eerbis huls. Op de 293.738 geheel verwoeste
woningen en 296.602 min of meer zwaar
„beschadigde woningen zijn er 280.825 her
steld. Van de fabrieken zijn er 50 pot. in
vol bedrijf; bijna alle spoorwegen zijn her
steld; de kanalen en do helft van de wegen
zijn in orde gemaakt.
Dit herstel heeft Frankrijk in twee jaar
tot stand gebracht
Loucheur toonde aan dat 15 milliard noo-
dig zal zijn om de vernielde mijnen, welker
productie in 1918 18 millioen ton bedroeg
(tegen vier, millioen in 1920), in werking te
stellen. Voor het herstel der verwoeste ge
bieden zijn 80 milliard noodig.
De minister merkte op dat indien Duitsch-
land over de werkkrachten beschikt om de
verwoeste gebieden te herstellen, het deze
werkkrachten zou kunnen gebruiken in de
mijnen o<m de kolen te leveren, waarmede
Frankrijk het materiaal zou kunnen ver
vaardigen, hetwelk voor de bevrijde gebie
den noodig is.
Frankrijk en Beleren.
In Oostenrijk en vooral in Tirol werd ster
ke propaganda gemaakt voor aansluiting
bij Duitschland. Er zal nu een volksstem
ming worden gehouden ^ondanks het feit dat
de geallieerden gedachtig aan het zelf
beschikkingsrecht; deze stemming verbo
den hebben. In Oostenrijk geeft men om dit
verbod heelemiaal niet meer, sedert de ge
allieerden het land aan zijn lot overlieten
en uitlevering van melkvee vroegen waar zij
eerst hulp beloofden
In Frankrijk is men er nu achter geko
men dat Beieren vooral in Tyrol propaganda
maakte. Dit heeft de Beiersohe regeering
een nota uit Parijs bezorgd, waarin gewaar
schuwd wordt tegen dit stoken en gewezen
wordt op (mogelijke gevolgen.
BULGARIJE,
Onderwijshervormingen. Een proefneming
met den algemeen arbeidsplicht
De Balfcancorrespondent van de N. Rott.
Crt. doelt eenige interresante bijzonderheden
mede aangaande de aanstaande onderwijs
hervormingen in Bulgarije en een daarmede
verband houdende proefneming met den al-
gemeenen arbeidsplicht
In Bulgarije (is gebrek aan goed geschoolde
werkkrachten. De thans in voorbereiding
zijnde onderwij shervormingen komen dan
ook hierop neer, dat er een 7 jarige leer
plicht wordt ingevoerd, waarbij als doel van
dien leertijd in de eerste plaats gesteld is de
meer of mindere algemeene ontwikkeling als
wel de opleiding tot een vak, dat de 'kinderen
in staat zal stellen op lateien leeftijd behoor
lijk hun brood te verdienen.
Het vakonderwijs zal dan ook op de lagere
soholen de eerste plaats innemen, zoodat zij
direct na het verlaten ervan in het vak waar
in zij zijn opgeleid, werkzaam zullen kun
nen zijn, op speciaal daarvoor op te richten
vakscholen, zullen zij zich dan verder kunnen
ontwikkelen.
De leergang in die soholen zal twee jaar
duren, waarna nog een oefentijd van drie tot
tien maanden in de praktijk zal moeten wor
den doorgemaakt. Aan de leerlingen, die
daarop de beste certificaten verkrijgen, zal
de staat de noodige middelen verschaffen om
zioh dadelijk voor eigen rekening te kuunen
vestigen."
Naar gelang tot! de behoefte, zullen in ver
schillende plaatsen landbouwscholen, vissohe-
rjjscholen, soholen voor metaalarbeid, bouw
kunst, houtbewerking, steenhouwerij, mande-
demakerij pottenbakkerij, weverij, tapijt-
knooperij en schoenmakerij en vooral ook
huishoudscholen worden geopend.
De bestaande Handelsscholen zullen staats
inrichtingen worden.
Naar de meening der regeering zijn er ver
der veel te veel studenten. Er zijn er onge
veer 2000, w.o. de helft meisjes en daarvoor
biedt hett tegenwoordige Bulgarije in het ge
heel geen toekomst. En om het aantal te ver
minderen, zal worden voorgesteld, de colle
gegelden zoodanig te verhoogen, dat het ge
volg ervan zal zijn, dat slechts een drie
vierhonderd tal studenten overblijven.
