T
MANTELSTOFFEN
„prima-13.50
COLTOF,
Tweede Blad.
VAN DINSDAG 18 OCTOBER 1921.
KANAALWEG.
PRIMA
«ura-ruiii oio
KANAALWEG.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Gravenhage ertaagdo voor het voor-
loopig machinisten-diploma de heer P. C.
Broeidiuizen, alhier.
Op 1B October j.l. slaagden te Amsterdam
voor het examen van typiste de dames: M. P.
Begiert, B. Bolk, J. O. Kuipers, M. J. F. Oden,
O. Wever en iB. Wiairda; en voor het exa
men Kantoor-stenograaf de dames: J. Stroo-
badh en A. M. J. Meyer. Alle leerlingen van
Mej. Bontea.
De vrijwilliger van den Kaderlandstorm
der Afd. Helder, A. Veen, heeft voldaan aan
de eischen van ind. geoefend «man, ter ver
krijging van een verkorten diensttijd van 4
maanden.
Met 1 Nov. 1* F. H. Timmermans, Gro
ningen, voor een jaar benoemd tot aman.
instrumenten, bij het Rijksinstituut voor
hydrog. visscherij onderzoek te Helder.
In de jubileums-wedstrijd, met daaraan
verbonden tentoonstelling van fotowerken,
gehouden te Groningen van 19 Oct., ter ge
legenheid van het 25-jarig bestaan der A. F.
V. „Daguerre" werd de inzending van Jac.
de Boer te Helder bekroond met groote bron
zen medaille.
Hoofdstembureau.
Op verzoek is eervol ontslag verleend aan
O. ïTaes als lid van het hoofdstemhureau voor
de verkiezing van de leden der Tweede Ka
mer in kieskring X, met 'dankbetuiging voor
de als zoodanig bewezen 'diensten en is be
noemd tot lid van voormeld bureau J. Baert
te Helder.
De auto van 6e Marine-verloting.
De hoofdprijs der marine-verloting, de
auto, die tot nog toe, zooals wij voor eenige
diagen vermeldden, niet was afgehaald, heeft
thans zijn bestemming bereikt. Maandagmid
dag vervoegde zich in Helder met een tweetal
andere heeren de heer O. Reivoilo, Goud-
zwaanstraat 36, Rotterdam, die de gelukkige
winnaar van dezen prijs bleek te zijn. Het lot
is het eigendom van een combinatie van drie
heeren, die tezamen den prijs dus zullen
moeten deelen.
Aanbesteding.
Door den architect O. Schuitemaker werd
Maandag aanbesteed de aanleg eener electni-
sdhe installatie in het winkelpand aan de
Spoorstraat voor de firma Oudfcerk Van
Praag. Ingekomen waren de volgende bil
jetten: O. J. Westerbaan 465; G. van Baaren
ƒ520; J. A. Zoetelief ƒ590; A. J. Feij ƒ685;
A. J. Genefaas 685; René W. A. Smulders
ƒ735; J. F. Sohelinger f 77.5; J. de Jong
800; allen te Helder.
Belasting Openbare Vermakelijkheden.
Door den heer Schoeffelenberger, lid van
den Raad, is een amendement op art. 6 in
gediend, luidende als volgt:
De 'belasting bedraagt:
I. Voor vermakelijkheden, waarvoor toe
gangsgeld van meer dan 10 et. per persoon
wordt gevorderd:
a. Voor biosooopvertoonlngen, ongeacht of
déze tijdens den duur eener vertooning al
dan niet worden afgewisseld door andere
voorstellingen, eene belasting te beffen, al
leen van de onzuivere opbrengst boven
de exploitatiekosten en deze dan te stellen
op 40
b. Voor andere vermakelijkheden 20
voor zitplaatsen le rang; 18 voor 2e rang
en 10 voor 8e rang, der onzuivere op
brengst.
In de bij het amendement gevoegde toe
lichting zegt de voorsteller:
In de eerste plaats komt het ondergétee-
kende vreemd voor, de belasting op de Bios
coopvoorstellingen alsnog te willen verhoo-
gen en wel met 9 Men mag toch als vast
staande aannemen, dat juist deze voorstel
lingen bezocht worden, door hen, die aan
dure tooneelvoorstellingen e.a. te bezoeken,
niet behoeven te denken.
Een tweede onbillijkheid in deze is, dat
men het aan menig exploitant onmogelijk
maakt, zijn zaak te kunnen blijven drijven.
