Cor Staalmans
ADVERTEERT
HELDERSCHE
COURANT
HET MEEST GELEZEN BLAD
TE HELDER
EN OMSTREKEN
Faillissement L VAN KOOTEN,
IN DE
„Oranje Harmonie-Kapel".
Des Zaterdags
Maafidag 28 Augustus
Faillissement der Hl Heldersche
Yisch- en Krabbenmeelfabriek,
een nette Loopjongen.
Inplaats van Vrl|dag 26 Augst.
verplicht* Repetitie. Hel Bestuur.
Wegens vscsntle is de
Boekbinderij GESLOTEN
van 26 AUGUSTUS tot
4 SEPTEMBER.
LOUIS VAN DER KRAAN,
Langestraat 79.
Leeraar in de
Engelsche Taal,
voor 2 uren per week. Rijks-
salarisregeling.
Binnenhaven 3.
Peter Union transport, ean zware
BUITENBAND f4-
ZAKLANTAARNS,
complete LEDIKANTEN
KOOPJE-
„De Vroolljke Grammofoon",
Adressen op
Advertentiën, welke
aan ons Bureau te be
vragen zijn, worden
voortaan om
4 uur
verstrekt.
Onder góón voor
waarde kunnen adres
sen van
nummers
worden gegeven.
worden na 9 uur
geen advertentiën
aangenomen. -:-
Benzol als concurrent van Benzine.
jfr ,jf 'At *B"
Den 81en Augmtns hopen p
onge geliefde Grootouders 6;
W. VERHAGEN
J en i|
H. VERHAGEN-KAMP,
kunne 20-Jarlgi EchtvirsenU
ging te herdenken
J Dat zy nog lang gespaard
mogen biyven is de wensch Ik
van hun liefhebbende Klein-
1 kinderen,
Dirkje Makelaar
en
i Vroüwtjk Been.
Helder.
Smidstraat tl.
Te koop TEGELI voor
PLAATSEN en POORTEN.
Adres: JOH. DIENAAR,
Ede Vroonstr&at 26.
gevestigd te Koegras, gem Helder.
v Bjj ^yonnis van de Arrondisse-
ments-Reehtbank te Alkmaard.d.
22 Augustus 1922 ia de N.V. Hel
dersche Visch- en Krabbenmeelfa
briek, gevestigd te Koegras, gem.
Helder, verklaard in staat van
faillissement, met benoeming van
den E.A. Heer Mr. A. M. LÉDE-
BOER, lid der Rechtbank, tot
Rechter-Commissaris en van
ondergeteekende, advocaat en
procureur, te Alkmaar, tot Cu
rator. De Curator,
Mr. C. A. DE GROOT
Alkmaar, den 22 Augustus 1922.
KantoorNassauplein 41.
arbeider te Texel.
By beschikking van den E.A.
Heer Reckter-Commissaris is be
paald, dat:
le. de schuldvorderingen by
den Curator moeten worden in-
gediend vóór den 17 September
1922 en
2e. de verificatievergadering
zal worden gehouden in het
Gerechtsgebouw te Alkmaar, op
Woensdag den 4 October 1922,
des roormiddags ll'/j ure.
Mr. L. van Lookeren
Campagne,
Curator.
Alkmaar* 21 Augustus 1922.
Kantoor Breedstraat A 10.
Aan de Handelsavond
school vaceert de betrekking
van
Sollicitatiën bl] den Heer J.
DELGORGE, Hoofdgracht 65.
Inlichtingen bij den Directeur:
Havenpiein 21a.
0.-0. K. M. vraagt f 100.—
k 10 pCt.'
Brieven onder Nr 721, Bureau
van dit blad.
Te hnur Zlt-Slaapkamers,
voor 1 of 2 personen, met of
zonder pension in gezin zonder
kinderen.
Adres Eramastraat 1' 6.
Gevraagd net BUROFRWOONHUIS,
huurprys f 6.— k f 7.— p. week.
Brieven fr. onder Nr. 719, aan
het Bureau van dit blad
VERLOREN (Zondagi: een
zilver HORLOGE met ARM-
BANDJE. Terug te bezorgen:
Gravenstraat 80.
