E COM
dóór en dóór loiide en toch goedkoop
Derde Blad.
VAN ZATERDAG SI MAART 1913.
PLAATifiLlJK NIEUW*.
Own*aUn»d«rwtl*4n»in.
Door de R.-K. Staatsparty {puüen voor de
ha. Gemeenteraadaverkiralngen de volgende
«•andlxJMen wordien gesteld: 1. W. O. v. Breda
2. R. N. van Oa (bitr.); 8. P. Smits; 4.
A. W. p. Anigenent; 6. J. van der Star; 0. O.
Brinkman; 7. Mevr. MahleuWeerenlbeck; 8.
G. H. Vocks; 9. A. J. van Haaren; 10. Dr. A.
O. J. van Goor.
De nieuwe motorreddingboot „Doms
Rijkers".
De secretaris der Noord- en Zuid-Holland.
Reddlng-Maatsohappy deelt méde, del
de nieuwe motor reddingboot „Itam» Hlj-
MWr, welke bestemd ls voor Kier, te Am-
sterdam Ie Aangekomen,
Osntr. Genootschep voor Kln<WhersteUJng«
«n Vnennttekolonlm.
AM. Helder.
Namens het bestuur afd. Helder
Oentcr. Gen. v. K.-H. en V.-K.,
v. H.
Ds Helderache Padvlndsters.
Zooale wij reeds mededeelden, zullen de
'leldersohe Melsjeagezelten haar uitvoering
Dinsdag na Pasohen gevent Deze avondi, die
onder leiding staat vam dr. H. C. Redeke,
vangt te 8 uur aan. I/aat men. niet verzuimen
het alleraardigste Sprookje van „Aaaohepoee"
to geen zien!
Leger des HeMa
Op Woensdag 4 April sa sullen in hét
Evangelisatie-gebouw Palmstraat Kapiteins en
Luitenant OUaeije en broeder Smallegange een
ssng- en muziekuitvoering geven. Omtrent
een dergelijke bijeenkomst te Amsterdam
volgt hier een verslag.
„Eu dan de Vrijdag, waarnaar reeds zoo lang
was uitgezien; Kapitolne en Luitenant Oleeijs
en broeder Smallegange gaven een verrukke
lijke uitvoering van muziek en zang. Hoe heer
lijk zong de Kapitolne de verechillendé liede
ren, waarbij de Luitenant haar begeleidde op
de plano. De Luitenant gaf eenige mooie stuk
ken op de piano ton beste, terwijl br. Smalle
gange ons vergastte op enkele vioolsolo's en
zangnummers. Niet minder dan twintig num
mers werden dien avond afgewerkt. De mede
werkenden schenen onvermoeid, hoewel de
temperatuur nogal hoog was en de zaai
tjokvol."
BINNENLAND.
Een Rotterdamsohe aanbeveling voor (Ie
burgemeestararacature.
Naar de N. Rott. verneemt, heeft de regee
ring van verschillende politieke kerkelijke
en vrijzinnige zijde te Rotterdam het ver
zoek ontvangen, jhr. mr. D. J. de Geer, mi
nister van financiën, voormalig burgemees
ter van Arnhem en oud-lid van dén Rotier-
t damsdhen (gemeenteraad, te benoemen tot
burgemeester. De regeerimg moet ln het al
gemeen het ernstige voornemen hebben ge
had, met de wenschen in de gemeente om
trent de opvolging van mr. Zimmerman re
kening te houden. In hoever haar dit nu ook
met betrekking tot do aanbeveling van den
heer de Geer mogelijk is, hierover kon men
ons nog niets met zekerheid! mededeel en.
Hoewel er werd verondersteld, dat het kabi
net den beheerder van zijn belangrijkste por
tefeuille noode zou zien gaan, rees de vraag,
of, voordat uit Rotterdam het verzoek werd
gedaan, aldaar niet de voelhorens zijn uit
gestoken om zich van de instemming van den
heer de Geer te verzekeren. Bovendien kan
nu reeds als vaststaande worden aangeno
men, dat de benoeming geen partijbenoe-
mlng zal zijn en zij in elk geval eerst over
eenige weken te wachten is, waarin politieke
waarzeggers wellicht nog een gunstig voor
teeken zouden zien voor de door Rotterdam
gestelde oandldatuur van den tegenwoordl-
fren minister van financiën, aangezien deze
n de Eerste Kamer, die tot 10 April met
reoés Is, nog zijn begrooting zal te verdedi
gen hebben.
