HELDERSCHE COURANT
Derde Blad.
VAN ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1923.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
BOND DEN DAM.
VAN EEN SERENADE.
GEMENGD NIEUWS.
Botsing tnsschen trekpaard, motor en tram.
Belasting ontduiking.
Smokkelwaar In een kindertrein.
Twee loggers vergaan?
De waarde van gebouwen.
Abonnementsgelden ln natnrai
Vergiftiging door paddestoelen.
Een roofhol in Haarlem-
De loco-burgemeester van Beverwijk!
Liefde en geld.
Geen gebrek meer aan dienstmeisjes.
De roofmoord ln den trein bij Schuttorf.
De toepassing van het drankverbod ln de V. S.
Zeer ongunstige resultaten.
Een stad verwoest
Met een rook-gordijn werkende drank
smokkelaars.
INGEZONDEN.
De openbare Schoolcollecte.
UIT DEN OMTREK.
Schagerbrug.
Een nabetrachting. Oranje op
het tooneel. Een merkwaardige
Jijn".
Men kan te veel van het goede krijgen! Men
gaat, waar men het nog eens heeft over die
jubileum-feesten, Icht heel spoedig over die
schreef! Maar.... mét erkenning en eerbiedi
ging van dit gevaar, móét ak toch nog een korte
nabetrachting houden.
We staren nog, in die straten, op half-ontta-
kel'de versieringen; slierten serpentines hangen
nog van vele daken en boomtakken neer. Hier
en daar hangen de tapijten nog over die ven
ster-kozijnen uiit en staan de feestmasten nog
overeindEn de melodie van het oude Wil
helmus zweeft nog door de lucht; met en bene
vens natuurlijk die van het nieuwe, maar niet
minder populaire: Houdt er dien moed maar
in!" i
Over d)e feiten van de af geloop en feestweek
zélf, heeft dit blad U al voldoende ingelicht. Ik
behoef er niet meer op terug te komen.
(Terugkomen wil ik alleen iepeen ver
wondering en verbazing, die zich tijdens de
feesten van velen hier heeft meester geimaakt
Voor velen toch is vooral de „stemming" een
openbaring geweest....
De Hollander is^ aan de oppervlakte althans,
een wat stugge, min of meer verlegen persoon
lijkheid), die daarbij lang niet wars Is van cyni
sche crittek op „het eigene". Daarbij- ls hij,
vooral aan die bittertafel, oen hartstochtelijk
politicus, die het vanachter z"n krant en met
z'n sigaar in dien mond altijd veel beter weet
dan zijn eigen, aan-de-regeering-<djn<ie landlgee
mooten. Nergens ter wereld' ook toont de mensch
zooveel gebrek aan nationaal zelfbesef, naast
zooveel lust aan politieke haarkloverijen en
•partijschappenu Bedenk dam nog, dat, voor wat
Amsterdam betreft, „rood" een kleur is, die
tot zélfs in het Stadsbestuur favoriet is, en men
zal begrijpen, dat men wed eenigszlns bevreesd
was voor de uitwerking van het oranje".
Hoezeer bleek die vrees er naast en.op-
pervlakkigl Niet zoodtat had het oranje zich,
den eersten dag dér feestweek al, over de stad
verspreid in tallooze vormen, als daar zijn:
vlaggen en guirlandes en winkel-étalages en
lampions, of er leefde uit den ondergrond van
de volksziel een oude, dood-gewaande liefde op.
En hoe „rood!" ook dikwijls in verstandelijk ge
redeneer, toch 'brak het aloude:
„t Is Oranje, 't blijft Onoje,
t Is Oranje bovenl"
uit het hart los.
Eet Oranje-Koningschap, een fct M, dat
zich zeer wel met een gezonde ontwil' -ing der
democratie verstaat, bleek, hoe anders de schijn
ook soms mocht wezen, ter gelegenheid van dit
herdenkingsfeest, vaster dan ooit in het Hol-
landlaeh hart geworteld.
Men zfel mij misschien van een verblind oor
deel beschuldigen. Mij, op mijn beurt, verwij
ten, dlat ik me door dienf schijn heb latjen van»
gen.... „Zie je dan niet", zal men zeggen,
den verzot is op brood, ma-ok, dn de -eerste
„dat het volk nu eenmaal, sim-N overoude tij
plaats op.spelen?! Zet van andere dan van
officieels „Oranjié"-rijde een even groot; feest,
met een even groots massa-regie op touw, en
je zal zién, dat er even goed si - nmi-ng ls en
vroolijkheid' en verheuging.
