Men moppert in den Helder
verrukt over de lage prijzen,
aanvankelijk opgegeven hooger aantal doo
den was een vergissing geweest, doordien
de gevallen geteld door het personeel van
den vrederechter, en die, geconstateerd door
de imannen van de burgerwacht, samen wa
ren opgeteld, terwijl het dezelfde slachtoffers
betrof.
De uitbarsting te Tulsa is een der meest
felle uitingen van rassenhaat, in den laatsten
tijd In de Vereen. Staten voorgevallen, maar
het is lang niet de eenige. In Juli 1919 wer
den bij gevechten van blank tegen zwart te
Washington 7 personen gedood. Een dag of
wat later volgde een uitbarsting te Ohicago.
Daar vielen 88 dooden, terwijl net getal ge
kwetsten in de honderden liep. In October
van hetzelfde jaar vielen te Elaine in den
staat Arkansas, 80 dooden, terwijl op 7 Juli
1917 125 lieden slachtoffer waren geworden
bij rassenopstootjes te St. Louis in Missouri.
De correspondent te New-York van de
„Daily Telegraph" heeft reeds gerulmen tijd
zijn aandacht gewijd aan de oorzaken, die er
moeten bestaan voor deze uitbarstingen van
de laatste jaren. Deze dagbladman is er van
overtuigd, dat een van de krachtigste rede
nen ter verklaring van de hevigheid der op
stootjes van den laatsten tijd hierin is te zoe
ken, dat de Amerikaansche neger-soldaten,
na hun terugkeer uit den oorlog, den geest
van ontevredenheid en ongebondenheid bij
hun thuis gebleven landgentooten hebben aan
gewakkerd en dat er bij de negers een toe
nemend besef aanwezig is, dat hun een groo-
ter aandeel moet worden ingeruimd in de
voorrechten, die in de Amerikaansche demo
cratie mogelijk zijn, en welk aandeel hun niet
wordt gegund door de blanken.
Rockefeller.
Rookefeller, de rijkste Amerikaan, heeft
dezer dagen een pelgrimstocht ondernomen
naar het huisje te Arsdale in den Staat New-
York, waarin hij als knaap had gewoond en
armoede geleden. Aan zijn kleinkinderen
vertelde hij (bij die gelegenheid hoe hij in
1848 zijn eerste geld had verdiend, n.1. door
een toom kalkoenlen op te fokken en met
een winstje van de hand te doen) De oude
multimillionair deelde bij zijn bezoek te
Arsdale Amerikaansche kwartjes uit onder
de dorpsjeugd. Trots zijn onmetelijk fortuin
is John D. Rookefeller sober en houdt zich
bescheiden op den achtergrond. Bovendien
schenkt hij jaarlijks ontzaglijke bedragen
voor 'liefdadige doeleinden, maar vooral voor
ziektebestrijding en onderwija
KORTE BERICHTEN.
Te Carthagena is de eerste in Spanje ge
bouwde duikboot van stapel geloopen,
Paul Victor Willke, de eigenaar van een
automobielfabriek te BerlijnReinickdorf, is
er, naar Wolff seint, vandoor gegaan. Zijn
zaken zijn geheel in de war, zijn schulden
worden op zeven tot acht millioen geschat.
Te Deuben bij Dresden hebben acht gemas
kerde .bandieten uit het filiaal van de Rijks
bank 250.000 mark geroofd.
BINNENLAND.
Nederland en België,
De verklaring betreffende de Nederlandsch-
Beigische betrekkingen, door minister Jas
per in de Kamer afgelegd, wordt door Le
Peuple, hoofdorg. van de Belg. arbeiderspar
tij, wegens haar gemis aan duidelijkheid nog
al scherp gecritiseerd. Wel was de verkla
ring, aldus het blad, wat trouwens ook door
de Nederlandsche pers werd vastgesteld, zeer
gematigd en uiterst welwillend, maar er
weid niets zakelijks im gezegd aangaande
de hervatting der onderhandelingen, iwelke
een einde moeten stellen aan het geschil, dat
de twee buurstaten verdeelt. Aan minister
Jasper werd nochtans gelegenheid gegeven
om een duidelijke mededeeling te doen door
het socialistische Kamerlid Fischer, dat hem
de vraag stelde, of de geruchten betreffende
de herneming der onderhandelingen ge
grond of valsch waren. De heer Jasper ant
woordde niet; wij hopen, dat onze parlemen
taire fractie met dit stilzwijgen geeen genoe
gen zal nemen. De partij heeft verklaard, in
overeenstemming mot onze kameraden uit
Nederland, dat in het belang van de goede
verstandhouding tussdhen de twee naties het
wed eraanknoop e n der afgebroken onderhan
delingen een dringende noodzakelijkheid is.
