Vraagt, onze Beschuit, Honingkoek en Paneermeel
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
BESCHUIT- en KOEKFABRIEKEN te Amsterdam.
(10 cent per stuk).
LEKKER en VOEDZAAM.
Eerste Blad.
bij Uwen Winkelier. (B 80)
Nr. 5754
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1923
51e JAARGANG
Vorschymt Dinsdag-, Donderdag- en1 Zaterdagmiddag
REDACTEUR^UITGEVER: O. DE BOER Jr., HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 412
Dinsdag 21 Aug8.44 uur.
Woensdag 22
HET FEUILLETON
is op pag 4 van dit blad opgenomen.
BUITENLAND.
HET SCHADEVERGOEDINGS-
VRAAGSTUK.
Ook ditmaal komt uit Brussel het eerste be
trouwbare nieuws 'over den inhoud van het
Fransche en het Belgische antwoord aan .En
geland. De twee nota's zullen, 't geen te ver
wachten was, in hoofdzaak overeenstemmen
en niet of nauwelijks tegemoet komen aan het
Engelsche verlangen naar een nieuwen koers
in de herstelpolitiek. Veeleer zullen ze om
standig de stellingen van de Engelsche nota
bestrijden, nogmaals de verzuimen van
Duitschland opsommen en op grond daarvan
de wettigheid van de Roerbezetting verdedigen.
België zal voorts nog eens het voorkeurs
recht voor de verwoeste streken bepleiten. -
Dit alles is vieux jeu en brengt niet de min
ste verandering in de troostelooze ekonomi-
sche vooruitzichten, die onze financieele me
dewerker in het Ochtendblad van Zondag in
een klemmend betoog heeft geschetst.
Sléchts wat Frankrijk en België bereid zijn
te doen, als Duitschland het lijdelijk verzet
laat varen, kan van belang zijn en daarover
hooren we vooralsnog niets. Poincaré heeft er
gister te Charleville ook over gezwegen. Hij
hield zich trouwens erg op de vlakte in deze
rede, wélke alleen 'opmerkelijk is om den bij-
zonderen nadruk, waarmede Frankrijk's eer
ste minister de wenschelijkheid van het voort
bestaan der Entente bepleitte. Dat hij daar
voor concessies over had bleek echter uit zijn
woorden niet.
De Engelsche bladen, die de politiek van
Baldwin en Curzon steunen, trekken daaruit
de slotsom, dat Poincaré er op uit is Enge
land door langgerekte onderhandelingen van
zelfstandige actie af te houden en waarschu
wen de regeering daartegen omdat van dezen
iFranschen premier toch g^en tegemoetkoming
aan het Engelsche standpunt te wachten is en
de dreigende déMcle in Duitschland snel ban
delen noodzakelijk maakt.
Inderdaad is de toestand in Duitschland, zoo
wel ekonomisch als politiek erger dan ooit.
Een nieuwe duurtegolf is in aantocht, voor
namelijk tengevolge der schrikbarende stij
ging van den kolenprijs, die vandaag intreedt
en Dultsche steenkool bijna 21/» maal zoo duur
maakt als ingevoerde Engelsche. De tienvou
dige verhooging van de spoorwegtarieven, die
eveneens begonnen is, zal ook meehelpen om
aïï? prijzen in de hoogte te jagen. De sociale
onrust, die daarvan het onvermijdelijk gevolg
is en nog voedsel vindt in het politiek gekra
keel, moet zoowel voor Poincaré als voor Bald
win en Curzon een prikkel zijn om bij hun
standpunt te 'volharden. (N. R.Ot.)
DUITSCHLAND.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Een bijeenkomst van vertegenwoordigers
van patroons en vakvereenigingen van alle
richtingen uit het Westelijk district te Hamm
heeft een motie aangenomen tegen de voortdu-
rende afzetting van de verkeerswegen, waar
in zij o.a. zegt: Bij het begin van de bezet
ting werd de vrijheid van de arbeiders plech
tig gewaarborgd. Thans lijden aan beide zij
den van de grens arbeiders em kooplieden na
deel, die door de afzetting gedwongen zijn hun
werk op te geven, waarmee zij zich en hup
NEDERLAND IN 25 JAREN.