Ik ontken, dit als antwoord' de werking
van de „massa-regie" -niet Ik ontken nog veel
minder de belustheid op „spelen" onverschil
lig van welke zijde die dan ook georganiseerd
worden. Maarik blijf er, desalniettemin
Wj, dat 'hier, in de stemming onder d'e massa's
„iets" -tot uiting kwam, een saamhoorig-
heids-gevoel, een binding»aan-Oranj-&, die niet
,te verklaren zijn, enkel en alleen als een van
buitenaf opgewekte echo van de stem van pro
pagandisten of „massa-regisseurs".
Het is natuurlijk een kwestie van „aanvoe
len".Met uiterlijke verschijnselen valt hier
niets te bewijzen.Maar, wie zich niet voor
goed -in de een of andJere theorie heeft toten
vangen, -moet erkend hebben, dat hier een kant
van onze vaderiandöche volksziel naar boven
kwam, die men, vooral in de laatste -jareni, van
uit de studeerkamer of vanaf de politieke
spreek-tribune, dikwijls faalde te zien.
Inderdaad: ging men alleen af op die uiter
lijke verschijnselen, men zou gemakkelijk een
kijk kunnen krijgen, die diametraal tegenover
gesteld a-an de mijne ls. Moeilijk zou tnen er
iets anders uit kunnen distileeren dan een be
wijs voor de onechtheid, d'e opgeschroefdheid,
het kunstmatige van deze feestvierdlerij.
Spreken we allereerst even over het „offi-
eieele, ter gala-voorstelling in den Stadsschouw
burg aan de Koningin voorgezette stuk „De
Kroniings-linde". Een gelegenheidsstuk, een
maak-werk van de slechtste soort, dat ónder
deed', mijlen onder deed zelfs! voor die meest
middelmatige revue van Ridlo of Henri ter Hall
Het hing van rijmelarij als:
„Een meisje van ÜTk
Nadert in haar schoonste jurk",
aan elkaar. Onbegrijpelijk blijft dat iemand
als Charivarius, deze scherpzinnige „priester
van den Holltafechem humor", die bij a-ndere
gelegenheden zoo fel en onmeedoogendi alle
onechtheid en smakeloosheid hekelen kan,
aan het in elkander flansen van dit onding
heeft kunnen meewerken. Achteraf was het
misschien toch nog zoo gek niet geweest het
oorspronkelijke plan om „Mijlpalen" te geven,
maar uit te voeren. Liever nog een smaakvol
stuk, dat niet ter zake deed, dan een wél' ter
zake-dóend, van het gehalte dezer „Kroramgs-
todle"!
't Spreekt vanzelf, dat ook in de andere thea
ters de weerslag op de feesten tot uiting moest
komen. Waar blijkbaar de, boven-aangeduide
stemming anders te verborgen leeft, dan dat zij
in een nieuw oorspronkelijk tooneelwerk een
beeld zich scheppen kom het
nieuwe gezelschap van Adolf en Fm-ts Bo
meester zich nog het best uit het dilemna door,
zonder de een of andere in elkaai geflanste pro-
toog -of een pasklaar gemaakt voorspel, het
—Sr - lTTrr~~Tr*TTrii'n'irff iHIHHKWW nnini-iwwfwrn
oude „Kind van Staat" van Schimmel voor het
voetlicht te brengen.
„Comoedia" deed in het Centraal Theater
met „Oranje boven op het Dak" een nieuw
experiment. Deze klucht toch, spelend in....
de goot van „de Bijenkorf", op den' dag van
den intocht, is niets anders dan een spontane
improvisatie van de acteurs en actrices zelve.
Een geschreven tekst bestaat er niet en ieder
dier medespelenden „maakt" een eigen -typetje,
terwijl het dan verdér aan- de inspiratie van het
oogenblik wordt overgelaten, wat er zooal zal,
gebeurenDaarmede werd, heel in de verte
wed, maar toch, -teruggegrepen naar een oer
ouden vorm van „het tooneel", waar altijd, tus-
schen een heel mager „handeKmgen"-geraamte
in, door de spelenden zelf het vleesch en bloed
werd aangebracht. Al ds 't dan wel wat al te
zwaar op de hand en ver gezocht om deze ver
tooning te gaan vergelijken met de vroegere
„comoedia dell'arté", zooals een scherpzinnig
criticus dat in een onzer bladen dteedl!
