Gemeenteraad van Helder,
op IMnsdag 13 December,
MARINEBERICHTEN.
LEGERBERICHTEN.
Burgerlijke Stand der gemeente Helder,
W
MARKTBERICHTEN.
LAATSTE BERICHTEN.
Aanwezig alle leden.
1. Ingekomen stukken.
W»or VffwilssevinK warrit oattgemiraens
<t' M Kiric «neres
«m reditaceitei;
terwijl üdrzt! vs« A, Weiland om teftfggz
<"4 y«rt fltetofne feetesïssg wtrïir gctï.rr»vyr:(rïti tlSZr
B, en W. om prae-advies.
Hierna komt aan de orde:
2. Plaatselijke Inkomstenbelasting.
Voorstel tot vaststelling der Verordening op de
heffing van de plaatselijke directe belasting naar
het inkomen.
De heer Van Breda wensoht zijn voldoening
uit te spreken over het feit, dat B.*en W. tot over
eenstemming zijn gekomen. Spr. zou willen voor
stellen het voorstel zonder verdene discussie aan
te nemen.
De heer Schoeffelenberger zon gaarne
een enkele opmerking maken. In de Bijlage van dit
voorstel komt iets voor, dat naar spr. meening
verbetering behoeft.
In de Held. Courant verscheen een artikel met
een soort doodshoofd onderteekend, waarmee spr.
het niet eens is. Spr. zou zooveel mogelijk den be
lastingdruk willen vermideren Ook de kinderaf
trek van f 75-is te laag; spr. zou dien op f 100.
willen zien gesteld.
De Voorzitter antwoordt, dat de kwestie
van vermindering van het kohier bij de begrooting
onder de oogen kan worden gezien. De kinderaf
trek is 'dn Lveneenstemm'ing gebracht met den
wensch der Kroon.
De heer Zondervan wijst erop, dat dit com
promis-voorstel er niet is gekomen gelukkig ten
koste van de arbeiders. Het doet ons genoegen, dat
de meerderheid van het College zich heeft neerge
legd bij deze oplossing. Wel worden thans de hoo-
ge inkomens ontlast, doch dit geschiedt niet ten
koste van de lagere.
De heer Grunwald: Nu de heer Zondervan
zegt, dat dit compromisvoorstel zoo zeer in den
geest der sociaal-democraten is gebleven, wil spr.
zeggen, dat het daarvan in menig opzicht afwijkt.
Ook spr. kan zich niet in alle opzichten vereeni-
gen met dit compromis, (maar heeft zich bij de
zaak neergelegd om van de onverkwikkelijke his
torie af te komen. Evenmin als de soc. dem. be
vredigd zijn, is spr. het. Spr. zou er nimmer aan
hebben meegewerkt de middenstand zoo zwaar te
belasten als thans geschiedt.
Deze vormt in hoofdzaak de inwonerschap van
onze gemeente. Spr. begrijpt niet de strekking van
'e heeren Zondervan's betoog, waar hij zégt, toch
zijn zin te hebben gekregen met dit voorstel. Dat is
onjuist: niemand.heeft zijn zin gekregen. Het is
eenvoudig een compromisvoorstel.
De heer B o r k e r t herinnert den heer Grunwald
er aan, wat zich heeft afgespeeld bij het omstaan
van dit tarief. Als de beer Grunwald niet tevreden
is over het compromis, past het hem allerminst te
klagen, want hijzelf is een der hoofdschuldigen van
het gebeurde. Toen wij in 1919 optraden, geschied
de dat met de vrijzinnig-democraten samen op een
z.g. urgentieprogram Op dit urgentieprogram
kwam o.a. als een der eerste punten voor belasting
naar draagkracht; ook werd daarin voorgesteld
een kinderaftrek van 100aftrek voor noodza
kelijk levensonderhoud van 800.benevens een
progressie „zoover de wet die toeliet". Het gevolg
hiervan waren de voorstellen der Commissie, en
wij meenden, dat die unaniem zouden worden aan
genomen. Toen de voorstellen in den Raad kwa
men, hebben wij daarover een debat van vier uur
gehad tusschen de raadsfractie, die het eens was
met haar eigen program. Ook van andere zijde in
de gemeente ontstond een Hetze tegen de voor
stellen, en het gevolg is geweest, dat Ged. Staten
,,.an de Kroon in ongunstigen zin adviseerden,
waardoor de voorstellen niet goedgekeurd werden
Thans zitten we met de getakken peren, en schrij
ven Ged. Staten, dat zij zelve zullen ingrijpen in
dien wij niet met een ander tarief kwamen. Om
dat de bedoeling van den Raad niet was een re
geling te krijgen, die slechter was, hebben wij ons
met dit nieuwe tarief vereemgd. Wij betreuren het,
dat de aftrek niet hooger kon worden gezet, maar
de gemeente moet geld hebben, en dit is althans be
reikt, dat de eerste groep, de allerlaagste, wordt
verlicht.
Dc heer Staalman zou het ook aangenamer ge
vonden hebben indien de discussies niet weder ge
opend waren. Thans wil spr. ook even zeggen
waarom hij met het huidige compromis meegaat,
Toen spr. te beoordeelcn kreeg de vraag of wil ons
niet zouden verzetten tegen de beslissing der
Kroon, heeft hij zich afgevraagd wat er dan gebeu
ren zou. Laat ons voorzichtig zijn, overwoog spr,,
want de regeering zou ons anders een tarief kun
nen voorschrijven. Men heeft toen tegen spreker
wel gezegdmaar gij kunt dan ook actie gaan voe
ren, even goed als de andere groepen actie hebben
gevoerd tegen het vorige tarief, En even goed al»
die andere groepen al spraken van „niet betalen",
zou het wel eens kunnen gebeuren, dat, zoeals
reed» in „Heit Licht" had gestaan, nu de lagere
groepen van inkomen» geweigerd zouden hebben
te betalen, Welke middelen staan dan de regeerlng
ten dienste bet geld toch te innenf In de allereer
ste- plant» zouden dan de marine- en werfmenschen
eenvoud la gedwongen worden, doordat men het
geld inhield op hun loon, Dat wilde spr, voorko
men, en daarom gaat hij eoooord met dit worstel,
HU feliciteert het College met deze gelukkige op
lossing, al is die natuurlijk niet geheel naar den
zin van spr.