Zij heeft zelfs de basis aangeduid, op dewelke
de besprekingen konden worden hernomen
en in groote trekken de mogelijke oplossing
aangewezen, maar het volstaat niet resoluties
uit te brengen; men moet zich ook beijveren
om ze te doen aanvaarden. De heer Jasper
heeft Fischer niet van antwoord gediend.
Zouden onze vrienden in het parlement den
heer Jasper geen antwoord geven?
De Standaard schrijft:
Het is nu meer dan een jaar geleden, dat
de pen werd nedergeworpen en de onderhan
delingen onderbroken. Hier vooral past de
opmerking, die we bij den aanvang van dit
artikel neerschreven, dat de rede van den
minister hooger staat dan vroegere uitlatin
gen over dit ontwerp. Alleszins sprak uit de
woorden van den heer Jasper het duidelijk
verlangen naar eene wederaanknooping der
onderhandelingen met onze noordelijke bu
ren. De atmosfeer is reiner geworden. Er is
meer bezonkenheid ingetreden en dieper stu
die van het vraagstuk heeft oogenschijnlijk
tot een juister inzicht van de kwestie geleid.
Slechts nog enkele onruststokers pogen af
en toe de opklaring van den toestand te ver
minderen en' nieuwe vertroebeling te ver
wekken in den lande.
We durven er echter op vertrouwen, dat
kalm en gezond 'beleid 'hier ten langen laat
ste een uitweg zal weten te vinden, die de
belangen der twee landen, welke men
heeft bet reeds zoo dikwijks herhaald
klaarblijkelijk op mekaar zijn aangewezen,
zal weten te verzoenen. N. R. Ct.
De doorgaans goed ingelichte Brusselsche
oorrespondent van de Gazette de Huy seint
aan dit blad: Het Belgische standpunt* inzake
de Wielingen is het volgende: Souvereiniteit
van België over het Nauw, vrije doortocht
door de Wielingen van zich naar Vlissingen
of andere Nederlandsche havens begevende
schepen, regeling van deze kwesties te zamen
met die van de Westerschelde. België zou
niet alleen het vrije gebruik van de Schelde
voor de handelsschepen^ maar ook voor zijn
oorlogsflottioljo opeisohen.
In zekere kringen, zoo zegt de correspon
dent verder, vleit men zich met de hoop, dat
waar het gezag van België op internationaal
gebied sedert een jaar neel wat is toegeno
men, zijne gematigde en reohtmatlge aan
spraken thans meer kans hebben dan vroe
ger, door zekere groote geallieerden te wor
den* gesteund. In ieder geval kan er nooit
aan worden gedacht, het ontwerp van 1920
zonder belangrijke wijzigingen te ondertee-
kjenjen.
Een nieuwe Staatsleenlng?
Naar de Residentiebode verneemt, wacht
ons voor het najaar een nieuwe staatslee
nlng.
Het college van B. en W. te Amsterdam.
De Ohristelljk-Historlscho raadsfractie
heeft aan de overige Amsterdamsche recht-
sche raadsfracties medegedeeld uit het over
leg te zullen treden, wanneer niet tevens de
Vrijheidsbond daarin wordt betrokken.
De Staatsmijnen in Limburg.
Naar de Tel. verneemt, wordt door de
Staatsmijnen in Limburg aan den| Staat der
Nederlanden na ruime afschrijving over het
jaar 1920 als netto winst uitgekeerd een be
drag van ruim 8.900.000 gulden, zijnde circa
6 van het door' den Staat der Nederlanden
verstrekte kapitaal van 65.000.000 gulden.
Een prijsvraag voor zuinig gemeentebebeer.
