T plaatselijk nieuws Tweede/Blad. V/M DONDERDAG 13 flAART 1924. Te 's-Gra^enliage slaagde voor schip per op zedA'isachersvaart H. van Peil, alhier. Sr. M«. „Heemskerck". Hr. Ms. Heemskerck, welke oorlogs bodem den Prins naar Spanje heeft ge bracht, is thans op weg van Barcelona naar Pasajes. Het ligt in ie 'bedoeling, dat de Prins in die havenphats, aan'de Noordkust van Spanje, even beoosten San Sebastiaan, weer aan booid van de Heemskerck zal gaan ter aanraarding van de terugreis naar Nederiaid. Het vertrek naar IJmui- den 'zal den 22sten dezer plaats' hebben. Vafcchool voor Meisjes. 'Bij de anglfte van leerlingen voor den cursusln naaien en verstellen is ge bleken, da* het niet bekend la, dat deze lessen besemd zijn voor meisjes die de lagere sctool hebben doorloopen. Hier door moeten zeer velen, die zich voor den cunsis hadden opgegeven, teleurge steld woden. De ^Mattheus-Passlon". Of bt onderwerp van de lezing van den heer At velen heeft afgeschrikt, of dat hier de algmeene malaise, die ook het bezoek van ontwfkelings- en ontspanningsavonden als deze kenmerkt, haar invloed deed gelden, wetci wij niet; een feit is het, dat de heer Altihnsdagavond geen volle zaal had. jfc heer Alt is een goede bekende op de A.ij;.O.-avonden; zijn populaire lezingen over oje;a's trokken steeds zeer veel publiek. Dit- n®/I was door omstandigheden het in het opiereede raken van de lantaarnplaatjes i'cnüjk door een toeval de „Mattheus-Pas- sjh" tot onderwerp gekozen in plaats van, zbais aanvankelijk de bedoeling was, Meyer- L'er's romantische opera „de Hugenoten". In ekeren zin was deze ruil geen goede. Hier- r.ede is niets ten nadeele van 't meesterwerk van Johann Sebastian Bach gelzegd, inte gendeel. In de karakteristiek, die de spreker zelf van dit werk gaf, ligt de oplossing. Im mers, de Mtttheus-Passion is een oratorium, d. w. z. dat 3e verzinnebeelding van de weer gegeven tooneelen zooais die in de opera plaats heeft door handeling, decor, enz., hier achterwege blijft. Hierdoor staat een orato rium dus >p hooger plan dan een opera, om dat het aanschouwelijke, het zinnelijke, ele ment, uitgeschakeld is en het geestelijke, dus het zuiver muzikale, uitsluitend naar voren komt. De her Alt wees er op, dat men een werk als dit ii de eigen sfeer, dus als kerkgezang, moet h)oren om van de schoonheid een in druk te krijgen. En niet alleen dat, maar de eigen, geest van den toehoorder moet op dit werk zijn ingesteld. Zoo alleen kan men de machtige schoonheid ervan ondergaan. In het kort zette de heer Alt ons uiteen, wat »en oratorium is: oorspronkelijk geschre ven, voor de lithurgie der Luthersche gods dienstoefeningen, werd in den loop der tijden het oratorium meer en meer geprofaneerd, en verschillende componisten ontzagen zich zelfs niet de passiemuziek op operamanier te componeeren tot groote ergernis van' de ge- loovigen. Het was toen dat een Lutherscb predikant zich tot meester Bach wendde, den cantor der Thomaskerk in Leipzig, en hem verzocht andere passiemuziek te schrijven, waaraan het profane karakter zou ontbreken. Bach had er vel ooren naar en op Goeden Vrijdag van 'c jaar 1729 werd zijn Mattheus- Passion voor het eerst te Leipzig uitgevoerd. De bescheiden meester gaf zich geen moeite zijn werk elders bekend te maken; alleen te Leipzig werd zijn werk uitgevoerd, en na zijn dood in 17&9 werd het vergeten. Aan den> jongen Mendelssohn Bartholdy was het gegeven Bach's werk weder aan het daglicht te brengen. Honderd jaar na de eer ste