-Vanuit een op het tooneel1 nagebootst dak
venstertje komen langzamerhand veel en veler
lei kjjkngragen zich op den rand' van het too
neel wat de goot-rand verbeeldt, zetten
en schommelend met hun voeten in de zaal,
die voor dat oogenblik den Dam met het Paleis
voorstelt, reageéren zij op diverse wijzen op
hetgeen daar onder hen- zich afspeeltJor-
daan-meiden, een aangeschoten soldaat, een
deftig' provinciaal echtpaar, een gezelschap
Enigelschen, Franisébten en Duitschers onder
leiding van een Oook's gids, zitten alen min of
meer broederlijk en zusterlijk na-ast -elkaar en
deze artisten, die zich hterin, geheel naar eigen
fantasie en opvatting vrij kunnen toten gaan,
maken er inderdaad een vrootijke grap van,
waarin de kwinkslagen- op dlingen-van-den-dag
natuurlijk niet ontbreken-- Zoo maakte
vooral de deftige tante, die, dn enthousiasme
ontstoken, telkenmaal opstond om het „Mocht
nog vader Willem leven.galmend te decto-
meeren, maar die evenzoo veel- malen dloor de
andere groot-bevoHfers teruggedrongen op haar
hoogen zetel enl met een „ben je gek, mensch",
of „houdt op met je gijntjes", dien- mond ge
snoerd werd, onder de toeschouwers groeten
opgang!.En dan verder geven d'e 'bioscopen
natuurlijk nog allerwegen „de intocht" en gaat
er, ook in Flora een Oranje-stuk: „De paitog-
trekkers van Amsterdam en Oranje".
0
Langzamerhand keert, met dat al, het gewone
normale loven terug en daarmede ook de mo
gelijkheid de dingen, die stiller aandacht vragen
wat meer van nabij te bezien.
Gaat men zoo de overzichtstentoonstelling in
het Stedelijk Museum langs, dan val één groote
Ujn in ontwikkelingsgang der schilderende gees
ten der toatete 35 jaar -merkwaardig op.
In het begin van dit tijdvak, ten tijde der
Haagsche school der Marissen, van- Mesdag en
Lsraels heerschte een poëtiséerend (realisme,
dat véér alles, aandachtig-indringend, „de sfeer"
zocht van het Hollandsch landschap of hét Hol-
landsrii „gezin". Stil, eerbiedig hielden zij zich
in uii toch vooral niets te missen van1 wat die
sfeer hen te zeggen had!, en daarna, trachtten
zij - ri gedhldige, voorzichtige techniek, het
be*..o, dat in hen was opgestaan, op het doek
te bréngen.... Toen kwamen de revohition-
nairen: Van Gogh, toter -Breitner en anderen.
En zij braken veelal de sfeer, de techniek en
schreeuwden, ais 't ware, in hun werken' om
,gnenschelijkheid". een grootere, vrijere men-
schelijkheid..Afgronden kwamen open,
vergezichten doemden op waarin vele mo
derne navolgers verdwaald zijn met een kramp
achtig él aan in de lucht.... -De talentvolsten
«n sterksten dezer latéren' echter zagen, in den
allerlaafeuen tijd uit die afgronden, aan den
einder van die vergezichten, weer verrijzen:
beelden, die men een -tijd tong dkjod gewaand
hadl, maar die, hoe anders a,t modernen vorm
herboren óók, toch aan 's enschen diepste
wezen ten grondslag liggen.En zoo ziet
men d'an bv i het allerlaatste werk van Jan
'Sludjiters, o» i| markant voorbeeld te noemen,
oeroude voorstellingen in nieuw ge
waad opt
Het is, „ooals gezegd, een zéér opvallende
lijn in den ontwikkelingsgang onzer schilder
kunst. Het is hier de plaats niet op dit
merkwaardig verschijnsel vierder in te gaan.
Het zij! alleen als feit, dat nader te bepeinzen
valt, geconstateerd.
Standje, zegt de Duitseher. Eigenlijk waren
hot er twee, serenades, bedloel ik. Nog eigen-
likker drie, maar een ervan ls gesupprimeerd,
afgelast. Laten we gemakshalve spreken van
één serenade, dlie we dan serenade en gros
zulten noemen.