De onophoudelijke en onrustbarend stij
gende uitgaven, zoowel van staat en provin
cie als van gemeenten, die reeds de oprich
ting van bonden van belastingbetalers, be-
zujnigingspartijen en het instellen van be-
zuiniginigsinspecties in verschillende ste
den hebben ten gevolge gehad, hebben de
directie van de „Delftsche Crt." een prijs
vraag doop uitschrijven voor een nieuw mid
del ter inkrimping van de gemeentelijke uit
gaven. In Delft toch zijn de uitgaven sedert
1914 verdrievoudigd en is de heffing van den
hoofdelijken omslag vertienvoudigd, het
•hoogste accrès van alle steden van ongeveer
gelijke grootte in bet land.
De prijsvraag, waarvoor een eerste prijs
van 500, een tweede van 300 en een derde
van 200 is beschikbaar gesteld, vraagt ont
werpen ter vermindering der uitgaven en
vermeerdering der inkomsten, bijv. dóór ver
andering van administratie, beheer, beleid,
werkwijze, toezicht, vereenvoudiging of an
dere reorganisatie. De ontwerpen moeten
voldoen aan de volgende eisóhen: le. niet in
strijd zijn met de wettelijke bepalingen of
voorschriften; 2e. niet te kort doen aan de
taak of roeping der gemeente; 8e practisch
uitvoerbaar zijn en dus elk denkbeeld van
proefneming uitsluiten; 4e. spoedig en zonder
voorafgaande wettelijke voorziening, toepas
selijk zijn.
De jury bestaat uit de volgende hoeren:
T. K. Jansma, inspecteur der directe 'belastin
gen enz.; M. J. de .Jongh, oud-gemeente-ont
vanger van Maastricht; W. Kerremans direc
teur der „Delftsche Courant"-; Ir. W. H. van
Leeuwen, directeur der Ned. gist- en spiri
tusfabriek; prof ir. J. Nellemans, rector-mag-
nificus der Teohn. Hcogeschool, oud-lid van
den gemeenteraad.
Noord-Hollandsche Vereeniging van
Waterschappen.
Te Amsterdam is gisteren opgericht een
Noord-Hollandsche vereeniging van water
schappen. Vertegenwoordigd waren 67 wa
terschapsbesturen, 29 hadden schriftelijk
adhaesie betuigd.
Leden kunnen zijn waterschappen, veen-
schappen en veenpolders, die geheel of ge
deeltelijk in Noord-Holland zijn gelegen, als
mede Stad en Lande van Gooiland. Een voor
stel om Koninklijk goedgekeurde vereeni-
gingen tot behartiging van waterschapsbe-
langen toe te laten als buitengewone leden,
vond niet genoegzamen steun. Wel bevatten
de statuten de bepaling, dat zal worden sa
mengewerkt met andere vereenigingen ter
behartiging van gelijksoortige of gemeen
schappelijke belangen.
De contributie bedraagt ton minste 2.50
en ten hoogste 100 per jaar. Zij is afhan
kelijk van het omslagplichtig gebied van het
waterschap en wordt jaarlijks door de leden
vergadering bepaald.
Bij de stemmingen 'brengt leder lid één
stem uit.
In een voorloopig bestuur werd gekozen
de commissie van voorbereiding, de heeren
Vijn te Twisk, Maas te Zwaagdijk, Kernkamp
te Edam, Kwantes te Assendelft, Versteeg te
Monnikendam, Kooiman te Purmerend, Peeck
te Schoor! en Van Amstel te Alkmaar. Het
definitieve bestuur zal bestaan uit vijf of
zeven leden, waartoe verkiesbaar zullen zijn
de bestuursleden en secretarissen van de
waterschappen, die lid der vereeniging zijn.
Onder de punten, welke de vereeniging ter-
harte zou kunnen nemen, werden reeds ge
noemd het vraagstuk der provinciale electri-
citeitsvoorziening, herziening van het alge
meen reglement van bestuur voor de water
schappen in Noord-Holland, gemeenschap
pelijke aankoop van materialen en benoo-
digdheden, herziening der grondbelasting,
het oefenen van invloed op de waterschaps
wetgeving, toepassing der arbeidswet voor
waterschapsbemaling.
Demonstratie tegen de Reactie.
