IELDE1SC1E CQU8ANT
Tweede Blad.
levert DINERS,
VAN ZATERDAG 2 JULI 1921.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DE PLAATSELIJKE
INKOMSTENBELASTING.
Amsterdam Helder.
Nu de Raad de verordening van de Raads
commissie heeft aangenomen en het verme-
nigvuldigingscijfer heeft vastgesteld op 4,
geniet Helder de weinig begeereriswaardige
eer boven alle andere gemeenten uit te steken
wat belastingdruk aangaat Het werd reeds
aangetoond in het staatje, dat B. en W. bij
hunne voorstellen overlegden. Het meest
frappante voorbeeld echter van de onmoge-
lijike verhouding tussahen lasten en draag
kracht in onze gemeente als geheel be
schouwd, geeft een vergelijking met de
gemeentebelasting .te Amsterdam.
Het tarief dat in de hoofdstad des lands
vroeger steeds berucht om de hooge be
lastingen die in vergelijking met andere
plaatsen werden geheven thans wordt toe
gepast zinkt in het niet bij wat men hier
te betalen heeft. En dat, niettegenstaande mien
voor het landelijk deel van Amsterdam aan
merkelijk minder betaalt dan in de stad, de
aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud in
de stad 900,(hier 750,bedraagt en
de aftrek voor ieder kind benedeni 18 jaar
(hier 16) 100 gulden is.
Wij1 willen hieronder eenige cijfers ter ver
gelijking laten volgent
Men zal zich herinneren, dat de wethouder
de Zwart de voorstellen verdedigde met een
beroep op het (nieuwe) art. 248 der Gemeen
tewet, waarin de grenzen van het geirieente-
lijk belastinggebied eenigszins ruimer wer
den gesteld, en meer dan eens werd door
hem opgemerkt dat de verordening niet in
strijd was met de wet en dat men slechts van
de geboden gelegenheid gebruik gemaakt
had. Diit is natuurlijk juist, doch of het juist
gezien is van deze gelegenheid gebruik te
.maken nu de gemeente-financiën in een der-
gelijken deplorablen toestand verkeeren mag
worden betwijfeld. En het is de vraag zelfs,
of de Raadscommissie, indien zij had moe
ten uitgaan van het nu te heffen .totaalbe
drag, met eenzelfde voorstel zou zijn ge
komen.
Wij staan in deze meening niet alleen. Wat
.toch zegt de heer Wibaut, de Amsterdam
sche wethouder van financiën in de toelich
ting op de Amsterdamsche voorstellen?
Deze wijst óók op de in de gemeentewet ge
boden gelegenheid tot Sterkere progressie,
doch zegt dan:
Wel heeft het nieuwe art. 243 der ge
meentewet de grenzen voor de regeling
der progressie eenigszins ruimer gesteld,
waardoor een meer geleidelijke opklim
ming wettelijk toelaatbaar ls, maar de
hooge bedragen welke nog steeds uit de
Inkomstenbelasting moeten worden ver
kregen gedoogen niet van deze
meer soepele bepalingen alreeds gebruik
te maken. 1)
Deze uitspraak van den heer Wibaut, die
de heer de Zwart toch ook als financieele en
eoonomische specialiteit zal erkennen, geeft
toch zeker te denken wanneer men zioh re
kenschap geeft van hetgeen hier ter plaatse
moet worden opgebracht.
■Het voorstel van de kleinst mogelijke
meerderheid van B. en W. kwam hierop neer,
dat gebruik gemaakt werd van de mogelijk
heid om 100 opcenten te heffen op de Rijks-
inkomstenbelastinjg en het ontbrekende aan
te vullen met een heffing volgens een ge
lijk percentage, dat voor deze gemeente dan
12 zou moeten bedragen. Ook te Amsterdam
heeft men die mogelijkheid overwogen. Daar
zou met een percentage van 8 kunnen wor
den volstaan doch dit zoo wordt ln de
toelichting gezegd, zou zoowel voor de laag
ste als voor de hoogste Inkomens tot een
niet te aanvaarden druk lelden. 0
Wij vragen ons af waar we hier dan wel
aan toe zijn!
