1ELDERSCHEG0IIANT
Derde Blad.
8:
VAN ZATERDAG IS OCTOBER 1921.
BINNENLAND»
De „Noord-Hinder".
Het lichtschip „Noord-Hinder", dat tijdens
de zware mist in aanvaring is geweest met
het Engelsche vaartuig, is wegens beloopen
averij te Vlissingen binnengehaald.
Eenheid in de vakbeweging.
Naar „Het Volk" verneemt, zijn de sedert
eenige maanden gevoerde besprekingen tus-
schen de besturen van het N. V. V. en het
A. N. V. over eene mogelijke eenheid: thans
zoover gevorderd, dat definitieve onderhan
delingen in November zullen beginnen.
De loonen In de metaalnijverheid.
Dè afdeeling Amsterdam van den Metaal-
bewerkersbond heeft in haar gisteren gehou
den vergadering een motie aangenomen,
waarin wordt geconstateerd dat uit niets is
gebleken, dat de Nederlandsche Metaalindus
trie dbor loonsverlaging in staat zal zijn,
aan de buitenlandsdhe concurrentie het hoofd
te kunnen bieden of voor ondergang zal wor
den behoed en dat geen steekhoudend argu
ment is aangevoerd, dat een loonsverlaging
noodzakelijk maakt. De vergadering is van
oordeel, dat door het toepassen van loons
verlaging, het toch reeds bestaande tekort
in de gezinnen van de metaalbewerkers, zeer
ernstig zal worden vergroot en zij alleen al
dien hoofde met alle nadruk moet worden
afgewezen. De vergadering bekluit geen en
kele loonsverlaging te accepteeren en ver
klaarde zich bereid, zoo noftdig met de werk
staking daartegen in verzet te komen. Zij
verzocht het Hoofdbestuur maatregelen te
willen treffen, opdat het verzet tegen even
tueel© loonsverlaging in alle deelen van ons
land zoo krachtig mogelijk zal kunnen ge
schieden en noodigde het Hoofdbestuur uit,
zoodra dat in het belang is van het verzet.
Amsterdam in den strijd te betrekken of met
voorstellen tot financieels steun te komen.
Sinaasappelen ulf Suriname.
Het departement van landbouw in Parama
ribo heeft per stoomschip Nickerle een proef
zending van 100 kisten Surinaamsche sinaas
appelen naar Amsterdam gezonden, die door
een Amsterdamsche maatschappij aan de
markt zullen worden gebracht.
(De Nickerie is wegens de staking in de
haven te Amsterdam eerst naar Hamborg
gegaan, maar gisteren te Amsterdam aange
komen.)
De gouverneur van Suriname heeft aan
deze zending twee kisten sinaasappelen toe
gevoegd, die worden gezonden naar de kof
fiekamer van de Tweede Kamer.
De drooglegging van de Zuiderzee.
Jac. P. Thijisse schrijft in „Flevo":
„Eigenlijk is die drooglegging een reus
achtig groot biologisch experiment, zooais
de wereld nog nooit heeft gezien. Langzaam,
in een tijdperk van meer dan dertig jaren,
zullen we een zout- en brakwaterlevensge
meenschap zien veranderen in een biocenose
van het zoete water. Onze Nederlandsche bio
logen krijgen hier een ongeëvenaard studie
veld te bewerken en mogen deze zeldzame
gelegenheid niet ongebruikt toten voorbij
gaan. De vraagstukken, die zich hierbij voor
doen, de uitkomsten, die verkregen kunnen
worden, doen in belangrijkheid niet onder
voor de technische en economische proble
men, die de Zuiderzee-droogimaking heeft op
te lossen ,en zoo goed als er groote sommen
worden besteed voor de technische voorstu
dies en er nog grootere sommen zijn uitge
trokken voor de indemnisatle van de vis-
schers, mag er ook wel wat geld besteed wor
den voor de biologische wetenschap. Aller
eerst moet er een nauwkeurige, volledige be
schrijving worden gemaakt van het leven in
de Zuiderzee ep dit oogenlblik. De Dierkun
dige Vereeniging is daar aan bezig, laat ons
hopen niet imet bekrompen middelen. Het is
dunkt mij regeer ingsplicht om dit werk een
omvang te geven, evenredig aan zijn belang
rijkheid, want het geldt een wereldbelang.
Als eenmaal de afsluitdijk ligt, dan moet als
het ware dag aan dag nagegaan worden, wat
er met al die planten en dieren gebeurt, hoe
zij de verandering doorstaan en hoe zij zich
zelf veranderen, 't Is zeker wel honderddui
zend gulden waard en nog veel meer, om dit
proces na te gaan en te beschrijven en be
langrijke vormen te bewaren in een museum.
