T
Tweede Blad.
PLAATSELIJK NIEUWS
BUITENLAND.
VAN ZATERDAG 8 MAART 1924.
duitschland.
engeland.
OORDEELEN, NIET VEROORDEELEN.
Het ingezonden stuk van den heer H. in het
tweeue biaa van üe Held. Ort. vau Dmsüug 4
Maan i924 üoet ons vreemd aan, zoowei voor
wat betreft uen aanbel', ais verscmnenue geneer
ten van uat beioog. immers begmt bet artikei
met: „Hoor üe uiieenzening vaii üen heer qiq:
met bevremgu, ben ik zeil aan hel zoeken ge
gaan,".... en uau voigt een beschouwing met
cyiei's, waarin üe mzenuer vermeent aan ie 100
nen waarom z. i. üe Keiniguigsuienst m üeze
gemeente omiooaig auur geexpioiteerü worm.
V oor wij nu overgaan om hetgeen in dit siuk
naar voren gebracht worut in ouuerueeien te be-
sprexen, moet ons toch iets van 't hart.
in ue eerste piaais uan hebben wy toegejuicht
de pogingen van buiten het gemeenieoesiuur
siaauue persohen, om zich van üe gemeenteza
ken op ue noogie te stenen. He oorzaxen, üie tot
oie beiangsiemng geietü hebben, taten wij tnans
rusten, ai worut in zexere mate üoor üie oorza
keu een objecneï oorueet over üen gang van
verschineuoe gemeentelijke bemoeangen met
zoo zeer bevomeru. Hooiuzaak waarom wij üit
toejuichen is, üat heiaas over het aigemeen üe
burgerij te weinig beiang stett in dien gang van
zaken, net „hoe en „waarom" niet hebben
leeren kennen en beoorueeten en dus üe uit
komst het belastingbiljet üe burgerij op
meestai onaangename wijze herinnert aan het
feit, üat- zij at of met met beiangsteiiing den
gang van zaken voigenfle, toch in ue algemeene
lasien hebben bij te uragen.
Nu kan men echter moeilijk alle zaken be
oorueeten. Hoch er is thans een mentaliteit,
die aiies, zeifs zonüer kennis van zaken, v e r
oorüeelt. Umüat wij meenen, oat juist dit in
gaat eii het meeste albreuk doet aan een ge
zonüe democratische ontwikkeling van ons
maatschappelijk teven, daarom vermeenden wy
goed te uoen, eens iels meer over ue openbare
zaak, speciaal die der gemeente in dit biaü te
moeten schrijven. Daarom ook schreven wy
onoer het motto „Veoa", ornaat wy meenoen
met eenige kennis van zaken de burgery van
voorhchtittg te kuimen dienen, voor zoover oie
voorlichting nu eenmaal van otlicieele zyüe ont
breekt en net „weten" naar ons bescheiden
kunnen bij te brengen, opdat daardoor een
gezond oordeel zouue kunnen ontstaan.
Daarbij sieiien wij ons tot taak, om waar di
o i. noou.g gewenscht en mogeijjx is, oe vinger
te 'leggen op verkeerde toestanden, opaat üoor
op ueze wijze de openbare meening te beïn
vloeden, door de daarvoor gekozen vertegen
woordigers, naar wegneming dier verkeerdhe
den kan woruen gestreefd. Want op den üuur
zat aan deze pogingen gevolg gegeven moeten
Men trachte echter bij het openbaar bespre
ken van alle daarvoor in aanmerking komende
zaken, steeds zoo objectief mogelijk te zijn. In
de eerste piaats hierom, wijl oe openbare be
sturen toch zelf in z.ch dragen de geneigdheid
om verkeerdheden weg te nemen. Daarbij moe
ten die echier van alle en niet van éen zyae
worden bekeken. En waar mogelijk opper
vlakkig bezien, de opiossing zoo maar voor het
grijpen ligt, daar kan men wel eens, bij aan
dachtiger beschouwing van het onderwerpeiyke
vraagsiuk tot de overtuiging komen, dat het
inceruaad toch zoo eenvoudig niet is.
Bovendien hebben wij vermeend, de zaken
als zaken" te moeten behandelen, ter vermy
ding'van allerlei gevoeligheden, dus ook de per
sonen en politieke overtuiging van de verte
genwoordigers buiten de discussie te houden.
