NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA vermijdt hij van zijden stoffen overyroote hitte JLfeth Holte blijft f JULI 1923 w- Eerste Blad. Nr. 5740 DONDERDAG 1 51e JAARGANG Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag REDACTEUR-UITGEVER: O. DE BOER Jr., HELDER Bureau: Koningstraat 29 I Telefoon: 50 en 412 Poet-Girorekening No. 16066. HET FEUILLETON la op pag. 1 van het Tweede Blad opgenomen Ingezonden Mededeeltng. buitenland. DE CONFERENTIE TE LAUSANNE. ENGELAND EN FRANKRIJK. Het ontwerp-antwoord der Brltsche regeering. en. Zijde is heerlijk om te drag< ^Vanneer U zijde op de juiste wijze wascht.zult U zien dat zijden stoffen speer lang mee kunnen. Wrijf nooit zeep op zijde, want dan breken de fijne draadjes. Wasch zijde in een lauw LUX sopje en spoel uit in lauw water. Dan drogen in een schoonen handdoek en strijken met een warm geen heet ijzer. Vermijd heet water, heete ijzers en heete zon. UIT HET BEZETTE GEBIED. In beslag genomen mllllardén. Neergeschoten zonder waarschuwing. 700 mlllioen mark boete. De Katholiekendag te Keulen verboden. Geen altlevering maar ontvoering. DUITSCHLAND. De broodprijs. Inbraak in het keizerlijk paleis. ENGELAND. De staking der havenarbeiders. FRANKRIJK. Een verandering ln het Kabinet? belgie. De Gentsche hoogeschooL OOSTENRIJK. Zwavelbronnen bfj Weenen ontdekt. SPANJE. Een gouverneur-stierenvechter. BULGARIJE. Regeering en communisten. PALESTINA. Ernstige onlusten. VEREEN1GDE STATEN. De Vereen. Staten en de wereldvrede. Ingezonden Mededeellng. CHINA. De treinroovers ln China. KORTE BERICHTEN. LUCHTVAART. 0 COURANT ABONNEMENT PEiR 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING: Heldersche Courant f 1.50; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. O. en W. Indië p. zeepost f2.60; id. p. maal en overige landen f4.20. Zondagsblad reep. f 0.57', f 0.75, f 0.85, f 1.25. Modeblad reep. f 0.95, f 1.25, f 1.26, f 1.60 Loeee niuanmeire der Courant 4 et; fr. p. p. 6 ct. ADVERTENTIES: 20 crt. p. regel (galjard)Ingez. meded. (kolombreedte als redaction. tekst) 60 et. Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te huur) v. 14 regels 40 ct.. elke regel meer 10 et. bij vooruitbetaling (adres r Bureau v.d. blad en met br. onder no. 10 et. p. adv. extra). Bewijeno. 4 et. Licht op voor auto's en fietsen Donderdag 19 Juli9.41 uur. Vrijdag 20 9.39 Lausanne, 17 JulL Over alle nog hangende kwesties is volkomen overeenstemlming be reikt. Dat overeenstemming verkregen is, is vrijwel geheel te danken aan nieuwe tege moetkomingen der Geallieerden, die ten aan- zièn van de hangende concessie-vraagstuk ken zich naar de wenschen van Angora schikten. Het eenige punt, waarop zij niet geheel toegegeven hebben betreft de station neering van geallieerde oorlogsschepen in de Turksohe wateren. De Turken hebben ten slotte erin toegestemd, dat Engeland, Frank rijk en Italië ieder één kruiser en twee tor pedobooten voor Konstantinopel mogen hou den, totdat de Dardenellen-conventie in wer king zal zijn getreden, doch in geen geval langer dan tot het einde van dit jaar. Met betrekking tot de ooncessies volgde een ca pitulatie der geallieerden In de drie gevallen, die Donderdag tot het zoo bruusjce afbreken der besprekingen geleid hebben, namelijk de ooncessies Vickers Armstrong, de Fran- sche spoorweg-concessies en de Engelsche petroleum-maatschappij. Bezwijkend voor den gemeenschappelijken aandrang van Turkije en Amerika hebben de Engelsohen erin berust, dat in het vredesverdrag in het geheel niets over deze petroleum-ooncessie gezegd wordt. Evenals de Fransohen inzake de betaling van de coupons der Ottomaan- sohe Openbare schuld zullen de Engelschen inzake deze petroleum-ooncessie volstaan met een verklaring heden in de commissie vergadering, dat zij hun rechten handhaven en desnoods de rechtmatige belangen hun ner landgenooten krachtig zullen verde digen. De vredesconferentie is Dinsdagavond in voltallige zitting bijeengekomen. Zij beves tigde en registreerde allo tussohën de Geal lieerden en Turken verkregen overeenkom sten en stelde Dinsdag 24 Juli