CONFERENTIE
„Maxima Doctrina"
R. K. KERK, Kerkgracht 64.
Anti-Tuberculosemiddel.
s;dïïKi"ÏST h?
S j w m <te°
FRANKRIJK
De vüla tot Landru.
De Petft Parisien «telt rast, dal de eige
naar van de beruchte villa te Gamba's, waar
in Landru gewoond beeft, een slachtoffer is.
De heer Trio, «oo schrijft het blad, is een
voudig de eigenaar van het lieve huis, waarin
de raadselachtige Landru gewoond heeft.
Trio, hoewel eigenaar van het huis, is precies
in dezelfde positie alsof hij eigenaar was van
niemendal. Het is nu bijna vier jaar, dat
de heer Trio verzoekt, in het bezit gesteld
te worden van zijn rechtmatig eigendom.
Gedurende bijna drie jaar en telkens wan
neer hij bescheiden zijn verlangen dorst te
kennen geven, zijn eigendom in bezit te ne
men, is hem droogweg geantwoord, dat hg
maar af te waditen had. Het was dan ook
bepaald noodig, dat de verzegelde villa ver
zegeld bleef, uitsluitend ter beschikking van
geleerde deskundigen, die af en toe in den
fciin aan het graven gin gen, in de vergeef-
ache hoop, er andere dingen dan kiezelstee-
pen te ontdekken.
De heer Trio moest zich onderwerpen.
Landru werd veroordeeld; Landru werd ont
hoofd. IntussChen bleef de positie van Tric,
zooals men in 1914 en in 1918 zeide, onver
anderd. Zijn villa te Gambais was nog steeds
verzegeld. Voor hem was er dus, niettegen
staande de guillotine haar werk had gedaan,
nog steeds een zaak Landru. Er was geen
huis.
Ten slofte had do hoor Tric op een dat
een inval. Hij wilde zijn arm, historisch vil
laatje terugzien. Dus vertrok hg naar Gam
bais en toen hij kwam ter plaatse, waar vroe
ger zijn woning was geweest, raakte hij eer
bezwijming nabij 1 Geen deuren meer, geer
vensters meer, geen sohoorsteenen meer
geen zegels meer niets meer. Dö zegel.'
waren op een goeien ochtend ter sluiks weg
genomen, maar men had het niet noodig ge
vonden, Trio daarvan kennis te geven. Ech
ter leek het wel, alsof het nieuwtje naai
Amerika en naar alle toeristenbureaui was
rondgeseind. Duizenden bezoekers toch had
den zich op hot villaatje te Gambais gestort
waren binnengedrongen bij wijlen Landn
en hadden de trieste woning geplunderd
Men moest toch iett tot aandenken mee
nemen.
Ten slofte is de heoc Trio boos geworden
Toen hij zich lof do justitie wendde, die dar
toch rechtvaardig moet zijn, dacht hij ge
makkelijk voldoening fe krijgen. Maas dt
justitie, die den heer ffriö vier Baan rijt
eigendom onthouden heeffi, die toegelaten
heeft, dat het eigendom geplunderd en be
dorven werd, houdt zich nu Oost-Indisch
doof, maakt zich van alle dringende verzoe
ken af en weigert elke reparatie. En daarom
is de heer Tric nu teleurgesteld. Met bitter-
held en met spijt stelt hg vast, dat de justitie j
die veroordeelt en onthoofdt, soms zelf ver
dient streng veroordeeld te worden.
ITALIË.
Botsingen te Turijn.
Do Journal verneemt uit TurjjO, flat eer
gisteravond communisten met revolvers op
fascisten hebben geschoten, die vier dooder
kregen en verscheidene gewonden. Den vol
genden dag kondigden de fascisten voor Tu
rijn hun mobilisatie af, waarop ernstige bot
singen volgden, welke nog voortduren. Tot
dusver zijn communisten gesneuveld, on
der wie een gemeenteraadslid. De fascistea
hebben de vergaderzalen van da communis
ten in brand gestoken.
ITALIË.