Inmiddels heeft de regeering reeds voordat
dit nieuwe onderwijsregime is ingevoerd, de
zer dagen er een soort proef mee genomen,
door, met beroep op dein bereids wettig in
kracht getreden algemeenen arbeidsplicht, in
het geheele land de leerlingen van alle soho
len een week openbare arbeid te laten ver
lichten. Zeven volle dagen; des voormiddags
van 8 tot 12 uur, en des namiddags van 2 tot
6 uur. Alleen, terwijl de wet op den arbeids
plicht dezen voorschrijft voor alle mannelijke
personen van 16 tot 50 jaar, en alle vrouwe
lijke van 15 tot 25 jaar, hebben alle scholle
ren van de jongste klasse af tot de oudsten
aan die arbeidsweek moeten deelnemen.
Vooral te Sofia en iri andere groote plaatsen
heeft deze proef tot heel wat óommentaren
aanleiding gegeven; inzonderheid onder de
ouders der jeugdige scholieren, die hun
kind(eren) 't liefst in watten mochten bewa
ren. Onder de scholieren zelf werd de licha
melijke, inplaats van geestelijke inspanning,
en het verblijf in de vrije lucht over het al
gemeen met geestdrift begroet. Minder op
getogen waren de onderwijzers, leeraren en
professoren van beiderlei kunne, die den ar
beid, welke den mees ten vreemd was, moes
ten leiden.
De vastgestelde werkzaamheden waren
vooreerst het schoonmaken en herstellen
van de schoolgebouwen en de daarbij behoo-
rende terreinen voor speelplaatsen, enz. der
wegen erheen en het herstellen van het
sohoolmeubilair, kaarten, enz., inbinden van
schoolboeken, e.z.m. Verder herstel van an
dere wegen en straten, werkzaamheden in
de openbare parken en tuinen, boscbaanplan-
tingen, droogleggingen, onkruidwieden, oud
heidkundige uitgravingen.En voor een deel
der meisjes, na het eindigen van de groote
schoonmaak in de school, naaien van onder
goed voor het leger en de hospitalen.
In het algemeen is er door allen flink aan
gepakt, en heel wat nuttig werk verricht,
dat anders gewis nog lang had moeten uit
gesteld wegens het ontbreken van de noodige
geldmiddelen en werkkrachten. De regeering
sohat het profijt aan arbeidsloonen voor den
nu door de scholieren Verrichten arbeid op
ten minste 10 millioen leva (op 't oogenblik
ongeveer 400.000 gulden).
Dat de arbeid door de scholieren algemeen
met zooveel ijver en zichtbaar genoegen is
verricht, is voorzeker ook daaraan toe te
schrijven, dat in Bulgarije niet het standen-
verschil bestaat, dat in 'andere landen
heerschit.
Voor velen dor stadskinderen was de proef
anders vrij zwaar. Daar het een proef was
en de regeling alzoo verre van volkomen,
moest bijv. een ieder de gereedschappen
voor zijn werk meebrengen, schop, spade,
houweel, bijl, kruiwagen en diergelijken, lap
pen, dweilen, bezems, boenders en emmers
ja ook wit- en verfkwasten. Een werkpak
had nagenoeg niemand, evenmiu sterk werk-
sohoeisei. En, daar kléeren en schoenen in
Bulgarije nog ongehoord duur zijn, losten
zeer velen der jeugdige arbeidsplichtdgen het
vraagstuk van het werkpak op door eenvou
dig hun of baar bovenkleeren en schoenen
en kousen uit te trekken. Met name in de
Earken en op drukke verkeerspunten in de
oofdstad leverden de in 't ondergoed arbei
denden een merkwaardig schouwspel op.
Van de zijde der regeering is alles gedaan
om aan ie proef en de uitkomsten ervan een
zoo groot mogelijke bekendheid te geven.
Verscheidene ministers, ook de minister-pre
sident Stamboeliiski, bezochten verschillende
plaatsen, waar gewerkt werd, en moedigden
de jeugdige werkers aan door zelf hun jas
uit te trekken en eenigen tijd spade of wit
kwast ter hand te nemen. Aan de verschil
lende commissies van toezicht der Entente,
de vreemde gezantschappen, en de vertegen
woordigers van de buitenlandsche pers wa
ren uitmoodigdngen gezonden om met de hun
daarvoor ten dienste gestelde auto's desge-
wild het geheele land door te gaan om zich
van de uitvoering en de resultaten van de
proef te vergewissen.