Naaf aanleiding van dit bericht meldt
men aan het Haagsohe Oorrespondentie-
bureau van bevoegde zijde, dat jhr. mr. D.
J. de Geer niet zal optreden als burge
meester van Rotterdam.
Bezuiniging aan Financiën.
Men schrijft aan het „Hlbl.":
Rij de laatste begrootl nggdébatten heeft inr.
Van (l|jn eetvlge bezulniglngwnaatregelon aati
«e hand gedaan voor het Departement van Fl-
I1ÜJ"ui1; h.11 den Minister of de
betrekking 'van directeur der registratie en
0181 k®0 morden a'K^'haft. Ito
Minister zegde overweging toe. De Ingewijden
staan in hun mieenlng over de direoteurwbe»
trekking geen van allen ver al van het oordeel
van mr. Van Gijn. De Minister is echter blijk
baar tot een andere cxxocïuaie gekomen. Al
thans kortelings kwam de dlrootourovacature
to Amsterdam vacant en zondier meer weid
daar de open plaats aangevuld door een der
ambtenaren van het Departement.
Ergerlijker is het dot bezuinigingsmaatre
gelen, voorgesteld door inspecteurs en ont
vangers en de medewerking van alle amb
tenaren 1» toch meermalen ingeroepen
welk# voorstellen via de dtrsctouran van regis
tratie en domeinen moetan gaan, boe goed
gemotiveerd re ook rijn en totItoe belangrijk#
beepfcrlng ze ook kunnen letdon, niet altijd tot
den Minister schijnen door te dringen. On
langs ontstond to Rotterdam een vacaturo voor
ontvanger door het overlijden van den titularis
van het (Overbodige) registratiekantoor num
mer I. Er werd op aangedrongen in de vaca
ture niet to voorzien en het kantoor op te hef
fen, mochten hiertegen bezwaren zijn, dan zou
toch gevoegelijk het kantoor Schiedam kunnen
verdwijnen. Wat gebeurde echter? In de va
cante plaat» to Rotterdam werd' de ontvanger
uit Schiedam benoemd en in de daardoor ont
stane vacature werd. dezer dagen ook weer
voorzien. De gelegenheid tot een besparing
van 15.000 janna liet, men op deze wljize
voorbijgaan.
Men vraagt, zich nu af, heeft de betrokken
directeur dan Minister In kennis gesteld van
de bagutolgl ngsvoeroMltan. dia ham waren
geworden au hebben da cepertofiinntoatiiilite-
nfliren, dia toch officieus op da hoogt# waren,
Z. Exc. niet van een en ainder in kermis ge
stald,?
De bezuiniging hfj de Spoorwegen.
Uit Utrecht wordt aan do Tei gemeld:
Wat het administratief personeel betreft,
dat op de hoofdbureau! werkzaam is, daar
van zullen hoogstens honderd man op wacht
geld komen waarbij ten hoogste een zestig
tal jongeren zal zijn. Ook bij deze menscben
zal volkomen' volgens anciënniteit worden
gehandeld. Dus de allerjongsten komen het
eerst op wachtgeld.
De bedoeling is om bij eventueele vacatu
res door overlijden, pensionneering, ontslag
of anderszins uit die jonge wachtgelders de
oudste in anciënniteit het eerst voor her
plaatsing in aanmerking te doen komen.
Ontslag bt] de constructlo-werkplaatsen.
Op 'b Rijks oanstruotle-werkplaataen te
Delft zufllem, naar we vernemen, medio April
a.s. ongeveer 40 werklieden Ja, lossen en vas
ten dienst worden ontslagen en tegen 1 Mei
<La.v weder een gelijk aantal 't Zou in de
bedoeling liggen het personeel dat thans
bjjna 200 man telt, geleidelijk tot 60 60
werklieden te verminderen.
