T V1 if ÜTd' dat aan ®ene gemeen
schap der balde zyden groote behoeft» be-
UIT DE OUDE DOOS,
heachóuwmg *Uh getewnW' 55U ktw11
hm tam} om
i
toesta oden te voornomen uw «^-"7-
Gorsel, hetzy omdat dorgeiyko
van do bosschen groot brmidgtwiar Pieo-
brongt, hetzy omdat de koloixtetm een
vaar voor zichzelf en hun omgeving oplov
Nieuwe Uitgave.
„Waarheen*"
De vaoantlna komen nu langzamerhand
weer ln sloht en dan rijst bil velen de vraag;
Namens het bestuur van „Carbon",
P. 8CHAGEN, Voorz.
UIT DEN OMTREK.
dam vlucht, val Ik zorgen, dat politie aan den
trein staat,
D? president dring* bij gltHtgS 6P PM
öe waarheid te psgge».
ie moet de waarheid
■eggen en dat doe jy w-,.
Getuige houdt vol er lüéte van te weten.
De getuige wordt weggeleid.
De president roept den getulge-deslnmdtge
dr, Gaspari voor en vraagt diens oordeel of
getuige Kerasemakem op beun den Indruk
beeft geimaakt van iemand, die de waarheid
«Tvrftpo
Dr. Gaspari zegt, dat hij hier staat ais psy
chiater, maar tevens als geneesheer, verbon-
dien aan de strafgevangenis. In die laatste
kwaliteit houdt hij zich aan zijn ambtseed. De
desürundige echter wil wel verklaren, dat hij
Kerasemakers als getuige absoluut onbe
trouwbaar acht. Mr. Sassen vraagt den des
kundige, of hij kan verklaren* waarom getuige
Kersseanakers steeds verklaart t niet te weten
als hein iets gevraagd wordit, dat in 't voordeel
der vrouw zou kunnen zijn.
De verdediger vraagt, of de deskundige niet
op psychologische gronden zijn indruk kan
geven, wie waarheid spreekt, Kerssemakers
of de vrouw.
De deskundige deelt mee, den indruk te heb
ben, dat de vrouw, afgescheiden van haar
leugenachtigheid in de amourette-quaeetie,
inlet liegt
De apotheker Goppel, een van de volgende
getuigen, is de man, die de cyaankali aan K.
heeft verkocht Hij is juist dezen morgen tot
l1/» jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens
het plegen van abortus. Voor den rechter
commissaris heeft hjj destijds verklaard, dat
K. hem gezegd had de cyaankali voor fotogra
fische doeleinden nood-ig te hebben; thans
zegt' hij, dat K. had gezegd ze rnoodig te heb
ben voor een paard1. Een paar scheikundigen
verklaren een en ander omtrent de werking
van cyaankali. Als ze aan de lucht blootgesteld
is geweest zooals hier hert geval is, neemt de
werking geleidelijk af.
In zijn requisitoir merkt de ambtenaar van
het Openbaar Ministerie op, dat zijn taak
hier moeilijker is dan in die van vanmorgen.
Het toegediende vergif ia niet scheikundig
onderzocht.
Vast staat dat Goppel cyaankali aan Kers
semakers verkocht, die ze aan mevr. Desmet
verstrekte.
Van de boterham, waarop hekL het vergil
Strooide, weten wij ook. Of de hoeveelheid
doodelijk was weten! wij niet Wel is bekend
dat cyaankali een zeer doodelijk vergif is en
dat de hoeveelheid van een half theelepeltje,
door bekl. genoemd, doodelijk zou hebben
kunnen werken. De cyaankali in het flescbje,
waaruit Goppel het vergif aan Kerssemakers
leverde, had slechts een percentage van
17%. Dit percentage kan later nog terugge-
loopen zijn-
Aangenomen moet worden dat bekl, een re
latief ondeugdelijk middel heeft gebruikt.
De vrouw heeft, al of niet op aanwijzing
van Kerssemakers, gepoogd! haar man te ver
giftigen, althans hem ziek te maken. De of
ficier geeft in dit verband toe dat Kersse
makers getracht heeft het aandeel van de
vrouw in het misdrijf te verzwaren.
Beklaagde erkent dat zij haar man wilde
ziek maken en staat dus schuldig aan poging
tot mishandeling.
De officier acht haar schuld even groot als
dlie van Kerssemakers en vraagt ook voor
haar 15 jaar gevangenisstraf.
In de zaal ontstaat beweging als de edsch
bekend wordit.
De beklaagde houdt zich kalm en drukt
Helder, 1840-1860.
