legen terreinen wordt overgegaan, waardoor
bestrating en rloleering niet verder dan
noodig en bij gedeelten kan worden uitge
voerd.
De ontworpen regeling kan voorts ten
allen tijde worden herzien, indien mocht
blaken, dat de gestelde prijzen onjuist waren
berekend tengevolge vsn een zich later voor
doende, niet voorziene omstandigheid.
Ten slotte teckcnon wij nog aan, dat voor
een definitieve uitgifte in erfpacht van een
bepaald terrein overeenkomstig artikel 2 der
Erfpachtsvoorwaarden een beslissing van
Uw Raad nopens de erfpachtssom en de be
stemming van den grond vereischt blijft.
B. en W. stellen alzoo voor, in dezen geest
te besluiten.
Voor de Vereeniging voor Volkshuisves
ting ,jHelder", die zelf de kosten van straat-
aanleg heeft betaald, ware een aparte rege
ling te treffen, die binnenkort zal worden
aangeboden.
Gemeenteraad van Helder,
Vergadering van Dinsdag 0 December.
(Slot)
Wij laten hieronder volgen het vervolg
van het in den gemeenteraad van j.1. Dins
dag verhandelde, dat wij wegens plaatsge
brek in ons vorig nummer moest afbreken.
11. Pleintje Stakman-Bossestraat.
Voorstel inzake het pleintje aan den ingang
der Stakman Bossestraat.
Held. Crt. 3 Dec.
Aangenomen.
12. Werkverschaffing.
Adres der Afd. Koegras van den Neder-
landschen Bond van APbeiders in het Land
bouw-, Tuinbouw- en Zuivelbedrijf in zake
werkverschaffing.
Held. Crt. 3 Dec.
Aangenomen.
13. Art 90 Pol. Verordening.
Adres van de Afd. Helder van den Neder-
landschen Bond van Koffiehuis-, Restaurant
houders en Slijters.
Held. Crt. 3 Dec.
Aangehouden ter nadere overweging.
14. Restitutiefonds C. V. B.
Voorstel in zake uitkeering Restitutiefonds
O. V. B.
Held. Crt 8 Dec.
Aangenomen.
15. Salarisverordening 1920.
Voorstel tot wijziging der Salarisverorde
ning 1920.
Held. Crt. 3 Dec.
De heer G r u n w a 1 d is het niet eens met
dit voorstel, waar dit na een jaar tijdelijke
aanstelling adressante vast wil aanstellen.
We krijgen door de huidige rechtspositie toch
al meer ambtenaren dan wensoheüjk is in de
gemeente, en op deze manier komt er weer
p-en nieuwe ambtenares bij. Spr. stelt dus
voor adressante niet stilzwijgend na een jaar
in vasten dienst der gemeente te doen over
gaan. Het is niet de eerste maal, dat iets der
gelijks is gebeurd-.
De heer Bok protesteert er tegen, dat hier
één persoon bevoorrecht wordt en vraagt
waarom dat werk niet wordt aanbesteed. Het
schoonhouden der politiebureaux is meer
mannenwerk dan vrouwenwerk.
De heer Staalman protesteert tegen een
dergelijke houding. Het betreft hier Iemand,
die dit werk twlptig jaar lang heeft verricht
voor een laag loon. Nu de gemeente de vrouw
eindelijk eens wat beter zal gaan beloon en,
spreekt de heer Bok aldus. Als de vrouw
eene aanstelling krijgt, gaat zij na een jaar
automatisch in vasten dienst der gemeente
over.
De. heer Zondervan wensdht op te ko
men tegen de uitdrukking „bovooraeellng".
Deze vrouw Is Juist altijd tekort gedaan, en
de Raad moest met belde handen de gelegen
heid aangrijpen om het begane onrecht te
herstellen.
De heer Adriaanse wensdht den lof aan
het Ooilege toegezwaaid voor deze voordracht
niet te aanvaarden, omdat spr, het er niet
mee eens Is, Ook spr. wil hiervoor geen vaste
ambtenares aanstellen. Men geve desnooda
wat meer, maar make er geen vaste 'betrek
king van.
De L.-t*r Bok heeft alleen een verzoek, dat
hem numerus anderen was gedaan, overge
bracht. Er zijn andere belastingbetalende
burgers, die wenaohon mede te dingen naar
deze gunst.