Om U dat duidelijk te maken1, diene het vol
gende:
Stel U voor een Bioscoopondernemer ont
vangt wekelijks 400.gaat af 20 (nieuw
voorstel 29 80, rest 320. De exploi
tatiekosten rekende (als doorsnee) op 850
per week; een te kort dus, van 80.
Volgens mijn amendement:
Wekeljjksohe ontvangst 400 350
exploitatiekosten 60. Hiervan 40
20. Winst dus 50 20 30. Zoodat
hierdoor nog de zaak gedreven kan worden.
Met een schouwburg-exploitatie, waarin
niet eiken avond voorstellingen gegeven wor
den tegen uniform prijzen, is bet geval min
der controleerbaar, vandaar dat ik hierin,
eene andere regeling voorstel en wel, pro
gressief; ook dit wil ik U even, met een
schema toelichten:
Stel U voor, men ontvangt op een voorstel
lingavond 676; tegen 20 dat is aan be
lasting 115.
Zeg, hierbij zijn 200 le rangen ad. 1.50
300; 200 2e rangen ad 1. 200; 100
3e rangen ad. 0,75 75, tezamen 675.
Volgens mijn voorstel aan belasting:
Van de 300 le rangen aan belasting
60; van de 200 2e rangen aan belasting
30; van de 100 3e rangen aan belasting
10, tezamen 100.
Een verschil dus van 11S f 100
15, welke bedrag, bet moge niet groot zijn,
den exploitant ten goede komt en door de
bezoekers niet opgebracht behoeft te worden.
Feestavond ln het Tehuis voor Militairen
aan den Kanaalweg op Vrijdag 14 Oct 1921.
Zoo was dan de reeds lang verwachte bij
eenkomst voor ons aangebroken, de avond
uitgeschreven door het bestuur afdeeling
Helder van den NederL MiL Bond, op de ge
zellige bovenzaal van het Tehuia aan den
Kanaalweg.
Reeds het begin van den feestavond droeg
het stempel van den heiligen ernst, die ge
durende den geheelen avond het gezelschap
beheerschte. Hoe plechtig klonk dat: „iEen
vaste burcht is onze God" uit die tallooze
monden, waarop allen zich in gebed vereenig-
den.
De voorzitter van het Bestuur, de heer
Van Dalen, gaf in zijn openingswoord het
doel van de vergadering aan, n.1. een welkom
toe roepen aan de pas aangekomen recruten,
maar ook een afscheid aan hen die ons spoe
dig zullen verlaten.
Bij deze toespraak sloot zich Ds. Wallien,
Herst. Evangel. Luth. predikant, aan, die ons
als wachtwoord toeriep: „Waakt, waakt als
kinderen Gods in deze wereld".
Is muziek niet onmisbaar op een feest?
Nu, op dezen avond heeft menigeen daar
van genoten. Telkens als er weer een woord
gesproken werd, of een voordracht gedaan,
verrastte het muziekgezelschap ons op nieu
we melodiën.
Als tweede spreker trad le luitenant de
Jong op met een uiteenzetting van het al
oude en toch zooveel bestreden vrijheidsbe
ginsel van ons Nederlandsohe Volk.
Na de pauze' sprak 2e luitenant Peereboom
de militairen toe, waarna wij konden genie
ten van de bioscoop, die een paar filmen ten
beste gaf.
Aan vader en moeder Teitsma werd na
mens de miliciens dank gebracht voor hunne
goede zorgen gedurende hun verblijf alhier.
Da Warners, vlootpredikant, sprak naar
aanleiding van het woord dat Jezus Christus
onze Koning ons alen toegeroepen heeft:
„Gij 'rijt het zout der aarde".
Na een slotwoord door den voorzitter en
dankgebed door vader Teitsma, werd deze
voor ons zoo hoogst aangename en gezellige
vergadering gesloten. Het was intusschen
half twaalf geworden en wij moesten zorgen
niet te laat kazerne en schip weer te berei
ken.
Van deze gelegenheid willen wij gebruik
maken onzen bartelijken dank te betuigen
voor de medewerking die wij van alle H.H.
commandanten mochten genieten.
Een Tehuisbezoeker.
Max Oabrlëla operette „De Jordaanprinses'.