't Stedelijk Muziekkorps levert zulke sere-
mades-ern-gros. Trots kapot-gebtozen lippen en
leeg-gepompte tongen. De serenade werd ge
bracht aan de wethouders. D. w. z. de heer
Verstegen deed niet mee. Niet aardig van dien
heer, zult u zeggen. Ach ja, je hebt van die
mensohen, die niets -gevoelen voor humor, en
voor -homogeniteit van -het Dagediijksoh Bestuur.
IWant humor zit er in de geschiedenis, en
homogeniteit ook. Eerst kreeg de heer Grun-
wald een nummertje. Dat hoort -ook zoo, omdat
deze heer -thans officieel oudste wethouder is.
Vóór men aan de waning van dezen wethouder
was, had reedis de Koningstraat geprofiteerd
van de serenade. Dat was bedoeld voor den
heer Taaie, die in zijn étalage een photographie,
gevat in brood-lijst, benevens de door het Ste
delijk Muziekkorps in Koog aan de Zaan be
haalde lauwertakken had neergelegd. Toen- ging
het, met vliegende vaandels' en slaande trom
naar den- Kanaalweg. Fantastisch flakkerden
de fakkels, hevig -marcheerde het corps, om
stuwd door dromm en mensch en, door de
straten. Dronken -Lot was er ook -bij, stak
boven de menschen- uit. i
Op den Kanaalweg stond men- weer stil. Toen
begon het:
Lease ftehlen meine Lieder....
Je werd er stil van.
Van alles maak je mee op zoo'n tocht. „Ze
lijken wel gek, -meneer". Dat was één commu
nis opinio.
„Waarvoor gebeurt dat?" vroeg een ander.
„Wegens de wethoudersverkiezing", ant
woordde No. 3.
.„Wethoudersverkiezing? wethoudersverkie-
zing?" bromde No. 4, „ze hadden het zaakje
tocfi al voor elkaar in dén Raad". Deze opmer
ker was natuurlijk een lezer van den- heer
Schoeffelenberger. Die krantenschrijverij ook!
,,'t Is zeker ter wille van een subsidie", insi
nueerde een ander.
;Welnee, uit hoofde hunner verdiensten",
liet een zesde zich hooien.
Intusschen hadden een- paar honderd men
schen e^n reuzeiistrop. Want op den Polder
weg -hadden ze allemaal deuren en ramen open
gezet, en alles wat ter been was, stond' ervoor.
Bovehdlien waren er ettelijke honderden, die
,,'t m-uziel^" voor de woning des heeren Ver
stegen afwachtten.
Wat er evenwel kwam, geen- muziek. De
woning van dien wethouder feg dm schemer ge
huld; een laaggedraaid ganglichtje brandde;
donker waren de vensters. Aan den hoogen,
blauwen hemel pinkten eenige sterren. Geluid
van rangeerende wagens verbrak de avond
stilte; bet licht der booglampen- op het rangeer
terrein zette de omgeving, in gloed
Geen muziek. Een vijftal kleine jongens be
gonnen te zingen van de Zilvervloot* Ach ja,
dlie zilvervloot. Hadden we die maar hier. Als
ik eens Piet Hein was, en ik bracht de zilver
vloot hier binnen, zou ik dan ook oen serenade
krijgen?
Plof. De booglampen op het emplacement
gaan uit, sléchts de verlichte vensters van het
gebouw zelf blijven schijnen» Wat donker
wordt het nu.
„Komt d-e muziek?"
„Ik geloof, dat ik wat hoor."
Maar de muziek kwam niet. Dan maar weg,
en eens gekeken op de Hoofdgracht
-Als ik de Weststraat nader, hoor ik de mu
ziek al. „Liebchen, komm zu mir", voor de
woning van den heer Van Breda. Ach neen,
het ds niet dit M-ed dat zij speelt, het is. heffl iets
andiers. Hoera, het iis de „Zilvervloot", maar de
woorden zijn anders. Luister:
W. 0„
W. O.,
-Zijln- naam die is Van B.
Zijn daden bennen groot....
„Nou moeten ze nog naar den Polderweg,
meneer", zei iemand tegen me.
7 „Naar den Polderweg?"
„Ja, naar mieneer Verstegen."
„O, juist".
Maar ze gingen niet naar den Polderweg.
Met een sierlijken zwaai draaiden ze die Werf-
poort in: de serenade was geëindigd De fak
kels werden gedoofd, en het uitgehoste publiek
ging dankbaar, maar niet voldaan naar huis.