Ziet gij dat groote oorlogsschip door de
stoomboot Noord-Holland gesleept, binnenko
men? Hoort gij het saluut van dien bodem,
dat met een gelijk getal kanonnen beant
woord wordt van de oorlogskorvet, die daar
op de reede ligt? Zie eens, daar komt juist een
groote koopvaarder, door eene andere stoom
boot gesleept, uit de haven. Dat Koopvaardij
schip zal slechts tot buiten het Niquwe Diep
gesleept worden, want van daar kan het naar
zee zeilen. Andere koopvaardijschepen heb
ben mede de seinen opgeheschen voor de
boot, want ze verlangen om naar zee te gaan,
omdat de gelegenheid zoo gunstig is. Zie, nu
het bootje den oorlogsbodem op zijne plaats,
op de reê gebracht heeft, stoomt het naar de
wachtende sohepen ln 't Nieuwe Diep en
neemt er twee tegelijk meê op sleeptouw. Ge
lukkig dat er nu, behalve de „Noord-Hol
land", nog een andere sleepboot is. Ja, dat is
waar, maar de tweede boot, „de stad Amster
dam'
Eerst
zoo heet ze, is er nog niet lang.
ln 1841 kwam zij ln dienst. Kapitein J. P.
Duinker, die met de „Noord-Holland" van
1826 tot heden, 4277 schepen sleepte, heeft
zijne betrekking van gezagvoerder op die
boot aan zijn zoon P. J. Duinker overgedra
gen, terwijl hij zelf thans „de stad Amster
dam" voert. De „Noord-Holland" is in den
loop van 1841 van de Provincie overgenomen
door eene reederij te Amsterdam, onder di
rectie van den hoer Paul van Vliaslngen.
Deze nieuwe Maatschappij heeft de tweede
boot, van meerdere afmeting en 140 paarden
kracht, aan de „Noord-Holland" toegevoegd,
zoodat de dienst daardoor eene aanmerke
lijke uitbreiding verkreeg en er nu meer dan
een schip tegelijk kan geholpen worden.
Wanneer een schip in zee de hulp eener
sleepboot verlangt, hljscht het een sein. De
wacht op den vuurtoren brengt dit sein aan
de bemanning van de boot over en ln korten
tijd heeft zij stoom en snelt naar zee om den
bodein, die de hulp der stoomkracht verlangt,
naar binnen te halen. Hebt ge lust een
tochtje meê naar het Marsdiep te maken?
vraag het dan slechts aan den kapitein en hij
zal het waarschijnlijk wel toestaan. Denk er
echter aan, dat gij zeeziek zoudt kunnen wor
den, want al schijnt het weder u ook schoon
toe, buiten spookt het wel meestal zoo, dat de
boot in slingerende beweging geraakt. Al
fraan wij niet meê, we blijven bij de gewone
igplaats der sleepbooten vertoeven, tot zij Is
weggestoomd. Nu begeven wy ons naar de
binnenhaven, waar wij ons, door eene pont
daar in dienst gesteld, zullen laten over
zetten.
Aan de oostzijde van de binnenhaven, aan
onze linkerhand, dus eer wij ln de pont gaan,
zien wij twee scheepstimmerwerven, de eer
ste ls van den heer 8. Lastdrager en de twee-
do van den heer Taylor. Er wordt op de naast
by gelegene juist een schip gekoperd. Ziet
ge, het ligt geheel op zy, zoodat de masten
schier den grond van de werf aanraken. Hier
ls ln den regel veel werk, want verscheidene
rhspan lossen geheel ln lichten ln 't Nieu-
leven 4w« VKWW, SM
niet veel geluk gehad beeft, mnar, die ln ba®®
huwelijk gelukkig was tot heMgMbUk
waarin ztl Kerssemakers ontmoette.
Door uiterlijke glans en Melheld ywbUnd
«af ül) sloh «nn desen man, hoewel zy beken
de dïï zy nooit gelukkig was geweest, zoo gevoer
lang de verhouding had geduurd. Ploltor'si geon
overtuiging ls dat do vrouw haar man niet teogde
hoeft willen vergiftigen. Omdat Korssema-
kers telkens weer aandrong is zD ten slotto
tot de daad overgegaan, zy had de voor-
af met de kip genomen proef bewyst dat
de bedoeling haar man ziek te maken. Daar
mede wilde zy juist haar man sparen, om
dat zy dan tegen' Kerssemakers zou kunnen
zeggen: ^zi& jö wel* ik heb het gedaan, laat
me met rust."
V'an poiging tot moord ia echter geen
sprake. Deze vrouw heeft reeds zwaar ge
boet. Kerssemakers, dien zy lief had', heeft
haar verraden. Hy heeft haar zelfs bij, haar
man verdacht willen maken.
