HERMAN NYPELS, GEKLEURDE OVERHEMDEN GEKLEURDE OVERHEMDEN I.S0 2.50-3.S0 MADAPQLAM ONDERHEMDEN 2.75 ONS G0EDK00PE LIJSTJE: Alles in de bekende, goed passende modellen. HELDER SCHAGEN d« wnhtld tsü fe«t Rijk «s brfOïdsriag van da vrijheid Tan ha» Rührgbbiedv Ut komen. VEBEENIGDE STATEN. Praddenl Harding, t Uil San Francisoo wordt gemold; dal pro- sident Harding Donderdagavond plotseling la overleden ten gevolge van een beroerte. Harding wan £3 jaar oud. Harding» dood vond plaats, terwijl me- vrouw Harding hem voorlas. Een lichte schok voer door het lichaam en de aanwezi gen merkten terstond dat da president ge storven was. 1 Een officieele mededeeüing bevestigt, dai de dood het gevolg is van een beroerte, wel ke den President trof lin zijn verzwakten toe stand ten gevolge van een week van ernstig ziek zijn. Warren G-amalM Harding werd op 0 No vember 1865 op een boerderij nabij het dorp Blooming Grove In demi staat Ohio geboren als zoon van George T. Harding, die nog steeds te Marton als arts practiseert, en Anna Kirks. Zijn vader is van Schotsen oorsprong, zijn moeder, thans overleden* had HoLLandsch bloed in do aderen. Hij verdiende zijn eigen bost toen hij nog student was, iets wat Amerika met jon gens van arme ouders geen zeldzaamheid is. Inderdaad kan gezegd worden, dat hij een groot deel van zijn capaciteiten, die hem la ten voor den hoogsten post in zijn land ge schikt maakten, in den hardien tijd van zijn studie heeft verworven. Warren Harding is journalist geweest, al vorens in de politiek te gaan. Steeds is hij eigenaar gebleven van een bloeiend dagblad te Marton in Ohio een dorp, toen hij zich ©r jong kwam vestigen, thans een der wel varendste stadjes van het Midden-Westen, met 40.000 inwoners. Harding begon zijn politieke loopbaan in den Senaat van Ohio, Later werd hij; onder- gouverneur van den staat Ohio, hetgeen hij twee jaar bleef. In-1914 werd hij lid van den Senaat der Ver. Staten. In 1920 werd hij met overstelpende meerdheid tot president gie- kozon Onder de groote gebeurtenissen van het presidentschap-Harding zal die conferentie te Washington nopens de beperking der ma ritieme wapeningen in minnelijk overleg in de toekomst wel de belangrijkste blijken te zijn geweest Met genegenheid en niet zonder hoogach ting zial men in do Ver. Staten den overleden President blijven gedenken. Onder die groote presidenten zal hij meent de-N. R. Ct geen plaats krijgen. In ieder goval zal men hem de eer moeten laten, dat hij de beloften, vóór zijn verkiezing gedaan, naar de mate van zijn krachten is nagekomen. En, dit mag zeker niet worden vergeten: Harding heeft gewerkt zoolang het dag was. Op een vacan- UïT HET BEZETTE GEBIED. (VaeHnfle-ïndrukkcn vwj onzen Amsrfardamachcn briefschrijver.) Ik beni, wegens m'n belofte in een vorigen brief, nog enkele indrukken schuldig uit dit land der ellende. Zoo (mag men het en zeker de laatste weken gerust noemen! Van zekere Fransche zijde moge dan al gesproken worden van een comedae, een camouflage, een zich- arm-voordoen zeker is 't, dat de Duitsche bevolking, die direct onder de bezetting leeft, geen comedle speelt. Wie gelegenheid had, buiten de hotels en andere publieke gelegenhe den om hier en daar in het gezinsleven rond te neuzen, moet dteze camouflage-theorie wel ten ©enenmale verwerpen. Mogelijk blijft 't natuur lijk, dat er inderdaad een zekere „comedie" ge speeld wordt maar dan. wordt die gespeeld door enkele industrie-baronnen en regeerings- mannen in Berlijn. Het is mogelijk: maar haast ondenkbaar! Want al neemt men dan nog op z'n allerergst