t
I
Tweede Blad.
,Teedf0, wondervolle melodieën komen tot
v V» ^hoone, verheven poëzie leeft weer voor
orten tijd in mijn ziel.Die idealen, die ik
VAN ZATERDAfi 26 MEI 1923.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te 's-Graverihage slaage voor het ma-
dhirüatenexflraen, diploma A, de heer J. O.
de Ligt, alhier.
Op het den lOen Mei te Den Haag ge
houden Esperantoexamen slaagde voor het
diploma B, leeraar Esperanto, onze plaatsge
noot, de heer O. Govers.
De verkiezingen.
Onder de nieuw-gekoaen raadsleden, die wij
in ons vorig nummer mededeelden, vergaten
wij te vermelden den heer P. A. Smits (R.-K.),
hoofdbestuurder van den R.-K. Bond van
Overheidspersoneel „St Paulus" en werkzaam
op 's Rijks werf.
De plaatselijke Inkomsten-belasting.
Sedert onze laatste opgave kwamen van de
andere, door ons gevraagde gemeenten, tot
heden geen gegevens binnen. Zoodra wij dezè
ontvangen, zullen ze worden gepubliceerd.
Uit den aard der zaak hebben wij ons ver
zoek niet gericht tot gemeenten, kleiner dan
de onze, alsook tot de kleinste gemeenten, om
dat men mocht aannemen, dat de gemeente
belasting daar niet hoog zou zijn.
Wij vernamen echter, dat de heffing te Pur-
merend, een gemeente met pl. m. 6000 zielen,
hooger was dan te Helder. Hoewel Purmerend,
wat inwoneraantal etc. betreft, niet met Helder
te vergelijken is, hebben wjj de gegevens be
treffende de belasting aangevraagd. Uit onder
staand staatje blijkt, dat de belasting aldaar
ook allesbehalve laag is.
Over het belastingjaar 1922—'28 was de be
lasting te Purmerend belangrijk hooger; voor
1923'24 blijft zij echter juist onder Helder.
In de „Purmerender Courant" van 17 Febr.
1928, welk blad ons gisteren in verband met
onze navraag werd toegezonden, vonden
wij een staatje afgedrukt, vermeldende de
bedragen, welke in een aantal zeer kleine
gemeenten of dorpen in Noord-Holland aan
gemeentebelasting in het dienstjaar 1922—'28
moest worden betaald.
Dat ook daar dikwijls onhoudbare toestanden
bestaan, blijkt hieruit, dat men te M i d d e 1 i e
moet betalen bij een zuiver inkomen van 1000,
doch met aftrek voor 2 kinderen 15.12, voor
ALS HET VERLEDEN
TERUGKEERT
door
LEVY GRUNWALD.
„Helaa«, helaas, hoe vlieden onze doffen,
Hoe spoedt zich ieder uur met onzen luister
Klanken uit verre jonge jaren, uit mooie,
blijde jeugd-wereld, komen tot mij: lang ver
vaagde herinneringen, verdwenen iaealen stor
men op mij aan. Hier zijn wijl.altijd waren
wij om jel.Je zag ons echter niet meer.
doch nu móét je ons weer opnemen, in Je
ziel.... Ie moet, want wij hooren bij Je....
wij dwaalden altijd om Je heen. Weet je nog
wel van dien lang verdwenen lieflijken tijd,
toen je daar zat, op die mooi geverfae school
banken.... Weet je nog, hoe heel anders en
beter Je toen waart dan nu? Hde rein en vlek
keloos, hoe vol zonnegoud je ziel was? Wat
blij-blauw koepelde zich toen in de lente de
hemel over de groenende welden.... Welk
een zachte, zoete geur van bloelende bloemen
doorluwde de atmosfeer!.... Wat wist jou
Jonge, onbesmukte ziel van de vuile menschen-
wereld..die wroette en kuipte, die wereld
van hartstocht en haat.... Jij kende ze niet
en al de jongens en meisjes, die daar vpor die
H. B. S. met hunne zwart-zeildoeksche school-
tasschen liepen, zij wisten er niets van.
En in mijn ziel snikt ietsWeedom komt
•n mijn hart.... 25 jaar geleden werd de
H. B. S. gesticht!
25 Jaar geleden 1.... een kwart eeuw....
voldoende om vele jeugd-ideaal menschen ruw
en hard, verwaand en meed'oogenloos te ma
kenToen, op de schoolbanken, moesten
zij schrijven: Ik ben een kwa-jongen, gij zijt
een kwa-jongen, hij, is een kwa-jongen, enz.