1898—1923. 1
n.
Van me.er wisseling dan de buitenland sche
politiek getuigde de birmenlandsche politiek.
BJj het optreden van de Koningin was aan
het bewind het ministerie Pierson-Borgesius,
dat sich door eene vrij krachtige sociale wet
geving kenmerkte. In 1901 echter werd de
geringe Ube-rale meerderheid vervangen
door eene krachtige Techtsche meerderheid.
De rechtsche partijen, destijds de Katholie
ken, de Anti-Revolutionairen en. de Vrije
Anti-Revolutionairen, stonden aangesloten
onder leiding van Dr. A. Kuiper, den hoofd
redacteur van „De Standaard"-, den oud
predikant, die, het werk van Groen van
Prinsterer voortzettend, de a.r. partij tot
groote krachtsontplooiing bracht. Zijn minis
terie kenmerkte zich door eene sterke per
soonlijke leiding, sterker dan tevoren in Ne
derland gebruikelijk was. In 1905 werd zijn
ministerie door het Kabinet-Do Meester steu
nend1 slechts op eene zwakke linksche meer
derheid, vervangen; einde 1908 werd dit mi
nisterie, dat in den Minister van oorlog
Staal, een kwetsbare plek bezat, ten val ge
bracht door hét verwerpen der Oorlogsoe-
,grooting. Toen werd door de rechtsche min
derheid onder leiding van Heemskerk een
nieuw ministerie gevormd, dat aan het oo-
*iud bleef, toen de verkiezingen van 1909
het steunden en krachtig versterkten, lot
1918 bleef dit ministerie aan het roer, het
- kenmerkte zich vooral door Talma s verzet
ringswetten. De verkiezingscampagne van
4 1913 was ongemeen fel en heftig; de lmksc
partijen vereenigden zich in de VriiziMig
Concentratie, die eene overwinning benaai-
gezin brood verschaften. Kinderen kunnen
hun ouders, 'ouders hun kinderen niet berei
ken. De bezettingsoverheid' heeft beloofd,- dat
de levensmiddelenvoorziening niet in gevaar
gebracht zou worden. Inderdaad moet de af
zetting het den kooplieden en coöperaties op
den duur onmogelijk maken voor aanvoer van
nieuwe goederen te zorgen. De bevolking is
in haar eigen zorg voor levensonderhoud be
lemmert, terwijl het yervoer per spoor groote
moeilijkheden ondervindt. Steeds grooter wordt
het gebrek, steeds vertwjjfelender de heele le
vensmiddelenvoorziening. Op de verantwoor
delijke leiders van de Fransche politiek komt
de volle verantwoordelijkheid neer voor de ge
volgen in den vorm van ziekten, uitputting
en dood van het mishandelde volk, daar zij
door de inbeslagnemingen van levensmiddel
len en loongelden door hun troepen te veroor
loven, den toestand nog verscherpen.
Bij Lil non zijn twee Fransche recerch'eurs
gedood. Bijzonderheden omtrent het misdrijf
zijn niet te krijgen.
De stations Kastrop' en Merklinde zijn door
de Franschen ontruimd'. Te Dusseldorf is de
verkeersstremming opgeheven, zoodat ook de
tram weer rijdt.
Te Dahlem had Vrijdag een communistisch
leider een vergadering uitgeroepen en met hot
toonen van een Fransch papier verklaard, dat
de bezettingsoverheid toestemming had gege
ven. Het Fransche stuk bevatte echter een be
vel om de wapens in te leveren. Toen de Duit-
sche politie verscheen om de vergadering uit
een te jagen, vielen de betoogers haar aan en
werd zij gedwongen naar de wapens te grij
pen, tengevolge waarvan 3 communisten ge
dood weiden en 8 gewond.