De hoer Grunwald had verwacht, dat van
de rijde van h«t College nog wel let* eou worden
gesproken, Nu dat niet het geval is, wil spr. den
heer Rorkort oven antwoorden op dien* opmerking
Inzake hot uraentleprogram, Men moet «oo'n pro
gram natuurlUk kunnen uitvoeren, fder» verg»,
noetst men zich »nrt het briftuiie. Ala da voor-
stellen dm' CornanUslo nanvnard waren, hadden on
geveer 46a personen bijna de helft der belasting
moeten opbrengen. Dat ware geen belasting naar
draagkracht geweest, maar oeuo heffing Ineen». De
heer Borkert sprak van een Hetze, die ontstaan is,
Maar het was niet eens noodlg geweest coiilge
actie te ontketenen, omdat de Kroon een dergelijk
tarief toch niet had goedgekeurd.
De heer Zondervan: Dan had «U uw hand-
teckening niet moeten zetten I
De heer Borkert: WU zijn binnen de grenzen
der wet gebleven 1
De heer Grunwald: De wet wordt dilcwUls
door de praktijk gewijzigd.
Geroep: Dat is zuiver bolsjewismeI
De heer Grunwald: Niemand is meer voor
een zuivere opvatting der wet dan ik. Vandaar ook
Indertijd mijn amendement, dat door do vergade
ring werd aanvaard.
Geroep: En daarom stemde u teiker later tegen
het tarief!
De heer Grunwald: Ja, omdat ik het onver
antwoordelijk vond zooveel menschen hooger te be
lasten dan noodig is. De heer Staalman wijst er
op, dat imen het geld dan door dwang van marine-
menscben zou halen, maar er zijn hier ook andere
groepen menschen, die door zaken e.d. aan de ge
meente vastzitten en hier niet vandaan kunnen,
van wie het spr. bekend is, dat zij hooger zijn aan
geslagen dan noodig is. Nochthans is spr. bereid
zich met het compromis te vereenigen.
De heer Zondervan weerspreekt de bewerin
gen des heeren Grunwald, als zouden wij de mid
delbare inkomens belast hebben. Wij hebben dat
niet gedaan; wij hebben bij onze voorstellen ge
tracht de belasting te halen van hen, die ze kon
den betalen. Nu is, bij het nieuwe tarief, het mid
delbare inkomen hooger belast, terwijl de arbei
dersinkomens gespaard zijn. De heer Grunwald
heeft in de Commissie-vergadering meegedeeld het
adres aan de Kroon mede onderteekend te heb
ben. Spr. heeft voorts niet gesproken over „sociaal
democratische voorstellen"; alleen heeft spr. ge
zegd. dat het stempel der soeiaal-donoeraten er op
lag. Als de lagere inkomens hooger belast waren
geworden, hadden wij niet meegewerkt. De nood
dwong ons met dit compromis genoegen te nemen
omdat anders de arbeidersklasse nog veel zwaar
der belast zou zijn geworden. Tenslotte toont spr
met enkele cijfers aan, dat die inkomen» beneden
f 3000.—- blijven ontlost.
De Vee f Bitter ffct, dat «te htper Goh?..
wald .titei tesfl öwforte*&©ii4.
D« hce? V n B r t 9 toont, dat de heer '<£00,
Hf van zich vr.n0i.st 'g Heeren Borfcerl'a opmer
king was era bedekt verwijt aan de minderheid van-
den Raad, die op geheimzinnige wijze geadres
seerd heeft aan de Kroon. Een naam Is- echter
niet genoemd.
De Voorzitter stelt voor de discussies te
sluiten.
De verordening komt in stemming en wordt met
algemeene stemmen aangenomen,
Bij art. 5 merkt de heer Staalman op .het te
betreur,en, dat de kinderaftrek is teruggebracht op
f 75.—.
8. Eerfpaehtsoanon.
Voorstel tot vaststelling van een erfpachtscanon
voor bouwterreinen in de uitbreidingsplannen
„Oost" en „West".
De heer Grunwald vindt den canon billijk
zooals zé hier wordt voorgesteld. Spr. mist even
wel de mededeeling, dat alsnog gelegenheid bestaat
grond te koopen voor wie geen erfpacht wenscht
en verzoekt daaromtrent nadere mededeelingen.
De heer Schoeffelenberger wijst er op,
dat het hier betreft een niet gemakkelijke materie.
Spr. zou gaarne inlichtingen wenschen omtrent de
geraamde verliezen. Zijn het renteverliezen? vraagt
spr. Zelfs als men zich voorstelt dat de helft va'n
den grond in erfpacht wordt uitgegeven, dan blijft
er nog ruim een half ton ten laste van de gemeen
te over. Ook 'vindt spr. het bedrag voor de 3e kl.
van 25 cents al erg hoog.
De heer De Zwa rt: f 13.Is dikwijls de
prijs.
De heer Schoeffelenberger: Ja, in Am
sterdam, maar niet ia plaatsen als Helder. Een
verdeeling in 0 klassen is ook beter dan eene ia
drie.
