tuurlljk de kwestie van de Straaitbelaating
overwogen worden. Blijft dus over de navor
dering van 95.000, dienstjaar 1921. Dit
dienstjaar wordt straks afgesloten en het zal
waarschijnlijk zijn, dat wij op dit dienstjaar
een tekort zullen krijgen, omdat de belasting
nog lang niet volledig binnen is.
De heer Schoeffclcnbarger «preekt van
een moroeien nliloht. Het gaat niet aan een
deel van ben, die nog niet aan bun wettelijke
verplichtingen voldeden, vrij te «tellen ton
ko«to van do anderoa
De heer Grunwald spreekt van 60.000 fo
rensenbelasting en van afschrijving wegens
vertrek. Maar het eigenaardige is, dat deze
kohieren zijn opgemaakt na afloop, van het
dienstjaar. Nu zegt de heer Grunwald', dat
er de ingekomenen uit Indië tegenover staan.
Dat is maar voor een klein deel het geval,
zooals spr. nader uiteenzet. De nieuwe Ge
meentewet schrijft voor, dat de primitieve
kohieren vóór gaan en in tweede instantie
de forensenbélasting komt. Van die./50.000
forensenbelasting zal praktisch een belang
rijk deel af moeten.
De heer Grunwald zeide de cijfers moeilijk
te kunnen contróleeren. Dat verbaast spr.,
want ze staan in het jaarverslag der ge
meente.
Naarmate het te heffen bedrag stijgt, stijgt
ook het percentage der oninbare posten. Er
zal een groot vraagteeken bij die 15 moe
ten -komen; het zal wel hooger worden. Een
belangrijk bedrag aan kapitaalaaaislagen zal
tnoeten worden1 verminderd. Ook de inkom
sten van vele vissehers zijn niet na te gaan.
Het College heeft gemeend de praktijk van
het laatste jaar te moeten nemen. Het ver
baast spr. van den heer Grunwald deze rede
neering te hooren over dit surplus van 2 torn
Of nu dit over is dan wel het bedrag zooais
B. en B. dit ramen, het beteekent een te
goed op de begrooting en er zal dus een
verlaging van de belasting plaats hebben,
even goed als het nadeelig saldo van den
heer Grunwald toen hij wethouder was moest
verhaald worden door deze belastingverhoo-
ging. Dat geschiedt dus automatisch. De
heer Grunwald als oud-wethouder had dit
toeh behooren te weten.
De heer Grunwald zal het College geen
verwijt maken, hetgeen spr. dankbaar con
stateert. Spr. wijst op de gemeente 's-Herto-
genibosch, die na de vaststelling van haar
kohier tot de ontdekking kwam 2 ton te wei
nig te hebben geraamd, Zwolle daarentegen
5 ton te veel, Er is eeni gebrek aan samen
werking tusschen de rijks- en gemeente
colleges. Als de heer Grunwald hier gezeten
had, was hij niet met dit percentage geko
men!. Immers, de heer Gtr. meende, dat de
Inkomens zoo veel lager zouden worden. De
heer Grunwald had 't percent age dus zooveel
hooger geraamd. Spr. herinnert aan de con
ferentie t usschen sur. en de heeren Doedens
en Nypels, die het percentage wilden op
voeren! op grond van den achteruitgang der
inkomens. Het resultaat is juist andersom.
En de heer Grunwald zou, ware hij wethou
der, niet voorgesteld hebben 10 te ver
lagen, maar dit percentage hebben aange
houden. Daarom frappeert spr. de logica
va»n de heeren Grunwald en Bok.
De heea* Van Breda wees op die schijnbare
tegensteling tusschen de voorstellen van
B. en W. Spr. -zet dit uiteen; de oorspronke
lijke raming was meer globaal opgezet. Als
ei* niets in 1920 was getbeurd, hadden wij
kunnen volstaan met f263.000, maar de
groote werkeloosheid deed dit bedrag ver
minderen. Spr. wijst er op, dat In 16 maan
den het bedrag van 1.150.000 moet worden
opgebracht, d, 1. voor de 12 maanden nog
919.000. Nu zeggen de heeren: gij zult wel
1 of 2 ton meer ontvangen.