Dat Zuiderzee-werk en Zuiderzee-museuïn
zullen in lengte van dagen onschatbare bron
nen blijven voor de biologische wetenschap
en zullen gerekend worden onder de belang
rijkste bijkomstige voordeelen van de droog
making. Misschien zullen ze ons troosten
voor wat verloren ging."
Over wat er verloren handelt het be
gin van Thijsse's opstel:
„Als we de geestige contour van de Zui
derzee vergelijken met de lijnen van het be-
dijlkingsplan, dan lijkt ons dat yerschil sym
bolisch voor wat we aan schoonheid verliezen
door de drooglegging. De zeilers, de schilders
en de natuurvrienden voelen dat pijnlijk ge
noeg. Zullen de luchten boven de nieuwe
polders even mooi zijn als boven het opalen
zeetje? Hoe zal het zijn als' Marken niet meer
drijft op het blanke water? En wat blijft er
over van de triomfantelijke invaart van
Hoorn? Nog slechts weinig menschen kennen
de heerlijke wandeling langs de Geldersche
kust van Harderwijk naar Elburg. langs
woud en zee en weide, een wandeling, die
zoowel in het voorjaar sis in den herfst ge
legenheid geeft om de bonte vogelmenigte
te ontmoeten, die dan langs deze stranden
trekt. Wie weet, hoe belangrijke Rijnmonden
de Vecht en de IJsel vroeger zijn geweest.
De drukke vogelbeweging langs de Zuider
zee, langs Maikkum. langs Stavoren, langs
Kuinre is wel de oude trek van den Vliemond
haar het Rijndal. De Zuidoostpolder komt het
laatst aan de beurt. Die mooie kustlijn zal
niet gemakkelijk worden weggevaagd en het
zal zeer boeiend zijn om na te gaan hoe daar
de trekvogels den nieuwen toestand zullen
Aanvaarden. In mindere mate geldt dit ook
voor den westelijken kant, voor de bocht van
Medemblik en voor de buitentondjes aan
Pampus".
>yDe afsluitdijk geeft ongeveer de scheiding
aan tusschen de zoute Waddenzee en de min
der zoute Zuiderzee. De engte Geldersche
TorenMirdumer Klif vormt als het ware
een tweede drempel, de uithoeken bij Kuinre
en Nijkerk zijn dikwijls nagenoe'g zoet. Deze
toestand veroorzaakt reeds nu een groote
verscheidenheid van dierenleven in de kleine
binnenzee. "Een groote betedkenis heeft zij
voor de voortplanting van de ansjovis en van
de Zuiderzeeharing, die een spewaal ras
vormt.
„Van zeer bijzonder belang is het voorko
men in de Zuiderzee van een paar diersoor
ten, die nergens elders in Europa voorkomen.
Ja, een van die twee komt nergen^ anders in
de heele wereld voor en is dus een unicum
voor onze Zuiderzee. Ir. J. J. Tesch, de be
gaafde schrijver van het voortreffelijk boek
.{Het Leven der Zee", heeft in 1912 in het
tijdschrift ,J>e Levende Natuur" de aandacht
op deze raadselachtige diertjes gevestigd:
een krabbetje en een kwalletje. De krab is
het unicum. Zijn naaste verwant woont hee-
lemaal in den Stillen Oceaan."
„Het is een rossig krabbetje met slanke,
ruige pootjes. Alleen de schaarpooten zijn
breed en glad en nooit even groot, soms is
de linker, soms de rechter het grootst Hoe
in de wereld deze krab zichjin het Zuiderzee
gebied heeft gevestigd is een raadseL"
„De omstandigheid, dat de Zuiderzeekrab
ook in den Amstel leeft wettigt het vermoe
den, dat hij ook wel in het toekomstige IJsel-
meer een kansje heeft en dat hij thans, hoe
wel scbaarsch, ook voorkomt in de Wadden
zee doet ons hopen, dat hij zich zal kunnen
handhaven buiten den afsluitdijk in de na
bijheid van de uitwateringssluizen."
„Voor de andere rariteit, het kwalletje, zijn
de vooruitzichten iets minder gunstig, 't Is
een klein, glashelder klofcvormig diertje, met
van binnen vier gele of rosé bandjes, die deel
(uitmaken van het inwendig organisme, de
maag met zijn uitzakkingen, de geslachts-
'Mieren, het ringkanaal en de randknoppen.
