Ingezonden mededeellng.
Oprisping, sltehte sptjsverteering, pyniyken
stoelgang, enz., worden met veel succes be-
streden doorFreco's Maagtabletten.
Per koker 60 ct., verkrijgbaar by eiken
drogist Voor engros byA. TEN KL008TER,
Keizerntraat 93, Helder.
RUSLAND.
Te Boeaoeloek is, na aldaar drie maanden
werkzaam te zijn gewest, het lidvan-de de
legatie der Engelse quakers Violetta l
IS oen van de meest op den
tredende figuren in den strijd tegen den
honger in Rusland, overleden. Hoewel zeer
ïwak van gezondheid, besloot zij drie maa -
den gelsden naar Rusland te gaan en onmid
dellijk na haar aankomst drong «y
in hst hongersnoodgebied door. Zy keeft
vooral aeer intensieven arbeid verricht bij
de hulp aan 'kinderen in de Wolga-streek.
Ds boeren uit de Wolga-streek zullen deze
vrouw nooit vergeten, die haar leven opof
ferde voor de vreeselijke «diende, die in drn
streek geleden wordt.
D* dood van Raspoetin.
Hoewel telkens weer nieuwe verhalen den
omloop doen omtrent het gewelddadig einde
Tan den monnik Raapoetin, die het Russische
hof aoo vele jaren onder zijn noodlot,! i gen
invloed wist te houden, is het relaas, dat
Paleodogue, de oud-gezant van Frankrijk, te
Petrograd, in een beschouwing, welke hy
aan het tsaristisch Rusland tijdens den oorlog
in de „Revue des Deux Mondes wijdt, over
Raspoetin'» dood geeft, van .belang.
Raspoetin werd gelokt aan een diner by
nrins Joeasoepof, waarbij tegenwoordig wa-
i„n groot-hertog Dimdtri, Poerisjkievitej, en
nog eenige andere hecren. De monnik had
rc.de twee glazen wijn gedronken, 'WBarto
cyaan kal kun was gedaan, doch het vergif han
geen uitwerking. Prins Jo**f>e<P°* hoonde
daarop aan Raspoetin een Christusbeeld, d<
deze met aandacht ging bekijken. Toen de
monnik zicht over het beeld heenboog, los o
de prins twee revolverschoten op hem. Ras
poetin zonk onmiddeliyk ineen.
Joessoepof (boog zich over het lichaam neer,
dat geen teeken van leven meer vertoornde.
Groothertog Dimitri stelde voor zyn auto te
gaan halen, om het lijk naar de Newa te bren
gen en het daarin te werpen. De mannen ver
lieten de eetzaal om alles voor het transport
in gereedheid te brengen. Tien minuten later
betrad de .prins opnieuw het veTtrek, en zag
tot zijn ufgrijselijken schrik Raspoetin met
bebloed gelaat recht op zitten, en bij hoorde
hoe hij anet dreigende stem nep: „ELendige.
je zult worden opgehangen, want ik zal alles
aan de keizerin vertellen".
Als een razende rende de prins de kamer
uit, snelde de trap op om zijn medeplichtigeii
te waarschuwen, dat de monnik nog leefde.
Raspoetin had zich' intusschen naar de tuin
deur gesleept, en had den tuin betreden.
Poerisjkievitsj joeg denmomuk opnieuw
twee kogels door de borst, terwijl xms
Joessoepof hem met een kandelaber de her
senen verbrijzelde.
PALESTINA.
Reuter verneemt uit Arabische bron te
Jeruzalem, dat de afscheiding tussohen Zio
nisten en orthodoxe jodenl toeneem»,.Een
aantal jonge Zionisten hebben de rabbi s rn
de svnaigogen aangevallen.' De politie moest
erby geroepen worden), om de rabbi s te be-
^Tevoren hadden de partyen in conferentie
overeenstemming gezocht. De eerste kwestie,
welke daarbij besproken Is, was het vrou
wenkiesrecht. Een Zionistische rabbi pleitte
er voor dat vrouwen stemreoht zouden heb
ben; maar onverkiesbaar zouden zijn in het
vertegen"woordigt)nd.e 'lichaam. .)e Askeiia-
zim-joden daarentegen protesteerden tegen
te intrede van vrouwen in staatszaken in
©enigerlei vorm als een aantasting van het
fundament van den joodsdhen godsdienst.
De oonferentle liep op niet» uit.
ETJTD-AFKIKA.
De vermeestering van Fordsburg.
Reuter-telegrammen uit Zuid-Afrika be
schrijven den slag om Fordsburg op Dins-
Generaal Smuts was me» rijn staf opge
steld op een punt van waar elk» beweging
geregeld kon worden.