Pleiter vraagt onmiddeliyke invrijheidstel
ling, èn omdat het bewys niet voorhanden
is, èn om bekl. zoo wel als om baar man,
die hunkert naar het oogenblik dat hij zijn
vrouw zal terug zien die veertien jaren zijn
trouwe -ecbtgeaioote geweest is.
Na repliek gaat de rechtbank ln raadkamer
om over dit verzoek te beslissen.
Als de zitting hervat wordt deelt de presi
dent mede dat de rechtbank geen termen
aan wezig acht op het verzoek van den ver
dediger ln te gaan. Het verzoek tot invrij
heidstelling wordt door haar afgewezen.
Nadat de uitspraak bepaald is op Donder
dag 6 April wordt de zitting gesloten.
„Profeten" In een hutje te Eefde.
Het „Dev. Dagiblad" schrijft:
%edert langen tydi vertoeven te Eefde in een
hutje twee personen, die daar met motieven
van godsdlenbtigen aamdl onlder zonderlinge
omstacdigiheden verbiytven. 'Zy hebben thans
«enige personen van elders, o. a. uit Deventer
en Zut, hien, overgehaald ln hun buurt een
gelijkso tig leven te lelden in hutjes ln de
ibossdhesi, en van die kolonie, die aldus ter
plaatse la ontstaan, beschouwen nu de eerst-
bedoelden zich aha „ide profeten". Zy wen-
schen slechte te worden aangesproken als
„broeder" en „zuster".
wy hebben, na informatie ln de betrokken
Streek, ons persoonlijk op de hoogte gesteld
van den vreemden, voor de betrokkenen omge-
IhkMgen en voor de omgeving bedenkeljken
toestand, die uiit een en ander is ontstaan, en
bezochten daartoe allereerst de hoofdpersonen
van de kolonie, ln het bedoelde luitje. Wy
vonlden daar ln een niet onzindelijk, maar
uiterst primitief ingericht vertrek, zékeren R.,
naar schatting 40 jaar, imet een zekere mej.
N. H., van wellicht geiyken leeftyd. Bedden
waren gezeten op ledikanten^ die tot de wei
nige meubels dn net vertrek behoorden!, en zy
bleken reeds spoedig genegen, byzonderheden
over hun zondering leven mede te deelen. Zy
bevestigden, dat zy „profeten" zyn en „tnert
deze booze wereld! nlete meer te maken wilden
hebben". Werken beschouwen zy, zooals zy
zeiden, als volstrekte, ydelheid en zy wachten
geduldig, maar met groot verlangen, naar het
einde van dit, volgens hen, tot nlete dienend
aardisch bestaan, „waar alles van den duivel is
bezeten en misleid wordt door de kerken".
Wy hadden by onlze informatie in de om
geving reeds vernomen, door welke tragische
omstandigheden de beide geestelijk oneven-
we Diep ledig en moeten dan meestal nage
zien worden. Bovendien, schepen, die hier in
averij binnenloopen, kunnen moeiiyk naar
Amsterdam gaan om hunne schade te doen
herstellen, zoodat men biyde is hier de ge
legenheid tot reparatie te vinden.
In de pont hebben wy een aardig gezicht
over de binnenhaven, die verscheidene groote
en kleinere schepen bevat.
Uit de overhaal stappende loopen wy recht
op het logement en koffiehuis van Mej. Bo
ven aan, waar we van onze wandeling zullen
uitrusten. Voor de ramen van de koffiekamer
hebben wi) een goed gezicht naar buiten. Hé,
wat een drukte ontstaat daar juist voor het
logementl Een aantal menschen begeeft zich
naar dien houten steiger aan den kant der
binnenhaven. Gy zult zoo dadeiyk de oorzaak
van die beweging ontdekken. Kyk, de barge
komt aan. Sedert eenige jaren ls eene barge-
dlenst langs het Noord-Hollandsch kanaal
geopend door de heeren Gebrs. Zur Mtlhlen,
waardoor men geregeld lederen dag van hier
naar Amsterdam en terug vaart. Behalve dat
men met deze reisgelegenheid den tocht naar
de hoofdstad langs Alkmaar en Punnerend
spoediger volbrengt dan met de gewone trek
schuit, heeft men er meer ruimte en geimak,
terwyi men ln de barge ook naar verkiezing
kan dineeren, of gebruiken wat men verlangt,
't Is trouwens ook wel noodlg, dat men aan
boord eenige verversching kan bekomen,
want de reis duurt den geheel en dag. Naar
wind en gelegenheid worden er meer of min
der jaagpaarden voor gezet, maar de barge is
een groot lichaam en men mag biy wezen als
men er in twaalf uren tyds van hier de hoofd
stad meê bereikt.