Deze diert jes, nog geen centimeter hoog, ver-
ifcoonen zich in den nazomer en soms zeer
talrijk op de plaats van het toekomstig IJsel-
meer. Ze heeten Nemopsis bachei Agassiz en
zijn dus benoemd door den grooten Zwitser-
schen zoöloog, die- zijn loopbaan heeft beslo
ten in de Vereemgde Staten van Noord-Ame-
xiika. Het was ook daar, dat Agassiz het
diertje leerde kennen, want het komt in brak
water voor lange de Oostkust der Staten van
:Cape Ood af tot Elorida. Anders nergens, dan
alleen weer in de omgeving van Urk."
EERSTE KAMER,
Do Eerste Kamer nam na eenige discus
sie het wetsontwerp tot wijziging van de
Leerplicht, aan. Mevrouw Pothuis—Smit
achtte een zevenjarige leerplicht niet ge
noeg en wilde de leerplicht zelfs uitstrekken
tot het vervolgonderwijs. De heer de Waal
Malefijt daarentegen oordeelde precies an-
derom en wilde liefst de gehoede leerplicht
afschaffen. Met 8 stemmen tegen werdl het
wetsontwerp aangenomen.
TWEEDE KAMER.
Aan de orde is, nadat de interpellaties-
Drion en van Rappard toegestaan zijn de wij
ziging van het Indische regaeringsreglement,
betreffende Instelling van provinciale regent-
schap»- en dessaraden. Hoewel wij van de
lalgemeene beschouwingen hierover nlots
zullen overnemen, lijkt het ons willen wij
wijzen op het overzicht van den hoefijzer-cor
respondent van het Alg. Handelsblad, dat
een aardige karakteristiek geeft van dezen,
voor Indië zoo gewichtigen dag.
..Terecht", zoo schrijft deze correspondent,
„duidde de heer De Muralt dit ontwerp dan
ook als een krachtige voorbereiding tot een
zelfbestuur waarvoor Indië (zelfs Java en
Madoera waar nog 98 analphabeten wor
den gevonden) thans nog niet rijp is. En
terecht -ook qualiflceerde de heer Scheurer
do hier ontworpen organisatie ais een gezon
den onderbouw voor het centrale orgaan vau
zelfbestuur in Indië.
En 2ie hier nu het stemmingsbeeld van
de Tweede Kamer bij de behandeling van
dit ontwerp.
Op de sprekerstribune praat iemand. De
stenografen en tachygrafen schrijven. De
Minister schrijft ook. Eén aantal verspreide
Kamerleden hangt achteloos in de banken.
Twee kalenders hangen aandachtig aan den
muur. Ze vermanen, zwijgend maar gewel
dig: 13 October!
Op de sprekerstribune praat nog altijd
iemand. De Kamerleden ook. De snel-en ma-
tig-snel-schrijvers schrijven. De Minister ook.
Onder den groenen troonhemel op het presi
diale podium zit de voorzitter, roerloos en
snip-verkouden, een verkouden Boeddha in
rok. Twee eveneens versteende Kamerboden
zijn rechtop tegen een muur gezet. De 'kalen
ders herinneren, met steeds benauwender
nadruk van hyper-cijfers: 18 October! 18 Oc
tober!
Op de sprekerstribune praat nog altijd
iemand. De leden-hangen, praten of schrij
ven. De Minister schrijft ook. De heer Mer
chant schrijft ook. De heer De Monté ver
Loren glimlacht. De Minster niet. De ka-
lendcrcijfers zijn daverend groot geworden:
13 October! 13 October! 13 October!
Op de sprekerstribune praat iemand. Nog
altijd. Of alweer. Neen, nu niet meer.
De Minister gaat spreken. De schrijvers
schrijven, de doden staan waar zij zijn ge
zet, de leden hangen waar ze hingen, de
heer Ver Loren glimlacht,de heer Mar-
chamt schrijft, de Voorzitter is verkouden.
En de twee kalenders, die In de onverzet
telijke hoogheid van het besef dat ze de waar
heid zeggen, overweldigend van typografi
sche gigantiek het heele Parlement beheer-
schen, staren in de Kamer de hypnose van
hun zwijgend memento uit: 13 October! 13
October! 13 October! 13 October!
.Alsof niet iedereen diep besefte, welk
een gewichtige dag 't was waarop dit Indisch
voorstel in de Tweede Kamer werd; behan
deld!
Na de installatie van het nieuwe lid, den
heer Braambeek, wordt besloten de re
geling van den rechtstoestand van de amb
tenaren van de agenda af te voeren tot na
het Kerstreces en Donderdag eenige inter
pellaties te behandelen.
Aan de orde is daarna de wijziging van het
Indische Regeeringareglement.