Een belangrijke bolasöugquacetie.
Men meldt aan het Hbld.: Gelijk bekend
heeft de gemeente 's-Gravenhage in de laat
ste maanden van 1922 alsook in het begin
van 1928 tal van haren Ingezetenen een na
vorderingsaanslag gestuurd over het belas
tingjaar 1920/21. Niet alleen is dit voor me
nigeen een onaangename verrassing ge
weest, overtuigd als zij zijn indertijd hun
belastbaar Inkomen naar waarheid te heb
ben opgegeven, doch bovendien wordt de
rechtmatigheid der opgelegde navorderings
aanslagen ernstig betwijfeld, omdat het
recht op navordering der belasting met ul
timo van het jaar 1922 verstreken was.
Gezien nu de gunstige resultaten, door
de Leidsohe belastingschuldigen verkregen,
die in eenzelfde geval verkeerende, door de
rechtbank te 's-Gravenhage in het gelijk
zijn gesteld met hun weigering tot betaling
der gevorderde navorderingsaanslagen mag
als vaststaande worden aangenomen, dat
ook in 's-Gravenhage de hierboven1 bedoelde
navorderingsaanslagen geheel onwettig zijn.
Ten einde nu betaling daarvan te voorko
men, waartoe de bemiddeling van den bur
gerlijken reohter zal worden ingeroepen,
hebben zich te 's-Gravenhage diverse per
sonen, allen ln het bovengenoemde geval
verkeerend vereenlgd onder den naam van
„Comité van actie tot wering der navoopde-
ringsaanslagen".
Zoo spoedig mogelijk zal een vergade
ring worden uitgeschreven, waar belang
hebbenden alle verdere door hen gewensch-
te inlichtingen kunnen verkrijgen en de
opzet der actie zoo noodlg kan worden toe
gelicht en besproken.
Verkeersongevallen te Amsterdam.
Als bijlage van het dezer dagen versohe
nen Januari-maandbericht van net Amster-
damsche Gemeentelijk Bureau van Stati
stiek, Is een statistiek gevoegd van de ver
keersongevallen op den openbaren weg.
Daaruit blijkt, dat ln 1922 er 279 onge
vallen van meer ernstigen aard voorkwa
men, waarvan er 84 waren met doodeUJken
afloop, 201 met lichamoiyk letsel en 44 met
uitsluitend materleele schade.
Het groote aantal ongevallen was oen ge
volg van het verkeerd oversteken, het ver
keerd of niet uitwijken van voetgangers.
Het springen op- en van de tram eisohte 22
Slachtoffers, waarvan 6 met doodelijken af
loop. Aan verkeerd rijden zijn 82 ongevallen
to wijten, aan slippen 20.
Den voetganger trof het grootste aantal
der meer ernstlgo ongevallen (122), daarna
kwamen de wielrijders met 07, de bestuur
ders van een wagen met paard met 17, de
trampasaglers met 14, de bestuurders van
een motorrijwiel met 11, van een handkar
niet 0 en van een auto eveneens mot ft
Bovendien oomstateerdo de politie nog
1551 kleine omgevallen,' waarvan er 082
Veerdienst En kluizenStavoren.
Een nieuwe groote paaaaglersboot, voor-
tien van motoren met 600 paardenkracht, zal
mot ingang van half Julil in de vaart worden
gebracht, ter vervanging van de oude rader
boot „Friesland". Het vaartuig is thans im
aanbouw op die werf te Bolnes.
De bollenvelden.
De hiyacinthenbloemeo op de bollenvelden
ontluiken met spoed. Met Pasohen bloeit bo
ven verwachting het grootste deel, hoewol
het toppunt vam don bloei wol eenige degen
na Pisohen zal zijn. Dok de narcissen staan
nu overal In vollen bloei; er is hiervan reeds
een enkel partijtje afgeplukt.
De Twentnohe llank.
