hadden in het Verre Oosten, en wel door den
toenemenden handel op dit gebied en door
het 'bezit der Filippijnen,
Toen de Vereenigde Staten in het Ibezlt
gekomen waren van een zoodanige vloot, dat
zij hunne eischen kracht konden bijzetten,
hadden Engeland, Frankrijk, Japan, en even
zeer Duitsohland en Rusland, zich in
China vooral groote belangen weten te
verzekeren. De Vereen. Staten iwierpen zich
daarom op als de beschermers van de ondeel
baarheid van China. In 1000 kwamen op voor
stel van de Ver. St. de verdragen tot stand,
die in China de politiek van de „open deur"
verzekerden. Op die wijize hoopte imen den
toenemenden Japanschen invloed te stuiten.
Dit is echter een misrekening gebleken. Na
den Russisch-Japaneohen oorlog toch wist
Japan het met Engeland op een accoord te
gooien om in het Britsoh-Japansche verdrag
een bepaling op te doen nemen, waarbij de
economische en militaire belangen van Japan
ten opzichte van Korea werden erkend.
(Sedert den Chin.-Japanschen oorlog stond
dit gebied dat vroeger aan China behoorde
onder Japansche suzereiniteit). Daarbij
bleef het echter niet. Al spoedig volgde mili
taire 'bezetting en eene feitelijke annexatie.
Engeland verzette zich daar niet tegen.
Eenenzijids zag toet daarin een bevestiging
van de eigen positie, atnderzijds wilde het
Japan te vriend houden, dn verband met de
toenemende macht van Duitschland en Rus
land, die beide elke mogelijkheid zouden aan
grijpen om Engeland in Oost-Azië uit den
zadel te wippen. Ook al onder den druk van
deze bedreiging kwam do bepaling in het
Britsch-Japansche verdrag, dat de beide
bondgenooten elkander zouden steunen, voor
het geval een van' beiden werd aangevallen.
In den grooten oorlog schaarde Japan zich
aan de zijde der Entente, in' hoofdzaak waar
schijnlijk, omdat het de gelegenheid zag de
machtspositie in het Oosten uit te breiden en
dan voornamelijk ten koste van China. Japan
toch had toen zoo goed als de vrije hand.
Engeland en Frankrijk hadden hunne han
den vol; Engeland bepaalde zich datn ook er
toe bij Japan op matiging aaln te dringen.
De Vereenigde Staten wilden zich wel ver
zetten, doch het werd hun moeilijk gemaakt
door den schijn de bondgenooten in den rug
aan te vallen. Men bepaalde zich dus tot het
te kennen geven van afkeuring.
Japan trok zich van dit alles al heel weinig
aan. Het ging zijn gang en slaagde er in zijtn
macht en 'invloed in 'China aanmerkelijk uit
te breiden en te 'bevestigen. 'China'® deelne
men aan den oorlog aan de zijde der Entente
kon niet beletten, dat dè „bondgenoot" van de
Chineesche regeering in het geheim tal van
concessies afdwong, Een der gevolgen daar
van was de Sjantoengkwestie.
Er zjjn meer wrijvingspunten. De manda-
tenfcwestie over de Stille Zuidzee-ealapden
(Yap), de rassenkwestie, het bezet houden
van gebied in Mandsijoerije en Siberië, het
zijn alle vraagstukken, welker oplossing groo
te moeilijkheden met zich brengt. Vooral
Engeland verkeert in dit opzicht in' eene
moeilijke positie. Aan de eene zijde staiat het
Brrtsch-Japansche verdrag, tegen den
wensch der Ver. Staten voor ee* jaar ver
leng! terwijl ten opzichte van de rassen
kwestie Engeland'® houding bepaald wordt
door de dominions Canada en- Australië, die
hierin volkomen aan de zijde van de Vereen.
Staten staan. Ook is de mogelijkheid vrijwel
ondenkbaar, dat Engeland bij een eventueel
confliot tusschen de Vereenigde Staten en
Japan aan de zijde van Japan zouden staan.
'De opmerking van een Japanner, dat Ja
pan ter conferentie ging met het gevoel van
een beklaagde, die wel veroordeeld zal wor
den, geeft den toestand ook wel juist weer.