De Bulgaarsche rageering acht inderdaad
de proef zoo goed geslaagd, dat zij besloten
heeft in den loop van September nogmaals
een arbeidsweek voor alle scholen in het
land te verordenen; en dan zoo verder elk
voor- en najaar.
Een der oogmerken, welke de regeering
met deze proef ook nog heeft nagestreefd
en dat zij er mede heeft bereikt, was een
sprekend voorbeeld te geven aan dié ouderen,
die den algemeenen arbeidsplicht als een
drukkend corvee beschouwen, en trachten er
zich door ziek melden of zich zwak en onbe
kwaam fcoonen zooveel mogelijk aan te ont
trekken.
Op hét platteland en in de kleine steden
wordt door een ieder aan dan arbeidsplicht
zonder eenige strubbeling flnk en naar be-
hooren voldaan, en is daar al veel nuttig
werk verricht. In de groote steden gaat het
nog niet zoo vlot. Den Hen April beginnen
de tien dagen arbeidsplicht voor de bevol
king te Sofia, in ploegen van duizend perso
nen, en men is benieuwd hoe het daarbij zal
gaan.
Van communistische en ook van socialis
tische zijde, waar men deze arbeidspolitiek
der boerenregeering eigenlijk met gemeng
de gevoelens gad.'vaat en volgt, i.;: in het
Sobranja nu een v< orstel ingediend, dat de
regeering wel eenigszins in verlegenheid
brengt. Er op wijzende, dat de meeste par
ticuliere werkgevers hunne werknemers voor
de dagen, die ze wegens den arbeidsplicht
afwezig zijn niet betalen, de arbeidsplichti-
gen bijgevolg al die tien dagen zonder eenige
verdiensten blijven, stellen zij voor dat aan
de anbeidspliohtigen, die gedurende hun ver
plichten arbeidstijd geen salaris of loon trek
ken, en geen middelen van zob zelf bezitten,
bet gederfde salaris of loon door den staat
zal worden vergoed. Billijk zou zulk een re
geling zeker wel zijn; doch een aanzienlijk
deel van het groote voordeel voor den staat,
een menigte arbeid en tal van openbare wer
ken gratis uitgevoerd te krijgen, zou daar
door verloren gaan. De regeering beeft ten
opzichte van dit voorstel haar standpunt nog
niet bepaald.
China en Japan.
Te Vancouver is dr. Wan-Tsjoeng-Hoei
aangekomen, die hoofd-rechter is van het
Opperste Gereohtshof van China. Hij is op
weg naar Genève niet 'het doel mee te wer
ken aan de herziening van de Volkenbonds
overeenkomst.
China heeft zoo verklaarde dr. Wang,
drie vijanden.
De eerste is art. 21 van de Volkenbonds-
ovtreenkomst, waarin de onaantastbaarheid
weidt geproclameerd van z.g. regionale af
spraken, die als een soort Manroeleer wor
den geconstateerd.
De tweede is het Britsch-Japansche ver
drag, dat indien het vernieuwd wordt
tot een oorlog zal ledden, in welken oorlog
Ohina noodzakelijkerwijs de zijde vaD dé
Ver. Staten zal moeten kiezen.
De derde is de nota-wisseling van Lansing
met Isjïï, waarin de onhoudbare leer wordt
verkondigd, dat geografische nabijheid rech
ten schept.
Nog verklaarde dr. Wang-tsoeng-Loei:
De hangende quaesties nopens den Stillen
Oceaan zijn nog vermeerderd, doordien
naar uit de V. St. wordt gemeld onlangs
ae ontdekking is gedaan, dat de Japansbho
arsenalen groote hoeveelheden ondenzee-
mijnen aanmaken en dat de Ohineesche kust
is verdeeld in blokkade-zones, hetgeen in
oorlogstijd aan Japan de controle zou ver
schaffen over den uitvoer van grondstoffen
uit China.
KORTE BERICHTEN.
Het houten zeilschip Foca I, waarmee
Shackleton in de wateren ten noorden van
Canada gaat exploreeren, is te Southampton
aangekomen, waar het zal worden uitgerust.
Het schip is voorzien van een motor en meet
geen honderd ton.