Wii voeien wel, dat ons een en ander niet
zoo gemakkelijk afgaat, vooral ook omdat nu
zooveel menseden van den inhoud van het ge
schrevene kennis nemen, die nu eenmaal niet
op dezelfde wijze daarover oordeelen.
Natuurlijk doet het ons goed, om over het
geen naar voren gebracht wordt, van gedachten
?e kunnen wisselen. Doch wij meeneri, alstejch
te mogen stellen, dat men dan by het onder
werp blijft, waarover geschreven is en het met
weer in een heel ander verband ge rui
verband zij even herinnerd aan hötfe't'^a y
de vorige maal niet geschreven hebben over
de h o o g e k o s t e n der Reiniging om daarin
punten aan te wijzen, of eyentueel die die
te hoog geëxploiteerd wordt. Ook met, om oe
cijfers gedetailleerd aan de lezers teonthoude.
Doch dat wij bespraken de vraag of het billy
was te eischen, dat de andere Pro^u£tievne
drijven zooveel winst in de gemeentekas moes
ten storten, dat minstens het naüeelig saldo der
reiniging daardoor gedekt zou worden. D
eisch noemden wij eene onbillijke, wijl daardoor
dat deel der algemeene lasten, welke door de
reiniging veroorzaakt worden, alleen gedragen
zou worden naar evenredigheid van het gebruik
van gas, water en eieotriciteit en dus het g e
b r u i k daarvan en niet het i n k o me n zou
bepalen, het deel der te dragen last. Die stel
hng als men ons bestrijden wil moet men
Inplaats daarvan komt nu de geachte inzender
met een beschouwing over den Reinigings
dienst dat die dienst te duur as, aanvangende
met bovenstaand citaat. Daarover hebben wtf
ons verwonderd, omdat ten eerste toch daaraan
onze beschouwing niet gewyd was, dochi bo
dien het den schijn wekt, alsof wy '8
de lezers zouden hebben onthouden eene g
tailleerde uiteenzetting van de posten van dit
bedrijf. Het ging toch niet over d« °ndar(Je®'(f
van het verlies, zijnde in 1922 121.7^
over het totaal geraamde tekort over 1924 van
rond 130.000, of dit bedrag door de aangeslo
tenen der andere bedrijven opgebracht moest
worden. v>
Het lag echter wel in onze bedoeling, om ach
tereenvolgens de verschillende gemeentelyke
diensten en bedrijven te bespreken, om daarin
dan tevens onze meening naar voren te d
gen, over de wijze waarop door reorgani
bezuiniging kan worden verkregen.
Nu de geachte inzender H. het Reiniging -
bedrijf aangesneden heeft, doch daarin volgen
onze overtuiging, de zaken wel wat al te ee -
zydig belicht, gevoelen wij ons genoouzaax
daarover eerst onze meening kenbaar te maken.
Voor wij echter overgaan om den Reini
gingsdienst en dan tevens het genoemde artixei
van den heer H. verder te bespreken, gevoelei
wij ons genoodzaakt, om enkele, in dit laats e
stuk voorkomende, scheeve voorstelungei
recht te zetten.
In de eerste plaats dan, wordt gezegd,
voorgesteld werd den Reinigingsdienst te re-
organiseeren en daartoe het vuil door middel
van onderlossers in zee te storten. Dit is
niet juist, althans het werd niet voorgesteld
aan den Raad. Eenige leden echter gaven in
overweging om het eens met onderlossers te
Drnhppron n - -fl
- - vwim iilOl VUt
probeeren. D i e proef is genomen en mislukt
W at nog volstrekt niet wil zeggen, dat het stor
ten van vuil in zee mislukt is.
Verder schrijft de heer H.:
„Ik vond verder, dat deze auto de gemeente
„niet kon binnen rijden, dan nadat 2 houten
„bruggen in de fortgrachten door dammen
„vervangen waren, wat thans van Rijkswege
„gebeurt."
Wat toch al niet een eventueel aan te schaf
fen motor-sproeiwagen-beerketel kan veroor
zaken! Zelfs kan dit het Rijk bewegen om dam
men in de fortgrachten te maken en daarvan
nog wel de kosten te dragen 1 De zaak i® echter
een beetje anders.
De gemeente Helder was, tot voor kort niet
anders te bereiken, dan over de bruggen aan
den Rijksstraatweg naar de Binnenhaven en
de brug aan den Huisduinerweg. Al deze brug
gen zijn in beheer en onderhoud bij het Rijk.