Vrijdag a.s. gaat in Casin® Max Gabriël's
operette„De Jordaanprinses", welke het vorig
seizoen maanden achtereen in Amsterdam
werd opgevoerd. Het operette-gezelschap,
directie: Piet Köhler, Leenders en Masten
broek, dat hier reeds opvoeringen gaf van
„De Boemelbaron" en „De Brave Hendrik",
heeft' overal met deze operette, waarin Piet
Köhler en mevr. Sophie Köhler—Van Dyk de
hoofdrollen vervullen, zeer veel succes. Van
de opvoering te Haarlem schrijft het Haarl
Dagblad
„Jordaanprinses'* operette van Max
Gabriël. Schouwburg Jansweg.
Donderdagavond zette het gezelschap Leen
ders, Köhler en Mastenbroek de serie opvoe
ringen in van 't AmsterdamschetVolksstuk „Jor
daanprinses", dat met de zoetvloeiende muziek
van Max Gabriël eene aardige, moderne ope
rette geworden is. Zoo'n brok Amsterdamsch
volksleven heeft als zedeschets, al is de intrige
van het stuk dan nog zoo simpel, reeds heel
wat aantrekkelijks. Men hoort en ziet zoo graag
die typen weergeven, wier bestaan in de groote
stad zulk een apart wereldje vormt, onver
woestbaar in taal, uitdrukkingswijze en eigen
aardige gebruiken. En hoe raker getypeerd, hoe
grooter het succes. Zoo zijn we nu eenmaal,
wij houden over het algemeen meer van een
mooie reproductie van de natuur, dan van de
natuur zelve! En voor nabootsing van voor
de hand liggende origineelen is in „Jordaan
prinses" stof genoeg. Het eerste en het laatste
bedrijf spelen in een Amsterdamsch buurtje
met welriekenden bloemengeur. Wy maken
dan kennis met allerlei slag Jordaners, waar
van de meest typische wel zijn: Toontje Punt
en zyn ega Corry, voorgesteld door Piet Köhler
en mevrouw Samethini. Het was precies wel
geen Boemelbaron, die Köhler van Toontje
maakte, maar toch had het er veel van weg
in die succesvolle creatie is hij zoo vergroeid,
dat er in andere rollen nog heel wat van
overblijft. Enfin, Piet Köhler heeft de menschen
heel den avond dapper aan het lachen gehou
den, evenzeer als mevrouw Samethini, want
die heeft er ook slag van om dekarakteristiek
van het Jo'rdaantype weer te geven. Haar
zingen was daarby lang niet onverdienstelijk.
De hoofdfiguur, een in de Jordaan beland
Weenseh meisje, werd gespeeld door mevrouw
Köhlervan Dyek, die niet alleen goed aeteert,
maar ook een mooi orgaan bezit, waarover ze
met veel beheersching en routine beschikt.
Het publiek heeft vooral genoten van hare
ballade„Er was eens een klein zangeresje",
een stukje, dat onwillekeurig herinnert aan
„Es wohnt am Seegestade" uit „Undine" van
Lortzing.
De andere personages vormden met deze
drie een goed geheel. Het geheel verliep vlot
zonder de minste haperingen. Ook het decor
was uitstekend verzorgd en het orkestje, onder
leiding van den pianist-kapelmeester J. Hollen
berger, speelde verdienstelijk.
't Zou mij niet verwonderen zoo de Jordaan-
Drinses" menige goedgevulde zaal zou trekken.
F JOS. DE KLERK.
Maansverduistering.
Hoe vaak ook Bezongen de idyllische
volle maan blijft steeds weer een voorwerp
vol aantrekkelijkheid, als zij in stralende
pracht aan den hemel staat. Hoeveel te ineer
is zij dat, wanneer een interessant natuur
verschijnsel als haar verduistering aanstaan
de is; dan richten zich straks duizenden 'kij
kers uit alle sterrewaohten tel" wereld op
haar om nieuwe ontdekkingen te doen, oude
berekeningen te corrigeeren. Zonder nog te
spreken van de ongewapende oogen, die haar
begluren.
Het was alsof de maan Zondagavond wist,
dat zij het voorwerp van aller belangstelling
zou zijn. Want reeds stond zij volop in al
haar glans aan den horizbnt te stralen toen
haar Moeder, de Zon, nog niet in zee gezon
ken was. 't Was een prachtige, schitterende
zomeravond. Neen, ik vergis mij niet, want
dat het reeds 16 October was op den kalender,
maakte in wezen geen verschil. Het was zo
mer; de wind, die overdag de warmte der
zonnestralen had genivelleerd, was gaan lig
gen, en behalve dat het eenige uren vroeger
in het etmaal was, was er geen verschil met
een zomeravond uit de hondsdagen. Jongelui
lagen in het gras langs de wegen; wandelaars
liepen op den zeedijk of zaten uit te rusten
Ingezonden mededeeilng.
op de banken; geiten en honden, poesen en
konijnen vermeiden zich in den zonneschijn:
Zomeravond was 't zoo fraai als men zich
denken kan.