•v v later moeten wij helaas vervoegen:
'k ben een egoïst, gij zijt een egoïst, hij is een
egoïst, wjj zijn egoïsten, enz. 25 Jaar na den
schooltijd zyn onze zielen afgestompt voor
bleven1?'"* 25 •'aar'Waar is de tijd ge-
ƒ2000 ƒ104.16 en voor ƒ5000 458.15. Te
W a r d e r voor 1000 16.20; voor 2000
ƒ111.60; en voor ƒ5000 ƒ490.87. Voor go-
huwden zonder kinderen zijn deze bedragen
dus nog hooger!
Daarentegen moest te Wormerveer, de
gemeente dus, waar de financieele toestand
zoo precair heet te zijn, slechts worden betaald
voor 1000 niets, voor 2000 59.25 en voor
5000 250.65.
Te Helder waren de cijfers over 1922—
1928 resp. ƒ2.78, ƒ61.19 en ƒ827.05. Thans
zijn ze alhier pl. m. 10 hooger.
Ned. Vereenlging van Huisvrouwen.
Op de laatste ledenvergadering, 27 Maart
te Utrecht gehouden, weid opgericht het Ja-
cobafonds. Dit fonds heeft ten doel, steun
te geven aan leden der vereenlging, die voor
herstel van gezondheid korten of langen tijd
buiten haar gezin verpleging behoeven en
finantieei niet in staat zijn, zich die verple
ging te verschaffen. De geldmiddelen van
h,et fonds bestaan uit bijdragen der afdee-
lingen en leden der Ned. Vereenlging van
Huisvrouwen. Reeds zijn verscheidene gif
ten en toezeggingen voor giften en jaarlijk-
sche bijdragen ingekomen, maar, wil het
fonds aan het doei beantwoorden, dan zullen
velen een steentje moeten bijdragen.
Het hoofdbestuur doet daarom een beroep
op de offervaardigheid der leden, de bijdrage
bedraagt voor ieder minstens 1 per jaar.
Men moet minstens 6 maanden lid onzer
afdeeling zijn, alvorens men voor steun in
aanmerking komt. Zoo noodig, verschaft orts
bestuur U gaarne inlichtingen hieromtrent.
Zij, die lid van onze afdeeling willen wor
den en zij, die willen bijdragen, om het Ja-
cobafonds te versterken, gelieven zich schrif
telijk of mondeling aan het bestuur op te
geven.
Door onze afdeeling werd aangekocht een
handstofzuiger, welke per dag wordt ver
huurd.
Voor nadere bijzonderheden zie men die
advertentie in dit blad.
Tentoonstellng van Kunstfoto's.
Evenals andere jaren heeft de heer Jac. de
Boer, photograaf, Keizerstraat, ook thans weer
een tentoonstelling van kunstphotographieën
in Bergen georganiseerd, thans in den Bergen-
schen Kunsthandel aldaar. Ongetwijfeld! zullen
de bezoekers van dit aan natuurschoon zoo
rijke dorp dezen zomer daar eens een bezoek
gaan brengen om het werk van hun stadgenoot
te bezichtigen.
Uit het Politierapport
De gekaapte tasch.
Dinsdagavond na aankomst van den laat-
sten trein is door een reiziger aangifte ge
daan, dat door zijn vrouw vermist werd een
zwart fluweelen tasch met zilveren beugel.
Zij vermoeden dat deze tasch door een der
medereizigers is ontvreemd. Een onderzoek
wordt ingesteld.
Aanrijding.
Door iemand is aangifte gedaan dat zfln
verloofde den 19den Mei, toen zjj op een
rijwiel uit de van Galenstraat de Kerkgracht
opreed, door een motorrijwiel met zijspan is
aangereden, waardoor het rijwiel werd ver
nield en haar voet zoodanig verwond werd,
dat zij zich onder geneeskundige behande
ling moest stellen. Een onderzoek wordt in
gesteld.
V erkiezlngs-wee.
Door een groentehandelaar is Dinsdag
kennisgegeven, dat, toen hij den 19den Mei
met zijn met één paard bespannen groenten-
wagen naar het Ankerpark reed, zijn paard
schrikte van met witkalk op die straat ge
smeerde letters. Het beest steigerde en liep
achteruit, tengevolge waarvan de bestuur
der van den wagen viel, zich aan de knieën
bezeerde en eenlge schade aan wagen en
tuig werd veroorzaakt. Een onderzoek wordt
ingesteld.