(Dep. van Waterstaat-Oorlog en Marine). Ze
verkeeren in een verregaanden staat van ver
val, zoo, dat de Minister van Waterstaat de uit
vaardiging van een Kon. Besluit bevorderde,
waarin het verkeer over die bruggen voor
vrachtauto's werd verboden voor wagens met
een zwaardere asbelasting dan 2000 K.G. Dat
is toch absurd. Want daardoor wordt in dezen
tijd van toenemend vrachtvervoer van en naar
eene gemeente van 30.000 inwoners deze feite
lijk totaal afgesneden. Wel was inmiddels een
brug op kosten der gemeente gemaakt over de
liniegracht, waardoor de Middenweg met den
Strooweg verbonden werd, doch dan moest dit
verkeer gaan over wegen, die op dit verkeer
niet berekend waren en waarvan trouwens het
onderhoud komt ten laste van de Polderbesturen.
De uitvaardiging van dit Kon. Besluit was
daarom mede zoo absurd, wijl ongeveer te
gelijkertijd in andere gemeenten genomen
raadsbesluiten, ten doel hebbende om het
zware vrachtauto-verkeer binnen de grenzen
hunner gemeenten te beperken, vernietigd
worden als zijnde in strijd met het algemeen
belang.
In tegenstelling dus hetgeen voor an
dere gemeenten niet oirbaar geacht werd,
werd hier de gemeente feitelijk van dit ver
keer uitgesloten, alleen als gevolg van
het niet voldoende uittrekken van de noodige
gelden voor het onderhoud dier bruggen.
Daar nu na den wereldoorlog ook voor de
deskundigen is komen vast te staan, dat de
bestaande verdedigingsmiddelen te land,
geen defensieve waarde meer bezitten, en de
water- toe en afvoer toch beheerscht kan
worden, zonder het behoud van bruggen in
den Rijksstraatweg langs het Noord-Hol-
landsch-kanaal, (met uitzondering van de
bascule-brug) is door het Rijk besloten, om
de bruggen, door dammen te vervangen, wijl
dit goeükooper is, dan het jaarlijks onder
houd of vernieuwing dier bruggen. Men ziet,
dat dit absoluut niets uitstaande heeft met
een aan te schaffen vracht-auto voor den
Rein. gingsdienst.
Verder frappeert ons de opmerking over
het aanhouden van het desbetreffende voor
stel in den Raad, wijl de betrokken W ethou-
der niet onmiddellijk kon beantwoorden, op
„het eerste het beste zakelijke argument, dat
er tegen geuit werd."
Op dit hierin als „z a k e 1 ij k" gekwalifi
ceerde argument, komen wij in het vervolg
van dit artikel wel terug. Doch vooraf zij op
gemerkt, dat die gang van zaken toch geens
zins afkeuring verdient.
Als men in het genot is, van het bezit van
eenige kinderen, zal men ondervonden heb
ben dat deze niet zelden vragen stellen,
waarop men het antwoord scnuldig moet
blijven, of op zijn minst, eerst nog eens rij
penjk na moet denken alvorens een juist ant
woord daarop te kunnen geven, vooral als
men dit kmd bij slot van rekening toch met
het antwoord moet afpoeieren. Dit gaat ech
ter nu eenmaal niet met het Dag. Bestuur
eener gemeente tegenover vragen en opmer
kingen van uit den Raad, vooral niet ais het
„zakelijke" argumenten zijn. En dus werd
nader onderzoek toegezegd.
In hoeverre de naar voren gebrachte ar
gumenten „zakelijk" waren, getuigenis af
legden van deskundigheid, zullen wij tevens
aan een nadere beschouwing in dit artikel
onderwerpen.
Bij beoordeeling van de kosten der diverse
diensten en bedrijven van onze gemeente,
gelieve men steeds goed voor oogen te stel
len, de bijzondere wijze waarop onze ge
meente gebouwd is.
Neemt men de kaart van de plattegrond
der gemeente voor zich, dan ontwaart men,
eerstens dat de verschillende deelen van de
gemeente vrij ver uit elkaar liggen en twee
üens dat na rato van het aantal inwoners,
de bebouwde oppervlakte zeer groot is. Trou
wens zullen maar weinig inwoners zich heb
ben kunnen voorstellen, dat de geheele op
pervlakte van de gemeente Helder ongeveer
even groot is als van de gemeente Amster
dam vóór de laatste annexatie. Dat is dus de
oppervlakte met Huisduinen en Het Koegras
inbegrepen. De bebouwde oppervlakte ver
toont naar verhouding een zelfde verschijn
sel. Dat dit van nadeeligen invloed is op de
exploitatie van de diensten en bedrijven der
gemeente kan een elk zich wel voorstellen.