opvoering, namelijk in 1829, vond Men>- delssohi, toen een jonge man van twintig j8ar, moffelende in de kerkarchieven, het werk en gaf het aan de wereld terug. Noch Haych, noch Mozart, noch Beethoven hebben het cus gekend. Pe Mattheus-Passion wordt gekarakteri seerd door twee groote geweldige koren, met ahonderlijke orgel- en orkestbegeleiding, die deor het geheele werk optreden. Het werk beft een bij uitstek kerkelijk cachet doordat <fe geheele gemeente aan den koorzang deel neemt, en het mag als het toppunt van protes- .antsche kerkmuziek worden genoemd. Na- deelen ervan zijn de langdradigheid van en kele gedeelten en de verbrokkeling van vele recitatieven, die daardoor onnatuurlijk klin ken. Voor de uitvoering stuitte men op groo te bezwaren ten opzichte van de tempi. Er geen enkele aanwijzing van den compo nist zeiven, en verschillende moeilijke pro blemen deden zich voor. Door lantaarnplaat jes waarop enkele muzikale motieven waren gereproduceerd, en door de piano werd dit veraanschouwelijkt. Het karakter van den tekst brengt mede, dat de muziek in koraal- m°et worden gezongen, maar doet mer d't, dan wordt het tempo zóó Jangzaam, da'1 daardoor de zuiverheid van den koorzang err stig in gevaar wordt gebracht. Bij de tegej- woordlge uitvoeringen houdt men zich fcr wii.e van de muzikaliteit aan het vlugg.re tempo, hoewel men daardoor de evangeie- wo3rden geweld aandoet. Daardoor votoet meestal de uitvoering dan ook niet. Wam eer de dirigent behalve een goed musicus ook een godsdienstig man is, die de diepe beteekenis van het werk en het godsdienstig karakter ervan doorvoelt, wordt de Mattheus-Passion een mficht'.ge, aangrijpende passie-prediking. Na deze inleiding ging de spreker over tot de wedergave van het werk. De tekst ervan is ontleend aan Mattheus 26 en 27 naar de Lu thersche vertaling, en uit den aard der zaak kon de spr. weinig anders doem dan deze woorden voorlezen. Zij worden afgewisseld door koren en solozangen, waarvan wij ver schillende kregen te hooren. Zooais wij hebben, medegedeeld^ had me vrouw Velthuys zich welwillend beschikbaar gesteld voor de piano-begeleiding, en de heer Alt zelf speelde daarbij de vioolparty. Enkele zeer suggestieve gedeelten werden door hem zelf op de piano vertolkt, waarby de spreker wees op het illustratieve karakter van Bach's muziek. Behalve veel mooie lantaarnplaatjes, waren enkele der meest treffende gedeelten uit de partituur weergegeven, waardoor men de muziek dus volgen kon. Dr. Ketner, die by den aanvang gewezen had op het bizondere karakter van dezen avond, en Hie aan mevrouw Velthuyö den tol der A.G.O.-dankbaarheid in den vorm van een bloemstuk betaald had, sloot met een woord van dank de byeenkomst. 27 Maart komt de heer Fock spreken over Venetië (in „Musis Sacrum"). Laatste Volks- en Marineconcert Zooals de advertentie in dit nummer aan geeft, heeft het laatste winterconcert der Staf- inuziek de volgende week plaats. In afwyking van de vroegere concerten gaat ditmaal het Volksconcert aan het abonnementsconcert vooraf, doordat „Casino" niet op den gewo nen avond beschikbaar was. Het abonne mentsconcert heeft dus op den gewonen avond, Dinsdag, plaats, het Volksconcert op Maandag a.s., 17 dezer. Ditmaal zal het Dub bel Mannenkwartet „Inter Nos", onder lei ding van den heer Leewens, zyne medewer king verleenen. Dit kwartet zal een zestal nummers ten gehoore brengen, waaronder bekende, zooals Orlando di Lasso'9 „Lands- knechtstöndchen", Oiman's fraaie „Meiliedje" en het