Het amendement-S c h e u r e r, om vast
te leggen, dat de provinciale raad zelf heeft
uit te maken of de benoeming van het col
lege van bestuurderen mogelijk is, wordt
door den minister overgenomen.
De heer Dresselhuys (V.-B.) verde
digt amendementen om de verplichting op te
nemen, dat de Volksraad moet worden ge
hoord over alle verordeningen ter uitvoering
van deze wet, en dat wanneer de Volksraad
niet instemt met de voorgestelde verordenin
gen, deze alleen bij wet kunnen worden vast
gesteld.
Het eerste amendement-Dresselhuys wordt
aangenomen, het tweede ingetrokken, en, na
nagenoeg gelijkluidend te zijn overgenomen
door den heer A1 b a r d a, verworpen, even
als andere amendementen.
De wijziging der Invaliditeits- en Ouder
domswet, die daarna aan de orde kwam en
waarvan het uitgangspunt en de hoofdzaak
is de verhooging der loongrens van 2000 tot
3000 gulden, gaf aanleiding tot een weinig
beteekenend debat. In den loop daarvan deel
de minister Aalberse mede, dat het uitvoeren
van de motie-Duys 14 millioen 's jaars zou
kosten. Intusschen werd een verhooging van
de rente wel voorbereid, maar daarvoor moest
eerst een berekening worden gemaakt door
den wiskundigen adviseur. Die nu was dezer
dagen ingekomen en als het resultaat bleek
te (kloppen op 's ministers raming, dan zou,
dat meende hij wel te weten, zijn ambtgenoot
van Financiën geen bezwaren maken.
Het- eenige dat overigens wat leven gaf
aan den saaien hoop redevoeringen, was een
incidentje tusschen de heeren Weitkamp en
Duys op het laatst van de vergadering.
De heer Wei tkamp had opgemerkt, dat
hier nu de loongrens voor arbeiders tot 3000
wordt verhoogd, maar dat er op het platte
land heel wat kleine bazen zijn, die niet m#er
inkomen hebben en, omdat ze nu eenmaal
geen arbeider zijn, buiten deze wet vallen
(waartegenover minister Aalberse aan
voerde, dat zulke menschen dan toch meestal
arbeider waren geweest en dan in de verze
kering bleven als ze bazen werden.tenzij
ze zeiven er uit wilden). Daarop kwamen de
heeren Yan de Laar en Teenstra met
het argument van Staatspensioen aan en de
heer Duys herinnerde er aan, dat hij bij de
behandeling van de wet van '19 een amende
ment had voorgesteld, waardoor ook zulke
'kleine bazen zouden zijn geholpen; de heer
Weitkamp had echter daartegen gestemd.
Het kwam ons voor, aldus de Hoefijzer
correspondent van het Algemeen Handels
blad",.'-dat de heer Weitkamp niet zoozeer
gepleit had vóór het opnemen van die kleine
bazen als wel tegen het altijd maar meer,
eenzijdig, zorgen voor den werknemer. In
zijn repliek had hij echter de onvoorzichtig
heid om te beweren dat, bij de stemming over
het vorenbedoelde amendement, slechts 5 of
8 socialisten tegenwoordig waren geweest.
De heer 'Duys was daarop dadelijk klaar met
een „Je liegt 1" (dit wordt meer en meer een
parlementaire uitdrukking; de Voorzitter
trachtte tevergeefs haar te doen vervangen
door: „Ge vergist u"). En de heer Troel
stra kwam er in hoogst eigen persoon bij
te pas om, door het voorlezen der namen, te
doen 'blijken, dat er destijds 18 sociaal-demo
craten tegenwoordig waren geweest.
Waarna de heer Snoeck Henkeinans
nog trachtte, Iets van het figuur van zijn (in
middels naar 't station verdwenen) partijge
noot te redden.
Wat hem zakelijk wel, maar politiek -niet
gelukte.
De agenda, waarvan de rechtstoestand der
ambtenaren weer geschrapt is, zal nu weldra
zijn afgehandeld en dan begint men aan de
Grondwetsherziening.
OPPER-SILEZIE.
Londen, 14 October. Naar verluidt, heeft
Sthamer (de Duitsche gezant te Londen) gis
teren Ourzon opnieuw bezocht. Hun onder
houd was levendig. De gezant stelde opnieuw
het gevaar in het licht van een aanvaarding
van het voorstel van den Raad van den Vol
kerenbond in zake Opper-Silezië en dreigde
met het ontèlag van het Duitsche kabinet.
Cunzon (antwoordde zeer krachtdadig, dat
Engeland's onveranderlijke houding in de
kwestie bekend was.
