Tweede Blad.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Uitreiking reddingsmedalllre.
Gisterenmiddag* werd ln de kleine «aal
van „Casino" namens het Oarnegle-Heldon-
fonds medailles uitgereikt aan de bemnn-
nlng van de sleepboot ..Cycloop", welke,
zooals men .weet, ter gelegenheid van de
stranding der „Alford" op lfi Seterober 1922
de reddingboot naar bulten braoht. 28 Ja
nuari J.1. werden ,de opvarenden van de
reddingboot ten stadhulze gehuldigd met
den eerepennlng voor mensohllevend hulp
betoon; terecht imeende het Oarnegle-Hel-
denfonds, dat ook aan de 9 opvarenden van
de sleepboot een ondersohelding toekwam.
De uitreiking dezer medailles geschiedde
4t door den heer O. H. Zijlstra, Inspecteur van
de Scheepvaart, namens den hoofdinspec
teur; zij werd bijgewoond, behalve door den
Burgemeester, door het bestuur van de
Vereeniging van Dragers van Reddingsme
dailles „Moed, Volharding, Zelfopoffering".
De namen der begunstigden zijn J. Kuiper,
L. Schong, O. Bijl, P. Forrer, H. Nebbeling,
J. Bambach, L. v. d. Harst, K. Bijl, X.
Sleuwertsen.
In zijn toespraak, die aan de uitreiking
voorafging, wees de heer Zijlstra. er o.m.
op dat, om den kapltoin ln staat te stellen
met zijn sohlp eene zoo groot© prestatie
te volbrengen, hij wel ln alle opzlohten
moest kunnen rekenen op de uiterste
krachtsinspanning van alle leden der be
manning, Dat ook van hen onder de gegeven
omstandigheden1 zeer veel wordt geölsoht
en dat uit het aflagen der moeilijke redding
dan ook wol mag worden geconcludeerd,
dat een leder het zijne had bijgedragen,
deze zoo bewonderenswaardige daad te vol
brengen.
Nadat door hem de bijzondere waarde van
de reddlngsmodallles was uiteengezet, wer
den zij door den heer Zijlstra persoonlijk
,aan de begiftigden overhandigd.
De Burgemeester voegde zijne golukwen-
sohen bil aio van den hoer Zijlstra, en woes
er op, aat het hom steeds een bizonder
genoegen deed als de prestaties van do bur
gerij «ldus op prijs gesteld werden.
De kapitein Vun oo „Cycloop", do heer
Kuiper, dankte met eenlge welgekozen
woorden voor de verleende onderscheiding.
Het deed epr. ln het blzondor goed te be
merken, dat men aan mannen van do sleep
boot, die tooh ln elk geval een groot aan
deel hebben gehad ln deze redding, ook
heeft gedacht, en hij spreekt zijn vertrou
wen uit, dat ook in do toekomst de hulp van
deze flinke mannen kan worden vertrouwd.
Tenslotte wensoht de heer Lalau namens
de Vereeniging „Moed, Volharding, Zelf
opoffering" de begiftigden geluk met de
onderscheiding, die hun ten deel is gevallen.
Regeerlngsjubileum H. M. de Koningin.
Eenlgen tijd geleden heeft zich, zooals ook
in de Pers is medegedeeld, een algemeen lan
delijk Comité gevormd voor het aanbieden van
een Nationaal Huldeblijk aan Hare Majesteit
de Koningin bij gelegenheid van H. M.'s 25-
jarig regeeringsjubllëiim op 6 September a.s.
Het ligt in de bedoeling jn de eerste plaats tot
stand te brengen eene zeer noodzakelijke res
tauratie van het-Koor der Nieuwe Kerk te
Delft, waar het gedenkteeken voor Prins
Willem I is opgericht en waaraan de herinne
ring aan onze Stadhouders en Koningen is
verbonden, en voorts aan Hare Majesteit per
soonlijk een geschenk aan te bieden. Volgens
den wensch van H. M. mag dit geschenk, met
het oog op de tijdsomstandigheden, niet kost-
baar zijn.
Naar aanleiding van het bovenstaande had
gisterenavond, op eene tot een 25-tal dames
en heeren door den Burgermeester en Schout
bij-Nacht geriebten oproep, alhier eene ver
gadering plaats, om te komen tot de oprichting
van een plaatselijk Comité voor gemeld doel.
Nadat de Burgemeester het deel nader had
toegelicht en daarbij o. a. 'had doen uitkomen,
dat tot de taak van het plaatselijk Comité zal
beboeren, dat ook in deze gemeente een gel
delijke bijdrage wordt verstrekt voor' dezie, zoo
bij uitstek nationale zaak, verklaarden alle
aanwezigen zich bereid tot het Comité toe te
treden, zoodat dit werd geconstitueerd.