VERLOREN: een BANKBILJET
van 180.—Terug te bezorgen
tegen goede belooning.
•Adres: Tulpstraat 1 (Tuindorp).
Jonge vrouw, 26 jaar, biedt
zich aan voor alle werkzaamheden
o. a. winkel- of buffetjuffrouw,
hulp in de huishouding, enz.
Brieven onder Nr. 712, Bureau
▼an dit blad.
Gevraagd een flinke WERKSTER,
voor Vrydags en Maandags.
AdresJanzenstraat 6.
In rustig gezin biedt zich aan
net MEISJE van buiten, 26
jaar, om de vrouw des huizes
in alles behulpzaam te zyn, liefst
met huiseiyk verkeer.
Brieven: Boekhandel EGNER,
Helder.
Gevraagd
Adres: Boekh. DÜINKER,
Spoorstraat.
Te koop 3 HUIZEN iu de
KEIZERSTRAAT Nr. 10, 12 en 14,
naast elkander. 16 M gerelpreed-
te Ook aikonderiyk.
AdresJ. KIKKERT,
Koningdwarsstraat 69
Te koop direct van eigenaar
een mooi BURGERWOON
HUIS, staande MIDDENSTR. 50.
Direct te aanvaarden, voor
biliyken prijs.
Adres: Bureau van dit blad
Te koop jonge KIPPEN, HANEN,
EENDEN. SLACHTKIPPEN en KONIJ
NEN, by: BREMER, Woonark,
Fabrieksgracht.
Wegens plaategebrek te koop
een prima HEERENRIJWIEL
met KETTINGKAST
Adres: 2e Schagendwarsstr. 2.
TE KOOP,
aan de Hertzogstraat en spoedig
tevaanvaarden:
De mooie en oolled gebouwde Hul
zen. Van alle gemakken voor
zien.
Het Woonhuis met Werkplaats aan
- de Waagstraat Nr en 10. Met
6 weken te aanvaarden.
Onder-Officier zoekt KAMERS,
met kost, liefst by geen vakver
huurders. Brieven onder Nr. 725,
Bureau van dit blad
Korp.-torp.m. zoekt
Zit-Slaapkamertje.
Brieven onder Nr. 724, aan
het Bureau van dit blad
Officier zoekt
gemeubileerde KAMERS.
Brieven onder Nr. 723, Bureau
van dit blad.
Te huur gevraagd een klein
BURGERHUIS of ongem
KAMERS.
Brieven onder Nr. 727, aan
het Bureau van dit blad.
Aangeboden, tegen 1 Sept
een nette, gem. Zit- en Slaap
kamer met Keuken.
Adres: Bureau van dit blad.
HUUROVERNAME aange
boden op lsten stand alhier.
Brieven onder Nr 728, aan
het Bureau van dit blad.
Jonggehuwden zoeken ongem.
KAMERS, met gebruik van
KEUKEN.
Brieven onder No. 726, aan
het Bureau van dit blad.
Te koop Grammofoon met 36
nummers, épotprye f 37.50.
Adres: Nieuwstraat 10.
Te koop een net Heeren
rijwiel met beste Torpedonaaf,
Tasch en Pomp. Zeer billyk.
AdresWilhelminasraat 78
Een mooi Huis Piet Heins'traat
Nr 1. Met 2 weken te aan
vaarden.
Een mooi, leegstaand'Burgerhuis
De Ruy terstraat Nr. 66
Te koop jonge KIPPEN, SLACHT-
HANEN, KIPPEN en KONIJNEN.
Adres: C. VLAS,
Basstraat 42.
Te koop mahoniehouten
Linnenkast, f 20 en Kapstok.
Adres: Bureau van dit blad.
Te koop KLOEK met 7 KUIKENS,
8 weken oud, voor f 7.
Te bevragenBur. v d. blad
Te koop een Kruidenierszaakje
met aanverwante Artikelen, voor
biliyken prys.
Brieven onder Nr. 720, Bureau
van dit blad.
Een leegstaand Huis 1ste Vroon
straat Nr. 104.