Dusseldorf, 20 Aug. De Franschen heb
ben een geldlooper van het Stemmkonzern
een bedrag van een milliard mark, bestemd
voor de uitbetaling van loonen, afgenomen.
Voorts hebben zij'alle voorraden stede
lijk noodgeld, dat in. de drukkerij Bögel
wordt gedrukt, in beslag genomen..
Op protesten uit ekonomische kringen
heeft de Fransche, generaal geantwoord dat
de bezetting voortaan overal geld in beslag
zal nemen, waar zie het kaïn vinden.
Görges naar Cayenne gedeporteerd.
Té officieeier plaatse is een bericht inge
komen, volgens hetwelk de ter dood veroor
deelde landbouwleeraar Görges, wiens straf
in levenslang werd veranderd, tot het onder
gaan van zijn straf naar Cayenne zal worden
overgebracht. Drie zijnier medeveroordeel
den zullen volgens hetzelfde bericht naai
Algiers worden gedeporteerd.-
Geldgebrek.
Men schrijft uit-Baden-Baden in de N.R.Ot.:
Allerwegen komen uit Duitschland berich
ten over gebrek' aan geld.Erger dan het in
Baden-Badep is, kan het (moeilijk. Baar geld
is er haast niet te krijgen en wie zich in het
bezit hiervan wil stellen, heeft zeker een haj-
ven dag noodig. Van een behoorlijken koers
is hiernaast geen sprake. De banken en wis-
selbureau's staan den. heelen voormiddag vol
menschen van allerlei nationaliteit die aan geld
trachten te komen. Voor een deel voorzien da
banken hierin door chèques. Het bezwaar hier
van is echter dat tal van zaken weigeren deze
in ontvangst te nemen, omdat zij soms dagen
lang moeten'wachten voor de banken zelf, ook
al wegens gebrek aan geld, uitbetalen.
Het ergste echter is, dat zelfs de voornaam
ste banken zich niet ontzien, van dezen geld
nood misbruik te maken, 't geen hen mogelijk
is 'doordat de koers van Berlijn of Frankfort
eerst laat in den avond, tegen dat vrijwel alle
zaken gesloten zijn, bekend gemaakt wordt.
Erger is nog,- dat de banken, vrijwel zonder
uitzondering een koers geven zoo ver beneden
pariteit van den dag, dat het meer dan schande
genoomd mag worden. Men kan gerust aan
nemen, dat nagenoeg alle banken een koers
van circa 40 pet. heneden de pariteit uitbeta-
Ingezonden mededeellng.
de. Maar vorming van een linksch ministe
rie werd alleen mogelijk geoordeeld, indien
de sociaal-democraten, die krachtig ver
sterkt uit den strijd waren te voorschijn ge
komen, aan die regeering deelnamen; dit nu
werd door het congres van de S. D. A. P. ge
weigerd. Toen werd het' extra-pariémentaire
ministerie onder leiding van Oort van der
Linden gevormd; dit heeft gedurende de
moeilijke oorlogsjaren het bewind gevoerc
en zulks op eene wijze, die nog altijd aller
lof heeft. Naast Cort van der Linden was on
getwijfeld Treub, die als Minister van Land
bouw spoedig vervangen werd door Minister
Postuma, de groote en krachtige figuur. Dil
ministerie bleef tot de verkiezingen van 1918,
toen1 het door een ministerie onder leiding
van Ruys de Beerenbrouck werd vervangen;
dat schoon het formeel ontslag nam in 1922,
vrijwel in gelijke formatie totnutoe aan he;
bewind is gebleven.