aan, dat het politieke „spel" van deze heeren zóó ver zou gaan, dat het daaraan en ook aan de eigen belangen een ganr sche bevolking van landgenooten dermate zou opofferen, onbegrijpelijk is 't, dat men de kans op 't inwerpen der eigen ruiten door.... het Bolsjewisme zoo in de hand zou werkem Inder daad is die kans, de laatste dagen vooral, nu de mark zóó snel viel, dat men voor enkele gul dens „millionnair" is, zeer gestegen, al verlie pen dan j.1. Zondag -ook de „extremistische demonstraties", die op verschillende plaatsen aan de Roer gehouden werden, nog vrij kalm. Door de slechte postverbindingen, door de „Sperre", door het feit, dat de Duitscher hier van de slechts enkele malen per dag loopende „geallieerde" treinen geen gebruik maakt en iet verkeer per auto hem -ook, behalve in -en kele speciale uitzonderingsgevallen, verboden is, wordt een vruchtbaar -terrein geschapen voor het ontstaan van allerlei „geruchten".... Nu eens hoort men, dat de een of andere stad thans sinds enkele dag-en „ganz isoliert" is, dat er geen rnensoh of ding meer in of uit kan en dat er een ware hongersnood beerscht dan weer, dat de Engelsche -bezetting in Keulen zelf eveneens in een dergelij-ken- graad van de voedselschaarschte is komen te lijden, dat zij „geprotesteerd1" heeft en de controle er aan zou wenschen ite geven.Geruchten en praatjes en ijselijkheden, waarvan de Duitscher smult en die (hem- missflhieni dienen om de elk uur aan den lijve zelf ondervonden- ellende voor een oogenblik te doen vergeten. Wat men zelf ziet, zonder zich door praatjes en geruchten te laten beïnvloeden, is overigens al treurig genoeg. Ilken dag schier gaan de winkels weer enkele uren op den dag meer dicht eik-en dag ziet men de voorraden in de étalages -en op de win- Ingezonden Mededeeling. Waschecht. 2.80 tie-reis heeft de dood hem verrast; maar die keiplanken slinken en telkenmaal komen er „vacantie-reia" was tegelijk een spreekbeur tentournee, dat ongelooflijk veei van de geestelijke en lichamelijke krachten van het staatshoofd vergde. In de Vereenigde Staten wordt, indien de president binnen een presidentale periode komt te overlijden of aftreedt, geen nieuwen president geürözen. In dat geval treedt de vioe-president in zijn plaats. Komt deze te vallen1 of treedt deze af, dan volgt de secre taris van staat hem op. Daarna komen, in een bepaalde volgorde, de leden van .het kabinet Maar het is nog nooit voorgeko men, dat men met de vervanging van een president verder behoefde te gaan dan den vioe-president De tegenwoordige vice-president Is de 61-jarige Galvin Ooolidge. Zijn optreden zal vermoedelijk geen verandering in de poli tiek der Vereenigde Staten ten gevolge hebben. Er zijn, met Harding meegerekend, 28 presidenten geweest, van wie er vijf als pre sident zijn overleden, te weten de drie ver moorde presidenten en Harrison en Taylor, Zeer curieus was het gebeurde na de ver moording van McKinley. Men weet dat de toenmalige vice-president Roosevelt opvolg de. Het curieuze van het feit zat hem hier in, dat Roosevelt juist door de partij- vice- president was gemaakt, omdat men hem uit den weg wilde hebben. Roosevelt voegde zich slechts noode in het partij-gareel; en de partij-bazen meenden, dat men nog den minsten last van hem zou hebben als men hem het eerebaantje waaraan slechts wei nig werkelijke invloed verbonden is gaf. De mijn sprong verkeerd, want McKinley werd vermoord, Roosevelt volgde hem op en werd, toen McKinley's (tweede) termijn ver streken was, 'herkozen. Dit leidde later nog tot een merkwaardig conflict