RQwleldief.
Door een bewoner van den Kanaalweg is
Dinsdag aangifte gedaan dat hij zijn rijwiel,
hetwelk hij eenlge oogenbliken voor zijn wo-
vele jaren geiden verloren heb, zij zijn plots
wedergekeerd, zij leven fel In mijn denken.
Ik ben niet meer wat lk voor enkele oogen
blikken was.... Ik ben nu een overmoedige
H. B. S.-er.
Ik ben weer teruggekeerd ln blijde, onbe
zorgde jeugd. Ik loop te midden van jongens
en meisjes, die vroolijk door het leven dartelen
Machtig ontwakend lente-leven trilt ln mijn
ziel. Het is alsof lk vele jaren In een langen,
somberen winterslaap verzonken was. Ik ben
weer Hoogere Burgerscholier.... Hoog boven
in de lucht drijven kleine witte wolkjes en de
leeuwerik, onziohtbaar voor mijn oog, .zingt
met lieflijk gekweel.Ik ben weer jong.
Ik ben als de lente zelf, rondom mij ls een
frlsch fijne lucht; ik sta te midden van de tui
nen der Jeugd, lk zie weer de grazige, groene,
geurige welden, aan welks rana de heuvelende
aulnen zich donker afteekenen tegen klare
luchten, vervagend, versnellend ver aan den
horizon.Ik ben terug ln het land der scho
lieren.... terug in de lente des levens. Ik ga
onbezorgd voort,..., strijdloos.
Een zacht koeltje zucht over ons. Mijn me
descholieren zijnl nog als zwellende bladknop-
?en ln het voofjkar. Stormen des levens ken
en wij niet. Ons wezen is als een klaar water
vlak. Wij zien geen vallende boomen, geen
menschen, die van de hoogste sport verguisd
ter aarde vallen. Wij hooren alleen de stem
men van ruischend riet.
We zitten op de banken der H. B. S. Dijs,
Jan Zwart, Marie Verfaille, Haberman, Willy
Wentholt, Mies Brouwer en vele anderen, en
daar op die achterste bank zie ik ook Oenge
Stadig.
Het is de Engelsche les.Voor de bank
staat de lange, flegmatieke figuur van den
heer Bouwman. How do yow do captain cattle?
Hoe was 't ook weer, vraagt-ie snel en op zan-
gerlgen toon voortgaande, vervolgt-Ie: Van
Aalst, weet jij 't? Frida? Oor? Dijs? Emmie?
Willy?.... Geen van allen weet 't?.... En
dan gaat-ie 't opnieuw uitleggen. Ieder jaar
opnieuw.... dezelfde les.
Het tooneel verandert.
„Oenge, Oenge, jonge, jonge, doe toch je
best, je bent 't zoo noodig."
De leeraar in Natuurlijke Historie doemt
voor mijn aangezicht op. Hij spreekt alles met
ning had neergezet, vermiste.
Een oorvijg.
De zoon van een bewoner van de Piet-
Hein straat heeft aangifte gedaan, dat zijn
12-jarig broertje door een bewoner van de
Wiihelminastraat in het gelaat werd gesla
gen, waardoor de bril van den knaap werd
vernield en zijn gezicht licht verwond.
De lastige vee-koopman.
Door een reizigster, die Dinsdag van hier
vertrok, werd aan den dienstdoende® agent
op het station medegedeeld, dat zij in de
8ooorstraat was lastig gevallen door een te
Alphen axi. Rijn wonenden veekoopman. De
man werd door den agent aangehouden en
naar het Hoofdbureau van Politie overge
bracht. Hij erkende zich aan het feit te
hebben schuldig gemaakt, en werd na zijn
verhoor op vrüe voeten gesteld.
Pinkster-napret
Woensdagavond is ter zake van openbare
dronkenschap een marine-schepeling in ar
rest gesteld, die zich tevens aan vernieling
van een ruit had schuldig gemaakt.
Gebroken ruit
Woensdagavond bleek den agent die in de
Spoorstraat surveilleerde dat de spiegelruit
van perceel 96 in die straat gebroken was.
Naar de oorzaak daarvan wordt een onder
zoek ingesteld.
Van een motor rijder.