Direct te aanvaarden bet mooie
Huis Koningdwarsstr. Nr. 41
Hetzelfde is ook gestoffeerd
te koop.
Nog enkele mooie Huizen op zeer
aannemeiyke voorwaarden.
Inlichtingen b\j den Makelaar:
P. BREGMAN,
Loodsgracht 22.
Bnitenbanden, Hevea Supra 4.75
Binnenbanden, Hevea 1.50
Een prima binnenband roodjl.75
Zware pakdragers achter) 0.80
Zware veetpomp met slang O.tO
Kaars-, Carbid- en Electrische
RIJWIELLAMPEN.
Zwaar vern. koperen
kaars!amp f S 75
Zwaar vern. koperen
carbidlamp f 4 25
Bnily electr.imagneet)lamp f 9 50
Bandafnemers 3 voor f '1.10
Pendaalrubbers 4 voor f 0.35
Prima rijwielolie f0.25
Witte vasseline f0.20
Prima GASSLANG p. M.f0.45
bellen, elementen, draad, con
tacten, ind apparaten, motoren
2 4-, 6- en 220 volt., serie
lampjes 14- en 16 volt, ens., enz.
Wegens faAisement te koop
met Sprlngveeron. Prijs f 21.—.
Te bezichtigen
Molenstraat 148-150.
Te koop een KINDERWAGEN.
Prys f 22.60.
Adres: Piet Heinstraat 67
Te koop een beste HAND
WAGEN op VEEREN.
Adres: H. HEEMAN,
Achtergracht Z.Z. 19.
VACUUM-WASSCHER te koop.
Te bevragen2de Goversdwars-
straat 12 na 6 uur).
Te koop gevraagd gebruikte
RAMEN voor Kippenren. Tevens
aangeboden twee 2-persoons Ledi
kanten, f 3.— per stuk.
Adres: 2de Vroonstraflt 22.
Te koop Sin zoo goed als nieuwe
Kinderwagen, merk .Brennabor".
Te bevragen: Sluisdykstr 127
Te koop voor spotprijs «moet
weg) een In goeden staat zijnde
Kinderwagon, 4) mud Klppengrlt en
1 B-pita Baaoomfoor, byHebbikk,
Sluisdykstraat 143 Spoorhulsi.
Te koop gevraagd 2de-hands
MEUBELEN, BOEKEN enz
Adres: J. VISSER,
Wagenstraat 7.
Te koop het zeer mooie
WOONHUIS aan de BINNEN
HAVEN 1.46, naby de Bassinbrug.
Dadelyk te aanvaarden.
Adres: Weststraat 52.
Qroote partij opruiming Platen,
k f 0.40. Pas ontvangen pracht-
numm ra van Louis Morissoh,
80 c M. plaat. Grammofoons
en Pathéfoons, bespottelyk
lage prijzen.
Hartenstraat 2,
by de Vlachmarkt.
Dlreotle „HELD. CRT".
t
Burgemeester en Wethouders van
Helder maken bekend, dat door
hen aan de Maatschappy tot
Detailverkoop van Petroleum „De
Automaat" te Rotterdam en hare
rechtverkrijgenden vergunning
ls verleend tot oprichting van
een patroiaum-opilagplaata te Juli-
anadorp op het perceel kadastraal
bekend in 8ectie C. no. 6812,
onder de volgende voorwaarden
a. De bergplaats moet geheel
van steen gebouwd, van een
O.lu M. onder den beganen grond
gelegep dichte steenen of be
tonnen vloer en van een afdek
king van gewapend beton voor
zien worden.
b. Alle kozynen, deuren en
luiken moeten van yzer gecon
strueerd en het deurkozyn van
een verhoogden steenen dorpel
voorzien worden.
o Aan de bovenzyde van
minstens twee wanden moeten
ventilatieroosters groot 12 X 22
e.M. aangebracht worden.
d. In de bergplaats mag uit
sluitend petroleum bewaard wor
den in gesloten fusten van hoog
stens 200 Liter inhoud of in ge
sloten kruiken of flessehen, welke
op een houten roosterwerk op
0.10 M. boven den vloer geplaatst
moeten zyn.