-En aan dien stralenden blauwen zoiner-
avondhemel stond, in het oosten, de maan.
In het westen was de zon aan 't ondergaan:
haar vurig licht overstraalde den hemel daar
boven, de zee eronder. Maar de maan gaf haar
moeder, de Zon, weinig toe: een groote, vuri
ge schijf, stond zij daar in blinkend licht.
Een schijf? Neen, een hemellichaam was 't:
nu de avondduisternis nog niet was inge
vallen, was de perspectief achter de maan
duidelijk waarneembaar. Naarmate de maan
rees, en de duisternis inviel, verdween dit
perspectivisch gezicht, en werd ook de maan
schijf schijnbaar kleiner. Zij rees en rees, en
overstroomde de stad met haar gulle licht.
En de sterren kwamen opzetten: de groote
beer en1 Venus, de noordster en de duizenden
andere. Toen gingen de menschen die wonin
gen sluiten en de lichten 'Ontsteken in de
huizen: de Zondagavond' was aangevangen.
Zoo tegen ruim negen uur begon het. Een
klein zwart vlekje kwam links van de volle
maan en drong zich in het maanlidhaam. Een
gekartelde rand van gouden licht ontstond
en straalde naar alle kanten heen. Langzaam
schoof zich nu de aardsohaduw meer en
meer langs het maanlichaam: als een kope
ren schijf scheen tenslotte dit laatste door
de verduisterde plek heen. En naarmate de
verduistering vorderde, verschenen nogmaals
duizenden en duizenden sterretjes en bedek
ten den ganschen hemel. Ontelbaar waren
ze als het zand der zee; myriaden gouden
puntjes, die als nieuwsgierige oogjes naar
het wonderlijke hemelverschijnsel kwamen
zien1.
En even geleidelijk als het gekomen was,
verdween het verschijnsel: het smalle sikkel
tje der verduisterde maan verbreedde zich,
de sterrelichtjes verdoften, tot tenslotte de
volle maan weder in al haar glans aan den
nachtelijke© hemel stond.
m
Dank zij de volmaakt heldere lucht, zoo
schrijft de „N. Bott. Crt.", is de verduistering
uitstekend waarneembaar geweest. De op een
flauw gloeienden kogel, liggende op een zil
veren schaal, gelijkende maanschijf, vormde,
tegen den donkeren achtergrond, en dit voor
al even over 11 uur, een werkelijk mooi
aspect.
De sterrenhemel fonkelde als in een klaren
winternacht. Rechts en links vormden zich
op den maansrand, lichtere banden van pl.m.
1/10 v. d. maansmiddellijn, de Noordel. top
was echter zeer donker, en de middenschijf
tegen 11 tot 11.20 G.T. zelfs iets paaTS ge
kleurd. Langzamerhand schoof de zilveren
schaal weg, tot deze, ruim half één, verdwe
nen was, en onze nachtvorstin weer in onge
stoorde© luister praalde.
SEED NIEUWS.
Groote brand te Zaandam.
Te Zaandam Is Zaterdagmorgen halftien
oen felle brand uitgebroken in het groote
kaaspakhuis „de Wisselvalligheid" van de
firma Gebroeders Schippers staande op de
grens van de gemeenten Zaandam en West-
zaan.
Toen een der knechts bezig was de stof te
koken, waarmede die kaas voor de export
wordt ingesmeerd, sloegen plotseling de
vlammen hem in 't gezicht.
Door het wegvloeiende vocht verbreidde
het vuur zich in korten tijd over het geheele
gebouw, zoodat het personeel' zich genood
zaakt zag te vluchten. Niets kon gered wor
den. Het géheele pakhuis benevens eenige
duizenden kilogrammen kaas gingen verlo
ren, zoomede een vrachtautomobiel.
Een groot gedeelte van den voorraad was
reeds Verkocht en bestemd voor uitvoer naar
Spanje. Ook een klamp hooi van ongeveer
12.000 K.G. werd een prooi der vlammen.
Gebouw en goederen waren verzekerd,
echter niet hoog genoeg om de geheele scha
de te vergoeden.
Brutale Inbraak.
De bewoners mishandeld.