vast als da tum voor het teekenen van den vrede. Met gespannen belangstelling blijft men te Parijs het verloop der gebeurtenissen in En geland volgen en tracht uit de meenings- uitingen te Londen conclusies te trekken aangaande den vorm van den inhoud van het komende Engelsche ontwerp-antwoord, dat niet vóór Donderdagavond te wachten schijnt Nu Baldwin zich heeft uitgelaten dat de tekst niet zal worden publiek gemaakt, om- d'at dit een apooord belemmeren zou, is men nog veel nieuwsgieriger. Benesj, de Tsjecho-Slowaaksche minister van binnenlandsche zaken heeft pogingen in het werk gesteld, tusschen Frankrijk en Engeland bemiddelend op te treden. Over het resultaat van zijn reis liet hij zich optimis tisch uit. Londen, 18 Juli. Het is voor Pokicaré geen kleinigheid, de erkentenis dat hq met de rede te Senlis te ver ging, te moeten kleeden in een zoo onzinnige explicatie als dat de rede reeds voor Baldwin's verklaring geschreven was. De Britsche pers schuift de explicatie dan ook zonder veel sarcasme terzijde. Om ver volgens met genoegen te constateeren, dat Poincaré tenslotte toch iets minder onhandel baar geworden'ia De minder intransigente toon der Parijsche bladen werkt daarnevens het ontstaan van wat meer hoop in de hand. Vol gens de Britsche correspondenten te Parijs schijnt men aldaar te meenen, dat het stand punt der Engelsche regeering dat der Fransche iets meer genaderd is. De diplomatieke correspondent der „Daily Telegraph" houdt rekening met de mogelijk heid dat Baldwin's ontwerp wel een beroep op Ouno tot staking van het lijdelijk verzet zou inhouden, echter niet op grond van een prin- cipieele afkeuring, maar enkel op grond van dienstigheid!. Tot afkeuring van het lijdelijk verzet zal de Britsche regeering niet te krijgen zijn I De correspondent der „Times" weet verder te vertellen, dat, als tegenconcessie voor de Britsche aanmaning tot staking van het lijde lijk verzet Frankrijk bereid zou zijn tot aan vaarding van 'de commissie der deskundigen, wel te verstaan geen internationale commissie; maar een door de oommissie van herstel samen gestelde, die aan deze laatste slechts een ver- slag uit te brengen zou hebben. In financieele kringen zou men daarvoor wel voelen als midr del tot vaststelling van het bedrag dat men veilig aan Duitschland zou kunnen leenen. Het toezicht op de Dultsche financiën waartoe men hier nu heeft over,te hellen, zou men te Parijs thans niet meer begeeren. De correspondent der „Daily Telegraph vermeldt een formulé voor de oplossing, hierop neerkomende, dat de Fransch-Belglsche bezet ting onzichtbaar zou worden, tegelijk met de staking van het lijdelijk verzet en dat het terug- LUX DE LEVER-S ZEEP MAATSCHAPPIJ VLAARDINCEN. F«bnkut«n SUNUGHT *a UFEBUOt trekken zijn beslag zou krijgen onmiddellijk na betaling door Duitschland van de eerste twee jaarhjksche termijnen, voorgeschreven door de ingestelde commissie. Deze formule veronder stelt zooveel waar wij nog niet aan -toe zijn, dat zij feitelijk nog niet tot de praktische politiek behoort. Dat de Britsche regeering het ontwerp ook aan Amerika zal zenden, wekt groote vol doening, omdat er uit af te leiden is, dat de Amerikaansche regeering vooraf gepolst is, zoodat er kans bestaat, dat zij in een eventueele commissie een afgevaardigde of althanseen bijzitter zal benoemen. Volgens de Zeit heeft een troep separisten Vrijdag geboogd het postkantoor te Bonn te bezetten, wat de bevolking echter met be hulp van de politie belet heeft. Zaterdag zou in verschillende plaatsen van het Rijnland getracht zijn de Rijnlandsche republiek uit te roepen, doch overal heeft de bevolking kort reoht uitgeoefend door den. separisten een pak slaag te geven. In de Taunus ten N. van Eltville werd een geldtransport ten bedrage van 27 imilliard mark door de Fransohen in beslag genomen. In verband daarmee werden -een spoorweg ambtenaar en twee andere personen gear resteerd. De Fransohen zijn thans overgegaan tot den maatregel om Duitschers, die de grens van het bezette gebied op verboden plaatsen wjllen overschrijden, zonder hen aan te roe pen neer