Naar het tM. verneemt, zal aan de op
28 April a.S. te Enschede te houden alge-
meene vergadering van aandeelhouders aan
de Twentsche Bank worden voorgesteld over
het jaar 1922 een dividend van 0 (v. j.
8 uit te koeren (met inbegrip van hot
reed» uitbetaalde interim-dividend 4
Holland—Amerjka-LtJn.
Oeen dividend.
In de Donderdag gehouden vergadering
van commissarissen der Holland—Amerika-
Lijn is besloten over 1922 geen dividend uit
te keeren.
Faillissementen in Nederland.
Volgens inedodeeiing van hert HamdelBm»
foratoUebureau van Van der Graaf en Oo.'s
Hurenux voor den Handel zijn over de afge-
looipêft week, eindigende 29 Maart, in Neder
land uitgesproken 59 faillissementen togen 48
faillissementen in dezelfde week van het vori
ge jaar.
Van 1 Januari tot en met 29 Maart 1923
1073 faillissementen tegenover 041 over het
zelfde tijdperk van het vorige jaar.
OO8T-INDIE.
Köpemlck te Batavia
Het „Bat. Nbl." meldt dato 28 Februari:
G1»terenavond vervoegde een persoon, ge
stoken ln de uniform van oerste-iultenant-
kwarüenneester en dragende een blauwen
brü, zich aan het, suheustontenkader alhier,
liep de wacht dié hem plichtmatig salueerde
voort)ij en begaf zich rogelreont maar de
plaats, waar de geldkisten van verschillende
bataljons worden bewaard. Niet lang daarna
verwijderde de officier zich weder, zonder door
de wacht lastig gevallen to worden of alfl een
der officieren van het garnizoen herkend1 to
zijn.
Hedenochtend bemerkte de kwartiermeester
van het 20ste bataljon, toen hij geld moest
halen, dat het hangslot van Eijn geldkist ver
dwenen waa
Overigens bleek de kist behoortjjk gesloten
te zijn, maar na opening was van den gelds-
waardlgen inhoud niets meer te bespeuren.
Op deze wijze kwam men tot de ontdekking
van een ongehoord brutalen diefstal!
Het is duidelijk, dat de als officier gekleede
persoon de dief is. HJj imoet ln het bezit zijn
geweest van een duplicaat-sleutel en terdege
op de hoogte van de Juiste situatie der geld
kisten, waarin vaak een paar ton aan specie
en bankpapieren geborgen worden ter uitbe
taling aan den troep.
Het toeval heeft het land voor groote schade
behoed. Want IrrplaatH van hedenmorgen, had
de betrokken kwartiermeester van net 20e
bataljon gisteren reeds uitbetaald. Ware dit
niet het geval geweest, dan' caou de bult 80.000
zijn geweest dn plaats van els nu slechts 1100.
„Officieel erkende Armoedef.
Ondbr den titel „Officieel erkende Armoe
de of wat ln 1928 staat te gebeuren ini Ned.-
Indlë" heeft het „Verbood van Vereeoigin-
gen van Land'adienaren ln Nedi-Indië een
brochure uitgegeven, waarin de aandacht
wordt gevestigd op den toestand1 der onder
wijzers in Inaië. Door intrekking van den
duurtetoesLag heeft de regeerimg woord'-
breuk gepleegd, zoo zegt zij, waardoor dui
zenden gezinnen van landsdienaren in ar
moede geraken. In de brochure wordt een
ernstig beroep gedaan op het Nederlandsohc
volk en de volksvertegenwoordiging om aan
dit onrecht, dat groote ontevredenheid, en
een slechten geest zal kweeken, een einde
to maken.
DE GEALLIEERDEN EN TURKIJE.
Gisteren zou het antwoord der geallieerden
op dé Turksohe tegenvoorstellen naar Kom»
stantimopel worden gezonden', waar de Frarn-
sohe, Brltoche en Itallaaneehe vertegenwoor
diger -het den gedelegeerde van Angora zullen
overhandigen,. Vermoedelijk zal bet daar pas
over 10 dagen aankomen. De nieuwe confe
rentie te Lausanne zal dus niet voor 15 of 20
April kunnen beginnen. In deze omstandig»
heden zal ze niet voor eind Mei ellnddgen.