De heer Van Os meent, dat het schoon
maken der politiebureaux eenmaal jaars
wanl aanbesteed. Men kan dus niet spreken
van het bekleeden eener betrekking.
De heer Van L o o vindt de uitlating van
den heer Bok wel wat erg. Maar vermoedelijk
heeft deze heer dat in zijn onschuld on uit
onbekendheid met de situatie betoogd. Jaren
lang heeft deze vrouw voor 19 per maand
dit werk gedaan en moest daarenboven nog
haar materiaal betalen.
*De lieer Kuiper merkt op, dat het nogal
logisch Ls, dat nu de liefhebbers komen. Het
loont thans de moeite; vroeger liepen ze even
wel zoo hard niet.
De heer Verstegen merkt op, dat mej.
Kalfveld bijna 12 jaar in dienst der gemeente
is. Aanvankelijk verdiende zij een bitter
beetje, later iets meer, thans is het nog lang
niet een vol Salaris. Maar het College meende,
dal men moest trachten aan de politiebureaux
eens. wat gezonder toestanden te krijgen. De
aanhangige kwestie heeft lang gehangen; er
is over geconfereerd, de agenten zelf zijn er
over gehoord, en het bleek, dat de tijd, die de
vrouw In kwestie vroeger disponibel bad voor
dit werk, onvoldoende was. Het salaris is
thans'op 1000 vastgesteld, zulks in verband
met andere functionnarissen. De betrekking
is niet vol, evenmin als die van conciërges
bijvoorbeeld. Maar wij kunnen niet anders
dan haar deze tijdelijke aanstelling geven, die
haar toekomt, en waarop zij ha een jaar proef
tijd automatisch vast wordt aangesteld.
De heer G r u n w a 1 d meent, dat men niet
kan zeggen, dat zij de gemeente voor een
beetje gediend heeft. Zij heeft, evenals in vele
andere huizen, éék voor de gemeente ge
werkt op de basis van de toen geldende loo-
nen. Als zij gemeend had. dat- haar tekort
werd gedaan, had zij df.t moeten zeggen en
had meer gekregen. Wij behoeven haar dus
niet dankbaar te zijn. Iets anders ls het, als
men thans hoogere eisdhen gaat stellen aan
het schoonhouden der politiebureaux. Maar
daarvoor een nieuwe ambtenares aan te stel
len aoht spr. niet noodig; men zou haar zoo
noodig wat langer kunnen laten werken. Deze
aaak is van belang voor de gemeentefinen-
ciën, want er is pensionöeering aan verbon
den.
De heer Bok vraagt hoofdelijke stemming.
Het voorstel wordt aangenomen met 16 tegen
3 stemmen. Tegen de heeren Adriaanse, Van
der Veer en Grunwald.
10. Verhuur grond.
Voorstel tot verhuring van grond aan het
Molenplein aan N. V. „iÈ.8X).N.A."
Held. Crt. 8 Dec.
Aangenomen.
17. Verordening bevroren vleesch.
Voorstel tot wijziging der Verordening op
den verkoop van bevroren vleesch.
Held. Crt. 8 Dec.
'Mevr. Van der Hulst vraagt of door
een leek kan worden geconstateerd of het
vleesch voot de tweede maal bevroren is.
De heer Adriaanse antwoordt, dat dit
door den keurmeester kan worden nagegaan,
door een leek meestal niet. Van hem is ook
het voorstel afkomstig.
Aangenomen.
Aanvnlllngsagenda.
Besluit tot niet-goedkeuring der le Supple-
toire begroeting, dienst 1920.
(De-ze niet-goedkeuring betreft de indertijd
door den Raad verleende extra uitkeering
aan gemeente-werklieden en ambtenaren,
welke later als duurtetoeslag opnieuw werd
Inoedlend).
De heer Zondervan wenscht er tegen
te protesteeren, dat Kroon en Ged. Staten
tezamen deze zaak l1/» jaar sleepend hebben
gehouden.
De heer B o r k e r tDit is met recht dic
tatuur van de minderheid. Met 4 stemmen
tegen besloot de Raad destijds de uitkeering
te geven. Nu mogen alle overige raadsleden
zich bij die vier andere neerleggen.
Voorstel tot goedkeuring der huurprijzen
der door de Vereeniging voor Volkshuisves
ting „Helder" gestichte 62 woningen aan den
Brakkeveldweg.