Vervolgens wend een Dagelljksch Bestuur
samengesteld, bestaande uit de dame» De
Boer—Jongkees ^en Grunwald—Poppers en
de heerëh W. Houwing, C. Fock, O. Adriaanse,
Ds. E. H. Walllen, Kapelaan H. J. P. Hem-
slng en J. Kamman, van Wie de heeren Hou
wing, Kamman en Adriaanse respectievelijk
voorzitter, secretaris en penningmeester zul-
'eiNog werd door den Vomzltter medegedeeld,
dat van e^n 5-tal uitgenood! glen; die verhin
derd "Ijn deze vergadering bij te wonen, be-
r'cht van sympathie Is Ingekomen, zood'it ook
deze dames en heeren al» lid van het Comité
rijn te beschouwen.
Vrijheidsbond.
Op Dinsdag 18 Maart hield de afdeoling
„Helder" van den Vrijheidsbond eene open
bare algemeen© vergadering in het Alg.
Teh. v. Mll., waar de hoer H. Groenewout
uit Santpoort een spreekbeurt zou vervul
len met net onderwerp: „De Vrijheidsbond
In liet lloht van dezen tijd en ln het bij
zonder het standpupt Inzake de Landsver
dediging." Nadat <io vergadering door me-
vrouw Dekker—Klik was geopend wegens
afwezigheid van den' voorzitter, die door
Raadsvergadering was verhinderd, werd
het woord verleend non den heer Groenewoud
Spreker, zijne red*, aanvangende, deelde
allereerst mede, hoe de Vrijheidsbond Vanaf
zijne oprichting beschuldigd Is van drie
zaken: zij zou zijn bonservatlef, reactionair
en militaristisch. Het la vooral de heer Oud,
die zloh tohuldlg maakt, zülks te verkondi
gen. Alvorens hierop ln te gaan, acht hij
het dienstig eerst een uiteenzetting te ge
ven van het begrip Vrijheid, zooafs de vJB.
dit In ttolltleken «In opvat, tn hst verleden
togde hot den plicht op, lodorc Godsdien
stige richting vrijheid te toten zloh to uiten,
cm kweekt hot dus verdraagzaamheid, Als
strakn de soo.-dem, zogti o«k Ik ben drager
van het Vrijheidsbeginsel, dan to dat een
ander boglnsel dnn hot onzo. Do Ö.D.A.P.
wil do zullon, waarop do huidige maat
schappij rust, omzetten: zij wil niet do
voortbrenging met het oog op het behalen
van winst, niet de pnriloullore verantwoor
delijkheid en vrijheid van bedrijf, zij
wensoht de productiemiddelen niet langer,
in handen van den particulier, maar in die
van de gomeensohap. De ambtenaar dus in
plaats van den particulieren bedrijfsleider,
zooals we dien thans kennen. Dat to de
socialisatie. Hiermede wordt niet bedoeld
het besturen der monöpollstlsohe overheids
bedrijven zooals we die nu reeds kennen.
Heel anders ls het bij die bedrijven, waar
bij het aankomt om aoor Inspanning, ver
antwoordelijkheid, durf, inzicht en onder
nemingsgeest deze op te werken en te doen
slagen, wnar to dan de garantie, dat leder
ln dienst der gemeenschap ©Ven zijn best
zal doen, als wanneer allo eigenbelang is
uitgeschakeld, zooals bil de socialisatie zou
moeten. Het soclalisatle-rapport zegt, zeer
terecht: „De socialisatie is slechts mogelijk
wanneer de arbeidersklas&e heeft een hoog
ontwikkeld gevoel van gemeensohapsplloht.
Hieruit volgt wel zonneklaar, dat zoolang
mensohen menschen blijven, en hoofdzake
lijk aan zich zelf denken en niet aan de ge
meenschap, van dat hoogontwikkeld gevoel
voor gemeenschapsplioht, vooreerst wel niet
veel terecht zal komen. Mocht sooialisatle
ooit worden Ingevoerd, hoe spoedig zullen
ook de invoerders terugwensohen naar de
Vrijheid, zooals wij die nu kennen. Dat
Vrijheidsbeginsel ls zoo oud als de mensoh,
eeuwen ls er voor gestreden, goed en bloed
hebben onze voorouders er voor over gehad.