Men meldt uit Heerenveen aan „Het Volk":
Ton huize van den rentenier H. Ruijter,
alhier, is Zaterdagnacht een brutale poging
tot inbraak gepleegd. Een man, gewapend
met een zwaar stuk ijzer, had zich door het
uitsnijden van een glasruit toegang verschaft
tot de serre, die naast de slaapkamer lag.
Daar hij echter het glas liet vallen, werden
de bewoners gewekt en aanstonds ontstond
een hevige worsteling tusschen den 73-jari-
gen Ruyter en den onverlaat. De grijsaard
werd met het zware stuk ijzer ernstig aan het
hoofd gewond.
Toen de huishoudster hulp wilde halen,
werd ook zij door den booswicht aan het
hoofd verwond. De rentenier ving de worste
ling weer aan en na ontzettend veel moeite
werdi de zwaar gewonde oude het moordwerk
tuig machtig.
Toen de hulp kwam opdagen, koos de in
breker het hazenpad, evenwel zonder het
geld.
Den vermoedelijken dader heeft men nog
niet kunnen arresteeren. Een politiehond uit
Leeuwarden ging onmiddellijk naar de Wijn
gaard onder Langezwaag. Echter is een tast
baar resultaat tot nog toe uitgebleven.
Ruijter en zijn huishoudster zijn ernstig
gewond, doch tot nog toe buiten levens
gevaar.
Gevaarlijke vliegenvangers.
Burgemeester en Weth. van Enschede en
Lonneker hebben van den directeur van 'den
Keuringsdienst van Waren bericht ontvan
gen, dat in het Keuringsgebied Enschede
sterk arsenicum houdende vliegenvangers
merk „Locki" en merk „Wico", in den vorm
van een cartonnen schijf, zijn aangetroffen.
DaaT reeds de aanwezigheid van een derge-
lijfcen vliegenvanger in een vertrek, voor de
in dit vertrek voortdurend verkeerende per
sonen schadelijk voor de gezondheid kan zijn,
afgezien van het gevaar dat ontstaat, wanneer
kinderen deze vliegenvangers in handen zou
den nemen, geven zij den inwoners hunner
gemeenten ernstig in overweging, indien zij
de voorwerpen mochten hebben 'gekocht, ze
uit de vertrekken en kamers te verwijderen
en te vernietigen, zoo mogelijk door ze bui
tenshuis diep in den grond te 'begraven; niet
door verbranding.
Inbraak en moord ie Garderen.
Barneveid, 18 October. In den afgel>o open
nacht is nabij Garderen bij twee vrouwen
ingebroken. Beiden zijn vermoord.
Moord.
De jachtopziener Eising van Borger Is
gisternacht ih het Schoonloërvekl doodge
schoten.
Te Assen is gisteravond binnengebracht
Jan Meyers, schaapherder te Schoonloo, ver
dacht den moord op den jachtopziener Eising
uit» Borger te hebben gepleegd Hij heeft
reeds een volledige bekentenis afgelegd.
De moord te Bruinerveen.
Door de ijverige nasporingen van de mare
chaussee van Berger is er thans lioht geko
men in de brutale roofmoord te Bruinerveen
bij1 het oude echtpaar Trip Gearresteerd zijn
thans Eildert Smalbil uit Bourlonoye en1 Ep-
po Bos. De laatste werd uit de kazerne te
Assen opgehaald, waar hij voor eenige dagen
wegens dienstweigering was opgesloten.
Aanvankelijk werd door de aangehoude
nen alle schuld ontkend, doch1 de aanwijzin
gen waren zóó bezwarend, dat ten slotte be
kentenis volgde, ook van Smalbil als hoofd
schuldige. Nog wordt gezocht naar ©en derde
p ersoon P.
Een Inbrekende gemeente-oprichter.
Te Rotterdam is aangehouden de 23-jarige
W. H. bouwkundig opzichter in dienst der
gemeente Deventer. Hij wordt verdacht te
hebben ingebroken in de bureaux van ge
meentewerken te Deventer en er voor 600
aan postzegels te hebben gestolen. De aan
gehoudene, die naar Deventer is overge
bracht, heeft bekend, zich daar aan drie
inbraken, waarvan twee in gemeentelijke in
stellingen, -en aan diefstal van een rijwiel
hebben schuldig gemaakt.
Vleesch BH melk.
Vele duizenden jaren! geleden heeft Mo-
zes zijn volgelingen een aantal spijswetten
voorgeschreven, die ook thans nog door de
wetsgetrouwe Joden stipt in acht worden
genomen. Een dier voorschriften verbiedt
het gebruik van melk, indien niet ministens
vier uur zijin verloop©», sinds vleesch is ge
nuttigd.