Dinsdagmiddag is een motorrijder met zijn
rijwiel tegen het ijzeren hekje gereden na
bij het Postkantoor, hetwelk daardoor werd
beschadigd. De oorzaak hiervan was dat de
bestuurder voor een ander voertuig moest
uitwijken waardoor hij bij ongeluk tegen be
doeld hekje terechtkwam.
Van het hondje gebeten.
Een agent van politie bemerkte Woensdag
dat een ongeveer 11-jarig jongetje, wonende
in de Hoogstraat, zonder eenige aanleiding
zijnerzijds, door een hond in het rechterbeen
werd gebeten, tengevolge waarvan het been
van het ventje werd ontveld. De hond bleek
toe te behooren aan een bewoner van de
Hoogstraat.
In den afgeloopen nacht werd tegen een
verlofhouder in de Molenstraat proces-ver
baal opgemaakt, omdat er na het sluitings
uur nog bezoekers in zijn inrichting aan
wezig waren.
KANTONGERECHT TE HELDER.
De regels van den weg!
Voor den Kantonrechter stond Woensdag
jl terecht H. E. J., wien overtreding van het
Motor- en Rijwielreglement ten laste was ge
legd. Uit de dagvaarding bleek, dat J. op een
namiddag uit de Basstraat komend per rijwiel
den korten bocht, dus links aanhoudend de
eeuwige fout te Helderl had genomen om
de Sluisdijkstraat naar de Keizerstraat in te
rijden. Door dit verkeerd aanhouden was hy
even voorbij den hoek aangereden door een
motorrijwiel, welke berijder, verrast door de
verkeerde manoeuvre, een aanrijding niet meer
kon voorkomen.
Het rijwiel was nogal beschadigd en hoewel
de motorrijder geheel -Vrijwillig aangeboden
had de helft der schade te betalen, was bekl.
daarop niet ingegaan en had aangifte gedaan
bij de politie.
Het ingestelde onderzoek en de getuigenver
klaringen brachten echter zijn schuld aan het
licht en derhalve stond hij thans terecht.
Uit bet verhoor van drie getuigen, waaronder
de betrokken motorrijder, kwam vast te staan,
ciat J. verkeerd had gereden. Aangezien de
Ambtenaar van het Openbaar Ministerie eens
een voorbeeld wilde stellen, vooral nu was ge
bleken, dat de motorrijder die bijna zonder
uitzondering steeds de schuld krijgt van aan
rijdingen aan het feit geen schuld had, vor
derde hij, het wettig en overtuigend bewijs ge
leverd achtend, ƒ10.— boete, subsidair 5 da
gen hechtenis.
Beklaagde voerde te zijner verdediging nog
aan, dat de motorrijder geen signaal gegeven
had en hij zelf links moest hóuden voor spe
lende kinderen.
De Kantonrechter wees er op, dat dit niet
ter zake deed en er nog andere wegen open
stonden om goed te rijden. Bovendien begreep
Z.E.A. niet, hoe bekl., die zelf schuld hadi, er
toe gekomen was om aangifte té doen.
Onmiddellijk uitspraak doende, veroordeelde
hij bekl. overeenkomstig den eisch tot ƒ10
boete, subs. vjjf dagen hechtenis.
Beklaagde zag van hooger beroep af.
Moge het bovenstaande geval velen, die da
gelijks zondigen tegen de regels van dén weg
en anderen en zichzelf daardoor schade en
gevaar berokkenen, tot leering strekken. Men
houde zich steeds aan de regels van den weg!
BINNENLAND.
Groningsch dialect Als je je les kende, kreeg
je pluimpjes, dat Je je dood verlegen voelde
door de eer, die je werd aangedaan, maar wee
als je ook maar even haperde, een storm van
verontwaardiging barstte over je los.
Arme Oenge, arme domlnéeszoon, wat kreeg
vaak standjes.jij was het zwarte schaap
mijnheer Schultema..en o wonder....
altijd ben je overgegaan.... ben je nu geen
apotheker?
De Fransche les.... Geleuken.... Hoe Hef
waren mij de uren onder uwe leiding. De be
koring van het Fransoh.... het zoetvloeiende
rythme van die taal.... lk heb geweend....
en vele schreidden met mij, toen gij zijt heen
gegaan.... want gij glngt niet als uwe col
lega's naar een andere school, doch.... naar
de eeuwigheid.... lk zie nu, vele jaren later,
ons weer staan, rondom dé geel-zandlge kuil.
ik zie een lijkkist met een groot bUnkend kruis
er op ln de groeve nederdalen.... Geleuken!
voor één moment voelden wH de zon niet, hoe
wel deze fel scheen, toen wij den schraal be
groeiden Hulsdulnerweg afliepen. Wij jonge
ren leerden toen wat dood was.... huivering
wekkend koud had de dood ons beroerd!