Laten we de gemeente fellclteeren met dit
optimisme, waaruit zou blijken, dat de Inko
mens zeer gestegen zijn. Dan zouden wij dus
over den berg heen zijn. Maar spr. is (niet zoo
optimistisch en zegt: wacht eens het resul
taat af van de nieuwe aanslagen, die zijn op
gemaakt door anderen dan onze eigen amb
tenaren. Als me» nu besluit, zonder verdere
positieve gegevens, het percentage te ver
minderen, en het resultaat was dat wij weer
tokort kwamen, zouden wij voor scholen
bouw eto. -het volgend jaar onverbiddelijk
met verhooging komen van belasting. Én
oin hot nadeelig saldo van dit jaar te dek
ken, zou de belasting oog meer opgeschroefd
moeten worden. Spr. wijst er mot nadruk op,
dat men niet te optimistisch moet zijn.
De heer Grunwald: De heer De Zwart
had kunnen zeggen, als txtoe gegevens juist
waren, zouden we met bet overschot onze
belasting Verminderen, en had al het andere
achterwege kunnen laten. Spr. I« nog vol
strekt nh-l optimistisch gestemd, en wijst
Otp den strijd gevoerd bij het vaststelion van
het '|>«roentage. Noch het Ooi lege, noch ook
de Baad kon weten dat zouln groote verhoo
ging van salarissen zou plaats hebben. Als
wotnoudor van financiën neeft spr. de zaken
steeds zoo pessimistisch mogelijk beschouwd
om daardoor te trachten tot optimisme te
komen. Niemand heeft kunnen voorzien, dal
de bedragen bij het Kijk zoo veel gemakke
lijker te innen zouden zijn. Vroeger onttrok
ken velen zich aan Ibelastingbetalen, dat kan
nu niet meer en' dat verhoogt den post aan-
tnerkelijk.
De aan spr. verstrekte gegevens van in
gekomen personen leidden tot zijn vergelij
king. Ook de getallen van de forensenbelas
ting handhaaft spr.: hij meent, dat. zijn- in
lichtingen beter zijn dan die van den wet
houder.
De heer De Zwart heeft 's Bosch en Zwolle
genoemd. Deze laatste plaats heeft ook het
percentage verlaagd' en gedeeltelijk 'gebruikt
voor de bedrijven.
Uitvoerig gaat spr. nog zijn becijferingen
na; als B. en W. de 194.000 voor het vol
gend jaar in mindering willen brengen, is
spr. tevreden1; dan had het heele betoog ach
terwege kunnen blijven.
De heer Van Breda heeft gesproken
over het verschil van 213.000, dat men
bruto over heeft van het kohier, en zet dit
nogmaals uiteen. Daarbij komt dan nog in
50.000 forensenbelasting. Spr. acht de be
schouwingen) van den wethouder over de on
inbare posten wat te pessimistisch. Spr. wil
het voorstel doen, als B. en W. niet zeker
zijn van het surplus, dat. zij eerst een onder
zoek doen naaT de reclames. Dan zullen de
cijfers wel anders luiden en spr. wil gaarne
afwachten.
De heer Schoeffelenberger is hei
eens met den heer De Zwart. Men spreek;
van 213.000, maar dat is bruto. Men krijgt
eerder 20 oninbaar dan 15 wat de heer
De Zwart zegt is juist.
De heer Bok constateert, dat de heer De
Zwart zijn betoog niet heeft bestreden. Spr.
komt neer op de eerlijkheid van 't spel. Er
is een te hooge rekening Ingediend en dat
moet teruggegeven worden. Dat is billijk.
De heer DeZwart weerspreekt dit. Het
frappeert spr, dat de heer Bok hiermede
bi) dit College komt, terwijl in 1920,1919 on
ook 1B18 telkens te voel op het kohier stond,
Waar is toen uw voorstel geweest om torug-
£vo? Er bleek op die rekeningen een tekort,
t hiermede moest worden gedekt.
De heer Grunwald verwijt spr. te lang |e
zijn .geweest, maar vergeet, dat er vier spre
kers te beantwoorden waren. De heer Grun
wald heeft zijn inlichtingen uit een eerste
bron, die meer waard' is dan spr. opinie, naar
hij zegt. Spr. gaat na wat hieromtrent in de
forenaenwet staat. In gevallen dat men in
verschillende gemeenten woont, geldt de op
merking van den heer Gr, doch niet voor
onze gemeente. Men is hier b.v. voor 12
maanden op het kohier gebracht, en men
betdalt rniaar b.v. voor 1 maand, terwijl het
gezm dan niet voor forensenbelasting in
aanmerking komt. Er blijft praktisch van
die forensenbelasting weinig over. Spr. zet
uiteen, dat nog heel wat reclames zullen ko
men uit Indië. In Ang. 1920 was de salariee-
ring van het rijkspersoneel vrijwel volledig
bekend' en spr. heeft dit aangevoerd als inid-
del van stijging. De mogelijkheid is voorts
niet uitgesloten, dat de dienst voor 1921 op
papier met een tekort sluit. En dat wordt
dan op de begrooting van 1923 gebracht. Als
inderdaad het bedrag, dat meer wordt ont
vangen, groot is, zullen B. en W. het voor-
deelig saldo op papier voor 1923 overbren
gen. De heer Grunwald was bang, dat wij
dit geld zouden gebruiken voor allerlei doel
einden. Afgezien van de intenties van het
College, dat hieromtrent geen enkele symp
tomen vertoonde, Is dit toch nog aan Is Raad»
beslissing. Als de Raad dan het percentage
wil verminderen, zal het College niet tegen
werken. Het voorstel-Van Breda moet spr.