Het antwoord bevat vijf getikte vellen Lp
den vorm van een gemeensebappalljlten brief.
Dit antwoord ziet vam verdere oonreotle van
dien tekst af. net is to algemeen» woonhui
vervat en. stippelt lm de eerste plaats uit, dat
wat te Laummio bprfoton werd verder onbe
sproken imoet lil ij von. De jurtdlsdhe waarbor
gen mogen evommim als de oaoonofnisrbe en
finanoleole bepsllingon van het overige verdrag
worden gescheiden. De bnitenlamdsohe onder
nemingen In Turkije behoeven bescherming.
De gealllcordoitl wljzou aan welke artikelen
verbetering bohoevon. welke onaannemelijk
zijn «n op welk e i« tot oouxmdei bereid rijn,
ui waarschuwen ze don 'Hurken togen illusies.
Men is bang, dat de Turken do regeling op
de lange baan zullen schuiven en nagaan hoe
de staat van zaken in het Westen zich ont
wikkelt. Bij dit allee houdt men hier Dultsch»
land in het oog. Als de toestand voor Frank
rijk in Syrië achteruitging, zou het Engeland's
hulp kunnen inroepen, waartegenover dit de
Franschen tot ontruiming van dé Roer zou
kunnen nopen. Die Illusie wil men don Dult-
schers ontnemen. Vandaar de aandrang nu
einde!yk voorgoed vrede ln het Oosten to Hin
ken. Weliswaar ziet man In, dat deze, eer dam
vat> teksten, zal amengen van de politiek door
Fraulkryk na den vrede daar to voeren. De
antl-Framsobe agitatie to Angora maakt hier
ecu onssmgenemion Indruk. De 'Didkspjie
olsdhsn op Hyrlfl worden door Turksohe bla
den vergeleken met de Fransrhe op Elees-
1 -othflfIrigorn Frankrijk wondt van onderdruk
king besohuMigd.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Geen betaling der kolenbelasting aan de
bezetters.
Berlijn, 80 Maart. Naar het „Berl. Tage-
Matt" verneemt, hebben de groot-indusfcriee-
len im het Ruhrgebiéd besloten, dien eisch
der Franschen en Belgen om aan hen de ko
lenbelasting te betalen, van de hamd te wij
zen en alle gevolgen op zich te nemen.
Tien milliard mark ln beslag genomen,
De controlepost te Höchst heeft 10 mil
liard mark en 400.000 frs. im beslag genomen,
welke gelden door het rijksbankfiliaal te
Frankfort aan dat te Wlesbaden werden ge
zonden.
FRANKRIJK.
Uit de Kamer.
Parijs, 29 Maart. De Kamer beraad
slaagde ln een nacbtzUftimg over liet ontwerp
der voorloopige twaalfden, dat van den .Senaat
was teruggekomen.
In antwoord' op een vraag van Henriot om
trent de Franeche politiek jegens Duitsehland
herhaalde Poinoaré, dat Frankrijk niet zou
ingaan op offlcieuse of indirecte pogingen tot
onderhandelingen. iDultechland moet aan
Frankrijk of de geallieerden julst-omlijnde en
ernstige voorstellen doen, welke Frankrijk
zou onderzoeken in den geest van rechtvaar
digheid on loyautolt.
Poinoaré protesteerde tegen de verdenking,
at Frankrijk annexatle-gediaohten zou koes-
men en hij eindigde: Wij zullen ons éleohte
van de Ruhr terugtrekken naarmate de 'beta
lingen vorderen, waarmee wij onze schade
moeten herstéffien. (Appflous op aito banken).
Het ontwerp der voanoopige twaalfden werd
daarop aangenomen.
DUITSOHLAND.
Dertien zelfmoorden op één dag.
Blijkens het Beritinsdhe politierapport
hebben te Berlijn op 28 Maart dertien zelf
moorden plaats gehad, waaronder negen
door vrouwen', alle wegens den eliendlgen
eoonoanischon toestand.