He» eerst© kwartier onderhielden meeren
deels ds kanonnen te Brixton het bombarde
ment Daarna openden de kanonnen vlak bij
de stad bet vuur en bestreken het markt
plein van Fordaburg. De burgers rukten
langzaam en voorzichtig op en haalden net
ooraon nauwer toe. De infanterie bezette de
voornaamste straten In een kalmen, gcstadl-
gen opmarach en stelde de autos ln staat
telkens nieuwe troepen aan te voeren. Er
stegen rookwolken uit de stad op en een tijd
lang beantwoordden de rebellen het vuur
zwakjes. Duizenden non-oombattanten waren
gelukkig bijtyds weggevoerd, nadat de vlto-
gers strooibiljetten met een waarschuwing
erop hadden laten vallen. Aan het krijgsbe
drijf namen ten slotte tanks deel, o.a. een van
het kleine en vlugge model, dat in het laat
ste gedeelte van den Europeeschen oorlog
zoo goede diensten bewees.
YER6ENHMM5 STAfBN.
De legers.
De Chleago Trublne meldt, dat president
Harding bezig is met de opstelling van een
nota aan de Europeesche staten over de
quaestie van het naar huis sturen van de
landlegers. De president betoogt Jat het
dringend noodig is, daartoe over te gaan,
wil de toestand, waarin de wereld zich be
vind», verbeteren.
Groote brand.
Te Chioago heeft Dinsdag een reusachtige
brand gewoed. De schade loopt in de millioe-
Tien dollars. Heele huizenblokken zijn ver
nield en de viaduotspoor is op enkele plaat
sen zoo beschadigd, dat bet verkeer moest
worden gestaakt.
Twaalf maal getrouwd.
Te Indianapolis is Dinsdag zekWé
Mocrre in hechtenis genomen. Hij zou juist
in het huwelijk treden met zijn twaalfde
\touw Van de vorige zijn er nog verschei
dene in leven. Het was met dat trouwen van
Moore zoo druk gegaan, dat de man zien
zslfa ds namen van mevr. 10 en mevr.
meer wist te herinneren. Het stelsel van
Moore was om na een week van aange
naam huweiyksgeluk er van door te gaan
met de spaarduiten van het gedupeerde
vrouwtje.
Hoewel Moore die onder tal van ver
schillende namen getrouwd is zich no 11
niet best herinnerde, was deze dame (een
schooljuffrouw uit den Staat Indiana) beter
van memorie. Zij klaagde hem aan wegens
oplichting, want hy had haar 500 afhan
dig gemaakt. Moore werd gepakt en toen
leidde de eene ontdekking tot de andere.
One-step en fox-trot gereglementeerd.
By de Wetgevende Vergadering van New
York is thans een wetsontwerp aanhangig,
da», ter beteugeling van de euvelen der
moderne dansen, met zware boeten dreigt
tegen personen, die meer dan 06 passen per
minuut bij het dansen van een one-step en
meer dan 40 bQ het dansen van een fox
trot doen. Het wetsontwerp bepaalt, hoe de
dansers hun handen hebben te houden en
stelt vast dat de bewegingen zoodanig moe
ten zijn, dat „te groote gemeenzaamheid
wordt verhinderd". Wordt het wetsontwerp
aangenomen, dan zal ook geen jazz-muziek
meer gemaakt mogen worden, omdat naar
de wetgevers meenen, van deze soort muziek
een iminoreele invloed uitgaat
Het spookhuis ln Nlenw-Schotland.
Wij hebben onlangs iets medegedeeld om
trent een boerderij, waar het spookte, in het
district Amtigonirh van Nieuw-Schotland.
Het American Instituto of Psychologie»! Re-
rearoh zond er een expeditie heen, die ver
scheidene dageni in de boerderij vertoefde
zonder iets byronders op te merken. Deze
expeditie is nu op den terugweg, doch laat
zich over de resultaten van haar onderzoek
niet uit. Intusschen heeft een geleerde uit
Boston, Edward O'Brien, een oplossing aan
de hand gedaan. Volgens hem zouden de
geheimzinnige branden in de boerderij te
wijten zjjn aan draadlooze vonken tussdhen
de twee krachtige radiostations aan de At
lantische kust.. De spookboerderij ligt op een
rechte lijn tussohen die twee stations en er
zijn al meer branden op deze route gecon
stateerd.
Ds misdadigheid.