Een correspondent van de „Libre Parole"
vat zijn inzichten aldus samen: „Frankrijk
kan niet opkomen voor de Japansche 'belan
gen; het 'heeft de handen vol aan den Rijn;
Engeland kan het evenmin, omdat het in
confliot zou komen met zijn voornaamste
Dominions. Ih het 'gunstigste geval voor Ja
pan komt het dus alleen te staan tegenover
net sterkere Amerika. De Japanners zijn te
snugger om onder de huidige 'omstandighe
den niet toe te geven." De Vereen. Staten
zullen thans triomfeeren, maar aldus voor
spelt de correspondent morgen komt er
weer een dag.
Deze opmerking dient men in het oog te
houden, «1 verklaarde de Japansche gedele
geerde, admiraal Kato, dat hij Hughes' pro
gramma zeer verstrekkend, doch voor na
dere bespreking vatbaar achtte.
Het is te betreuren, dat Hughes, toen hij
zijn beperkingsprogram ontvouwde, geen
nadere gegevens verstrekte over verdere
plannen. Wij wezen er reeds- op, dat Enge
land hierdoor in een moeilijke positie kwam.
Doch ook de kleinere ter conferentie verte
genwoordigde landen, die bij den polit'eken
toestand in het Oosten belang (hebben, weten-
neg niet waar 'zij aan toe zijn. Blijft 'het bij
do beperking, zooals door Hughes voorge
steld, en wordt deze aanvaard, dan verandert
dat den toestand voor de kleinere staten al
heel weinig, ofschoon 't de regeering der V. S.
niet zal zijn ontgaan, dat deze verzwakking
der groote vloten, die der zwakkere naties
relatief sterker zou maken. De mogelijkheid
blijft nochtans, dat ook dit nog nader zal
worden geregeld.
Intusschen hangt de verwezenlijking van
Hughes' voorstellen geheel af van het slagen
op het gebied der Stille Zuidzee-vraagstuk-
ken. Alleen met het scheppen van een
machtsevenwicht komt men er niet. En het
is te hopen, dat de besluiten van de com
missie die deze netelige vraagstukken moet
behandelen, even openhartig en van fris-
schen geest getuigend zullen zijn als de ont
wapeningsvoorstellen.
De Indruk van Minister
van Karnebeek.
De Telegraaf-oorrespondent te Washing
ton heeft minister van Karnebeek naar zijn
indruk omtrent de eerste vergadering ge
vraagd. Hij verklaarde:
„De door president Harding en zijn staats
secretaris Hughes gesproken woorden heb
ben een uitstekenden indruk gemaakt. Het
was voor de geheele wereld hoop tijd, dat
de leiders der Vereenigde Staten ten slotte
den grooten moed zouden hebben, om het
plan op te vatteni, een einde te maken aan
den bewapeningswedloop tusschen de ver
schillende landen. Amerika's plan is zoo
macmefiek openlijk en eerlijk, dat de geheele
wereld dezen eersten dag der conferentie
steeds in dankbaarheid zal blijven gedenken.
Dezelfde correspondent had ook een on
derhoud gehad met staatssecretaris Hughes,
die juist een gesprek met van Karnebeek
had gehad. Hughes zeide:
„Ik heb den grootsten eerbied voor uwen
vertegenwoordiger en ik heb hem mijn hulde
betoond voor de door hem uitgesproken
rede."'
De vroegere staatssecretaris William J.
Bryan, die Sc eveneens heb gesproken, zeide
mij: „Nederland was het eerste land, met het
welk de Vereenigde Staten een arbitrage-
verdrag hebben gesloten. Dat was toen Jhr.
Loudon nog uw gezant in Washington was.
Nederland was in heden en verleden -- en
'zal naar ik verwacht ook in de toekomst
zijn de bakermat van den .vrede en van
oprechte internationale betrekkingen."
Een bericht uit Londen meldt nog, dat de
conferentie na de eerste vergadering tot he
den {Dinsdag) werd verdaagd.
De voorstellen van Hughes ln
beginsel door Britannlë aan
vaard.
Washington, 14 Nov. Officieel wordt ge
meld, dat op de morgen te houden zitting der
conferentie Balfour het woord zal voeren en
de Amerikaansche voorstellen tot beperking
der vlootbewapening in beginsel zal aan
vaarden.