In de groote steden heeft b.v. de gasfabriek,
waterleiding en het electrisch net, op dezelf
de afstand, waarschijnlijk 3 tot 5 a 6 aanslui
tingen, tegen hier één, wat dus wil zeggen,
dat de kosten dier geleidingen, de rente en
afschrijving, hier gedragen ntoet worden
door één, tegenover 5 of 6 verbruikers in de
groote steden. Dit zelfde geldt ook voor aan-
leg en onderhoud van straten en rioleenng.
Doch in bijzondere maté drukt dit op de ex
ploitatie van de reiniging, omdat dit de da-
gel ijk sche benood.igde arbeids
krachten in zoo'n nadeeligen zin beïn
vloed. Wanneer dus vergelijkingen gemaakt
worden, tusschen de kosten van onze dien
sten en bedrijven, met die in andere ge
meenten, moet deze voorname factor vooral
niet uit het oog worden verloren.
Ter bestrijding van dit euvel heeft men
wel eens voorgesteld om ook hier huizen
met meer dan één verdieping, geschikt ter
bewoning van meerdere gezinnen te bou
wen. Als men echter de particuliere bouwers
over de oplossing in dezen zin van het
vraagstuk raadpleegt, dan hoort men dat
hier die oplossing door hen niet bevorderd
kan worden, wijl - met een geringe uitzon
dering de inenschen nu eenmaal liever
over een zelfstandige woning beschikken en
de bouwers bevreesd zijn, dat by voldoende
woonruimte de woningen geschikt voqr
meerdere gezinnen, niet voor bewoning in
aanmerking zullen komen. En daar zy alleen
kunnen bouwen uy mogelyken verkoop of
renuabele exploitatie, naar moeten zy met
ueze opvatting nu eenmaal rekening hou-
uen. Bovenalen, de bestaande uitleg is er
en zyn uus ae kosten oer üoor üe gemeente
te verrichten diensten daardoor in nadeeli
gen zin belast.
Voor de Reiniging komt daar nog bij, dat
de belt op een niet onbelangryken aistand
geplaatst is buiten üe bebouwde kom der
gemeente; wel is waar een grootscheeps
vaarwater, wat de afname van verschillende
artikelen gunstig beïnvloed, doch het na
deel heeft der daaraan üagelijksch verloreu
tyu (en dus gelu) van het vervoer der vuil
nis uit de gemeente naar de belt. Daaraan
moge in een tijd van goedkoope arbeids
krachten niet veel aandacht besteed zijn,
nu is het een factor van eenige beteekeuis.
Men zou bij de oplossing van het vraag
stuk eener goedkoopere exploitatie dan ge
neigd zyn, om te grypen naar grootere en
snellere middelen van vervoer in plaats van
paarden-auto- tractie.
De toepassing van dit middel zal echter
alleen dan ïnueruaad aanbevelenswaardig
zyn, als het goeükooper is.
Vergelyking met datgene, wat te dien
aanzien in andere gemeenten geschiedt gaat
echter weer mank. Eerstens omdat onze
straten niet bijzonder geschikt zijn voor
flinke vuilnisauto's, maar bovendien, wijl
die in onderling verband, niet voldoenae
rendabeien arbeid kunnen verrichten. Dit
is een gevolg der eengezinswoningen, waar
door niet voldoende vuilnis uit een beperkte
omgeving kan worden vervoerd. Daarbij
diene men rekening te houden met de tech
nische eischen aan zoo'n vervoermiddel te
stellen, welke hierop neerkomen, dat feite
lijk alleen een auto met electro-motor voor
dit werk geschikt is. Doch dan moet er
ook een laadstation gebouwd worden van
vrij hooge kosten, die met de rente en af
schrijving, ook der auto's en deszelfs onder
houd, de kosten van vervanging van ar
beidskrachten (menschefl en paarden) niet
alleen te niet doet, doch zelfs overschrijdt.
Vandaar dat de oplossing in die richting
niet kan worden verkregen. Eén uitzonde
ring is er, en daarop komen wij later terug.