De correspondent van de „Daily News"
te New-York heeft de hand weten te leggen
op cyfers, die een beeld geven van den om
vang, die de misdaad over de twee laatste
jaren in de Vereenigden Staten heeft aange
nomen. Volgens deze cijfers zijn in 1921 voor
een waarde van niet minder dan 720,000,000
gulden gestolen. Er hadden 319 inbraken in
banken plaats en 136 beroovingen op straat
plaats, of elke 19 uur een inbraak of beroo-
ving. Het departement van de posterijen
raakte in 1921 door invallen in posttreinen
een bedrag van 15.000,000 gulden kwijt, doch
het totaal bedrag dat voor de posterijen te
loor ging bedroeg 90,000,000 gulden, of on
geveer het dubbele van de winsten der pos
terijen van vóór den oorlog. Postzegels ver
dwenen ter waarde van 24.000 gulden.
In 28 groote steden werden in 1920 30,046
auto's gestolen ter waarde van 86,000,000
gulden. Te Boston was het aantal diefstallen
in 1920 het dubbele van het gemiddelde van
de laatste vijf jaar. Te Washington is het be
drag der diefstallen gestegen van 700,000 gul
den in 1916 tot meer dan 2,400,000 gulden in
1920. Te Baltimore is het aantal diefstallen
verdrievoudigd.
Te Indianapolis kost de arrestatie van een
misdadiger aan de politie 36 gulden; te New-
York 206 gulden; te Youngstown en Ohio
400 gulden. Volgens schatting zyn er in den
staat New-York 80,000 beroepsmisdadigers.
Te Ghicago wordt hun aantal op 10,000 ge
schat.
In 1913 bedroeg het aantal zaken, da» op
afdoening wachtte, 9508; in 1921 bedroeg het
aantal 70,000. Van die aantal 80,000 aftrek
ken, die verband houden met overtreding
van het drankverbod, is de achterstand toch
nog verviervoudigd.
In 1916 hadden te Ghicago 160 moorden
plaats: in 1921 hadden er 352 moorden plaats
of bijna een per dag. In de «even jaren van
19121918 hadden er in den V. S. 50,877
moorden plaats.
Een adres van ds S. D. A. P.
Namens het bestuur vrn de 6. D. A. P.
hebben de voorzitter en de secretaris een
telegram gezonden aan de Derde Internatio
nale te Moskou. Het luidt, naar „Het Volk"
meldt, als volgt:
„Uit naam van de Hollandsche Socialis
tische Partij bezweren wij u het proces tegen
de sociaal-revolutionairen niet te beginnen,
voordat gelegenheid is gegeven aan de by-
eenkomst van de drie uitvoerende besturen
te Beriyn, zich rekenschap te geven van het
karakter der beschuldigden."
Uit het meubelmakers- en behaugersbedrijf.
Vanwege de Commissie van vertegen
woordigers van Werkgeversorganisaties in
de Meubelmakers-, Stoffeerders- en Aanver
wante Bedryven wordt gemeld:
Nadat in de vorige bijeenkomst de werk
gevers- en werknemersvertegenwoordigers
niet tot overeenstemming waren gekomen,
hebben zij ieder in eigen kring nog eens be
raadslaagd om na te gaan, of alsnog voor
stellen gedaan, konden worden die partijen
tot elkaar zouden kunnen brengen.
De werknemersbesturen hebben zich be
reid verklaard in hun lodenvergadering een
loonsverlaging van 6 van de geschoolde
en 10 van de routine-arbeiders te verde
digen, waartegenover een voorstel stond van
de werkgeversbesturen om de loonen van de
geschoolde arbeiders met 1015 te ver
lagen, en wel met 10 voor de volwassen
werknemers, geleidelijk stijgende tot 15
voor de loonktassen 2, 3 en 4 (jeugdige ar
beiders), terwijl de loonen van de routine-
arbeiders 4 ct. lager zouden zijn dan van de
geschoolde arbeiders. De maxiroum-Loonen
zouden 8 ct. hooger zyn dan de minimum-
loonen, zijnde 7 lager dan tot heden.
Als resultaat van de besprekingen' ijl
eigen kring deelden de werkgeversbesturen
schriftelijk aan de werknemersbeeturen me
de, dat zij bereid waren hun voorstellen in
dier voege te wijzigen, dat de loonsverlaging
voor alle loonklassen 10 zou bedragen en
voor de routinearbeiders 4 ct. minder.