Berlijn, 14 October. Do leden van den raad
van den Volkenbond hebben Genève verla
ten. Wanneer het besluit van den raad zal
worden gepubliceerd staat nog niet vast. Ver
moedelijk zal de raad der gezanten eerst Za
terdag te Parijs bijeenkomen. Voor Dinsdag
of Woensdag zal de officieel© publicatie nau
welijks te verwachten zijn, aangezien de be
slissing eerst nog aan de regeeringen van
Berlijn en Warschau zal worden medege
deeld.
In de entente-hoofdsteden zal het besluit
aan de vertegenwoordigers der bladen ter-
zelfdertyd worden medegedeeld. Te Parijs
zullen Isjii en Bourgeois, te Londen Ralfour,
te Rome Imperiall en te Genève Sir Eric
Drummond den' journalisten den officieelen
tekst ter hand stellen.
DUITSCHLAND.
De sancties.
Volgens de „Liberté" zijn de ministers een
parig van meening, dat er geen sprake kan
zijn van de opheffing der militaire sancties,
daar deze door niets wordt gewettigd.
Roovers.
Naar men uit Leipzig meldt, hebben ze
ven zwaar gewapende en gemaskerde man
nen) Donderdagavond het kantoor van de
steenkolenmijn Alwine te Bruckdorf bij Hil-
le overvallen en 300.000 nik. gestolen, waarop
zij er per auto in de richting Leipzig van
door zijn gegaan.
ENGELAND.
Verdwenen.
Pamela Beckett, een knap meisje van 18
jaar uit de uitgaande kringen te Londen en
vierde dochter van den honourable Rupert
Beckett, is sedert Dinsdagmiddag zoek. Zij
verliet toen haar huis in Grosvenor Street
voor een wandeling en zeide dat zij binnen
een half uur têrug zou zijn. Na dien tiid
heeft niemand haar meer gezien. Schotland
Yard is in beweging, en zelfs de vliegers-
afdeeling van de speuipolitie zoekt mee.
Honderden chauffeurs van taxi-auto's en
spoorwegbeambten zijn vergeefs onder
vraagd.
Maandag was zij met haar familie In Wa
kenden welstand van een uitstapje naar
Yorkshire teruggekomen en den volgenden
da" heeft men niets bijzenders aan haar ge
merkt. Pamela was dol op dansen en had vele
malen de eer genoten, de danseres van den
orina van Wales te zijn.
OOSTENRIJK.
Het Burgenland,
Sneller dan men had durven hopen zijn de
Dostenriiksöhe en Hongaarsche delegaties
het onder presidium van den markies della
Torretta te Venetië eens geworden over het
Burgenland. Het protokol van de overeen
komst is gisterochtend _geteekend. Hongarije
leent de hand bij het zuiveren van het landje,
maar krijgt zijn zin ten aanzien van O éden-
burg en een aantal omliggende dorpen, waar
een volksstemming binnen tien dagen zal uit
maken, of de bewoners Hongaren blijven dan
wel Oostenrijkers worden. Binnen veertien
dagen worden voorts te Weenen de finan
cieel© onderhandelingen tusschen Oosten
rijk en Hongarye geopend.
De oplossing van het vraagstuk beteekent
dat een kleine, maar belangrijke vermin-
kin" aan het geschonden lichaam van Oos
tenrijk (het gemis van een agrarisch gebied
dat JVeenen verzorgen moet) door een kos-
metisch operatie met een lanie Honvaarach
vleesah is verholnen.
TSJECHO-SLOWAKUE.
Een revolutionaire organisatie ontdekt
Blijkens een bericht van het T.-S. pers
bureau heeft de politie te Kaschau geconsta
teerd, dat in Slowakije een geheime „Horthy-
organisatie" is gevormd, welke in nauwe re
latie met Hongaarsche kringen staat en ten
doel heeft, "binnenkort een geweldadige om
wenteling in geheel Slowakije te bewerkstel
ligen.
Een geschrift, dat bij een huiszoeking in
handen der politie viel, maakte het mogelijk
de noodige maatregelen te nemen en in ver
band daarmee zijn reeds een aantal personen
gearresteerd.
RUSLAND.
Een Duitsch blad' heeft nog nadere bijzon
derheden over de mislukte onderneming, die
dezen zomer op tost van de sowjet-regeering
was beproefd om door de Kara Zee
uit de havens der Siberische groote rivieren
graan te halen en naar Europa te brengen.