Held. Crt 8 Dec.
Wegens verschillende hierop ingediende
amendementen aangehouden. (Zie o. a. in het
vorig nummer het amendement-Zondervan).
Ter goedkeuring wordt aangeboden het 2e
Suppl. kohier van Schoolgeldheffing tot een
bedrag van 1615.19.
Aangenomen.
Een adres van de afdeeling Helder van den
Algemeen-en Nederlandschen Bouwarbeiders-
bond in zake1 werkverschaffing.
Voorgesteld wordt dit adres in handen te
stellen van Burgemeester en Wethouders om
prae-advies.
Conform.
Benoemingen.
a. Benoeming onderwijzeres aan school 8:
1. Mevr. B. M. v. d. HaagenFrede-
riks te Helder;
3. Mej. O. P. Westers te Harenkarspel;
Mej. M. de Ruijter te 't Zand (gem.
Zijpe).
Benoemd no. 1 van de voordracht.
b. Commissie voor de Gemeente-Reini
ging en Plantsoenen.
Aftredende leden zijn: de heeren D. H.
Grunwald, L. F. van Loo, J. van der Veer en
B. Zondervan.
o. Commissie voor de Publiek© Werken.
Aftredende leden zijn: de heeren E. J. Bok,
O. Bot, O. iHeijblok en J. J. Schoeffelenberger.
d. Oommissie voor het Grondbedrijf.
Aftredende leden zijn: de heeren W. H.
Tlelroolj, R. N. van Os, J. van der Veer en
B. Zondervan.
e. Oummlsalo voor de Water- en Licht-
bedrijven,
Aftredende loden zijn: de heeren E. J. Bok,
J. Borkert, W. O. van Breda en D. H. Grun
wald.
f. Commissie voor het Onderwijs,
Aftredende leden zijn: Mevr. G. H. A. van
der Hulst—Heeroma en de heeren H. P,
Baak, Q. Heljbluk en J. H, Staalman.
g. Ledon Burgerlijk Armbestuur.
I. Vacature L. Oh, Peeters—Wlerth:
1, Mevr. L. Oh. Peeters -Wierth.
2. Mevr. M. Okxv—de Bruine.
II. Vacature li. N, van Os:
1. de heer R. N. van Os.
2. da heer J. O. Dunselman.
III. Vacature A. Krijnen:
1. de heer A. Krijnen.
2. de heer C. Quack.
De heer Schoeffelenberger wiM
er op, dat de heeren Boogaard en Kuiper bij
de candidaatstelllng zijn uitgesloten. Spr.
stelt voor de Oommissles uit te breiden (be
treft de onder b en later genoemde functies).
Ook de heer Poll ls uitgesloten.
Na eenige discussie wordt deze zaak naar
genoegen geregeld. De heer Grunwald
ruimt zijn plaats in voor den heer Poll.
b, c, d, e, f en g worden oonform de voor
dracht benoemd.
De Voorzitter deelt alsnog mede, dat,
nadat aanvankelijk besloten was door Ged.
Staten het adres van de gemeente Helder in
zake verharding van den weg naar Callants-
oog voor kennisgeving aan te nemen, juist
heden door Prov. Staten bericht is, dat het
adres 20 Dec. in behandeling zal komen.
Rondvraag.
Mevrouw Van der Hulst vraagt naar
de samenstelling van de Oommissie voor het
Ziekenhuis. Deze geschiedt buiten den
Raad om.
Mevr. Van der Hulst vraagt voorts
nog naar de melkprijzen. 'Na spr. jongste be
toog zijn ze twee oent verlaagd, maar nog
altijd is ze hier 23 oent, terwijl in tal van
plaatsen de prijs 18 oent is. Zijn de slijters
inderdaad, naar spr. is verzekerd, bang voor
de boeren? Kan de heer Verstegen hierover
nadere inlichtingen geven?
De heer Verstegen: Mevrouw Van deT
Hulst heetf gelijk: men kan niet te hard toor
nen tegen de 'boeren en de slijters. Onder den
drang der omstandigheden zijn na de laatste
ri"d8"'erg!)dei'irg de prijzen iets naar bene
den gegaan. Spr. zal tnet het bestuur der
melkslijters overwegen of deze prijzen niet
lager kunnen worden, daar anders zal dienen
te worden overwogen ingrijpende maatrege
len te nemen van gemeentewege.