De heer Staalmaa: Inderdaad, de kwestie Is
niet gemakkelijk. Men schijnt den ingeslagen weg
te willen verlaten. De grond politiek in den Raad is
het gevolg geweest van het standpunt, dat de win
sten daarvan in de gemeentekas moesten vloeien
in plaats van in de zakken van Jan Particulier.
Waar de heer Grunwald nu reeds vraagt of men
gelegenheid wil geven grond te kunnen aankoopen,
wijst dat erop, dat deze heer den thans gevolgden
weg verlaten wil en den grond weder in particu
liere handen wil geven. Hierover zou veel te zeg
gen zijn; en spr. stelt zich voor, er bij de begroo
ting op terug te komen. Maar dan moet men de
zaak radicaal behandelen, en alle grond verkoo-
pen, en even al9 vroeger een kleinen kring ter be
schouwing houden. Wij hebben niet bereikt wat
wij dachten te bereiken. Dat de winst in de ge
meente kas zon vloeien, is eene vergissing ge
weest, want er Is geen winst gemaakt De eetsige
reden om den grond nog ta bohouden ia, dat wij
mooie stadswijken krijgen, maar dit kost offers
aan de gemeente. Spr. is het niet met den heer
Schoeffelenberger eens om do erfpacht In twee
klassen te verdeden. Als men staat op het standpunt
van grondpolitiek, is dit een zeer goed voorstel.
De heer De Zwart wijst den heer Grunwald
op de verordening op het Grondbedrijf, waarin
verkoop niet is uitgesloten, hoewel allereerst het
beginsel van de erfpadht naar voren komt. De Raad
zal dan over verkoop hebben te beslissen. Spr. Is
het eens met de heeren, die de materie moeilijk
vinden, want uit de gehouden besprekingen blijkt
dit wel. De heer Staalman zegt, dat we geen winst
maken. Dit verbaast spr. wel eenigszins, want aan
de aanvaarding der grondpolitiek zat vast, dat we
de eerste jaren met verlies zouden moeten werken
en riskeeren moesten of er winst zou worden ge
maakt. Maar. zeer zeker niet in de eerstkomende
jaren. Dat er nimmer winsten in de gemeentekas
zullen vloeien, is te boud gesproken. De opmerking
van den heer Schoeffelenberger, dat in andere ge
meenten het bedrag van 25 cent een maximum is,
betwijfelt spr. In leder geval dient men de toestan
den onderling te vergelijken. Het zal dan zeer de
vraag zijn of het in die gemeenten bouwrüp ter
rein betreft. Rioleerlng, stratenaanleg, enz., kortom,
allee wat noodig 1» het terrein bouwrijp te maken,
legt ongeveer f 4.onkosten op eiken vierkanten
meter, CUfers over het verlies op het grondbedrUf
heeft spr, thans niet bij de hand. De f 29000.die
genoemd zUn, betreffen wel bg te schrijven verlie
zen, maar daarin zit ook annuïteit, d.1. dus rente
en aflossing. De opmerking van den heer Schoeffe
lenberger, dat de lasten op de gemeente drukken,
U onjuist, Dat Is alleen het geval wanneer het
geheele plan oost en west is aanvaard, Maar de
huidige politiek is om niet meer terrein 'bouwrijp
te maken, dan wU noodig hebben. NatuurlUk moe
ten wU er ln de toekomst rekening mede houden.
Het voorstel wordt vervolgen» net algemeene
stemmen aangenomen,
4. Wnterl overlag,
Voorstel tot wUzlging van het contract voor wa
terlevering ten behoeve ven het Departement van
Oorlog,
Aangenomen.
0. Reorganisatie Atlm. Menston,
Voorstel betr. de Verificatie, de Controle der
Gemeentebelastingen, den Ophaaldienst m de la-
telling van een Centrale Kas.
Hierop ia ingekomen een «mendemeot vaa den
heer Grunwald, luidende al» volgt)
Ondtergeteekende heeft de eer U voor tc stellen
de Centrale Boekhouding op te heffen en de be-
drUfsboeklioudtrng van voorheen weder in te voe
ren, D. H, Grunwald.
Ter toelichting hierop wordt door den heer
Grunwald het volgende aangevoerd 1
Nu het mogelUk ie de Admlnlitrateur over te
plaatsen naar de afd, Verificatie, komt het o,g,
voor, dat, waar ook do mcening van de Hoofden
van takken van dienst niet onverdeeld gunstig
luidt over do Centrale Boekhouding, dat het wen-
schelUk is. deze op te heffen en de administratie
weder onder de resp. bcdrUven te brengen.
Waar het dringend noodzakelijk ls, op de ge
meente huishouding /te bezuinigen!, acht Ik het
noodzakelijk, dat daartoe wordt overgegaan.
Bovendien is het, zooals door mU reeds herhaal-
dclijk ls betoogd, ook uit zakelijk oogpunt juister,
dat de bedrijfsleiders de administratie direct ter
hunner beschikking hebben.
De heer Van Breda merkt op, dat dit voor
stel van groote urgentie ls, diep ingrijpend in de
reorganisatie van de gemeentelijke diensten. Het
verwondert spr. evenwel hier een door de hoofden
van takken van dienst gedecreteerd voorstel aan
den Raad te krijgen. De Raad verliest op deze
wijze veql van zijn autonomie. Spr. vindt dit niet
de goede weg, en stelt voor het voorstel in han
den te stellen van een Commissie van vooronder
zoek uit den Raad, waarvoor dan dezelfde com
missie kan dienen, die ook het belastingcompro
mis heeft ontworpen.