Het afschaffen der dieverij door 0e fascisfen
De correspondent van de „N. Roti Ort.'
schrijft aan zijn blad;
Ais jongelui zich eens georganiseerd heb
ben jeuken hun vingers telkens weer naai
nieuwe daden. Knapen vormden vroeger roo-
verbenden, nu stichten ze voetbalclubs ot I
boy-soouterijen. De fascisten hielden eerst
strafexpedities tegen „Kamera van Arbeid'
en „Volkabuizen", toen marcheerden ze oi
tegen Rome, nu heeft hun zegevierende lei
der hen tot politieke non-activiteit veroordeelt
en moest het vechten ook wel ophouden, fautt
d'adversaire. Maar stilzitten kunnen de plaat
selijke af deelingen van het Jong-Italië daar
om niet; ze zoeken dus bezigheid op neutraal
terrein en gelegenheid voor een goede zaak
hun vuist en knuppels te roeren.
Zoo kwam er in het hoofd van de „squadra"
van Alessandria een origineel idee opdoemen
en dadelijk werd het ten uitvoer gelegd.
Van Alessandria wist Ik tot heden weinig
anders dan dat het ruim een uur reizens var
Genua ligt, een belangrijk knooppunt var
spoorwegen ls en centrum van een welva
rende landbouwstreek. Nu leerde me, wat ir
het vervolg verteld worden zal, dat het land
stadje zich ook kenmerkte door een bizondei
groot aantal dieven. Daarvan had ik zelfs geer
vaag vermoeden, als was die eerste en eenige
hotelrekening, die ik er betaalde, nu niet di
rect laag te noemen. Maar het bestuur der
Alessandrijnsche fascisten was beter geïnfor
meerd en besloot op een nog nooit vertoonde
manier de schandvlek van het stadswapen te
wissohen.
Hoe men het aanlegde wordt wijselijk niet
verklapt, maar het is een feit, dat een nauw
keurige, vrij 'volledige lijst van alle in aan
merking komende personen opgesteld werd.
die naam, adres, faits et gestes van ieder
„dief" vermeldde. Toen ging men over tot het
drukken van een circulaire, die aanhief met
„Weledele Heer" en de zoo beleefd aange
sprokenen dringend uitnoodigde te verschij
nen op een vergadering van „alle recidivisten
en gesurveilleerden der stad, belegd met het
doel de verhouding te bepalen, welke voortaan
dient te bestaan tusschen fascisten en gewe
zen gevangenisbewoners, die zich op diefstal
tce'eggen". Het uur der samenkomst werd op
half neren 's avonds vastgesteld in de groote
7»el der ex-Kamer van Arbeid, op het Voiks-
nle'n. „Uwe Edelheid" zoo waarschuwde de
gedrukte tekst „stelt zich aan strenge
maatregelen bloot, wanneer zg op het appèl
ontbreekt. Ook zij, die door de politie bewaakt
worden en dus geen vrijheid van beweging
hebben, moeten verschijnen, de „Fascio"
heeft reeds de overheid verwittigd en zal de
uithuizigheid op dit uur verklaren"-
Om acht uur reeds begon het uitgenoodigde
publiek te verschijnen: jaskraag op, pet over
de ooren getrokken. Schuw gleden de Wel
edele Heeren langs het piket zwarthemden
beneden aan de deur heen en stommelden de
trap op. Om half negen ontbrak niemand
meer. De zaak zat vol met allerlei slag man
nen, wel meer dan tweehonderd, sommigen
Ingebonden Mededeeling.
voor NI ET-KATHOLIEK EN, VRIJDAG 22 DECEMBER,
's avonds half negen precies.
Toegang vrij. Onvofwaasenen alleen onder verantwoordelijk gelelde.
Onderwerp„Roomsche Gebruiken",
door Pator OTTEN.
heel jong, maar al met echte galgentronies,
enkelen oud. Vuile, gescheurde pakken onder
oude soldatemnantels wisselden af met nieuw
modische overjassen, waarboven zijden das
sen, onberispelijke stijve boorden en verach
geschoren kinnebakken prijkten. Boven allen
muntte in élegantie een jonkman uit, die ver
ontwaardigd protesteerde tegen zijn qualifi-
catie aks dief; hij was specialiteit in.... op
lichterij.