De heer Sohoeffelenherger be
spreekt de waterloveringscontracteuzooals
uie uoor de Centrale Boekhouding worden
•behandeld. Qm half twaalf kwam men bij
iemand aan den Parallelweg met een contract
en de boodschap, dat hij dit teekenen moest,
daar anders te half twee de leiding werd af
gesneden. Dit vindt spr. geen goede manier
van doen. Dezelfde spreker critiseert het op
treden van den nieuwen politie-inspecteux
tegenover een aannemer. Het is usance, dat
hier drie steigerpalen worden geplaatst bij
den bouw, maar hoewel dit steeds is geto
lereerd, heeft de inspecteur pertinent gelast
ze weg te nemen. Dit zal /orden onder
zocht.
De heer VanOs wijst op het ter visie lig
gend rapport van den wd. directeur der wa
ter- en iichtbedryven inzake een vermeende
lekkage. Wy weten zeer goed, dat er niets van
waar is gebleken, laat men dit in het publiek
ook uitspreken. (Bedoeld antwoord' is door
ons indertijd gepubliceerd).
De heer Sohoeffelenherger is blij
de, dat de heer Van Os deze zaak te berde
brengt. Waar de wd. directeur zegt de werk
lieden te hebben ondervraagd, constateert
spr., dat dit niet de goede werklieden zijn
geweest. Spr. blijft volhouden, dat bedoeld
lek inderdaad plaats heeft gehad. De persoon,
die het spr. heeft verteld, is evenwel bang
voor rancune-maatregelen. De wd. directeur
spreekt in zijn rapport onwaarheid, zij het
dan wellicht onbewust. Bij Van Gend Loos
heeft ook een groot lekkage plaats gehad ten
gevolge van slechte 'buMelding. De directeur
zegt in zijn advies, dat de laatste jaren geen
verlies heeft plaats gehad. Spr. heeft de per-
t.nente overtuiging, dat zijn opmerking juist
was; alleen het genoemde kwantum was on
juist. Nadat spr. zijne vraag stelde, is weer
een hoeveelheid gas verloren gegaan. Het
gebeurde is door den directeur verdraaid.
De heer Verstegen: Indien een raads
lid dingen weet, die niet in orde zijn, moet
hij die gaan onderzoeken. Vooral in het on
derhavige geval ging het niet wel aan, met
de mededeeling van een zoo belangrijke lek
kage te wachten tot te eeniger tijd eens een
raadsvergadering zou zijn. lederen dag zou
de gemeente 1200 M.' gas hebben verloren.
Ik ben voor alle mogelijke openbaarheid,
maar wil evenwel niet achter den rug van een
directeur om- naar een raadslid gaan en een
klacht indienen. In den loop der tijden is
evenwel gebleken, dat alles, wat de heer
Schoeffelenberger meende te moeten te berde
brengen tegen directeuren van bedrijven, on
waar was. Dat gaat toch' niet opeen
raadslid moet .weten hoe ver hij in het een of
ander ding gaan kan. Hij erkent nu zelf, dat
het getal van 1200 M.' te hoog was; nu is er
evenwel weder een ander lek. Dat is toch
geen manier van handelen; er kan wel eens
een lek zijn op de fabriek, maar het gaat niet
aan zich aan allerlei praatjes te storen. Als
er inderdaad zoo'n groot lek was geweest,
heeft de heer Schoeffelenberger zijn plicht
als raadslid verzaakt door niet onmiddellijk
te zorgen, dat dit lek gedicht werd'. Tegen
dergelijk achterbaksch werken is geen enkel
bedrijfsleider bestand.
De heer De Zwart: De heer Schoeffe
lenberger sprak van rancunemaatregelen, die
zijn zegsman vreesde. Niet alleen als wethou
der, maar ook als leden van den Raad zijn
B. en W. verplicht de bestaande reglementen
te handhaven. In die reglementen staat, dat
alle klachton bij den directeur van het bedrijf
moeten inkomen. Ik sommeer don heer
Sohoeffelenbergeir ln het openbaar den naam
van zijn zegsman te noemen.
De heer Schoeffelenberger: Het
is de onderbaas Nleuwstad.