tusschen Roo sevelt en het Amerikaansche volk. De door de praktijk van meer dan een eeuw -geijkte traditie, door Washington gevestigd, dat geen president langer aan het bewind be hoort te zijn dan twee termijnen, werd door Roosevelt -genegeerd, of liever bij legde het zoo uit,"dat hij zijn eersten termijn 1901 1905 als nog toekomende aan McKinley be schouwde en niet voor zichzelf wild© mee tellen. De Amerikaansche kiezers gingen op deze spitvondigheid niet in en hij leed bij de verkiezing in 1912 een eclatant échec. Van de oud-presidenten zijn enkel Taft en Wilson nog in leven. KORT! BERICHTEN. De nieuwe Amerikaansche super-dread- nought Colorado wordt op 80 Augustus in dienst gesteld. Vermoedelijk wordt zij inge* deeld bij de Stille Oceaan-vloot. Drie toeristen uit Weenen, een dame en een heer, die te Grindelwald vertoefden zijn bij een bestijging van de Jungfrau om gekomen. Het ongunstige weer der laatste dagen heeft ten gevolge gehad, dat de bezoekers der badplaatsen aan de Noordzee in grooten getale naar huis gaan. Het aantal is zoo groot, dat de spoorwegdirecties verscheidene ertratreinen hebben moeten inleggen. Baldwin heeft Donderdag in het Lager huis medegedeeld dat de regeering eenstem mig het beginsel heeft aangenomen, om de luchtmacht onder een enkel bestuur Ie plaat- achter de prijzen weer enkele nullen! Vooral voor den middenstand, volgens vele economen de ruggegraat van een natie, wordt het in deze omstandigheden- ten ©enenmale on mogelijk om zaken te doen. Wat door een en ander aan haat, aan onver schilligheid en.... aan degeneratie gekweekt wordt, valt niet te overzien. Daar wegen geen paar milliarden meer betaalde oorlogsschuld tegen op. Wie met open oogen rond kijkt, moet getuigen, dat ook al zou, in het haast ondenk bare geval, de gevolgde P-oincaré-politieï inder daad- de verlangde schulddelging nog brengen, hier, met deze bezettings-geschiedenis een ver lies aan gezonden menschengeest geleden wordt, dat in lange jaren niet kan worden goed gemaakt. En dat verlies wordt aan beide zijden, zoowel aan de zijde der Duitschers, als aan de zijde der Belgen en Franschen geleden. Aan de Duitsche zijde wordt -onder de arbeiders, die grootendeels niet meer werken (ik spreek hier voornamelijk van Oleef en omgeving, waar de groote margarine-fabrieken niet meer produ- ceeren) een geslacht gekweekt dat thans als „Cuno-rentner"4) levend, arbeidschuw en energie-loos wordt, aan de Fransche en- Bel gische zijde kweekt -men eveneens onder de bezettingstroepen een geslacht, dat niet meer de rechte lust zal kunnen terugvinden- aan pro ductieven arbeid. Met geld alleen, met een be taalde oorlogssohuld alleen valt een verwoest Europa nu eenmaal niet meer op te bouwen! Een- bedorven geest nog eens weegt niet op tegen hoevele milliarden ook! Ik weet 't wel met deze enkele woorden, met zulk een „eenvoudige" kritiek op dit avon tuur der Roerbezetting lost -men het „Euxo- peesch probleem" niet op. Ik geef dan ook slechts -enkele „indrukken", opgedaan in een tijd, dat ik van diepzinnige economische beschouwingen, van verslagen en politieke redevoeringen, enz. vrijwel gespeend was en dat ik eenvoudig vlak om mij heen heb gezien. En ik ga dan -ook geen conclusies trek ken- en b.v. zeggen, zooals velen dat hier om mij heen dagelijks plegen -te doen: „Ais de En- gelachen- en Amerikanen maar durfden en wil den, dan was de zaak al lang weer gezond! Deze phrase draagt thans inderdaad iedere Duitscher schier op de lippen. Zooals men er, in den oorlog, met het „Schlagwort": „Gott strafe England" dacht te zullen