e. Het overgieten van de pe
troleum mag alleen geschieden
tussehen zoniop- en ondergang.
f. In de bergplaats mag geen
vuur, licht of gloeiende voor
werpen aanwezig zyn en daarin
mag niet worden gerookt.
g. In de onmiddeliyke naby-
heid der bergplaats moet steeds
een hoeveelheid zand van 1 M.'
met schop aanwezig zyn om by
brand als blusehmateriaal te
kunnen worden gebezigd.
h. Aan de voorzyde van het
terrein langs den openbaren weg
moet een bord geplaatst worden,
waarop met olieverf in letters
van 10 g.M. hoogte geschilderd
de woorden„Petroleum-opslag-
plaats".
1. In de bergplaats mogen
niet meer dan 60 vaten, elk van
200 K.G. bruto gewicht en uiet
meer dan twee hoog aanwezig
zyn.
j. De inriohting moet binnen
zes maanden na d>eekenlng
der vergunning gereed en door
of vanwege ons goedgekeurd
zyn.
Helder, 22 Augustus 1912.
Ford en rijn spoorweg.
Henry Ford, de bekiendie autofabrikant,
blééf t, gelijk) iwij indertijd. Hebben gemeld,
In Maart ,vtan bet "vorige jaiar den Detrolt-,
Toledo- en Ironton Spoorweg, die eên lenigte
had "vfln 700 KjM., aangekocht om ivoor rijn
fabriek de zekerheid <van een goede spoor-
verbinding te hebben. De exploitatie van
dezen spoorweg door Ford geeft belangryké
en leerrijkie bijzonderheden, waarover de
„Zeitung des Verein. Deutscher Eisenbahn
Verwaltungen o.m. het volgende schrijft:
Oif het Tord/s bedoeling is geweest, de
wereld te laten izien, wat men imet rijn arbei
dei»- en loonsysteem op spoorweggebied kan
bereiken, weten wij niet. maar-bet is een feit,
dat een nadeelig saldo van 8 106.000 in Fe
bruari 1921 reeds in April dLa»v. was veran
derd In een winst van ongeiveer 802.000.
Het iroordieelige saldo is daarna voortdurend
gestegen. De imiiddelen, welk» Ford heef) ge-
bmiikt om dat te bereiken, rijn: le. vermin
dering van de tarieven; 2e. verhooging van
de Loonen; 8e. heit meer productief maken
van de arbeidskrachten.
Hat meeste opzien heeft Ford gewekt met
zijn loonpolitiek. Hij ging van het beginsel
uit, dat men een tevreden kring van perso
neel moest hebben, dat vast in dienst rij oer
maatschaippy bleef.
In een tijd, dat van staastwege het loon
der arbeiders 'zoodanig werd vastgesteld, dat
b.v. de minste arbeider 81 2.06 per dag ont
ving, terwijl het hoogste loon, bjv. ivoor een
maoliifntet, 8 bedroeg, voerde Ford een mi
nimum loon van 0 fn. Verschillende groe
pen ontvingen eiveniwel aanzienlijk meer.
Zoo kregen b.v, machinisten, bh «en ar
beidsweek van 48 uur, een maandloon van
876.
Bij de regeling van het werk werd er in
het bijzonder op gelet, het werk te vereen
voudigen, een betere sajmieniwerkthg tiuasohen
de verschillende groepen ite vericrijgen en
alle tuasohenpersonen, die (maar eenlgsrin*
gemist konden worden, uit te schakelen.
Hij het overnemen van den npoonweg door
Ford 'waren er 2788 iman fn dienst. Dit aan
tal werd reeds binnen enkele maanden ver
minderd tot 1826. De Invoering van deni 8-
'Urigeni arbeidsdag was oonaaak, dat er ten
slotte 1822 anan in dienst waren- Vooral werd
■vereenvoudigd bet onderhoud van Idem weg.
wat men hoofdzakelijk door ploegen van 3
■man Det verrichten» In de werkplaatsen werd
de arbeid zoo ingedeeld, dat men met 60 pot.
van de vroeger» klachten hetzelfde' werk kon
«verrichten als vóórhelen»
nd.er de leiding ivan Ford ging dadelijk
het (verkeer vooruit, terwijl jurist in dien tyd
bij de andere spoorwegen achteruitgang viel
waar te nemen. De ontvangsten liepen op
van 1 oent per ton en per mijd tot 1.88 cent.