Allen waren nieuwsgierig naar de dingen,
die komen zouden. De en vreesde een alge
meen „fusilkroent" en keek angsrtig naar de
helmen en soldatengeweren van de wachthou
dende fascisten, 'n Ander betoogde scherp
zinnig, dat de handhavers der nieuwe orde
niet als vijanden van de dieven mochten be
schouwd worden. Zij beschermden juist het
>artieulier bezit Als het communisme de
>aae gebleven was, dan zou liet immers met
iet „vak" uit geweest zijn.
Om negen uur precies kwam de secretaris
Ier locale fascistenafdeeling binnen, groette
>p zijn Romeinsch de makkers, zette zich in
len voorzitterastoel, wenkte de aanwezigen,
üe eerbiedig opgestaan waren, weer te gaan
itten en begon een typische toespraak:
„Niet om een nieuwe vakvereeniging van
le voerders van den looper te stichten, noo-
ligde de „Fascio" u hier. We hebben u allen
er plaatse bescheiden en ik zie met blijd
schap, dat niemand ontbreekt om u klaar
•n beslist onze meening te zeggen. Wij ver-
angen lat wel opl dat er in Alessandria
;een diefstallen meer plaats zullen hebben.
3n zoo zal het zjjnl Gij kent ons: wanneer
vij iets wiHen, gebruiken we alle middelen.
.Vij zijn niet bang voor uwe dolken, uw re-
'olvera. Als ge den oorlog wilt, zullen we den
trijd aanbinden tot in zijn uiterste conse-
[uenties en, daar wij de sterks ten zijn, zullen
ve overwinnen. Ais ge een vergelijk kiest,
runnen we daar rustig over spréken. Ik doe
;een beroep op gevoelens, op roerselen van
iw hart, op uw bewustzijn van eigenwaarde..-,
lat zou laat ik vrijuit spreken, wejspre-
cendheid verknoeien zijn. Tot nog toe was in
Uessandria diefstal feitelijk geduld; van he-
lenavoqd af wordt die zoo wil het fascis-
ne op fascistenmanier tegengegaan. Men
can, men moet eerlijk werken, diefstal is geen
ïoodzaak! Wij zullen u te hulp komen. Wij
rallen helpen de werkloozen te plaatsen, hen
oorstellen en aanbevelen en de meest vol-
edige garantie geven. De werkgevers zullen
veten, dat de in dienst genomenen van de
raleien komen, waar ze wegens diefstal zaten,
naar ze zullen ook weten, dat zij zich tegen
over den „fascio" verplicht hebben, niet meer
e stelen; ee zullen hen welwillend opnemen
ils verdwaalden, die weer den goeden weg
oewandelen willen en dus recht hebben op
len steun der samenleving. Maar laten we
dkaar goed begrijpen, wie zijn woord breekt,
vie terugvalt in de vroegere fouten zal niet
neer te maken krijgen met de rechtspraak in
oga, op grond van artikelen van het Burger-
ijk Wetboek: niet de gevangenis wacht hem,
naar de kmippel der fascisten, die regelrecht
ïaar het ziekenhuis brengt en soms, nog
egelrechter, naar het lijkenbuisje".
Op de réde volgde.... applaus. Daarna
/ersohenen de genoodigden een voor een
/oor de groene tafel, vroegen om werk naar
cunde en krachten. Een man van ongeveer
ijftig jaar met ongeschoren baard en in een
ersleten zomeroolbertje verklaarde pas uit
ie gevangenis ontslagen te zijn, in vier en
wintig uur niet gegeten te hebben, geen cent
in geen onderdak te bezitten. Hem werd een
ion gegeven voor een herbergkamer en voor
wee maaltijden. Na het genot daarvan moest
lij maar weer bij het fascistenkwartier aan
kloppen. Een ander betoogde een fatsoenlijk
nensch te rijn, achttien jaar zat hij gevangen,
naar wegens manslag l Enkelen werden dade-
ljk geplaatst. Vier jonge mannen van onge
veer twintig jaar zagen zich aannemen als
boschwachters: driehonderd lire per maand,
kleeding, woning, eten vrij, 'n buitenkansje
in dezen bangen tijd van werkloosheid. Zes
anderen worden wakers ln een bank! Ze
rvroeren eerlijk te willen zijn en verklaarden
dch bereid een stuk te teekenen, dat men hen
doodslaan mag, als ze in de vroegere fouten
vervallen. Een oude klant van het bagno,
vijftien maal veroordeeld," Bmeekt om „rust-
levenden" arbeid; hij is de „emoties" van
djn bestaan zaït.