Men ziet uit deze opeenvolging van minis
teries, dat het vooral een 'kerkelijk bewind is
geweest, dat in deze kwarteéuw over Neder
land heeft, geheerscht. De tijden van liberale
meerderheid, schenen tot het einde te behoo-
ren. Daartoe werkte ongetwijfeld mede hel
verschil in stroomingen, dat zich links ken
baar maakte; de vraag van samenwerking
al dan niet met de uiterste partijen. In 1901
kwam de splitsing in radicale en meer be
houdende liberale elementen; met de oprich
ting van den Vrflz. Dem. Bond; later weri
de partij der Vrije Liberalen opgericht; weer
later kwam onder Troub's persoonlijke lei
ding de Eoonomische Bond tot stand, terwij
in 1921 de oplossing in den Vrijheidsbond
eene nieuwe liberale partij bracht naast de
Vrijzinnig-Democraten, die sedt et 1901 hun
onafhankelijk bestaan hebben beleefd. Aan
de rechterzijde deed zich eene zelfde split-
len. Hoewel de vreemdelingen die hier in groo-
ten getale zijn,> niet nalaten hun afkeuring
daarover uit te spreken, nemen zij noodge
dwongen met de uitbetaling van deze lage koer
sen genoegen omdat het een onaangenaam ge
voel wekt geld op zak te hebben en toch eigen
lijk zonder geld te zijn.
Het spreekt vanzelf dat een.dergelqke quaestie
van de banken allerminst bevorderlijk is voor
het vreemdelingenverkeer. x
De zoogenaamde verkeersdeputatie, de oom
missie voor verkeerszaken te Berlijn heeft Za
terdag goedgekeurd, dat de ritten op de Ber-
lijnsche tram van Maandag af op 100.000 en
150.000 mark zullen komen. Voor het overige
heeft de verkeersdeputatie het merkwaardige
advies uitgebracht om de geheele tramexploi
tatie te stiken. Het personeel van de tram zou
dan met een opzeggingstermijn van 14 dagen
worden ontslagen.
De gemeenteraad moet zich over dit advies
nog uitspreken.
De Berlijnsche gasfabriek heeft bekend ge
maakt, dat de prijs van 200.000 mark per kub.
M. gas en 300.000 mark per kilowattuur voor
electriciteit veèl te gering is om de kosten van
de exploitatie te dekken, maar dat nochtans
nog eenigen tijd deze prijzen zullen worden
gehandhaafd.
De prijs van het brood Is van Maandag af
weder 260.000 mark, boter kostte vandaag
1.800.000 mark per pond, een pond goede worst
2 millioen mark.
De ellende.
Berlijn, 20 Aug. Gisteren werdl in Neu-
kölnn (voorstad van Berlijn), een echtpaar
bewusteloos, gevonden. Wegens .gebrek aan
levensmiddelen hadden zij zelfmoord ge
pleegd door gasverstikking. De man kon nog
gered: worden.
Gisteren is een geheele reeks zelfmoorden
gemeld, bijna steeds was levensmiddelenge
brek de oorzaak.
Dure kranten.
De couranten publiceeren berichten aan
hun lezers, waarin zij mededeelen, dat de
papierfabrikanten niét slechts zijn overge
gaan tot goudmark factureering, maar dat
zij daarbij tevens in plaats van den vredes
prijs van 20 penning per kilo, thans 231/,
.pènning per kilo papier verlangen. Daar te
vens de loonen der drukkers omgerekend
sing en hereeniging voor bij de Vrijei Anti-
Revolutionairen, die later met de Friesche
Christelijk-Historischen in de tegenwoordige
Ohrlstelljk-Historische partij samenkwamen;
vooral deze party heeft bij de laatste verkie
zingen aanmerkelijke versterkingen onder
vonden. Waren biet aan de linkerzijdie ach
tereenvolgens Tydeman, Bos, Drucker, Mar-
chant, Treub, Fock, Rink, Dresselhuys, die
tot de leidende figuren behoorden; ontwik
kelde zich de sociaal democratische party
krachtig onder leiding van een Troelstra,
een Schaper rechts bleef jaren achtereen
Dr. Kuyper de groote xnan, terwyi naast hem
aller ©ogen steeds gevestigd waren op De
Savormin Lohman. In de Anti-Revolutionaire
party is, reeds in de jaren voor Dr.Kuyperis
dood' in 1920, duideUjk merkbaar geworden
eene vermindering van diens invloed, schoon
eerbied voor zyn persoon by zyne volgelin
gen bleef bestaan. De bekende aangelegen
heid, als „lintjesquaestle" zelfs berucht, is
een der weinige voorbeelden van het bren
gen van een persoonlijk element in Neder
lands staatkundige geschiedenis.