komische „O Pepita" van Mülier. Het orkest zelf zal vertolken een ouverture van den Noorschen componist Niels Gade, een van Haydn'3 bekooriyke symphonieën (op. 94 g gr. terts, de z.g. symphonie „met den paukenslag"), een werk van den Rus Borodin, reeds vroeger hier ter stede uitge voerd door het Svmnhonie-orkest. Dit mu ziekstuk, getiteld „Een steppenschets uit Middel-Azië", schetst den tocht van een kara vaan, welke door de zandige steppen van Centraal-Azië trekt en waarvan de deelne mers hun eigenaardige, weemoedige Slavi sche wyzen zingen. Het lied der Russen en dat van de inboorlingen smelt langzamerhand samen tot eenzelfde melodie, die dan lang zaam wegsterft in de verte. Met de bekende „Piet Hein"-rhapsodie van den Nederland- schen, componist Peter van Anrooy worden de concerten besloten. Dit laatste concert heeft nog een bizonder cachet, omdat het tevens het Laatste concert is, dat door den kapelmeester, den heer Jb. ter Hall, zal worden gedirigeerd. WTy hebben reeds medegedeeld, dat de heer Ter Hall met 1 April den dienst met pensioen gaat ver laten. De kaartverkoop vangt aan hedenmiddag aan de bekende adressen. Concert Marcelle de Haas Elsa Nolthenius. „Populair concert" stond op het program ma, doch dit was niet geheel juist. Een popu lair programma was het geenszins, dat de beide dames ten gehoore brachten. Wel een interessant programma, van vrywel onbeken de muziek (behalve dan Locatetli's Sonate). Niet alles was natuuriyk even belangrijk of boeiend; de fantasie van Josef Suk had aan- trekkeiyke gedeelten, doch was over 't geheel te gerekt, en. het Rondó Cappriceioso van Saint Saens behoort niet tot diens belang- rqkst werk. Behalve deze drie nummers ga ven de beide dames aan het ^ot nog een drietal kleine: een rondino op een thema van Beethoven van Fritz Kreisler, een interes' santé „hymne an soleil" van A. Eemsky Ko- sakowKreisler en een geestij „capricio" van den Engelschman Elgar. In al deze nummers toonde Mejuffr. De Haas zich de ras-violiste; zy Ia, sedert wy haar het laatst hoorden, enorm vooruitgegaan in diepte en innigheid en bezij zich tot een soliste van beteekenis te ontwikkelen. Haar zeer groote muzikaliteit gaat gepaard1 met een krachtige persoonlykheid', een heftig .tempe rament, en zy is zeer zeker i»mand van be teekenis. Elsa Nolthenius heeft als pianiste een goe den naam; zy trad hier voor de eerste maal op en heeft, gelooven wy, de parten stormen derhand gewonnen, (er waren niet veel harten helaasl op dezen kouden.arondl). Met een viertal oude Italiaansche daisen, als suite be werkt door O. Respighi, debuteerde zy. Die oude Italiaansche wysjes ïvaren zeer bekoor lyk en de pianiste droeg r.e met distinctie en smaak voor. Na de pauze vertolkte zy een tweetal Spanjaarden: E, Granados en I. Ab- beniz (het kunnen ook Portugeezen zyn ge weest); vooral het laatkte Il»Puerto was een in-teressart nummer. Resumeerend was het een interessante avond, de een aangenamen indruk heeft ach tergelaten. In weerwil van het feit, dat slechts een gfring aantal bezoekers dit concert by- woom'e, was de atmosfeer in de zaai hartelyk en vfirm (dit laatste in overdrachtelyken zin alst«blieft, want we zaten te rillen van de koi). De beide concertgeefsters kregen bloe- mm, maar de verschillende leerlingetjes van ntejuffrouw De Haas slaagden er in haar na genoeg onder de bloemen te begraven, ze .verderi by bosjes tegeiyk aangebracht. Ver diend had ze 't, d'at is zeker. Wy hopen- nu maar, dat de beide dames een volgend, winter