komen, zoo denkt men- bét Ithans met dezen dooddoen-er te doen. En dat niet alleen als exclamatie -en als reactie op een of anderen vluchtigen indruk, maar als ernstig op -te maken -meerling over de politieke situatie. Hoezeer di-t Duitsche volk van „droomers en dichters" ook op andere ge bieden dikwijls blijken heeft gegeven van fijn onderscheidingsvermogen en van een subtiel gevoel, in de „politiek" is het -een kind ge bleven, dat van het schaakspel der machtsver houdingen tusschen de Staten -niet veel be grijpt. Men moet daarbij vooral in 't oog hou den, dat de Duitschers gedurende een tiental jaren alleen Duitsche bladen onder censuur van de Regeering (en later ook van de bezetting) gelezen hebben- en -er dus sinds 10 jaar geen sprake geweest -is van ©en -objectieve beschou wing van het wereldgebeuren. Intusschen: dat zich thans „de laatste phase" afspeelt van dit „vredes"-drama be grijpt een ieder, en ook „het kind". Dit is de sfeer van een „laatste bedrijf', zij is alom voelbaar. De ontknooping móet naar de een of andere zijde vallen. Al zal zij dan waar schijnlijk niet zoo „schlagend" en „eenvou dig" vallen al-s de Duitscher zich dat door het optreden der Engelschen denkt. De En- gelschman is van-ouds een geroutineerd po litiek schaakspeler en zónder veel exclama ties of publieke vertooning stel hij zijn stuk ken. En lijdelijk toeschouwer is hij thans aan de Roer niet meer. Sinds Baldwiris rede kwam hij óók aan het bord te zitten en: hij speelt..1 genstelHng sterker op tusschen de „oude tijden" en dit, ons „moderne" leven dan hier in het bezette gebied. Zoo was ik vanmorgen In het oer-oude stadje Calcar, beroemd1 destijds door, zijn hout snij-sohool, waarvan men in de kerk daar ter plaatse nog schitterende werken vindt. Daar omheen, om die kerk, tot in het kleinste ge hucht, tot op het land, tot in de steden, tot in de café's en de hotels gaat het praten rond over de „bezettingf', de „Grenzsperre", gaat het gereken met de ©indelooze reeksen nullen door, en zoekt men buitendien slechts nog „poëzie" in de tochten per vliegmachine, waarmee het luxe-geld van Keulen en an dere plaatsen in het geheim gebracht moet wordën of in allerlei andere smokkelgeschie- denissen. In die kerk, de reusachtige, in eikenhout gesneden altaarstukken, waaraan geduldige en trouwe kunstenaars in vroeger tijd (in de 14de en 15d-e eeuw) halve menschenleeftijden gearbeid hebben. Hoe streng en zeker is dit werk als geheel, terwijl toch elk figuurtje afzonderlijk, dat in deze bjjbelsch-e tafereelen optreedt, van een ongemeen© uitdrukkings kracht en vól leven is. Tot vlók bij deze grootste werken la de nieuwe tijd doorgedrongen: want de kerk zélf is verwaarloosd en slechts hier en daar goedkoop en nuchter „bijgeschilderd" en het inwendige van den toren is een ruïne: gevolg van „kortsluiting" der electrische geleidin gen. De klok kwam óók, temidden van deze brand-ruïne, naar ben-eden. Een oude koster, slachtoffer, naar zijn •uiterlijk te oortdeeien, van den bezettings hongersnood, dreunt u, bij het rondgeleiden, zijn, voor „bezoekers" aangeleerd lesje op. Alleen, dóór vlak voor deze stukken- houdt al dit slechte, verworden „moderne" halt. komt heel deze schichtige chaos, waarin we de laatste jaren leven, tot staan, deze chaos, waarin geen énkeie figuur, geen énkel stuk meer „uitdrukkingskracht" of karakter be zit Zulke stukken, zulke kunstwerken, getui genissen van een vroegere diepe levens liefde, vroomheid en kunstenaarsemst. zulke toestanden, zulk een ellende, getuige nissen van de verdwaling onzer moderne