Zoowel uit de voor- als aohterkajuit komen
verscheidene passagiers, die zich ln alle rich
tingen door de gemeente verspreiden.
Als wy het koffiehuis verlaten en door de
steeg er naast naar het Heldersch kanaal
gaan, kunnen wy dit passeeren langs eene
brug, die men daar ten behoeve van de
„stroo-dorpers" heeft gelegd, 't Volk gaf
haar den naam van magere brug, omdal zy
zoo smal is, daar zy alleen voor voetgangers
dient. Ook wordt zy wel botbrug genoemd.
Als wy er overgaan kunnen wy langs de
zuidzyde van 't Heldersch kanaal onzen weg
naar den ouden Helder vervolgen. Wy pas-
seeren dan nog eens de verzameling van de
zonderlingste mensdhenwoningen, die we
ooit aanschouwden. Vele van die hutten heb
ben verbetering ondergaan en ln de nabyheid
van „stroo-dorp" zyn reeds verscheidene
woningen gebouwd. Het is aardig, al die
woonhulsjes schynen naar hetzelfde model
gebouwd; zy gelijken zoo op elkaar dat men
zich verwonderen moet, dat de bewoners zich
niet ln hun huls vergissen, vooral ln den
avond, te meer daar zy allen onder eene lilst
en dezelfde bekapping staan. Wy houden de
overzy Van het kanaal en vinden, als wil bit
de nieuwe kerk komen, al weer eene brug
over die vaart. Deze door het volk gedoopt
met den naam van martelaarsbrug, omdat zij
zjK) moeiiyk open en dicht
kon gemaakt worden, ls hier ln 1842 gelegd.
UI.*. - °P dat punt was aan de overzij
wichtige mensrtien tot
schaafd piiüöU qe betrokken dfliue te,
«y mededeelde, gediplomeerd1 BMh
boekhouden', maar heeft fof»r dipl*m is al
„ydelheden" verscheurd, on H. I» gmWR
ambtenaar bil de spoorwegen en van d e
beschaving bleek nog thans ln "JTVi
gevoerde gesprekken, waaraan over gons blna
geon touw was vost «te knoopon. Helden be
toogden, dat „de raven bon «nlj'/lgdon zy
meenen nlete meer van monBchen noodlg te
hebben en van hóogeihand te worden voorzien
van datgene, wat hen nog in het leven houdt
Zy bidden, dat zooveel mogeiyk imenschen
van hoogerhand geleid, zich op gelijke wijze
by hen zullen voegen, omdat het einde dar
wereld volgens hen zeer nabij te. R. houdt
zich als „profeet" bezig mdt het vervaardigen
van geschriften, die hij ais heiig 'beschouwt,
evenals zichzelf, en die dienen moeten als
boodschap van hoogerhand tot de menschen.
Hy vertelde daarvan met gloed en vuur, en
zy-n gezellin vroeg ons op haitetochiteiyken
toon, de „profetieën" toch te lezen; men zou
ze ons wel toezenden; er waren er nog in be
werking, doch niet geheel gereed.
Mej. N. iH. vertelde ons, te lijden „aan een
vreeseiyke kwaal", zooals ze zeide. Maar dat
vond ze niet erg, „haar geest was toch al los
van haar Ichaam".
Beiden overstelpten ons met een woorden
stroom, 'die by ons meer en meer 'bevestigde,
met welke ongelukkige schepsels wy te doen
hadden.
Was er ln deze hut nog eenig comfort, an
ders stond het er voor by de overige kolonis
ten. Een dezer, volgens het zeggen van mej.
N. H. een Duitecher uit Bochoit, „een dier
bare, naar de profeten geleid met onzichtbare
hand", slaapt in een hok by de hut. Een an
der, zekere W., bygenaamd „de kleine Jo-
haenes", "woont in een hiut in de kolonie, ge
legen op een terrein by het zg. Kraaienbosch,
ter Inkerzyde van den straatweg Gorsel
naurweiyks van Mgging voor den nacht voor
zien. De arme verdwaasden, onder wie de
moeder van R., en zekere D. uit Deventer, zyn
er intusschen, gedachtig aan de profetieën
van hun leider R., mee tevreden, omdat zy
ale comfort als IJdelheid beschouwen. De
vloerbedekking in de hutten bestaat, evenals
ln de hut van1 R., slechts uit een dikke laag
dennennaalden, gehaald uit de naburige bos-
sdhen. De manneiyke kolonisten zien er, met
hun lange baarden want scheren te voor
hen biykbaar overbodige ydelheid nogal
vreemd uit, omdat hun plunje wat raar te en
ze blootsvoets plegen te gaan. Maar kwaad
doen behoeft niet van ze té worden gevreesd^
-o aar hét schynt. En ze vreezen zelf ook geen
kwaad van anderen, want ze sluiten de hut-
deuren nooit „Voor dieven, die hierlnbre-
ken, zouden we bidden," zei mej. N. H.