Zoo wil de V.B. dit beginsel in onze wet
geving en1 bestuur doen doorwerken. In het
verleden braoht het tot stand de wetgeving
van 1848 (Thorbecke), die plants gaf dat
ons volk zich kon ontwikkelen. Sledhts daar,
waar te groote vrijhold zou lelden tot on
vrijheid, daar dient de wetgever to. te grij
pen, en zoo to b.v. do sociale wetgeving,
onder den liberalen minister Borgeslus aan
gevangen met de Ongevallenwet, niet bet
beginsel goenszlns ln strijd, mits voldoende
bewegingsvrijheid wordt gelaten, en heoft
onzen vollen stoun. Hij, die het Vrijheids
beginsel propageert,''kan nimmer zijn oon-
servatlef.
En dan die andere besohuldlglng: „Reac
tionair". Willen wij terug op do Hjn van den
tijd? Het moge wellicht nu en dan door
vu tooh e voorlichting van tegenstanders zoo
Holtonen, muur dun to het schijn, ou geen
werkeUjKheld.'» Wil men ln dit verhand spre
ken vun de Arbeidswet, de wijziging daarin
aangebracht en ook door ons voorgestaan.
Welnu-, In 1010 word bij ons lngovoerd de
B-urige werkdag en een 45-urlgo werkweek.
Geen land ter wereld had nog zulk een
drastische werkuurverkorting. Maar toen,
ln dat jaar van 'bedrijvigheid en welvaart,
scheen net althans mogelijk. In den zomer
van 1920 kwam de kentering, de Industrie
kon niet langer op tegen de landen om ons
met gedeprecleerde valuta. De industrie
stond voor de keuze: goedkooper producee-
ren of ondergaan. En Drion vroeg in 1921
aan den Minister Aalberse dm de motieven
te noemen 'die hem weerhielden om meer
dere overwerkvergunnlngen toe te staan.
Maar de Min. wilde van geen wijken weten,
en hielp braaf mede om den VJl.'van reac
tie te beschuldigen. Maar ziet, wreed spel
van het noodlot. In het voorjaar 1922 ver
scheen plotseling het bericht, dat Min. Aal
berse gereed was met een ontwerp wijzi
ging Arbeidswet. Men leest dan in bet Voor-
loopig Verslag: „De minister is van mee
rling, dat ook zij, die het wel meenen met
de arbeiders, deze wet kunnen aanvaarden,
want het is geen wijken voor de reactie,
maar ontstaan door den drang der econo
mische .omstandigheden." Precies hetzelfde
als een jaar geleden door den heer Drion
was gezegd.
Dat wij na afloop der verkiezingen met
10 inplaats van met 16 man in de Kamer
'cTugkeerden, was geen nederlaag voor de
Vrijheidsidealen. Voor een groot deel schijnt
de schuld daarin, dat wij den moed gehad
hebben het Ned. volk te waarschuwen, dat
bezuinigd moest' worden, Het gat m de
huishoudelijke uitgaven van den staat moet
worden gestopt, omdat wij anders ons cre-
diet verspelen. Dat ls de veiligstelling van
den gulden, die op waarde moet worden ge
houden. Wanneer de arbeiders, die dit
vraagstuk niet beheerschen. door hunne lei
ders niet op de noodzakelijkheid gewezen
worden, dan is dat volksmisleiding. In 1918
bellepen do gewone uitgaven 219 mllj., ln
1922 240 mllj., de buitengewone in '18 19,
tegen in 1922 207 xnilj. Hiervan werd be
steed voor onderwijs in 1918 82 mllj., nu 145
mllj., dus 41/, X zooveel, voor landsverdedi
ging to '18 88 mllj., in '22 188 mllj. of 21/,
X zooveel. De Inkomsten vallen nog mede,
omdat ons belastingstelsel 2 jaar of langer
achter de feiten aanloopt; men becijfert, dat
we over 1028 liefst 158 mllj. to kort zullon
hobbert. Do bozulnlglngHnotlo Js ln hot be
lang van het goheele volk noodig, niet het
minst ln het belang vnn den werkman, als
ernstige politieke partij moeten we het volk
do waarheid durven te zeggen. En daarom
kan nu niet elk volksbelang behartigd wor
den op de wijze, zooals we ln normale tijden
gaarne zouden doen.
De derde beschuldiging, dat de V.B. zou
zijn oen mllltalrlstlsche partij «prpekt in
volksvergaderingen tot gemoed on verstand
van het volk. Do 8.D.A.1', deed van 1894 tot
1914 niets anders dan liberalen en olerlka-
lon in gebreke te stellen geen geld over te
11 ebben voor sociale belangen en hun geld
slechts to werpon ln don mllltalrlstlsohen
muil. Zoo spraken K. ter Laan on Hugon-
holtz. Eind Juli 1914 brak de oorlog uit en
geboden Koningin en Rogoerlng mobilisatie.