In Juli 1921 legde Ford aan de autoriteiten
van Olilio een tarief ter goedkeuring voor.
dat een vermindering van 20 pet. op de be-
staandp tarieven beteekenide. In dit geval
kon hy dat gemakkelijk doen, omdat hij zelf
een ®eer groot vervoerder was op andere
■sooonwegen, die door izy'n voorbeeld werden
gedwongen eveneens hun tarieven te ver
togen. Hetgeen hij derhalve op eigen spoor
weg door de tarieSverlaging minder ontving.
Spaarde hij uit op de door hem aan andere
spoorwegen betaalde vradhten.
Fond "is van tmeenlQg, dat een spoorweg
evengoed e^ni. bedrijf is als een fabriek, en
de bekwaamheid welke tot het leiden van
een fabriek noodig te. zal ook voldoende zijn
otn imeit succes een spoorweg te exploiteeren.
De mtensch speelt, zoowel in de fabriek als
op den spoorweg, eén hoofdrol, en het komt
er nu op ean, hem goed te behandelen en
den juisten man op de juriste plaats te
2et9en."
Het blad, waaraan het bovenstaande is
'ntleend, voegt hier nog aan toe, dat In
1 tops de toestanden andere zijn dan btf
Ford1, maar dat mem tooh niet kam ontkennen,
dat er een kern van waarheid in de opvatting
van Ford ligt»
In een overzicht, welke de „Uheaniker
ZeiL" geeft van de Clh'eimiache Industrie in
Nederlland, vermeldt dit blad,, dat de beide
teerdistiLLeerdierjjm hier te laüde haar be
drijf wel zouden stop zetten, indien niet de
contracten, welke zy met de gasfabrieken
hebben loopep, haar dwongen tot afneming
van het door de fabrieken geproduceerde
.teer, ten gevolge waarvan dat teer moest
worden verwerkt om ergere veriieizen te
voorkomen.
Wellicht is dit bericht e enigszins aange
dikt en moet het meit een korrel zout worden
genoten, doch zooveel is wel zeker, dat de
toestand voor dit bijproduct der gasfabrie
keij verre van rooskleurig is, meldt het eer
si» nummer van bat „Maandblad v. G. W.
en ÉL"
De prijs, (welken de fabrieken thans be-
somunen, is zoo laag gedaald, dat anten meer
verdient met het In eigen bedrijf gemengd
met ookesziftsel onder de vuren op te stoken
Daarom moet men alles, wat dienen kan
om het bedrijf op te fleuren, met ingenomen
heid begroeten.
Het bericht in „GauhJournal" imiet betrek
king tot de toepassing van benzol ivoor mo
torbrandstof, dient daarom als het begin der
verbetering in de leerindustrie te worden
beschouwd.
In Engeland izuoht men, evenals overal,
onder den druk der petroleum-anagnaten,
met als gevolg dure bénrine. Precies als
bij ons.
Nu hebben de Engeladhen reeds geduren
de den oorlog de toepassing van benzol ern
stig in studie genomen en ue reéultaten zijn
vieer gunstig geweest» Benzol bleek niet ai-
leen uiterst betrouwbare motorbrandstof,
doch zy leverde daarenboven een grooter
aantal kilometers per Hier dan benzine.
Bij ons te lande heeft men dlreot na den
ooriog het mengsel van benzol met spiritus
weer laten varen en heeft de benzine weer
het monopolie verkregen, terwijl de benzol
uit eigen teer hier geproduceerd, voor een
groot deel haar weg naar het buitenland moet
Vinden.