Intusschen ls de ter plaatse geschapen toe
stand voor de streek vrij bedenkeiyk. De
„profeten!'' trachten, als gezegd, meer ge-
UJkdenkenden, „geloovigen", over te halen
by hen te gaan leven als rij. Enkele omwo
nenden geven hun, hetzy uit medelijden, het
zij omdart rij «de profeten" min of meer geloo
ven, eten en houden zoo de kolonie mede ln
stand. Het gevaar te niet denkbeeldig, dat de
betrokken streek, die van het vreemdelin
genverkeer en van de bewoners van buiten
verblijven ln de Gorselsche bosschen voor-
deelen pleegt te genieten, groote schade on
dervindt Van de aanwezigheid van de kolo-
stond. Al die zaken kosten intusschen aan
het Bestuur een schat van geld. Ook deze
brug kost 8600. Wat zien wy daar nu, staat
er, behalve de houtzaagmolen, dien we reeds
vroeger opmerkten, nog een molen aan de
zuidzy van 't kanaal, juist tegen over de an
dere? Ja, hy behoort aan de heeren Gebroe
ders Janzen en te Ingericht als meel- en tras
molen. Hy ls ln 1843 gebouwd. Voor de be
woners van de perceelen ln de nabyheid van
die twee draal-machines te het, als de zon
schynt, ln hunne voorkamers byna niet uit
te houden, dewyi de weersohyn van het ge
draai der wieken daar ondrageiyk is.
Even voorby den molen zien wy eene pont
over het kanaal. De bewoners van de loods-
buurt vinden het zoo lastig, vooral bij nacht,
wanneer de loodsen dlkwyis naar zee moeten,
om zulke omwegen te maken, dat zy zich
meer dan eens per verzoekschrift tot den
Raad gewend hebben, om ook daar eene brug
te doen leggen. Het Bestuur kon dit verzoek
vooralsnog niet toestaan, daarom ls er eene
pont aangelegd, waarop leder bewoner zich
voor de overvaart abonneert. Men hoopt edh-
ter, dat 't Gemeentebestuur eindeiyk wel zal
besluiten ook daar de noord- en zuidzyde
door eene brug te verbinden. Wanneer wij
verder gaan, zien wy, nadat wy de R. O. kerk
gepasseerd zyn, en vóór wy aan den ouden
Helder komen, een tamelijk groot gebouw.
Het draagt tot opschrift: „Loon voor Werk",
dat ls ook het doel der stichting. Men wil don
armen, ln tyden als er elders geen werk te,
de gelegenheid geven om door arbeid, zooals
het pluizen van touw tot werk, voor het
breeuwen van sdhepen, enz., hun brood te
winnen. Daar de zaak uitgaat van het Alge
meen Armbestuur, wacht men er goede resul
taten van. De uitkomst zal echter later bewy-
zen of men grond had dien goeden uitslag te
verwachten.
Wy naderen den ouden Helder en staan
verbaasd alweêr een nieuw gewrocht der
bouwkunst te aanschouwen..
Het Is de Westeikerk, gesticht In 1846.
Sleriyk staat zy daar met haar toren van slag
en uurwerk voorzien.
Het gebouw te aangenomen door den heer
P Quant, voor de som van f 82000. Tot dek
king vRn kosten kreeg de gemeente eene
ryksBU'bsldle van ƒ10000, eene van de pro
vincie van 2500, terwyi de gemeente 2000
bijdroeg. Het ontbrekende werk gevonden
uit eigene fondsen der kerk, uit vrywilllge
bijdragen van de leden der gemeente en een
legaat van Mej. Aafje Waling, wed. P. Ob-
dam. Ds. Clement legde op 18 Juli 1844 den
eersten steen van de Westerkerk en heeft
die den 9 November 1845 Ingewyd.
Door-den heer O. v. d. Ster, opzichter by
den waterstaat, werd het plan voor deze kerk
gemaakt. Hy was ook belast met het opzicht
by den bouw.
