NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Eerste Blad.
morgen (Woensdag).
Koopt 'n Burgers EM.
Superbe.
BUITENLAND
UITVERKOOP van BRAMLAGE's
VOLKSKLEEDINGmagazijn,
weststraat 11.
J
Nr. 5874.
DINSDAQ 27 MEI 1924,
52ste JAARGANG.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur-UitgeverO. DB BOER Jr., HELDER
Buroau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
In verband met den
Hemelvaartsdag
verschijnt het eerstvolgende
nummer van de
Heldersche Courant
Het Advertentieblad zal
morgen NIET verschijnen.
DUITSCHLAND.
De politieke toestand.
Uit Berlijn werd gisterenavond aan het
„Hbl." gemeld:
Vanavond twee belangrijke beslissingen.
De eerste viel in de fractievergadering van
de Duitsche Volkspartiji, die eenstemmig
besloot de demissievan het kabinet te
eischen om daardoor den. weg vrij te maken
voor de vorming van een nieuwe regeering,
die in haar samenstelling de gewijzigde par
lementaire verhoudingen weerspiegelt.
De tweede beslissing viel in de fractie
vergadering van de Duitsch-nationalen, die
na urenlange debatten besloten hebben de
besprekingen met de drie regeeringspary
tijen voort te zetten, zonder er daarbij an
dermaal den nadruk op te leggen, dat eerst
de personenkwestie (de candidatuur-von
Tirpitz) móet worden geregeld.
Het was te voorzien, dat de regeerings-
partijen met de tegenvoorstellen van de
Duitsch-nationalen heel weinig ingenomen
zouden zijn. De drie fracties die van de
Duitsche Volkspartij', van bet Centrum en
van de Democraten kwamen gisteren
avond bjjeen om van deze tegenvoorstellen
kennis te nemen. Algemeen was men van
oordeel, dat men met een nieuwe poging der
Duitsch-nationalen te doen had om de zaak
op de lange baan te schuiven en de definitieve
beslissing over de vraag: „vóór of tegen de
rapporten der deskundigen?'" andermaal uit
te stellen. Daar men echter niet van plan was
langer aan dit spelletje mee te doen, werd
besloten op de Duitsch-nationale tegenvoor
stellen niet nader in te gaan, maar als eenig
antwoord het buitenlandsch politiek program
der middenpartijen te publioeeren.
'Hierin worden de rapporten der deskun
digen een stap in de richting van den vrede
genoemd en opgemerkt, dat, aangezien de
rapporten een ondeelbaar geheel vormen, .zij
slechts in hun geheel aanvaard of verworpen!
kunnen worden. Tegenstrijdigheden, die op
verschillende punten in de rapporten en
redactioneel in den tekst voorkomen, maken
voor de vlotte uitvoering der rapporten nog
onderhandelingen noodzakelijk.
De rapporten zelf kunnen de middenpar
tijen slechts onder- het voorbehoud aanvaar
den, dat ook de deskundigen zelf ten aanzien
van hun uitvoerbaarheid gemaakt hebben.
Het Rijkskabinet heeft Maandagavond1 half
elf besloten den Rijkspresident collectief zijn
ontslag aan te bieden. Rijkskanselier dr.
Marx begaf zich tegen.elf uur naar Rijks-
president Ebert die de ontslagaanvrage aan
nam, doch het Rijkskabinet verzocht voorloo-
Èig de loopende zaken nog te willen afdoen,
ie Rijkspresident zou hedenochtend de par
tijleiders van den Rijksdag ontvangen.
Naar verluidt, zal generaal Ludendorff op
aanraden van verschillende invloedrijke par
tijleiders vanmiddag niet deelnemen aan de
eerste zitting van den Rijksdag.
(„Hbl.").
Verijdelde aanslag.
Het Beriiner Tageblatt verneemt, dat
de politie in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag te Potsdam acht communisten
aangehouden heeft, op wie ontplofbare
stoffen, handgranaten emi revolvers wa
ren aangetroffen. Uit het onderzoek zon
gebleken zijn, dat die mannen opdracht
haddien bij het inwijdlen van het monu
ment een aanslag te plegen.
Het optreden der Franschen ln het
bezette gebied.
Naar de „Frankf. Z." in verband met de
inbeslagneming van gelden te Ludwigshar
fen verneemt, heeft de directie van de rijks
bank naar aanleiding van dit incident een
schrijven gezonden aan de rijksregeering,
waarin erop wordt gewezen, dat dit nieuwe
voorval het gewicht en de noodzakelijkheid
aantoont van den eisch van de directie om
op den grondslag van het rapport-Dawes
tot een regeling te komen, welke elke in
beslagneming van particulier eigendom en
vooral van eigendom van de rijksbank door
de bezettingsautoriteiten onvoorwaardelijk
uitsluit
FRANKRIJK.
t
Poincaró verklaarde in een redie te
Bar-le-Duo, dat een regeering, diie Frank-
rijks veiligheid! ook maar in de geringste
mate verwaarloost, hem in de eerste riji
har er tegenstanders zal vindein.