ontraden.
De Voorzitter stelt voor de discussies
te sluiten-.
De heer Van Breda stelt voor de be
handeling aan te houden .teneinde van de
rijksbelastingen nadere gegevens te ver
nemen.
De heer De Zwart: Op zichzelf is daar
niets tegen. Mpr dan wbrdt de zaak niet af
gewerkt en bij de gemeentenaren blijft wel
licht iets hangen omtrent do mogelijkheid
van terugbetaling, on dat werkt zeer funest.
Men kan dus niet beter doen dan haar thans
afhandelen.
De heer Van Breda wil een eventueel
voorstel in petto houden.
De Voorzitter merkt op, dat thans in
de .gemeente de menechen al rekenen op
terugbetaling, waarvan niets komt. Het is
dus niet wenschelijk bij hen nog langer ver
wachtingen op te wekken, die niet verwezen
lijkt kunnen worden.
De heer De Zwart wijst er nog op, dat
op de kohieren de bruto-bëdiragen altijd hoo
ger geraamd moeten worden dan ontvangen
zal worden. Het blijkt in de praktijk steeds
noodzakelijk veel af te schrijven.
De Voorzitter merkt nog op, dat de
toezegging aan Ged. Staten imzake een op
brengst van 1 millioen alleen betrekking
leeft op den begrootingspoet. Er is geen
sprake van, dat we een eventueele hoogero
opbrengst niet zouden mogen gebruiken.
De heer Van der Veer zal voor het
voorstel-B. en W. stemmen. Spr. gelooft ook,
dat er veel reclames zullen komen, do kapi-
taal'saanslag is door den inspecteur te hoog
geraamd. Het volgend jaar zullen we nog
wel meer in de misère zitten, dus Is het wel
goed een reserve te hebben.
Het voorstel-Van Breda wordt niet onder
steund en komt dus niet in stemming.
Hiermede is dit punt verder afgehandeld'.
Voorstel tot reorganisatie van het open
baar lager onderwijs.
Hieromtrent is nog ingekomen, een adres
van de afd. Helder van den Bond1 van Ned.
inderw. om adhaesle. De afd. van het Ned.
Ondorw. Genootschap vraagt daarentegen
aanhouding, omdat hierin het georganiseerd
overleg niet is toegepast. Voorts Is nog ter
tafel gekomen oom anoniem «ohrijlvon van
den volgenden inhoud;
Bij de besprek Ingon tn onzen raad op
Hl fisdag 80 Mei j.L. )s op grond van finan
cieels overwegingen het reorganisatieplan
van 't Lager Ouderwijs, door B. un W. inge
diend, verdedigd.
Ér werd betoogd, dat splitsing van onze
groote stadsscholen in 't belung was onzer
igomoento-flnuiuetëu. De groote suhool zou
zoo duur zijn.
Om het tegendeel aan te toonen het vol
gende:
De scholen in onze gemeente, die werko-
HJk duur zijn In onderwijskrachten, ztjn de
kleine school te Huisduinen, de kleine Chris
telijke school te Koegras en School 8, deze
laatste door hare kleine lokalen. Deze drie
scholen toch vragen elk op ongeveer 20 leer
lingen 1 leerkracht.
Voor de kleine buitenscholen is hieraan
niets te veranderen, maar voor School 8 ligt
het geval anders.
Bij instandhouding der ongesplitste groote
scholen is eene reorganisatie mogelijk, waar
bij de dure school 8 geheel verdwijnt
Ter toelichting het volgende:
Onze Openbare stadsscholen zijn bevolkt
door de volgende aantallen leerlingen:
gesplitst wordt, dan zullen «tl. zonder de
klassen te overladen, de volgende plaats
ruimte bieden:
School 8 14 klassen
„4-12
6-14
6 14
7a— 12
7b- 0
640 tot 610 leerl.