Waarom begeven zich zooveel menschen
uit alle deelen der gemeente naar de zuid
zyde der berasterlng van 's Rykswerf? Het
stroomt er heen, mannen, vrouwen, kinderen,
ouden van dagen, allen willen een schouw-
spel bywonen ln deze gemeente nog nooit
gezien. Het eerste schip op Willemsoord ge
bouwd, de schoener „Banka", zal heden, 8
April 1845, van stapel loopen. Een aantal
r°De „profeet" R. en mej. N. H. yerzekerdon
ona om stryd, d'at zy van aardscho liefde
niets willen werten. Zy verheeriykten, in hun
gezwollen taal, de daden van enkele kolonis
ten, die hun vrouw en kroost verlieten, on
zich by de kolonie aan te sluiten, en die ,Jie»
üdele werken", dat tot niets dient volgens
„die profeten", ea? aan gaven.
Verschenen te hert Maart-nummer van ^Ons
Eigen Tijdschrift", uitgave van O. J. v. Hou
ten en Zoon, Weesp. Dit nummer te voor een
groot deel gewyd aan Paschen en Paasch-
gebruikien. Reeds dadelijk een beschrijving
lii Timmermans met eenige geestige illustra
ties van' den schrijver. „De kreet der Aarde
door Anne Haltoma geeft oen vergeiyking
van twee Christus-uitbeeldingen n.L de schil
derij van Petrus Paul Rubens „Christus
Kruisiging" en de „Ecce Homo" van Quen-
tin Massijs; met afbëeldingéh.
Een artikel van den hoofdredacteur D. J.
v. di. Ven over het „Vlöggelen en Paaschstaak
sleepen ln Ootmarsum en Denekamp, een
paar typische, eeuwen in eere gehouden
volksgebruiken. Enkele illustraties en de
„Paaschzang by het Vlöggelen ln Ootmar
sum", op muziek gezet door Juliua Röntgen
Zutphen, eveneens aan den Jod'endiyk, ln de
richting van den spoorweg aldaar. De kolo
nisten huizen 'daar in zeer primitieve tentjes,
vergezellen den tekst.
Naast deze Paasch-artlkelen, vinden we
een beschryvimg van het vangen van plu-
Vieren door een Friesche vogelaar: „Efter de
sküle (Achter die schuiltent) door Rinke Tolr
mpn met een afbeelding van den Friesche vo
gelaar Lolke Miedama door Ids Wiersma.
Verder een verhaal van de gevoelens van een
heer met griep onder de leden, die eenige
malen door een „allernaarste regen" moet
door Herman Salomonson met geestige illu
straties.
Dan twee gedichten van Marle Koenen.
Een artikel van A. F. J. Portielje: „Uit de
levende have van „Artls"; dit artikel handelt
over een nieuwe aanwinst van Artls, een paar
leguanen, pl anten etende reuzen-hagedissen
uit West-Indlë. Een mooie teekening van
SJoerd Kuperua verlucht dit artikeL Verder
nogeen artikel over „Hot zien van Beelden
de Kunst" door Otto van Tusschenbroek met
afbeeldingen van eenige schilderyen van
hoog-gehoede heeren, waar het leeiyke In
strument „hooge hoed" toch een belangrijk
en onmisbaar deel van het portret vormt.
Verder nog losse Illustraties „Oude Bra-
bantsche vrouw" en Jirabantsche boer" naar
teekeningen van P. Dillen en „Lente" en
„Herfst" en „Zomer" en „Winter" naar oude
schilderijen van Abel Grimer.
In „Voor onze Kinderen" vinden we de be
schrijving van „Een ouderwetsch Groninger
Paasch-spelletje", een verhaaltje van Willy
Pethlon: „De Paaschkip" met Illustraties van
Bas v. d. Veer en een stflkje over „Palm-
paascbjes" met de aansporing om den Paim-
dames en heeren bevindt zich op het gedeelte
der werf waar het scheepje nog op stapel
staat. Het terrein ls met vlaggen versierd en
een muziekkorps der Marine laat zich van
tyd tot tyd hooren. Eindelyk te bet oogenblik
daar, dat de heer P. Sohuijt Jr., Hoofdinge
nieur der Marlnei, onder wiens opzicht de
„Banka" gebouwd te, het teeken voor het af-
loopen geeft en statig giydt het scheepje
omlaag en ln de breede gracht, die aan dien
kant van 's Ryks werf grenst. Het volk heft
een hoera aan, de muziek laat ten slotte een
vaderlandsch lied hooren, de plechtigheid te
afgeloopen en het volk, dat dit schouwspel
genoot, gaat uiteen. Verbazend wat een stoet
menschen. Ze zyn by 'honderden, wat zeg ik,
by duizenden te tellen.
wy teek enden vroeger aan, dat de bevol
king onzer gemeente ln 1818 ruim 8000 zielen
bedroeg, thans bedraagt dit getal ruim 9000,
waarvan ln het westeiyk deel, den ouden
Helder met Huisduinen nauwelijks 8000. Re
ken nu dat de bevolking eerst ln 1825 aan-
merkeiyk begon te klimmen, dan krygen wy
in 2Q Jaren tyds eens vermeerdering van
0000 zielen, die het nieuw of oosteiyk deel
van den Helder bevolken.