Te Weenen heeft een veiling plaats gehad
van het zilvergoed van het kasteel Klesz-
heim, waar in 1919 aartshertog Lodewijk
Victoi^ broeder van keizer Frans Jozef, een
zaam stierf.
Het eerste stuk, dat verkocht werd was
een oud-Weensoh servies. Het werd ingezet
voor een half millioen kronen. De verkoo-
ping zal 4 dagen duren.
Een inbrekersbende heeft verscheidene
kasteelen in de buurt van Weenen leegge
plunderd, onder andere de kasteelen van
graaf Khevenhueller en van prins Auers-
perg.
De „Vossische Zeitung" verneemt uit
Dresden, dat bij veertig cigarettenfirma's de
boeken in beslag zijn genomen, daar zij wor
den verdacht van belasting-ontduiking ten
bedrage van verscheiden honderd millioen
mark.
Zie- verder 2e blad.
BINNENLAND.
De begrafenis van Burgemeester Teilegen.
De begrafenis van burgemeester Teilegen
is een indrukwekkende manifestatie gewor
den van vele duizenden, die langs den ge-
heelen weg van het sterfhuis op den hoek
van de Obrecht- en Laizeresstraat (Willems
parkkwartier) tot aan den Admiraal de Ruy-
terweg, een dichte menschenhaag vormden
en die met ontbloot hoofd den kleinen stoet
van auto's aan zioh voorbij lieten gaan.
Alle rangen en standen waren vertegen
woordigd door de ontelbaar velen, die zich
hadden opgesteld in de Lairessestraat en de
Van Baerlestraat, die de stille Jan Luyken-
straat bevolkten, die dichte drommen vorm
den langs Stadhouderskade en Overtoom en
Constantijn Huygens-, Bilderdijk- en de
Clercqstraat. Tot aan de Wiegbrug (ingang
Adm. de Ruyterweg) reed de stoet onafgebro
ken over een pad begrensd door levende
muren. Toen werden meer en meer de rijen
dunner.
Voor de woning waren des ochtends afge
vaardigden van verschillende vereenigingen
bijeengekomen tot het brengen van een laat-
sten groet; slechts gevolgd door de naaste
familieleden en de mannen, die gedurende de
laatste jaren dagelijks met den burgemeester
mochten samenwerken, is het stoffelijk over
schot naar Westerveld gebracht.
Dat Amsterdam van zijn warme, waarach
tige belangstelling zou laten blijken, ook bij
do begrafenisplechtigheid van den burge:
meester op Westerveld wist iedereen, aldus
het „Hbl.". Hoe overstelpend, hoe imponee
rend groot ook de schier onafzienbare rijen
waren, die zich vormden op de perrons van
de halte Driehuizen, telkens als gewone trei
nen en de extra-trein uit de hoofdstad hon
derden aanbrachten; het heeft toch niemand
van allen, die daar waren, verwonderd, dat
meer dan duizend menschen wij konden
het aantal niet op honderd schatten uit
hun werk waren gegaan om op het rustige,
zonnige kerkhof aan het graf te staan van
een eenvoudig, werkzaam man, die zijn plicht
lief had boven al.
Vlak bij de groeve stonden de Ministers
'De Vries en Van IJsselstein, daarnevens de
oud-burgemeesters van Amsterdam, mr. dr.
W. F. van Leeuwen, thans vice-president van
den Raad van State en mr. dr. A. Roëll,
thans Commissaris van de Koningin in dt
provincie Noord-Holland. Het dagelyksch be
stuur van Amsterdam en bijna alle gemeen
teraadsleden hadden zich daarbij aangeslo
ten.
Een onafzienbare menigte had zich rondom
de geopende groeve en yerder langs den weg
opgesteld. Het „Handelsblad" vermeldt een
lange lijst van corporaties en personen, die
vertegenwoordigd waren.
Ook waren naar het kerkhof gekomen de
burgemeester van Rotterdam, het voltallig
College van B. en W. van Haarlem, het be
stuur van de Vereeniging van Burgemees
ters en Secretarissen in Noord-Holland, leden
van de Staten van Noord-Holland en de grif
fier van dat College.
Zooals wij vermeldden, zou, behalve door
den heer Wibaut, niet aan het graf worden
gesproken. Sterk ontroerd sprak de heer
Wibaut een rede uit, waaraan wij het vol
gende ontleenen:
(Zes jaar heeft hij de gemeente gediend.