Plotseling staat me het beeld weer voor
oogen van den bOauwoogigen oude, dien we
eens troffen op een heel eenzame plek aan
oen bergmeer in Midden-Italië, waar hij gei
ten hoedde en ons kalm vertelde, dat hij vijf
en dertig jaar lang in het bagno gewerkt had,
omdat hij een vriend had doodgestoken. Nooit
■cag ik zoo rustig klaren oogopslag.
Ten slotte werd een vrijwilligerscorps van
fascisten gevormd, dat van elf uur 's avonds
tot zes uur 's morgens surveiileeren zal: ge
durende die uren mag voorloopig geen der
gewezen dieven zioh op straat vertoonen. Als
of het spel sprak en het toeval de nieuwe po
litie in staat wilde stellen kregen de volon
tairs den volgenden morgen gelegênheid aan
den slag te gaan- Twee zakkenrollers werden
op heeterdaad betrapt, volgens de gedane be
lofte jammerlijk afgelknuppeM, naar het zie
kenhuis geleid om verbonden te worden en
toen pas aan het gerecht overgeleverd. Het
waren gelukkig geen Alessandrijnen,
maar lui van buiten. Men zegt, dat ze bij al
wat hun heilig was, zwoeren nooit weer een
voet in deze stad te zetten en ze dat woord
wel houden zullen.
Ons blijft slechts over te hopen, dat ook nu
weer van Alessandria de victorie begint, net
als toen haar bewoners tegen 'hot eind der
twaalfde eeuw zich achter muren van klei en
stroo zoo dapper tegen Frederik Barbaressa
weerden, en wij het beleven, dat alle andere
steden het goede voorbeeld volgen.
TURKIJE.
De regeering te Angora heeft besloten
de uitvoering van het bevel tot ontruiming
van Anatolië door de christenen voor onbe-
paalden tijd uit te stellen-
VEREENIGDB STATEN.
Het wetsontwerp ter subeidleerins van de
Amer. scheepvaart
Senator Borah heeft, sprekende over het
wetsontwerp ter subsidieering van de scheep
vaart verklaard, dat een door de regeering
gesubsidieerde koopvaardijvloot oonoodig
was niet alleen, doch zelfs een „sublieme ab
surditeit". Hij zeide ook nog, dat indien het
huidige Oongres (dat nog tot Maart 1923 be
staat) het wetsontwerp mocht aannemen, hg
onmiddellijk als het nieuwe Congres bijeen
komt een wetsontwerp zal indienen om de
subsidiering van da scheepvaart weer uit
de wet te schrappen.
2W.W® dollar geroofd.
Tq Denver, in öolorado, hebben bandieten
een beambte van de Federal Reserve Bank
neergeschoten, terwijl hij bezig was goud te
laden in een wagen van de bank. De daders
ontkwamen met een buit van 200,000 in
specie.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
ROND DEN DAM.
Over de Duitsche invasie van werkkrach
ten, zoowel hoofd- als handarbeiders hebben
we het vroeger al eens gehad. We hebben er
op gewezen hoevele landgenooten door deze
moderne volksverhuizing gedupeerd worden
en we hebben de actie, die meerdere werk
nemersbonden naar aanleiding hiervan, door
middel van adressen aan de Regeering, als
anderszins, voeren, niet alleen begrijpelijk
genoemd, maar haar ook van harte succes
toegewenecht.
Dat succes Is tot nu toe uitgebleven: we
hopen echter nog altijd, dat de Overheid er
eindelijk toe zal overgaan door het nemen
van passende maatregelen aan deze Invasie
paal en perk te stellen.
Thans leven we ook nog in het volle getij
van een tweede invasie uit het Oosten! Een
„künstleriche", artistieke, ditmaal. En een
iie als zoodanig niet anders dan aangenaam
kan zijn en leerzaam.
Zeggen zal men en het mogelijk afkeuren,
lat toch op deze wijze, door deze tweede in
vasie, een zekere concurrentie wordt aange-
iaan aan ons vaderlandsch artistendom. Maar
ils er één ding is, waar het „vrjjhandels"-
principe moet worden doorgevoerd, dan is
1 toch zeker wel: de kunst, één van de wei
nige dingen, die in deze „vredes"-jaren nog
internationaal zijn. Of bet in alle geval weer
héél spoedig kunnen worden.