Hatln contra Humanlté.
In het lasterproces van de „Matin" tegen
Soewarien en den directeur van de „Huma-
nitéf' naar aanleiding van artikelen omtrent
de beweerde omkoopbaarheid van de Fran-
sche pers, met name van de „Matin", ver
oordeelde de rechtbank Soewarien tot 200 frs.
boete en 10.000 frs. schadevergoeding en den
directeur der „Humanité" tot 200 frs..'boete.
Om nieuwe wrijving te vermijden gaf de
rechtbank geen last tot publicatie der moti
veering van het vonnis.
ENGELAND.
Het Itallaansche Koninklijke paar
ln Engeland.
Londen, 26 Mei. Begeleid door vier
Engelsche torpedojagers en met een lucht-
escorte van vijf vechtvli gtuigen heeft het
stoomschip „Maid of Orleans" hedenmor
gen den koning en- de koningin van Italië
van Galais naar Dover gebracht voor hun
officieele bezoek aan Londen.
Hunne majesteiten worden vergezeld door
hun zoon en dochter, den prins van Piemont
en erfgenaam van den Italiaanschen troon,
en prinses Mafalda.
De koninklijke bezoekers kwamen om een
uur te Dover aan en bij het binnen komen
van de haven losten de kustbatterijen sa
luutschoten. De prins van Wales, vergezeld
van den «Italiaanschen gezant en het gevolg,
dat aan het koninklijk echtpaar gedurende
zijn bezoek is toegevoegd, gingen aan boord
om de gasten uit naam van koning George
te begroeten. Aan de haven wachtte een
bijzondere trein en 's middags werden de
bezoekers aan het Victoriastation door ko
ning George en koningin Mary afgehaald.
Crisis In het vooruitzicht?
De Daily Maai meldt, d'at het conserva
tieve hoofdkwartier zijn agenten in bet
heele land last heeft gegeven, zdcb gereed
te houden voor een algemeeue verkiezing
binnen drie maanden.
„Natte" schepen.
Nn die Engelsche en die Amerikaansche
overeenkomst inzake aloohoihoudende
dranken aan boord van schepen door de,
regeeringen is bekrachtigd nemen de En-
f elsche booten die naar Amerika vertrek
en, ook dadelijk den gebeden voorraad
voor heen- en terugreis uit Engeland
mede. De Berengaria, die heden uitgaat,
neemt 20,000 flesschen stout en ale mee,
600 flesschen whisky, 600 flesschen cham
pagne, 600 flesschen rum, 600 flesschen
jenever, benevens likeuren en wijn van al
lerlei soort mee.
Dei Engelsche pers over Herriot's
program.
Herriot's verklaringen aan den correspon
dent van de Berlijnsehe „Vorwfirts" trek
ken sterk de aandacht, met name zijn uitla
ting: „Als ik morgen aan de regeering kom,
kan de Duitsche republikeinsche regeering
zich niet vertrouwen tot mij wenden. Ik wS
in vrede leven met het Duitsche volk en het
zou de grootste eer van mijn leven zijn, om
alle Europeesche naties met elkaar te ver
zoenen."
De .JDaily News" zegt, dat het volk van
Europa niet minder dan het Duitsche volk
uit zulke woorden hoop kan putten. Bij- de
aanvaarding van Poincaré's erfenis peigert
Herriot wijselijk het legaat van het 'zwaard.
Zijn wensch naar vrede zal verwezenlijkt
worden als hij de bevrijding van het Roer
gebied onderneemt. Hij heeft een goed begin
gemaakt.
De „Manchester Guardian" zegt, dat Her
riot, die reeds gezegd heeft de regeling der
deskundigen te aanvaarden., tot Duitschland
openhartig en eenvoudig spreekt als tot een
buurman, met wien Frankrijk vrede wil hou
den. De Europeesche politiek krijgt daar
door plotseling een ander aanzien. Herriot
tracht Frankrijk en Duitschland met elkaar
te verzoenen door hun gemeenschappelijke
belangen te vertolken. Daardoor ontstaat een
nieuwe hoop voor Frankrijk, voor Duitsch
land en voor Europa.
I)e uitvinding van Grinden Matthewa
De uitvinding van Grindeil Matthewa
(de zoogenaamde „straal dies dloods") zal
heden door deskundigen van het lucht-
ministerie onderzocht worden.
Ingezonden Mededeellng.
V Het mooie weer komt
Ook dr. Wall, lector van de universiteit
te Shèïfield voor eleotrologjie, beweert een
dergdüjken straal ontdekt te hebben. Tot-
dusver'heeft hij geen proeven op gpoote
schaal genomen, maar hij beweert dat zijn
uitvinding een groot verschiet opent voor
chirurgische operaties. Hij heeft er patent
op genomen en werkt zijn uitvinding thnn«
uit
Familie-proces.