De Voorzitter stelt voor thans de dis
cussies te sluiten. Onder de raadsleden is het
door dit incident rumoerig geworden; men is
boos op den heer Schoeffelenberger en roept
hein -van alles toe. De Voorzitter slaagt erin
de orde te handhaven, en'deelt mede, dat de
zaak nader zal worden onderzocht.
Van den heer G r u n w a ld zijn Ingekomen
eenige vragen betreffende den verbouw der
scholen 6 en 6. De eerste vraag betreft de
vergunning hiervoor; deze is Ingekomen. De
tweede vraag luidt waarom tot den verbouw
last gegeven ls in dezen wintertijd. Antwoord:
Met net oog op het rijkssubsidie, No, 8: Heeft
de Oomm. van Toezlojit geadviseerd den bouw
uit te stellen? Antwoord: Ja, maar dit advies
ls niet opgevolgd, No, 4: Beantwoordt de
vraag welke maatregelen genomen 'lijn cm
het onderwijs aan deze scholen ononderbro
ken voortgang to doen hebben. Hierbij ls
wèl rekening gehouden met het advies van
de Gomm, v. Toez.
De heer Grunwald ls ten opzlohte van
het antwoord op de eerste vragen bevredigd.
Spr. kan zich' Indenken, dat men niet anders
kon handelen met het oog op het rijkssubsi
die. Maar zooals de regeling tnana ls gemaakt,
vindt spr. hot moeilijk het onderwijs Intact te
houden. De verzuimen worden op deze manier
groot, en het la moeilijk voor de onderwijzers
de kinderen bezig te houden.
De Voorzitter antwoordt, dat de er
varing bij de school aan de Doggersvaart en
school 8 geleerd heeft in dezen niet uit te
stellen, daar anders in het voorjaar het sub
sidie wellicht weer wordt ingetrokken.
De heer Grunwald dankt voor de beant
woording zijner vragen.
De nu volgende mededeeling van den
Voorzitter inzake de Plaatselijke Directe
Belastingen namen wij reeds in ons vorig
nummer op.
De agenda is hiermede afgehandeld en
de Raad gaat in comité ter. behandeling van
eenige reclamets pl. dir. belastingen-
De bijlage betreffende reorganisatie van
de administratieve diensten, en van den
Vischafslag, die in het eerste gedeelte abu
sief vermeld waren als afgedrukt in dat
nummer, vindt men in het nummer van
heden.
Over het huishouden der toekomst het
electrieohe huishouden schrijft het Han
delsblad, waarvan wij in een vorig nummer
een artikel overnamen, het volgende:
In onze stad, welke de eer geniet een der
meent geëlectrifioeerde steden der wereld te
zijn, zijn wij reeds een. heel eind op weg.
Er is geen huis meer of er branden eiectri-
scho lampjes en het laatste gasgioeilicht-
kousje is al geruimen tijd geleden op een
straatlantaarn geplaatst. Hoe het verder zal
gaan, laat de tentoonstelling zien.
De dienstboden-quaestie zal weldra zijn
opgelost, daar een kleine electromotor de
plaats van de keukenprinses zal gaan ihne-
men. Heel practisoh is dit Amerikaansohe
toestelletje, waarop allerlei apparaten kun
nen worden ingeschroefd, al naar gelang van
hetgeen in Üie keuken moet gebeuren.
Schoenpoetsen, messenslijpers, eieren klut
sen, deeg mengen, vleesch, groenten of kof
fie malen, alles doet deze kleine motor, welke
op den gewonen lichtstroom kan worden in
geschakeld.
Het geheele menu wordt klaargemaakt in
den electrisohen oven en op het electrische
oomfoor, dat op drie temperaturen kan wor
den ingesteld, voor koken, stoven en warm
houden. Vleesch, in den electrischen oven
gebraden, blijft geuriger en verliest veel
minder gewicht dan wanneer eenige andere
brandstof wordt toegepast.
De gereedgemaakte spijzen, welke be
waard moeten worden, doch aan bederf on
derhevig zijn, kunnen in de ijskast worden
bewaard. Ook hier alweer electrische kracht;
maar ditmaal wekt zij de koude op, met be
hulp van ammonia en zout. Als de koelce'
van deze stoffen is voorzien, kan zij enkele
jaren worden gebruikt zonder nieuwe vul-,
ling.