En toon op 8 Aug. de liberale staatsman
Oort van der Linden aan do Volksvertegen
woordiging vroeg om goodkeurlng van die
daad en voor de wellicht nader to de ure
des gevaars te nemon maatregelen, toen
sprak de man, die 20 Jaar ons defensiewe
zen had afgetuigd, toon sprak Troelstra:
„Daar de mobilisatie het doel heeft ons van
oorlog to vrijwaren, noem ik dat oplrodou
paolflstlsoh on zal het Ned. volk er ln toe
stemmen. Wanneer hier een volksleger ware
llngevoord, zooals door ons altijd 1» bepleit,
dan zouden wij ons ook hebben aangegord
om dien duren plicht te vervullen," U nier
gem heilloos spel gespoeld? Werst wordt, f?o
jiinr lang bót volk Ing'mrnni dal hoi leger
on do vloot moeien 'verdwijnen, on dan, als
du nood aan dun man ls, zijn ook zij dood
go'ukklg, dat or «oddank nog oen leger «n
oen vloot bestond. Hooft Iemand ooit op
volksvergaderingen de socialisten hoorcu
Sklten voor hun volksleger, al stond hut
an op hun program, n,l, do algemeene
weerplloht, het volksleger, ln 1010 zeldu
TrooLstra ln een debat mot Gorter: ,,l)o
grond waarop we geboren zijn, do bodem,
waarop we streden, ls ons heilig; do inter
nationale 6oo.-Dem. erkent den plicht het
vaderland to verdedigen." Hebben de partlj-
genooten in Frankrijk of Duitsohland den
oorlog tegengehouden? Thans wordt er hier
gegoocheld met den elsch van ontwapening,
Eet middel om te komen tot welvaart on
waarmede men don onontwikkelde zand ln
de oogen strooit. Ziet eens bij ons: Jaarlljk-
sohe lichting 28000 man met 4 maanden le
oefeningstijd, ln België met 4 soo. ministers
In de rsgeering 110,000 man met fl -maan
den. In Zweden, mot uitsluitend socialisti
sche ministers onder Brantlng, donkt men
niet aan ontwapenen. Zoo wordt hier dat
onwaarachtige spel wederom voortgezet. De
Vrijz. Democraten zijn ln deze weder dank
bare leerlingen van de Soo. Dem. Zij wen-
sohen „algemeene oefenplioht en instand
houding eener organisatie van geoefende
mannen met eenvoudige bewapening*'. Wat
is die eenvoudige bewapening? Op 6 Nov.
1920 wensoht, volgens een nota van den
heer Oud, toegevoegd aan het Ontwerp
Landstormvoorzieningen, deze te breken
met het bestaande systeem. De min. ant
woordde dan ook terecht, dat het leger van
Mr. Oud met zijn 6 lichtingen van 60,000
man een groot leger zou zijn, onvoldoende
bewapende, dus ware het onverantwoorde
lijk, zulk een leger tegen den vijand te
sturen. Als men Mr. Oud naar de grenzen'
stuurt, zou hij dan ook den eisoh stellen:
„geef mij een eenvoudig geweer", of zou
hij ook niet liever een goed geweer hebben,
on goede kanonnen als rugdekking of een
waterlinie? Neen, we moeten hot zeker niet
hebben van het groote schljnleger van Mr.
Oud, maar een klein, doch goed uitgerust
leger, dat, ofschoon klein, door den ernst,
die er uit straalt, eerbied afdwingt.
Zijn do tijdon' thans gunstig om aan, ont
wapening, wij vooraan, te beginnen? Ziet
naar het Ruhrgeblod. Ziet naar het BV. mil
joenen leger van Sovjet-Rusland. Welnu,
do VJB., bij monde, van Mr. Dressolhuy»,
zich wel bewust dat eon klein, doch goed
Uitgerust leger thans niet kan worden g
mist. diende, ook to bet belang' van de 'be
zuiniging, <ró 22 Deo. J.1. eene motte in,
strékkende net veldleger te brengen op
der huidige sterkte en de bezuinigde golden
gedeeltelijk te besteden om de rest wat be
ter te bewapenen. En niemand zul kunnen
«eggen dat Mr. Dresaelhulja mi 11 tal rist la
door dik en door dun, hij die jaren lang het
Internationaal Scheidsgerecht hoeft gepro
pageerd on ©en der voormannen ls van den
Anti-Oorlogsraad. Maar zou lang ontwape
ning nog niet voor ons alleen kan volgen,
durft de VJ3., haar verantwoordelijkheid
bewust, pal te staan voor.ligar partljpunt 18,
dat luidt: „Bevordering van Iedere poging
om tot ontwapening te komen, inmiddels,
zoowel hier te lande, als in Indië, instand
houding eener weermacht wier grootte zich
aanpast aan zich ontwikkelende vredeswaar-
borgen en1 wier getalsterkte, oefening en
uitrusting in harmonisch verband staan.