Van Maanenhij was toen nog 'n jonge
man.... het is jaren geleden.... nog zijt gij
niet oud! Nullen, eenen en tweeën kreeg ik
bij den heer Balnts. Bij jou (ik -tutoyeer, ge
begrijpt mij waarom ik dit doe zijn wij niet
gemeenzaam met elkaar) negens en tienen.
Het is nu vele, vele jaren later.... Velen zijn
heengegaan naar andere plaatsen, enkele, heel
enkele mij bekende leerkrachten, zijn nog aan
de school, die in September 25 jaar zal bestaan.
Onveranderd ln uiterlijk en in handelingen
geeft de heer De Haan zijn teekenlessen. Za
lige uren waren het, al kon lk geen enkelen
kubus met rechte lijnen maken. Grunwald zat
eeuwig te knoeien-! O jeugdherinnering, ik zie
mij nog binnenkomen, mijn eersten schooldag
Schoonschrijven.ik weet nog het gedichtje,
dat gij, meneer Franken, geciteerd hebt: „De
Plicht7'. Gaaft gij dit met opzet.of was het
geen toeval, dat gij ons Plicht leerdet?
De plicht.... de pUcht, die de menschvaa*
vergeet als hij de school verlaten» heeft, naar
zijt gij nu allen, met wien lk lief en leed ge-
deeld heb, in welk oord der wereld bevindt gij
u nu, die toen leerlingen van de H. B. S. waart.
Tk zie ze weer voor mij: Bibi van Aalst, Jan
Zwart, Emmie de Jonge Oudraat, Frida Droog
lever. Ik zie ze weer voor mij de jongens en
meisjes elkaar briefjes schrijvende, stiekum
Gemeenteraadsverkiezingen.
Te Utrecht winnen de Vrijz. Dem. en de
Middenstands-unie elk een zetel ,De S.D.A.P.
verliest er 2, terwijl voor de Communisten
.haar eeine zetel verloren is -gegaan. De R.K.
Volkspartij doet haar intrede met 1 zeteL
De nieuwe raad is samengesteld als volgt:
8 Christ.-Hist.; 2 Vrijz. Dem.; 2 Midden
stands-unie; 6 Vrijheidsbond; 6 anti-Rev.; 9
R. K. Staatspartij; 1 R. Kath. Volkspartij; 1
N. Kath. partij; 11 S.D.A.P.
Te Arnhem winnen de Christ.-Hist 2 ze
tels, de R. Kath. 1, de Dem. Party 1 en de
Herv. Geref. Staatsparty 2 zetels. De Vrij
heidsbond verloor 3 zetels, de communisten 1.
De nieuwe raad bestaat uit 8 Christ. Hist,
11 S.D.A.P.; 2 Vrijz.-Dem.; 1 Dem. Party;
3 Anti-Revol; 4 Vrijheidsbond; 2 Herv. Geref
Staatsparty; 0 R. Kath.
Te Nijmegen werden gekozen (voor 83 ze
tels) 19 R.-Kath., 2 Vryheidsbonders, 2 Vrfjz.
Dem., 2 Christ-hist., 8 S.D. De oude raad
telde 31 leden, n.1. 16 R.-Kath., 2 Vrijheids
bonden?, 2 vrijz.-dem., 8 S.D., 1 Christ-Hist,
1 communisten en 1 anti-rev.
Te Meppel verloren do S.D.A.P. en de
Ghr. Soc. party ieder een zetel. De Vrijheids
bond en Anti-Rev. wonnen ©r ieder een.
De nieuwe Raad! bestaat uit: 4 Christ-
Hist.; 8 Anti-Rev.; 4. Vrijheidsbond; 1 Vrijz.-
Dem. en 3 S.D.A.P.
Te Hoorn wonnen de S.D.A.P. en de Chr.-
Hist. ieder 1 zetel, de Vereenlgde Vrijzinni
gen verloren er 2. De nieuwe raad bestaat
uit: 5 S.D.AJP., 4 Vereen. Vryz.; 4 Katho
lieken; 1 GhristJEIist. en 1 Anti-Rev.