Gemeld wordt dat Balfour, in plaats van
een volkomen stopzetten van den aanbouw
gedurende tien jaar, een beperkte vervan
ging jaar voor jaar zal voorstellen, met een
vermindering van de werfinstallatie, daar
het anders noodig zal zijn groote sommen
uit te geven om stilstaande werven gereed te
houden voor den aanbouw na verloop van de
tien jaar.
Britannië acht eveneens de voor onder
zeeërs vastgestelde tonnenmaat te hoog. Wel
ke die tonnenmaat is, is nog niet bekend.
Het Japansche oordeel over de
voorstellen van Hughes.
Reuter verneemt, dat de voorstellen van
Hughes in Japansche kringen als zeer gun
stig worden beoordeeld en dat men meent,
dat zij volkomen aannemelijk moeten blijken
mits behoorlijk technisch uitgewerkt. Ver
klaard wordt, dat Japan ongetwijfeld de door
Brittannië aangenomen gedragslijn zal vol
gen.
De Engelsche pers.
De correspondent van de bladen te Washinh-
Lngton melden, dat de eerste indruk, dien
Hughes' ontwapeningsvoorstellen op de Brit-
sche gedelegeerden- gemaakt hebben, over het
algemeen gunstig is en de commentaren van
de Britsche pers op het merkwaardige memo
randum zijft een weerklank van de geestdrift,
die in de Vereenigde Staten 'gewekt is. Na-
tuurlijls erkent men, dat de voorstellen' aan
de nauwkeurigste studie onderworpen moeten
worden. Aan' al© 'kanten echter wordt
Hughes' stoute verklaring toegejuicht.
De „Daily Telegraph" zegt: Er spreekt
zulk een magnifiek ideaal uit, 'dat zij daar
door nog grooter geestdrift zal wekken onder
degenen, diie vurig verlangen, dat de wereld
hare voeten op het echte pad des vredes zal
zetten."
De „'Daily News": „Met een enkel gefbaar
heeft Amerika het geheele alangezicht van de
internationale kwestie 'gewijzigd."
De „Westminster Gazette" schrijft: „De
conferentie is haar werk op zeer veel belo
vende wijze begonnen. De meest amibitieuse
plannen zijn dikwijls heit gemakkelijkst te
verwezenlijken."
De „Times": „De conferentie heeft vele
moeilijkheden voor den boeg, maar zelden,
zoo ooit, heeft zulk een lichaam haar eérste
zitting onder zoo gelukkige auspiciën gehou
den, Het 'ban de moeilijkheden met vast ge
loof tegemoet treden."
'Het voorloopig onderzoek van de voorstel
len door de kranten (heeft eenige algemeene
kritiek gewekt.
Evepals alle plannen voor het ten uitvoer
leggen van een groote politiek zoo zegt de
„Times" vergt het plan, dat Zaterdag is
voorgesteld, offers van allen, maar allen zul
len zich daar opgewekt aan onderwerpen, in
dien dat aan 'het doel bevorderlijk is. De ge-
talen, die Hughes aangaf, strekken tot
schrapping of opgeven van 66 kapitale sche
pen, gebouwd of in aanbouw, metende bijkans
1.900.000, een offer, dat in zekere verhouding
verdeeld zou worden tusschen de drie groote
zeemogendheden. Dat deze verwoesting van
kapitale schepen, behoorende aan groote mo
gendheden, de evenredige sterkte van zwak
kere vloten aanmerkelijk zou vergrooten, is
aan de Amerikaansche regeering natuurlijk
niet ontgaan.
Hughes heelt nadrukkelijk voorgesteld, dat
de tonnemaat, die aan Frankrijk en Italië en
ongetwijfeld ook aan andere zeemogendheden
gelaten zou worden, tot nadere overweging
door de oonferentie zou aangehouden worden.
Het Is een factor van eenige beteekenis als
men voorspellingen waagt aangaande het ver
moedelijk lot van welk ontwapeningsvoorstel
ook.
De Daily Gbromicle" zegt: Er is geen po
ging gedaan om een gemeenen deeler te vin
den voor de vermindering, hetzij een poli
tieke, hetzij een strategische. In plaats daalr-
van heeft Hughes den omvang van het offer
vastgesteld, dat Amerika ibereid is te teen-
gen, om te berekenen wat dezelfde omvang
van het offer zou zijin voor de Britsch© en
Japansche vloten. De daardoor ontstane
machtsverhouding stelt hij voor, voor onbe-
paalden .tijd te bestendigen. Het moge een
onwetenschappelijke methode lijken, maar z;j
heeft enkele groote voordeelen. Zij brengt
v middellijke en toenemende verlichting te-
r©eg en het neemt den irriteerenden prikkel
weg van onstandvastigen marinewedijver
voor onze politieke geschillen.