menschheid. Deze twee uitersten zag ik, voelde ik, dien ochtend, daar in Calcar. t Minder groote en minder diepgaande te genstelling is er tusschen dé vroegere glo rie der „badplaats" Kleef, met haar, thans opgedroogde, geneeskrachtige bron en haar tegenwoordig bestaan van industrie-stad be nevens vacanitiie-oord voor een zeker aantal „valuta-jagende" Hollanders, met beschei den beurzen. Het is -ook al weer lang ge leden, dat Pieter Langendijk van deze plaats in zijn „De Stad Kleef, haar gezondheids bron en de omleggende landsdouwen", met een zeker recht vermocht te .zingen": „Het volk van 't edel Duitsche bloed, Dat helden en geleerden voed, Ylugt toe uit de omgelegen steden, Om in het aangenaam Saizoen, Bij 't water, onder 't lieflijk groen Te wandalen met de trouwe leden- Die van 't Vereenigd Nederland, Zien we ook wel haast aan alle kant, Na Kleeflands heilfontein vertrekken, Na 't water, dat met blauwe schuit In koude en' loom© leden stuit, Een nieuwe frischheid kan verwekken". Ik ben, na lezing van dit genoeglijk roede- rijkersgerijmel, Pieter Langendijk gaan be nijden wat ik andiers nooit gedaan heb! uitsluitend en alleen omdat 't hem vergund was nog te leven in een tijd' dat een derge lijk© „kijk" op de stede Cleef en da „omleg gende landouwen" mogelijk was. Ik moest me, in dézen tijd, helaas wel met andere beschouwingen en met ©en andere „kijk" tevreden stellen. tot gevangenhouding, is te Weltevreden gear resteerd F. W. K., oud-hoofd van het hoofd kantoor der S.S. te Bandoeng, verdacht van verduistering van circa 46 mille. een goeden kijk geven om de veiligheid oq den geizondheddstoestand In het afgetoopeu jaar. Wat de Brandweer betreft hadden lp to taal plaats 624 branden, waarvan 284 schoor, steenbranden, 202 Meine binnenbranden, tt-, «tin de Dell Ct." 8 uitslaande branden en 114 buitengewone Uit Bandjermasin wordt aan Bovendien waren er 123 bijzondere Te Kloea heeft zich een bloedig drama afge speeld. Vier inlandsohe meisj'jes, die werkzaam waren in een rubbertuin, werden plots door een Inlander vermoord, waarna hij de afgesne den hoofden aan een Japanner te koop aan bood. De Japanner deed' onverwijld aangifte bij de poljitie. De gepleegde moord is het gevolg van bijge- loovigheid, in verband met het plan- van een Japanner, om in het binnenland een fabriek op te richten, waarbij doodshoofden als offer moe ten dienen. De moordenaar is gevat. Groote brand. Pad'ang, 0 Aug. Opnieuw heeft alhier een brand groote schade aangericht. Het groot ste deel van het Chineesche kamp is ver woest. Driehonderd huizen verbrandden. De schade wordt geschat op drie millioen. HAAGSCHE BRIEVEN. Zoo noemt men, met een typeerend woord', die arbeiders, die vanuit Berlijn met Staatsgeld ondersteund1 worden en wier fabrieken- stillig gen. Dit geld moet op slinksche wijze het be zette gebied bereiken-, anders wordt het door de bezetting onderschept. OOST-INDIE. Onlangs, aldus meldt de „Ind. Crt." uit Soe- rabaja, was er »op het station Goebeng een wagon noodi-g voor de verzending van goederen naar het binnenland. Hiervoor zocht de ran- geermeester een -onbeplakten wagon in een ver geten hoekje uit, zoodat verondersteld werd, dat deze wagon leeg was. Bjj opening bleek, dat de wagon inhield een zending zilvergeld, bestemdi voor 's lands kas, ter waarde van 180.000. Men leest in de „Cheribonsche Courant": Reeds maakten wij -melding, dat de beheerder van het pandhuis te Tjilimoes een tekort van tot^pl 3000 gld. had. Thans vernemen wij van nieuwe tekorten -bij dezen dienst in het Cheri bonsche -en wel -tot een