blykt nu nog eens. Ze hebben
zeker gemeend, dat er in arbeider»- en mid
denstandswoningen evenveel ovdihodige
ruimte is als in hün „optrekjes".
Een gewoon burger sloeg vroeger (en ook
in de oorlogsjaren) zyn brandstoffen naar
behoefte in, 3—4 mud tegeiyk. Niet ieder
heeft nu eenmaal een apart kolenhok, waar
in een 10 H.L. geborgen kan worden en wat
nog sterker spreekt, velen schikt het niet om
zoo maar 11 mud brandstof te betalen.
(Het spreekt van zelf, dat de verontwaardi
ging over den willekeurigen maatregel, die
bovendien den prijs per H.L. met 2.ver
hoogt, groot is en dat protesten en scherpe
kritiek niet uitgebleven zyn.
We vreezen echter met recht, dat men
evenals vroeger veelal totaal onverschil
lig is voor de belangen van de meest-belang-
hebbenden de afnemers; die moeten zelfs
biy zyn niet in de kou te zitten 1
„Stook maar eier- en stukkolen, waar we
geen weg mee weten (omdat nu eenmaal, niet
alle Rachels daarmee branden en voordeelig
branden willen). De anthraciet is wel vrij,
maar toch ook weer niet
Is alleen voor groote beurzen en groote ko
lenhokken bestemd en is een welkom middel
om de groote crisis-te-korten wat weg te wer
ken. Stook of stook niet, 't laat ons koud,
want ons einde is naby aldus Kodibu.
In verschillende gemeenten is door het
steeds toenemend electriciteits-gebruik een
drang naar uitbreiding der centrales ont
staan, die hoewel ook reeds in de oorlogsja
ren bestaande, toen niet kon plaats hebben
door gebrek aan materialen.
Vooral voor onze stad is dit vraagstuk zeer
gewichtig; het' is toch reeds verschillende
keeren voorgekomen, dat door overbelasting
de stad geheel of ten deele zonder stroom is
geweest.
Bovendien gaan de winkels, evenals voor
de rantsoerieering, weer met extra-ótalage-
verlichting werken en worden steeds meer
bedrijven van electrische beweegkracht voor
zien.
Wil nu onze Centrale in de toekomstige be
hoefte voorzien, dan zal de capaciteit tot on
geveer het dubbele moeten worden opge
voerd. Dat vordert natuurlyk een groote uit
gaaf, welke op ongeveer 548.000 wordt ge
raamd; een groote turbine zal worden aan
gekocht, welke de grootste in ons land zal
zyn.
Dat er oppositie was vanwege de kosten
spreekt van zelf, doch er waren ook Raads
leden, die vreesden, dat met uitbreiding op
dit oogenblik de plannen voor de landelijke
Centrale electriciteits-voorziening in de war
zouden worden gestuurd, of wel dat die ver
grooting niet passen zou in het kader dier
centralisatie.
Toen de Wethouder echter verzekerde, dat
uitstel ernstige gevolgen zou kunnen hebben
en dat de Ryksplairnen nog „plannen" zyn,
waarop niet gewacht kan worden, heeft
de Raad, na aanvankelijke aanhouding,
het voorstel met 30 tegen 10 stemmen aan
vaard.
De salarisactie der onderwijzers heeft hier
nog een naspel gevonden.
Oorzaak hiervan was: „het voorstel tot re
geling der bezoldiging van het personeel der
openbare lagere scholen, wier wedden niet
by Alg. Maatregel van Bestuur worden gere
geld; van het personeel der buitengewone
scholen voor lager onderwys, der bewaar
scholen, der school voor slechthoorende kin
deren en van de onderwyzers(-essen) in
spreken."
Een aantal leerkrachten, dat groot genoeg
is om het voorstel belangryk te maken. Na
tuurlyk werd het politieke paardje van stal
gehaald en kon een belangwekkend steekspel
beginnen.
Evenals In de Kamer waren de meeningen
hier, vooral onder de vrijzinnigen, sterk ver
deeld; de eene party, w.o. de meerderheid van
B. en W., wilde de regeling doen aansluiten
by die van het Ryk, terwyl de andere groep,
w.o. de beide soc.-dem. wethouders, het ont
werp der Commissie voor Georg. Overleg
22004600) aanbeval.
Het prae-advies luidde: naar Ryksregeling
en eenige amendementen o.a. van de Wet
houder van Onderwys AJberda, beoogden het
tegenovergestelde.
Deze laatste betoogde, dat nu de Gemeente
van de Ryksregeling, die als onvoldoende
werd bestempeld door ongeveer alle onder-
wyzers, kan afwyken, dit niet mag worden
nagelaten. Dan zouden tenminste een deel
hunner krijgen, van wat hun toekomt, ter
wyl het scherpe verschil met het Ryk eelt
spoedige herziening zou kunnen bevorderen.
Van rechts stelde men daartegenover, dat
het onbiliyk zou zyn de teeken- en gymnas-
tiekleeraren, zelfs relatief, beter te bezoldi
gen dan de overigen.