Sprekende over een mogelijk verzet van
J ipa'n. meent de „Westminster Gazette", dat
dit niet ernstig zal zijn. Het plan is volmaakt
billijk jegens Japan. Het komt er niet door
in ongunstiger positie dan het niu inneemt
en dan het op welk oogenblik ook zou hebben
wanneer de tegenwoordige vlootprograms
van Amerika en Engeland werden uitge
voerd.
De „Morning Post" zegt: Wij >zijn verplicht
de Amerikaansche voorstelen meer als een
Dlan te beschouwen, dat praktisch te verwe
zenlijken ze 1 worden, indien de conferentie
erin slaagt baar hoofddoel te bereiken daln
-Is een directe stan naar de bereiking van dat
Jo-i behalve -'"an in zoover het feit alleen,
dat de Vereenigde Staten zulk een plan heeft
Ingezonden mededeeling.
PLAATSELIJK NIEUWS.
De Fransche pers.
De Internationale Arbeldsconferentle
De commissie voor het loodwitvraagst ik
heeft zich met 18 tegen 9 stemmen uitge
sproken tegen het algeheel verbod van lood
wit in de aangesloten landen en met 12 tegen
11 stemmen tegen het beperkte loodwitver-
bod (t. w. het verbod van loodwit ln het
schildersbedrijf).
Het Int. Arbeidsbureau heeft besloten' dat
de volgende oonferentie in Oot. 1922 zal wor
den gehouden.
DUITSOHLAND.
De credietactie.
Reeds eerder hebben wij medegedeeld, dat
de Duitsche regeering onderhandelde met de
Duit'sohe indiustrieelen over de verleening
van een crediet, waardoor Duitschland zijne
schadevergoedingsverphchtingen zou kun
nen 'nakomen. Een van de voorwaarden,
waarop de industrie geneigd was het crediet
te verleenen, was, dat de Spoorwegen in par
ticuliere handen zouden komen. Begrijpelij
kerwijze kwam inwilliging van een dergelijke
eisdh sterk verzet van soc.-dem. zijde.
Ook de Entente zal zich blijkbaar tegen
een dergelijke overdracht verzetten. De „Berk
Zeitung am Mittag" ontving althans van wel
ingelichte zijde het bericht, dat de ge'all. com
missie vo r de waarborgen inzake de krediet-
actie het erover eens is geworden, dat het
door de industrie opgestelde programma voor
de Entente onaannemelijk is. Als de eisch
van de industrie tot 't brengen van de spoor
wegen in particulier 'beheer mocht worden
vervuld, dan zou de commissie voor de scha
deloosstelling dit verzoek moeten voorkomen
door zelf de rijksspoorwegen in beslag te
nemen.
Een schroef zonder eind.
Officieel wordt medegedeeld, dat voor het
boekjaar 1921 het tekort van de rijksspoor
wegen geraamd was op 6,6 milliard. Intus
schen zijn de uitgaven door loonsverhooging
en het duurdere materiaal gestegen met 10.6
milliard. Waar tegenover staat een verhoo
ging der ontvangst, door duurdere tarieven,
met 2,7 mlllard. Het tekort zal dus waar-
sohljnlilk 14,8 mlllard bedragen.
De minister is daarom van plan de tarie
ven voor personen- en goederenvervoer te
verhoogen met 60 waarschijnlijk met 1
Februari. Dit zal een stijging der ontvang
sten ln de laatste twee maanden van het
boekjaar Februari en Maart ten gevol
ge hebben van 2 milliard, zoodat het tekort
dus nog 12,8 milliard zal zijn.
Verhooging der posttarleven.
De voorgenomen verhooging van de post-
tarieven van 1 December af, is, voordat zij
van kracht werd, nogmaals met 60 pet. ver
hoogd, zoodat het tarief bijna wordt verdub
beld De port voor brieven voor plaatselijk
verkeer wordt, in verhouding tot de tarieven
van vóór den oorlog, ongeveer 30 maal zoo
duur, die voor brieven buiten de gemeente
ongeveer 151 maal zoo duur.
Geen visch uit Duitschland.