RUSLAND.
Het proces tegen de R.-K. geestelijken.
Bern, 80 Maart. Uit Moskou wordt aan het
Poolache Persbureau gemeld: Naar aanledr
ding van de talrijk» protesten uit het buiten
land heeft de sovjet-regeerimg het over mgr.
Tajoeplak uitgesproken doodvonnis verzpcht
tot tien jaar gevangenisstraf. Het over mgr.
Boedkiwitsj uitgesproken doodvonnis werd
echter bevestigd.
VEREENIGDE STATEN.
Kon en storm.
De NoowKkietkiUHt van Amerika heeft ge
weldig te lijden van die kou. In New-York wae
het gisternacht 12° ondier nul, in Washington
18°.
Behalve van de kou, heeft het Oosten van
de Veneenigde Staten ook te lijden gehad van
hevige stormen. De vljfmaateohoener „Do-
rothy Pallmer", van Norfolk naar Portland
(Matoe) is bij Stone House Shoafl' 's nachts aan
den grond geraakt.
Een nieuwe overeenkomst met Japan Inzake
het Verre Oosten.
Washington, 80 Maart De overeenkomst
tusschen Lamsing en Isji, waarbij de Vereo-
nigde Staten Japanta bijzondere belangen terf
opzichte van Qnlna erkenden, ls bij woder-
zjjdsoh goedvinden door de rogeeringen der
V. S. en van Japan opgezegd. Diplomatieke
onderhandelingen, te Tokio gevoerd, leidden
tot een nieuwe overeenkomst op dén grond
el ag van het neg enrmogendhedenverdra g op
de bownpeningsoooJeremtie te Washington
opgesteld. De opzegging der overeenkomst
brengt, naar men oordeelt, de diplomatieke
aangelegenheden der V. S. In het verre Oos
ten ln oen gunstiger positie dlan ooit sedert
or quaesties begonniem te rijzen tusschen Ja
pan en de V. 8.
Anarchisme In Bulgarije,
Sofia, 80 Maart. Im verband met strenge
maatregelen om het terrorisme van anarchis
tische groepen te brokte]en zijn hier ter ste
de botsingen met de politie voorgevallen,
waarbij vorscliohtenn «narohlstem om een
agent rijn gedood. De arde ls thans hersteld.
KORTE BERICHTEN.
De oud-burgemoester vam Antwerpen, Jan
de Vo» is overleden,
voor
ann-
De eerste zending Russisch graan,
het Ruhrgebied bestemd, Is to Hamburg
gekomen,
lm den Iersdhen Vrijstaat is ds staf «ener
divisie rebellen gevangen genomen.
Radlotnlngrafle #n
- Radiotelefonie.
Nu dit snelle verkeersmiddel vam den mo
dernen tijd door alle klassen en standen run
de bevolking zoo populair Is geworden, lijkt
het ml) nuttig en nlwt weinig belangrijk om
voor de lezers vam de tl«ktersobé in dit blad
een reoks artikelen te schrijven over het we
zen van de draadloozo telefonie,
Hot ligt niet in mijno bedoeling om u te
vermoeien met de ln dit moderne teohnlsohe
vak zoo veelvuldig voorkomende technische
en wiskundige formules, maar don lezer een
voudig een kijk te gevem op de ontwikkeling
vam de „draadlooze" sedert d» eerste prak
tische toepassingen door den Italiaan Gug-
lielmo Marooni op het eiland Wight lm het
Jaar 1890.
Rekening houdende^ dat dit blad gelezen
wordt in alle kringen ln en buiten Helder
zal ik er naar streven om te trachten duld»»-
Ulk te maken wat de draadlooze telegrafie la
en welk groot niut zM heeft: verder wat de
draadlooss telefonie ls en de lm dé laatste
Jnrem wxi vaak genoemde draadloczn muziek,
wélke ook ree<l« door vele amateurs to Ofte
vnk dagelijks wordt gehoord op een daar
voor geschikt ontvnngtoerttol OggeSteW Iti (Je
huiskamer.