Om zorg te dragen, dat in de keuken
steeds voldoende warm water aanwezig is,
dient een groote electrische boller, welke ge
heel automatisch werkt. Als het toestel is in
gesteld, vult het zich met koud' water. Als
dit eenmaal op de gewenschte temperatuur
is gekomen, wordt hij automatisch uitgescha
keld. De boiler is zoodanig geïsoleerd, dat
het water een etmaal lang op temperatuur
blijft. Het'warme water kan worden geleid
naar den electrschen bordenwasscher. welke
in enkele oogenbikken vier-en-twintig bor
den tegelijk schoon maakt, on naar de waseh-
maohine, welke in een kwartier tijd het lin
nengoed helder schoon maakt. In de centri
fuge wordt het dan onmiddellijk gedroogd.
Iets nieuws 1b de Amerikaansche strijk-
mabhine, waarin het goed tusschen verwarm
de rollen geplet wordt. Een soort combinatie
van strijken en mangelen!. Wie zoo'n toestel
wat te kostbaar vindt het is trouwens meer
voor groote wasschen bedoeld kan de ge
wone electrische strijkijzers gebruiken.
Van de keuken naar de huiskamer! Elec
trische waterketeltjes zijn al iets heel alge
meens geworden. Minder bekend is nog de
koffiepot, welke automatisch filtreert, nadat
het water electrisch aan den kook ls gebracht
De kamerverwarming met electrische ka
chels begint meer en meer ingang te vinden.
Maar waarom al die imitatie, dat vast
houden aan het oude? Zoo is er een nage
maakt houtvuur Dultsch fabrioaat een
kolenvuur van glas Engelsch maaksel. En
onder namaak goed straalt de electrisohe
gloed. Merkwaardige wansmaak!
Gelukkig zijn de Nederlandsóhe industri-
eelen vermandiger. Alle Nederlandsóhe ka
cheltjes zijn sober uitgevoerd, doen het heel
goed en stralen een prettige warmte uit,
meestal op verschillende temperaturen te re
gelen. Het nieuwste op dit gebied zijn vlam-
kaoheltjes, zonder steen, zoodat de warmte
dlreot afstraalt, waardoor het nuttig effect
grooter wordt, voor speciale doeleinden kun
nen de stmalkaohels gebruikt, b.v. voor ba-
by-wasóhtnfel», Zij heobenl het nadeel, dat
zy te veel warmte in één bundel oonoen-
treeren.
Sigarenaanstekers, reuk verspreid ars, sche
merlampjes. Enfin, wij kunnen weinig meer
bedenken, waarbij ln de huishouding de
kracht van de dynamo'» niet wordt aange
wend, En ook de kinderen spelen electrisch,
met kleine motoren, spoqrtretntjes, eni,
(Maak u niet ongerust, dat uw kleinen ge
vaar nou drelgeni 1 «een sterkstroom,
welke de speel goed aren Inbewegtna brengt,
Het geschiedt door elementen, welke ten
hoogste een paar volt opwekken, En mocht
het dartele kind al een» te ver gaan ln iljn
onderaoeklngslustj dan aal het ten hoogste
een lichte prikkeling gevoelen, welke heuseh
geen kwaad aal doem,
De badkamer, De rieetriaeha geyaer geeft
ln 10 ft 18 minuten het heerlijkste hadwater,
De geyaer «traalt geen warmte uit, maar in
den muur een klein kacheltje bevestigd,
dat het badvertrek op de gewenschte tem
peratuur houdt, De droogrekken voer de
handdoeken en badlakens aljn alweer eleo-
triaóh verwarmd, aoedat het natte goed snel
droogt,
Mijnheer scheert zich met electrisch ver
warmd water, mevrouw droogt het gewas-
sohen haar met den eleetrlschem haardroger
on friseert het met een electrisch friseer-
Ijzer.
De veiligheid ln huls ls ook al door eleo-
trlcltelt verzekerd. Een uiterst vernuftig toe
stelletje Wordt bevestigd aan de brandkast.
Het is zoodanig Ingesteld, dat hot bij do min
ste trilling ln werking treedt en een belletje
in de slaapkamer doet afgaan. Staat oen in
breker tegen de brandkast dan reeds gaat
hot belletje. Meent hij heel handig te zijn
door het toestelletje te demonteeren het
belletje komt ln beweging.