De kleine vloot, welke onder hoofdleiding
stond van Sverdrup, en welke was vertrokken
uit Moecmansk en Archanglsk, had weliswaar
Siberië bereikt en daar graan geladen, dooh
pp de terugreis zijn vier schepen in het ijs
vergaan, te weten de Jenissei, de Oh, de Hja
en Kenia. Een deel van de lading der Ob kon
nog worden overgeladen op een ander schip,
de Malygen.
Joffo vermoord?
Hef Ookr. Persbureau imeldï, dat Joffe
door Oekrajiensche opstandelingen op weg
naar Odessa is vermoord. Hij had twee mil
lioen aan goud, 10 millioen aan tsarenroebels
en een millioen aan sovjetroebels bij zich.
Tegelijkertijd met dit bericht van het
Oekraj. Persbureau, dat Joffe op weg naar
Odessa is vermoord, wordt van uit Riga aan
de „Bonsoir" gemeld, dat de oud-ambassa
deur van Sovjet-Rusland nog leeft.
Dit is niet de eerste maal, dat zijn dood
wordt tegengesproken. Volgens dit telegram
is hij nooit in de Oekrajiene geweest. Thans
is hij in Ohina met ©en diplomatieke opdracht
van de regeering te Moskou, om de betrek
kingen tusschen Sovjet-Rusland en China te
regelen. Het was om deze reis te verbergen,
dat hot bericht van zijn dood gemeld Is.
Welke van deze berichten da waarheid
(geeft, is noig niet uit te maken.
ROEMENIE.
IBij Rudmep in de buurt van Boedapest
ontplofte een op 110 wagens geladen boeveel
heid munitie, waardoor li personen gedood
en velen gewond werden.
OOST-INDIE.
Brandstichting en moordaanslag.
Aan een particulieren brief uit Sinabang
(eiland Simaloer, Westkust van Sumatra) d.d.
21 Augustus ontleent de Preahgerbode:
Het middernachtelijk 'uur was juist ge
passeerd, in den nacht van 9 op 10 Augus
tus, toen de heer G. P. O. Harmsen, exploi
tant van erfpacht-perceelen op dit en nabu
rige eiland(en), leven hoorde in de richting
der koelleloodsen op zijn onderneming Poe-
loe Lassia. Het bleek, dat één der loodsen
in brand stond!
Direct snelde hij, vergezeld van zijn echt-
genoote, voorzien van een emmer en petno-
leum-hlikken, naar de plaats des onhells.
Mevr. Harmsen bleef even achter om nog
iets te halen.
Even later, juist, nadat zef (gezien had,
dat de met atap gedekte bamboezen loods op
z'n felst brandde, hoorde ze het geraas van
vallende blikken, en zag ze een arm zwaaien
De heer Harmsen was op dat moment op
't midden van de ter plaatse bestaande hel
ling. Hij riep ,Api ini, saja toean" en daar
op zag z'n echtgenoot© twee kerels wegren
nen, die blijkbaar baar man hadden aange
vallen en nu ln de richting van den brand
vluchtten, waar niemand op hen lette.
Aan den rechter-elleboog bleek de heer
Harmsen gewond te zijn en zijn hemd was
op de rugzijde van den hals af tot het middel
drijfnat van bloed.
Men 'ging naar huls terug, na den man
doer te hebben geroepen, en te hebben ge
last de ééns loods, die toch niet meer te red
den viel, maar te laten branden en de ander
nat te houden.
Mevr. H. laadde twee geweren, want ze
begreep, dat hier kwaadwilligheid in het
spel was. Klaarblijkelijk had men den brand
gesticht om den heer Harmsen naar buiten
te lokken, waar zijn aanvallers hem in het
donker opwachtten.
Mevr. M. kon er, na hef nemen van den
veiligheidsmaatregel, aan denken om de
twee wonden in den hals en één in den rech
terarm van haar echtgenoot te verbinden.
Die in den arm, even voor den elleboog,
was vier vingers breed ea het .been was ver
brijzeld; 't kraakte.
Niemand was er om fa helpen, maar ge
lukkig behield de heer H. het bewustzijn.
Nadat hij te bed geholpen was, zond mevf.
H. iemand de brand was inmiddels afge-
loopen met een kort briefje péc kleine
prauw naar den controleur.
De bemanning der prauw deed haar uiter
ste best om zoo snel mogelijk hulp uit Sina
bang te halen en vertelde er volgt het
nieuws: „kita poenja baja soedah di fcjin-
tjang"-
Zoodra de prauw weggezonden was, liet
mevr. H. op de plaats van den aanval naar
eventueele bewijsstukken zoeken en men
vond er een piek met weerhaak en een half
volle flesch met petroleum.