N
n
w
450
640
640
450
180
540
500
610
640
270
aanhangige plannon acht apr. het thane niet d?0 S
wonwohcluk do reorganisatie door te voeren. van_deze hoofden var aoomeqm K 1 on-
School 8
466 leerlingen
4
488
6
430
6
449
7a
405
7b
182
7
480
Totaal 2900
Hiervan gaan volgens opgave van 't Be
stuur der Vereeniging: „Laat de kinderkens
tot MU y komen" 250 leerlingen naar hunne
nieuwe Christelijke School, terwijl bij eene
onlangs gehouden telling bleefk, dat ongeveer
200 R. K. kinderen op dit oogenblik de Open
bare school bezoeken.
Zijn dus de nieuwe R. K. scholen klaar,
dan zal het aantal leerlingen der Openbare
scholen dalen tot 2900 leerlingen 460 leer
lingen 2460 leerlingen.
Dit aantal vermeerdert weer met 6 X 85
leerl. 210 leerl. van het 7de leerjaar en
wordt dus in totaal 2660 leerlingen.
Stel nu, dat geen der Openbare scholen
Totaal 2700 tot 8160 leerl.
Voor 2660 leerlingen Is dus in alle ruimte
E laats op de 6 bovengenoemde scholen en
chool 8 aan de Hoofdgracht kan alzoo ge
heel verdwijnen. En dit is noodig, want van
die eene school komen niet minder dan ne
gen, zege negen leerkrachten, geheel voor
rekening van de gemeente.
Wordt ons Openbaar Onderwijs op boven-
staanden voet georganiseerd, dan komt het
kleinst mogelijk aantal leerkrachten voor re
kening der gemeerttefinanciën.
Uit bovenstaand -betoog blijkt,
dat het reorganisatieplan van B. en W. te
vervangen is door een ander, dat
eerstens voor de gemeente buitengewoon
goedkoop is,
ten tweede niet breekt, met een beproefd
onderwijs-systeemdat hier ter stede op na
tuurlijke wijze gegroeid is,
terwijl ten derde elke bijzondere bestem
ming voor één of meer scholen, zoo goed als
in 't systeem van B. en W. mogelijk blijft en
School 8, geheel ontruimd, vrij komt voor el
ke mogelijke bestemming.
Waar de Lager ©nderwijswet 1920 zóó
staat gewijzigd te worden, dat bovenom
schreven reorganisatie mogelijk wordt, zou
het geen daad van wijs beleid zijn, op dit
oogenblik een reorganisatie in den geest
van B. en W. te forceereni
De reorganisatie van ons Heldersch La
ger Onderwijs dient dus uitgesteld, tot de
tekst der Wetswijziging bekend is.
De heer Schoeffelenberger vraagt
of de splitsing noodig is en wat die koet.
Spr. haalt bedoelde circulaire aam, die ge-
•schreven is door vakliui, en waaruit blijkt,
dat school 8 feitelijk overcompleet wordt.
Kan daarin dan niet de Handelsschool ko
men en' deze school* worden ingericht voor
achterlijke kinderen, vraagt spr., die overi
gens door buitengewoon rad praten uiterst
slecht te volgen is. Spr. wil de zaak aan
houden.
De heer H e ij b I o k bespreekt de opmer
king van den heer Baak in de vorige verga
dering, n.L, dat het zoo lang gelede» was,
dat de Commissie van Bijstand er zich niets
van herinnerde. Hij laakt dit gezegde. Spr.
herinnert zich zeer goed de besprekingen,
die gehouden zijn niet met de onderwij
zers, wel met de hoofden van scholen. Voor
on» i» de zaak al wat laat in plaats van te
vroeg. De heer Schoeffelenberger wil de
finantieele zijde van het vraagstuk eens on
der de oogen zien. Dat vraagt een sociaal
democraat, althans een die er voor doorgaat!
De heer Schoeffelenberger bespreekt hel
anoniem pamphlet, maar de Bond van Ned.
Onderwijzers gaf een. heel ander advies.
De Voorzitter interrumpeert spr. en
zegt, dat bedoelde oirculuire afkomstig is
van de hoofden van scholen. Althans op de
aan spr. gezonden circulaire staat, dat een
aantal hoofden zich akkoord verklaren ten
opzichte van het aantal kinderen hunner
school, in de circulaire vermeld.