Naar aanleiding van dit schriftelijk voor
stel had Donderdag 16 Maart- weder een be
spreking tusechen de werkgevers- werk
nemersbesturen plaats. De werknemerebe-
gturen verklaarden de voorstellen niet voor
hun ledenvergaderingen te kunnen verde
digen en ne langdurige discussies deden zij:
nadat zij afzoMderUjk daarover beraadslaagd
hadden, het voorstel de loonen te verlagen
met 6,9 voor de volwassen1 werknemers ln
Gemeentegroep I, loopende tot 7,7 voor
loonklasee 4. Voor de gemeentegroep II zou
deze verlaging loopen reep. van 64- tot
8,1 voor gemeentegroep IH van 6,4
8,6 en voor gemeentegroep IV van 6,7
9,8 De loonen van de routine-arbeiders
zouden 8 ct. lager moeten zyn.
Natdat de werkgevers nog eens afzonder-
Ujk over deze voorstellen hadden beraad
slaagd, werd aan de werknemers medege
deeld, dat zij deze voorstellen niet konden
aanvaarden en dat de werkgever» hun voor
stellen moesten handhaven.
Aangezien dus geen overeenstemming
'kon worden bereikt, zijn partij 3n uiteenge
gaan.
De werkgever» besloten bereid», zoo lang
geen overeenstemming bereikt 19, alle loo
nen. met 10 te verlagen en de maximum-
loonen met 7 welke verlagingen den 13en
Maart zyn ingegaan. Hierbij moet opge
merkt worden, dat in de groote steden over
het algemeen de maximum-locraen verdiend
worden.
Het schrikbewind in het bouwbedrijf.
Aan een artikel, dat de secretaris van den
Alg. NetL Bouwarbe idersbond- 'aan het „Han
delsblad" zond, is het volgende ontleend:
De Alg. Ned. Bouwarbeidersbond heeft
zich niet verzet tegen het aanvoeren van ar
beiders uit Limburg en ook niet op eenigerlei
wijze aangespoord tot het verwekken van
stagnatie in dit verband. De Bond heeft wèl
oegrepen, dat een solidariteitsstaking ge
proclameerd werd voor het op het werk be
houden van een zoogenaaimden brutalen tim
merman.
Ter verklaring van deze zonde diene net
vol'gende: Op een dag, volgende op eer. nacht
waarin 'het geijzeld had, waren een tweetal
timmerlieden bezig met het met de hand op
trekken van balken, benoodigd voor bet leg
gen van de tweéde 'balklaag. Dit hoogst ge
vaarlijke werk, gevaarlijk wijl de muren glad
waren en beneden de afgrond gaapte, moest
met de meeste behoedzaamheid geschieden
Qp een gegeven oogenblik ziet- een Ln de na
bijheid arbeidende mdteetaar, dat er ongeluk
ken dreigen te gebeuren, zoo etr niet onmid
dellijk wordt bijgesprongen. Derhalve snelt
hij -ter hulp, en helpt de timmerlieden bij het
verwerken vasn -huin balk. Op dit moment
komt een der firmanten, de heer L. van der
Schaar, op het werk, gaat aan het uitpakt- -n,
omdat de metselaar aan de balklaag mede-
helpt. Gevolg: een. woordenwisseling tus
sohen paitroon en arbeiders, waarop een der
timmerlieden onmiddeliyk ontslag krijgt we
gens brutaliteit De timmerman, welke hier
op zijin gereedschap wilde gaan inpakken,
ontmoet den onderbaas, welke hem naar zijn
werk terug zendt met de woorden: „Ik gelast
je weer aam het werk te gaan."
De man ging aan het werk en.de heer
L. van der Schaar ontbood politie om den
timmerman van het werk te verwijderen.
Van schrikbewind gesproken!
Dit verwyderen was echter niet noodig; de
timmerman was verstandig genoeg eigener
beweging het werk te verlaten. Zyn mede
arbeiders gedoogden evenwel niet, dat op
zulk een schandelijke wijze tegen menschen
werd opgetreden, welke niet wen-schten dood
te vallen.
Tweede gevolg: Een verzoek aan den heer
Van der Schaar, den timmerman weer aan te
stellen. Toen dit afstuitte op onwil by den
patroon, wend. bet werk neergelegd, w ijl de
arbeiders er voor bedankten onder een derge
lijk schrikbewind te werken.
O. i. zeer terecht. Wil men ons dit als een
zonde aanrekenen, men ga rijn gang. Ieder
onbevooroordeeld zoensch echter zaï het op
treden van 'dezen patroon ui et goedkeuren,
waar hier de waarde van een menschcnleven
werd onderschat.
Tot slot, wij zouden een uitgebroken con
flict niet erkennende, tooh adhter de syndi
calisten zyn gaan staan in dit door hen uit
gelokt oonflict.