Vóór ik met deze populair teohmtsehé uit
eenzettingen aanvang wil Ik wijzen op liet
feit, dat het iriet enkel meer zfjn de punten
en strepen vn» bet r' rBryalphabet, welke
met dé snelheki van het licht door den aether
schieten, doch tegenwoordig de fijnste mo-'
dulaties Van do mensoholijke stem door deze
eleotrisohe trtLlingen tot op enorme afstan
den voortgedragen.
De draadlooze telefonie en de draadlooze
muziek vooral hebben de „radio" populair
gemaakt.
Het klinkt niet Amérikaansch wanneer
mem u mededeelt, dat draadlooze concerten
in ons land zijn te hooren, welk» gegeven
worden in L u, Parijs, Berlijn of New-
York. Meerdere walen is «eer duidelijk een
opera, welke te Berlijn werd opgevoerd, ge
hoord in een ontvangtoestel van niet al te
hoogen prijs.
Engeland en Amerika voeren op dit gebied
wel boventoon. Hot aantal luisteraars daar
te lande loopt tot dn de duizenden, en wie in
gesprek komt met een Marconist of amateur
kan vernemen, dat sedert September 1922 in
Engeland alleen' all een zestal radiostations
werken, die elkem avond muziek geven en
dozo muziek ook in Holland zeer goed waar
neembaar maken ln een eenvoudige radio»
telefoon.
Het ie dan ook niet te verwonderen, dat
ook de Industrie en de neringdoenden hierbij
niet ten achter blijven. Behalve dat de draad
looze wordt bemut bij Leger en vloot, Vlieg-
dlenst, Scheepvaart, Spoorwegen, Posterijen
op Telegrafie, Politie, Bankinstellingen, Dag
bladen, Persbureau!, enz. zien we dit zelfs
to Engeland dezer dagen toegepast ln cafè's
eni tearooms. In menig soortgelijke inrich
ting hoeft men een dergelijk ontvang-toestel
mat eop geluidversterker, die deze muziek ln
dé gehéoLo looaiiteit duidelijk weergeeft.
Voorwaar een aansporing ook voor ons
Heldersoh koffiohuisbedirijf om eens to de
zen geest iets op reclape gebied te geven.
Men rij evenwel zeer voorzichtig met aan
koop van dergelijk» toestellen Zelf to breed»
kringen van net draadlooze bedrijf hier te
lande vele connecties hebben, krijg ik dage
lijks te hooren hoe men, na een toestel te
hebben gekocht zeer teleurgesteld ls over
de resultaten. Ook to ons vak geldt de regel:
Alvorens een ontvangtoestel aan te schaffen,
laat u voorlichten door een deskundige op
radlo-teohnlsah gebied. Bespreekt met hem,'
wét u doel ls, alsdan kan uit do vele to den
handel voorkomende toestellen een bepaald
systeem worden gekozen. Deze verschillen
de toestellen hoop ik in een reeks artikelen
nader te kunnen omschrijven met toevoeging
van de behandeling ervan.
Om echter met uw toestel een zoo «Toot
mogelijk effect te verkrijgen, ls het een ver-
eisohte, dat men eendg inzicht heeft van het
wezen der draadlooze waar we thans dan ook
mee zullen aanvangen.
We dienen dan terug te gaan naar het
jaartal 1897. Ruim vijf-en-twintig jaren dus
werkt reeds dit snelle verkeersmiddel. Het
ls met deze uitvinding gegaan als met zoo
vele. Niet met één steot oir slag kwam men
tot het effect, 'dat men ervan verlangde. Het
komt eahter Marooni toe, die man te zijn,
die het eerst dé radio-telegrafie to de prak
tijk toepaste. Im 1890 demonstreerde de toen
20-jarLgen Guglielmo Marooni voor het En-
gelsohe Post-office departement op het
eiland] Wight zijne uitvinding. Dit had een
enorm suooos, en gaf heel wat beroering ln
dé wotonsohappclijko wereld; en al wist bet
groote publiek oen tiental Jaren geleden nog
niet van do finesses der draadlooze telegra
fie, Maroonl's naam werdi alom gehoord.