Zes jaar onder omstandigheden moeilijker
dan ooit. Van eeuwen is niet na te gaan of
ooit op de schouders van een burgemeester
van Amsterdam zoo zware taak zoo lang was
gelegd. Maar voor de laatste 100 jaar kan wel
met zekerheid worden gezegd, dat onder alle
burgemeesters, die Amsterdam in een eeuw
heeft gehad, aan Teilegen de zwaarste taak
werd te dragen gegeven.
De heer Wibaut releveerde de groote moei
lijkheden, die de levensmiddelenvoorziening
voor een stad als Amsterdam medebracht, en
ook na den oorlog hielden de moeilijkheden
niet op.
Geheel de bestuurstijd van Teilegen, van
Maart 1915 tot einde Januari 1921, toen hij
eindelijk erkende rust noodig te hebben, was
een aaneenschakeling van zwaren, zorgelijkeh
tijd. De tijd was reeds zwaar voor wie zich
het werk betrekkelijk licht wist te maken,
maar loodzwaar was bij voor Tellegen, die
het werk niet licht op kon nemen; die ge
neigd was bij allo werk zich van de onder-
deelen rekenschap te geven, omdat hét hem
tegenstond meer dan onvermijdelijk was be
slissingen te nemen in een zaak, die hij niet
had doorgrond.
Zoo was aan zjjn werk nooit een eind. Hij
gaf als burgemeester véél meer dan een ge
meente van een burgemeester mag vragen.
Die hem volgden In zijn werk meenden wel,
dat hij zichzelf te veel gaf, méér dan voor
zichzelf te verantwoorden was, maar zij wis-
ton, dat anders-doen hem niet mogelijk was.
Hij stelde zich, bij wat hij gaf, aan de gemeen
te geen grenzen, omdat zijn liefde voor de
gemeente, zijn liefde voor Amsterdam, zijn
liefde voor het goede beheer van een groote
stad, onbegrensd was, en er voor hem niets
minder telde dan zich-zelf.
Zoo heeft hij geleefd al de jaren van zijn
burgemeesterschap. Alles voor de gemeente,
in wier dienst hij zich had gesteld; niets voor
zich zelf. Zoo is hij een voorbeeld geweest
van mooie toewyding, van hooge plichtsbe
trachting.
De heer Wibaut richtte hierop tot Mevr.
Teilegen, die zoo'n groot aandeel heeft ge
nomen in deze dagelij ksche zorgen, die hem
met kracht ter zijde stond. Spr. releveerde
daarna de zorgen en het leed in huiselijken
kring; de dood van zijn oudsten zoon, ander
familieleed, dat hem drukte.
Toch bleef hij voor honderden bijzondere
kringen, voor groote kringen en kleine, de
belangstellende in hun bijzonder werk, toch
bleef hij de gezochte bemiddelaar bij arbeids
conflicten.
Aan welk groot werk in Amsterdam heeft
hij zijn kracht niet gegeven? Voor wat er
aan woningvoorziening in Amsterdam is ge
worden en wordende is, nam hij als directeur
van Bouw- en Woningtoezicht het initiatief.
Met welke liefde, op ander gebied, heeft
Teilegen niet de hem toevertrouwde belan
gen van de Amsterdamsche Universiteit ge
diend! Met welke liefde en met welke veer
kracht was hij in de weer als het eT op aan
kwam de belangen van den Amsterdamschen
handel en nijverheid te dienen. Met welke
illusie bevorderde hij de annexatie en ver
heugde hij zich in hare totstandkoming.
Inderdaad, hij gaf alles wat een burge
meester kan geven, en hij gaf meer.
Amsterdam heeft niet de gelegenheid ge
vonden dezen burgemeester te danken voor
het vele wat hij in de zes moeilijke jaren van
zijn burgemeesterschap voor zijn geliefde
stad heeft gedaan. Zoo wordt hem de eerste
dank gebracht aan zijn graf.
Aan u, mevrouw Teilegen, die hem, zooals
in zijn geheele leven, ook in deze laatste
grootste en moeilijkste jaren hebt mogelijk
gemaakt om te doen wat hij deed, wordt nu
gevraagd dezen dank te aanvaarden.