Zoo heeft men dan dezer dagen den beken
den schrijver en dramaturg Gerhart Haupt-
mann, die kortgeleden in zijn vaderland,
maar dóór zeker wel met meer bijkomstige,
„politieke" bedoelingen dan hier, een ware
huldigingsdoop moest ondergaan, ook in
Amsterdam ingehaald en gevierd.
In den Hollandschen Schouwburg, het
theater, waar indertijd met 's dichters stuk
ken door de Tooneelvereeniging zoo vele
triomfen werden behaald, was het/publiek in
grooten getale opgekomen om dea auteur van
„Führman Henschel", „Die versonkeke
Glooke", „Die Weber". en andere, beroemd
geworden stukken te zien en. te hooren.
Toen het gordijn gerezen was, vertoonde
zioh een fraai gemeubileerde heerenkamer,
met in 't imldden een tafeltje met leeslamp en
stoel, aan de in spanning wachtenden.
Langs den eenen wand stonden enkele Co
mité-dames en -heeren netjes op een rij ge
schaard, terwijl aan de andere zijde van net
tooneel, achter een antieke stoel, prof. Scholte,
de Amsterdamsche Hoogleeraar in de Duit
sche Taal en Letterkunde, in afwachting van
het komende stond.
Toen weken de fluweelen portières tn het
achterdoek uiteen, en de ondanks zijn volle
zestig jaren nog lenige, rijzige gestalte van
Hauptmann met de fijn-besneden, witbe
haarde Goethe-kop, verscheen voor het voet
licht.
Het publiek bracht hem een ovatie en daar
na hield prof. Scholte een welkomstrede, die
door Hauptmann, lezend vanaf een papiertje,
beantwoord werd.
Tot zoover was het alles nog maar een
matig-interessante vertooning. Ook Haupt-
mann's voorgelezen antwoord kwam niet bo
ven het peil van een goed-gestyleerde, offi-
cieele gelegenheids-speech uit, al viel daarbij
al reeds zijn vol en vèrdragend, sympathiek
geluid op.
Anders, veel béter werd het, toen hij ten
slotte het terrein alleen voor zichzelf kreeg,
zich in de stoel naast de leeslamp zette en en
kele scènes uit zijn tooneelwerk te lezen
Het is nu eenmaal zóó, dat de meeste schrij
vers bij voordracht eigen werk geen recht
doen wedervaren. Daar zijn 't dan ook schrij
vers en geen déolamatprs voor. Hauptmann
maakte hierop een gunstige uitzondering; hij
las met een zekere „beelding" en typeering
en met een jeugdige levendigheid; zóó, dat
men geboeid werd en onder den indruk
kwam.
Tooh, wg hadden hem liever over eigen
werk of over een ander, algemeen onderwerp
gehoord dan als voordrager.
En nóg wel iets viel te betreuren, wat bij
dergelijke gelegenheden moeilijk te ontgaan
schijnt en waaraan de hoofdpersoon meestal
niet veel doen kan. Dit n-L: dat een veel te
klein deel van het publiek bereikt wordt en
onder dit deel dan nog daarenboven een aan
zienlijk aantal personen huist, dat niet anders
dan eigen eer en het „eerste viool spelen" als
Comitélid of op andere wijze nastreeft, ter
wijl het voor kunst niet de minste belangstel
ling of gevoeligheid bezit. Een en ander was
ook dezen keer weer zeer merkbaar, vooral
aan bet eeresouper, dat Hauptmann na af-
iooo der lezing werd aangeboden.
Maar dit rijn misschien min
ache opmerkingen; het past ons ootc ai
vorm waarin het thans OM tornt*»»-
baar te zijn voor het „levende woord van
een groot, oorspronkelijk mensch, het leven
de woord, dat door de werkelijke kunstenaars
tot ons spreekt en dat, vooral sedert 1914, zoo
jammerlijk begraven werd onder bergen van
goedkoope woorden, die met algemeene men
selijkheid of zelfs maar met gewone men-
schelijkheid niets meer te maken hadden.