De heer He ij blok: Ons protest gaat
daartegen, dat deze zaak weer verdaagd
wordt. Spr. bespreekt voorts het adres van
de Vereeniging Volksonderwijs, die even
eens verdaging verzoekt. Voor een zoo be
langrijke kwestie aoht spr. dit niet wensche
lijk. Spr. komt nu op de bijlage en meent, dat
de redactie ten opzichte van de toelating tot
de H. B. S. niet gelukkig is, omdat die aan
leiding zou kunnen geven tot de meening
alsof B. en W. standenscholen willen. Uit
voerig behandelt spr. verder de bijlage, on
wijst op de uitlating in het adres van Volks
onderwijs ten opzichte van de standenscho
len. Uitdrukkelijk 1» gesproken op de verga
dering over het niet weiisobclljke daarvan.
Nu wordt de zaak krachten» de uitlatingen
in de bijlage ln do richting van standen-
soholen gedreven.
Spr. vraagt maar aanleiding van de plan
nen ten opzichte van de Handelschool of er
sprake ie van overname door de gemeente
on vraagt zooveel mogelijk krochten uit de
gemeente «elf te betrekken.
Hesumeerende meent spr., dat teder die
hot goed meent mirt het onderwijs de voor
dracht ven D. en W. behoort te aanvaarden.
De heer Hok l« het eens mot de ojxmer
kling, dot de voordracht te laat ifl het geding
la gebracht. Dat is volkomen Juist nu de wij
ziging van het l.o. ons boven 't, hoofd hangt.
lOr In vert gedaan voor het omlnwlja de laat
Mto jaren, en terecht, maar gezien de wy*l
ging, die («is boven het hoofd hangt., meent
spr., dat het boter Is te wachten op de nieu
we plannen.
Er wordt gesproken om drie scholen In
to richten voor voortgezet lager onderwijs,
Waarom kaïn dit niet op Iedere school? Spr.
zou willen, dat tot het 4e leerjaar overal het
leerplan gelijk was, en van het 4e jaar af
opleiding voor hooger onderwijs. Men kan
bij zeer jeugdige kinderen nog niet zien wat
er in een kind steekt, wel bij het 10e jaar.
Spr. meent, dat vastgehouden moet wor
den aan de halfjaarlijksche verhoogiugeni,
instede van de jaarlijksche en zet dit nader
uiteen,
Spr. meent, dat de voorstellen van B. en
W. in het nadeel van het onderwijs zijn.
Den heer Grunwald spijt het, dat geen
gevolg is gegeven aan spr. verzoek in den
vorige» Raad om uitstel, en verwijst naar
het art. in het „Handelsblad". Het is een
zeer belangrijk artikel. Ook de Raad in Am
sterdam heeft de reorganisatie voorloopig
uitgesteld. Spr. meent, dat de a.s. wetswijzi
ging daaraan wel niet vreemd zal zijn. De
14-kiassige school' zal, naar spr. ter oore
kwam, weder hersteld worden, omdat de
huidige regeling te duur wordt. Ook is spr
verzekerd, dat het ambulantisme zal worden
hersteld, en dan zijn dus de hoofden van
scholen de reserve-onderwijzers. Wij hebben
hier thans 6 ambulante hoofden en 8 reserve
onderwijzers. Spr. wijst hierop, omdat in de
bijlage staat, dat de reorganisatie is geschiet
in overleg met de hoofden van scholen. Nog
een maand geleden zijn' de hoofden ge raad
pleegd en hem is gezegjd: aan de reorganisai
tie moogit gij niet tornenl Twee jaar geleden
stond het reorganisatie-plan evenwel nog in
de kinderschoenen. Spr. meert, dat van hei
plan niet veel terechtgekomen is. Waar de
minister 'geïnterpelleerd is en 'gezien de
wensoheiflk de rcorganlsat
De heer Borkert interrumpeert .mij driftig
en vraagt: heeft het adres van den Bond van
Onderwijzers dan geen waarlde? Ja, M. de V
mot 10 tegen 9 stemmen en een groot aantal
blanco werd besloten dit adres tot den Raad
te richten. Het komt spr. voor, dat het voor
deel v«n deze plannen niet zoo groot is. Waar
school 8 verdwijnt bestaat de mogelijkheid
die school to bestemmen voor Handelsschool
pn voor zwakzinnigen. Ook kan spr. mee
gaan met het voorst el-Bok om niet jaarlijk
sche, maar halfjaarlijtoohe verhoogingen te
blijven houden.
Resumeerende wil spr. de reorganisatie
liever aanhouden.