Daarover dit.
Wy staan niet achter de Federatie, doch
ook niet achter de firma Van der Schaar.
De syndicalisten beletten onze menschen
te werken, zoodat wij hen als «molesteerden
■jen zekere uitkeoring geven. Men mag dit nu
steuaien van de Federatie noemen en moge
lijk van ons eiflehen, dat wy onze menschen
dwingen desnoods onder politiebescherming
het werk by de firma Van der Schaar weer
op te vatten, maar dat weigeren wij zeer per
tinent, daar voor ons niet vast staat, dat de
firma Van der Schaar tot het nu bestaande
oonflict niet zelf aanleiding heeft gegeven.
Deze firma heeft n.1. by de syndicalistische
arbeidsorganisatie zeer sterk den indruk ge
wekt, dat naast arbeiders van bulten Amster
dam óók leden vin de syndicalistische orga
nisatie zouden worden te werk gesteld. Deze
worden echter geweerd, terwijl met het aan
stellen van nlet-iAmeterdamme rs wordt door
gegaan. Waar zoo de zaken staan, weigeren
wij naast de firma Van der Schaar te gaap
staan en tegenover Amsterdamsche arbei
ders, welke óok rocht op arbeid hebben.
Dienstweigering.
Het bestuur van de Vereeniging van Socia
listische Predikanten hleeft een adres gezon
den aan de regeering en. de iweede Kamer,
waarin wordt gevraagd';
lo. uiit artikel I van het ingediende wets
ontwerp op de dienstweigering te schrappen
de beperking van godsdienstige en zedelijke
motieven; en wel op de volgende gronden: ten
eerste, omdat de overtuiging, dat men om des
gewetens wil, zich niet mag leenen tot de
militaire voorbereiding voor den stelsel-mati
gen modernen Oorlog, nog niet behoeft in te
sluiten het beginsel der geheele weerloosheid;
terwijl een dusdanige overtuiging, dat het
stelsel van militarisme en. oorlog behoort
plaats te maken voor Volkeronbondsrcoht en
ontwapening, een niet slechts .politieke",
maar zedelijke overtuiging is; ten tweede,
omdat- zij, die ter wille van zulk een overtui
ging de militaire dienst zoudien weigeren,
daarmee reeds tot de verzwarende bepalin
gen van art. 4 zich zouden verplichten,
gezwegen van de vraag, of deze verzwaring
noodzakelijk en het verschil tusschen een
zes- on twaalfmaandache verlenging redelijk
is en dus niet gracht kunnen worden tu t
staatsgezag en de door dat gezag opgelegde
plichten, door zulk een daad te bestrijden.
2o. te bepalen, dat de-commissie, die de
bezweken van de dienstweigeraars zal hebben
te r> -h-meken. niet of «Jtmns niet overwe
gend worde samengesteld uit beroepsmili- Kj,'!'1'bevoUmg ht-T,
tairen, of ambtenaren van1 het ministerie van n /,A>n hier. -w-aar
oorlog; terwyi ln haar vertegenwoordigd moe-
ten zijn personen, die geaoht kunnen worden suüOc een w,
de zedelijke Idealen der dienstweigeraars
zooal niet te deelen, dan tooh te begrijpen en
te waardeeren.
Australische kaas en andere vreemde
artikelen.
Men schrijft aan de ,jN. Rott. Crt.":
Na de Australische boter begint nu ook de
Australische kaas in de winkels van Rotter
dam haar intrede te doen, om met de Holland
sche te concurreeren in een nog iets gunsti
ger verhouding wat dien prijs betreft dan de
boter. Het is, gelijk die boter, een goed' pro
duct, dat op de lange reis enkel verbeterd ia,
omdat belegen te zijn voor kaas een deugd is.
Te Londen Js de Australische kaas al lang
aan de markt. Daar voert men het voedsel
heen uit zoo wat alle landen- van de wereld
tot OMneesche eieren toe. In de -groote
winkels, Department stores", kon men. In de
afdeeHing levensmiddelen sedert jaren Gor
gonzola uit Italië, Gruyères uit Frankrijk en
Zwitserland, Brie, Roquefort, enz. zien liggen
naast kaas uit Canada en Australië. In beide
landen heeft men zich zelfs toegelegd op he»
nabootsen van Bngdsche „home made"-soor
ten als Cheddar en Cheshire. In elk geval, de
Australische kaas, die een zwak Gruyères-
smaakje heeft, is heel goed, heel wat beter
dan de Hollandsche lapjes-kaas-kwaliteit, die
men voor denzelfden prijs krijgt.