Men domko slecht» aan het Engelsohe
stoomschip „Titanlö", dat in 1912 verging,
waar aan boord dé Engelsdho Marconist
Philip», wlero foto to bijna alle kantoren
van Radtooorporatios prijkt, zoo uitmuntend
werk leverde met rijn soinJnriohttog en hoe
hH tot op hot laatste moment nog onophoude
lijk de noodkreet S.OJ8. (Save our Souls) mij
len ver door den aether zwiepte. We zullen
ons wellicht nog de resultaten herinneren,
die dit hulpgeroep tengevolge hadi
Ofschoon dan Marooni dé groote man
werd, waren Jaren te voren proeven to dien
zin genomen door verscheidene geleerden
van naam.
Immers to ndorwHJswerold is het reed»
tang bekend, dat in 1858 Lord Kolvin en an
deren de bewijzen leverden van d!e ósoillee-
rend'o ontlading van een oondenisator. Onder
een osoKleerendo ontlading van een conden
sator zullen we to dé volgend» artikelen
steeds moeten verstaan de snelle heen en
weergangen van dé eléctrlsohe energie In
een drnadkrtog, waarin ls geplaatst een con
densator.
Daar Ik veronderstel, dat déze artikelen
(Kik gelézen zullen worden door technisch
onderlegde personen Is hier mj. oom uiteen
zetting, wnt een oscdlleerende ontlading vam
een condensator to een ébeotrlocbeh kring
doet, wél op zijn plnata. We moeten dan
«orst weten wat ooij condensator Is. waaruit
hij bestaat en welk hooi groot nut allt toestel
lm do draadlooze heeft.
Hierover èea volgend» mlwl.
I)ir. Radtoechool Heldor.
Van <1* ten vorlgen Jare door 01» ultgeftOli'
den kinderen keerden juist heden de laak,
iiagebtevenen In de ouderiyke woning itenu
Voor wie eemigsRiins bekend Is met het werk
«te van deze vereeniging, mag dit voldéeiuta
7yn om te begrepen, behalve wat er verder
aan vast zit, de zorg om finantieel uit te k< -
men. De jaarlijksrhe uitzending tot herstri
van gezondheid kost véél geld en is niet te 1
naastenbij te begrooten, tenzij men de veran -
woordelijkheid1 wil aanvaarden van omvoidiooii I
hersteld terug te doen komen, wat vrijwel gr-
Hjk staat in deze inet misbruik van vertrouwen.
t Is ons dan ook iniet mogelijk dan alleen
de tneest-Jhuipbehoeveniden ter uitzending op
Ie nemen.
En daarbij behoeven wij regelmatig toe
vloeiende beton, 't Is ons daarom hoogst aan
genaam te kunnen vernielden, dat onze ver-
eenilgiiig het batig saldo, ton bedrage van
T 144.IIG, nnH'Jit ontvangen van de herhaalde
kirKlenzangulibvoering van den lieer De Iloogh,
gehouden op 19 Maart LI., waarvoor bij dezen
én voor het bedrag èn voor het initiatief onzen
besten dlank.
Zoo niet, Is 't. d»n niet. bard noodlg, dat der
gelijke toestonden veranderen?
I11 verband niet de geruchten, die in som
mige bladen en onder het personeel, voormar
molijk het trein- en administratief personeel,
liepen over het aantal personen, speciaal de
jongeren, die op wachtgeld zouden worden
gesteld, vernemen wij, dat van het treinper
soneel voorlooplg ruim 200 jongeren op
wachtgeld zullen worden gesteld. In den
loop van dit jaar zal nog meer vermindering
van personeel plaats hébben, als gevolg van
de reorganisatie der treinbediening. Deze
Inkrimping zal evenwel niet zoo groot zijn
als hot aantal, dat thans op wachtgeld ge
steld wordt.
Elants hadden met rijwielen. In werkelijk-
eld ls het aantal kleine ongevallen grooter,
omdat er ongetwijfeld talrijke waren, welke
biet ter kennis van die politie zijn gekomen.
Herman Nypels' Meeding
Dividend 6