Een woord tot u, zoon en dochters van den
Burgemeester: ingenieur Tellegen, Marianne
Tellegen en Okje Tellegen: Uw vader heeft
u gegeven en gelaten het beste wat er is: een
naam, die u vele deuren zal openen. Gij zult
op uw levensweg zeer velen ontmoeten, wien
het een vreugde en een voldoening zal zijn
aan de kinderen van J. W. C. Tellegen van
vriendschap te doen blijken.
De heer Wibaut spreekt tenslotte als per
soonlijk vriend van den burgemeester. Die
vriendschap is, dank zij dageüjkschen om
gang, hechter geworden; ook het ernstige
meenrngsversohil inzake de 8 Juni-staking
kon aan de vriendschap en waardeering geen
afbreuk doen.
Een buitengewoon groote krans, van or
chideeën, aronskelken en seringen, legt spr.
namens de gemeente Amsterdam op het graf.
Toen trad de eenlg overgebleven zoon van
den ontslapene van de zijde zijner moeder,
naar voren. Hij droeg een krans van arons
kelken, toen hij de volgende woorden sprak:
„Wij zijn niet jaloersch op Amsterdam,
omdat het onzen vader van ons heeft geno
men. Wij hebben altijd toch zoovéél nog aan
hem gehad. Vader werkte in de huiskamer.
Wij wisten allen, wat hij deed....
„Ik wil in de eerste plaats hier danken
Hare Majesteit de Koningin, die een verte
genwoordiger zond. En dan allen, die hier
zijn, maar ook de velen, die vanmorgen zoo
eenvoudig langs den weg stonden en hunne
hulde brachten in Amsterdam, dat vader zoo
lief had.
„De laatste maanden zijn voor hem wel.
heel hard geweest. Hij kon niet meer wer
ken, maar zijn geest had geen rust, omdat
hij er naast stond. Dat was voor hem piets
en daarom is dit einde misschien het beste.
„Wij hebben onzen vader gegeven aan
Amsterdam. Maar niet aan Amsterdam alléén.
Hij hield van het heele land en geen mooi
plekje is er in Nederland, waar wij in vacan-
tiedagen niet met hem- gewandeld hebben.
Daarom doet het mij zoo innig goed, dat ik
gisteren met vaders kleinzoon dit plekje hier
voor hem heb uitgezocht, een plaatsjé vol zon,
bloemen,' vogels en licht, waar hij kan rusten.
In een gisteravond gehouden zitting van
den Raad werd Burgemeester Tellegen door
den waarnemenden Burgemeester, den heer
Wibaut, herdacht, waarbij deze wees op het
vele werk, dat door hem voor Amsterdam
gedaan was. Hij zeide daarbij o. m.:
Amsterdam heeft niet de gelegenheid ge
vonden, aan burgemeester Tellegen het be
wijs te geven van zijn dankbaarheid voor
het buitengewone werk, dat hy in het belang
van de gemeente in 6 jaren van ongekende
moeilijkheden heeft gedaan. Namens het Col
lege van B. en W. spreek ik echter de ver
wachting uit, dat wij kunnen rekenen niet
alleen op de instemming van den Raad, maar
dat wij kunnen rekenen op de instemming
van de geheele gemeente, wanneer wij. u
slechts uitnoodigen, aan deze dankbaarheid,
aan deze waardeering op waardige wijze uit
drukking te doen geven.
In uw naam zullen B. en W. aan mevrouw
de wed. TellegenFock nog de schriftelijke
uitdrukking geven van uw reeds gebleken
innige deelneming in het groote leed, dat
haar treft.
Wij kunnen de nagedachtenis van den bur
gemeester niet beter eeren dan door ook
voor het vervolg zy'n leuze te aanvaarden:
Wy moeten vooruit.
Alle aanwezigen in de raadzaal hoorden
deze rede staande aan. Van de communisti
sche raadsfractie was niemand aanwezig.
Namens den Raad sloot het oudste lid, de
heer P. Nolting, zich bij de woorden van den
voorzitter aan.
Daarna besloot de Raad, op voorstel van
B. en W., bij wijze van huldebetoon aan de
nagedachtenis van burgemeester Tellegen,
aan mevrouw de wed. A. J. J. Tellegen—Fock
gedurende haar leven een jaarlijksche uit-
keering van 5000 te verzekeren en aan de
jongste dochter, mej. Ockje Tellegen, tot en
met het jaar 1930 een jaarlijksche uitkeering
van 2500.