Ik wil alleen maar zeggen, dat -het niets
aardig van meneer Verstegen was. De heeren
Van Breda en GrumwaW wietien iwat een mensch
toekomt, maar van den heer Verstegen valt het
ine tegen, heel erg.
Gistermiddag voeren in de Drentsche
Hoofdvaart bijl Hoogersmilde een m eik-
schuit, die door een paard, dat naast de
tramrails naast de vaart liep, weid voortge
trokken. Uit de richting Meppol kwam- een
motorrijder, met op de duo een dame. Toen
het motorrijwiel juist het paard passeeren
zou, sprong dit over- de rails, met het ge
volg dat de motorrijder er mede in botsing
kwamen m-et het rijwiel neerviel. Op het
zelfde oogenblik passeerde een tram, die het
paard overreed, dat later afgemaakt moest
worden. De motorrijder en do dame,' die op
d'e duo zat, werden ernstig gewond.
De toestand van den motorrijder is tb-nng
redelijk, die van de d-ame zeer ernstig.
-Tegen P. H. Litjens te Druten, die bij
aangifte voor inkomsten- enoorlogswinst
belasting 90,000 te laag had opgegeven
werd voor de rechtbank te Tiel drie maan
den geëischt
Men meldt uit Old'efazaal, 13 Sept.:
Vanmorgen kwam hier een extra-trein
uit Boedapest aan met 600 kinderen, bestemd
voor hot R.K. Huisvestingscomité in Den
Bosch. De Nederlandsche douane heeft een
onderzoek in den trein ingesteld en daarin
een groote hoeveelheid smokkelwaar ont
dekt, als kisten Tokayerwijn, sigaretten, Rus
sische eau de cologne, oonjac enz. De trein
is met groote vertraging doorgegaan. Vijf
begeleiders van den trein zijn evenwel te
Oldenzaal vastgehouden en zullen naar Boe
dapest worden teruggezonden.
Een nader bericht meldt, dat do smokke
laars behoorden tot het personeel van don
trein. Hel comité noch de begeleiders der
kinderen hadden hiennedie iets uit te staan.
Ini vjsscherijkringen te Umuidén wordt
daar aangenomen, dat de ongeveer 14 dagen
geleden van daar naar de visscherij uitge
zeilde treilloggers KW. 142 Jacok en KW. 46
Mercurius dOor den storm overvallen en met
man en muis vergaan zijn.
(Scheepvaart).
De Ooster-bioscoop te Rotterdam is publiek
verkocht voor 306.500. Dit gebouw heeft
enkele jaren geleden bijl opbouw pLm.
700.000 gekost.
In Oostfriesland zijn de uitgevers thans
begonnen voor het abonnementsgeld der cou
ranten -allerlei goederen aan te nemen. De
Bremervörder Zeitung b.v. vraagt per maand
20 ponden rogge als vergoeding voor de toe
zending der courant.
Zondag j.1. gebruikte het gezin van den
timmerman J. Bahrn, die een kenner van
champignons zou zijn, met zijn vrouw en
dochtertje, gelijk hij dikwijls deed, een hoe
veelheid paddenstoelen. Het 4-jarig zoontje
voind ze niet lékker en wilde dan ook niet
mee-eten. Den Volgenden nacht werden drie
personen uit het gezin ongesteld. Gistermor
gen te negen uur overleed de 32-jarige moe
der en drie uur later het 8-jarige dochtertje.
De man, die ook zeer ongesteld was. is naar
Diaoonessenhuis te Haarlem vervoerd. Zijn
toestand is bevredigend.
De Haarlemsche recherche deed Donder
dagmiddag met zeven ploegen, elk van twee
man, een inval in een perceel aan het Don
kere Begijnhof. Daar arresteerde zij drie
vrouwen en drie mannen, die betrokken wa
ren geweest bij een berooving, indertild in
dat perceel gepleegd, waarbij iemand uit
Winschoten van 2000 ontlast werd. Twee
dier aangehoudenen legden een bekentenis
af. Van het geld waren reeds meubelen en
Bieraden gekocht, die door de recherche in
beslag werden genomen. Vier der aangehou
denen zijn in verzekerde bewaring gehouden.
Men schrijft uit Beverwijk aan het Hbl.':
De wethoudersbenoemingen, waarover tien
maal gestemd is moeten worden blijven hier
nog heel wat stof opwerpen.