In het oorspronkelijke voorstel waren de
bedragen van Amsterdam iets hooger. In de
Raadszitting van Donderdag deelde de wet
houder v. financiën, de heer Wibaut, echter
mede, dat B. en W. voorstelden den verme
nigvuldigingsfactor van 1 te brengen op 0.9
waardoor het tarief voor het belastingjaar
1921/22 met 10 werd verlaagd! Ook werd
door hem medegedeeld, dat het waarschijn
lijk mogelijk zal zijn het vermenigvuldigings-
cijfer ook voor het belastingjaar 1922/28 te
handhaven, d'och zekerheid was hieromtrent
noe niet te geven.
Hier wordt het vermenlgvuldiglngscljfer
•erst berekend op 2,08, daarna verhoogd tot
pijn. 8,6 en vervolgens vastgesteld op 4.
Wij wezen reeds eerder op het gevaar dat
onze gemeente door de te hooge belastingen
dreigt. Dat dit gevaar niet denkbeeldig is,
blijkt uit het gesprokene in den Amsterdam-
Door het verschil
Belastb.
Hiervan moet
in aftrek gelden
inkomen
worden betaald
deze bedragen
Amster
te
dus voor een zui
dam en
ver inkomen van
Helder.
Amster
dam.
Helder.
Amster
dam
Helder.
f 100
f 5.40
4.40
f 1000
f 850
150.—
5.40
7.20
1050
900
200.—
11.70
10.40
1100
950
250.—
H70
14—
1150
1000
800.-
63.-
80—
1700
1550
850.—
63.-
88.08
1750
1600
950.—
72.-
104.24
1850
1700
1250.—
99 -
152.80
215)
2000
2150.—
184 50
314.12
3050
2900
3150
280 35
535 12
4050
3900
4150
380.70
800.12
5050
4900
5250.—
505.-
1139 80
6150
6000
725
733.50
1779.80
8150
8000
9250.—
991,80
2419 8')
10.150
10.000
sdhen Raad, waarbij gewezen werd op den
omvang dien het wegtrekken der hoogere in
komens had aangenomen en gegevens daar
omtrent gevraagd werden.
Doch er is meer. Sedert geruimen tijd gaan
reeds geruchten over het verplaatsen van
den loodsdienst naar Amsterdam. Was vroe
ger door belanghebbenden bezwaar te ver
wachten tegen een dergelijke overplaatsing,
thans zal dit in veel mindere mate, •wellicht
in het geheel niet, het geval zijn.
In Marinekringen zal men evenzeer onte
vreden zijn en een overplaatsing naar Vlis-
singen of Amsterdam met evenveel graagte
aanvaarden als er vroeger tegen gesputterd
werd op grond van meerdere uitgaven, die
men daar had aan belastingen e.d. Want ook
de kwestie van het levensonderhoud maakt
zoo goed als geen punt van overweging van
financieelen aard meer uit. Ook die verhou
ding heeft zich zeer gewijzigd.
Onderwijskrachten en hoogere ambtenaren
der gemeente zal men moeilijker hierheen
krijgen dan ooit. Helder heeft den roep a
niet mee, en als men dan kennis neemt van
hetgeen men van zijn inkomen aan de ge
meente moet afstaan (gemeenltebelasiing, op-
oenten op de personeele belasting enz.) zul
len de goeden onder hen wel feestelijk be
danken om hierheen te komen. Tenzij men
een salaris geeft, dat deze nadeelen compen
seert, wat echter de uitgaven weer aanmer
kelijk zal verhoogen.
Het is geen vroolijk geluid dat wij hier
laten hooren. Het is echter niet anders. Niet
alleen bij. Amsterdam steekt den Helder on
gunstig af. Ook bij tal van andere groote
steden. Den Haag en Rotterdam hebben nog
lagere belasting dan Amsterdam. Utrecht
gaat er iets boven uit, doch blijft nog altijc
ver beneden onze gemeente. En het ergste
is nog wel, dat èn door tekorten op de be
drijven èn door vermindering van het totaal
belastbaar inkomen, de gemeente het vol
gend belastingjaar vermoedelijk voor nóg
zwaardere lasten zal komen te staan indien
niet met man en macht bezuinigd wordt Een
noodzakelijkheid waarvan helaas een groo'.
deel van den Raad blijkbaar nog niet is
doordrongen.