Waarop weer geantwoord word, dat de
vak-onderwyzers juist niet aan de „brood-
noodlge" lactenjagerij kunnen meedoen en
salarisverhooglng dus uit dien hoofde voor
hen onmogelijk is.
Na lang debat, waarby alles nog eens de
revue passeerde, kwam het amendement-Al-
berda (ontwerp Georg. overleg) in stemming
en de uitslag was: 20 20. De vrijzinnigen
v. d. Keulen, de Meester en wethouder
Drooglever Portuyn stemden met rechts
mee.
Zoodoende zullen we eerst na de e.v. ver
gadering het resultaat weten.
By al het goede dat wy aan het nieuwe
jaar te danken hebben of zullen hebben, is
een nieuwe „Verkeerspolitie'? gekomen. Tot
vóór 1 dezer was deze tak van dienst nog in
staat van wording en dus niet zonder ge
breken. Nu is dit, dank zy den energieken
Hoofdcommissaris van 't Sant, veranderd.
Twee inspecteurs en 50 agenten, direct
onder het Hoofdbureau ressorteerend, zullen
trachten in den verkeers-chaos orde en regel
maat te brengen, waarvan we Untusschen)
het beste hopen.
De witte stok is vervallen en vervangen
door de witte manchet en dito handschoenen,
als in Amsterdam. Alle agenten hebben een
oefeningstijd en instructie achter den rug
en werkelyk het is te merken. Het optreden
is veel kordater, meer uniform en maakt
meer indruk.
Natuurlyk hebben in de eerste dagen vele
nieuwsgierigen zelfs in den Haag! het
wonder aangegaapt en daardoor byna het
goede weer teniet gedaan door opstopping
op de trottoirs.
Doch alles went en de uitwerking van de
manchet sohynt al klinkt het paradoxaal
grooter dan dj* van den stok.
LEO.
Minister De Visser en de onderwijzers.
In „De Nederlander" komt de volgende ad
vertentie voor:
Niet by machte om de tallooze brieven van
onderwyzers, die nuj hun dank betuigden
voor de salarisregeling en tegeiyk ntij hun
Nieuwjaarswenschen toezonden, persoonlyk
te beantwoorden, breng ik hun langs dezen
weg my'n hartelyken dank.
God zegene hen allen in den nieuwen tijd
kring en stelle hen voor de kinderen van ons
volk tot een rijken zegen.
J. Th. de Visser.
Het ontwrichte spoorwegbedrijf.
De Nederlandsche Vereeniging van Spoor-
en Tramwegpersoneel is voornemens op 80
Januari a.s. te Amsterdam een Buitengewoon
Congres te beleggen, teneinde maatregelen
te treffen om den toestand waarin thans het
Spoorwegbedrijf verkeert en waaronder het
Spoorwegpersoneel niet het minst Ujdt, te
verbeteren.
Het kaasmaakverbod.
Naar de Tel. verneemt zullen met ingang
van 10 Januari e.k. de ontheffingen van het
kaasmaakverbod, destijds verleend aan de
z.g. zelfkazende boeren, worden ingetrokken
en wel in verband met grootere moeiiykhe-
den ten aanzien der oonsumptie-melkvoor-
ziening.
Van groot belang voor deprovinciemelk
voorziening is deze maatregel echter niet.
Men bedenke, dat de productie der zelfka
zende boeren niet heel groot is, in vergel ij
Ring met de fabrieken, wier ontheffing niet
wordt ingetrokken. Die zelfkazende boeren
hebben trouwens de kaasmakerij deels reeds
gestaakt, omdat de provinciemelkprys den
verkoop van melk aantrekkehjk maakt, ter
wyl de kaashandel een crisis doormaakt. Van
moeilykheden met de provinciemelkvoorzie-
ning merkt men trouwens niet veel: de by-
levering door het zuivelkantoor zal niet meer
dan 150 h 200.000 L. per dag bedragen en dat
in Januari, wanneer de melkproductie haar
laagste punt bereikt.
Aan ongeveer 100 vaste arbeiders van de
aardappelmeelfabriek „De Twee Provinciën"
te Stadskanaal, wien ontslag was aangezegd,
is aangeboden tegen een lager uurloon aan
het werk te blyven, waarmede allen genoegen
hebben genomen.
Slapte.
Een der glasfabrieken te Nieuw-Buinen
heeft wegens slapte een oven stilgezet, waar
door 90 arbeiders werkloos worden. Een an
dere glasfabriek bracht den werktijd op 4 uur
per dag.
1 Het aantal werkloozen in de glasnyverheid
te Schiedam is, volgens de „N. B. Ot.", thans
gestegen tot 1500.
Te Mierlo (N.-Br.) is de werktijd b yde N.V.
Mierlosche Katoenmaatschappy op 8 dagen
per week gebracht.
t
De ontwapening.