En bet past ons voor deze tweede Duitsche
invasie dankbaar te zijn, die ons binnenkort
ook nog Max Pallenberg, Alexander Moissi,
George Hermann en andere kunsthoogepnes-
Het spreekt vanzelf, dat op aen Haupt-
mann-avond een groot gedeelte van de hoofd-
stedelijke Duitsche kolonie aanwezig was.
Vele bekende leden van de, in vroeger jaren
uiterst „deftige" en dure(l) „Deutsche er-
eln zu Amsterdam" die echter sinds den
oorlog veel van zijn glorie verloor •«"aren
aanwezig, maar daarnaast ook vele personen,
behoorende tot de door ons gewraakte „eerste
invasie"
Ook in de ontwikkeling van het stadsbeeld,
en in de architectuur van den Amsterdam-
sefcen Nieuwbouw rijn het goede en slechte
vereend.
Broederlijk wel niet, maar dan toch, beiden
in hun verste consequenties doorgedreven,
bij elkaar op één stuk grond aan Aanstel en Y.
Het „slechte" in dezen in zijn verst
doorgedreven vorm te vinden in de gapende,
open wonden waar men wèl afbrak, maar niet
meer opbouwde, stond dezer dagen op het
punt nog versterkt te worden door stopzet
ting van den bouw van het „Koloniaal Insti
tuut" aan de Mauritskade.
't Heeft maar een haar gescheeld of dit
groote gebouw, reeds enkele verdiepingen
hoog opgetrokken, zou verder aan zijn lot zijn
overgelaten om in den loop der jaren te ver
worden tot een ruïne, die mogelijk door onze
verre nazaten zou zijn aangezien als een of
ander overblijfsel van een geheimzinnige
tempel, waarvan men dan den zin en den oor
sprong niet meer zou vermogen te raden.
In den Raad deed een dergelijke sombere
voorspelling inderdaad al de ronde. Maar
ziet: op 't laatste oogenblik zijn er hulptroe
pen kotnen opdagen, die ons voor een zóó
groote schande sparen. Het Bestuur van ge
noemd Instituut kon gelukkig ai spoedig ver
klaren, dat het de beschikking had gekregen
over nieuwe fondsen, die een voortzetting
van den bouw mogelijk maken.
Een andere vraag echter is, of ook al komt
het gebouw dan nu af, men hier toch niet aan
den kant van „het slechte" blijft vertoeven
Velen die de teekeningen en plannen zagen,
zeggen hierop: jal
Maar laten we nu eens naar den anderen
kant kijken; naar den kant van het goede!
De kritiek is gemakkelijk; vandaar, dat
men altijd wel wat leest over onze „ruïnes"
en andere mislukkingen en zoo weinig over...»
plan-Zuid".
Een geheel nieuwe stad is daar, om en nabij
de plaats waar eertijds de tentoonstelling „De
Vrouw" gehouden .werd, verrezen. Forsch
rijzen er de groote bouwblokken, aan de
breede straten omhoog. Wie er in enkele
maanden niet was, staat versteld over de uit
gestrektheid van deze nieuwe wijk en hij
krijgt inderdaad vertrouwen in de uitspraak
van Wethouder De Miranda, dat de woning
nood binnen een jaar zal bedwongen zijn. En
nóg davert er alom de arbeid, stampen de
heimachines de palen in den grond en rijden
de wagens met steen en hout af en aan.
I Maar afgesoheiden van deze verwondering
over de quantiteit zal men zich verheugd ver
bazen over het qualitatieve resultaat, dat hier
bereikt word.
Behalve vertrouwen in een uitspraak van
een wethouder, krijgt men er, wat méér zegt,
vertrouwen in het kunnen van onze moderne,
jongere architecten.
Wie, naar aanleiding van een of ander af
zonderlijk staand „modern" bouwwerk, de
moderne architectuur nog altijd wat „raar"
vinldt en er huiverig tegenover staat, kan
hier, in „plan-Zuid" genezen worden. Deze
proeve van moderne massa-bouw mag o.L
alleszins geslaagd heeten.
Nog een andere Nieuwbouw werd dezer
dagen aanbesteed: de bouw van een tweede
wielerbaan in de Watergraafsmeer ten be
hoeve van de wielrenners-vereeniging „De
Spartaan".
Ook in de sport en speciaal in de wielren
nerswereld schijnt men het typisch Holland-
sche separatisme nog maar steeds niet den
baas te kunnen worden.