terugkomen. Misschien is dan het financieele resultaat wat beter. De firma Goldschmeding had, als steeds, haar vleugel weder belangeloos ter'beschik king gesteld. Het was tydens de uitvoering verre van stfl in de zaal; het is ongeloofiyk hoeveel menschen by een andante in pianis simo plotseling de zaal in of uit moeten. Stoomloodsvaartulg 16. Hedenmorgen zal het Stoomloodsvaartuig 16, dat op '8 Rykswerf alhier is gebouwd, en in het najaar van 191» van stapel is geloopen, alhier op de reede proefstoomen. Centraal Genootschap voor Kinder herstelling»- en VacantiekoJonles. Door den verificateur der gemeente, den heer De Koster, is aan het bestuur van bo vengenoemde vereeniging bericht, dat de door hem in opdracht van de vergadering van 6 dezer geverifieerde rekening en verant woording accoord is bevonden, van wplk feit ambteiyk aan Burgemeester en Wethouders mededeeling is gedaan. De penningmeesteresse is dus ten opzichte van haar beheer ten volle gedechargeerd. Lezing Protestantenbond. Wy vestigen de aandacht op de adver tentie van de afdeellng Helder van den Ned. Protestantenbond, waarin eene lezing wordt aangekondigd van Ds. W. A. F. van Dyk op Vrijdag 14 dezer in de Nieuwe Kerk, en waarby een drietal stadgenooten hun mede werking op muzikaal gebied verleenen. Dnlnbrandje. Zondag ontstond, door nog onopgehelderde oorzaak, brand in de duinen. Het vuur smeul de krachtig door de heidestruiken en de door nen en zou tot grooten omvang zich hebben uitgebreid zoo niet, toevalligerwyze, de'brand was opgemerkt door een troep padvinders, die daar hun duinoefeningen hielden. Mét vereende krachten^ aangevuurd door hun padvinderiyke opleiding nu ze inderdaad flink padvinderswerk konden verrichten, wis ten ze, door het vullen met zand van hun hoedpn en jassen en dat zand daarna uit te storten over de brandende massa het vuur te beteugelen. Het mag inderdaad een geluk heeten, dat de jongelui daar aanwezig waren, want anders zou.de brand over een groot gedeelte het duingewas hebben vernietigd. Een woord van hulde aan deze doortastende jongens! Openbare Leeszaal en Bibliotheek. In de maand Februari werd de leeszaal bezocht door 1267 mannen en 168 vrou wen-, totaal 1485 personen. Uitgeleend werden 661 studie boeken, 2577 romans en 2868 kinderboeken, totaal 6596 banden. Aangeschaft werden de navolgende werken: Amory: Iets over muziekonderwysv. Bruggen: Avonttiurtjes; den- Duik: De logismografie; idem: 'De kameralistische boekhouding; idem: De constante boek houding; v. GoghKaulbach: Op den drempel vol geheim; Rider Haggard: „Ayesha"; idem: „Zij"; Hille—Gaerthé: Stille wegen; Horreus de Haas: Gods dienst en socialisme- Mooy: Schakeerin gen: Papke: Het liebt komt; Rönne: En de Noordzee bruisclit; Schut: Stoom en electriciteit als sociale kracht; Wells: Het geld van Robinson Cru9oe; Wils: De sie rende elementen van de bouwkunst. Ten geschenke ontvangen: Boom: Handl. t. d. kennis van het tuig en het op- en aftuigen der oorlogssche pen; Insider: Het konfllct in de Twent- sche textielindustrie; Nederlanders over plaatseiyke keuze in Amerika; Eindelooze styging, een beschouwing over eenige hoofdstukken der staatsbegrootin-g. Ver slag der gezondheidscommissie over het jaar 1928. Uit het Politle-rapport. Een bewoner van de Brouwerstraat deed aangifte, dat in het einde der vorige week een hem toebehoorende in het Marsdiep staande haringkamer is weg geslagen. Bekeurd werden een jongen- ter zake het rijden aan de linkerzyde van den weg en een jongen