4b
0 Vetgedrukte van ons. Red.
Met ingang van 16 Juli is de heer W,
Houwing herbenoemd tot burgemeester van
Helder.
Naar wij vernemen, heeft de heer Ds.
J. W. Poort, voorloopig voor een jaar, een
beroep naar Paramaribo aangenomen.
Onze plaatsgenoot, de heer I. Manheim,
slaagde voor het candlldaatsexamen in de
Medicijnen.
Onze plaatsgenoot, de heer B. S. Flens,
■slaagde den 29en Juli te 's-Gravenhage voor
het Rijks-Certificaat le klasse voor Radlo-
Tdegrafie. De heer B. S. Flens is leerling
van de Opleidingsschool voor Radio-Tele-
grafie, Zuikstraat 61, alhier.
Te 's-Gravenhage slaagde voor het
voorloopig machinisten-diploma de heer O,
J. Smit, alhier.
Onze stadgenoot, de heer Klaas Oollet
leerling van den, heer E. H. Bos alhier, be
haalde op de resp. 17/18 Mei en 81 Mei/1 Juni
gehouden examens de diploma's Boekhouden
voor Mercurius en die Vereeniging van
Leeraren.
Men verzoekt ons te willen melden, dat
de Bioscoop „Tavenu", Spoorgracht 18—19,
gedurende de toeranisweek, evenals verleden
jaar, gesloten zal zijn; heropening op Maan
dag 11 Juli.
Badhuis Huisduinen.
Zoo langzamerhand breekt he't officieels
badseizoen aan. In den regel wordt het half
Juli op de groote badplaatsen. Maar als het
een mooie dag is, houden wij ons hier niet
aan al die officieederigheid en' gaan pootje
baden of aan het strand liggen. Of ook wel
en nu komen we op ons eigenlijk chapiter
aan het badhuis zitten. Walnt dat badhuis,
daar wilden wij het eens over hebben.
Weet u wei, 'dat het, sinds het in handen is
van de Naamlooze Vennootschap, die het
thans exploiteert, heel wat opgeknapt en ver
fraaid is? Vooreerst en dat is de groote
verbetering heeft men er keurig-nette
toiietgelegenheden bijgebouwd inplaats van
de zeer primitieve, onsmakelijke en uiterst
onzindelijke inrichtingen, die er stonden.
Alles is nu modern ingericht, beteugeld en
voorzien van waterspoeling. Bovendien is er
een waschgedegenheid, kortom, het ziet er
keurig uit en voldoet nu aan alle eiscöien.
Verder is het terrein achter het badpaviljoen
geëgaliseerd, de toegangsweg is verbeterd,
er is een behoorlijke fietsenbergplaats, zoo
dat men niet langer, als tot dusver, zijn rij
wiel uit een chaos van andere te voorschijn
moet halen. In de derde plaats is het over
dekt terras vergroot; aan den oostkant heeft
men het daartoe doorgetrokken, en ook staan
er nu een aantal gemakkelijke rieten stoelen.
Niet alleen dus, dat het daardoor aanmerke
lijk verfraaid ds, het is ook grooter geworden
en gerieflijker.
Als hot nu Zondag mooi weer is en we
hopen er allemaal op dan zal „Helders
Mannenkoor" met de afgevaardigden der
zangvereenigingen, die aan 'hare wedstrijden
meededen en die morgen hier de behaalde
prijzen tkomen afhalen, nai afloop dier prijs
uitreiking waarschijnlijk eene wandeling naar
Huisduinen maken en aldaar een paar num
mers zingen. Op een andere plaats in dit
nummer deelen wij daarover meer bijzonder
heden mede.
Ons doel met het bovenstaande was den
lezer in kennis te stellen van de aangebrachte
verbeteringen, die een verpoozen aan het
strand tot een genotvol en aangenaam zitje
maken.
Prijsuitreiking Medailles Zangwedstrljden.
Morgenmiddag te half twee heeft op de
bovenzaal van het Café Van Weelde op het
Koningsplein de prijsuitreiking plaats van
de op de beide ooncoursdagen behaalde me
dailles, prijzen, enz. Daartoe zullen de afge
vaardigden van de prijswinnende vereend-
oiingen overkomen. „Helders Mannenkoor"
zei bij die gelegenheid eenige nummers doen
oaren o. a. ."'e 'beide prachtig- Peigr rnsfc -
ren uit den TanrMuser. Indien het weêr
Ingezonden mededeellng.