De' heer Zondervan zal eenige op
merkingen maken. Spr. heeft een school
hoofd gesproken, die volstrekt geen verant
woordelijkheid nam voor dit anonieme stuk.
Een houding als thans wordt ingenomen
door sommige hoofden van scholen, acht spr.
te laken, eni wijst op enkele uitlatingen in
dit stuk, waarvan hjj de onjuistheid aan
toont. Wij moeten de Kleine scholen hebben
voor ons onderwijs.
De heer Van L o o kan zich in veel ver
eenigen met het door de heeren Grunwald
en Heijblok gesprokene. Is er wel voldoende
overleg gepleegd? vraagt spr. Er was een
vaag plan gemaakt.en het werd voorgelegd
aan de hoofden. In de vergadering van de
onderwijzers heeischte verwarring: men be
greep de zaak niet, en vond het niet wen
schelijk te stemmen voor deze zaak hangen
de een voorgenomen herziening. Men weet
toch wel uit de geschiedenis van het parle
ment, dat er tusschen de begrooting door
ook wel wetten worden gemaakt.
De heer H e ij b I o k Als het verslechte
ringen zljm!
De heer Van L o o repliceert en hand
haaft zijn meening.
Mevrouw Van der Hulst: De Voor
zitter heeft twee stukken voorgelezen, maar
dlit schrijven, dat gedrukt is, is niet voor
gelezen en verschillende raadsleden ontvin
gen het niet.
De heer Borkert: Wij hebben het niet
gehad.
De heer Van Breda: Wij hebben ons
nooit in de onderwijsdebatten gemengd, om
dat wij liever in de gemeenteraden geen
Tweede Kamertje wenschen te spelen. De
vorige week zijn eenige bedragen genoemd
door den Voorzitter. Thans is een schrijven
dorwïjs behoorden voor te staan en die thans
de kinderen als een hoop ateenen op elkaar
willen stapelen.
Op deze woorden vanden wethouder ont
staat eengeweldig rumoer. De heer Bok
Interrumpeert luid eni heftig; de voorzitter
hamert, andere leden sohreeuwen tegon el
kander.
De heer De Zwart, voortgaande, be-
spreekt verder de voorstellen van B. on W.
Halve leerjaar. Dit is een punt, dat al lang
beslist is. Waar jaarklassen zijn is het on
derwijs beter dam elders.
Reorganisatie is nadeelig voor onderwijs
en finantiëm, zegt de heer Grunwald. Deze
wil dus 14 onderwijzers plus een hoofd, als
Ht hem goed begrijp. Het resultaat is dan,
dat steeds de gemeente een onderwijzer meer
moet betalen, dan bij dit plan, zooals spr.
uiteenzet. Terecht heeft de Voorzitter erop
gewezen, dat deze reorganisatie met 1 Stipt.
Wist moet zijm. Tot zoolang hebben wij
ontheffing. Wil mem nu wachten, dan betalen
wij van 1 Sept. af de overcomplete onderwij.
zers plus de hoofden.
De standenscholen. Er is er thans een: de
Hoofdgrachtschool, door een bizondere
schoolgeldheffing. Vain 1 Jan. 1922 af wordt
het schoolgeld voor alle scholen gelijk. Dus
de standenschool is vervallen. Het argument
bevreemdt spr., er komen thans drie scholen
voor H. B. S.-opleMing.
De heer Bok: Dat Worden dan standen
scholen.
De heer De Zwart: Men krijgt thans
ien wedijver tusschen de onderwijzers om
hum school zoo goed' mogelijk) te maken; er
•itaat hen niets meer hn den weg. Dit is feite
lijk het zwaartepunt voor de reorganisatie:
een stimulans voor den onderwijzer.
De heer Tlelrooö zal na de uiteenzet
ting van den wethouder zich niet verzetten,
vraagt of in de bedoelde vergadering dit re
organisatieplan Is besproken, dan wel een
ander.
De Voorzitter zet uiteen, dat in hoofd
zaak het plan-De Zwart is geaccepteerd.
De heer Grunwald protesteert tegen
de wijze waarop de heer De Zwart over de
hoofden van scholen sprak. Dit is geen duik
bootaanval, het is eenvoudig een beantwoor
ding van verschillende vragen. Men mag
verwachten, dat dit ernstige mannen zijn,
die liefde voor het kind koesteren, en wij
mogen veronderstellen, dat zij beter dan do
rondgezonden en de hoofden van scholen "Commissie van Onderwijs op de hoogte zijn
stellen zich blijkbaar alleen verantwoordelijk
v oor het daarin genoemd aantal leerlingen
ïuuner school. Nu blijkt, dat volgens deze
lecijfering èn de Hoofdgracht èn de van
Galenstraat over zijn. Spr. wenscht gaarne
daarover inlichtingen, anders liever tegen
over deze cüfors die van het Ooilege.