Hierbij dient rekening te worden gehouden
met de wenschelijkheid van een zuinigheid,
welke de toestand van 's-lands finantiën
vordert." Ook wij wenschen dus van harte
ontwapening. Wat een zegen' zou dat voor
de. inenschheid zijn. Maar wij gebruiken die
leuze niet om bij de onontwikkelde kiezers
in het gevlei te komen, zoolang het nog
noodig is om vrouw en kind tegen moge
lijk geweld van buiten veilig te Btellen.
dnr belastingen eti hPt verminderen dpr 1n
knuisten Keu rijk man In OwcIJspI betaalt,
hot kwam tn# onlangs ter oom, 7(1 van
zijn Inkomen flim belasting, wanneer oen
(Hiimmmlst dan zegt: „dan houdt gij nog
24 over", dan pielt dat voor man»
kennis van boofdrokonou, maar niet voor
zijn heldor Inzicht; moot de Nodertymdsohe
fiscus ons dan lieolonuml uitpersen als oen
citroen wt or geen druppel ntoor uitkomt?
En hlorln Is do toostend precair, omdat toch
ook nieuw kipiteul govormd moet worden
en ben Ik ln good gezelschap, wannoor Ik
-den S.D.A.P.-lelder Schaper nasla, dlo zog
ln een artikel ln de Hoe. gids: „Het kapltan
moet niet alleen er zijn, het moet ook groei
en, anders komen1 wij er niet. Met onzen
bevolkingsaanwas van 200,000 per jaar, moet
zooveel nieuw kapitaal govormd worden
dat de nooden dier mensohontoename moei
kunnen worden goflnanolerd."
Nadat pen vraag vnu den heer Albardn
over de Motle-Drt'ssolhuys van 22 Doe. J.1.
omtrent, de vermindering van het veldleger
tot vnn ilr sterkte paiter wns toegelicht
én1 door don heer Vos eon woord van aan
beveling was gowyd aan de oandidatenlljst
van den V.B. voor de verkiezing der Prov.
Staten in deze kieskring, sloot de voorzit
ster onder dankzegging aan spreker voor
zijne zoo boeiende rede, en de vragenstellers
voor het door hen gegevene, en nn haar
spijt betuigd te hebben, dat de vergadering
niet beter was bezocht géworden, de verga
dering ten 11 u. 40 m.
Een hartelijk applaus viel den begaafden
spreker ten deel, die 21/, uur lang achter
een. door zijn toehoorders met de grootste
aandacht was gevolgd. Van de gelegenheid
tot het stellen van vragen of debat werd ge
bruik gemaakt door de heeren Stadtanau,
Kuijck en Albarda. De beide eersten stel
den eenige vragen omtrent het standpunt
van den V.B. in zake de Arbeidswet en den
werktijd. De spreker antwoordde, dat de
V.B. zich geenszins kant tegen het beginsel
van den 8-urigen arbeidsdag, die roods
jaren geleden vrijwillig is ingevoerd door
meerdere bedrijfsleiders, doch daarnaast
moet de mogelijkheid geopend worden, om
een langeren arbeidsdag te vragen dan 8
uur. Denk eens aan den z.g. seizoen-arbeid.
Men zegt.wiel eens, dat het zeer de vraag is
of to, 10 uur meer wordt verrioht dan in
8 uur, maar wanneer ik aan mijn schrijf
tafel zit, doe lk heusoh heel wat meer in
10 dan to 8 uur. Maar alle arbeid la niet
hetzelfde. Ik gun gaarne den zeer korten
arbeidsdag aan den arbeider, die zwaren
aibeld verricht, b.v. ln de mijnen, waar 0
uur wellicht reeds lang genoeg is, of to
de loodwltfabriok. Do wet zegt echter: „voor
alles een regol" en als er nu een mlpistor
zit, die zlcji daarop verstart, dan werkt dlo
wet zeer tot schade van de bedrijven en
duB ook tot schade van den werkman, want
er ls zware en lichte arbeid. De V.B. aan
vaardt ,dus ook het'beginsel van den 8-
urlgen werkdag mot den vrijen Zaterdag
middag, maar gelooft nlot, 'dat die 8 uur
arbeldsverlonglng niet belangrijk zijn voor
een bedrijf. Zou Philips met zijn gloei lam
penfabriek, die werk geeft aan 6000 arbei
ders, niei goedkooper kunnen produoeorem
met 18000 werkuren per week meer, die 52
keer per jaa* terugkomen?