Ook uit 'landen met lage wisselkoersen
komen nu tweernde gasten 'over onze gren
zen. Zoo vondien wij' in een en dienzelfden
winkel hier ter stede Italiaanse!» doperwtjes
in blik. „Pise'lli al Naturale", afkomstig van
een fabriek bij Turyn van een naaimlooze ven
nootschap tie Napels, Duitsdhe blikgroenten
en -vruchten van Brunswijksche asperges af
tot appelmoes toe, Oostenrijkschen witten
wijn, waarvan een merk ,jSteiriwein", gelijk
de echte, in flessoben met den „Boxbeutel"-
vorm, en -Zuidafrikaanschie jam in blik.
TENTOONSTELLINGEN.
(Nadruk verboden).
Men schrijft uit Amsterdam:
Miauw! Mi-aau-aauw! was de vorig» week
de kreet in het Paleis voor Volksvlijt Dat is
te. zeggen in dat deel van het Paleis waar
vroeger de groote of concertzaal gevestigd
was en die de laatste jaren voor allerlei ten
toonstellingen wordt gebruikt. Miauw
miauw! klonk het uit Ide rayons van de expo
sitie, want de tentoomgestelden waren dit
maal de liefste onzer huisdiertjes, de iniepies
de poesjes en welke lieve naampjes ze nog'
meer mogen hebben. Er zijn natuuriyk reu
zen-exemplaren en dwergjes, prachtige ango-
^rans<'^e €n Spaanache, rood-oogige en
dijvke krulstaarten. Heel het kattenras is ver-
twenwoordigd, uitgezonderd de „kamerkat-
jes die laten zioh niet in hokjes opsluiten
evenmin als sommige Jdatjes, die men niet
zonder handschoenen kan aanpakken en die
eerst goed zullen gaan „spinnen" als de ver
kiezingsstrijd in vollen gang is. Ik houd- van
poesjes, ik beschouw haar valeahheid als
legendarisch, mijn wieg werd al bewaakt door
een grooten cyperschen gesneden kater, die
op 21-jarigen leeftijd overleed. Ik heb een
poes in mijn tuin begraven, ik heb levens
groot© foto s laten maken vain <mijn „Janus"
die mij eens in de bo&schen van Laefcen bij
Brussel was nageloopen en mij tot in Neêr-
land s hoofdstad volgde.
Ik interesseer rny dus persoonlijk voor het
huisdier poes, .maar zou het toch niet ge-
h aagd hebben de aandacht myner lezers voor
deze kattententoonstelling gevraagd te heb
ben, als Ik eigenlijk niets andere te zeggen
had, zoodat mijn ge-miauw dus maar als een
aanloopje moet worden beschouwd. In die
tentoonstelling-zaal van het Palels hebben
wy ai heel wat tentoonstellingen versleten.
Een aapjes tentoonstelling, een -bakkers ten
toonstelling, een hygiënische tentoonstelling,
een electrisohe tentoonstelling, een kapper»
tentoonstelling, een reclame tentoonstelling
ja wat niet al. Het succes van al die tentoon
stellingen js naar verluid', matig geweest. Er
was een zekere oategorle Amsterdammer»,
die zich voor een of andere vak-tentoonstel
ling Interesseerde. Het best heeft geloof ik
nog de vergunning expositie geloopen, daar
kwamiien „kasteleins" uit het heele land voor
over (al was het dan ook niet in1 drommen).
Om een aanleiding te hebben eens een paar
lagen naar Amsterdam te gaan. Doch over
het algemeen zyn deze tentoonstellingen -
hoe goed men die bedoeld had parodieën
geweest op werkelijke tentoonstellingen, èa
«at betreft het voor alls bezoeken geëxpo-
Wat „bezoek" betreft, vreemdelingen kwa-
ïï?n?r °iet voor over, (en ze hebben gelijk).
En de Amsterdammer nlet-vakman, die er
een keer zyn entrée geofferd had, liep er bil
oen tweede Paleis-expositie niet in. Laten wil
beginnen met te zeggen: elke expositie ln
het Paleis is ten doode gedoemd. Een ten
toonstelling moet groot -en universeel zyn -
Paleis-tentoonstellingen heb
ben hetzelfde op haar geweten als bet rekke
lijk onschadelijke kwakzalversmiddelen: al
deden zij op zichzelf geen 'kwaad, ze hielden
remedie tegen waaraan Amsfcer-
h l j al v00r den 00r,o8 zoo groote
behoefte had: een wereldtentoonstelling. Een
!en^nifl in 0011 kan be weinig
erscheidenheid btëden om honderdduizend
den, iaat staan millioenen te boeien. Zondert
men de paar vakmensohen uit, dan heeft een
^!Si een tentoonstelling ln
n uurtje afgekeken. Zelden is er ook iets
mÜJo00! ^er Intoressant is, „de shows" zyn
meerendeels pure reclame-uitingen of nog
erger Waterlooplein-etanetjes, waar men aan
hT? vast^ho:,d,>n om een of andï
prulletje te koopen. Diegene die zijn 60 cents
S!'™kt 4an ni(d geheeHen
onrechte van een geldklopperij en raad ieder
af naar zoop tentoonstelling te gaan. En ik
wat Amsterdammers en Ne-
derlaMers aardig aan liet vergeten zyn wat
eigenlijk een tentoonstelling is....