Ook warmte oefent haar invloed uit. Komt
er brand automatlsoh wordt het signaal
gegeven.
Een ander electrisch apparaat maakt het
mogelijk de deur automatisch te openen. Dit
is van belang voor bovenwoningen. Het touw
i-, niet meer noodig. Een enkel drukje op
den knop en de deur is open. Het stroom
verbruik is practisoh nihil. Voor étage-wo
ningen is ook uiterst doelmatig de electri
sche trapverlichting; op elk portaal is een
lichtje met drukknop. Wordt op een der
knopjes gedrukt, dan gaan al die lampjes
branden. Na een paar minuten gaan zij au
tomatisch weer uit.
En zoo kunnen wij voortgaan, met allerlei
dingen te noemen uit het dagelijksch leven,
waarbij electrische stroom te pas komt. Stof-
i zuigers genoeg bekend al zeil en par
ketboenders, lakapparaten morsen nooit
instrumenten om teekens en initialen1 te
branden in hout en ijzer, verbeterde dompel
apparaten voor het koken van water ln een
glas geen gevaar meer voor kortsluiting.
En zoo zien wij ons steeds meer met eleo-
trioitelt omringd. ZIJ ls ons dermate ver-
trouwd, dat iedere straatjongen een zaklan
taarn heeft en spreekt over het aantal volt,
als vroeger over zijn knikkers. En toch staan
wij nog aan het begin van de algeheele toe
passing dezer groote natuurkracht, wdko
zoo eenvoudig schijnt, maar de grootste vor-
schers der wetenschap voor nieuwo raadsels
stelt.
INGEZONDEN.
Geachte redactie,
Blijkens het in Uw blad opgenomen verslag
van mijn redevoering in het Militair Tehuis
op 26 Nov. j.L zou ik o.a. het volgende heb
ben gezegd.*
„Wij doorleven een moeilijken tijd en naar
sprekers meening mogen wij de oogen niet
sluiten voor het feit, dat niet steeds hetzelfde
loon kan worden betaald. Dit begrip moet den
arbeider worden bijgebracht, daar de nadee-
lige omstandigheden niet kunnen worden af
gewenteld op één groep, maar door allen
moeten worden gedragen:"
Aldus samengevat maakt het verslag van
dit gedeelte van mijne redevoering den in
druk alsof ik eenzijdig den nadruk zou heb
ben gelegd op de noodzakelijkheid van ver
mindering van de arbeidsloonen. In werke
lijkheid' is echter juist het tegendeel het ge
val. Ik heb erop gewezen, dat er in een be
drijf omstandigheden kunnen voorkomen,
waardoor de oude loonen niet meer kunnen
worden uitbetaald zonder dat.dit tot verlies
voor den ondernemer leidt. Hét is dan tegen
het belang van den arbeider zelf, wanneer
op handhaving van het oude loon wordt aan
gedrongen, indien het gevolg daarvan zou
zijn, dat de ondernemer zijn fabriek zou slui
ten en de arbeiders werkeloos zouden wor
den. In dit verband haalde ik nog aan een uit
spraak van den Duitschen sociaal-democraat
Bernstein ln eene redevoering te Amsterdam*
„Waar geen winst wordt gemaakt, rooken
geen fabrieksschoorsteenen". Ik voegde daar
aan toe, dat in dat geval echter de achteruit
gang niet mocht worden verhaald op de ar
beidsloonen alleen, doch dat ook de winst van
de ondernemers moest worden verminderd.
Om dit te bereiken is in de eerste plaats noo
dig de medezeggenschap der arbeiders. De
ondernemer moet in zoodanig geval met zijn
arbeiders overleg plegen en dezen duidelijk
maken, dat het bedrijf het oude loon niet
meer kan betalen en tevens, dat de onderne
mer ook zijn deel draagt van de gevolgen der
nadeelige omstandigheden, waarin het bedrijf
verkeert. Ik zal het zeer op prijs stellen, in
dien U deze korte aanvulling in Uw blad
zoudt willen opnemen, omdat mij. gebleken is,
dat het uit den aard der zaak eenigszins kort
verslag van deze passage hier en daar tot
misverstand heeft aanleiding gegeven.
Dankend voor de plaatsruimte, teeken ik
Hoogachtend,
Uw dw. OUD.