Er zou geen/ reden zijn, dit hier speciaal
te releveeren, indien niet dezer dagen de
beroemde Engelsohe chirurg Sir Jiames
Oastlie in een lezing heftig te velde was ge
trokken tegen de in verreweg de meeste En-
gelsehe middenstandsgezinnen heerschende
gewoonte om het xnenu met een rijstpudding
te besluiten.
Behalve rijst is melk hel voornaamste be
standdeel van dit gerecht. En nu heeft de
hooggeleerde spreker er op gewezen, dat
melk, eenmaal in de maag beland, onmid
dellijk schift. Is er nu vleesch of visch in de
maag, dan klontert de melk er boven op met
het gevolg, dat de maagsappen niet kunnen
werken. De klonters worden harder en har
der, veranderen 'als het ware in kaas en be
letten een' goed verteeren van het vleesch.
Wie bij' het vleesoheten melk drinkt doet
zoowel de goede uitwerkng van het een als
het ander te niet, en verhoogt bovendien
de kans op maagpijn, aldus professor Oastlie
De spreker ging zelfs nog verder en be
weerde, dat er heel wat maagpatiënten min
der zouden zijn, als het Mozaïsche verbod
van melk en vleesch alom in de wereild ging
gelden, want, merkwaardig genoeg, hebben
wetenschappelijke onderzoekingen van den
allerjongsten tijd afdoende 'bewezen, fiat het
verteringsproceis van vleesch zidh inderdaad
in vier uur tijds afspeelt.
En dat schijnen de oude Joden van dui
zenden jaren her ook reeds te hebben; ge
weten-
MARINEBERICHTEN.
Onderzeeboot K VL
De onderzeeboot ,K VI" is Zaterdagmor
gen van Rotterdam vertrokken tot het hou
den van een vijfdaagschen tocht op de Noord
zee, waarna te Willemsoord zal worden bin-
nengeloopen.
Hr. Ms. Hrdrograaf. -
Hr. Ms. opnemingsvaartuig HydTograaf is
te HeUevoetsluia aangekomen om op 's rijks
werf aldaar in conservatie te worden opgeno
men.
Hr. Ms. Zeeland.
Hr. Ms. pantserschip Zeeland, onder be
vel van kapitein ter zee D. E. Keus, ver
trekt 20 dezer van hier tot het houden van
een oefeningstooht met adelborsten van het
kon. instituut der marine en verdere jonge
schepelingen.
■Het reisplan is vastgesteld als volgt: EO
October vertrek van Nieuwediep, van 29 tot
29 Oot. verblijf te Vigo van 9 tot Nov. te
Santa Cruz, van 19 tot 24 Nov. te Las Pal-
mas of Santa Cruz, van 7 tot 18 Deo. la Al
giers, 21 Deo. terug ts Nieuwediep.
Onderzeeboot K IV.
Bij de departementen van marine is tele
grafisch bericht ontvangen, dat Hr. Ms. on
derzeeboot K IV, onder bevel van luitenant
ter-zee le klasse W. K. Maurits, gisteren te
Suez is aangekomen, en dat het in het voor
nemen van den commandant lag, vandaag
naar Aden te vertrekken.
Bij Kon. besluit is bepaald flat gopeneionneerdQ
hoofdofficieren-machinist der le klasse, aan wie
de titulaire rang van 6chout bij nacht ia of wordt
verleend, gerechtigd zijn tot het dragen van de
uniform van dien rang behoudens de navolgende
afwijkingen: a. de borduursels op de pet, den
kraag van de grootoniformjae enz., zoomede de
uniformenknoopen zijn geloei overeenkomstig die
voor de officieren van den. marine-stoomvaart
dienst; 'b. de galons op de mouw ziin gescheiden
door blauw fluweel ter breedte van 5 mM. en
de onderste galon langs den onderkant ia voor
zien van blauw fluweel ter breedte van 20 m-M.
Gepensionneerde kapitein-kwartiermeesters van
het korps mariniers, -wien de titulaire rang van
luitenamt-kolonel-lntendant is of wordt verleend,
zijn gerechtigd tot het dragen var. de uniform
van luitenant-kolonel der mariniers met inacht
neming van de volgende wijzigingen: a. in stede
van verguld metaal en goud wordt behoudens
het bepaalde onder c verzilverd metaal en zil
ver gedragen; b. de galora zijn uiet voorzien van
oen krui; de biezen zijn van karmozijn rood la
ken; c. het schoudersnoer is vervaardigd van
gouddraad; do gouden schouderkwasten zijn voor
zien van zilveren peren en worden gedragen bo
ven de zilveren «choduerkwa«ten, welke vari gou
den peren zijn voorzien. CN. R CU
Bij Kon. beüuit van Oct. 1921 no. 65 1» aan
den luit. ter zee le kl. bij de Kon. Mar.-Raa.