Gezocht moet dus worden in een goeü
kooper wijze van afvoer van vuilnis, ook
weer voor zoover verkoop van vuilnis niet
,tot hoogere inkomsten kan leiden, daar
daaraan ten grondslag liggende kosten van
arbeid om het vuilnis tegen dien bepaalden
prijs verkoopbaar te maken.
Uit de besprekingen en verdere in dit
blad gevoerde discussie is gebleken, dat men
ook gedacht heeft, om de vuilnis aan te wen
den onmiddellijk tot bemesting en ophoo
ging van land, of tot demping van daarvoor
in aanmerking komende grachten. Het is
onze overtuiging, dat bij de uitvoering van
die plannen niet voldoende rekening gehou
den is met het feit, dat dan toch de zoo zeer
bezwarende kosten van de benoodigde ar
beidskrachten vrijwel dezelfde zullen blij
ven, terwijl toch dan alleen van bezuiniging
sprake zal kunnen zijn, als daarin juist de
beperking gezocht wordt.
Nu zegt de heer BL: „Juist, daarom wil ik
het ongemotiveerde hooge loon verlagen."
Waarom het toch altijd het eerst daar ge
zocht? De paarden bij de Reiniging kosten
ook veel. Zij hebben goed voer en een war
men stal noodig om den zwaren arbeid te
kunnen volhouden. Daaraan kan dus niet
worden getornd, op gevaar anders spoedig
de beesten naar de slachtbank te moeten
leiden. Menschen die zoo'n onaangename,
doch desniettemin nuttigen arbeid voor de
gemeenschap verrichten, mogen o.i. niet in
de eerste plaats het object zyn, waarop men
zijn bezuinigingswoede richt. Eerst en
dat is tevens een goede stimulans moet
toch minstens blijken, dat met een andere,
meer doeltreffende reorganisatie niet tot het
beoogde resultaat kan worden gekomen. Hoe
dit mogelijk is, althans hoe wij dit zien
daarover de volgende keer.
n
Ingezonden mededeellng.
De vrijwilliger J. de Boer, van den Ka-
deriandstorm is met ingang van 1 Maart be
vorderd tot korporaal.
Centraal Genootschap voor Klnderherstel-
lings- en Vacantlekolonies.
Afdeeling Helder.
Jaarvergadering, gehouden op Donderdag
avond 6 Maart, in het Alg. Mil. Tehuis, Spoor,
straat.
Het bezoek was als steeds uiterst gering. Na
.ezing en goedkeuring der notulen van de vorige
vergadering, kwam aan de orde het Jaarverslag
over 1923. Het luidt als volgt:
Het vijftiende verslag. Niet van een sport
demonstratie, maar van het kalme werk van
stelselmatig trachten te repareeren de zwakke
plekken in het maatschappijmateriaal, het men-
schenkind. Staat niet hoog ter beurze genoteerd.
Hoevelen vernemen dit verslag? En hier op de
jaarvergadering èn hierna (zonder maals) als de
pers het in nog wijder kring wil kenbaar ma
ken? 't Zou juist daarom wel de moeite kunnen
ioonen van eens te willen narekenen, hoe reeds
vyftien jaar lang hier ter plaatse een kleine
groep menschen in praktijk bracht de fanfare
van den laatsten tijd: „Houdt de moed er maar
ml" Houdt er den moed in bij de ouders, die hun
al te teedere spruiten zien verminderen, al maar
verminderen. Houdt er den moed in bij de
weinigen, die pogen te redden, wat dreigt onder
te zullen gaan en telkens weer kloppen aan
doovemansdeur om steun, omdat het nu eenmaal
noodzakelijk is, dat voor 't doen herleven van
inzinkende energie, geld en telkens weer geld
moet beschikbaar zijn.
Verwacht nu evenwel geen becijfering hier
over. Wie nochtans daarvan op de hoogte zou
willen komen, moge weten, dat alle mogelijke
inlichtingen steeds verstrekt kunnen worden.
Al het werk wordt regelmatig en goed geregis
treerd.
Nu volsta ik met uit de exploitatie 1923 te
releveeren, dat acht kinderen zyn uitgezonden
naar de bosschen, terwyl van de groep van het
vorige jaar er nog twee een driemaandsche ver
pleging in '23 nableven. Dat gaf de afdeeling een
debetpost voor dit exploitatiejaar van ruim dui
zend gulden.