De heer De Zwart zegt ,dat hij meegegaan
is met het denkbeeld van' B. en W. om ook liet
rapport van de hoofden van takken van dienst in
de bijlage te doen opnemen, is dat geschied ter
gemakkelijker beoordeeling voor den Raad. Tegen
spreken moet spr. evenwel, dat dit voorstel afkom
stig zou zgn van de hoofden.
De heer Van Breda handhaaft zgn voorstel.
Een dergelijk onderzoek kost niet veel tgd, en in
ieder geval wordt toch wel de indruk gewekt.
De heer Bok kreeg den indruk, dat hier nu ge
organiseerd overleg is toegepast. De verschillende
hoofden van diensttakken zijn bijeengeroepen om
hun meening te zeggen, en men heeft die heel open
hartig weergegeven. Spr, wil nochthans gaarne het
voorstel van den heer vin Breda ondersteunen.
De heer Van Loo merkt op, dat het juist geen
georganiseerd overjeg |s, «Ut heeft Pl**ts gehadIn
dat geval hadden in de Commissie ook leden van
den Raad moeten zijn benoemd. Ook een ministe
rie zit nooit in eene commissie, wel kamerleden
Ook spr. ondersteunt het betoog van des heer van
Breda.
De Voorzitter zegt, dat van georganiseerd
overleg geen sprake is, Alle dhef's van tv'U bedrijven
eijw gehoord. Awitt» h jfebtvU fj" te wrn-
«eMijVf zaak wint tv i#n« te t-
De het» HeUhtoks Bij d« •hejm'wi+Jnt
kieiüe -ntedcfWd altijd gesputterd tejW dt Cen
trale Botkhctidhtg. Dat ae hoofden thafc» gehoord
zgn, ls een zeer democratisch standpunt.
De heer De Zwart: Hoewel het College het op
prijs zou stellen indien deze zaak hedenavond af
gehandeld werd, begrijpt het, dat den Raad niet al
les duidelijk is. Daar het op prijs stelt, dat bij een
zoo ingrijpend voorstel volledige bespreking en vol
ledig onderzoek gewenscht wordt, kan het College
zich met het voorstel-Van Breda vereenigen.
Het voorstel wordt verdaagd voor nader onder
zoek.
0, Onb ewoonbaarverklaring.
Vborstel tot (onbewooiïbaarverklaring van het
perceel Walvischstraat ia.
De heer Van Os merkt op, dat de estvoering
van de wet, waarbg eerst perceelen onbewoonbaar
worden verklaard, terwijl later stappen worden ge
daan die wet tijdelijk buiten werking plaatsen,
eigenlijk een paskwil is. Men gave dan liever van
gemeentewege restitutie van de huur aan deze men
schen en brenge ze onder in woningen van „Volks
huisvesting" bijvoorbeeld. Dat is veel sympathieker
dan die woningen van Volkshuisvesting te verhu
ren aan mensdhen, die ook een andere behoorlijke
woning hebben.
De heer Adriaanse stemt den heer van Os
toe, dat de zaak der otibewoonbaarverkl&ring in
derdaad in het gedrang komit. Maar de bepalingen
voor de afkeuring zijn in de wet vastgelegd en de
gemeente kan niet anders handelen. De tweede op
merking van den 'heer van Os ls zeer teker de
overweging waard; als het raogelgk is zou men
hiep wat aan kunnen doen. Maar spr. is persoonlgk
huiverig om toeslagen op huur te geven. Het
schgnt evenwel, uit al vroeger eens gevoerde on
derlinge besprekingen in den Raad dat deze er
wel voor voelt. Overwogen zou kunnen worden in
noodgevallen als deze ln te grijpen. Overigens be
treft het meestal menschen, die niet in de eerste
plaats in aanmerking komen voor Volkshuisves
ting, maar woningen hebben «iet lagere huren.
Maar in ieder geval Rebben wg niet de bevoegd
heid de wet niet uit te voeren en kunnen we niet
anders doen dan dit perceel afkeuren. We zijn trou
wens al bezig aan eene oplossing, speciaal voor dit
geval.
De heer Van Os wijst op een paar perceelen
aan dc Binnenhaven, die al een jaar afgekeurd zijn
en nog steeds bewoond worden. Vandaag of mor
gen vallen ze in elkaar. Bij ontruiming door het
eene gezin komt er dadelgk een ander in, en wij
als gemeente zgn toch verantwoordelijk voor on
gelukken.
De heer Adriaanse antwoordt, dat het Col
lege maatregelen genomen heeft waar gevaar voor
instorten bestaat. Inderdaad staat de gemeente
machteloos tegen het telkens weer opnieuw be
trekken van zoo'n woning; men b-eekt eenvoudig
de deur open en trekt erin.
De heer De Zwart merkt den heer ven Os
op, dat ook, indien de Raad niet besloot tot on
bewoonbaarverklaring, hij toch de verantwoorde-
•lgkheid houdt voor ongelukken.
De heer Van Breda: Die wordt evenwel groo-
ter als men weer menschen toelaat.
De beer Adriaanse: De omstandigheden
noodzaken tot verlenging van de ontruim-ngster-
mijnen.
De heer Staalman: De menschen moeten er
wel in kruipen, omdat zg anders op straat staan.
Het demonstreert de groote ellende en het tekort
aan woningen. Als men de menschen een woning
van Volkshuisvesting zou willen geven, dan zou
den ze daarvoor moeten bedanken, omdat rij die
niet 'betalen kunnen. Wil Volkshuisvesting niet
enkele van die woningen overnemen en wit laten
opknappen? vraagt spr. Volengs spr. mcening is
hiervoor crediet verleend. Men moet deze zaak
wat ruim behandelen, want we begaan een mis
daad aan die menschen door ze aldus te laten wo
nen. Is het zoo erg als de gemeente de huizen koopt
en wat geriefelijker maakt? Dien kant moet het op;
het zal een kwestie worden vnn geld, veel geld
misschien. Maar laten wc ons bg een or ewoon
banrverklarlng afvragen of de raak wellicht met
weinig kosten ln orde ls te brengen.