J. R Scholten met ingang van 16 Oct. 1921 eer
vol ontslag verleend uit den dienlst bij die reserve.
Luit. ter zee le kl. J. B. H. Blom Is uit Oo«V
Indlië teruggekeerd.
le luit.-adjudant J. H. J. Raat van het 21e rag.
dmf. wordt werkzaam gesteld bij het vrijwillige
landstorm verband te Vollenlhoven.
Adelborst le kl. der Kon. Mar.-Re9. J. Osao-
waarde is te Willemsoord geplaatst boord van
Hr. Mis. torpedoboot Z 5.
De plaatsing aan boord van de Zeven Provin
ciën van den off. van gez. le kl. J. Versteeg ia
ingetrokken. De off. van gez. le kl. P. G. F. H.
,M. A. Vermast is 21 Oct. aan boord van dien1 bo
dem geplaatst.
Opgave van overgeplaatste onderofficieren der
Zeemacht:
Op 18 Oct. 1921: «erg.-hofmeester W. H. Gart
van Wachtschip Willemsoord naar Marinehospi
taal en irgetrokken de overplaatsing naar het
Marinehospitaal van den serg.-ho£mee>ster G. Z.
van den Gevel Wenteler.
LEGERBERICHTEN.
Bevordering bS de artillerie.
Door het hoofdbestuur vu» de vareen. ,,On»
Belang" ia ter kenni» van den Min. van Oorlog
gebracht: dot de in het nieuwe bevorderdngsvoor-
•ctirift 1921 bepaalde samenvoeging van do bevor-
derinigslijsten voor vestingartillerie, bereden
Houwitser-artilleri e en gedeeltelijk ook voor do
kust-artillorio, aanleidirg gooft tot teleurstelling
en rechtvaardige grieven; dat toch de onderoff,
die voorkwamen] op de bevorderingslijsten bij
de Houwitser-art. en kust-artillerie, volgen» an
ciënniteit geplaatst ziin op de bov.lijst bij de ves
ting-art., waardoor hun kans op bevordering aan
merkelijk slechter is geworden, terwijl zij boven
dien genoodzaakt kunnen worden bij bet ontstaan
van «en vacature genuimen tijd in oen boogaren
rang dienstdoende te worden gesteld, zonder tot
dien rang te worden 'bevorderd; dat de samen
voeging van de lijsten echter wol door de betrok
kenen wordt toegejuicht, omdat daarmede in da
toekomst de kansen op bevordering meer billijk
worden geregeld. Mits daarbij met de eenmaal
verkregen rechten van hen, die thax» voorkwa
men op da lijst bij de Houwiteor-art. en de kust-
aa*t. moer rekening wordt gel ouden, zonder dat
evenzoo de bezwaren', die de afzonderlijke lijsten
medebrachten, mogen blijven bestaan; dat toch
het bezwaar van de afzonderlijke lijsten vooral
kwam van de zijde van betrokkenen, beboerende
tot de vesting-art., die zich benadeeld achten, om
dat niet alle onderoff. van het wapen, daarvoor
geschikt, gelegenheid kregen om1 bij de houwit
ser- of kust-art. over ito gaan, waardoor anderen,
ton opzichte van de bevordering willekeurig bo
ven hen werden bevoordeeld; dat daarom boven
genoemds nieuwe bepaling niet aan billijke ver
langens en eiiechen voldoet, doch zoodianig dient
te worden gewijzigd, dat do orderoff., die voor
kwamen op do lijsten der tlouw.-art. en kust-art,
bevorderd worden' op het tijdstip waarop dit zou
hebben plaats gehad, indien die lijsten waren
blijven bestaan, terwijl de candidaten, welke voor
kwamen. op da afzonderlijke lijst voor de vos-h
art., niet mogen worden achtergesteld' bii hen.
die toevallig bij de vorenbedoelde afd. werden
geplaatst. Om bovenstaande redenen heeft het
hoofdbestuur den Min. verzocht wèl te willen be
slissen, dat in hot bavordortingsvoonschrdft 1921 de
noodiga wijzgingen worden aangebracht, tot weg-
noming van bovenvermelde grieven. (Ér is dus
verzocht c*m overgangsbepalingen)
Plaatsingen, enz.