Ons regelmatig aankloppen om bijdragen bij
onze meueuurgers öracnt ter besiryaiiig uer un-
gaven üyna nonaeru guiaen in xas. Niet
uiompeien s.v.p. We neDben met met vernes
gewerkt.
in ue vijftien jaar van ons bestaan hebben we
aüeen twee keer oe u.tzenumg moeten stopzet
ten om 't voortbestaan mogeiyx te maken, oat
wii zeggen twee keer üeouen zwakke kmueren
zich moeten reuaen of..Neen vut maar met
m. Vui liever onze kas beter, aat zooiets niet
oehoeft te passeeren. Onze penntngmeesteresse
propageert ue gaafheid van ue guiuen-jeugu en
ue traint uaartoe een zuinigheio, me niet üe wys-
neid beur.egt. Bomt uan toch ter vergauenng en
neemt nota van hare becjjleringen. Naast üe veie
gaven, are uitgaan naar ver-ai, zuüen dan ook
meeraere giften bestemd woruen voor dicht by
nuis.
'k Mag U inlichten, wy vragen niet voor een
enkeie maal, met voor een speciaal geval, met
voor een onvoorzien-uooa-ongeval. Wij vragen
voor ae steeas terugkeerenae, steeds zich voor-
uoenue kwaue kans van 't leven. Moeten aus
regeimatig ontvangsten stenen tegenover regel
matig gevoraerae uitgaven, tenzy U goedvindt,
uat me uitgaven niet geuaan woruen.
't Zal me benieuwen of die gepiaatste gedach-
iensireep beter prikkelt tot uooroenken, üan
myn woorden tot nu konden bewerken. Is er
nu niet eens iemand, die in staat is in onze ge
meente een regennatige contributie-afdracht te
noen vloeien, me een on-onaerbroken uitzending
van zwakke kinderen garandeert. Gaarne sta rk
nem of haar mijn piaats af. Bij de aanstaande
bestuursverkiezing mag op aanbeveling mjjner-
zijus gerekend woraen.
Aan het finantieei verslag is het volgende ont-
eend: Inkomsten: by uragen aer ouaers ƒ148.35,
der gemeente 397.oU, contributie 96.75, by-
uragen van vereemgmgen ƒ375.10, van parti
culieren 115.80, opbrengst zilverpapier ƒ24.84,
saldo vorig jaar 1091.91 V», rente J 37.01. Uit
gaven: verpieging 785.50, reis- en verblijfkos
ten 167.4o, vracht 10.51, contributie Centr.1
Genootschap 15, vergaaeringen 6.50, druk
werk 35.21, onvoorzien 14.78.
Het aantal leden bedroeg op 1 Januari 1923
68, op 31 December 83.
De finantieeie bescheiden zullen worden na
gezien en verslag hierover uitgebracht. De con
tributie voor het Centr. Genootschap werd vast
gesteld op 15.
Verkiezing bestuursleden. De aftredende be
stuursleden werden by acclamatie herbenoemd
Benoeming afgevaardigde alg. vergadering.
Aan 't Bestuur werd overgelaten eventueel üe
benoeming van een afgevaardigde naar de alge
meene vergaaering te Amsteraam op Zaterüag
3 Mei.
Koloniehuis te Nunspeet. Door 't Bestuur was
voorgesteld voor den bouw van het huis te Nun
speet 25 beschikbaar te steden. Dit werd aan
genomen.
Tenslotte hadden besprekingen plaats inzake
verp.eging van nieuwe patientjes naar Nun
speet, van gevallen van wanbetaling inzake uit
zending van 't vorig jaar, alsmede van propa
ganda voor het winnen van leden.
Op Hoop van Zegen.
Mevr. Esther de Boervan Rijk.
Men schrijft ons:
Na haar overweldigend succes in België en
Frankrijk zal onze kieme en toch zoo groote
„Kniertje" ook hier ter stede een enkeie opvoe
ring geven van Heijermans' meesterwerk „Op
Hoop van Zegen".
In alle blauen hebben we reeds gelezen hoe
ze ook in het buitenland als een actrice bij de
gratie Gods erkend' is. En geen wonderl want
naar spel is zoo intens groot, zoo fijn en toch
zoo zonder eenig bravour. Haar eenvoud maakt
haar werk zoo groot. Het is een zeer gelukkig
idee van den heer Polak, directeur van „Casino",
geweest om alles in 't werk te stellen nog dit
seizoen „ons Hollandsch Kniertje" h.er te krlj
gen, met haar geheeie groote gezelschap, be
staande uit 20 personen. Om een ieder in ae ge
legenheid te steden, deze voorstelling bij te wo
nen, zijn de pryzen voor üeze kostbare opvoe
ring zeer billijk gemaakt en kunnen we met Hol
lanosche trots onze „Kniertje" den 13en Maart
welkom heeten.