Deze vermeerderde bevolking heeft ook
aanleiding gegeven tot het oprichten van
eenige scholen, by de drie genoemde open
baren. Zoo is er eene Fransche school voor
Jongens en eene voor meisjes; eerst bestond
er zulk eene school voor Jongens en meisjes
samen. Behalve de genoemde Inrichtingen
van onderwys bestaan er twee byzondere
scholen voor jongens en meisjes samen en
eene voor meisjes alleen. Deze scholen droe
gen in den tijd waarvan wy spréken, 1846,
den naam van byzondere scholen der 2e
klasse, waardoor men verstond Inrichtingen
door den onderwyzer in 't teven geroepen en
onderhouden.
t Is nog kort geleden, dat wy de binnen-
naven met eene pont overvoeren, maar als
wy er nu weer heen gaan, behoeven wy ons
niet ineer van de pont te bedienen, want te-
E.en ov?r het logement van Mej. Boven, of
eigenlijk tegen over de steeg er naast, ligt
een fraaie brug, ln 1840 daar gelegd. De heer
Boef nam ze aan voor de som van 9800 en
de heer Bretz, Opzichter by den Waterstaat,
maakte het plan en was belast met het toe
zicht, als behoorende tot zyn gebied. Als wy
do brug over en recht op de haven aangaan,
komen wy opnieuw aan de ligplaats der
sleepbooten en zien hier al weder verande
ring. Was er kortelings eene ledige plek.
thans verryst daar een schoon gebouw, be
stemd voor het loodswezen. Het is aanbesteed
voor 44.600. Behalve wachtkamers voor de
loodsen en kantoren voor de directie, zal bet
drie woningen bevatten, eene voor den On-
3"" ™,,0Cteur' pene vnor den Commissaris
der loodsen en eene voor den Ontvanger der
loodsgelden. Als wy nu langs den havendyk
E m^en wy overal v«r«nder!ng op. Daar
staat, met ver van het hospitaal, waarover
v y reeds een paa r woorden spraken, eene
nieuwe gebouwde kazerne voor de mariniers
ffiLï® vnIt ,n ^t keurig net
plnnl e ra men ven het vroegere w'erhooM
S'vT dT 7n ^«ten is vervangen, lanójj
de haven heeft gelegd. Wegena de kostbaar-
Bnwtoa ln JwuMlWi flten nfMdtpg
van kunstig pwnfolMwlB plurw w\ ma hS
sciirllviiig vtm het Itwwhltöwoni vwo oukule
BTftppltfo élWWk
Wtarheeei? De vereniging voor vroom-
dcllutfcnvcrkoor to Oostorbeelc «ooft ln oen
handig, fraai uitgevoerd boekje hot ant
woord op dlo vraag. Hot boekje bevat eone
beschrijving en vele afbeeldingen van de
talooze mooie plekjes uit deze streek.
INGEZONDEN.
De heer Kessenich opent ons het vooruit
zicht van op de handen gedragen te worden
als we den anthracietprijs hier stelden ola
R'dam, Amsterdam en Den Haag. Op het
eerste zijn wy niet verkikkerd* men1 heeft
ons tydeni de distributie al in liederen be-
zongen (men kent het versje „Do Kolen-
mau") doch dat laat ons koud. Wat wy
wenschen te, biliyker beoordeeld te worden,
dat te ons genoeg, doch dat doet do heer K.
niet Ook hier te gelegenheid geweest om
met het door K. genoemd kolensoort kennis
te maken, wat verschillende gebruikers tot
hun schade ondervonden. Een ervan Iet
zelfs 10 HX. weghalen en bestelde by 2yn
handelaar tegen den geldenden prijs. Be
doelde anthraciet werd gepresenteerd als
Engelsch voor 2,26 per 70 K.G. of baal-
zak, doch werd niet gemeten of gowogen
laat staan van gezeefd, en bleek gewone
kachelsnuts te zijn. Maar heeft u waariyk
geen erg in gehad waarde heer K. dat toen
wy hier de anthraciet 80/60 voor 8.50 en
20/80 voor 8.25 verkochten deze te Am
sterdam enz. waren 4,85 en 4,15, de eier
kolen 2.40, hier 2.25, terwyi de eieiv
kolen daar nu 2.60 zyn en hier 2.40.