De kroniekschrijver van de „Evening
Standard" zegt met betrekking tot de kwes
tie van de Duitsche ontwapening:
In de diplomatieke kringen uit men de
meening, dat Duitsohland „schappeiyk" zal
zyn en dat ofschoon de schutterijen in Prui
sen en Beieren niet zullen verdwynen, hun
sterkte verminderd zal worden om den arg
waan van de Franschen weg te nemen.
„Mocht Duitschland verstokt zyn, dan
staat vast, dat een nieuw gedeelte van het
Roergebied bezet zal worden. Deze taak zal
niet alleen aan Frankrijk overgelaten wor
den. Er zullen ook Engelsche en mogeiyk
Belgische en Italiaansche troepen gezonden
worden.
„Men schynt het bolsjewisme als een veel
grooter gevaar voor den vrede te beschou
wen dan de Duitsche wapening. Dit is, meen
ik, de opvatting van onze eigen militaire
autoriteiten, maar natuurlyk bezien de Fran
schen de zaak niet in hetzelfde licht.
„Ons volk wenscht een stevige regeering
in Duitschland gevestigd te zien, die in staat
is een bolwerk tegen het bolsjewisme op te
richten, en wy zyn meer bereid om eenige
speling aan de Duitschers te geven ten aan
zien van den datum van de ontbinding van
huif half-militaire strijdkrachten, daar men
gelooft, dat een te snelle opheffing van deze
gedisciplineerde formaties een gevaar voor
den staat zou kunnen zyn."
Intrekking van biljetten van K0 Mark ln
DnitschlamdL
De directie der Duitsche Ryksbank heeft
onder dagteekening vam 27 December j.L met
goedkeuring van den Ryksraad kennis ge
geven, dat overeenkomstig paragraaf 6 van
de bankwet van 14 Maart 1875 de biljetten
der Ryksbank van M. 60, die gedateerd zyn
30 November 1918, zullen worden ingetrok
ken. Diegenen, welke bankbiljetten fvan
M. 60 van dezen datum bezitten, kunnen
ze tot 81 Januari 1921 by alle kantoren van
de Ryksbank in betaling geven, of tegen an
dere wettelyke betalingsmiddelen inruilen.
Na 81 Januari 1921 zullen deze bankbiljetten
hun 'eigenschap als yettig betaalmiddel ver
liezen. De inwisseling geschiedt van dien dag
af nog slechts by de boofdkas der Ryks
bank te Berlyn, en wel tot 81 Juli 1921.
Op genoemden datum zal de Ryksbank in het
geheel niet meer gebonden zyn, deze biljet
ten in te wiyaelen.
Het H.bL teekent bjj dit bericht aan:
Wy herinneren er aan, dat onze mede
werker Nijpels indertijd met artikelen, dia
met zy'n eigen naam waren onderteekend, er
op heeft gewezen dat in Duitschland de ver-
valsching van bankbiljetten, speciaal die van
M. 50, enorme afmetingen had aangenomen;
en wél zoodanig, dat men het zelfs niet aan
dorst, de valsche biljetten af te wyzen, zoo
dat echte en onechte door elkaar circuleer
den en ingewisseld werden. Deze mededee-
ling is .toen van Duitsche zyde als absoluut
onjuist gequalificeerd. Later is zy echter be
vestigd door het feit, dat bepaalde series bil
jetten van M. 60 zyn ingetrokken. Thans
zal dit blykens het bovenstaande, ook ge-
sohieden met de biljetten, die den datum 80
November 1918 dragen. Naar wy vernemen,
houdt ook dit verband met het feit, dat van
deze serie zooveel valsohe biljetten in omloop
zyn. De kennisgeving spreekt eenvoudig van
intrekking der biljetten. Het ligt hierby ech
ter in de bedoeling de valsohe biljetten te
weigeren.
Onder de gegeven verhoudingen, nu men
langen tyd den omloop van valsoh papier
oogluikend heeft toegelaten, kan dit echter
voor het buitenland onaangename gevolgen
hebben. Bezitters van dergeUjke biljetten
hier te -lande zullen goed doen, in elk geval
hun biljetten onverwyid in te wisselen. Wy
vragen ons echter af, of het niet wenscheiyk
zou zyn, stappen te doen, om te voorkomen;
dat bona fide houders in Nederland slacht
offer» worden van deze omwisseling. Men
dient toch niet schoon schip te maken op
kosten van het buitenland, nadat langen tijd
de omloop van valsche biljetten is getole
reerd en het bestaan ervan zelf» uitdrukke-
Ujk waa ontkend.
De onveiligheid.
Drie gemaskerde en met revolvers gewa
pende mannen hebben een inval gedaan in'
een postkantoor te Brunswyk. Onder bedrei
ging de aanwezige beambten te zullen neer
schieten, dwongen zy dezen hun de bewaar
plaats van het geldaan te wyzen. Nadat zij
102.000 mark hadden weggenomen, maakten
zy zich uit de voeten, waarby zy nog eenige
schoten aflosten op het verschrikte perso
neel.