Op de vraag van den hoor Kuljok, of er
Iets waar was van do geruchten omtrent. In
trekking van den vrijen Zaterdagmiddag
antwoordt de spreker, dat hij daar nog nim
mer Iets van hoeft vernomen. Reden tot
ongerustheid bestaat er z.i. niet.
Omtrent de Inkomsten van ons land over
1928 zij vermeld, dat gosohat wordt, dat
dezo met liefst 158 miljoen bonoden de uit
gaven zullen blijven. Aan verdere verhoo
ging der belastingen valt niet te denkon
Reeds l1/, jaar geleden sohreef Henrl Po
lak, dat er geen land ter wereld was be
halve Engeland, waar de belastlngsoliroef
zoo was aangedraaid als bij ons. Sohaper
schroof to do Soniallstlscho Gids, dat 'ian
verder aandraaien van die schroef nipt kan-
worden gedacht. De belastinginspecteurs
zoggen dm strijd: „het Ned. volk kan niet
moor betalen', do grons ls roeds overschre
den, blijkende uit het slecht binnenkomen
ONS NIEUWE GASTARIEF.
In de laatstgehouden Raadsvergadering
van 18 Maart j.1. ls een nieuwe gasprljsre-
geltog aangenomen, die zoodanig afwijk!
van de tot .dusver gevolgde regelingen,
dat het zeker aanbeveling verdient, bij het
gevallen raadsbesluit eenige nadere toelich
tingen to geven.
Do igaaoonsulbptlö van onze gasfabriek is,
tengóvolge van de gasrantsoeneering gedu*
ronde de oorlogsjaren en daarmede genaard
gaande hoogo prijzen, alsmede door de in
voering van oloctridteit voor verllchtings-
dooleindcn, to booge mate achteruit gegaan.
Over 1022 wa» de gasoonsimiptle toch niot
voel hoogor dan to hot dienstjaar 1012, zoo
dat nog een achterstand van 10 Jaren is in
te balen, voordat de produotl© van 1010 ls
bereikt. Gedurende het Jaar 1010 werd nJL
du grootste hoeveelheid guw nfgoleverd.
Aun terugwinnenvan hot verloren ter
rein op het verliohtlngsgebled voor zoover
lüerbij sprake is van -verlichting van groote
gebouwen, winkels enz. valt niet te deuken,
Gelukkig is het adders gestold op hot
gebied der verwarming on van hot koken
op fun, omdat daarvoor do elcctrlsohe
stroc tn ie dimr blijft: Het feit dat elcctrlct
tolt slechts 800 oalorlën vertegenwoordigt
nor K.W.U., bewijst ton vollo dat eleotrJoI-
tolt op 't gebied van verwarming, vör .ach
terstaat bij gas, omdat zelfs bö con electri-
olteltaprij8 van 80 cent per K.W.U. het ko
ken op oleotrioiteit minstens 4 5 5 maal
duurder is dan op gas.
Om de gasproductie tot haar vroegeren
omvpng op te voeren, moeten alle ki-achten
worden ingespannen om het verloren ter
rein te herwinnen, waarop de gasfabriek
krachtens de voor haar weggelegde taak,
aanspraak kan maken,
'Het is dus zaak, dat het gebruik van gas
voor kook- en verwarmtogsdoeletoden zoo
veel mogelijk worden bevorderd.
To-,. nu toe ondervond het gas een gewel
dige concurrent in de petroleum. Men
schijnt to onze gemeente npg vaak zijn toe
vlucht te nemen tot oude verlaten metho
den op t gebied van koken en verwarmen.
Er is dus propaganda noodig om het ge
bruik van petroleum voor koken en verwar
men te doen verdwijnen en biervoor gas to
de plaats te stellen.
De beste propaganda is natuurlijk een
zoodanige prijsstelling van het gas dat het
goedkooper ls op kas te koken dan op pe
troleum.
Ondanks de meest doorgevoerde 'bezuini
ging is het niet mogelijk een lagere gas-
prijs te stellen dan de tegenwoordige, om
dat de huidige gasprijs hoofdzakelijk ver
oorzaakt wordt door de hooge vaste kosten,
waarin de rente en afschrijving van het
bedrijfskapitaal, het grootste aandeel heb
ben.
.Indien nu de gasoonsumptle wordt ver
groot, kunnen de vaste kosten over een
grootere gasproductie worden verdeeld, zoo
dat de kostprijs van het gas daalt eh de
algemeene verkoopsprijs van het gas kan
worden verlaagd.
Indien het gasdebiet dus niet toeneemt,
kan de gasprijs met geen mogelijkheid la
ger worden gesteld.
Er ls overwogen op welko wijze het gas
verbruik kan worden bevorderd.