De Zondag gehouden demonstratie te Am
sterdam, bedoeld als protest tegen de weder
opkomende reactie in het land, is, door zijn
grootschen opzet, en de vele deelname uit
het geheele land, en mede dank zij het
fraaie weder, schitterend 'geslaagd. Nog nim
mer is een demonstratie van zoo grootschen
omvang gehouden; volgens mededeelingen
van een der leiders zou het aantal deelnemers
niet minder dan 50000 zijn geweest. Vele
extra-treinen reden dezen dag; en het aantal
deelnemers, dat per vraohtauto kwam, be
droeg vele duizenden. Üit den Helder al
leen waren niet minder dan een duizend deel
nemers, die zich Zondagmorgen bij het
Bondsgehouw verzamelden. Te half zes werd
onder 'het spelen van de Internationale
door het muziekoorpsje afgemarcheerd en
begeleid door een 'groote schare van belang
stellenden ging het naar de Binnenhaven,
waar de booten gereed lagen. De boot van
de Esona zoowel als de Alkmaar Paoket 5
waren beide flink vol, de derde boot was
bestemd voor de deelnemers die zich op
verschillende plaatsen tusschen Helder en
Stolpen in zouden schepen.
Naar wij vernamen is het niet zeer fortuin
lijk gegaan met deze reis; door het vele op
onthoud onderweg kwamen de booten eerst
Ingezonden mededeeling,
over de belasting, doch men la
dia nu In da 3 bekende solide zaken van
do fa. I. GRUNWALD genoteerd worden.
Do Confectie-zaak, Kanaaiweg 71, n.h.
Postkantoor,
de Stoffen- en Zijde-afdeellng op Kanaal-
weg 74, n.h. Postkantoor,
da Manufacturen-, Bedden- en Dekens-
zeak, Keizerstraat 116 (beneden),
maar bovenal de Keeren-maatzaak Keizer
straat 116 (boven),
zij worden als het ware bestormd.
DOET ALLEN UW VOORDEEL. GRUNWALD.
te 1 uur te Amsterdam aan. Vooral te Zaan
dam moest lang gewacht worden, van welke
gelegenheid de heer Verstegen gebruik
maakte om de meetinggangers toe te spreken.
Met opstelling en opmarsch enz. ging uit-
teraard ook veel tijd heen, zoodat men arri
veerde toen de meeting al afgeloopen was.
Maar voor den optocht waarin Helder een
der sterkste groepen vormde was het niet
te iaat.
„Het aantal betoogers", zoo schrijft de
Te! „dat per vrachtauto naar, Amsterdam
trok, was op geen honderden te schatten.
Zoo kwamen alleen uit Rotterdam en Den
Haag tientallen dezer zware monsters met
hun overbelasten inhoud, druk versierd met
doeken en vlaggen, daverend langs den
Overtoom gereden.
Tegen halftwee was het IJsclub terrein één
wriemelende menschenmassa, waartusschen
de honderden vaandels en banieren het ge
heel een feestelijk karakter gaven."
Om halftwee werd de meeting door den
heer S. J. Pothuis geopend, waarna van een
achttal spreekgestoelten tegelijk het woord
werd gevoerd door de heeren Troelstra, Sten
huis, Schaper, Vliegen, Jan van Zutphen,
Sannes, Van der Walle en Lürs.
De heer Troolstra schetste in zijn rede de
moeilijkheden, waaronder het proletariaat
thans leeft. De werkloosheid waart rond, de
veroverde, rechten, als 8-urenda^ dreigen in
gevaar te komen. Wij zijn hier gekomen om
een einde te maken aan de illusie als zou
onze strijd kunnen worden gebroken; de tien
duizenden meetinggangers spreken het
woord, dat gesproken moet worden. De spr.
ging de oorzaken na van de moeilijkheden,
die het proletariaat thans beleeft, die de
schuld zijn van de imperialistische wereld
politiek, die ons in den oorlog dreef.
De nieuwe koers, welke men thans uit
wil, het onderhandelen tusschen werkgevers
en werknemers over de arbeidsvoorwaarden,
lijkt ons hoogstgevaarlijk. De arbeiders kun-
nu daar niet dan slechter bij varen. Spreker
geeft de voorkeur aan sterke wetten, waar
achter stevige arbeidersorganisaties staan.
In het parlement moeten de voorwaarden
worden vastgesteld. Zij behooren medenz eg-
genschap te Kobben.