te schieten. Dit hehben zij op en kele plaatsen zelfs bekend gemaakt. Enkele Duitschers zijn reeds het slachtoffer van de zen maatregel geworden, oa. te Brakel en te Rottberg. Aan de stad Recklinghausen is om onbe kende redenen een boete opgelegd! van 700 mlllioen mark, te betalen binnen 20 dagen. De Katholiekendag, die van 26 tot 28 Aug. te Keulen zou worden gehouden, is door de Rijnlahd-oommissie verboden. De voorzitter der plaatselijke commissie te Keu len heeft uiting gegeven aan zijn Jeedwezen, dat In het Katholieke Rijnland zelfs de vrij heid tot het honden van religieuze verga deringen niet onaangetast blijft, terwijl com munistische bijeenkomsten zelfs ln het Ruhr- gabied ongestoord worden gehouden. Onlangs ls van geallieerde rijde gemeld, dat de politie te Essen vijf Duitschers, die zich aan het doorsnijden van Fransche tele- foonleddlngen zouden hebben sohuldig ge maakt, aan de Fransohen zou hebben uitge leverd. Naar wij te bevoegder plaatse ver nemen heeft de politie te Essen weliswaar vijf Duitschers ln hechtenis genomen, doch deze lieden rijn met geweld ontvoerd dpor de Fransohen, .die de gevangenis binnendron gen en de sloten verbraken. Met inigang van heden wordt de prijs van een brood'buiten de distributie 23.000 mark, van een klein broodje 1000 mark. Het paleis van keizer Wilhelm I aan de Unter den Linden is voor de tweede maal in korten tijd door inbrekers bezocht. Uit de werkkamer van Wilhelm I zijn een aantal kostbare voorwerpen verdwenen. Er is nog geen verbetering in de staking van de Londensche havens, waar thans meer dan 50.000 man staken. De toestand wordt ernstiger, daar men vreesde, dat de trans portarbeiders, welke havengoederen ver voeren, eveneens het werk zouden neerleg gen. Londen, 18 Juli. Vandaag hoeft de haven- arbeidersstaking te Liverpool een groote uit breiding ondergaan. Verscheidene duizen den arbeiders legden den arbeid neer; zoq- dat het laden van op Amerika varende stoom schepen en zeevrachtbooten werd gestaakt De staking heeft zich ook uitgebreid tot het gebied van Ohatham en Rochester, aan die rivier dé Medway. Parijs, 17 Juli De „Oeuvre" zinspeelt op een verandering in het Fransche kabinet, welke de minister van oorlog Maginot zou willen bewerken. Maginot zou n.L plaatsver vangend minister-president willen worden en Oolrat, die thans deze post bekleedt, tot gezant bij het Vaticaan benoemd willen zien. Minister van oorlog zou in deze combinatie Fabry worden, die even nationalistisch als Maginot is. Voorloopig moet Poincaré echter nog afwjjzendi tegenover deze plannen staan. Brussel, 18 Juli. De Senaat heeft met 74 tegen 65 stemmen en 6 hemmen in blanoo h&t geheele wetaomtwerp-Nolf betreflenae ae tweetaligheid van de universiteit van Gent aangenomen. In Heiligenstadt, een voorstad van Wee nen, volgen de bewoners met spanning het uitpompen van een vijver, de zjg. „Hauser- Laoke". Deze begon op een goeden dag ver schrikkelijk naar zwaveldamp te ruiken, zoo sterk, dat een school in de buurt gesloten moest worden en het niet aan te bevelen wias om de vensters van huizen, die op vrij verren afstand stonden, te o-penen. Deze vijver is een overblijfsel van een oude pannebakkerij, in de leemgroeven daarvan heeft zich water verzameld, dat tot vóór kort helder en reukeloos was. Plot seling echter werd 'het 'kleurig roodachtig en verpestte met zijn zwavellucht de geheele atmosfeer. Men begon den vijVer leeg te pompen en al gauw kwam uit, dat op den 'bodem een zwa velbron doorgestoken was, die vermoedelijk geneeskracht bezit. Deze ontdekking heeft de inwoners weer ©enigszins met den stank verzoend; maar wanneer dit zoo is, dan zal het niet lang duren of 'boven deze bron zal een brongebouw verschijnen. Men is te weten gekomen, dat in vroegere tijden Heiligenstadt wegens zijn zwavel baden bijna even zoo beroemd was als de badplaats Baden, ten Zuiden van Weenen. Beethoven heeft er nog baden tegen poda- gra genomen. Later zijn deze bronnen plot- j seling opgedroogd, om thans weer te ver- schijnen. De civiele gouverneur van Palencia, de j hoofdstad van de provincie van