totaal- van 9 mille. Op wie zal dat verhaald worden? Dezer dagen maakten wij melding van een verduistering te Magelang van ƒ250.000. Nu weer deze verduisteringen in het Cheri bonsche. Er schijnt een golf van verduisteringen over Indië te gaan. Een Aneta-telegram uit Weltevreden meldt aan de „Sum. Post": In verband met een beschikking van den Baad van Justitie van 29 Juni, waarbij rechts- Nergens mt mm 4'oet riek H de 1^ ingang met instructie verleend werd met last 'Braait, de groote 'Braat, de incarnatie van „de Boer" is door zijn Kamerlidmaatschap min of meer gedwongen stadsmensch te zijn, tenminste zich als zoo-danig voor te doen op de hem eigen wijze. Zijn negatie van alle conventie en manie ren zijn overbekend en meermalen onder werp geweest van' satyrieke en vrooljjke moppen en amecdotes in bladen en tijdschrif ten. Ook daar heeft Braait lak aan gehad, evenals aan de klei, die te Hekelingen wel licht aan zijn klompen kleeft. Maar onlangs, toen hij in ons vorstelijk 's-Gravenhage zich niet hield aan wat elk stadsmensch nu eenmaal uit eigen belang doet, is hij tegen de lamp geloopen. Onlangs 'kon men in een dor bladen le zen onder „Rechtszaken": Voor den kantonrechter is behandeld de zaak tegen het Tweede Kamerlid, den land bouwer A. B., te Hekelingen, wonende, die 19 April, rijdende met een auto in de Java- straat, plotseling den auto had stilgehou den, zonder dit door het geven van een tee- cen kenbaar te maken, miet het gevolg, dat een achter hem rijdend motorbestuurder slechts door krachtig remmen een aanrij ding kan voorkomen. Op genoemd tijdstip, zegt het „Vad.! reed B., komende uit de richting Konin ginnegracht, in de Javastraat en ging, ter hoogte van den Mallemolen plotseling naar links. Achter hem reed de auto van den hoofdcommissaris, welks bestuurder toen eveneens naar lirikg ging. Beklaagde even wel begaf zich toen geheel naar liiiks en stond plotseling stil, zonder dit vooraf door een teeken kenbaar te maken. Door krach tig te remmen wist de bestuurder van de andere auto nog een aanrijding te voorko men. De eisch luidde 15 boete of 7 dagen hechtenis; de uitspraak: lfi boete of IQ dagen hechtenis." Ja, dat komt er nu eenmaal van, als boer Braait grootsteedsche allures gaat aanne men! En dan trof hij het ook niet, dat hij net den hoofdcommissaris achter zich moest hebbenl hulpverleeningen, 138 brandgeruchten, be. nevens 200 baldadige al armoeringen door middel van brandschellen of per gemeente, telefoon. 80.93 pet der branden is gebluscht mei kleinere hulpmiddelen. Ongeveer 11 pet. der branden is toe te schrijven aan het gebruik van petroleum; B branden ontstonden door electriciteit, 14 door gas; er hadden 4 bran den van meer beteekenis plaats. De totale schade bedroeg 162.067.98 aan roerend goed en 88.348.86 aan onroerend goed. ■Opnieuw valt het groote aantal baldadig© alarmeeringen op, ondanks de krachtige bestrijding van dit euvel; het spreekt van zelf dat dit dé gemeentekas groote som-men kost, die totaal weggeworpen zijn. Daar tegenover valt op te merken1, dat het aan tal branden „van meer beteekenis", niette genstaande de voortdurende uitbreiding der stad, niet groot is. Wel een bewijs, dat het preventieve optreden der brandweer ook succes heeft gehad en dat onze brandveilig heid geruststellend is. Ook het verslag van den Gem. Ganees- kundi'gen Dienst spreekt in dien geest, al had deze het drukker dan de brandweer. In 3189 (39 minder dan in 1921) gevallen werd eerste hulp verleend door den uitruk- kendeq dienst; 9520 maal door de posten, d'J. 821 maal meer dan in 1921; in