De reactie der fabrikanten en werkgevers
vindt haar terugslag in het geheele rege
ringsstelsel. De wonimgvoorziening wordt in
den steek gelaten, de salarispolitiek .beant
woordt niet aan de rechtmatige eisohen, om
dat er geen geld is. Maar de particuliere ka
pitalisten slikken de winsten op. Daar moet
het geld' vandaan gehaald worden.
De heer Troelstra richt vervolgens een
enkel woord tot de onderwijzers en hun strijd
en 'bespreekt de beweging der katholieke de
mocraten.
Deze beweging moet niet overschat wor
den, maar ook niet spottend worden aan
gezien. De arbeiders moeten trachten elkan
der te vinden, want wjj strijden niet tegen
den godsdienst, maar tegen het kapitalisme,
dat ook den katholieken arbeiders dwars zit.
De heer Stenhuis wees er op, dat deze re
actie niets anders is dan het gevolg van het
feit, dat de kapitalisten geen kans zien de
maatschappij weer op te bouwen ponder ais
instrument een slaaischen werkman te heb
ben.
En toch zal er meer geproduceerd moeten
worden. Daarop moet alle kracht van de ar
beiders worden geconcentreerd.
Door een plotselingen overgang kan een
maatschappij niet worden vervormd, zooals
de communisten meenen. Hij zet nader uit
een, dat z. i. de communisten Nederland 'be
driegen, omdat experimenten als in Rusland
misschien kunnen worden genomen, hier
niet mogelijk zijn. Ook de katholieken bedrie
gen wanneer ze vertellen, dat door billijke
verdeeling welvaart kan komen. Thans is de
leus socialisatie, al zal het huidig geslacht
de verwezenlijking hiervan wel niet meer
aansohouwen. Dit moge echter geen reden
zijn tot moedeloosheid. Er zullen zware of
fers gevraagd worden, algemeenheid van
den strijd zal noodzakelijk blijken. Nationaal
zal er een samengaan met politieke partijen
even zeer noodwendig zijn. In verband hier
mede betreurde de heer Stenhuis het, dat de
Katholieken de eenheid hebben afgewezen,
waardoor het zoo noodige eenheidsfront niet
geformeerd kan worden.
Het opstellen van den enormen stoet liep
vlot van stapel. Niet minder dan 400 orde
commissarissen hielpen aan de opstelling.
Voorop gingen de vlaggen van de S.D.A.P.
en het N.V.V., waarachter een groep voor
mannen volgde met Troelstra en. Stenhuis in
hun midden. Vervolgens de hoofdbesturen
der bij het N.V.V. aangesloten vakbonden
met de bondsvaandels. Dadelijk na den kop
kwam de groep Noord-'Holland, met uitzonde
ring van Amsterdam. Zij had alleen een klein
uur noodig om voorbij te trekken. Voorop
de Zaandammers met eigen muziekcorps.
Hilversum had doeken medegebracht met de
leuzen van den dag. Dan volgde Friesland;
een bejaarde Friesche partijgenoote ii> pro
vinciaal costuum droeg de vlag der Vrouwen
club. Na Friesland kwam Twente, dan volg
den de jeugd-organisaties met toorop een
eere-poort van groen en bloemen en de leuze
„Jeugd is vreugd". Lange veelkleurige linten
die van de poort afhingen, worden door meis
jes in het wit en jongens vastgehóuden. Ook
allerlei opschriften werden1 meegedragen.
De mijnwerkers hadden een doek niet de
leuze: „Wij wenschen geen loonsverlaging te
aanvaarden". Ook de Rotterdammers hadden
een aanzienlijke stoet met eigen muziek-
oorps en allerlei doeken. Den Haag maakte
in het bijzonder propaganda voor de ontwa-
poning en het behoud van de 45-urige werk
week. Leiden maakte mede een prachtig fi
guur.
De Amsterdammers, die de gasten hadden
laten1 voorgaan, teneinde het hen mogelijk te
maken tijdig weer thuis te komen, vormden
uit den aard der zaak een machtige stoet. Het
spoorwegpersoneel ging aan de spits. Het
eisohte den 8 urendag en de socialisatie van
het bedrijf. De transportarbeiders droegen
o. a. een doek mede, waarop te lezeni stond:
W(j sjouwerlieden sjouwen iederen dag
En dragen de lasten van anderen.
Als allen gaan achter onze eenheidsvlag,
Kunnen wij de wereld veranderen.