(Zie verder 3e blad).
De uitvoering van het vredesverdrag.
Donderdag is de nota van den gezanten-
raad aan den Duitschen gezant te Parijs
overhandigd. Hoewel de tekst niet bekend is
gemaakt, wordt omtrent den inhoud gemeld,
üat van Duitschland bevredigende verkla
ringen worden verlangd inzake de volgende
vijf punten:
Reorganisatie van de politie.
Hervorming van een zeker aantal fabrie
ken.
Uitlevering van het nog overgebleven ver
boden materiaal.
Opgave van de statistieken over de Duit-
sche militaire strijdkrachten en van den aan
maak van oorlogsmaterieel voor, tijdens en
na den oorlog.
Wettelijk verbod voor den uitvoer en den
invoer van oorlogstuig en de recruteering in
overeenstemming te brengen met de bepalin
gen van het vredesverdrag.
In geval Duitschland in deze voorstellen
niet mocht treden zullen de geallieerden van
de hun by het verdrag verleende rechten ge
bruik maken en beslissen wanneer de con
trole zal eindigen.
De geallieerden verwerpen het Duitsche
betoqg van 9 Januari volgens hetwelk de
eigenlijke controle ten einde zou zijn en de
Volkenbond de rest moet overnemen. Er
schijnt overigens nogal verschil van opvat
deze nota. De Fransche nationalistische bla
den betoogen, uat ae beaoeiing is, aat we-
üer flink legen HuitschJand wordt opgetrok
ken, maar ue Engeiscne opvatting, uat de
controle niet te nmuenyk moet zyn en üe
militaire controle-coimnias.e weldra zal moe
ten woruen vervangen uoor een garantre-
comne met veel imnuer ïngrypenueii werk-
xrnig scnynt voor ue ïnternauonaie vernou-
oiiigen ue oelaugrykste.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
Op üe kwestie of het gelukken zal Engeland
en rrankryk uh oveieciioiemimiig ie mengen,
L1pi een oermat van uen gewoouiyx goeu nige-
mnlen conespoüucnt ie rraiys van ue „uaiiy
neiaiu een oeiangiyx nent.
net beiicüi, xomi merop meer, dat Italië (in
casu Mussoamj urang neen uugeoeieiiu op
rrauxiyx terzaxe van ue Koei-pOiinex eic.,
«aaiuiiuer iume neeft ie lyuen. iveeus vroeger
nau luussoun aangeuiongeii op aansimtrng van
rianxiyx oy ue opaauscue itauaanscne en.ome
voor ue ivriuuouauusuie ziee, wente zmn rnmt
mgen ue nrnscne ViOoicencenuaue in ue waie-
ien van Maita.
v ooi'iS oemofde Mussolini steun van Italië
voor rranxryxs beie.a m ue kwest.e van ae
nriniscne scnaueveigoeuing, inu.en Eranxryk
van zyn xani oeiouiue ue nauaanscüe staamy-
verneiu aan voiuoeime yzerens mi notnarmgen
ie neipen voor nei vernoogen van naar pruuucne
mei r mimoen ton in nei jaar.
f ranxiyx nau geen zm ai een breuk met En-
geianu en wees aanvanxeiyx üit aanboa af.
In een tweeue gesprex mei uen r ransuilen
gezaiu gaf iuuasoiiin o. a. te v.rstaan, uai oe
nauaanscne Staamiuusine ernstig ïeeu onuer oe
aisiuiung van nei noer-gebieu en uat, muien ue
rianscne regeermg aan ue itauaauscne rnuus-
tr.eeien geen compensatie Wuüe geven, gemk
iviussoiiüi in zyn vong gesprex mei narrere ge-
vraagu nau, ny verpuuu 2ou zyn zmn aan Bnge-
lanus Kam te scnaren tegen ue Boer-poimek
van FranKryk. v
Het ornmouellyk gevolg van deze nauwelijks
vernoien beweging zaï zyn, aat zy Pomcaré
uen weg van verzoening mei Bngeianu, enen nn
reeus oerew scnyni m ie Siaan, opemyxer zal
oparyven. De reuen ervoor is mei ver te zoe-
xen. rrankryk uurit Engeiana mei voorgoed tot
zyn tegensiunaer maxen. Franxryk en itanë
zyn hauueismeueoingers op heizeuue terrein in
nei buitemanü.