dien naam, is onlangs onder een pseudoniem opgetre den als stierenvechter. Hij deed dit met zulk een bravour en doodde zjjn stier met zulk een bekwaamheid, dat het publiek in geest-1 drift geraakte en hem het oor van den stier - ten geschenke gaf, om hem daarna in triomf - naar huis te dragen. In regeeringskringen te Madrid is men echter minder geestdriftig over den vecht- lustigen autoriteit gestemd, en in de Kamer vroeg een der afgevaardigden onder het ge lach der vergadering aan den minister van binnenlandsche zaken, of deze me einde dat het gedrag van den gouverneur in overeen stemming was met de waardigheid van de door hem bekleed e functie. De minister beloofde een onderzoek in te stellen, Sofia, 18 JulL De Bulgaarsche regeoringj heeft het besluit genomen, de Bulgaarsche communistische partij te ontbinden. Dit be sluit moet een gevolg zijn van de jongste ontdekking eener samenzwering, van de Rus sische en Bulgaarsche communisten tegen de nieuwe regeering. Besloten is verder, het verschijnen van alle communistische bladen te verbieden. De communistische leiders wor den of voor de rechtbank gedaagd, of het land uitgezet Uit Jaffa wordt gemeld, dat Maandag on lusten zjjn uitgebroken onder de Joodsohe immigranten, die geen werk konden vinden. Britsche militaire politie en pantserauto's zijn naar Jaffa gezonden. De toestand in-de Joodsche wijken te Jaffa is ernstig. De orde is door charges van de Britsche politie her steld, 25 personen werden gearresteerd. Ver scheidene gewonden zijn in het ziekenhuis opgenomen. Een man werd' gedood. De Daily Telegraph verneemt uit New- York, dit de nationale raad ter bestrijding van den oorlog voor 28 en 29 Juli as. een algemeen© demonstratie over het geheele land heeft georganiseerd' om Amerika er toe te brengen', zaoh aan. te sluiten bij het WereldgereohtahofDemonstraties, die ten doel hebben, de wepschelijkheid van „recht boven oorlog" aan te toonen zullen in 36 staten van de Unie en in 18 andere landen plaats hebben. De commissie die den prijs van 100,000 heeft toe te kennen, die door Eduard Bok is uitgeloofd voor het beste Amerikaansche plan ter bevordering van den wereldvrede, heeft onder de duizenden inzendingen ook een ontwerp ontvangen van prof. Thompson, die voorstelt, dat de Ver. Staten hun vorde ringen wegens oorlogsschulden zullen kwijt schelden aan alle staten, die bereid zijn over te igaan tot algeheele ontwapening, terwijl de Vereenigde Staten dan tegelijk met de landen, die geen, financieele hulp van noode hebben, tot die ontwapening zonden over gaan. De drankwetten. Roy Haynes, een der hoofdambtenaren bij den drank bestrijdingsdienst der Amerikaan sche regeering, heeft ln de New-Yorksche bladen onthullingen gepubliceerd over de pogingen, die de dranfcbelangen hebben, in •het werk gesteld om de anti-drankwetgeving krachteloos te maken. Zoo beweert hij, dat een kapitaalkrachtige groep van bierfabri kanten aan een ambtenaar van de drankbe strijding 800,000 per week had geboden, om hun toe te staan, weer als vóór het ver bod bier te brouwen en te verkoopen. Volgens Haynes „gingen de machten der duisternis, die tegen het drankverbod ln ver zet kwamen, de menschelljijke vindingrijk heid te boven." Desniettemin blijft Haynes volhouden, dat, ten spijt van onvolkomen heden, zwakheden en duizenden hinderpa len, er aanzienlijke vooruitgang ls gemaakt en nog zal worden gemaakt bij de toepas van de groote regeerlngspolitlek. In de voor rede, die aan Haynes" onthullingen vooraf gaat, zegt hij, dat na tweebaar hard werken als publiek ambtenaar, zijn enthousiasme nog niet ls verbleekt of verminderd. K wDe kern van de zaak ls" schrijft Hay nes „dat het vraagstuk al ver boven het Vbo buil«n noi. blnnandrooj halkimmm msaxnt drankverbod is uitgegroeid. Het vraagstuk is er nu een van instandhouding en van de onaantastbaarheid van de hoogheid der gan- sohe wet, van het behoud van de grondwet en van de grondslagen, waarop de regeering berust. De Ver. Staten maken een tijd door, waarin zijn scherp op de proef worden ge steld; een tijd, waarin het volk zal moeten uitmaken, of