De wetgevipg in deze kwarteeuw is^ de
weerspiegeling van de wisseling van minis
teries. Allereerst is het kiesrecht aanmerke-
li1k veranderd: Het is op den grondslag van
de wet van 1896 uitgebreid en verboterd; het
werd bij de Grondwetsherziening van 1917
niet alleen tot algeméén kiesrecht gemaakt,
maar ook geregeld naar evenredige toepas
sing, met invoering van stemplicht, tenrijl
kort daarop de Invoering van het Vrouwen
kiesrecht volge. Reeds in 1918 deed de eer
ste vrouw in het Nederlandsche Parlement
hare Intrede, In 1922 door geheel eene reeks,
andere, tot verschil lende partij en behooren-
de, gevolgd:. Twee Grondwetsherzieningen
hebben betrekkelijk korten tyd na elkander
40 pet. hooger zijn geworden dan de vredes-
loonen, zouden dus feiteiyk de couranten in
plaats van 10 penning in vredestijd thans 15
penning, derhalve 150.000 mark moeten kos
ten. De uitgevers der bladen kunnen zich
niet verantwoordeUjk voor de gevolgen stel
len, indien het door deze toestanden noodig
zal worden het bedrijf tijdelijk stop te zetten.
BELGIE.
Veerdienst Zeebrngge—Harwich.
Dinsdag iheeft er, naar men uit Brussel
meldt, weer een bijeenkomst plaats gehad
van belanghebbenden bij dien) veerdienst
ZeebruggeHarwich. .Men hoopt in Octo-
ber den dienst te kunnen) beginnen, welke
zal worden uitgeoefend door de Great
Eastern met booten met 4 naast elkaar ge
legen sporen1, welke plaats bieden voor een
gewonen goederentrein van 64 wagens. Hun
zeewaardigheid is beproefd tijdens den oor
log toen zij byna 800,000 ton aan spoorweg-
materiaal 'het Kanaal' overgebracht hebbern
Men wil met dezen dienst vooral fruit,
groenten enz. vervoerend Naar men zegt,
heeft réeds een exporteursfirma voor eiken
dag een volle bootlading toegezegd.
SPAANSCH-MAROKKO.
Hevige gevechten.
Madrid, 10 Aug. Volgens een communiqué
van het ministerie van oorlog hebben de ope
raties, die op 18 dezer in Spaansch Marokko
zyn begonnen, ten doel de streek naby de
posities van Tiarauin en Afran van vyanden
te zuiveren. De verbitterde tegenstand van
de rebellen belette den Spaanjaarden hun
doel té bereiken. In den namiddag van 18
Augustus werden de Spaansche troepen ge
dwongen terug te trekken. Alle verloven van
de militairen werden ingetrokken. De ver
lofgangers werden teruggeroepen. Er zullen
nieuwe troepenafdeelingen en materiaal
naar Marokko worden gezonden.
Volgens een offieieele mededeeling meldt
men uit Melilla, dat er op het heele front
een geweldige bedrijvigheid by de tegen
standen® wordt waargenomen. De meeste
voorposten zy$ aangevallen.
RUSLAND.
Tretnroof bfl Moskou.
Uit Moskou wordt gemeld, dat de trein,
waarmee de delegatie der Tsjecho-Slowaak-
sche industrieelen naar de tentoonstelling
te Moskou reisde, niet ver van deze stad
door een rooversbende is overvallen. De
bandieten plunderden de reizigers geheel uit
en namen hun monsters en bagage mede.
VEREENIGDE STATEN.
Propaganda voor een. groote luchtvloot
A.s. Maandag en volgende dagen zal er in
Amerika een groote lucht-demonstratie plaats
vinden Qver een afstand van achthonderd mij!
langs de kust van den Atlantischen Oceaan.