De bebloede piek werd verborgen, met
streng bevel aan den vinder om er niet over
te spreken.
Hoewel de heer H. nog ernstig bloedver
lies leed, kon hq toch al spoedig verhalen,
hoe de aanslag had plaats gevonden.
Met de piek was geworpen, doch men had
gemist. Daarop was de aangevallene over
dit wapen gestruikeld, kreeg tegelijk van
links een houw in den nek en hief den rech
terarm op over het hoofd, net op tijd om een
tweeden slag op te vangen.
De beide daders zijn bekend. Den één had
mevr. H. avond aan avond leeren lezen en
schrijven, een week te voren had ze hem nog
een cadeautje gegeven, omdat hij dikwijls
lombok, visch, enz. bracht
De heer Harmsen zond een mandoer naai'
de schuldigen en liet ze zeggen: „Wil je niet
hangen, of op zijn minst tien jaar in den
ketting loopen, neem dan een klein prauw
tje en roei weg we zullen wel een oogje
dichtdoen'8.
De kerels volgden dezen raad niet op en
bleven.
Precies 24 uur na het gebeurde liet de
Yvette het anker vallen, pradjoerits, de man-
tri-politie en de dokter met diens vrouw wer
den aan wal gezet
De daders werden gearresteerd, de een
bad nog bloed aan zijn baadje.
De beer Harmsen werd naar Sinabang
overgebracht en genas daar bij zorgvuldige
verpleging goed.
Assistenbresident en politie stelden een
onderzoek in.
Omtrent de reden van den aanslag tast
men absoluut in bet duister, te meer waar
de heer Harmsen uitstekend was voor zijn
personeel, wat wel blijkt uit de raadgeving
aan de aanvallers om te vluchten.
SPORT.
Het wedstrijdprosramma van den N. V, B.
■PL_ spol
Vergadering van Vrijdag.
Zondag 18 October.
ïe klasse. Amsterdam; Ajax—R.G.H.; Blcttw
WdtD.F.G. Haarlem: HaarlemFaijenooii.
Uitrocht: U.V.V.—H.V.V. Den Haas: H.B.S.-
V.V.A. Rotterdam: Y.0.0Spartaan.
Overgangsklasse. Zaandam: Z.F.0.—6.V.Y.
Amsterdam: D.K.G.—A.D.O. Den Haag: Qulek—
Excelsior. Schiedam: H.D.Vi,A.F.G. Rotterdaoi:
Sparta—'t Gooi.
2u klasse A. Alkmaar: Aiomarla Vlotrix—
Hortuis. Wormerveer: W.F.O.H.F.O. Punüerendl:
Purmerstêijni—Ê.D.O. Volaeroord: VJ3.V.—iZ.V.V.
Sdhoten: SchotenHollandla.
Bo klasse A. HelderWillihelnïlna Vooruit.
AêeendeiftD.W.V. BloemendaalZandvoort.
Amsterdam: Amstel—Steedia Voorwaarts; D.W.S.
1H.S.V.
3e klasso B. Koog a. ÉL Zaan: K.F.G.E.D.W.
Edam: E.V.C.—Q.S.C Amsterdam: Swift—Weat-
Friisia; T.O.G.—Rapiditas; SJD.W.—Zaanlandia.
Res. 2e klasse A. Hoorn: Hollamdia 2W.F.
O. 2^scheidsrechter H. K-wast. Zaandam: Z.Y.Y. 8
Z.F.C. 2. Haarlem: R.C.H. 2E.D.O. 2. Atastar-
dlarn: Ajax 3D.E.G. 2; A.F.G. 8Blauw Wit 8.
Het wedstrijdprogramma van den N.-H. Y. B.
Ie klass© B. Zeemacht 1—Alcmarla Victrix
2, scheidsrechter D. Kort, aanivang 2 uur.
2e klasse B. H.R.O. 2—Q.C.O. 2, aanrtung
2.80 uur. scheidsrechter Hartland.
8e klasse O. Helder 8Geel Wit 2, aanvarg
12 uur, scheidsrechter Dudnker. Batavier 1—(Ba
tavier 2, aanvang 10 uur, scheidsrechter Augu»-
teljn. H.R.O. 8—Zemocht 2, aanvang 12 uur,
scheidsrechter v. Hoff. Avla IH.R.C. 4, aau-
votig 2 uur, scheidsrechter Heeros (terrein Aa
kerpark)
4e klasse D. Sparta 1—Batavier 8, scheids
rechter Geurts. Zeemacht 8Helder 4, scheid»-
rechter Kwast Geel Wit 8—H.R.C. 8, aan
vang 2 uur. achèidarechter Zwart (terrelii Stro»-
weg;.