«k f 1.SO f 1.75.
Ook gelegenheid aan huis teDineeren,
gunsitig is, en het niet te hard waait, begeven
de zangers zich dan naar het Badhuis te Huis
duinen, waar waarschijnlijk ook nog een
nummer zang ten 'beste zal worden gegeven.
De Kermis.
Toen in den loop dezer week de eerste
kermiswagens onze stad binnentrokken, hie
ven de jongens en meisjes, die des daags hun
vertier 'zoeken op de straat, een vreugde-
gehuil aan. Want tot de vóórpret van de ker
mis behoort in de eerste plaats het opbouwen
der verschillende kramen, tenten en andere
inrichtingen. En natuurlijk, dat de jongens
daarbij hun beste beentje voorzetten. En
evenals andere jaren kon men ze zien sjou
wen met allerlei balken, planken en fraai be
schilderde uitmonsteringen, die met bekwa
men spoed werden gebracht op de plaats
hunner bestemming, waardoor stuk voor stuk
de verschillende heerlijkheden verrezen. Dat
daarbij wel eens conflicten voorvielen, dat
kan den beste overkomen. Zoo was er van
de "Week een moeder, die, blijkens de met een
van die kermismenschen gevoerde conver
satie verschil van meening 'had omtrent de
wij'ze waarop deze gezegde eigenaar de pupil
dier moeder behandelde. De man noodigde,
na een scherpe woordenwisseling, de vrouw
uit nu maar naar huis te gaan ten einde haar
kousen en mogelijk die van haar verdere
huisgenooten te gaan stoppen. De vrouw liet
dit affront want het is een affront natuur
lijk niet op zich zitten gaf den man in
overweging die van zijn des mans eigen
moeder te stoppen, die blijkbaar, te uiten naar
de verdere uitlatingen van de vrouw in
kwestie, in de nor zit of zat of gezeten heeft
(dit ibleek uit de verdere conversatie niet
overduidelijk). Enzoovoort, met een genoeg
lijke idylle tot slot.
Maar dit zijn van die kleine inconvenien-
ten, die bij elke rechtgeaarde kermis behoo
ren. Hoofdzaak is, dat er voor de liefhebbers
veel te genieten valt, hetgeen moge blijken
uit het hieronder volgende lijstje der ver
schillende gelegenheden.
Op het Haven/plein komen: Danstent H
Nypels (niet te verwarren met het kleeding-
magazijn hoek Spoorstraat 1), Vliegmolen van
A. Benner, Stoomoaroussel van H. Wolfs, en
de Lustige Tonnen van Wynand. Op het Mo
lenplein staat een Beignetskraam van de be
kende firma Vlotor Consaei, een Ezeltent van
Bosco, een Schiettent, en verder de Wafel
kraam van de firma Boukamp (W. Loggen),
op de oude plaats, tegenover de Molenbrug.
Deze getrouwe bezoeker van de Heldersche
kermis viert thans een jubiló: een eeuwfeest.
100 jaar geleden in 1821 verscheen P. Bou
kamp voor het eerst op de kermissen van
ons land. Langs den Kanaalweg vindt men
de gewone kramen en etablissementen, die
wij niet -alle noemen zullen. Alleen willen wij
de békende kramen, de Friesche kap van Mej.
de Boer, de Suiker-kraam van J. Dekker en
de Paling.kr.aam van Balrn even noteeren.
Voorts werptenten, enz.
Op het Westplein vindt men H. Mullens'
Theater, Riobters werp-tent, van Dam's
draaimolen, van Reeken's luchtschommel,
voorts een schiettent van Keizer, een som
nabu'le-tentje van Boeren. Tenslotte op het
Nieuwe Kerkplein de schouwbucrgtent, waar'
in het gezelschap Jacq. Sluyters het bekende
Amsterdamsche volksstuk „De Jantjes" komt
opvoeren,
In verschillende café's treden specialitei
ten op, zoodat men de volgende week weer
op velerlei wijzen genieten kan. Als het weer
nu maar goed' .blijft en daar is thans wel
kans op kan het een drukke kermis
worden.