Da mil. «erg. M. Ter-patra, van het 21e rag Jnf.,
is met een vrijwillige verbintenis overgegaan bij
het depot der Kon. marecbauseós, als m&rechau*-
seó te voet,
Bff besch. van. flen Min. van Oorlog ls de ree.-
serg. D. Breukelaar, van de 10e inf.-hrig. be
roemd tot vaandrig bij het 15e regt. van het war
pen; en zijn de res.-serg. F. J. Plankeel en J. M.
Immling, rasp. van hot la reg. inf. en van hst
reg. jagers, benoemd tot vaandrig bij da 10e inf.-
brig.
Bij besch. van den Min. van Oorlog, ls aan den
dlenstpl. J. Doinum, va® het 21e reg. inf., toe-
stemming verleend tot verblijf in Amerika.
STOOBTAsARTBRRlORXaN.
Stoomvaartmaatschappij Nederland.
Banda, uitr, vartr 15 Oct. v. Suez.
Batoe, uitr., pass. 15 Oct. Ouessant.
Bitang, uitr., pass. 16 Oct. Pantellaria
K'arimata, uitr., pass. 14 Oot. Perim.
Prins dar Nederlanden, uitr., orr. 16 Oct. te Port
Said.
Prinses iJlullana, uitr.. arr. 16 Oct. te Southampton.
Salawatt, tbuisr., vertr. 15 Oct. v. Port Said.
Saparoea, uitr., pass. 15 Oct. Minicoy.
Borneo, arr. 15 Oct. v. Hamburg te A'dam.
Benkalifl, arr. 15 Oct. v. Hamburg te Umuiden.
Joha® de Witt, tltuisr., vertr. 14 Oct. v. Colombo.
Karimoen, thuisr., vertr. 14 Oct. v. Triest.
Vondel, uitr, vertr. 13 Oot. v. Colombo.
Rotterdamsoho Lloyd.
Goentoer, arr. 15 Oct. r. R'dam te Batavia.
Inisullnde, uitr.. pass. 15 Oct. Gibraltar.
Kawi, thuisr., vertr. 14 Oct. v. Padang.
Medan, uitr.. vertr. 16 Oct. v. Suez.
Menado, arr 15 Oct. v. R'dam te Java.
Merauka, uitr., pas». 17 Oct. Ouessant.
Tambora, uitr.. pas». 14 Oct. Perim.
Sitoebordo, arr. 16 Oct. v. Hamburg te Bramen.
Ternate, uitr-, vertr. 16 Oct. v. Suez.
Madioen, vertr. 17 Oct. v. R'dam n. Hamburg.
Anjer, uitr., pass. 14 Oot. Pantollaria.
Wiiliis, arr. 15 Oct. v. Batavia te R'dam.
Djebres, thuisr., vertr. 14 Oct. v. Gibraltar.
Kodiri, thuisr., arr. 14 Oct. te Suez.
Kon. Hollaudsche Lloyd.
Brabantia, thuisr., vertr. 16 Oct. v. Montevideo.
Zeelandia, uitr., veirtr. 16 Oct. v. Corunna.
Limburgia, arr. 15 Oct. v. Buenos Ayree te A'dam.
Maasland, arr. 15 Oct. v. A'dam te Hamburg.
Kan. Pakotvaartmaatechappij.
Barkoeien, v. A'dam n. Batavia, paes. 16 Oct.
Gibraltar.
Roggeveen, arr. 14 Oct. v. Sydney te Singapore.
Kon. West-Indischo Maildienst.
Oranje Nassau, arr. 10 Oct. v. Hamburg te A'dam.
Ooinmewyne, vertr. 14 Oct. v. New-York n. Kaap
Haïti.
Jan van Naesau, uitr.. vertr. 15 Oct. v. Tooopilla.
Prins Frederlk Hendrik, thiulsr., arr. 14 Oct. te
Barbados.
Neptunus. vertr. 13 Oct. v. Kingston, J. n. Haïti.
Prins der Nederlanden, vertr. 7 Oct. v. Trinidad
n. Demerara.
Venezuela, thuisr., pass. 14 Oct. Floree.
Aurora, vertr. v. Monte Ghrtoti n. Havre.
Calypso, v. A'dam n. Guatemala, paes. 14 Oct.
Dungenfees.