Helder—Wilhelmina Vooruit
(Aanvang half drie.)
Helder outmngt morgen op laar terrein da
e 8e klaseer Wilhelmina Vooruit
ler ontv
Amiaterdamsch
Deze club beschikt momenteel over een elftal,
dat ln 'Let veld lang niet on.verdienstell.1k spel
te aanlsohouwen geeft; de fout iri de ploeg Is
echter de voorhoede, welke tegenover een forsoh-
spelende verdediging niet veol im te brengen
heeft, daaT de spelers ln deze linie door hun to
lichte lichaamsbouw te weinig doorzettingsver
mogen hebben, vandaar de nederlaag tegen DW.8.,
waarin stevigheid de dooralag gaf.
Ook Helder mangelt Let aan een doortastende
voorhoede; deze spelers zijn iin geenen deeie be
vreesd, maar laten door talmen nog te veel hef
goed© oogenblik voorbijgaan; en hebben geen
schot in de boenen.
Thans ontvargt ze een gelijkwaardig© party
tenminste wat de geleverde prestaties aan
gaat-en daar nu op eigen terrein gespeeld
wordt, mogen we toch zeker wel een kleizi suc
cesje verwachten. De H.-spelers zijn daartoe wel
lm ;staat: do verstandhouding onderling is uit
stekend, hun spel is allesbehalve lakach. Hopen
'Pen
we daarom dat ze hun aanhangers niet zullen
nors
>1 vam dden aard dat de overwtrmiLng in den
teleurstellen, maar morgenmiddag behalve geest
drift, eeni productief spel Bullen ontwikkelen; een
elder blijft. Het laatee woord is aan Gode en
zijn mannen.
H. komt op de mld-woorplaats uit met v. d. Wal.
in de achterhoed© «ien wij op de rechtsachter^
ilaats Ouwerkerk, welke de vorige Zondag voor
elder II uitkwam. Hij kan ons wel bekoren,
maar hij moet forecher leeren wegwerken en niet
zoo onnoodlg de ballen over de out-lijm trappen.
Wit is weer present. Dit ds het elftal: Buis
kool, d.; Ouwerkerk en Gode, a.;H. Bak, Dito
en Wit, m.; R. Bak, Groot, v. d. Wal, Zomer en
Broekhuizen, v.
De entre© is 25 ets.; kinderen 12 ct. Scheids
rechter de heer J. J. Faber.
Zeemaeht IAlcmaria Vietrlx II.
Voor de le kl. B. van den N.-H. V. B. woendt ge
speeld. bovengenoemde wedstrijd op het terrein
der Marinewerf. Ook ditmaal hebben ons geen
mededeelingen over het Z.-elftal bereiktt. We
verzoeken het bestuur beleefd voortaan dienaan
gaande bericht te willen zenden aan ons adres
Schagenistraat 22, uiterlijk Donderdagavond.
Komt Zeemacht zoo uit als tegen Helder II, don
voorspellen we hun een kleine overwlrnlng.
Vooral de aanvalslinlo geeft verdienstelijk com
binatiespel en aan schutters ontbreekt het niet.
H.R.Ö. ÏI-Q.C.C. n.
De reserves van HJt.G. krijgen bezoek van da
dito van Q.C.O. van Zaandam, ok nu ligt een
overwinning voor de thuisclub in de lijn dar ver.
wachting.
Aanvang half drie.
Westen IGeel Wit I.
In het competitieprogTain van den, Diocesaan
Haariemschon Voetbalbond is eenige wijziging
gebracht en zijn de verschillende vereenigirgen.
welke in de hoogste klasse spelen, weder op
nieuw ingedeeld. Zoo ook Geel Wit zag zich in
oen andere opstelling geplaatst en moot morgen
den len uitwedstrijd spelen tegen Westen I te
Haarfem. Diit is oen lang niet te onderschatten
Voreiiniging en Geel Wit zal van het begin tot
het eiide zich niet veel élan ln den strijd moeten
werpen. We lopen dan ook, dat ze de competitie
goed zaïl Inzetten en de 2 kostbare puntjes mee
naar den Helder zullen neimen. De rei» Wordt
ondernomen met oen auto-omnibus, waarvan het
vertrek is bepaald op 10 uur. Geel Wit zal, be
houdens onvoorziene omstandigheden, ale volgt
uitkomen: Doel: Boom; achter: Dito, P. Luyckx;
midden: Smit, v. Amesfoort, R. Luyokx; voor:
Hoebe, Bouma, Ran, Hoogenboeoh, Venster.