Het is natuuriyk niet mogelyk, zoo maar te
beoorueeien, of ueze voorsiewng van üen En-
geiscüen correspondent in ane opzmüten jinst
is. vv at men ecmer wei kan zeggen is, aai oe
actie, weike ny aan Mussonm loescnryft, past
in net kauer van uiens voortvarenüe wpioinaue.
Het proces-Hitier.
Donderdagochtenu om naif nen werd het pro
ces uoor een oramanscn incment oncterbroKen
De verueager „ousnzrat" Koüi protesmerue in
scnerpe wuuruen tegen üe gevangenneming van
kapuew W eiss, uen perscnef van üe pmschis-
ien. „mis er arresiatms nooaig zyn zoo nep
ny un waarom worut aan aegene, op wien
ue bioedschuiü van het gebeurue op en 9 Nov
rust, met ingerekend?"
Op üie Zinspeling op Von Kahr volgden toe-
juicmngen van ue pubneke tribune. oortgaan-
oe zewe bom: „Het u. m. scnynt üoor een ware
arrestatie-woeae te zyn aangetast!" By me woor-
aen sprong ae off. van jusutie Stengiein opge-
wonuen op en zeme: „Bet U. M. heelt zich veel
laten wegevanen, maar thans is oe maat vol.
Getgeiyxe Uitingen zal het niet over zyn kant
raten gaan". y
öpi. verklaarde aan de verdere behandeling
geen oeei te zmien nemen en het O. M. over te
uragen aan uen substituut Ebarat.
ueze aeeme eenter meae, voorsüands het voor
been! van zyn cnef te voigen en instructies aan
zyn superieuren te zunen vragen, waarop Boni
üooneiiü uitriep: „Er zulten nog wei meer offi
cieren van jusutie komenl"
Onaer groote opwinamg werd daarop de zit
ting vercaagd.
Na een naif uur kwam de rechtbank terug: de
substituut-officier van justitie aeeme meüe zün
aanwezignetü hier stechts ais een formeeie nood-
zaxeiykiieiü te beschouwen. Hy vroeg oe recht
bank oe behanaenng op te scUorten.
Kohi verktaarae nu net U. M. niet te hebben
w men krenken en namens üe geheeie verdedi
ging veizekerae öchramm, dat üe verdediging er
naar zou streven ae veraere behanaeiing van net
geding op hetzelfde hooge peil te houoen, waar
op ze tot dusver heeft gestaan.
Om tien uur veraaagoe de president toen de
zitting tot Vrijdag.
Een Stradivarius ontdekt.
By een huiszoeking in de woning van een
prosutuee neeft üe Benynsche poiitm een kost-
iiiiie Stiaoivanus ontuext. De vrouw verklaarde
uat zy het instrument van een haar onbekenden
man naü gekocht. De viool is in beslag genomen.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
T, Rijksbank te Koblentz heeft de
Kynlandcommissie 63022 goudmark in beslag
laten nemen. Dit bedrag moet dienen tot
schadevergoeding aan üe separatistischen
leider Smeets, op wien indertijd een aanslag
is gepleegd, waarby Raiser, de zwager van
S., is doodgeschoten. De Duitsche autoritei-
keeren^11 geweigerd de vergoeding uit te
Volgens een bericht in de Berlynsche bla
den is de toestand te Pirmasens in de Palts
verergerd. De Franschen gaan door met het
in hechtenis nemen van personen en de on
veiligheid neemt toe. Een katholieke zieken-
verpieegster werd, toen zy van een zieke
naar huis keerde, door Marokkaansche sol
daten lastig gevallen en in een wachtlokaal
der I'ransche bezetting gesleept.
Botsing tusschen de politie en arbeiders
der Badische AnUin und Sodalabrik".
De uitgesloten arbeiders der „Badische
,ln, und Sodafabrik" drongen heden in de
fabriek en haalden de arbeidswilligen eruit.
By een botsing met de politie werden vijf
tien personen gewond.
Een nader Wolffbericht meldt, dat er on
geveer 50 gewonden en twee dooden zijn.
Singapore.
I, Vulge,ns d? Daily Mail heeft het kabinet
Donderdag het rapport ontvangen van de
CTjboommisie uit het kabinet, die onderVi-
i- J y
was met een onder-
ting te bestaan omtrent de strekking van zoek van de voorstellen betreffende
het