De heer Vnn Oi meent, dat dit praktisch on
uitvoerbaar ls, Als de eigenaren weten, dat de ge
meente hun krotjes wil overnemen, zou dat in den
prUa nog al wat schelen,
De heer Verstegen: Is dit niet iets voor het
particulier initiatief?
De bear Vaa 0'lt Ia dit «let ieta voor «we
fractie?
De heer Borkert: Dia Ikwara la ipttf reed»
m»t haar eerste voorstel.
Geroep, geschreeuw, rumoer. De Voortlnar ha
mert,
Do heer V a a 01 vindt thans da wat aa» pas
kwil,
De heer Vaa dar Vaar) Er wordt thsris met
deze kwestie den draak gestoken, maar hn is ver
schrikkelijk als iemand geen ondervlak he ft, De
maatsahappU sol eltUd arme menschen hlUm hou
den,
Da heer Kal pari Dat la niet te hepen!
Da heer Vnn dar Veen Neen, maar het ml
niet andera worden, Spr. meent, dnt het P melden
op den weg der Stichting kon liggen hw*en t«
houwen, die wat minder huur kunnen opbrengen,
schen, dia gaarne woningen vernielen. Bovendien
heeft men do controle van 'het armwesen aag, en
da menschen komen van de straat, Een strop voor
do gemeente aai de «aak niet worden) het moet
er te eenigw tUd toch toe komen, dnt men een
deraelUk blok houwt. Dat zou beter *Un dan wat
oude huisjes aan te koopen,
Do heer Schooffelcnberger bep'dt den
bouw van houten noodwoningen. Men zou hier de
werkeloozen van het spuikanaal aan kunnen zet
ten.
De heer HcUblok: De heer van Os heeft ge
vraagd of het niets voor de fractie was. Welnu,
in 1910 al, verder in 1912, 1914 en 1915 hebben
wg op alle mogelijke manieren getracht van ge
meentewege woningen te doen zetten. Ook hebben
wij meegewerkt aan de aanvrage der woninzbouw-
vereeniginig van den heer van Os. Maar het is onze
schuld niet, dat uw eigen regeering thans den wo
ningbouw stopzet.
De heer Adriaanse merkt op, dat dt Raad
f 25000.crediet aan Volkshuisvesting heeft ge
geven voor aankoop van dergelijke oude wonin
gen. Daarvan is slechts een paar duizend gulden
gebruikt, waarvoor de aangekochte huizen gesloopt
zijn, Eenige jaren terug hielp de regeering aan den
bouw van dergelijke woningen mede. De Vereeni-
ging „Volkshuisvesting" heeft de laatste jaren
steed» bij de regeering aangedrongen op verbete
ring, maar vergeefs. Thans worden de toestanden
iets beter, het bouwen wordt iet9 goedkooper, wij
kunnen nu al woningen zetten, die f 1.75 huur
doen, maar de regeering wil dat we f 2.25 vragen.
Plannen voor kleine woningen liggen kant ea klaar.
Maar zonder regecringssteun kunnen die niet wor
den gebouwd, en tot nog toe is die steun uitgeble
ven. Nog in de laat9te dagen hebben wg een on
derzoek ingesteld naar betonwoningbouw. Dit viel
onguhstig uit. Blijven de materialen nog daten, dan
hopen wg met plannen voor kleine woningen te kun
nen komen. Op het oogenblik wordt elk middel
aangewend, dat mogelijk is, om een dakloos gezin
onderdak te kunnen geven. Ook de kwetfie van
de houten woningen is bekeken, maar het oordeel
daarover luidt zeer ongunstig.
Het voorstel wordt vervolgens aangenomen,
Wordt vervolgd.
De kap.-luit. ter zee G. L. Heeree wordt onder
eervolle ontheffing van de betrekkin" van Chef
van de ilarire kustwacht met den 2en Jan. 1922
tijdelijk geplaatst te Rotterdam om zich voer te
bereiden voor de heim, behouden» de Kon. goed
keuring, op <e dragen betrekking van Inspeotour
vin hot Loodswezen enz. In bot. 4o on be district.
.Mot detpïirlfdviï HiftïW w aan Hts?) luit- >•»'- «$0 fo
kl. W, K, ,'cif.ZfUwztibi;Lte tfidsliik d«
waamtrtaljNi van ee wkrefekb® vtüt t&mf ao
Mar tjiekttstwwhii
Met den 16er Deo. 1921 wordt de off. vlieger
2o kl. W. Verploeg.h-Chafisé van het Vliegkamp
Kooij, ter beschikking gesteld.
Luit. ter zee le kl. H. van Nie is bij 'a Rijks
werf te Willemsoord geplaatst als hoofd der py-
rotechnisohe werkplaats.
De off.-mach. 2e kl. J. vax< der Wiele, aange
wezen voor den dienst in Oost-Indiö, zal zijn be
stemming volgen per s». Tambora, van den Rott.
Lloyd, dat 14 Jan. a.s. vertrekt.
De off.-mach. 2e kl. N. M. de Vo» 1» met 10
Dcc. geplaatst aan boord Wachtschip te VTis-
slngen.
Bij de Kon. Mar.-Res. worden de adelborsten
le kl. F. Ekakmp van Hr. Ma. Wachtschip Wil
lemsoord en J. W. van der Weijde van Hr. Mis.