Aangezien er met den lagen stand van de
mark belangrijke hoeveelheden visch voor
het buitenland werden opgekocht, waardoor
de prijs 'geweldig opgedreven) wordt en er op
de binnenlandsche markt te weinig aanvoer
is, heeft de Duitsche regeering den vischuit-
voer voorloopig stopgezet. Onder het uit
voerverbod vallen zee- en riviervisch in ver-
schen staat, gerookte visch en gezouten ha
ring. Gemarineerde haring mag nog uitge
voerd worden.
Woekerproces.
iWij hebben indertijd melding gemaakt van
het proces, dat te Keulen voor de rechtbank
gediend heeft wegens woeker en ketting-
handel bij de levering van Engelsch militair
laken voor de Pruisische veiligheidspolitie.
De vier voornaamste beklaagden zijn beboet
met 230,000, 200,000, 150,000 en 50,0001 mark.
Bovendien kon men de woekerwinst voor
een groot deel achterhalen. Vijf beklaagden
moeten samen 61/» miljoen mark terugbeta
len ©en 600,000 mark, ©en 1&0,OOQ mark en
een 182,000 miark.
Een ernstig ongeluk bfl Wiesbaden,
Dertigduizend liter benzine ontploft
Uit Wiesbaden wordt aan de Telegraaf ge
meld: Maandagmiddag heeft in de voorstad
van Wiesbaden, Dotzheim, een ernstige ont
ploffing plaats gehad. Door eén tot dusver
nog niet opgehelderde oorzaak zijn in een
tegenover het station gelegen oliefabriek
30.000 liter benzine, die in den kelder in
tanks waren opgeslagen, ontploft. De ont
ploffing had een verschrikkelijke uitwer
king. Het gebouw van vier verdiepingen, dat
pas twee jaar geleden is opgericht, stortte
ineen. De betonblokken werden ver in den
geheelen omtrek weggeslingerd. Tallooze rui
ten zijn gesprongen. Omtrent de oorzaak is
nog niets bekend, daar de vijf of zes perso
nen, die zich op het oogenblik van de ramp
in het gebouw bevonden, onder de puinhoo-
pen begraven liggen.
Ook de aangrenzende gebouwen zijn ern
stig beschadigd, voornamelijk de fabriek van
hout- en metaalwaren van Bender. Daar wa
ren ongeveer honderd arbeidsters aan het
eten, toen de ontploffing plaats had. Velen
harer werden min of meer ernstig gewond
door de weggeslingerde glasscherven; eeni-
gen moesten zelfs naar het ziekenhuis wor
den gebracht.
De schade bedraagt vele millioenen mark.
Ook de groote olievoorraden der fabriek zijn
grootendeels |in vlammen opgegaan. De
brandweer van Wiesbaden ondervindt groote
moeilijkheden bij het blusschingswerk, daar
er nog voortdurend kleine ontploffingen
plaats hebben.
OOSTENRIJK.
Smokkelen door ambtenaren.
Naar men uit Weenen meldt stelt de poli
tie aldaar een) onderzoek in naar een eigen
aardig geval van smokkelarij van buiten-
landsch geld. Drie ambtenaren van de staats
bank, die 51 kisten met zilver naar Neder
land moesten begeleiden, zouden daarbij nog
vier kisten met buitenlandsche waarden voor
eigen gebruik hebben gevoegd en o.a. de
eetwagen met zilveren kronen hebben uitge
rust. Het geval heeft te Weenen veel beroe
ring gewekt. De regeering heeft de zending
toch door laten gaan en het onderzoek der
politie is uitgesteld tot do Ambtenaren terug
gekeerd zijn.
Smokkelen van spiritus.
Uit Hamburg wordt gemeld, dat de poMe
aldaar een reusachtige spiritus-smokkelarij
heeft ontdekt. Naar schatting zijn de dou
ane-autoriteiten voor minstens 6 millioen
mark benadeeld. Een hoeveelheid van 160.000
liter spiritus is uit de haven van Hamburg
gesmokkeld.
ENGELAND.
De werkloosheid in Engeland,
De wekelijksche opgave over de werkloos
heid in Engeland toont en nieuwe toename
aan met 111,0000 menschen.
Een blinde wegwijzer.