„De WRsdelaade Jood".
Aan hetgeen wij over 'dit stuk van den
Engelsahen schrijver E. Temple Thurston
schreven, kunnen wij toevoegen, dat de com
ponist van de muzikale illustratie, de heer
Hub. Cuypers, persoonlijk deze voorstelling
komt dirigeeren.
Dinsdagavond het Amerikaansche blijspel
'„Reclame".
Het Wonderschlp van Westerholt
Een van de kermisattracties van a.s. week
vormt een zeer belangwekkend en merkwaar
dig vaartuig. Het is een verkleind model
draadloos bestuurd oorlogsschip.
Alvorens de heer Westerholt eenige proe
ven laat zien op het gebied vain radio-telegra-
het uit
unt van hoo;
phie en het uitzenden naar een willekeurig
door
et ether (luchtruim) vanuit een zendstation,
doet hij eveneens vanuit dit zendstation het
oorlogsschip allerlei bewegingen uitvoeren
op het daarvoor aangebrachte platform, 'sein
lichten worden ontstoken, kanonnen worden
afgevuurd, kortom alle maritieme verrichtin
gen worden zonder eenig haperen volbracht.
Héél mooi is het, naar „Het Vaderland"
zegt, als het door alle patrijspoorten licht
uitstralend' schip door de donker gemaakte
tent zióh voortbeweegt of op een mijn loopt,
die ontploft. Bedrog is uitgesloten, want de
kapitein laat ons ook in het lichaam van zijn
schip kijken, dat enkel twee motoren her
bergt: één voor beweging en één voor ver
lichting. Alleraardigst demonstreert hij tege
lijk de draadl-ooze overbrenging, zoodat men
werkelijk een goed denkbeeld daarvan krijgt.
Kermls-Campagne van het Leger de» Hells.
Gedurende de Kermis-week is door de
Afdeeling van het Leger des Heils alhier,
op het Koningsplein, evenals verleden jaar,
eene tent geplaatst tot verkoop en versprei
ding van Bijbels, Teksten en Christelijke
"ectuur.
lederen avond worden bij die tent op het
Koningsplein samenkomsten gehouden, wel-
ce aanvangen om (half acht en om negen mn.
Antl-Kermls-campagne H. R. J. C.
Evenals het vorige jaar heeft de Helder
sche Rijpere Jeugd centrale in de kermis-
week een aantal vergaderingen belegd. Zij
heeft zich hiertoe in verbinding gesteld met
de plaatselijke jongeLingsvereenlglngen om
deze vergaderingen zoo goed mogelijk te
doen slagen. Deze vergaderingen zullen op
verschillende plaatsen ln de stad worden ge
houden en opgeluisterd worden door rang,
muziek, voordrachten, gymnastiek, era. A. s.
Maandagavond zal de eerste vergadering
plaats hebben in het gebouw voor Evangeli
satie Palmstraat, waar een spreker hoopt op
te treden en de Luthersohe Zangvereeniging
haar medewerking zal ver leen en. Aanvang 8
uur.
Tot al deze vergaderingen is de toegang
vrij.
Sigaren.
De heer Beimers, Keizerstraat 46, zendt
ons een proefje van de nieuwe, door hem in
den handel gebrachte medken „Fokker".
Hiervan zijn een zestal merken verkrijgbaar
in prijzen van 8 tot 20 cent, zooals de adver
tentie in dit nummer aangeeft. Wij kunnen
de verzekering geven, dat de sigaar uitste
kend is vam kwaliteit. Zij is licht en aange
naam, heeft een fraaien brand, sneeuwwitte
asch, en geurig aroma. Liefhebbers van een
licht en smakelijk sigaartje zull'en hier onge
twijfeld van hunne gading vinden.
Vrijheidsbond.
Donderdag 23 Juni 1.1. trad in de zaal Van
Weelde in een openbare vergadering van de
Afdeeling Helder wan den Vrijheidsbond
wederom als spreekster op Mevrouw Wy-
naendts Franken—Dyserinck, ten einde het
Werkprogramma van den Bond nader uiteen
te zetten.