wegens rijden zonder licht, Maandagmiddag werden nog eén zestal personen bekeurd ter zake bet be- ryden van de voetstraat of trottoir. Dinsdagavond te ruim 8 uur werd by den. Watertoren bekeurd een jongen terzake het ryden zonder licht en -het niet op vordering van zyn rijwiel afstappen. Dinsdagmiddag werden weer een 4-tal personen bekeurd wegens links ryden. Dinsdagmiddag te ruim 2 uur kreeg een 14-jarige jongen, die per rijwiel langs de Hoofdgracht reed, plotseliijg een dui zeling en viel neer met -het hoofd tegen een boom. De gevallene bleef liggen. De politie verleende eerste hulp, waarby bleek, dat hy niets gebroken had. De jon gen Werd in -een huis aan de Hoofdgracht binnengedragen, waarna dr. G. Bakker na onderzoek vervoer naar zyn woning door een der inmiddels ontboden huisge- nooten toestond. Maandagavond omstreeks 11 uur moest de politie in de Harteeteeg optreden tegen een vrouw, die in kenneiyken staat van dronkenschap de orde verstoorde en hevig tegen haar man te keer ging. Een viertal kinderen van dit echtpaar bleken ook nog op straat rond te loopen. De po litie wist het huisgezin tot de orde te roepen. DE REGELS VAN DEN WEG. Algemeen. „Doet wat gy doen moet, goed en tijdig En maakt een ander nimmer nydig." A. N. W. B. Rechts houden. „Rijdt steeds rechts op straat en wegen, Voor 't verkeer is dit een zegen." A.. N. W. B. W^sbbbww.I- GEMEENTERAAD. Schoohreldregeling. In de Raadsvergadering van 18 December j.1. werd o. a. vastgesteld de Verordening tot heffing van schoolgelden voor het gewoon lager onderwys, voor het uitgebreid lager on- derwys en voor het openbaar vervolgonder- wye. Volgens art. 4 dezer Verordening zou, In- dien'de belastbare som 1000 of minder be droeg, geen schoolgeld verschuldigd zyn. Naar bet oordeel van Z. E. den- Min. van BLnnenlandsche Zaken en Landbouw behoort de heffing van het schoolgeld1 aan te vangen by een belastbaar inkomen van 800, waar om in overweging wordt gegeven het in bo venaangehaald artikel opgenomen tarief, als mede de daarin voorkomende bepaling, dat, Indien de belastbare som ƒ1000 of minder bedraagt, geen schoolgeld verschuldigd is, te wy'zigen. B. en W. ineenen echter aan deze gemaak te bedenkingen vooralsnog niet tegemoet te moeten komen. Waar in de thans vigeerende Verordening de heffing van schoolgeld ook eerst aanvangt by een belastbaar inkomen van 1000 en naar de meening van B. en W, de levensstandaard thans niet lager is dan by het vaststellen dier Verordening, acht het College geen termen aanwezig een wyziging in den door den Minister aangegeven zin voor te stellen. Het zou bovendien bezwaar- lyk zijn thans de Verordening nog 1 Sept. 1923 in werking te laten treden. In verband hiermede lijkt het B. en W. het meest ge- wenscht de nieuwe Verordening voorloopig in te trekken. De thans geldende Verorde ning zal dan toepassing blijven vinden. B. en W. zeggen nog te eerder tot dit voor stel te komen, omdat omtrent de bepalingen, die' in de Verordening toelaatbaar worden ge acht, geen vaste regel schynt te bestaan. By het door hen gedane voorstel tot wyziging der Verordening toch werd, in verband met uitlatingen van den Minister, er op gewezen, d'at de wet nóch een degressie overeenkom stig de bepalingen in de thans vigeerende Verordening, nóch eene in verband met het totaal aantal kinderen van elk gezin meer toe laat. Niettegenstaande deze uitlatingen Is toch onlangs goedgekeurd de Verordening eener gemeente, waar hij de bepaling van het bedrag van het schoolgeld mot de