Bet nieuwe college van B. en W. heeft een
der beide pas gekozen wethouders tot loco
burgemeester aanwezen en wel iemand, die
reeds bijna 80 veroordeelingen wegens be»
leediging enz. te zijnen laste heeft.
Er wordep. pogingen aangewend om bij den
Comissaris der Koningin gedaan te krijgen,
d-at deze wethouder niet tot waarnemend
burgemeester zal worden aangewezen.
Deze wethouder is bij de jongste verkiezin
gen als „wilde R.K." met een zoo groot aan
tal stemmen gekozen, dat zelfs no. 2 van
zijn lijst nog raadslid is geworden. Hij deed
zich in den Raad vooral kennen als oppo
sant téfeeri de R.K. Staatspartij en wel in
zeer democratische richting, maar veroor
zaakte tevens dikwijls de heftigste tooneelen
in de raadszaal.
Te Sti-Maartensdijk woonde -een 32-jarige
architect samen met een 29-jarige vrouw. Den
14den Februari j.1. was de architect niet
thuis, maar toe hij des middags onverwacht
terugkwam, vond hij een notaris uit Utrecht
in teedere omhelzing met de vrouw.
De architect greep een vleeschmea en
dreigde daarmee den notaris. Hij verwondde
hem daarbij1 aan den neus. Daarna bedreigde
de architect den bezoeker, dat hij aan diens
vrouw en aan den Raad van Notarissen zou
mededeelen, hoe hij den notaris in zijn huis
gevonden had-
Do notaris liet zich op die m'anier dwingen
een schuldbekentenis van 60.000 ten voor-
deele van de vrouw te teekenen. De eerste
20.000 zou 1 Maart betaald worden en daar
na zou ieder jaar 5000 voldaan worden.
De eerste maand werd werkelijk het eerste
hedrag betaald; d'e vrouw zette het geld op
een bank. Maar toen kwam aan het licht, d-at
die 20.000 door afpersing verkregen waren.
De justitie stelde een onderzoek in, als ge
volg waarvan de architect en de vrouw wer
den gearresteerd.
Het tweetal stond later terecht voor de
Utrechtsche rechtbank, die den architect
wegens afpersing tot 8 jaar, de vrouw we
gens heling tot 9 maanden gevangenisstraf
veroordeelde.
Gister werd hun zaak door het Amster-
damsch Gerechtshof in hooger, beroep bo-
bandeld. De behandeling geschiedde met ge
sloten deuren. Het O. M. edschto tegen dien
architect bevestiging van het vonnis van de
rechtbank, maar met aftrek van preventieve
hechtenis, en tegen da vrouw 1 jaar gevan
genisstraf.
Het Duitsche politietoezicht heeft een
waarschuwing verspreid om Duitsche meis
jes te waarschuwen tegen het zoeken van
een betrekking als dienstbode in Nederland,
aangelokt door de hooge valuta, omdat dn
Nederland de vraag naar dienstboden verre
beneden het aanbod ©n dus teleurstelling
voor de meisjes te vreezen is. Daarbij loopen
ze gevaar in handen te vallen van meisjes
handelaren, die ze zoeken te overreden naar
Zuid-Amerika te gaan.
Het echtpaar Pompier, te Osnabrück, welks
zoon medeplichtig is aan den roofmoord in
don trein bij: Sohlittof, heeft een bezoek van
rouwbeklag gebracht aan mevr. de wed. Ru
ben in het ziekenhuis te Schüttorf. Toen de
heer P., die werkmeester is op fabriek, van
de vreeseiijke misdaad van zijn zoon hoorde,
werd' hij door een beroerte getroffen. De
familie P. staat te Osnabrück gunstig be
kend.
f
D© procureur-generaal Daugherty heeft
aan den president een rapport uitgebracht
over de toepassing van het drankverbod ge
durende 41 maanden, welke hij noemt een
der meest /tragische episoden van de heele
geschiedenis van Amerika.
Hij wijst op de ontzettende reeks van
misdaden bij de overtreding van het drank
verbod gepleegd, waaronder moorden, sa
menzweringen, corruptie en' omkooperij zelfs
van leden der rechterlijke macht en van de
balie, personen, van wie men mocht ver
wachten, dat zij de wet zouden naleven.
Corruptie kwam ook voor onder de hooge
staatsambtenaren en vooraanstaande parti
culiere personen.