Nadat reeds in- de vergadering van 29
April de punten betreffende Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen en omtrent de ge
lijkstelling van man en vrouw in staatkundi
gen, burgerrechtelijken en economischen zin,
benevens die betreffende de medezeggen
schap der arbeiders en de defensie, waren
behandeld, werden thans door spr. de overige
punten uiteengezet en nader toegelicht.
Aanvangende, begint spr. met heit „Vrij
heidsbeginsel" van den Bond te vergelijken
met de zienswijze der communisten: „de ge
meenschap vrij voor allen" en wijst er daarbij
op, hoe dit laatste motto aanleiding geeft tot
den meest mogelijken dwang zie slechts
naar Rusland en Hongarije en de over-
heersching door één klasse.
De Hollandsche vrijheidszin, die in ons
land aan geen banden wordt gelegd' en de
meest mogelijke vrijheid in woord en ge
schrift toelaalt, wordt in een artikel van Glara
Wichman in „De Voorbode" van 1920 ge
weld aangedaan, waar zij vordert het ontne
men der vrijheid van meeningsuiting.
Met groote waardeering wijst spr. voorts
op onze democratische staatsinrichting, die
den toets met het buitenland schitterend kan
doorstaan. Toch wordt het woord democratie
in den Vrijheidsbond' slechts weinig gehoord.
Niet omdat men afkeerig daarvan is; integen
deel. Doch wel, omdat dit woord veelal wordt
misbruikt en ln veler oogen slechts beduidt
het overheerschen van de minst ontwikkelde
klasse.
Waar spr. behandelt het behoud van het
grondwettelijk koningschap, .onder koningin
Wilheimina en hare nakomelingen, wordt
een vergelijking getrokken tusschen ons
koningshuis en de r.egeering van een presi
dent. Gewezen wordt er daarbij op de politie
ke onafhankelijkheid en het boven de partijen
staan van de koningin, welk standpunt door
een president onmogelijk kan worden inge
nomen.
Ook in financieel en economisch opzicht is
een presidentschap in het nadeel. Men lette
slechts op de kosten der periodiek terugkee-
rende presidentsverkiezingen met zijn kuipe
rijen. De luxe, die aan een presidentshof ten
toon wordt gespreid, zelfs in het soc.-dem.
Dultschland, ls veel grooter dan aan het Ne-
derlandsche Hof, waar inderdaad alle een
voud en degelijkheid heerscht.
Onze koningin begrijpt de tijdsomstandig
heden; is één met land en volk.
De onvoorwaardelijke handhaving van wet
telijke orde en vrijheid door het daartoe be
voegde gezag, welk punt ook de Vrijheids
bond in zijn programma voert, wordt dikwijls
als reaotionnair uitgekreten. Spr. wijst er
echter op, dat dit punt onmogelijk is te mis
sen en toont dit aan met feiten als: bestraf
fing der 8 Juni-stakers, de veenbranden. Er
is overal gisting; de mentaliteit der men
sehen is veranderd. Alleen in een geordend®
maatschappij, welke dan ook, is regeeren mo
gelijk.
Spr. bepleit de waarborging tegen iedere
aanranding van de volledige geestelijke en
godsdienstige vrijheid en schetst hoe vooral
in het zuiden van ons land, hierop dikwijls
inbreuk wordt gemaakt. Hoe vaak de midden
standers daar een moeilijk bestaan hebben
als gevolg van kuiperijen dier katholieke gees
telijkheid.
De Vrijheidsbond erkent eohter de waarde
van het geestelijk en godsdienstig leven voor
Maatschappij en Staat en acht dit zelfs nood
zakelijk, vooral voor de minder ontwikkelden.
Verwildering is het gevolg van afwezigheid
van godsdienst. Spr. wijst hierbij af de be
schuldiging, die de rechterzijde dikwijls
links voor de voeten werpt, nd. van heidenen
te zijn. Juist daarom is dit punt nadrukke
lijk in het programma opgenomen. Dat daar
door de Vrijheidsbond ,4e witte das zou
hebben aangedaan", is onwaar, hetgeen snr.
aantoont met tal van aanhalingen uit ge
schriften van Treub.
Spr. toonde voorts aan de waarde van het
Vrijhandelsbeginsel voor ons land met zijn
transitohandel. Protectionisme oordeelde zij
immoreel; het 'geeft aanleiding tot ambte
narij en bureaucratie.