♦f<!Lrme*n "teonderlng maken voor ten-
toonstelhngen in Provinciale plaatsen, vaar
s zomers dei groot-stedelingen, aangelokt-
door de echoone omgeving, eenige dagen of
weken verblijf houden. Daar kan zooVb*
soheiden miniatuur tentoonstelling nut he£
hen, en aanleiding rijn voor bezoekers om
ditmaal, inplaat» van naar Arnhem, naar Nij
megen te gaan, of omgekeerd. Voor do w
feS^vS'^twü,:', w
'»n v- fynde en moderne kermis) een groot
<j„r nIt, 0,..rrl>»llt ,i, i°
v»v o-zjuik: «en r.t>n
toonstelling inet andere oogen, dan wanneer
deze bij hen thuis wordt gehouden. Als het er
maar gezellig toegaat en druk Is, vinden ze
het voor Z. al heel aardigu 28
Nederland in het algemeen en Amsterdam
ln het bijzonder sniacht al jaren naar een
wereldtentoonstelling, zooals in 1910 in Brus
sel en zooals ook hier in 1888 is gehouden.
Later nu 80 jaar geleden-- vond deze een
.wat minder goede, maar toch nog dragelijke
oopie in de tentoonstelling voor Hotel- n
Reiswezen. Van een algemeen© wereldten
toonstelling is na dien tyd geen sprake meer
geweest. Over de Entoqpen, hita's gh
ta'a, die wy versleten hebben, is TwygeQ h,,t
beste. Een goede tentoonstelling levert enor- I
me voordeelen op voor een stad. Vis het ten-1
toonstellings-terretn uitgebreid is, ©r ho..fd- I
en bij gebouwen verazen, er afdeelinjK zyn
voor alle landen en allerlei bedrijven k
place des attractions, een stad van hier t© 1
de nooit of weinig geziene venmak"iijkh©4BR
niet ontbreekt, men in stede van het nu
wat afgezaagde Oud-Holland een of imeeor ty
pische stadjes laat bouwen, ais men zorgt,
dat door -breedheid van opoet vreemde expo-
santen zich gedwongen gevoelen mee'te doen,
begrijpende, dat millioenien daar een kijkje
zullen komen nemen, is het succes verzejK
Het succes van de onderneming, .ja.
daar gaat het imy niet om. Op zichzelf b"h<*
deze geen directe winst op te leveren, 'fy
entrée en andere (kosten moeten zoo laag m©.,
gelijk gesteld worden. De hoofdzaak is, da»
er veel bezoekers komen en deze tevreden
zijin. De vreemdelingen biyven toch-niet enkel
op-de ten toonstelling!, zy (bezoeken de rest au- I
rants, bevolken de hoteL», de theaters, doen
hun inkoopen by allerlei winkeliers. Ieder B
profiteert er van. Een groote stad-, die het
voorrecht heeft een wereldtentoonstelling te '1
herbergen., wachten gouden eeuwen. Wel 1
spreekt men van een sterke reactie, die alrjjd II
die actie opvolgt, dodh dat is ver overdreven. 1
Natuurlijk, er zal zoo'n jaar na een tentoon- *j j
stelling belangrijk minder omzet wezen dan j
het vorige jaar, maar vergeleken met het jaar
voor de tentoonstelling; zal het misschien .9
heel wat beter rijm.
Al de Amsterdammers hribben de beste har- 1
inneringen aan 1883, zonder hittere nasmaak. 9
En heel het land profiteert er direct of indUM
reet van als in- Amsterdam een wereldten toon-B
stelling gehouden wordt, yatuurlqk die ste-'.enB
of dorpen in de eerste plaats, die op handig»
wyze des vreemdeflings aandacht op zich we-B
ten te vestigen.