Zeeland met den len Jan. 1922 vari hunne plaat
sing ontheven wegens het eindigen van den voor
geschreven., oef en ingstijd terwiil de luit. ter zee
2e kl. J. J. Vuijk met 15 Dec. 1921 wordt ge
plaatst aan boord Hr. Ms. Wachtschip te Vlis-
singen voor het medemaken van eene oefening
van 6 adtereenvolgende maanden.
BIJZONDERE) OMSTANDIGHEDEN BUITEN
GESLOTEN
zullen uit Oost-Irdiö naar Nederland terugkoeren
Per ».is. Tambora op 23 Nov. 1921 van Tandjong-
Priok
Matroos le kl. B. Wesdorp an A. van der Krogt.
Per 8.e Prins der Nederlanden op 80 Mor. 1921
van Tandjong Priok:
Marinier le kl. F. F. Smit.
Aan den klerk bij 's Rijks werven J. H. Viseer,
geplaatst bil die te Hellevoetsluis, ls, op zijn ver
zoek, eervol ontslag als zoodanig verleend.
Hr. Ma. .Heimdall".
t Hr. Ms. kanonneerboot Heimdall is van Vlls-
slngen op 's Rijke werf te Hellevoetsluit aange
komen.
Korps mariniers.
De 1 oef tij dselsclien voor aanneming bij het
korps mariniers zijn nader als volgt bepaald:
mariniers 3de kl., met bestemming om opge
leid te worden tot tamboer of pijper, van 16 tot
on met 17 jaar; marinier 3e kl. 17 tot en met 33
jaar.
Zij, die vroeger bij hot korps mariniers heb
ben gediend als marinier, tamboer of oijper le
kl. of oen der onderofflcersran^en l adden bereikt,
kunnen weder tot een nieuwe verbintenis worden
toegelaten, zoolarg zij nog geen 40 jaar oud z
Voorts is bepaald, dat voor het korps matro
zen oude opleiding kunnen worden aangenomen
gewezen schepelingen, niet afkomstig van de
nieuwe opleiding, zeemilicien» en gewezen zee-
milicien», omtrent welke aanneming inliohtirgen
worden verstrekt door de commiezen van aanne
ming.
OOST-INDIB. I
D %n0.®m4 by «ouv Marine tot 2e werktulgk.
i. P. K Aachmonert. Overgeplaatst o. „Zwaluw"
te ooembaya, de 2e werktulgk. P. P. E. Asch-
monert; van het s.s. .Argus" o. „Glatik" te
Riouw te leerl.-werktuigk. F. A. Garels; o. „Ar
gus ïd. F. H. Th. Oeschger.
Inlijving uit de Provincie Noord-Holland.
Bij het rog. Genietroepen zullen van de militie
lichting 1922 uit de provincie Noord-Holland wor
den ingelijfd, o.a. 10 timmerlieden, 16 electricien»,
huW* met schoolontwikkeling
(liefst H.B.S. 5-j, eursue), 1 electroteclmi.son of
werktuigkundig teekenaar, 1 smid, 1 machinist
voor stoommachines, 1 bankwerker, 2 instrument
makers, 6 tchnlci op het gebied van verbran-
duigamotoren (chauffeurs, enz 1 verver, 8 op
zichters en ad'Spirant-O'Pzicht'ürs (w.o. do elektro
technisch ambtenaren der Riikstelograaf), en 4
lunwachters en lilnwerkers bij de telegraaf- en
telefoondienst. Deze personen zfin bestemd voor
van datkorp»1ÜV°U d*r Pl^'iere, enz.
Vrijstellingen, enz.
Bij boech. van den Min. vaa Oorlog, ls aan A.
Stada, vaa het 21e xeg, laf,, (uit de gomeeute Ter-
sohoilliigjuitstel yua, eerste oefening verleend
tot het tijdvak vaa Inlijving vaa de lichting 1923
eerste gedeelte,
Mi besch. vaa den Mla. r&a Oorlo-y, 1» aaa G
Broerstuo, vaa het 21e reg, laf., toestemuilag ver
leend tot btuuuiluuascit verblijf.
Bij koa. Baal, j# uaa S, WUUrgn, vaa het gig
rag, laf,, vrilstélllagvaa milttleuluust verleeaü
wegens kostwluaersuhap.
STOOMVAARTBIRIOHTBN.
Ktoomvunrtwaatsoliapjifl Nederland,
Enggwa, vertr, 10 Deo. v, AilehUde 11, lult»,
Garoot^jertr. 10 Deo, v, Öyduuy a, Q^mu.
rirotiu», u!tf„ arr, 12 Deo. te Habang.
Ma«, tlvuisr,, pass, 13 Deo Pedlm,
Kaïumui, thulsr., ve-tr, 10 Deo, v, I'adang.
Oranje, ultr, vertr, 18 Deo v. Southampter.,
Vondel, thuter,. pass, ia Deo, Gibraltar,
Boeten ultr,, pass, 19 Deo, Guüssunt,
Jchoa do Wltt, ultr,, arr. 19 Doe, te Port Sald.
Riouw, thuier., vertr, 19 Deo. v. Port Hald.
Roerat, thulsr,, vertr, J9 Deo, v, Gibraltar,
Öaluwatl, -ultr,, arr, 19 Deo. te Londen,
Retterdoinsebe Lloyd,
Morauka, arr.lQ Deo. Batavia te Soerabay»,
Beamkarta, ultr., i«u», 14 Deo. Vlloslngea vau
Autwerpen,
Kawl, ultrarr, 13 Doe, te Martellle eu aette don-
seifdei) dag de reis voort.
Slndoro, ultr., pass, 19 Deo Perl»,
Hltnpbondo, arr, 19 Deo. v, R'dam te Batavia,
Dolt. tbuLr,, arr. 19 Iw, te Marsollle,
M'dlrl, ultr., pass). 19 Doe, Fintsterra,
Patrio, arr. 18 Deo. v. It'dain te VIInslagen.