Verzet tegen voortzetting van het stelsel
van overtieidsbijslag in de kosten van het
leven der burgers wordt door den Bond met
kraoht gevoerd. De woningbouw-bijislag moet
o. m. zoo spoedig mogelijk ophouden, omdat
ais gevolg hiervan niet voldoende gevoeld
worden de gevolgen der loonsverhooging en
verkorting van arbeidstijd op den prijs van
het eigen dak van den arbeider. Vroeger be
taalde de arbeider 1/7 1/9 van zijn loon aan
huishuur; thans 1/16.
Bij de 'bespreking van het beschermen
van het publiek tegen machtsmisbruik van
belangengemeenschappen trok spr. te velde
tegen de trustvorming, die de concurrentie
vermindert en de duurte doet toenemen.
Vooral voor de vrouwen achtte spr. dit punt
van veel 'belang.
Het punt betreffende de ontwikkeling van
helt particulier initiatief als grondslag van
maatschappelijke welvaart, de ontwikkeling
van ieders persoonlijkheid en de afwijzing
van het begrip socialisatie werd helder door
spr. belicht. Duidelijk traden hierbij naar
voren de noodlottige gevolgen van sociali
satie, als: groote verspilling, gebrek aain ge
meenschapszin. gebrek aan arbeidslust, amb
tenarij. enz. Eigen belang moet spreken wjl
de wereld vooruit gaan. Deze pr kkel ont
breekt bij socialisatie.
Na de pauze werd gelegenheid gegeven
tot het stellen van vragen. Naar aanleiding
van een desbetreffende vraag werd door spr.
de houding der Amsterdamsche Raadsfractie
van den Vrijheidsbond bij de wethouders-
benoeming besproken. Spr. achtte dit een
schaduw in het optreden van den Bond, doch
hierin treft niet den Bond in zijn geheel, doJa
alleen de Afd. Amsterdam blaam.
Tenslotte huldigde spr. nog de houding
van de Tweede Kamer-leden van den Vrij
heidsbond', die getracht hebben die vrouw
haar intrede te laten doen in de rechtspraak
door hare benoembaarheid tot kinderrechter
(motie-Dresselhuys). Spr. had hierbij gele
genheid uitvoerig de houding van den Vrij
heidsbond te schetsen tegenover de belangen
van de vrouw, die gunstig afsteekt .bij die,
door andere Kamerfracties aangenomen.
Met een welverdiend applaus voor de spr.
eindigde deze vergadering, waarin op heldere
en boeiende wijze de beginselen van den
Vrijheidsbond nogmaals naar voren waren
gebracht.
Een 40 50-tal aanwezigen, waaronder
meerendeels dames, hadden de vergadering
bijgewoond. Na afloop gaven zioh enkelen
nog op als lid.
BINNENLAND.
Het DJambi-ontwerp.
De Eerste Kamer heeft met 27 tegen 8
stemmen het Djambi-ontwerp aangenomen.
Met de geheele rechterzijde stemden vóór de
liberalen Cremer, Kraus, Van der Feltz, Bin-
nerts, Van Houten, Geertsema en Smeenige.
Tegen stemden alleen de sociaaldemocra
ten Mendels, Van Kol, mevr. Pothuis, d'e vrij
zinnig-democraten Slingenberg, Van Emb-
den, Dojes en de liberalen Bergsma en De
Boer.
Wat betreft het door prof. Van Embd'en
vermelde gerucht, dat de Koninklijke bij het
Indische gouvernement een aanvraag heeft
ingediend, tot exploitatie van geheel Indië
heeft een der directeuren van de Bataafsohe
verzekerd, dat hem van een dergelijk verzoek
niets bekend is en dat het hem absurd voor
komt. De minister sloot zich daarbij aan en
de Indische regeering zou een dergelijk ver
zoek ook wel niet inwilligen. Hij is nog wel
degelijk van plan, om voor hjj de overeen
komst teekent, een regeling te treffen, in
zake den verkoop van het product.
Ten slotte betoogde dé minister, dat de
voornaamste beteekenis van het ontwerp is:
het opheffen van den slagboom, die de ont
ginning van Djambi tegenhoudt. Afstemming
van het ontwerp zou voor Indll een groote
schadepost zijn.