Zooals u ziet zijn hier de pryzen laag. Als
u nu ln overweging neemt, dat in de looo-
myn der brandstoffen 70 arbeidsloon zit
zult u tot de oonclusle komen dat al wat
van dien prys afgaat voor byna van de
mynwerkers afgaat en daar die dat heele-
maal niet grappig vinden, gaat dat ook niet
zoo gemakkeiyL
Hopende dat u met bovenstaande cijfers
een vergelijking zult maken, die boewei niet
aan uw wensch voldoende, toch bewyst dat l
het Heldersche publiek hier goedkoop be
diend wordt, verbiyven wij,
Hoogachtend,
Ondeschlld.
Deze week werden van bier verzonden
80 koeien, 66 aohapen, SI varkena. 16 kal
veren en 10 paarden.
Onze plaatsgenoot Jae. Dros Johz deed
met gunstig gevolg examen tot toelating voor
de Ambachtsschool te Helder.
Door de goede zorgen van bet Comité
kunnen bier op het eiland een dertigtal Hon-
gaarsche kinderen geplaatst worden Ook
worden voor dit doel gelden bjjeen verzameld.
heid wordt leder jaar slechte een betrekkelijk
klein deel van het geheel gelegd, maar dat
neemt niet weg, dat het vooruitzicht toch be
staat eindeiyk de geheele haven door zulk
een plankier omgeven te zien.
Behalve dat zulk eene beschoeiing zeer net
staat, levert het groot gemak voor de zeelie
den. Het aan en van boord gaan ls er zeer
gemakkelijk door gemaakt-
Wat zegt ge van die kolossale palen? Ze
moeten die afmeting ln dikte wel hebben,
want ze dienen om er de kettingen en troa-
sen, waarmeê die zeékasteelen worden vast
gelegd, aan te bevestigen. Waartoe dienen
die lange stukken hout, die daar by eene soort
van duo <f Alven, op den wal staande, leggen?
O, dat zyn zoogwiaamde uitbouwers. Wan
neer de wind op den wal staat en de schepen
daardoor tegen het plankier zouden stooten,
worden die tussohen het schip en de groep
palen gelegd.
Daar ligt het wachtschip, dat neemt altyd
dezelfde plaats in en 'hier in den omtrek leg-
Ïen de andere oorlogsvaartuigen. Sedert het
Jtabllssement Willemsoord hier voor goed
gevestigd te, dient het voorste gedeelte van
net Nieuws Diep geheel tot oorlogshaven,
terwyi het verdere deel bestemd ls tot lig
plaats der koopvaardyvloot, even als de bin
nenhaven, die hoe langer hoe meer tot dat
doel is Ingericht.
Zie een», daar komt waariyk ook een bootje
La de binnenhaven stooimen. Wat een aantal
menschen staat er op dek! Dat geloof lk wel,
't te eene passagiersboot, onderneming van
de heeren Gebrs. Zur Mühlen, die ln plaats
van de barge, waarvan wy vroeger spraken,
«ene stoomboot in de vaart gebracht hebben,
waarmeê men in ruim zes uren tyds langs
het N.-Hollandsoh kanaal naar Amsterdam
stoomt en omgekeerd. Dit te eene belangryke
verbetering. In t vervoer van passagiers,
i?flWr,^enTïWav.erwe^' *8 °°k ®l concurrentie
fiSiï?» T611 Avl8' van de Zaan, die
e,vaart hebben van Alkmaar
L d??r d« Zaan, hebben tus-
immWl aflr 660 Pflar Uw>r('n
iten ln de vaart gebracht, die den
rZïïüf uren v°lbrengen en ln cor-
veren met genoemde stoom-
tengs de Zaan. Voor de variatie kan
men nu van of naar de hoofdstad stoomende,
oox den weg door de bloelende Zaanstreek
^en ze^ d»t de yzeren barges met
/vi ■toomibooten zullen vervangen
woraen. Door vermeerderde mededinging
kal dén het tarief voor passagiers wel wat
virlaagd worden. Acht gulden voor eene re's
been en terug naar Amsterdam, is rog al hoog
en van 't uitgeven van retourbiljefton Is
geen sprake.
Waar wy onze óogen he^n wend »n, overal
zien wy den bouw van woningen ln onze ge
meente voortzetten. De gebeurtenissen der
jaren 1845 (eerste aardappelziekte) en 1848,
t jaar van omwenteling in vele landen van
Europa, die op vele andere raken nogal In
vloed hadden, schynen hier de lust tot bou
wen niet uit te dooven.
(Wordt vervolgd).
■m