Voorts meldt de procureur-igeneraal, dat
sedert de toepassing van het drankverbod
meer dan 90.000 vervolgingen wegens over
treding zijn ingesteld, waarop 72.647 veroor
deelingen zijn gevolgd. In de laatste 23
maanden werden in het geheel meer dan
3000 jaar gevangenisstraf opgelegd en 'boe
ten ten bedrage van 12.300.000 dollar. Sedert
de toepassing der wet bedroeg het aantal
vervol-gingen per dag gemiddeld 73 en ver
leden jaar 111.
Hoewel de procureursgeneraal verklaart,
dat de justitie het euvel meester wordt, too-
nen zijn cijfers veeleer een' verslechting aan.
Het is een publiek geheim, dat in vel© groote
steden, vooral te Detroit, dé wet feitelijk niet
meer wordt toegepast. (TeL)
Los Arigélo-s, 13 Sept. Een draadloos tele
gram uit Mexico City meldt, dat de stad
Jose de Cabo, in beneden Califoroië, is ver
woest door een vloedgolf, welke naar men ge
looft, een gevolg is van de aardbeving in
Japan. Vijfhonderd inwoners, die in de ber
gen zijn gevlucht, zijn daar zonder onder
dak.
Een telegram uit Washington meldt aan de
„Daily Telegraph'1, hoe een automobiel van
dranksmokkelaars, toegerust met een instal
latie voor het verwekken van een rookgor
dijn, na een opwindende jacht door de stad
door twee belasting-agenten werd aangehou
den. Na 'n raoe van 75 mijl per uur, half ver
blind door den door den auto verwekten rook,
slaagden de agenten er in den auto tot stil
staan te brengen, toen deze door het ledig-
raken van de tank, geen rook meer teweeg
kon brengen.
Toen zif den stilstaanden smokkelauto na
derden, wigten de inzittenden te ontsnappen.
Een hunner werd later gearresteerd.
De in beslag genomen auto is het bekij
ken wel waard. Het voornaamste deel van
het rookapparaat is een vacuumtank. Deze
tank is door een slang verbonden met den
uitlaat en een man die naast den chauffeur
zit, pompt de rookverwekkende vloeistof in
den gloeiend warmen uitlaat, waar zij vapo
riseert en dikke zwarte rookwolken voort
brengt. Het toestel was met groote zorg in
den auto aangebracht en werkte voortref
felijk gedurende een afstand van twee mijlen,
zooals de agenten, die den wagen achterhaal
den, verklaarden. De scheikundige samen
stelling van de rookverwekkende vloeistof
is nog niet bekend. In den in beslag geno
men automobiel was een groote hoeveelheid
whisky aanwezig.
Door de vereeniging „Volksonderwijs" wordt
dezer dagen bovengenoemde ooËecte gehouden,
tot stijving van het „Fonds tot Steun- van
Volksonderwijs". Dit fonds heeft ten doel fi
nancieel zoo krachtig mogelijk het openbaar
lager onderwijs te steunen. Heeft de actie tegen
de verslechtering van die Onderwijswet 1920
reeds veel van de financiën van „Volksonder
wijs" gevergdl, straiks zullen, krijgt de bezuini-
gingstmiinister Oolijn zijn zin, nog meerdere
financieele offers van V qjiksond'erwijs 'gevraagd
word'en.
Bet lligt in minister Oolijn's bedoeling, vol-
gens het „Handelsblad^', het zevende leerjaar,
waarvoor door Volkso-ndlerwijis jaren achtereen
met zooveel energie is gewerkt, niet meer dóór
het Rlijk te doen betalen. De ouders zelf zuilen
de kosten voor het zevende leerjaar moeten
betalen, wat hierop -neerkomt, dlat mindier finan-
cieelkrachtige ouders hun kinderen geen zeven,
doch zes jaren onderwijs kunnen doen geven.
Straks zul'em, alweer volgens het „Handels
blad", geen onderwijzers meer -mogen worden
aangesteld, dlan het wettelijke aantal; wil men
boven dit aantel gaap, zélf betalen is de bood
schap. Zoo zouden nog meerdere feiten te noe
men zijn, waarvoor echter te veéü plaatsruimte
-gevraagd1 zou moeten worden-. -Men leze daartoe
het avondblad van het „Handelsblad" van 20
Augustus li. Uit ales blijkt, dat hard gestreden
zal moeten worden, om het Openbaar Volks
onderwijs op hetzelfde peil te houdlen. Daarom:
Steunt de Openbare Schoohoollecte, en wordt
lid' van „Volksonderwijs". De contributie be
draagt 12 ets. per maand.