Vervolgens is de raadszitting, ten teeken
van rouw, geschorst.
Amsterdam—Genua v. v.
De stoomschepen der Maatschappij „Ne
derland" zullen voortaan Genua weer aan
doen. Het stoomschip „Koningin der Neder
landen", dat 18 Mei a.s. van Batavia naar
Nederland vertrekt, zal het eerste mailschip
zijn, dat deze haveft weer binnenloopt.
De bomaanslag op Goes.
De minister van buitenlandsohe zaken
heeft aan den burgemeester van Goes be
richt, dat van de Engelsche regeering het be
drag van 16.381.76 is ontvangen voor scha
devergoeding voor de gevolgen van den bom
aanslag op 22 December 1917.
De Arbeidswet
De Minister van Arbeid had Dinsdag
ochtend een conferentie met het bestuur van
den Middenstanderébond over de Arbeidswet
Uit de Raad van Velzen.
In de Dinsdagavond gehouden Raadsver
gadering werd uitvoerig gesproken over een
door het college aangevraagd crediet van
ƒ3000 voor werkverschaffing, waardoor het
totaèlcrediet in dit jaar reeds een som van
15.500 bereikte.
De voorzitter stelde de vraag, of het niet
gewenscbt zou zijn de werkverschaffing met
1 Mei a.s. stop te zetten, omdat er langzamer
hand zooveel geld voor noodig is, dat de ge
meente dit niet kan opbrengen. Op de vraag
van den heer Schilling wat er dan moet ge
beuren met de menschen, die zonder werk
loopen, geeft de heer Vermeulen als zijne
meening te kennen, dat zij dan tooh steun
kunnen krijgen van de werkloosheidsverze
kering. De heer Tusenius pleit voor een ge
meentelijk arbeidsbureau te IJmuiden, omdat
men daar thans niet dadelijk volk kan krij
gen voor kleine karweitjes. De heer Baarda
wijst er op, dat ook de vischh'andel in den
knel komt door het markten der IJmuider
stoomtrawlers in Britsche havens, hetgeen
den lieer Schilling aanleiding geeft om het
college uit te noodigen voeling te houden met
de Vereeniging van werkgevers in het Vis-
schersbedrjjf, teneinde gedaan te krijgen, dat
een aantal van de nog varende trawlers g6.
regeld naar IJmuiden komt. Daarvan ver^
wacht de heer Vermeulen niets, want als het
aantal te IJmuiden binnenkomende schepen
te groot wordt, gaan de vischpryzen zakken
tot schade der betrokken reederijen.
Na eene geheime zitting van een half vmr
brengt de voorzitter zijn voorstel om de
werkverschaffing met 1 Mei te doen eindi
gen in stemming. Het wordt met algemeene
stemmen aangenomen.
De Volkstelling.
Reeds vermeldden w}j, dat de Staatscou-
rant de voorloopige resultaten der 10e volks
telling heeft gepubliceerd. WJj ontleenen er
de volgende cijfers aan:
Het aantal vrouwen op 1000 mannen be
droeg in 1830:1045; in 1840: 1042; 1849: 1040-
1859:1031; 1869: 1029; 1879: 1023; 1889: 1024-
1899: 1025; 1909: 1021; 1920: 1014. Er ia
hieromtrent dus een geleidelijke verminde-
ring zij het dan ook met eenige schom
melingen in het aantal vrouwelijke ge
boorten op te merken.
De vermeerdering der bevolking per jaar
die sedert 1849 steeds stijgende is geweest'
is ook in de laatste elf jaar gemiddeld hooger
geweest dan in de voorafgaande 10-jarigo
periode. De totale vermeerdering in de laat-
ste elf jaren is geweest 982.980, waarvan door
meerdere geboorte dan sterfte eene vermeer-
dering is ontstaan van 961.698, zoodat zich
in die elf jaren 21.282 vreemdelingen moetea
hebben gevestigd.
De gemiddelde jaarlijksche toeneming <jet
bevolking in de verschillende provinciën
was als volgt:
Noord-Brabant1.48
Gelderland1.18
Zuid-Holland1.68
Noord-Holland 1.40
Zeeland 0.49
Utrecht 1.66
Friesland 0.57
Overijsel1.22
Groningen0.94
Drente 1.70
Limburg2.61
Het Rijk 1.42
De sterkste toeneming van het inwoner
aantal valt te constateeren in de groep van
gemeenten van 20.001 tot 50.000 inwoners.