's~Hertogenbosch. Kath. 16 zetels (aftr. 10
en 4 omafii. kath.); Anti-rev. 1 zetel (aftr. 1);
Christ.-hist., 1 zetel (aftr. 0); Vrijheidsbond,
1 zetel (aftr. 2 leden); Vryz.-dem. 1 zetel
(aftr. 1); S. D. A. P. 3 zetels (aftr. 8); Lyst-
Kuypers (die verbonden was met die der
Soc. Partij), 1 zetel (aftr. 0).
De katholieken winnen dus de 2 nieuwe
zetels en vormen nu met 16 leden één frac
tie; in den ouden raad stonden 4 leden daar
buiten. De chr.-hist. en de üjst-Kuypers win
nen elk een zetel van de Soc. Partij.
Wleringen.
By de op Woensdag j.L gehouden verkie
zing voor den gemeenteraad werden uitge
bracht 1488 stemmen. Van onwaarde 41.
Geldige stommen 1447.
Aantal zetels 11. Kiesdeeler 181®/,,.
Uitgebracht werden op:
Lijst 1 (R.-Katholieken) 106.
2 (Visschersvereen. D.E.T.V.) 202.
8 (Vrijz.-Democr.) 648.
4 (S.D.A.P.) 283.
6 (Vrijz. Kiezers Stroe) 157.
Gekozen werden:
1 R.-Kathoilek: (de heer N. Engel).
1 Visschersvereen. D.E.T.V.: (de heer M.
Kooy Pz., neutraal).
5 Vri)z.-Democraten: (die heeren J. Bosker,
M. Bakker Oz., D. Minnes, J. Kooy Czn.
en P. Kaan).
2 SJXAJP.s (de heeren D. Dden en W. F.
Lub).
onder de les. Je vous alme (Ik bemin u). Kal
verliefde! KlnderUefdei maar toch reiner,
mooier dan de liefde onder de grooten, de vol
wassenen, doch te kort....
Later ln het leven komen ze elkaar weer
tegen, geheel vervreemd van elkaar. Ik zie ze
in gedachten weer, de overmoedige jongens,
de meisjes „les fleurs de 1'H. B. S." Nu ken
nen zy elkaar soms niet meer, of beter, willen
ze elkaar niet kennen.
Later ln 't leven werden de meesten ver
waand, deftig, half gaar van Ingebeeld stands-
verschü.... Waarom?.... Waarom? Omdat
de één een paar ryksdaalders meer rijk was
dan de ander? De een loopt rond als Ingenieur,
de ander ls officier, de derde dokter, de vierde
ls een paria geworden; er zyn bedelaars, par
venu's, eeriyke en oneeriyke menschen onder,
dooh by het einde van den schooltyd snelden
zy allen het volle leven tegemoet, moesten zy
zwemmen, byten, trappen, houwen, knauwen
en snauwen om op nun beenen te kunnen
staan. Later ln het groote, ruwe leven namen
ze geen notitie meer van elkaar.... En als ze
't wel deden, was het, om de vroegere vrienden
een beentje te Uchten. Van Je vrienden moet
je 't hebben!
VJjf-en-twintig jaar bestaat in September
de Heldersche Hoogere Burgerschool. Onder
protest, verdachtmaking en tegenwerking
kwam zy tot stand.Zij gaf ons Idealen, die
ln rook vervlogen. Maar die idealen hebben
wy bezeten.... Zeg, Jan Zwart, je bent nu
een deftige kapitein van de genie, weeit je nog
wel hoe wy als jongens altijd heibel hadden,
maar elkaar dan toch weer ridderiyk de hand
gaven, en jy, Jan de Jong, weet je nog hoe
wy vroeger zorgeloos ln jullie grooten tuin
speelden; weet je nog, hoe biyde en vreugde
vol wy waren en nu?.... En jy, Dys en
Oenge Stadig.en jy, Gerard Bakker, weet
Je 't nog.zeg jy aesculaap, weet je nog hoe
je onder het wilde dartele spel by het politie
bureau van een party balken afgekiepero bent,
hoe je dagen en dagen lang ziek waart. Hui
verend, geheimzinnlg-grlezeHg vertelden de
Jongens elkaar: Dr. Dryver heeft gezegd:
Gerard Bakker heeft hersenschudding, hy gaat
dood.want er kwam bloed uit zyn oor. zeg,
Gerard, weet je 't nog? Nu, vele jaren later,
gaan wy elkaar pet-tikkend voorby, is 't me
neer Grunwald en meneerBakker. Naar den
drommel met dat gemeneer, met die ellendige,
dwaze vormen, zeg ik. Eens waren wy jong,
jy en ik en al die luitenants en kapiteins, al
die ingenieurs eri bedelaars, toen waren wy
één. Toen leefden wy waar lijk, toen waren
1 Groep VrtJz. te Stroe: (de heer J. S. Rot
gans).