Kon. Bollaadsoh» Lloyd.
Amstellaud, arr. 18 Doe. Mutnusa» te A'dam.
/.oolnmHo, yortr, 18 Deo. v, A'dam a. Now-Orleau».
Gaasterland, v. B,-Ayre» n, A'dam, vertr. 13 Deo.
V. Bah ia.
Kon. Wost-Indlsoho Maildienst,
Agamomnon, vertr, 13 Dec. r. Kingston, J. b«.
Haïti.
Baralt, vertr. 14 Dec. v. A'dam n. Curacao, vla
iawaaiaea.
Oal- peo, thuisT., vortr. 12 Doe. v. 6t Michaels.
Dol ft, vertr. 13 Dec. v. Valparalso n. Talcahuano.
Amor, arr. 13 Dec. v. San Juan te Lissabon.
Hora, arr. 12 Dec. v. W.-Indiö te New-York.
JOson n. Adam n. Wk. Z.-Amerika, arr. 12 Dec
te Colou
Jen van Nassau, vertr. 13 Doe. v. A'dam n. Ham
burg.
Nickerie. vertr. 9 Doe. v. New-York n. Kaap Haïti
Oranje Nassau, tluisr., arr. 13 Dec. te Havre.
Venezuela, arr. 9 Dec. v. Curacao te Colon.
Kon. Paketvaartmaatschappij.
Stagen, arr. li Dec. v. Sydnoy te Soerabaya.
V^ 1 der Wiick, v. R'dam n. Batavia, pass 13 Dec
jj'inlsterre.
Stoomvaartmaatschappij Oceaan.
Troilus, vertr. 11 Dec. v. Penang n. A'dam
Stentor, arr. 14 Dec. v. Java te A'dam.
Antenor, v. Batavia n. A'dam, vertr. Ï4 Dec v
Londen.
Agapenor, arr. 13 Dec. v. Japan te R'dam
Laomedon, v. Japan n. R'dam, arr 12 Dec te
Manilla.
Mentor, v. Japan n. A'dam, arr. 10 Deo. te Buez.
Holland—Amerika Lijn.
-a,rr- 14 Dec. v. Galvoston te R'dam.
"WA "êaf- 0rie™11' 12 D~-
Noordam, v. New-York n. R'dam. arr. 14 Dec
voorgaat® voor den N. Waterweg.
Lizurd V' m n' Néw-Yo-rk, pass. 13 Dec.
Soestdiik, vertr. 13 Dec. v. Newnort News n.
K aam.
Vechtdijk, v. d. Pacifickust r.. R'dam, arr. 13 Dec.
te Havre.
Burgcrdijk, vertr. 11 Dec, v, New-Orleans n.
Rdam.
Holland—Australië Lijn.
Orslno, thtiisr., vertr. 13 Dec. v. Gibraltar.
Besoekl, uitr., pass. 13 Dec. Kurrachee.
Holland—Britsch-Indië Lijn.
Ridderkerk, uitr., arr. 13 Dee. v. R'dam te Ham
burg.
Bovenkerk, uitr., arr. 18 Dec. te Antwerpen.
Kirk'taU Abber, tiiuJer,) wt». 1? Des, v„ Port
%id,
i)Ts-ldilk. «Jtr„ arr, 11 .'Dec. te Gsteutte»
(teteertiiV, Wit» p»#"! 11 Dee. Oossmw»,
Holl. O.-Asib Lijn.
Boeroe, thuier., pass. 13 Dec. Perim.
Albabi, uitr., pass. 13 Dec. Gibraltar.
Alderamin, arr. 12 Dec. v. Hamburg te Vegesack.
Oldekerk, uitr., arr. 12 Dec. te Bhanghai.
Radja, uitr., pass. 11 Dec. Poirt de Galla.
Tosari, thuisr., arr. 10 Dec. te Manilla.
Holland Oost-Afrika lijn.
Heemskerk, arr. 12 Dec. v. Beira te Mozambique.
Baarn, thuisr., vertr. 10 Dec. Lissabon.
Brialle, vertr. 13 Dec. v. A'dam n. Oost-Afrika.
Bennekom, uitr., pass. 11 Dec. Perim.
Cassio, thuisr., arr. 12 Dec. te Hamburg.
Holland—W est-Afrika Lijn.
Kenmemerland. uitr., arr. 11 Dec. te Gardiff.
HollandZuid-At'rika Lijn.
Rietfontein uitr., pas.» 11 Deo. Dakar.
Jagersfontein, uitr., arr. 10 Dec. te Kaapstad.
Rotterdam—Znid-Amerlka Lijn.
Morak thuisr., vertr. 12 Dec. v. Rio Janeiro.
Zijldijk. thuisr., vertr. 9 Deo. r. Montevideo.
Waaldijk, thuisr., vertr. 12 Dec. v. fit. Vincent.
Java Pacifie Lijn.
Simaloer, v. San Franc isco n. Java, arr. 12 Dec.
te Kobe.
Arakan, v. Vancouver xl Java, arr. t Dee. te San
Francisco.
JavaBengalen Lijn.
Caleutta, vertr. 9 Deo. v. Java n. Galentta.
Java—ChinaJapan Lijn.
Tjikemhoag, vertr. 11 Dee. v .Batavia m. Hor<g
Konsr.
Tijdstippen van verzending der brievenmalen.
Naar Ned. Oost-lndlë.
Verzendings-
weg.
Datum der
ter post
bezorging.
Tijdstip der
laatste buslich
ting aan het
Postkantoor.
Per zeepost via
Amsterdam
of Rotterdam
Per Holl. mail
via Genua
of Marseille
Per Eng. mail
via Marseille3)
23 Dec.
16 en 30 Dec.