Toen de mist te Londen verleden week op
zijn dikst was, ging Isaac Willams, een koop
man in metalen, een hotel binnen en bood
10 shilling aan voor iemand die hem naar
zijn huis in Wormwood Scrubs wilde bren
gen. Die man was spoedig gevonden en hij
ging hem voor langs het Grand Junction-
kanaal naar de spoorbrug die daar te Worm
wood Scrubs het water overspant, en verder
naar huis. Toen Williams op zijn bestem
ming was, overhandigde hij zdjn gids de be
loofde belooning. De man zeide toen tot zijn
verbazing: „Het zal u misschien verbazen,
als u hoort dat ik blind ben. Ik heb maan
den achtereen dag in, dag uit dezen tocht ge
daan."
ITALIË.
Troebelen te Rome.
De Parijsche Information verneemt uit
Rome over de laatste ongeregledheden dat 16
tot 20 duizend deelnemers aan het fascisten-
congres door de stad hebben gedefileerd.
Slechts weinig menschen waagden] zich op
straat. De meeste winkels waren dicht. Een
fascist en een arbeider, die de vaandels niet
wilden groeten zijn doodgeschoten. Treinen
rijden bijna niet meer, kranten komen niet
uit.
FINLAND.
Een schipbreuk.
Dinsdag ontmoette het Hollandsohe schip
„Wadstroom" in de Finsohe golf het eenige
dagen tevoren met eeni lading ijzer uit Wi-
borg naar Duitschland vertrokken stoom
schip „Gerbinn" in1 zinkenden toestand.
De Gerblnne was op het wrak van een ge
zonken duikboot geraakt. Bij 't naderen van
de „Wadstroom verdween de „Gerblnne"
met den kapitein en vier matrozen ln de
diepte. De overlevenden, de stuurman en
vier matrozen, werden in uitgeputten toe-
stand door de „Wadstroom" uit de redding
boot opgepikt en naar Wiborg gebracht.
RUSLAND.
Een concurreerende conferentie.
Uit Londen wordt gemeld:
Ontstemd omdat Rusland geen uitnoodl-
ging voor de conferentie van Washington
heeft ontvangen, heeft de sovjet-regeering
een conferentie bijeengeroepen van de vol
ken van China, Japan, Korea, Siam en In-
dië,
Te Bradford is het raadslid T. Blythe, lid
Van de arbeidersparty, tot Lord Mayor ge
kozen. Het is een man van zeventig jaar die
als pakhuismeester reeds 68 jaar bfl een fir
ma in dienst is. Zijn patroon die zelf een
overtuigd Tory is, heeft hem medegedeeld
dat hy elke week zyn loon zal bUjven beta
len, zonder dat de nieuwe Lord Mayor er
voor behoeft te werken.
De hongersnood.
De volkscommissaris Winokoerof schryft
in de „Krasnaja Gazette," dat de Russische
regeering niet in staat is, zonder hulp van
het buitenland, den hongersnood te bestrij
den. Zoo Europa niet ingrijpt moeten min
stens tien millioen menschen wegenis gebrek
aan voedingsmiddelen van honger omkomen.
FRANKRIJK.
Het proces Landru.
VEREENIGDE STATEN.
Het program van Vlootbouw.
Washington, 14 Nov. De minister van ma
rine heeft heden verklaard, dat het program
van vlootbouw der V. S. niet zou worden
stopgezet behalve op aanwyzing van het defi
nitief internationaal program, dat tot stand
kwam. Intusschen zou het werk aan de in
aanbouw zynde schepen onbelemmerd wor
den voortgezet.
De superdreadnought „West-Virginia" zal
Zaterdag geUjk reeds vroeger was be
paald te Newport News te water worden
gelaten.
Brand aan boord van een dnikboot
Uit Los Angeles wordt gemeld: In de on
derzeeboot L 6 Is Vrijdag brand ontstaan,
Het staat thans vast dat Col. SELIQ's Wonder
Animals Masterpiece, ln Halder komt. JUANITA
HANSEN, de schoonste vrouw uit Amerika,
werd 5 keer met goud bekroond. U kunt haar
aanschouwen, te midden van «en keur wilde
dieren, onverschrokken als); „Koningin der
Wildernis". Zij is de gestolen prinses Elyata,
dia door Gagga werd opgelicht en door den
millionalr Stanley Morton en den ex-kamploen
Donovan werd gered. De buitenlandsche bladen
hebben niets dan lof over The Wonder. Col.