(De stoet had een lengte van ruim drie uur;
om half drie verliet de kop het IJsclubterrein,
en te bijna kwart voor zessen begaf zich de
staart opweg. Een demonstratie van dezen
omvang was zelfs in Amsterdam nog nooit
gezien. Meer dan vijf-en-twintig muziek
corpsen liepen inede en deden hun liederen
schallen; honderden en honderden vaandels,
vlaggen, banieren en banderollen in allerlei
kleur en kleur gaven haar een zeldzaam
fleurig aanzien.
Langs Museumplein ging het via
de Stadhouderskade, Nassaukade, Rozen
gracht naar de Westermarkt.
Vrijwel langs den geheelen weg, was de
drukte groot Tientallen agenten waren op
verschillende punten geposteerd om het ver
keer te regelen. De manschappen der
motorbricade deden voor het eerst te
voet dienst en) droegen er het hunne
toe bij het ware verkeer in de gewenschte
banen te ledden. Ook het tramverkeer eisohte
bijzondere zorg, daar de stoet verscheidene
keeren de trambaan moest kruisen. Zoo goed
mogelijk zorgden de talrijke chef-bestuur
ders en controleurs voor een geregeld ver
keer.
Te half vijf kwam de kop van den stoet op
de Westermarkt. Door Jan van Zutphen werd
het eerste gedeelte ontbonden. Deze wees op
de ontzaglijke geestdrift bij deze demonstra
tie, die thans teruggevonden is, nadat wij ze
een wijle hadden verloren. Die geestdrift
moet blijvend zijn; gij moet ze meenemen
naar uwe steden en dorpen, werkt voor de
vakbeweging en de partij tot heil der mensch-
hei'd. Bij gedeelten werd daarna door ver
schillende sprekers de stoet verder ontbon
den. Het gejuich was niet van de lucht. De
ontbinding duurde ruim 21/» uur. Om onge
veer 7 uur was de laatste groep uiteen ge
gaan.
De orde werd over 't algemeen nergens
verstoord.
Namens vele honderdtallen modern geor
ganiseerde christelijke ambtenaren, beamb
ten en arbeiders is een schriftelijke sympa
thiebetuiging met deze demonstratie ont
vangen.
Zwaar onweer met slagregens.
Spoorbaan ondermijnd.
Vrijdagnacht is het in den omtrek van
Haarlem en Amsterdam waar noodweer ge
weest. Vooral hij Haarlem 'heeft de gewel
dige stortrgen schade aangericht. Op de
lijn ZandvoortHaarlem bleek de spoorlijn
op sommige plaatsen 'boven kuilen te zweven.
Het onderliggende zand was weggespoeld.
Men meent te moeten aannemen __dat een
groot deel van den dijk door konijnen on
dergraven was, en de holen door het stroo-
rnende water werden vergroot.
Op sommige plaatsen werden zoo diepe
kuilen gevormd, dat een man rechtop onder
de rails door kan loopen.
Reeds in de vroegte waren van Zandvoort
en Overveen ploegen wegwerkers vertrok
ken om de lijn na te gaan. Door hard wer
ken gelukte het *de baan vóór 9 uur 's mor
gens weer berijdbaar te maken.
De streek tusschen Zandvoort, Overveen
en Bloemendaal heeft zwaar geleden. Stra
ten en paden stonden blank; de stortregen,
die van 3 tot uur aanhield sloeg in vele tui
nen de groenten en bloemen plat.
In Zandvoort heeft het water veel schade
aangericht; de nieuwe rioleering in de Haar
lemmerstraat is ingezakt, zoodat het rijver-
keer daar is gesloten. De straten en steden
stonden blank; meubelen dreven uit de hui
zen. In een stal stonden de paarden tot hun
middel in het water.
Muziekinstrumentenverzameling van
prof. Wlrth.
De 'leider van den Dietschen Trekvogel-
bond, prof. Wirth, heeft een fraaie collectie
oude speeltuigen. Hij wil die gaarne aan het
Rijk ton geschenke geven en vraagt daartoe
bijdragen, teneinde dit mogelijk te maken.
Zij kunnen onder het motto „Fonds Speel
tuigenverzameling" worden gestort op het
postgirono. Baarn 28509 (Landsbond D.