talrijkheid van het gezin rekening is gehouden, terwyi in een andere gemeente, juist op grond van deze be paling, de Verordening niet werd goedge keurd;, In verband1 met het vorenstaande stellen B. en W. voor niet aan de door Z. E. den Minister v. Binnenlandsehe Zaken en Land bouw gemaakte bedenkingen tegemoet te ko men, doch de Verordening tot heffing'en invordering van schoolgelden, zooals die is vastgesteld in de Raadsvergadering van 18 December 1923, voorloopig in te trekken. B. en W. vestigen er nog de aandacht op, dat de wet geen termyn noemt binnen welken de schoolgeldverordeningen met c!e by de wet van 19 Februari 1923, St.bl. No. 38, in de L.O.wet 1920 gebrachte wyzigingen in over eenstemming moeten worden gebracht. Wachtgeldregeling. Ingevolge het bepaalde by art. 36 A. R. en art. 37 W. R. wordt een ambtenaar of werk man in vasten dienst, die wegens opheffing van de betrekking ontslagen wordt, op wacht geld gesteld volgens nader voor elk by zond er geval of voor elke groep van byzondere ge- vallei^door den Raad te stellen regelen, tenzy de betrolakene by de opheffing aanspraak maakt op het hoogste pensioen, dat ingevolge de Pensioenwet voor de gemeejite-am-btena- reni 1913 kan worden verleend Afgezien van het feit, dat voor de evenge- noemde Pensioenwet ten opzichte dezer ma terie is in de eerste plaats gekomen de Pen sioenwet 1922, brengt de aangehaalde bepa ling mede, dat de gemeente, die ingevoige de wet veelal alle pensioensbydragen- heeft be taald, het volle wachtgeld voor hare rekening krygt, omdat art. 67, le lid- der Pensioenwet 1922 zegt, dat bet pensioen- tydens den duur van het wachtgeld wordt verminderd met- het bedrag daarvan. Het Algemeen Burgeriyk Pensioenfonds profiteert alzoo van de vrij gevigheid van de gemeente, die eerst de pre mie voor hot pensioen in dat fonds stortte en daarna het fonds ontlast van een deel van het te betalen pensioensbedTag of wel van dat geheele bedrag. Stel b.v„ dat van een ambte naar met 15 dienstjaren en 2000 jaarwedde de betrekking wordt opgeheven en dat de ge meente hem 800 wachtgeld geeft, dan zal -het pensioenfonds in het geheel niets aan pensioen hebben te (betalen (immers het fonds behoudt het geheele pensioensbedrag van 600 per jaar), terwyi de gemeente ge durende 15 jaren- de pensioensbydrage be taalde en nu nog de* volle 800 's jaars voor hare rekennig krijgt- Wordt b.v. voor den zelfden ambtenaar het wachtgeld op 400 be paald, dan zal hy toch niet meer dan de even- bedoelde ƒ600 aan pensioen krygen, doch betaalt het pensioenfonds daarvan slechts ƒ200, terwyi de gemeente behalve de pen sioensbijdrage de volle 400 voor hare reke ning krijgt. Hoe in alle eventueel voorkomende gevallen aan deze onbiliykheid is te ontkomen, hetzy geheel, hetzy gedeelteiyk, is niet ln een alge- meene bepaling op te nemen, omdat de ge vallen zoozeer uit- elkaar loopen. -B. eni W. hebben daarom getracht een regeling te ma ken, die voor de gemeentekas zooveel moge- iyk de nadeelen, welke -uit de thans bestaande bepalingen voortvloeien, opheft, terwyi toch verplichtend wordt voorgeschreven, dat met de belangen van den betrokkene rekening wordt gehouden. In elk byzonder geval -kan dan overwogen worden, wat het meest ver kieselijk is. i Na de Commissies voor Ambtenaars- en Werkliedenaangelegenbeden hierover te heb ben geboord!, geven jB. en- (W. den Raad in overweging art. 36 A. R., resp. art. 87 W. R. te vervangen door het volgende: „In het geval bedoeld in art. 24 (25), ten tweede, sub