„Herrie" met het Stadion-bestuur, verbon
den met zekere koopmans-instincten, hebben
waarschijnlijk tot doorvoering van dit plan
geleid. Toejuichen kunnen we het in geenen
deele. En als we niet erg mis zien, dan zal het
Spartaan-bestuur hier zijn eigen financieelfl
glazen ingooien.
Den laatsten zomer, tijdens het seizoen op
de Stadion-baan, hebben zich al symptomen
voorgedaan, die er op wijzen, dat er een ze
kere eb is ingetreden wat betreft de belang
stelling van het publiek voor de wielersport.
Het zou ons verwonderen, indien dit getij
niet nog verder terug ebde. En dan natuurlijk
bet kapitaal in deze tweede wielerbaan ge
stoken, meezoog naar zee om het daar, in de
diepte, te laten verdwijnen!
Ingezonden medodeeüfljj,
is geen vinding van menscheiyk vernuft,
is afkomstig van htm, die itlf de allerhoogste
wetentehsp i», aoodat dit is het eenige et
afdoende
Hondt U niet sfkesrlg of doof voor een zoodanig
zegenrijk en wonderbaar middel.^ maar neemt
nitv. informaties en overtuigt U van de vele
en belangrijks genezingen. Wacht niet tot de
ziekte in oen te ver stadium is gekomen en
vraagt gratis de belangwskksnde brochure bg
J. v. Oostrüm, Koningsplein 25, Den Haag.
Telef. M. 5620.
U zult u afvragen, waar dit heen voert.
Laat me *t u in 1 kort uitleggen.
Men vroeg mij als penningmeester der
open-bare leeszaal een opwekking te geven
aan 't publiek om door vrijwillige verhooging
van contributie een tegenwicht te vormen
tegen den bezumigingsijver van staat en pro
vincie, die onze inkomsten op zoodanige
■wijze inkorten, dat de resultaten moeten zijn
vermindering van hetgeen de leeszaal zou
wenschen aan te bieden en dat, terwijl de
groei juist uitbreiding en ruimer middelen
vraagt.
M. do IL, U weet, hoe de penningmeester
telken jare aan de hand der droge cijfers
heeft getracht te bewerken, dat onze ge
meentenaren voor ruimer inkomsten zouden
zorgen, 't Resultaat was wel iets, maar...... te
poover. En daar 't me niet om persoonlijk
succes te doen is, maar om 't belang der zaak,
kan ik u verklaren, dat 'k niet naijverig zal
zijn op U of Uw medeweikers aismaar
laat ik geen namen noemen, want *k wou
geen wedstrijd uitschrijven k wou maar
zeggen, dat k even blij zou zijn, als zij, die
mij hiervoor polsten, als U of Uw medewer
kers er in mochten slagen in Uw blad, dat
toch door 't meerendeel, zoo niet alle stad-
genooten gelezen wordt, het Heldersohe pu
bliek op te wekken tot een zoodanige steun
le oontributieverhooging, 2e kerstgave,
balansoverschot, legaat als anderszins dat
we met onbezwaard gemoed in deze bezui
nigingsperiode kunnen voortgaan het publiek
te gerieven met regelmatige aanschaffing
van ,,elk wat wils*.
M. de R„ ontvang nevens dit blijk van
waardeering van de macht van de „Koningin
der aarde*, waarvan k hoop, dat het u mag
opwekken mijn pogen krachtig te steunen,
de verzekering van mijn hoogachting.
De pennigmeester O. L. B. te Helder,
T. VAN HEUSDEN.
Helder, 10 Dea '22.
Mijnheer de Redacteur,
Nogmaals verzoek ik n een klein plaatsje
In uw blad voor het volgende:
Gaarne betuigen wij bij deze onzen op
rechten dank aan Kapelaan Hemsing voor
do opmerking, welke hij maakte in zijn in
gezonden stuk van 19 Dec.