M. de R., U dankzeggend- voor de plaats
ruimte,
Hoogachtend,
Het Bestuur der Afd. „Helder" van
de Vereeniging „Volksonderwijs",
H. J. MARINUS, Voorzitter,
Binnenhaven 103.
H. TER BURG, Secretaris,
le Goversdlwarsstraat 12.
Schagen, 13 September 1923.
Mijnheer de Redacteur.
Mag ik U beleefd verzoeken -tot opname van
het volgende? Bij voorbaat beleefd dank.
In de op 17 Augustus j.1. gehouden verloting
van de Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer te Julianadorp, had ondergeteekende en-
nog onfcele anderen met hem het geluk een
gouden horloge te winnen. De officieele trek-*
kingsljjst gaf dit ten minste aan.
Wat blijkt echter achteraf? Dat dit horloge
niets anders is dan een zeer eenvoudig uurwerk
gestoken in eien koperen pakje. Denkende aan
eene vergissing, heb ik mij' onmiddellijk tot bet
Bestuur van bovengenoemde vereeniging ge
wend en hun in beleefde termen gevraagd) die
vergissing te willen herstellen.
Het Bestuur heeft echter gemeend de beten-
gen- harer vereeniging het -beste te dienen om
dat schrijven maar geheel onbeantwoord' te la»
ten. Van een© vergissing is dius blijkbaar geen
sprake, want mien mag toch niet veronderstel
len, döt het onbeantwoord! laten vau mijn be
doeld' schrijven een gevolg is van gemis van
burgerlijke beleefdheid. Zoo iets mag men -toch
niet verwachten van eene vereeniging, wier doel
het is het verkeer van vreemdelingen te"bevor-
deren. Burgerlijke beleefdheid is voor haar
m. -L -eene eerste vereischte.
Op welke wijze het Bestuur d-e bétengen van
hare vereeniging echter meent te moeten die
nen is hare zaak, doch wanneer hare handelin
gen tegenover het publiek het karakter van
bedrog beginnen aan te nemen', hen ik zoo vrij,
om, wanneer die handelingen mijne belangen
raken, mij daartegen te weer te stelten. Ik zal
m'ij dén ook tot Hare Majesteit de Koningin
wenden met het verzoek om ln- het vervolg de
vereischte toestemming voor de verloting te
weigeren.
iBoven'dteh ls het Bestuur een dezer dagen
van mij en nog enkele andere gedupeerden
eene sommatie te wachten, waarbij wij van haar
zullen opeischen datgene, hetgeen wij vermee-
neni, dat ons rechtens 'toekomt.
W. F. GORTER.
Vqor de Harddraverij te Schagerbrug op
18 Sept. as zijn de volgende paarden aange
geven:
„Oondlor" en „Springgam" van stal Z., Am
sterdam; „Adam" van K. Zijp, Twisk; „Catha-
rina Spier" van O. J. Holdërman, Den Haag;
„Fini" van G. Baren, Haarlemmermeer; „Ban
dage" van J. N. Bakker, Wieringerwaard;
„Friedenböte I" van H. de Jong, Oranjewoud;
„Jonge Alexandra" van A. Hibma, Midlum;
„Oatharina R.", „'Barones" en „Maggy Henry"
van J. W. Schoon, Medemblik; „Harnold" van
S. de Radder Az., Noorder IJpolder; „Edel A"
van Th. Schreuder, Watergang; „Petite Ainie"
van J. Bakker Pz.-, Hoogwoud; „Koosje W."
van T. Vos, Benningbroek; „Arme" van G.
Vos, Midlwoud; „Favoritten" van Harbrink
Numan, SchoorL
Voor de Tentoonstellinkr te Schagerbrug op
17 Sept. a.s. zijn 62 -nummers paarden^ 63 ld.
rundvee, 44 id. wolvee, 45 idl kleinvee en -pluim
gedierte, 19 id. bloemen en planten, 15 id. kaas
en boter, aangegeven. Geen aangiften voor
vnicht©n;i Idie zijn er niet.
Uiit de aangiften blijkt, dat deze tentoonstel
ling zich in ©en nooit gekende belangstelling
mag verheugen.
Ondeschlld, 13 September.
Vandaag was 'het feest voor de schoolkinde
ren. Reeds vroeg in- den morgen wapperde uit
verschillende huizen- de driekleur, wat het dorp
een feestelijk aanzien gaf. Om 10 uur ?en
I