b, wordt omtrent den ambtenaar (werkman) door den Gemeenteraad1 beslist op welke wyze en in welke mate hy ter zake van zyn ontslag financieel schadeloos zal worden gesteld. „By het nemen van een beslissing als be doeld ln het eerste lid van dit artikel, houdt de Gemeenteraad speciaal rekening met de be langen van den betrokken ambtenaar (werk man), zooals die volgens de vroeger geldend* bepalingen waren geregeld." N.V. Texel Eigen Stoomboot-Onderneming Wimterdienat ingegaan 1 October 1928. Dagelijks: Vertrek Texel': 8.— u. v.m, DL— hl vjm., 2.80 n.m. Vertrek Helder: 9.80 u. v.m., 12.— u. mRM, 4.15 u. n.m. Alleen des Maandags: Vertrek Texel: fl u. v.m. Btftfior: u. vm 0223* =S2-r —"Wethouder Grunwaió is verhinderd hedenmiddag zijn g wene spreekuur te hou den. Achter het net gevlscht. Verkeersovertredingen. Ongeval. Ordeverstoring. MARINEPERSONEEL. Het Hoofdbestuur van het „C.AM.B.O." ver zoekt ons plaatsing van het volgende: Aangezien het Rijkspersoneel waaronder de militairen van land- en zeemacht -weder om voor een loonsverlaging staat o«n voor een groot deel het tekort op de Staatsbegrooting sluitend te helpen maken, is het niet ondienstig- het puibliek in te lichten omtrent de reeds sedert korten tijd aan het Marinepersoneel opgelegde verslechteringen. Daaruit kan slechts geconcludeerd worden, dat dat gedeelte van het personeel van den Nederlandschen Staat reeds veel tot de bezuini ging op de uitgaven der Staatsbegrooting heeft bijgedragen en de loonen van het Marineperso neel sedert hunne vaststelling I Januari 1930 in evenredigheid in meerdere mate zijn ver laagd dan de levensstandaard gedaald is en dus eene korting op het salaris als de door de Re geering voorgenomene, dat personeel wederom in armoede terugbrengt. De bedoelde verslechtin-gen, waarvan even eens den leden van de Tweede Kamer der Sta- ten-Generaal werd kennisgegeven, zijn: ie. Korting van het salaris per 1 Juli 1922 met 5 procent, opgelegd bij de invoeri-ng van de militaire weduwenwett 1922. Het geheele perso neel van hoog tot laag bij de Zeemacht voelt deze korting als onrechtmatig. ae. Korting van het aalaris per 1 Januari '23 met 81/» procent wegens heffing van premie voor Eigen- en W.- en W.-pensioenen. 3e. Intrekking van de bepalingen betreffende het minimum lóón aan gehuwden. 4e. Verlaging van het salaris van het perso neel beneden den 21-jarigen leeftijd van 100 tot 300 per jaar. 5«. Verlaging van het aalaris van het jeugdig en in opleiding zijnde personeel met 100 tot 150 per jaar. 6e. Intrekking van de gratificaties bij toe kenning van medailles voor eerlijken en trou wen dienst, n.1.: voor de groote gouden medaille 100; voor de kleine gouden medaille 50; voor de zilveren medaille 25; Toor de bronzen medaille 10; 7*. Verlaging van reëngagementspremiën en terugbetaling van deze premiën over het nog loopende dienstverband by bevordering tot sergeant. 8e. Verlaging van de gratificatiën bij dienst ver! aten -wegens afkeuring indien zulks ge schiedt zonder toepassing van de pensioenwet. 9e. Intrekking (behoudens uitzonderingen) van de gunstige bepalingen betreffende het rei zen per spoor tegen verminderd tarief. 10e. Verslechtering van de gelegenheid om in verband met den woningnood middels vrij ver voer het gezin waartoe de militair behoort te bezoeken (voorheen was zulks 1 ma-al per week, thans 2 maal per maand). ne. Verlaging van de verblijfkosten bij dienstreizen van 0.32 en 0.40 resp. voor een dag- en een nachtuur in ƒ0.21 en ƒ.0.48 voor de 4e klasse en 0.27 en 0.34 resp. voor een dag en een nachtuur in ƒ0.16 en 0.42 voor de se klasse van het Reisbesluit 1916. 