Zeven en twintig militaire bombardements
vliegtuigen zullen op het vliegterrein van
Langley starten en verscheidene steden be
zoeken. Men hoopt aldus de openbare mee
ning te overtuigen van de noodzakeiykheid van
een groote luchtvloot; een vloot, welke met die
van andere mogendheden, wat uitrusting en
personeel betreft, kan wedyveren.
New York zal een klein proefje krijgen van
letgeen de stad in oorlogstqd van een lucht
bombardement zou hebben te duchten. Onge
veer twintig vliegtuigen zullen n.1. een „rook-
gordyn" van honderd voet dik boven Lower
Manhattan uitblazen en aldus het zonlicht over
dit gebied verduisteren. Men wil daarmede aan-
toonen wat te verwachten is van een vyand,
die de lucht zou beheerschen.
Gelijksoortige demonstraties zullen boven
Philadélphia, Trenton en Baltimore worden
gehouden. Tevens zal er by Kaap Virginia
een luchtaanval op twee oorlogsschepen wor
den ondernomen.
Petrolenm-ontplofflng in Callfornlë.
Uit San Pedro (Californië) ,werd Vrijdag
gemeld Een ond ergrondsche tank met een
inhoud van 500.000 vaten, die het eigendom
was van.de General Petroleum Cy., is ont
ploft.
Dit was het gevolg; van zelfontbranding.
De ontploffing werd overal in dev stad ge
voeldDe sdhade loopt in de honderdduizen
den. De menschen die wonen dn de nabij
heid 'der tank, moesten hun huis verlaten,
omdat er brand dreigde.
KORTE BERICHTEN.
Eea hevige brand verwoestte de havénge-
bouwen te Le Tréport. De aangerichte schade
bedraagt verscheidene mlllioenen francs.
Zaterdag is een gezelschap toeristen by
Saint Plette d'Albigny onder neerstortende
sneeuw bedolven. Drie der toeristen kwamen
jammeriyk om het leven.
De „Temps" bevat een officieel bericht
omtrent het- uitbreken van de pest te Kon-
staijtinopel. De .autoriteiten hebben de noo
dige prophylactische maatregelen genomen.
plaats gehad, nadat do eerste door verschillen
de Staatscommissies was voorbereid en tot
kleiner plan werd teruggebracht, De Grond
wetsherziening van 1917. moet daarom be
langrijk heeten, omdat zij naast het kies
recht ook het onderwysvraagstufc regelde,
zulks in den geest van de pacificatie, door de
commissie onder leiding van Dr. Bos voor
gestaan. Op byna elk gebied kwam voor.wet-
geving van actueelen en van meen princd
pieelen aard; wetgeving van technischen
aard,, die herziening van onze verschillende
wetboeken betrof, kreeg echter zelden eene
kans, evenmin als de meer dan eens zorgh
vuldig voorbereide administratieve recht
spraak. In 1903 leidde de groote spoorweg
staking tot uitzonderingswetgeving; in 1918
deden zich, in navolging van Duitschland,
zekere revolutionaire stroomingen gevoelen,
wy hebben gehad de moeilijke „week van
Troedstra", gevolgd door de betooging in het
Malieveld; wij hebben gekregen het optre
den van de SJD.P. naast de zuiver revolutio
nairen; wy hebben by de laatste verkiezin
gen gezien, hoe de Invloed van deze parti,
althans wat stemmenaantal aangaat, aanmer-
keiyk is.teruggeloopen. Heeft men in 1018
en volgende jaren inderdaad ernstige vrees
gekoesterd voor revolutionaire stroomingen,
de gebeurtenissen in latere jaren wyzen niet
op eene versterking van deze stroomingen1.
Ongetwijfeld het meest kenmerkende doe
van de wetgeving in deze laatste kwarteeuw
Is die op sociaal gebied. Reeds in 1889 kwam
de eerste Arbeidswet tot stand, in den loop
dezer kwarteeuw herhaalde malen verbeterd
en uitgebreid, wel het meest belangrijk In
1911. In 1919 kwam een geheel nieuwe Ar
beidswet invoeren den achturigon werkdag
de strijd om het beginsel, in. deze wet gele
gen, is in de jaren daarna voortgezet en
Ingepomdeo Medefleeüng.