17 en 31 Dec.
25 Dec.
21 Dec.
6 30 's av.
6.30 'sav
6.30 '8 av.
5.30 'sm.
6.30'sav-
Naar Ned. VVest-IndiS.
Naar Suriname:
Per «eepostvia
Amsterdam
Per mail via
Amsterdam
(Coloniyn)
Per mail over
Engeland
Naar Saba, St. Eustatiua
11 Jan.
22 Dec.
Eiken Dinsdag
22 Dec.
Eiken Dinsdag
22 Dec.
26 Dec.
29 Dec.
Per zeepost via
Amsterdam
Per mail over
Engeland
Naar Aruba, Bonaire en
Perzeepostvia
Amsterdam
(Coloniyn)
Per mail over
Engeland
1.80 'sav.
6.80 'sav.
11.80 's m.
en St. Martin
6.30 'savv
11.10 's m.
Curacao:
6 30 's av.
6 80 's av.
11.30 'sm.
Geen correspondentie voor Atjeh en on-
derhoorigheden, Sumatra's Oostkust.
a) Geen correspondentie voor Atjeh en on-
dorhoorlghedeu, Sumatra's Oostkust, Palem-
bang, Klouw, Banka, Bllliton en de Wester-
afdeeling van Borneo.
J) Alleen correspondentie voor Atjeh en on-
derhoorigheden, Sumatra's Oostkust, Paiera-
bang, liïouw, Banka, Bllliton en de Wester-
afdeeling van Borneo
S Alleen op verzoek van den «feender.
aar Hr. Ms. Onderzeeboot „K VI" te
Colombo: 17 Dee., 11 80'bib
Naar Hr. Ms pantsersohlp ,De Zeven
Provlnoiön" te Colombo: 17 Dee,, 11.80 m
en G.
van (ter Leek.
Rtnuw NWI
van 18 en 14 Deo. 1991,
ONDERTROUWD;.D. A, do Jena en 0. P. van
Otteren: do Graaff en
RU, VALLEN: A
Tessob
2 j
van
0.
en. 4.1 I
van der Helden, d.i A. W. van Eilk
WERLEDÊNi J, Heest we, 8 and,: M, Reeeurt,
VrSSCHIERlJREHlCIHTEN,
18 Dee. 1981.
Aangevoerd d(»nr 8 kenter» 1 60 mlddeltongen
p, stuk .1 U,f'0| 90 kleine tongen p, stuk 0,20;
l tarbot f 7i 4 kisten settadiul p, Wet 19: 4
kteten kleine «abel p, kist 14) door garjateto
vlasoheMi 8KQ K.G, geknukt.» giinnaton p. KG,
f 0,10—0,96| door ^wudiluvLéoliwsi 100 mondjes
eardllnp. wandje f OJÖ-1,98.
Ui D.m, 1021.
Aangevoerd door S kordorsi 880 mlddeltongt n
n, stuk (),45—0,Ö0| 00 klein# tongen s. stuk
t 0,20: 10 kteten seteelwl p, kLt f 18 9D, 9 kis
ten kleine «hol p, kl»t f 81 8 kabeljauwen e, »tuk
61 ueor gartmlunvlweiharas 800 K.G. gekookt»
garnalen p. K.G. 0,2Ö™-0.89| door sardllrivl».
Bcliors: 14 mand jas sardljn p. mandje f 0.76—0,95.
BROEK OP LANGENDLIK, 14 Deo. 1921.
Drlollngen 14.10—14.70, peen 7.90—10.60:
roode kool 8.20—14.60, kleinere 2.70—8, gele
kool 6,10^8.60, kleinere f 0.8Ó6, Deerwche
witte 4—6.40, kleiner 1,20—3.80 p. 100 K.G.
Sohagermarkt van Donderdag 16 Deo. 192L
16 paarden 100626 21 goldekoeien mag.
200—350; 71 idem vette 800-676; 14 kali
koeien 350—576 20 nuchtere kalveren 14
28; 46 schapen vette 36—62; 1356 overhoudera
20—31; 23 varkene mag. 22—{30; 80 idem vette
p. K.G. 0.660.78; 150 biggen 1018; 49 ko
nijnen 0.25—3,50; 162 kippen f 1.50—4; 237
K.G. boter 22.40; 1360 kipeieren, p. stuk
0.14—0.16.
Berlijn, 15 December. De Commissie voor de
schadeloosstellingen heeft een nieuwe nota aan
de Duitsche regeering gericht. Het gaat hierbij
om niets minder dan een verbod van algeheelen
uitvoer van kolen raar bet neutrale buitenland.
Kampen, 14 December. Sedert hedenmorgen zijn
de IJsel en het Keteldiep ijsvrij, maar de ver-
keersbelemmeringen zijn daarmee niet weggeno
men. Niet het ijs, doch de mist vormen nu buiten
gewoon bezwarende omstandigheden. De schepen
welke onderweg zijn, kukninen hun plaat» var. be
stemming niet bereiken, daar de mist alle uitzicht
belemmert en tegen den middag steeds in dicht
heid is toegenomen.
Lemmer, 16 December. Men seint ons: Er I# hier
nog zeer voel zwaar tis in zee. De stoombooten
kunnen niet dan met zeer veel moeite en opont
houd de haven/ binnenkomen.
Hamburg, 15 December. De Hollandsche stoom
boot Ridderkerk, op weig van Rotterdam naar
Idiö, die in den Nieuwen Waterweg ln aanvaring
kwam met een Italia&rech stoomschip en aan den
grond is geraakt, is thana in Hamburg aangeko
men en zal na lossing van de lading gerepareerd
worden.