12e. Verlaging van de vergoeding voor pen sionkosten bij verhuizen. 13e. Verlaging van de toelage bij tijdelijke plaatsing aan den wal of detacheering buiten de standplaats langer dan 30 dagen. 14e. Verslechtering van de bevorderingskan- sen. 15e. Vervanging van de ver-huiskostenrege- ling door een regeling verplaatsingskosten, wel ke nadeeliger is voor het personeel, waarbii bovendien een gunstige bepaling, speciaal voor het Marinepersoneel geldende, en inhou dende, dat verhuizen van het gezin vóór vertrek naar Indië van het gezinshoofd op Rijkskosten mogelijk was, werd ingetrokken. 16e. Verslechtering van de Pensioenwet, waarbfj voor het Marinepersoneel beneden den rang van officier bovendien de toelage voor verblijf binnen de keerkringen voor het grootste deel kwam te vervallen en de pensioengerech tigde leeftijd met vijf (soms tien) jaren werd verschoven. 17e. Verlenging van den werktijd voor aan den wal geplaatste groepen van het personeel. 18e. Verlenging van het periodiek verblijf in de tropen van twee op drie jaar voor hen, die daarheen voor de eerste maal worden gezonden. 19e. Verslechtering van de voeding. De hier door vrijgekomen gelden competeeren boven dien het personeel, omdat de waarde van de ver strekte voeding van de bezoldiging, geldende voOr het personeel aan wal geplaatst, is afge trokken om tot het bedrag van boordbezoldl- ging te geraken. Aan boord geniet men dus npe- din-g, die door het personeel zelve wordt -be taald, weshalve verslechtering in die voeding gaat ten koste van het personeel zelve. 20e. Verslechtering (voor de 2e maal, zie 11e.) van de verblijfkosten bij dienstreizen van 0.21'en 0.48 resp. voor een dag- en een nacht uur in O.19 en ƒ0.40 voor de 4e klasse en ƒ0.16 en 0.35 voor de 5e klasse van het Reisbesluit 1916. aie. Vermindering van de uitkeering bij overlijden Toorspronkelijk was dit 3 maanden salaris bij plaatsing aan d-en wal zonder vrije woning) thans is dit zes weken. De onder 2e, 3«, 4e. 6e, ne, 15e, 16e, 17e, 20e en 21e genoemde maatregelen golden eveneens voor het burgerlijk overheidspersoneel, hoewel bij de onder 15e en 16e genoemde maatregelen de militairen der Zeemacht in bijzondere dus erger wijze werden getroffen. Boven dien zijn de overige maatregelen slechts op heit marinepersoneel van toepassing, waarbij bij en kelen de mate van rigorositeit moet worden be paald naar de positie, waarin dit personeel leeft. Als men b.v. door periodiek verblijf in de tro pen en het buitenland veel van het gezinsleven moet missen, daarbij een dubbel huishouden te zijnen laste -heeft, men dan bij een plaatsing in het binnenland slechts eenmaal in de veer tien dagen soms drie weken met permissie kan op een vrijvervoerbiljet, dan mag hier toch 'ze ker wel van een bijzondere positie gesproken worden. Men kan toch ook moeilijk zeggen dat n a toepassing van alle bovenstaande maatrege len de salarissen van het personeel beneden den rnng van officier er nog op gebaseerd zijn om elke week een tamelijk verre reis, met al wat daar aan onkosten nog bijkomt, te kunnen be kostigen. De positie van het marinepersoneel Is een eigenaardige en dure. Daarom ook is het absurd dat die positie telkens ^zoodanig moet worden verslechterd, dat voor levensonderhoud in dat bijzondere leven noodig, een groot tekort aan wezig is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1924 | | pagina 5