Als gtJ last krtfgt van faoofdpfln, gedrukt
heid en een onaangenamer) smaak ln den
mond, ls uw lever van streek. Enkele doses
Fosteris Maagpillen hébben een verrassen
de uitwerking. Zij beieren levorHtoornissen
en genezen galzucht, verstopping en slechte
spysvertering. Prijs por flacon van vflfttg
versuikerde pillen 0.05; in apotheken en
drogistzaken (LOty
heeft geleid tot eene aanmerkelijke verande
ring, culmineerende in eene 48-urige werk
week. De sociale verzekeringen zijn vanaf
het begin dezer eeuw onderwerp van menige
verkiezing geweest; in 1912 en 1918 wist Mi
nister Talma zyne ouderdoms-, kivaliditeits-
en ziekteverzekering tot stand te brengen,
die intusschen eerst in 1918 definitief ls in
gevoerd, aanmerkeiyk genrijzigd. De Onge
vallenwet was, na aanvankeiyke verwerping
door de Eerste Kamer, daaraan voorafge
gaan. Ook op ander sociaal gebied is me
nig ontwerp wet geworden; wij denken daar-
by reeds dadeiyk óan de gezondheids- en wo
ningwetten, aan de zorgen van den Staat
voor de werkloosheidsverzekering, voor den
woningbouw, en voor tal van andere sociale
nooden. Men overdrijft niet, wanneer men
de sociale wetgeving het belangrijkste on
derdeel van de tegenwoordige wetgeving
noemt. Het moge zijn, dat b.v. de ondeiwijs-
wetgeving men derike aan de wyziging
der Hooger Onderwijswet in 1004, die de ont
binding der Eerste Kamer medebracht v
aanmerkeiyk is gewyzigd; niemand zal te
genspreken, dat vooral op sociaal gehled de
ontwikkeling eene geheele evolutie heeft
gebracht. Men moge zich op het standpunt
stellen, dat deze sociale wetgeving verder of
minder ver behoort te gaan; sociale wetge
ving als zoodanig wordt door een ieder aan
vaard.
De ontwikkeling van het vakvéreenlgings-
wezen is daarby een stuwkracht geweest; is
anderzyds tengevolge van "deze sociale wet
geving Ontwikkeld.
Waren bij den aanvang van Koningin
Wilhelmina's regeering die vakvereenigin
gen nog Blechts weinige, en bovendien
weinig krachtig; was de Diamantbewerkers-
bond onder leiding van Hemri Polak een der
COURANT
ABONNEMENT PEE 3 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING
Helderscho Courant fl.50; fr. p. p. binnenland f2.Necl. O. en W.
ïmdië p. zeepost f 2.60; id. p. mail en overige landen f 4.20. Zondagsblad
reep. f 0.576, f 0.75; f 0.85, f 1.25. Modeblad xesp. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 1.60
Losse nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 et. -
Poet-Girorekening' No. 16066.
ADVEBTENTIEN:
20 ct. p. regel (gaüjard). Ingez. imeded. (kolombreedte ale redaction.
tekst) 60 ct Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te buur) v. 14
regels 40 ot, elke regel meer 10 ct.bij voorujtbetaling (adres: Bureau
v.d.blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. ertra). Bowljeno. 4 ot.
Licht op
voor auto's en fietsen:
6.42
HAUST
Oranjeboekjes
De Saksischestaatsbedrijven.
Uit Dresden wordt aan het „Berl. Tage-
olatt" gemeld, dat de Saksische regeering be
sloten heeft onverwyid by den Landdag een
wetsontwerp in te' dienen, waarbij de staatsbe
drijven in vennootschappen op aandeelen wor
den omgezet, waarvan de staat 80 pet. der aan
deelen in zyn bezit houdt Als motief wordt
opgegeven, dat de staat niet meer beschikt
over de voor het beheer noodige middelen.