de democratie al of niet 'krach tig genoeg is om haar eigen, wetten te doen uitvoeren. Die quaestie domineert, en het staat buiten het drankverbodsvraagstuk." Ten slotte betoogt Haynes, dat er niet aan mag worden getwijfeld, dat het Amerikaan sche volk in zijn groote meerderheid er nog even vast als ooit van overtuigd is, dat het misbruik van sterken drank behoort te wor den gecontroleerd en beperkt. De Chineesche regeering zal wegens ge brek aan contant "eid om de regeeringakos- ten te bestrijden haar toevlucht nemen tot een merkwaardigen stap. Alle Chineesche legaties in Europa, behalve die te Londen, zullen worden gesloten, tenzij alsnog binnen een week de achterstallige salarissen der be trokken diplomaten en andere ambtenaren en beambten worden gevonden. De gezanten te Londen en te Washington zullen echter worden gecontinueerd, en wel omdat daar de gezanten gemakkelijker geld ter leen kun nen krijgen dan in andere hoofdsteden. Het crediet van de andere gezanten is echter uitgeput; zij kunnen geen oent meer los krijgen. De verklaring van de vraag, waarom -men te Peking zoo in de geldzorgen zit, is, dat de gelden, die door de exploitatie der verkeers middelen worden opgebracht, thans opge slokt worden door de plaatselijke militaire gouverneurs en de generaals. De militaire uitgaven in China zjjn een bodemlooze put. 'De commissie uit het diplomatieke oorps te Peking beef haar onderzoek naar het ge beurde bij den treinoverval te Lintsjeng ten einde gebracht. Naar gemeld wordt eischt de commissie en eerste een schadevergoeding groot 8500 dollar voor eiken buitenlandsche gevangene, daarboven de persoonlijke ver liezen; ten tweede het ontslag van den militairen gouverneur van Sjantoen, alsmede van de betrokken lagere ambtenaren; ten derde de organisatie van spoorweg- wachten onder buitenlandsche officieren. Deze eischen zullen in de eerstvolgende volledige zitting van het diplomatieke korps worden ingediend, en indien daar goedge keurd, worden overhandigd1 aan het Chinee sche ministerie van buitenlandsche zaken. De Beiersche Landdag heeft een voorstel aangenomen, aandringend op verandering van de Rjjksgrondwet in federalistischen zin. De havenarbeiderastaking ln Engeland breidt ach weder uit. De Belgische Kamer heeft het voorstel tot verlenging van den militairen diensttijd met twee maanden voor dein duur van de. bezet ting aangenomen. Alle departementssecretarissen op de Fi lippijnen zijn tengevolge van een bevoegd heidsconflict met den gouverneur-generaal afgetreden. Een vliegtocht NederlandIndië?. De „TeL" meldt, dat er plannen bestaan tot het organiseeren van een vliegtocht van Nederland naar Indië. Reeds eenigen tijd geleden is er een comité gevormd, dat zich tot onmiddellijke taak heeft gesteld, een vl'egtocht AmsterdamBatavia te' organiseeren. Dit comité bestaat uit de üeeren Sir Henry Deterding, president-directeur der Ba- taafscbe Petroleum Mij.; H. Cremer, president der Deli Mij.; dr. C. J. K. van Aalst, president-der Ned. Handel-Mii.; J. H. Hummel, directeur der Koninklijke Paketvaart-Mij.; jhr. H. Loudon, voorzitter der Koninklijke Nederlandsche Ver- eerriging voor Luchtvaart; A. Plesman, admini strateur der Koninklijke Luchtvaart-Mij.; P. E. Tegelberg, directeur der Stoomvaartmaatschappij „Nederland"; W. Ruys, directeur van den Rotter- damschen Lloyd; generaal C. J. Snijders; A H. G. Fokker, directeur der Ned. Vliegt uigenfabriek vlieger bij de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij, en A. N. J. Thomassen Thuessink van der Hoop, Wat betreft het doel, dat men met dezen vlieg tocht beoogt, kunnen wij melden, aldus het blad, dat het comité zich in dezen op het standpunt stelt, dat dit doel niet uitsluitend en zelfs' niet' in de allereerste plaats moet zijn het volbrengen van een positieve daad, hoewel het zich ten volle bewust is van de groote belangrijkheid eener dergelijke onderneming voor de ontwikkeling van het vliegverkeer in technischen zin. Daarentegen heeft men meer bet oog op het belangrijke pro-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1923 | | pagina 1