Wanneer er zoo'n stroom van activiteit,B
van ondernemingsgeest door onze nationale^
aderen ging vloeien, zouden vele moeilykhe-B
den al spoedig zaj-n opgelost. Het aantal ho-fl
tels en restaurante zou worden uitgebreid en 1
de nieuwe zwiden biliyker prezen -bereken
dan thans het geval is. De groote restaurants
in de groote steden (Den Haag en Rotterdam 1
vooral), geven thans reeds daartoe het tee
ken. De provincie-hoteliers, die de O.W. nog
in het hoofd hebben, dubbele pryzen en niets
meer op de ontbyttafel, zouden snel mee moe
ten nolens voiens.
De Nederlandsche Spoorwegen zouden door
lage tarieven meer een instelling van alge- j
meen nut iraplaats van monopolistische af.
nerserij worden. Daar zou de Minister en
achter hem de Kamer wel voor zorgen. Avsi
grands maux les grands rémèdesl Ned«w^
land in het algemeen, Amsterdam in het bij
zonder is erg ziek. Een krachtig middel alleen
kan genezing brengen.
Amsterdam is nu erg groot. Aan den Am- 1
strildyk (Plan Zuid) liggen enorme terrein®»1™
braak. Als de helft bebouwd was. behoq»
Ie woningnood al' tot het verleden. Op de
andere helft zou men een prachtige wereld
tentoonstelling kunnen zetten. Wat d< -erstfl
voorwaarden voor succes is, een zeer uitge
breid terrein, per edeotrisahe tram zear ge
makkelijk en goedkoop te bereiken, maai au
het waarborg en exploitatie-kapitaal. Als tnea
er eens een aantrekkelijk gemaakte remJa*
obllgatleleenlng voor uitgaf! -Als dez» door
hooge premies werkeiyk aantrekk©' ijk
gemaakt, kan men overtuigd zyn, o* Wil
lloenen van zulke obligaties zouden uwé»
geplaatst en het kapitaal in korten tyd
was.
Laten wy hopen, dat ds Ne-'©riindiWh* or«
dernemingsgeest ons Amsterdsm Nxnerv
korten tyd nog eens de gouden eeuw
wereldtentoonstelling sohenke ■- lnplaata
van het ge-miauw, <lat eenige dagen gelede
ln het Paleis voor Volksviyt werd gehooi^^™
luchtvaart,
TV _l*chfltt*-Lan« In Amerlkc
gebrarht ^un©" heeft het berlchl
u de Patenten van de Duitaoh»
S f.n6eP 'V"rf Sohütte-Lsii'Z verkocht
e.°° ffroote Amerlkaansabd lucht-
verkeer mJf1!00 °ulianlMtl® vnn luch*t|
leem te T 1 tichepen van 't „Starre-sy»
komst waardcor in de
~^fhte^ Ulleilde °°k transatlantlKj
neut „I stand zullen komen, Bi
2J 241 ®en iyü New York-CtoicJ
worden geopend.
>6 luchtschepen zullen op een groote *1
inde Vereenigde Staten gebouwd worde®
»Vossi«che Zeitung" schryft Nt»
ann, dat aan de waarheid van bovenstaa*
bericht wel niet getwqfeld kan vordej'
8 insr waren er onderhandelingen
dien aard gaande. Neumann is echter g^
zins over dezen verkoop to spreken en M
zeer benieuwd hoe Gehei^
Schütte by zyn terugkeer deze zaak voorde'
mtsche volk zal kunnen verantwdj^^H
Iet Hhld. teekent hierby aan:
T f6 me1 het eerste Sff*
P dat een inhoud -
20000 kubieken meter werd op (2
Üi1 «&}L0u^en; Gedurende den oorlof
en, 1(5 S. L. luchtschepen geleverd ,^lr0n
jppelin 89), welke meerendeels slechts
het )osteiyk gevechtsfront werden ge jie
De grootte der luchtschepen wies al "n
jaren tot 56.000 kub.Af. (S. L. 20). Juirfgj
deze luchtschip-werf begonnen was hot
ten geraamte door een alluminium-bm*ntJ
stelsel te vervangen, kwam de w
sl and en daarmede het einde van den j
Huweiyken van kinderen.
Volgens een officieele statistiek ztlr
durende het jaar 1920 in de Ver. Staten
jongens en 12.634 meisjes van den 'oe* Yï
van vijftien jaar in het huweiyk g/tr®X'
Dat deze huweiyken niet steeds duur
?yn geweest biykt uit het feit dat sinds J
82 jongens en 499 meisjes van dezen
tjj«f wdeerom gescheiden ztfn.
timt »at»rtiappy. Deze ondsnamiitf