De Voorzitter merkt op, dat ln den
Raad meer tegenstanders zijn dan voorstan-
dersè. Spr. beantwoord de verschillende op
merkingen.
Georganiseerd overleg. Spr. citeert oen
schrijven van Juni 1020, waarin de hoofden
en ouderwijzers uitgenoodigd worden tot een
conferentie met de Qommiaaie van Bijstand.
9 Jan. 1921, toen spr.' reeds de afdeeiing On
derwijs bad. zijn de hoofden van scholen
uitgenoodigd. Het resultaat van de bespre
kingen is Opgezonden aan den inspecteur
van het lager onderwijs, en in een vereenig-
de zitting is een definitief plan als dat ter
tuf ei ligt, opgesteld.
standenscholen. Is er één school in dit
plan, die bevoordeeld wordt. Alleen, men
maakt de scholen naar behoefte van de be
volking, er komen er thans 8 die voor H. B.
S, opleiden, dat aantal kan men uitbreiden
desverkiezond, maar leder kind kan er op
komen. Volgons Kon. Bosl. moeten ln de 5o
en (Je kl. voor de H. B. S. 1 eene andere op-
elding zijn voor enkele vakken. Er ls hier
maar één H. B. 8., die tonslutte niet meer
plaatsen kan. Er zijn maar 10 16 leerlin
gen, die er feitelijk iaarlllks opkomon voor
einddiploma, zooula de praktijk uitwijst. Do
rest kon gevoeglijk op de mulo-school blij
ven. Van standensoholen li thans geen
sprake.
Handelsavondschool gem. school.
Do beer ileyhlok vraagt naar den bo
venden weg.
Gemeentelijk personeel aanstellen. Spr. ia
er voor. maar ln de conferentie werd gelegd
dat de belangen van het onderwijs niet
mochten In gedrang komen,
Als de bil geruchte gcmeldde wllnlglpgeu
van de wet werkelijk dertien doorgevoerd ko-
meu se voor onze gemeente te laat. WH heli-
ben alle kosten al gemaakt daarvoor. Als wü
nu niet doorsollen, moeten we met allerlei
veraiï(leringen wachten en komt o.a, de tlan-
dslsdagsehool ln 't gedrang.
Heroenskeuse op fOe jaar. die de heer Bok
ter sprake bracht, ls onzin evengoed als op
het fle jaar. Het zou er niet beter van wor
den. Gelijkheid tot de 4e klasse komt thans.
De heer Grunwald wil de 14-klasslge
school herstellen. Zonder ambulantisme acht
spr. dit veel te bozwuurlllk, Juist bfj ufortui f-
flng van het ambuluntisme krijgen we klei
nere scholen.
De heer G ru n w a 1 d: tk heb ook niet ge
sproken van afschaffing van ambulantisme.
De Voorzitter beantwoordt nog de
andere sprekers. Voor half jaarlijksche k^s
sen is iets te zeggen, maar de voordeelen
voor de heeljaarlijkache zijn groot.
De heer De Zwart bespreeikt dé finan
tieele zijde. Allereerst de kwestie van het
georganiseerd overleg, dat nog onder spr.
wethouderschap plaats had. De reorganisa
tieplannen waren zóó tijdig ingediend, dat
zij behoorlijk konden worden besproken,
geen enkel amendement werd ingediend
alleen twee onderdeelen werden aangehaald
n.1. de kwestie der m.u.Lo.-school en het
schoonmaken der lokalen. Dat is er thans
uitgebleven om redenen door spr. nader
uiteengezet.
Het georganiseerd overleg heeft dus
plaatsgehad, er werd geen enkele opmer
king gemaakt, ook niet tegen de kern van
het huidige voorstel. De heer Staalman zei-
de: lk hoor niets omtrent het ambulantisme.
I >at was toen al 'besloten en nu komt men op
het laatste oogenblik met een duikboot-
aanval. Men had tijdig èn in den Raad èn
in de pers kunnen ageerem, dan had er een
prae-adviee op kunnen komen. Men heeft
alle tijd gehad voor de indiening van dit
nieuwe plan. Het zou tegen 's Raad's pres
tige zijn, hier thans op in te.gajjn.