totaal werden 6712 zieken of krankzinnigen ver. voercL 16 per dag; 5229 hiervan waren ziekentransporten, 483 betrof vervoer van krankzinnigen; het aantal konsul ten van den dienst geneeskundige behandeling van on- en minvermogenden, bedroeg 76.431 (v.j. 80.263); het aantal huisbezoeken 24.994 (v.j. 22.049); bovendien werden door de wijkzus ters 41.194 huisbezoeken gebracht (dJ. 8360 meer dan in *21); aan het personeel in ge meentedienst werden 2197 'konsulten ver strekt (v.j. 2464). De vroëdvrvouwen, aan den dienst ver bonden, verleenden bijstand in 540 verlos singen, tegen 472 in 1921, terwijl in 58 spoedgevallen de verlossing door genees kundigen zelf werd verricht. De wijkkraam- verzorgsters verleenden in 350 gevallen (vj. 276) met 8727 huisbezoeken (vj. 7350), voor rekening dter gemeente daadwerkelijken steun aan kraamvrouwen en kind. Op uitnoodiging der politie vond 8fl maal doodsefctouw plaats (v.j. 49 maal). Het verslag vermeldt voorts, dat hel sterftecijfer in onze gemeente 9.78 per dui zend bedraagt tegen 11.45 per duizend voor het Rijk. De zuigelingensterfte bedraagt voor Den Haag 38.60 tegen 67.31 voor hert Rijk. Zoo ziet men, dat het ook, waar het onze gezondheid aangaat, niet slecht is in de Re- sidentiel at Over den wantoestand aan de Laakbrug, de voornaamste verbinding voor het ver keer met Delft en Rotterdam, is reeds veel geschreven en het loopt dan ook de spui gaten uit Het is meer dan erg, zoo onge lukkig als men de noodverblnding de brug wordit vernieuwd en verbreed heeft gemaakt Wij hadden een der gelijken der Residen tie onwaardigen toestand niet verwaoht! LEO. Stadgenoot en vreemdeling kent de be kende uitspanning, kinderspeelplaats en theeituin „De Bataaf, gelegen te midden van de Scheveningsche Boschjes, één der mooiste plekjes de<r Residentie. Sommigen zullen zich wel eens hebben afgevraagd, hoe deze uitspanning toch wel aan dezen naam zal zijn gekomen. De oude Hagenaars"1 - de heer Jochems, een uitstekend kenner van oud-'s-Graven- hage heeft het dezer dagen in de ,JBL.Crt" uitgelegd en wij willen onze lezers zijn ver klaring dóen kennen. Hij schrijft: We jnoeten teruggaan in gedachten naar het eind der achtttiende eeuw, toen tijdens den patriotten-tijd de Nederlandsche repu bliek was omgezet in Bataafsohe republiek onder Fransch regime. Destijds woonde te Rotterdam zekere Wil lem Heijtfeld, een vroeger uitgeweken bur ger, die zich waarschijnlijk verdienstelijk had gemaakt voor het vaderland (sic!) Die man werd door het comité, dat d© lakens uitdeelde in den lande, bij decreet van 23 Maart 1798 aangewezen, om in de duinen gronden te ontginnen. Hij ontving boven dien 800 gulden tot het bouwen van een huis lees: hut en het aanschaffen van gereedschappen. Die echte vaderlander toog aan den ar beid en kreeg den veelzeggenden nnnrr\ van „Bataafschen" boer. Nadien waren er opvolgers tot op onzen tijd, dat wil zeggen: onzen jongenstijd, van wie we ons herinneren een man, die gelijk tijdig voor koddebeier zoogenaamd speelde en zich niet ontzag, jongens, die op vernieling werden betrapt, een pak slaag toe te dienen. Het was een idyllische plek tusschen duin- gronden in de zoogenaamde Schevening sche boschjes. Schilders kwamen er heen, om de natuur op doek na te bootsen. Men kon er ook een verfrissching krijgen, be staande uit bier. Een mank staande tafel en een paar oude matten stoelen noodigen uit om plaats te nemen. De dochter bediende en werd door bezoe kers aangeduid met den eerenaam: „Vuile Mie". Maar zoowat een veertig Jaar geleden kwamen afgezanten van het stadsbestuur. Ze