1 Anti-Rev.: (de heer W. Hermans Jzn.%
De oude raad bestond uit 1 R.-K-, 2 S.D.
AJP. en 8 Vryzinmigen.
Groningen. Gekozen zijn: Vrijz.-dem. 4,
chr.-hist. 4, comm, 2, soo.-dem. 11, dem.-party
geen, neutrale party 1, vryheidsbond 6, herv.
geref. staatsparty geen. r.-k. 4, anti-rev. 5.
De oude raad was als volgt samengesteld:
Vrijz.-Dem. 5, Ohr.-Hlst. 8, Comm. 2, Soo.
Dem. 11, Vrijheidsbond 6, R.-K. 8, Anti-Rev.
4, Soa Partij 1. De Vrijz.-Dem. verliezen 1
zetel, de A.-R., Kath. en CJhr.-Hist. winnen
elk een. De Vryheddsbond behoudt zt1n 6 ze
tels, de Kolthekiaan verdwynt uit den Raad.
De Communisten behouden twee zetels. De
Neutrale Party doet zyn intrede in den Raad,
die nu uit 87 leden zal bestaan.
Heer Hugowaard. Gekozen: 4 Vrijz.-diem.;
7 R.-K. De Anti-rev verloren hun zeteL
Het vervoervraagstuk.
Onder overweging, dat de wenscheiykheid
is gebleken, om eene oommissie in te stellen,
ten einde het vervoervraagstuk aan een on
derzoek te onderwerpen, is by K. B. inge
steld eene Staatscommissie, aan welke wordt
opgedragen een onderzoek in te stellen aan
gaande de vraag, of en in hoever maatrege
len noodig zyn om te bevorderen, dat de
land- en waterwegen en de spoor- en inter
communale tramwegen op de meest econo
mische wyze dienstbaar worden gemaakt
aan het vervoer van reizigers en van goede
ren, en om deswege aan den Minister van
Waterstaat rapport uit te brengen.
De Staatscommissie zal bevoegd zyn sub-
oommissiën uit haar midden te benoemen.
De commissie en de uit haar midden ge
vormde suboommssiën zullen bevoegd zyn
om de voor het volbrengen van hare taak
noodig© inlichtingen in te winnen by amb
tenaren en andere deskundigen, waaronder
besturen van belanghebbende vereenigin-
gen. (St-Ot.)
Wflzlglng van de Leerplichtwet
Verschenen is de Memorie van Antwoord
over het wetsontwerp tot wijziging van de'
Leerplichtwet, zooais zy laatstelijk is gewyzigd
by de wet van 15 Ootober 1921.
Reeds in de Memorie van Toelichting gaf de
Minister blijk van zyn leedwezen, dat de tegen
woordige geldeiyke omstandigheden des Ryks
hem er toe noopten in dit wetsontwerp voor
te stellen de invoering van het verplichte ze
vende leerjaar op de lagere scholen tot 1 Ja
nuari 1925 op te schorten.
Intusschen ware het onbiliyk in het ontwerp
meer te zien dan het bevat, n.1. een uitstel tot
1 Januari 1925. Geenszins is hiermede gezegd,
dat in het vervolg de leerverplichting met het
volbrengen van het zesde leerjaar zal eindigen;
en de zienswijze, dat het bykans geen twijfel
ïydt, dat de thans voorgestelde maatregel in
1925 zal moeten worden verlengd, ls allerminst
die van den Minister.
By de beoordeeling van dit wetsontwerp
moet niet uit het oog worden verloren, dat voor
de sedert 1 Januari 1921 nieuw opgerichte of
gereorganiseerde lagere scholen het leerpro
gramma biyft 'bepaald op zeven leerjaren, zoo
dat veel tijdsgelegenheid blijft bestaan om on-
•cerwjj8--in -het zevende leerjaar, zy het dan
onverplicht, te ontvangen. In zooverre kan dit
zevende leerjaar dus nog steeds 'beschouwd'
worden als een vervanger van het vervolgon
derwijs, daar, waar dit tengevolge van de jong
ste herziening van de Lager Onderwijswet
1920 mocht gaan ontbreken, welk vervolgon-
Jerwys toch evenmin een verplicht karakter
had.