Wij bekennen ook dat David de Kok geen
Dominicaan maar Franciscaan Pater geweest
ls. Doch, mijnheer de Redacteur, wat de Ka
pelaan schrijft, dat men geen water in zee
brengt, dat begrijpen wij niet erg goed, daar
anders de conferenties, welke de R. Katho-
Igke Geestelijken alhier houden, voor den
niet R.-Katholiek, dan wel achterwege
hadden bunnen blijven. Gaarne hadden wij
echter gezien, dat de Kapelaan ingegaan
was, op hetgeen wij schreven, dat Jezus
gaarne onder de zondaars verkeerde, doch
wijselijk is daar niet op ingegaan. Wat de
Kapelaan schrijft, dat wij de moeite hadden
bunnen sparen om te vragen of de Geeste
lijken alhier met de Kok wilden debattee-
ren, staaft ons zoo veel te meer in de over
tuiging, dat de Geestelijken de waarheid
niet in het volle licht durven aanschouwen
en dat het nu zoo veel te meer op onzen weg
ligt om het fiienschdom te ontlasten van het
juk, hun door de Geestelijken opgelegid.
U mijnheer de Redacteur dankend voor de
plaatsruimte.
Namens hei bestuur van de
Vrijdenkersver. „De Dageraad",
afd. Helder".
8 eer. B. v. VLIET.
UIT DEN OMTREK
INGEZONDEN.
M. de K.
Met instemming heb ik gelezen uw pogen
om de lezers van Uw blad te brengen tot
het zich rekenschap geven van 't gebruik
al of niet gemotiveerd van sommige woor
den. Zuiverheid van taal is ook een soort
van hygiène. En wat daartoe meehelpen kan
moet worden bevorderd en gesteund. Anders
om, zult u zeggen: gesteund en bevorderd.
Neen' toch. Eigenlijk moet gesteund niet eens
vooropstaan, maar worden weggelaten. Even
wel we beleven ongunstige tijden in menig
opzicht en zoo is ook hier in de ontplooiing
van s menschen werkzaamheid op 't gebied
des geestes, een tegenwerk:nf van zoodanige
intensiteit gekomen, dat de goede gang van
zaken dreigt verstoord te zullen worden
wanneer niet deze remmende beweging wordt
JuUanadorp,
Zondagavond 17 Deoember werden de bll-
jartliefhebbers alhier vereerd met het optre
den van den Prof. de Billard Joh. van Delft,
in het lokaal van den heer O. Vader. Te on
geveer half acht nam het spel een aanvang
cn werd de eerste match van 800 tegen 150
caramboles gespeeld door den heer van Delft
en J. J. Constant. Zooals natuurlijk wel ver
wacht werd, was het voordeel aan den kant
des Professors en won deze in 26 series met
800 caramboles de partij van den heer Con
stant die 108 caramboles -maakte in 24 series.
De tweede partij, 800 tegen 100 caramboles,
was ook in des heeren van Delft's voordeel,
waarbij deze won door in 23 series 300 ca
ramboles te maken tegen A. Vader in 23
series 73 caramboles. Hierna werd even ge
pauzeerd en maakte deze handige heer hier
van gebruik om loten te plaatsen voor een
eventueel te wonnen bihartque. Spoedig
waren de loten geplaatst en werd een aan
wezige jonge dame uitgenoodigd een num
mer te trekken, hetwelk echter de eerste keer
mislukte en daarna beter ging. De gelukkige
•winner was de heer G. van der Werf. Daarna
werd de 3e partij gespeeld tegen O. de Graaf,
e00 tegen 10Q caramboles. Ook hierbij won
van Delft door in 24 series 200 caramboles
te maken, van O. de Graaf, die in 24 series
51 caramboles had. Tijdens deze partijen
werden maar enkele mooie stooten te zien
gegeven, doch de daarna door deze heer ge-
maakte kunststooten hadden meer bewon-
deniig en pleitten er voor dat de Prof. wel
op het billard thuis was. Voor de billardlief-
netibers was het evenwel een avondje van
genot, om eens te kijken naar de prestaties
van zoo iemand als de heer van Delft
Jnlianadorp.
«rcÏL T^°neelalhier heeft te
za^ "worden gehouden op
T Speur heeft alhier een winkel
enz, kantoorbehoeften, drukwerken,
Een tweede, maai aangename
Duitsche invasie. Nog meer
ruines? Een nieuwe stad.
Een tweede wielerbaan.
begon.
ters zal toevoeren.
Zoodat hier het goede, Hauptmann, en het
slechte, de „eerste invasie", broederlijk ver
eend tezamen waren....