Trekv.) alsook aan den „schatmeester"
penningmeester) J. Montanlean van
Swijndregt, Dal weg 1, Baarn.
LUCHTVAART,
In Fransch West-Afrika is men bezig de
militairo vliegdienst te organiseeren over den
luchtweg Dakar—BamakoTomboektoe. Op
afstanden van duizend kilometer zullen er
aan dezen weg groote centra zijn voor levens
middelenvoorziening en reparatie-inrichtin
gen; op elke twee-honderd-en-vijftig kilome
ter zullen dezelfde inrichtingen, maar klei
ner van afmeting gemaakt worden en op af
standen van 50 K.M. zullen de landingster
reinen gemaakt worden.
De Instone luchtlijn, die Engeland met het
vasteland verbindt, vervoert allerlei soorten
van lichte, maar kostbare goederen. Wij le
zen in een Engelsch blad, dat deze week o.m.
per vliegtuig werden aangebracht; een pak
vachten van den zilvervos ter waarde van
£26000, een kanarie in een kooi en een be
zending aardbeien van de Riviera.
De R 88.
Londen, 4 Juni. Het groote luchtschip R
38, het grootste dat ooit gebouwd is, is nu
bijna klaar om den tocht van Engeland naar
Amerika te beginnen. Het zal over enkele
dagen in Redfordshire van stapel loopen!
De reus is voorzien van 6 Sumbeammotoren
die een vermogen van 2100 P.K. hebben. De
snelheid zal 110 K.M. in het uur zijn en het
schip zal 8000 KAI. kunnen afleggen zonder
te landen.
Vliegongeval.
Londen, 6 Juni. Uit New-York wordt ge
meld, dat op 'het vliegveld bij Mineola, op
Long Island, de vllegster Laura Cromwell
is doodgevallen van een hoogte van 1000 vt.
Deze vllegster, had onlangs 199 maal ach
tereen in de lucht met haar toeBtel kopje
geduikeld:.
TWEEDE KAMER
Pensioenen.
Do memorie van antwoord is verschenen
op het voorloopig verslag over het wetsont
werp „Pensioenregeling voor de ambtenaren
en hunne weduwen en weezen".
Met de door sommige leden verlangde uit
breiding van de categorieën van pensioenge
rechtigden kan de Regeering zich niet ver
eenigen. Te zijner tijd kan later bij afzonder-
Hjko wet de vraag onder de oogen worden
gezien of ook personen, in dienst van instel
lingen of vereenigingen met semi-publiek-
rechtelijk karakter aan de pensioengerech
tigde ambtenaren behooren te worden toege
voegd.
Geenszins kan de regeering zich voreeni
gen met het denkbeeld om den ambtenaren
de gelegenheid te openen, tegen betaling
van eene bijzondere bijdrage zich het uit
zicht te verzekeren op een pensioen, hooger
dan het normale of op eene uitkeering die de
wet niet kent. Eene hiertoe strekkjndc re
geling ware in 'beginsel af te keuren. Da ver
zorging met pensioen van den ouden of in-
valieden ambtenaar behoort binnen voor alle
ambtenaren gelijke grenzen, naar voor allen
gelijke regelen te geschieden. Kunnen die
grenzen worden uitgezet, dan moet dit voor
deel aan alle ambtenaren ten goede komen.
Hij, die het pensioen dat hem volgens de'
voor allen geldende regeling toekomt niet
voldoende adht en zich een offer van een
suppletoire uitkeering kan en wil getroosten,
verzekere zich bij eene particuliere maat
schappij. Het ligt piet op den weg van het
pensioenfonds zijn werkkring op bovenbe
doelde voet ten koste van de levensverzeke
ringsmaatschappijen uit te breiden.
Tegen het in ontvangst en uitgaaf bren
gen op de algemeene staatsbegrooting van de
baten en lasten van den dienst der pensioe
nen (met eene afzonderlijke boeking) bestaan
administratieve bezwaren.
Wanneer de gelden van het .pensioenfonds
uitsluitend in schuldbrieven ten laste van den
Staat, van provincie, gemeenten, waterschap
pen, veensohappen of veenpolders, van Ned -
indië of van gewesten in Ned.-Indië en in
door die liohamen gewaarborgde schuldbrie
ven worden belegd, zijn de aan het beheer
van een groot kapitaal verbonden bezwaren,
waarop in het Voorloopig Verslag wordt ge
wezen, bier ondervangen.