In Enigeland heeft men de eenmaal ver
kregen toepassingssfeer ivoor een niet on
belangrijk deel kunnen behouden en heeft
de National Benzol» Oampany zich verder
met het verbeteren der resultaten en der
werkmethoden Voor zuivering van het pro-
dluot bezig gehouden. v
Thans is er tusscbeh deze benzol-miaiat-
acflxappy en de A'ctwi Petroleum Company
een overeenkomst .gesloten tot pro'diuceeren
en verhandelen van e»n zoogenaamd flifty-
JSfty mengsel, dat onder den naam van Na
tional Benzol» Mixture in den handel ge
bracht wondt Dit do dus een mengjsel van
geüjke volumina prtfmia geraffineerde benzol
en petroLeuimbertzine, welk» de bovenge
noemde onafhankeiyke petroleummaatschap-
Pij in eigen raffinaderij prodiuoeert
Het half om half ïriengsel heeft zich in
Engeland als motoi/brandstof reeds geheel
ingeburgerd en in de praktijk looft men van
dit mengsel niet alleen het grootere aantal
kilometers iper liter, doch. ook het zaohtere
Loopen van den motor »n de betere werking
in heuvelachtig terrein- De vraag is reeds
zoodanig geworden, dlat er een tekort aan
benzol Ls en mén niet aan alle aanvragen kon
beantwoorden.
Het bovengenoemde Maandblad is vam
meening, dat in deze richting ook voor onze
Nederlandsohe leerindustrie een weg naar
verbetering der economische omstandighe
den te vinden ware'. Als een bewijs, dat men
in de benzol een te reuzen oonourrent Uiet,
moge gelden, dat ivan den kant der groote
petroleumconoerns alles gedaan werd en
wordt, om ook de contróle over dit benzol
mengsel te verkrijgen, hetgeen echter tot
dusverre op een fiasco is uitgeloopen, aan
gezien de samenwerkende Agwi Petroleum
Company en National Benzol Oampany sterk
genoeg op eigen beenen staan om hun onaf
hankelijkheid te handhaven.
LUCHTVAART.
Noodlanding.
Het watervliegtuig W. 62 ls Maandagmid
dag wegens defect aan den motor in de Zui
derzee neergestreken en daarbij ernstig be
schadigd. Bestuurder en waarnemer zijn ge
red. Het rijksbetonningsvaartulg uit Enkhul
zen is Maandagavond laat met net vliegtuig
aan boord te Enkhulzen binnengekomen.
De vlucht om de wereld.
R. B. D. seint uit Oalcutta d.d. 22 Aug.:
De „Stateaman" verneemt, dat de vliegers
Mac. Mülan en MalLns veilig zijn. Zij moesten
een landing maken tengevolge van motor
defect De vliegers hopen heden nog ühltta
gong (Engelsoh-Indië) te bereiken.
Mac MHIan is volgens een draadloos be
richt uit Londen te Lukhldlaoha aangeko
men. Tengevolge van tegenwind hc^ft hij
nog weinig benzine, doch hij hoopt Chitta-
goug te bereiken. Mlllan voegt aan zijn me-
aedeellng toe, welke hij naar Oaloutta sein
de, dat de bolde vliegers leven van melk.
welke zij van de inlanders krijgen in ruil
voor sigaren.
Vliegen zonder motor.
Onder de auspiciën van de lloyal Aero
Club heeft de „Daily Mail" een pi-ys uitge
loofd van 1000 p.st voor een wedstrijd in sell-
vliegen, open voor vliegers van elke natio
naliteit. De wedstrijd wordt in September In
Engeland gehouden. De prijs wordt toege-
keud aan hem, die de langste vlucht maakt
in een vliegtuig zonder motor. De vluoht
moet minstens een half unjr duren»
Ernstig vliegongeluk.
B. T. A. seint uit Pisa cLd. 23 Aug.: Twee
militaire vliegtuigen zbn op een hoogte van
1000 M. met elkaar in botsing gekomen- Vier
officieren werden gedood.
New-York—Rio de Janeiro.
De vllucni van bet Amerikaansche zeevli ig
tui-c van New York naar Rio gaat voor looi" ig
niet do:r. R. B. D. meldt nJ. dat dadelijk na
het vertrek het toestel van ongeveer 100 voet
hoogte in zee plofte en brak. De bemanning
werd door den kruiser Denver onoe-nikt. Nie
mand is gewond-
Men hoont het toestel te repareeren en dan
nog een poging te doen.