praatten en deden opmetingen en op zo- keren dag verschenen er arbeiders. Ze ber gonnen te rooien en te graven. Er werden wegen aangelegd en op de idyllische plek, waar voorheen alles rustig was, werd een groote melkinrichting gesticht, die zlchi la ter tot een theetuin met alle mogelijke ver maken voor de jeugd uitbreidde en een zeer gezochte ontspanningsplaats werd. In na volging van voorheen werd de inrichting gedoopt: „De Bataaf'. Men ziet welk een interessante geschie denissen dikwijls aan doodgewone namen verbonden zijn en het is wel de moeite waard daarop eens de aandacht te vestigen. Dezer dagen verscheen het verslag van de Brandweer over 1922 en het verslag van 611 ^^meentelljken Geneeskundigen Dienst over 1922. Het is wel interessant eenige oij- xers daaruit oyer te neme®, aangezien zij INGEZONDEN. Het Doms Rljkersfonds. (Helden der Zee.) Sinds vorige opgaaf, groot f 663.39, ont vangen van L. H. S. B. te Groningen 6, mevr- JP- Den Haag 5, O. P. te Hengelo 10, H. H. te Beverwijk 2, W. F. de G. te Leiden 5, 'bovendien als le afdracht van de opbrengst „Koning Dorus en zijn blauwe zeeridders" van den heer H. J. P. Egner 100, totaal tot 81 Juli 790.89. W. F. LA LAU, Penningmeester!, HL O. BL Ais i lil (Vereeniginig tot ondersteuning van Bur gerlijke ambtenaren, beambten en werk lieden in 'a Rijks dlenat) Bovengenoemde vereeniging welke In da 14 jaren van haar bestaan zooveel nuttig werk hoeft verricht inzake geldelijke steun, verpleging sanatoria enz. heeft in aanbouw een herstellingsoord, hetwelk vermoedelijk in October a.a geopend zal worden. Even buiten Ede verheft zloh het groote gebouw uit de elf hectare bosch, die hel omgeven. Bij1 een gebracht door vrijwillige bijdragen, bot plaatsen van rentelooze aandeelen en steun van vel© vrienden in den lande, kan 9-ri" A' weldra over eigen gebouw beschikken, plaats 'biedende voor 60 ner- Bonen. Veel geld zal er noodig zijn voor de in standhouding. Zij, die miaar eenigszins be kend zijn met dergelijke inrichtingen weten maar al te 'goed, dat alles met hooge kosten i6t ruslD0I,i aan doal eni7 moubileerinig, "wandversiering Te dien einde zuilen in de maand Augus- is door het geheel© land vlaggetjesdagen h T°Men m zal ™°r Helder Lifif km? teestemmlng van deö o !frori r Burgemeester op Zater dag 11 Augustus. Het Oonüté te Helder beveelt dezen dag n teerst© bij de Heldersche ingezetenen aan, De vlaggetjes welke zullen worden aangeboden kosten 10 ct. De vrouwen1 en meisjes die zich voor dien dag willen disponibel stellen het Comité noopt dat velen zich zullen aanmelden tainnen zich daarvoor opgeven bij den1 heer O. Veenstra, Emmastraat 67 of bif een der ondergeteekende oomlté-leden1. (Nogmaals beveelt het comité genoemden B-B-A.-dag beleefd' bij het Heldersche pu bliek aan. I Het Comité, i J. O. dé Kok, Parallelweg 28. Rh- Kottman, Binnenhaven 67. L. van Loo. O. Veenstra, Emmastraat 6L Vos, Hoogstraat 94. ComedleEet bederf aan belde zijden. De laatste phase. Te genstellingen. - Calcar. Cleef, met losse boord en manchetten Allen! werden door hun- vioe-president op gevolgd. In twee van de vijf gevallen bracht de nieuwe president wijziging in de politiek van zijn overleden voorganger. Dat deden nJL John Tyler, die na Harrison ikwam, en Andrew Johnson, die den igrooten Lincoln verving. Moord als gevolg van bijgeloof. De 180.000 gevonden. Oolf van verduisteringen. Braat als stadsmensch. oorsprong van ,J)e Bataaf". Onze veiligheid en gezondheid, De wantoestand aan de Laakbrug.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1923 | | pagina 6