Van belang was, dat de heer Van Kol
(S.-D.) nog eens deed zien hoe de Bataafsche
ln Indië steeds een systeem van belasting
ontduiking heeft gevolgd, en hoe er in heel
het contract geen enkele bepaling staat, die
de Bataafsche tot exploitatie van Djambi kan
dwingen.
Ook wees hy nogmaals op de sfeer van
oorruptie, die geschapen is door het plaatsen
van oud-ministers, hooge ambtenaren en oud-
ambtenaren, in winstgevende functies bij de
Koninklijke. „Een man als Menburg, een
inan als Van Limburg Stirum, mannen met
een door en door eerlijk en integre karakter,
zou zoo iets nooit hebben aanvaard1", riep hij,
en hij deelde mede te zullen zwijgen, ofschoon
hij beschikt over veel materiaal, ten bewijze
van zijn beschuldiging aan het adres van ver
schillende oud-bewindslieden.
De heer Van Kol zeide een zwaren strijd
te hebben gevoerd met zichzelf, of hij de ge
gevens voor zijn beschuldiging, die hij in
dossier bij zich heeft (hij sprak in dit ver
band ook van het Indisch Landsyndicaat,
waarvan de heer Colljn bestuurder is ge
weest), al of niet zal openbaar maken.
Hij vroeg zioh daarbij ook af, of hij wel in
overeenstemming met zijn plicht zou hande
len. wanneer hij de gegevens inderdaad onder
zich hield.
Toch had hij na lang beraad' besloten te
zwijgen, doch hij verklaarde met voldoening,
dat ook de heer De Waal Malefijt zijn afkeu
ring had uitgesproken over de combinatie
van partijleider en leider eener groote parti
culiere maatschappij.
Prov. Staten van Noord-Holland.
Tot lid d'er Provinciale Staten van Noord-
Holland in de vacature-wijlen Van Kuykhoff
is gekozen verklaard de heee O. Thomassen
(soc.-dem.) te Bussum, onderwijzer bij h«t
openbaar onderwrs te Amsterdam.
Prov. Staten van Noord-Holland.
Gedeputeerde Staten bieden de Provin
ciale Staten ter vaststelling aan de begroo
ting van het Provinciaal EleotricHeitsbedrijf
ln 1922. De begrooting is opgemaakt tot een
bedrag van 8.879.000. Er is een tekort op de
exploitatie geraamd van 1.186.000.
Bezuiniging bU het Amsterdamsche
Gasbedrijf.
Ten einde na te gaan op welke wijze be
zuinigd kon worden cup het gasbedrijf te Am
sterdam, heeft eenigen 'tijd geleden een com
missie van advies een rapport ingediend,
waarvan de conclusie was, dat men zoo spoe
dig mogelijk moest overgaan tot sluiting van
de Oostergasfabriek. Een minderheid van
deze Commissie wilde een andere fabriek
sluiten. De meerderheid blijft echter bij haar
eerste conclusie en komt tot eene becijfe
ring van de terreinwaarde voor „Oost" op
f 1V» millioeni, voor „Zuid" op ongeveer
635.000.—.
Vermoedelijk zullen als netto-kosten ko
men te vervallen: 'bij opheffing van „Oost"
723.000, van „Zuid" 669.000.
Bij, opheffing van „Oost" moet de ge
meente beschikbaar stellen voor verlies in
ééns een bedrag van 875.000, waartegen
over staat een jaarlijksche besparing van
850.000.
De opheffing „Zuid" (zonder modernisee-
ring van Oost) vraagt voor verlies in ééns
375.000. Jaalijksche besparing 450.000.
Werd „Oost" gemoderniseerd voor de op
heffing van „Zuid", dan zouden de bosten
voor moderniseering en opheffing te zamen
1.55.000 bedragen. Jaarlijksche besparing
725.000.
De kapitaalsuitgaven zullen, naar zij meent,
voor het grootste gedeelte op korten ter
mijn teruggewonnen worden in den vorm van
jaarlijksche besparingen en eventueels op
brengst van terreinen en gebouwen.
Het rapport beveelt de sluiting der Oester-
i