Bij nadere overweging komt het der Re
geering voor dat, nu het voorstel der staats
commissie om dan na een diensttijd van ten
minste' zeven jaren, wegens niet door invali
diteit veroorzaakte ongeschiktheid voor het
verder waarnemen van zijne betrekking ont
slagen ambtenaar reoht te verleenen op pen
sioen, terstond ingaande met zijn ontslag, met
is overgenomen, er termen bestaan het recht
op ouderdoms- of invaliditeitspensioen voor
niet op eigen verzoek ontslagen oud-ambte
naar, echter zonder de thans daaraan verbon
den voorwaarde dat het ontslag niet wegens
wangedrag of verregaand plichtsverzuim
mag zijn verleend, doch met den billijken
eisch dat een diensttijd van niet te korten
duur moet zijn vervuld, ook in de nieuwe wet
op te nemen. In eene hiertoe strekkende aan
vulling en daarmede verband houdende wij
ziging van het wetsontwerp voorziet eene no
ta van wijziging.
Er bestaat bezwaar tegen, dat uitzicht te
geven ook aan hen die vrijwillig hunne be
trekking nederleggen.
Het is allerminst in het belang van den
dienst door te milde pensioenbepalingen het
verloop onder het ambtenarenpersoneel te*be-
vorderen, en hierop moet te meer nadruk
worden gelegd omdat zulke bepalingen uiter
aard het uittreden juist van de 'beste, voor
particuliere bedrijven of instellingen meest
begeerlijke krachten, het meest in de hand
zouden werken.
Er bestaan geen termen om aan ambtena
ren die onder de werking van de nieuwe wet
op eigen verzoek, zonder recht op pensioen
den dienst te verlaten, de krachtens de be
staande pensioenwetten door hen betaalde
pensioenbijdragen terug te geven, en hier
door aan de opheffing van de verplichting
tot oontriibueeren terugwerkende kracht te
verleenen.
Eene 'bepaling, krachtens welke de moeder
of zuster van een ongehuwd ambtenaar op
diens aanwijzing recht op pensioen verkrijgt,
past niet in 'het stelsel dezer wet.
De bezwaren, ingebracht tegen de ten aan
zien van het gezinspensioen voorgestelde re
geling, volgens welke de zorg van het fonds
voor het lot der nagelaten betrekkingen van
overleden ambtenaren zich niet verder zal
uitstrekken dan tot de weduwen en de wet
tige of gewettigde kinderen1, acht de Regee
ring ongegrond.
De leden die klaagden over den zwaren
druk dien deze wet op de gemeenten legt,
verliezen zegt de Regeering, uit het
oog, dat, ware de ontworpen regeling niet
van toepassing op de gemeente-ambtenaren,
de gemeente zich toch niet zoudein kunnen
onttrekken aan de verplichting om voor haar
ambtenaren-personeel weinig minder gunsti
ge pensioen-regeling te treffen, waaraan voor
haar wellicht no ghooger lasten verbonden
zouden zijn men denke b.v. aan de duur
dere administratie dan zij zich thans z1""
len moeten getroosten.
Mochten er gemeenten blijken te zijn, die
door de toepassing van deze wet overmatig
belast worden, dan kan te zijner tijd worden
overwogen op welke wijze de druk voor haar
kan worden verlicht.
Tegen opvoering van het percentage waar
mede- bij de wet van 29 Mei 1920 („St.-b!
No. 283) de pensioenen der Rijksambtenaren
zijn verhoogd, bestaat ernstig bezwaar.
Hetgeen sommige leden opmerkten om
trent de bevourdeeling van alle in 1920 ge-
pensionneerde onderwijzers iboven de in dat
jaar met pensioen ontslagen openbare onder
wijzers is minder juist. De in den loop van
1920 ontslagen bijzondere onderwijzer wiens
traktament in dit jaar verhoogd werd, staat,
wat de berekening van zijn nensioen betreft,
achter bij den gepensionneerden openbaren
onderwijzer die in 1920 geldelijke promotie
gemaakt heeft en ontslagen werd. Laatstge
noemde zou er dus niet bij winnen wanneer
zijn pensioen met toepassing van de voor de
pensioenen der bijzondere onderwijzers gel"
dende regeling werd henzien.
O-