SELIG's Animal Masterpiece, de grootste mena
gerie der wereld, waaraan tevens de stam der
koperhuiden zijn verbonden. Een ieder zal
verbaasd zjjn over zulk een inrichting, over
zulke dres-suur.
Geringe Entréepryzen60, 40, 30 cents.
voorgesteld en bondig getuigenis is van het
ernstige verlangen van Amerika om ©en be
tere orde van zaken te verkrijgen, waarheen
de president den weg wijst.
De Fransche bladen zijn het niet eens over
de vraag, of de openhartigheid van Hughes
moet worden toegeschreven aan den oprech
ten wensch om te komen tot algemeene 'Ont
wapening, dan wel een handige manoeuvre
is om in de eerste plaats de Amerikaansche
belangen te dienen. Van verschillende kanten
wordt beredeneerd, dat die Amerikanen wel
weten wat ze doen en dat het voorstel van
Hughes vooral gedaan wordt met het oog op
de bininenlandische belangen. Het is bijzonder
glad, zoo oordeelen verschillende kranten.
Om Engeland tot aanneming te. brengen,
krijgt ebt een lichte meerderheid in tonnen
maat, waarmee dan echter een opheffen van
de Engelsch-Japansche alliantie moet samen
gaan, zoodat naar verhouding de Amerikaan
sche zeemacht zeer vermindert. Daaromtrent
zou Engeland volgens de verklaringen, afge
legd door Auökland Geddes, trouwens reeds
besloten zijn en het zou 'bereid zijn te ver
klaren, dat het Britsche belang zich verzet
tegen eenige wijziging in de bestaande sou-
vereiniteiteverhoudingen in de Stille Zuid
zee met name ten aanzien van de Pfailappyneni
Terwijl dan ook sommige bladen het oor
deel uitspreken, dat de ,/bom", door Hughes
op de cQnferentietafel 'geworpen, even onaan
genaam en gevaariijk is voor Engeland als
voor Japan, wordt deze stelling anderzijds,
met name door Pentinax (bestreden en bere
deneerd, dat Japan er feitelijk alleen het
loodje bij' legt en dat integendeel' het Engel
sche belang zeer gediend wordt door de „va-
eantie" van tien jaar in nieuwbouw, terwijl
intusschen toch de Engelsche supprematie
ter zee voldoende gehandhaafd blijft.
Wat Japan betreft, verwacht men, dat het
tenslotte, zij het met ©enige wijzigingen, het
voorstel wel zal aannemen, indien biet daar
tegenover zekere voordeelen krijgt in Siberië
en zekerheid), dat Amerika zjjn. vlootbasis in
fl© Stille Zuidzee niet zal versterken. Op dit
punt zou Amerika geneigd zijn voldoening te
geven. Zelfs acht men deze oplossing nog vrij
Ongunstig voor Japan, vooral uit economisch
oogpunt, omdat Japan zjjn oorlogsschepen op
éigen werven iboujwt, die nu nutteloos worden,
terwijl Engeland en Amerika ze lieten bou
wen op particuliere 'Werven, die kalm door
gaan en dus over tien jaar weer even geschikt
zijn om oorlogsschepen te ibouiwen alsof er
niets gebeurd was. Maar Japan kan zeker
moeilijk anders doen dan aannemen wat met
zooveel handigheid Is geformuleerd'.
Ten aanzien van Frankrijk merkt men op,
dat dit alles voorloopig weinig belang heeft,
behalve dan misschien als aanwijzing, met
hoe ingrijpende voorstellen Amerika dan wel
licht op het gebied van de bewapening te
land' ook nog zal aankomen. Toch wordt ook
het verloop van deze vlootquaestie van belang
geacht, omdat, indien een accoord over de
ontwapening tot stand komt, en daarmee toe
nadering tusschen Amerika en Engeland, de
band tusschen' Engeland, en Frankrijk zal
verslappen en eerstgenoemd land nog minder
geneigd- zal zijn, ergens zijn 'belangen voor
de Fransche te doen wijken. Sommige recht-
sche schrijvers, die natuurlijk in de oprecht
heid en gedesinteresseerdheid van de Ameri
kaansche plannen in het geheel niet willen
gelooven, gaan in hun ongerustheid' nog ver
der en zien van een 'Uiteenvallen van het
Engelsch-Japa nsohe bondgenootschap in het
Oosten het gevolg, dat de Fransche koloniën
aldaar bedreigd zullen worden, natuurlijk
door Japan.