QOST-INDIE.
PrlokSoerabaja,
Aan de ,J>el5 Ct." wordt dato 26 Juli uit
Weltevreden- geseind:
Hedenmorgen te 8.20 uur vertrokken drie
ma rin-e-ivHegWigen» de W16, W16 em W17,
van Priok naar Soe.ra.baja», met die bestuuiv
diers Nieuwenhorte, Feenstra en De Bruijne
en den Aneta-Journalist Van Witzenbiuiig
als passagier. De vliegtuigen vlogen in V-
fonmatie met camman-dant Nieorwtenhuas
voorop.
Admiraal Uimbgrove en de wnd. chef van
den staf Van Reede, waren by het vertrek
aanwezig. Het is schitteipend weer.
De plannen stonden reeds lang vast met
het oog op het feit, dat het vliegkamp te
Soerabaja zoover gereed was. dat de deug
delijkh'eJ,i moest worden- beproefd.
De drie imarlnevliegers arriveerden, don
26sten Juli om 6 uur te Soerabaja.
De vliegonderneming N.I.L.O., wier eerste
vliegtocht zoo jairauneriyk begon, is naar het
„Nieuws" meldt, vast besloten hare werk
zaamheden krachtig voort te zetten» Van
vel» zydien werd daarvoor steun en medewer
king toegezegd.
De welbekende vlieger Roöon zou een
vliegtocht maken langs de geheel» Noord
kust en overal demonstraties geven.
Het vliegtuig ten dienste der hydrografie.
De „JawaiBoide" schrijft:
Zoo men zich wellicht zal herinneren, is
de juïste plaats van het ril, waarop in het
voorjaar 1921 het J&pansohe sjs. „Riojun
Manu" stootte, met behulp wan nuarfnevlieg-
ttufgen kunnen worden vastgesteld, nadat
pogingen daartoe van een derwaarts gazon
den opnemingsvaartuig hadden gefaald,
zulks fn verhand met de zeer geringe afme
tingen van dat rif.
Wlas dit de eerste maal, dlat In o-nizen ar
chipel vliegtuigen ivoor een dergeiyk doel
einde werden gebetilgd, in de adjgeloupen
weken zijn de tmarlnevliegera en wsarnemere
door den oommandant der zeemacht weder
om in de gelegenheid gesteld op hydrogra
fisch gebied nuttig wenk te verrichten.
Voor een onderzoek kwam itn de eerate
plaats In aanmerking een terrein benoorden
Westen BLIUton, omidat in verhand iinet het
bovenigonoemd geval 'de imogeiykheld niet
Uitgesloten werd geacht, -dat «Wh aldaar on
diepten bevonden,, welke by de opname niet
waren gevonden.
Hiertoe vloog den 7en Juni een groep van
2 "watervliegtuigen naar Bllllton over en den
lOden 'd.a.v. een noodllg gebleken reserve-
groep. Üpereeren'de vanuit Tandjong Panden
on eon op de Noordkust van Ban ka gelegen
beschutte baai, iwerd door de vliegtuigen In
saimenwerkLug mot een opuenringsvaartulg
in acht dagen tlida een terrein afgezocht van
pl. in. 120 zeemijlen lengte en pl. m. 22 zee
mijlen breedte.
Hierbij te met zekerheid kunnen worden
g- OMhstau-erd, dat binnen deze strook tot nu
toe oubekenide, voor de scheepvaart gevaar
lijke riffen, nlitet "voorkomen, zoodat dit ter
rein voortaan 'niet meer behoeft te worden
gemeden. Den 17en Juni keerden de vlieg
tuigen weer te Tandjong Priok terug.
Tevens werd in Straat Soenda aan het al
daar werkzaam zijnde opnemfngsvaartiuig
tweemaal gedurende eenige dagen een groep
watenvliegtuigen ter assistentie gezonden,
in 't bdjlzonder om een onderzoek in te stellen
naar de Hoedekenskerkeklsp naby Krakatau,
omtrent het bestaan waarvan men ondanks
verschillende onderzoekingen reeds sedert
tientallen van jaren in het onzekere ver
keerde.