Wel hebben verschillende gemeente- en
schoolbesturen het onderwys op een zeven
jarigen leeftijd Ingericht, soms met een leer
programma, dat nog een achtste en een negen
de leerjaar omvat, en ls met den leertyd van
zeven jaren by den bouw van nieuw Ingerichte
scholen dikwerf rekening gehouden, dit neemt
niet weg, dat de opschorting gedurende twee
jaren van de invoering van de verplichting
eene belangrijke bezuiniging moet medebren-
wy gelukkig. Nu zyn enkelen het nog.,..
Laten wH allen nóg eens één enkelen dag ge
lukkig zijn.
Ik zeg u, Van der Hoevens, Reuveraen,
Mulders, Luyckxen, Barbersons, Eltes, Ver-
stegens, Habermans, Wentholta, De Bosschen,
Drooglevers, De Boers, De Jonge Oudraats en
vele anderen, lk zeg u, ln September bestaat
de H. B. 8. 25 Jaar. Willen wfl nog eens één
maal aUe deftigheid van ons afschudden, nog
eens één maal één dag vol blijde jeugdherinne
ringen beleven? Ja? Dan verzoek lk alle oud-
scholleren, In en bulten Jutterstad, die met dit
plan instemmen, hun visitekaartje te zenden,
dan zullen wy beproeven by het 25-jarig Jubi
leum der H. B. S. eene reünie-herdenking te
vieren.
Ik twyfel niet, of aUe oud-H. B. 8.-ers rul
len met dit plan instemmen.
En op jou medewerking reken ik beslist, Jan
Zwart, en ook op de jouwe, Kees de Boer. Ik
weet net, ook jullie hart hangt aan die oude,
trouwe school; ook Jullie hebben daar heeriyke
Jaren doorgebracht. Wy vormen hier nog een
trio. dat de storm des levens niet uit elkaar
geslagen heeft. Wy deden niet als zoo vele
anderen, wy vergaten elkaar niet. Wy spreken
nog dlkwyis met elkaar over den leeraar in
Wiskunde, over Wlsselink, die ons allemaal
niullen ankalkte.... Wy spreken nog over de
lessen van Detmers. wy zyn Pummy van
Kalken, die, hoewel hy een magere scharminkel
was, toch op 't Galgenveld met zooveel enthou
siasme den bal voor H. B. S. trapte, niet ver
geten. En ook Massa is nog niet uit ons ge
heugen gewischt.
En daarom, oud-H. B. S.-ers, blaas ik luide
de bazuin ter verzameling, met forsche klanken
moet door het geheele land in julUe ooren klin
ken: In September van dit jaar moeten jullie
weer byeen komen in onze oude, trouwe
Jutterstad, en of juHle nu minister, politie
agent, bedelaar, bakker, sociaal-democraat,
vryheidsbonder of antl-revolutlonnair zyt, het
kan my geen snars schelen! Ik roep jelui opl
Jullie moeten komen, jullie deftige gezichten
moeten uit de plooiI Zenden jullie alvast,
ten bewijze van Instemming, je visitekaartje
aan Jan Zwart, Kapitein der Genie, Dykstraat
57, of aan P. O. de Boer, Weststraat 115, of
aan den schryver van dit artikel.
LEVY GRUNWALD,
Breewaterstraat 69, Helder.
Geen één mag het vergeten!
Bruto
Inkomen
Helder
Pur
merend
betaald
1922-'23
1923-'24
1200
18.90
20 79
20.87
1400
81.96
85.16
82.34
1600
46.20
50.82
45.77
1800
61.19
67 31
60.10
2000
76.57
84.22
75.18
2500
116.47
128.11
116.22
3000
158.47
174.31
164.16
8500
202.57
222.82
212.61
4000
248.77
273.64
263.44
4500
297.07
826.77
816.64
5000
347.47
882.21
377.66
6500
399.97
439.96
423.07
6000
454.57
500.02
475.70
7000
570.07
627.07
625.76
8000
693.97
768.36
739.33
9000
825.76
908.34
863.80
10000
959.32
1055.25
1042.28
20000
2294.92
2524.41
2547.<?8
[heen."
6 (Anti-Rev.) 10L
4.