mm»
Het proces is reeds gevorderd tot de derde
en de vierde verdwenen „verloofde" van
Landru. Juffrouw Guillin, een vrouw van 36
jaar, de derde, komt in het beruchte aantee-
kenboek van Landru voor als „Crozatier",
omdat ze in de Crozatierstraat woonde. Zy
was huishoudster geweest by een ouden me
neer, die haar een legaatje van 20.000 frank
vermaakt had. Zy had verder van zich zelf
ook nog een spaarduitje. Zy heeft op de huwe
lijksadvertentie van Landru .geschreven. Maar
deze had toen juist een andere .verloofde"
en op den brief van juffrouw Guillin teekende
hy daarom aan„tot later bewaren". Eerst
zes weken later gaat hy haar opzoeken. Mooi
is zy niet en ze is dom. Deze prooi is gemak
kelijk en de moeite waard. Hy neemt haar
mee om zyn villaatje te Vernouillet te zien.
Een oogenblik heeft de juffrouw er misschien
een griezel gehad, want in het villaatje trof
zy een kamer aan waarvan de deur was af
gesloten. Maar door het sleutelgat kijkende,
kon juffrouw Guillin allerlei vrouwelyke kle
dingstukken en schoenen zien liggen. Zy
ondervraagt haar aanstaande. „Nieuwsgierig
Aagje", zegt Landru, „het is de kamer van
myn overleden moeder. Ik ga daar soms wat
aan de afgestorvene zitten denken". Juffrouw
Guillin, beschaamd over haar nieuwsgierig
heid, vraagt Landru hun huwelyk te bespoe
digen. Hy antwoordt, dat hy in zyn hoedanig
heid van „consul" een reis naar Australië
moet doen. En de gewezen dienstbode ver
telt in haar trots aan haar vroegere buren,
aan haar naaister, dat zy met 'n consul gaat
trouwen. Eind Juli gaat ze op een ochtend
naar Vernouillet. Ze wordt nooit meer terug
gezien.
In zyn opschryfboek teekent Landru den
2an Augustus op, wat de opbrengst van de
sieraden van juffrouw Guillin is geweest;
hy laat geldswaardige stukken van haar ver-
koopen en neemt by de Fransche bank, door
middel van een valsche handteékening, het
geld op, dat zy daar had staanuit do Cro
zatierstraat laat hy haar meubels weghalen
en by Landru thuis worden lakens,, zakdoe
ken, papieren en foto's van de verdwenen
juffrouw teruggevonden.
Met de vierde „verloofde" gaat het niet
anders. Het was de weduwe Eon, te Havre
geboren. De advertentie, waar hy juffrouw
Guillin mee ving, brengt hem ook met juffrouw
Eon in kennis. Maar hy houdt haar tot in
September 1915 aan het ïy'ntje. Dan laat hy
haar haar kamers te Parys, haar villaatje te Er-
mont opgeven. Hy neemt haar mee naar
Gambais, want Landru heeft inmiddels Ver
nouillet verlatenvoor de weduwe Eon neemt
hy, zyn nauwkeurig bygehouden aanteeken-
boek zegt het ons, een enkele reisDe
juffrouw wordt nooit meer teruggezien, maar
l»y Landru worden haar kleeren, haar geboorte-
acte, haar intieme brievan van vroeger terug
gevonden.
Landru heeft Vrydag in zyn verhoor het
zelfde geantwoord wat hy de vorige dagen ln
verband met de verdwyning van andere
„verloofden" geantwoord heeft. Zyn stelsel
van verdediging biyft geheel geiyk.
Landru beweert ook geen valsche hand-
teekenlng gezet te hebben om de geldswaar
dige stukken van juffrouw Guillin van de
bank te kunnen wegnemen: „ik heb wel de
brieven geschreven, maar ik heb ze niet
onderteekend. Dat heeft madame Guillin zelf
gedaan. Het bewys is wel, dat de deskundigen
aan de bank ze hebben moeten vergelyken
met het schrift van madame Guillin.
Het getuigenverhoor heeft niets byzonders
opgeleverd en Landru's verhoor in verband
met de verdwyning van de weduwe Eon leek
op dat inzake de verdwyning van Juffrouw
Guillin als de eene droppel water op de andere.