Thans is door nauwkeurige en herhaalde
waarnemingen uit de Ducht vast-gesteki kun
nen worden, dat deze klip n'iet aanwe
zig is,
Mede werden door de vliegtuigen waarde
volle gegefvens aan het opnemiingsivaartug
verstrekt, niet be,trekikling tot de onnemlrg
van 'de Z.W. buist "van Jalva, waardoor het
werk van dit (vaartuig belangrijk werd ver
gemakkelijkt en fn tijdsduur bekort, omdat
daarbij verschillende riffen gevonden wer
den. Vanuit een hoogte van 100 M. werden
in totaal 18 foto's van kustlijn en nabij lig
gende riffen genomen-
By de vliegtochten -was het weer (Iwat be
treft bewolking en toestand zee) voor hydro
grafische onderzoekingen zeer gunstig en
de resultaten zullen per „Bericht aan Zee
varenden" aian belanghebbenden iworden
medegedeeld.
Het vliegongeval bij Antjol.
De Pre&pger Bode publiceert de conclusie,
waartoe dé commissie, ingesteld om do oorza
ken na te speuren van hot vliegongeluk, het
welk Zaterdag 8 Juli bij Antjol gebeurde,
kwam naar aanleiding van het door haar op
gemaakt prooes-verbaaL
W ij antieenen hieraan het volgende oor*
deel der commissie.
le Het vliegtuig had volgens de gegevens,
geldende voor Midden-Europa, zijn maxi
mum-belasting.
2e. Aangezien motor-vermogen en (draag
vermogen van et vliegtuig in een tropisch
klimaat in verband met de hooge tempera
tuur, vermindert, te het vliegtuig e eniger
mate overbelast geweest.
8e. Het ivliegtuig was dus uft den aard der
zaak zeer moeilijk te vliegen, waardoor elke
fout, welke zich bij mindere belasting weinig
merkbaar izou maklenl waarschijnlijk) nood
lottige gevolgen zou helbben,
4e. Uit d» verklaring van 'dén eenl|g in
>leven gqblevén passagier en de verschillen»-
da ooggetuigen biykt» dat de heer Hussni
kort na den start e»n bouht heeft willen
'beschrijven,
6e. Iilj bét beschrljjven van deze bocht te
geen 'voldoende helling aan het vliegtuig
Ïegevom, al niet in, overeenstemming met
e straal van de booht»
6e. 'Het noodzakelijk gevolg hiervan te,
'dat het 'vllegtiiDg naar de aiflUenizyda van de
bocht slipte en aan voorwaartaohe cuelheld
verloor. Waar, in dit geval 'het vliegtuig, in
Jwrbaud imot de mwkumlurn-belasting, weinig
•of niéts „over" had), wreekte deze beuturliigw»-
fout zich onmlddeiliyk en stortte hét vTleg-
|bui|g naar bonedeui
7u. Toen de héér Huasui imet het betref-
i'fendu vliegtuig op Vrijdu|g 7 Juli, 1922 een
iproefivLuoht maakte, was hot 8 Jaar geleden,
dat hy dit type had (govlogen on was het
•vliegtuig niet volbelast.
8e. Uit de getuigen-verklarlcgen blijkt, dat
toen eenzelfde besturlngsfout werd begaan,
welke fout, in vorbanld met de lichtere belas
ting, geen noodlottige gevolgen heeft gehad.
9e. Al blijkt uit de oertifioaten van, den
heer Hussul, dat deze vroeger een goed vlie
ger is geweest, is dit nog geen bewijs, dat
bij den laatstan tyd nog over daarvoor ver-
eischten eigenschappen beschikte. Dit kan
alleen worden vastgesteld door periodieke
keuringen, zooals onder meer gelden voor
militaire vliegers.
Resumeerende is volgens de commissie het
ongeval te wyten aan de volgende' oorzaken:
le. Onvoldoende voorbereiding van den
tocht niet geoefend» met volbelast vliegtuig.
2e. Lichte over-belasting van het toestel.
3e. Besturingsfout van den heer Husni.
4e. Het ontbreken van deskundig toezicht
van staatswege op vliegers en vliegtuigen.