De vermindering van het aantal vrouwe
lijke geboorten houdt verband met een ge
ringe vermeerdering van het jongensover
schot bij de geborenen en een meer en meer
gelijk worden van de sterfte by de beide
geslachten, waarbij de sterfte onder de man
nen nog steeds die onder de vrouwen over
treft.
Eigenaardig is de verhouding tusschen de
provincies en hunne hoofdsteden. Noord-
Brabant heeft in de laatste 10 jaar een toe
name in bevolking van 108000 zielen, waar
van de hoofdstad 's-Hertogenbosch 3289
(thans 38.217 inwoners).
Voor Gelderland is de toename slechts
38000 inwoners (waarvan Arnhem met 70.000
inwoners 6000); Zuid-Holland 279000(waarvan
Den Haag met 353000 Inw. 82000, Rotterdam
met 510.000 inw. 92000); Noord-Holland
183000 (waarvan Amsterdam met 642000 inw.
76000); Utrecht (prov.) 5300, waarvan de
hoofdstad met 140.000 inw. 21000, enz.
Over eenige jaren zal, als de verhouding
zóó blijft, Rotterdam dus de eerste stad van
ons land "worden en Amsterdam naar het
iweede plan dringen.
Drooglegging Zuiderzee.
Dezer dagen heeft de Zuiderzeeraad ver-
aderd, teneinde zyn advies vast te stellen
naar aanleiding van het geschil tusschen
rnr. Van Gijn en mr. Vissering inzake de
drooglegging van de Zuiderzee.
Naar de „Msb." verneemt, 'bestaan er goe
de gronden om aan te nemen, dat dit advies
gunstig zal 'luiden voor de plannen, waar
aan reeds een begin van uitvoering is ge
geven, en dat de Zuiderzee raad den minister
v-an Waterstaat zal adviseeren de droogleg
ging voort te zetten.
Huurverhooglng.
De woningbouwvereenlging „Zaandam»
Volkshuisvesting" besloot m een elgemeeM
ledenvergadering den huurprijs harer wo
ningen gemiddeld met 25 pOt. te verhoogen.
Pro Juventute te Alkmaar.
Uit het jaarverslag van „Pro Juventute"
te Alkmaar over 192Ö 'blijkt, dat de vereeni
ging in dat jaar 72 gevallen toegewezen
kreeg met verzoek een onderzoek en rapport
Hierbij waren 65 misdrijven uit winstbejag
(diefstal, heling, enz.) en zeven ruwheidsmis-
drijven (mishandeling, baldadigheid, schen
nis der eerbaarheid).
De leeftijd der kinderen waren:
6-12 jaar in 22 gevallen; 13—16 jaar in
35 gevallen, 17—18 jaar in 16 gevallen.
Het aantal jeugdige personen, in dat jaar
ten verzoeke van den Officier onder toezien»
van Pro Juventute staande bedroeg 1®
1920 80.
De Zaandamsche kermis.
De verpachting van 17 plaatsen op dej®
1921 te houden kennis heeft ruim
opgebracht Voor drie plaatsen waarvoor
voldoende werd ingeschreven, zal een nieu*8
verpachting worden gehouden.
De proef van het vorige jaar, om door
organiseeren van sport- en andere
te trachten de kermis te veredelen, zal n»
jaar niet worden herhaald, omdat men meen
daarvoor thans geen gelden uit de gemeen»*
kas te kunnen geven. «j
Het tapverbod zal evenwel gehandha»1
blijven.
Het-plan bestaat nu om in de week aan.
kermis voorafgaande een groot landewj
sportfeest te organiseeren, buiten bazwa»»
van de gemeentekas.
Uit de Venen.
Nadat Dinsdag door de Vereeniging
Verveners te Emimer-Oomipascuum was
éloten de arbeiders 66 pCt van het loon -
1920 aan te bieden, is door den vervener
een overeenkomst met zijn arbeiders
gaan voor 70 pOt. van dat loon, tonge
waarvan hedenmorgen 140 arbeiders aan
turfgraven zijn gegaan. u
Voor het verladen van het prodaj^
1920 wordt den' arbeiders het volle io°»
1920 uitbetaald. yii
Er zijn twee jeugdige veenarbeW"-
Nieuw-Weerdinge gearresteerd «k