Nu* verdedigt de heer Grunwald de hou
ding dezer schoolhoofden, die alle mogelijke
gelegenheid hadden het reorganisatieplan te
van het onderwijs.
Het past het College niet op deze wijze
over een hoofd te «preken; dat mag wellicht
een raadslid doen, niet een wethouder. Het
iijn toch onafhankelijke ambtenaren en men
kan ze niet heeiemaal ondergeschikt maken.
Een ernstig woord, van protest tegen 's wet
houders woorden wil »pr. doen hooren.
14-klnssige school. Men kan niet aanne
men, dat iemand die pas voor de klas staat,
zoo goed les kan geven als een ander. Daar
voor is ambulantisme noodig; ook voor in
vallen bij ziekte eto.
De heer v a n O s zal vóórstemmen, vraagt
of nu ten opzichte van de Handelsschool de
inspecteur niet over een jaar of zeo om een
nieuwe school komt
De heer de Zwart vraagt het woord
voor een persoonlijk feit
Spr. heeft het papiertje, dat verspreid ls
een duikbootaanval genoemd en de heer
Grunwald heeft gemeend daarin een aanval
te doen op spr. en hem het recht te ontzeg
gen dit te critlseeren.
Spr. protesteert daartegen. De heer Grun
wald draalt de zaak Juist om. WD hebben
den hoofden van scholen de hand van het ge
organiseerd overleg toegestoken en zij heb
ben er zich mede veroenlgd. Als men nu lot
een andere meening komt moet daarvan toch
kennis worden gegeven aan het Collego.
Maar dat doen z© niet. In de vergadering
iting men aocoord, on buiten de vergadering
zendt men aan enkele raadsleden, niet aan
uilen, nu dit schrijven. Dat de heer Grun
wald uoh daarmee voreenlgt ls Juist van
dien heer onbegrijpelijk, omdat do beer
Grunwald toch ook vóór bot georganiseerd
overleg Is.
Bpr. heeft dus volkomen terecht de uit
drukking gebezigd.
D# lieer Behoef felen.beraer Is aan
gevallen door den heer Heylilok, die heiu
nogal scherp aanviel en o.a. het woord so-
elaal-di niorraai. bealgde. Weet de beer Boy-
blok wel wat dat woord beteekent? Toen spr.
naar den Haad ging wa» hH van plan te
gen te «temme&i na de uiteenzetting vau den
heer de Zwart zal zpr. vóórzteiiimen.
h«^tt!i! r rllidyiblük fr oi>« dat de
liter Nelioeffulonberger nogal vau zich doet
«preken door schrijven ln net openhaar.
-o j ,pF' Riuoegso, dat du hoor Soh.
iL 'v dwmdweg tnruukoerend Is.
,.T' boorltlsoort hot dat do hoer Van Loo
blijkbaar zoo weinig van de zaak afweet, en
protesteert or tegen, dat men lu tien Itoud
Iw.mlJ1! houding aannoumt dan ln de
oomiaalevorgadcrlngon.
rvP® Vij0rziVer ,)eantwoordt den hoer
?L£°k towlDe d® testte van het
overleg. Ook spr. was verbaasd over do clr-
culaire van de hoofden. Den heer van Os
Amt^ld* spr., dat in Juli eene oonferentie
ulo Jï? Handelsdagschool gehouden
LïïSS1 Van TW- De school is
v u i an 06,1 nieuwe bouwen zal
voorloopig wel geen sprake zijn.
anmf heer aQ Lo° constateert, dat de
zaak voor hem een warboel is. Er is uu
nog een deel van de onderwijzers zelf tegS
w4irif)rganlSatie. ®F* Brtooft niet dat dit
schnjvtm; als een duikbootaanval moet be-
sriitr*6pr-uw"00
van B* en W* ™>ndt aango
vrvmw V o8?11 4 hemmen. Tegen me-
Ttet Hukt en<te hoeren Grunwald,
Rok en van Loo.
Wordt vervolgd.
N. VTexels Eigen Stoomboot-Onderneming.
Zomerdienst Ingaande 1 Juni 1922.
Op werkdagen:
Vertrek Texel: 0.— vjn., 11.— vjn., 2.40
n.m., 6.80 n.m.
Vertrek Helder: 0.16 van,, 12.— rum. 8L—
mm., 6.46 mm.
Op Zon- eni feestdagen:
Vertrek Texel: 0.— v.m., 11 v.m., 5 80 n.m.
Vertrek Helder: 8.46 vjn., 12 njn., 0.45 non.
Onderwijs.
n
9$
99
99
99
99
99
99
99