Het Kerstfeest der Armen.
Dezulken wil het leger des Iïells de ae,
Kerstdagen eenige vreugde brengen la hun droe
vig leven. Varleden jaar wan hot Leger te staat
aan een 7ö«tal arme gezinnen. IxwUuutde uit 370
pemooen, een Kerslgave uit te reiken, bestaande
uiti aardappelen, groenten, havermout, bruine
buonen, erwten, gort, werat, boter, suiker, koffie,
thee koek, pudding en kleedkigstukken, Tevens
werd aan een löO-tal kinderen! een foost bereid,
Dit jaar zou het Leger de# Heil# gaarne w<
een lod-taJ arme gezinnen oen Keratgave uit
reiken en een feest geven eau ongeveer 30Q kIn-
ven, ml willen de armen opsoeken In hun hutzen
de ultdeelkg organiseeren en remden, zee voer-
deeliff mop el Uk inheopen en btl de verlichte
JverBtbeemen de gaven aan de armen uitreiken,
HawfilKll!
vVe zijn er zeker van dat bovenstaande veler
sympathie heeft en daarom doen we vol vertrou
wen een beroep op de burgerij van Helder ons
te helpen, dit mede plan t» verwezenlijken,
Gaarne woeden vanaf heden giften Ingewacht
aan het Leger de* Hetta, Spoorgraeht ,18. Indien
gawensoht wordt kwitantie verstrekt, Een ver-
da» vim de utWoollng zal worden gepubliceerd
dadelijk na het Keratefeet,
Goederen la nat u rit. zemels levensmiddelen, ver
snaperingen en kleedlngetukken, zUn eveneens
welkom,
A. BOUWEN8.
Smakelijk eten.
Dat in Zwitserland bijzonder veel kaas
wordt gegeten, is van algemeen© bekend
heid en ook, dat men in het land van den
Mont Blanc oude kaas ver de voorkeur geeft
boven jonge.
Maar wist gij ook, dat die oude kaas niet
jaren, maar decennia in de provisiekast
heeft gelegen?
In sommige Zwitsersche dorpen ontleenen
bepaalde families hun deftigheid aan den
ouderdom van de kazen, welke in hun voor
raadkamer opgestapeld liggen. Men be
weert, dat er nog onder zijn, die tijdenta de
eerste Fransohe revolutie werden gemaakt.
Bij zeer bijzondere gelegenheden: doopmaal,
trouwfeest of begrafenisplechtigheid wordt
er een homp van die eerbiedwaardige ver
snapering opgedischt. Onnoodlg te zeggen,
dat niemand zoo'n stukje kaas kan bijten.
Het wordt geraspt op het brood gespreid.
Op het platteland in Zwitserland bestaat
in verscheidene gezinnen de gewoonte om
op den dag, dat een kind wordt geboren, een
kaas te maken, waarop men dan den naam
van den nieuwen wereldburger stempelt.
Zoo'n kaas blijft in de provisiekamer, tot de
eigenaar of eigenares in het huwelijk treedt.
Dan wordt de stevige massa, keurig ver
sierd, op den hruilofsdisch gedeponeerd en
alle gasten' nemen, als herinnering aan het
feest, een stukje mee naar huis.
Het Kerstfeest nadert weer met raseche schre
den I Het feest, waarnaar reeds lans van te vo
ren door de kindoren! wordt uitgezien. Doch niet
alleen door de kinderen wordt naar Kerstfeest
verlangd, want vele armen hopen, dat dit feest
voor hen zal zijn een lichtpuntje ln hun ellendig
bestaan. Er zijn vele armen la onze goede oudo
stad. Ouden vam dagen, jonge weduwen met kleine
ziekelijke kinderen, groote gezinnen, waarvan de
man roeda maardenlaing werkeloos ls en andoren,
die voortdurend met ziekte en tegenepood to
kampen hebben. Ge kunt ze vinden ln de aoü.ter-
straten en steegjes, fatsoenlijke menBohon, die
door niemand worden opgemerkt dan door don
armbezoeker en de Soldaten van het Leger des
Hel Is, die armoede en gebrek lijden, terwijl an
deren hun feestdagen hopen deur to brengen ln
warme, goed verlichte on' gezellige kamera,
Inmiddels verbllive, met de meeste hoogachting,
Kapitein Leger des Helle,