De overtuiging dat het gebruik van pe
troleum alleen bestreden kan worden Indien
de hulsvrouw overtuigd is, dat het koken
op gas fin antieer voord eeliger ls dan het
koken op petroleum, heoft er toe geleld om
dé nieuwe gasprljsregellng to hot leven te
roepen.
Wat toch ls het geval?
In bijna alle gezinnen Is wel een gasoon-
foor of gasfornuis aanwezig, doch wordt
bovendien nog vaak op petroleum gekookt.
Volgons de nieuwe gn«prijsregeling zal
voortaan al liet gas, dal boven de consump
tie in de overeenkomstige maanden van 1922
wordt verbruikt, ft 1 oont per M.» to reke
ning worden gebracht.
Hieruit volgt dus, dat ieder die lp het
afgeloopen jaar op petroleum kookte on
thans nog kookt, het potroloumtoestel wel
bulten gebruik knn stellen, omdat liet ter
vervanging benoodigde gas thans voel goed
kooper ln gebruik is dnn petroleum.
Tevens* knn dit tarief ook hovord<>rl1|k
zijn voor meorder gebruik van gaskachels,
voornamelijk op plaatsen waar tijdelijke
verwarming noodfg Is, omdat hot daartoe
benoodigde gas veel goedkooper Is gewor
den zal elke. vermeerdering van gasverbruik
niet meer 'belangrijk merkbaar zijn op de
gasrekening, daar hot meerder verbruik
«loohts ft 7 oont per M." wordt berekend.
Het nieuwo gastarlof beoogt dus verrui
ming van hot gasdebiet. Door evontueele
vermoerden e oonsumptio zal de gemiddelde
produnttenrils dalen en. lagere prljzon doen
gewoonlijk iet verbruik toenemen. Hot ls
dus voor den gaaverbrulker van het hoog-
sto belang, dat de gnsoonsumptto toeneeml
Teder, die dus ln hot vorige Jaar weinig
Of Reen gas gebruikte, kan thans gemakke
lijker de petroleum vaarwel zeggen, daar
het thans voordeolJger ls op gas to koken
ln dit verband dient er tevens op gewe
zen in worden det, indien de zomertijd wer
kelijk mocht worden afgeschaft, hot daartoe
noodzakelijk geworden meerdere gasver
bruik voor verlichting thans minder flnan-
tloele nadoelen veroorzaakt, dan wanneer
hot oude uniforme gastarlef ware gehand-
lmafd.
Aan do moosto nieuwe regelingen kloven
kleine fouten en dus ook aun het nieuw
aangenomen tarief, Tagen het nleuwa tarief
kan namelijk aangevoerd worden, dat het
onbillijk is tegoiiovef djo vorbulkers, welke
ln 1922 reods veel gas hebben gebruikt, on
zij dus deze hoeveelheid duurder moeten
blijven botalen, dan een' ander, wiens ver
bruik to 1922 gering was. De Juistheid van
dit bezwaar moet toegegeven worden, maar
uit eon oogpunt van utiliteit moet men daar
over boenstappen. Immers laat men alles bij
liet oude en blijft men oen uniform tarief
berekenen, dan zal de kostende prijs van
het gas niet dalen, het verbruik olj meer
dere Invoering vnn electrlcltelt niet toene
men en de zloh benadeeld achtende voel-
vorbrutkers to 1922 moeten eveneens den-
zelfdon prijs to 1928 blijven betalen. Het
spoediger leveren van gas tegen lageren
prijs aan een wetolg-verbruiker van 1922 is
daarom geen nadeel,voor den veel-verbrul-
ker to 1922. Wel kan deze laatste daarvan
niet to gelijke mate profiteeren als de'eer
stee, maar toch ls het systeem ook to zijn
voordeel, want to de toekomst zal de alge
meene prijs dalen, omdat het boven de pro-
duotie jan 1922 af te geven gas immers
niet verkocht wordt voor den zelfkostenden
prijs, maar tegen een overproductie prijs en
hiervan zal de voorloopig niet zoo bevoor
rechte afnemer met veelverbruik van 1922
voordeel trekken.
Het is toch billijk dat men diegenen,
welke het hunne-er toe bijdragen opj de g'as-
consumptle te vermeerdoren, direct van de
ze hunne hulp to de goede richting op zCor
morkbure wijze laat profiteeren, dus dat
men al diegenen, die bijdragen tot verhoö-
ging van do geheel© oonsumptie over 1922,
dit meerdere gas voor aanmerkelijk lagerön
prijs geeft dan de gemiddelde verkoopprijs,
die thans voor 1928 ls vastgesteld.
De zaak stond dus zoo, of bestendiging
van het oude uniforme tarief en dus voor-
dool voor niemand, of Invoering van hot
nieuwe tarief en direct voordeel voor het
mrorotideol on voor do overigen ln do toe
komst. Eh .toen moest de keuze wel op het'
'laatste vallen, dus op hét nieuw ingevoerde
tarief,
Zooais uit het bovenstaande blijft, ls het
nieuwe tarief voor eiken verf>rulkar goldlg.
Zoowel muntgagverbrulkers als gewone ver
bruikers, zullon hot meerdere gas ft 7 oent
per M.' verkrijgen.
Voor hen dlo gewend zijn gaspennlngen
te gebruiken, zal dus voor olko M.' moordér
gasverbruik 11 oent worden terugbetaald.
BINNENLAND.
Nederland en de bezetting van liet
Roergebied.
Het departement van bultenlandsohe za
ken maakt bekend, dat, volgens ontvangen
bericht, door de betrokken regeeringen in
beginsel besloten is, dat door de bezetttogs-
autoriteiten het uitvoerrecht van 10 pot. niet
zal worden geheven van goederen komende
uit het bezette gebied, mits de desbetreffen
de contracten gesloten zijn vóór de inwer
kingtreding van die regeling.
Voor deze goederen kan de uitvoerver
gunning door den kooper aangevraagd wor
den. Zoodra nadere bijzonderheden verno
men worden, zullen deze worden medege
deeld.
Mede is berldht ontvangen, dat de 90,000
ton steenkool 's maands, die tilt hoofde van
het verdrag met Duitsohland Inzake de ver-
leentng van orediet en den uitvoer van
steenkool gejeverd worden, zonder belas
tingheffing vanwege de bezettingsoverheid
naar Nederland zullen kunnen worden uit
gevoerd.
De zomertijd.
Woensdagavond was het aanal door het
oomité van actie voor het behoud van den
zomertijd ontvangen adhaesiebetulglngen
gestegen tot meer dan 870,000. Ook vele
landbouwers en tuinlieden, hebben zich voor
het behoud van den zomertijd uitgesproken.
Velen zijn er ook, die op hun visitekaartje
schreven: plattelander. Een aantal onder
teekenaars van een lijst uit een Zuidhol-
landsch dorp sohreven: .Hoewel bewoners
van het platteland, juichen wfl uw poging
van harte toe." Een inzender uit een dorp
bij Maastricht schreef, dat hij versoholdene
landbouwers to zijn omgeving had' ge
vraagd, of zij voor of tegen den zomertijd
waren. En zonder uitzondering had hij
steeds ten antwoord gekregen: „WIJ heb
ben er niet den minsten last van".
Een groote bloembollenfirma, die met
omstreeks 100 man werkt, sohreef o.a.: „De
argumenten tegen de invoering van den
zomertijd zijn verregaand gesoont en schro
melijk overdreven en houden geen steek.
Ook de landarbeider gen lot van den lange
ren avond. Er zon alloon iote tegen Invoe
ring van don zomertijd vóór 29 April zijn,
orndat tot ongeveer dien tijd de oohtonden
dikwijls te koud zijn."
De burgemeester van Loosduinen eohroef
nam het oomité o. m. het volgende: „Allicht
ls het voor uw oomité van belang to verne-
uien', dat B. en W. dezer gemeente op 25
September 1910 ln antwoord op een van re-
georlngswegiv gedane vraag, of herhaling
van don zomertijd gewensoht geaeht werd,
beslist gunstig hebben geadviseerd. De ge
volgen van do vervroeging van den wette-
HJken tijd zijn voor Loo«duinen als oentrum
van groontenoultuur beslist gunstig te noe
men1, fldue sohreef hot gemeentebestuur.
Eon van de niet te onderschatten voordoo
ien was, dat nu de vit iten door do alge*-
meene werking van die vervroeging eou
uur vroeger to den morgen dus mét minder
Inwerkend zonlicht konden worden verhan
deld. Nadoelen zijn, voor zooverre wij kun
nen nagaan, voor onze gemeente aan de
vervrooglng niet vorbonden goweest, zoo
dat herhaling Van den maatregel, wat Looi-
dulnon aangaat, gewensoht 1«."
Deze Inzender golooft, dat, wanneer de
regeering or toe komen kon, den zomertijd
midden April te laten Ingaan, ongeveer alle
cl achten zullen verstommen.
In de ITondardag te Amsterdam gelww-
don algemeene vergadering van den Boud
-
On een wang vim oen der leden antwoordde
de Voorzitter, dat dit Comité geheel los staat
van het te dezer stede ongericht Comité voor
de feestviering ln September a.s.