Voor de rechtbank te Edinburgh beeft
juffrouw Oonstance Mary Lyon een pro
ces-aanhangig gemaakt om. erkend te wor
den als oudste wettige dochter van graaf
Strathoona (wiens familienaam Lyon is).
Zij beweert voor het huwelijk harer ouders
te zijn geboren, doch bij dit huwelijk te
zijn erkend. Indien zij haar proces wint
zal zij dus een nicht zijn van lady Eliza-
beth BowesLyon, die met den hertog
van York is gehuwd.
NOORWEGEN.
Het arbeidsconflict ln Noorwegen.
Christianla, 26 Mei. Het groote arbeids
conflict in Noorwegen is thans geregeld.
De stemming ^onder de arbeiders gaf een
meerderheid vóór de aanvaarding van het
voorstel van den rijksbemiddelaar.
Van de 60.000 arbeiders, die bij het con
flict betrokken waren1, vallen 6000 haven
arbeiders buiten de overeenkomst Van
de overige 55.000 arbeiders hebben er
slechts 19.000 gestemd, met het resultaat
dat ruim 10.000 zich vóór en ruim 8000
zich tegen de aanneming verklaarden.
Het werk wordt vandaag en morgen
hervat op de oude voorwaarden, doch
men zal onmiddellijk beginnen te onder
handelen over een nieuw loontarlef voor
alle vakken.
ZWEDEN.
De leger begrooting door de Tweede
Kamer verworpen.
De legerbegrooting van die Zweedsche
regeering, welke door de Eerste Kamer
was aangenomen, is door de Tweede Kar
mer verworpen. Deze heeft een amende-*
ment aangenomen van de sociaal-demo
craten, om de bewapening aanzienlijk in
te krimpen.
Volgens dit amendement zou die leger
begrooting worden verminderd van 85 tot
52 mllioen Kronen, de vloot-begrooting
van 40 tot 24 millioen Kronen, terwijl van
de 27 infanterie-regimenten slechts 14 zul
len worden behouden. Bovendien zullen
ook de andere wapenen naar evenredig
heid worden verminderd.
Op grond van het moeningsverschil tus-
schén de beide Kamers zou thans, vol
gens de grondwet, een gecombineerde zit
ting van beide colleges de zaak in het
reine moeten brengen, doch dit wordt,
wegens het principieels verschil, niet mo
gelijk geacht.
Het huidige kabinet is nog niet tot af
treden gedwongen, doch dit wordt geens
zins onwaarschijnlijk geacht.
RUSLAND.
Volgens berichten in de Duitsche bladen
uit Riga zjjn er den laatsten tijd zooveel per
sonen door de sowjetregeering in balling
schap gezonden, dat de inwoners van Tobolsk
tegen een vergrooting van het aantal hebbeii
geprotesteerd. Er bevinden zich daar reeds
23.000 politieke bannelingen, waarvoor het
moeilijk is de noodige levensmiddelen te ver-
k rijgen.
In het gebied van Amoer is pest uitge
broken. Uit Moskou zal met spoed een medi
sche expeditie naar de bedreigde streek ver
trekken.
Razzia's onder de Russische studenten.
De Sovjet-regeering is thans bezig, een
weldige razzia te hóuden onder de studenten
aan haar inrichtingen van onderwijs. Of lie
ver: onder haar adspirant-studenten. De dui
zenden jongelieden, die zich voor het hooger
onderwijs komen aanmelden, worden aan een
waar kruisverhoor onderworpen en naar de
resultaten van dit „scherp examen" beoor
deeld1. En wie blijkt, niet voldoende gedrenkt
te zjjn in de heiltbeorieën van het bolsjewis
me, wordt niet alleen uitgesloten van de aca
demie, maar ook verbannen. Zoodat het heel
goed kan zijn, dat candidaten voor de univer
siteit b.v. van Moskou bij den aanvang van
het studiejaar bemerken, dat ze in Siberië
inplaats van in de KremMn-stadi zitten.
Er zijn voor deze karwei speciale commis
sies ingesteld, die de massa's liefhebbers
door de communistische zeef laten stroomen;
De lieden van zuiver rood nat siepelen er
door, de droesem blijft bovenop liggen.
iZoo zijn, naar de „Times" meldt, al 8000
studenten verbannen, hetgeen groote op
winding heeft teweeggebracht.1 Dezer dagen
manifesteerden de studenten voor Zinovjef's
bureaux en moesten door de bereden politie
verpreid worden, die 900 arrestaties ver
richtte. Uit Moskou alleen zullen waarschijn
lijk 20.000 studeerende jongelieden uitgewe
zen of verbannen worden. Een zeer treurig
gevolg van een en ander is een toeneming
van het aantal zelfmoorden onder de studee
rende jongelingschap.
Verleden jaar werden 80.000 nieuwe stu
denten tot de inrichtingen van onderwijs toe
gelaten, dit jaar komt men niet boven de
13.500. Tal van „arbeiderscolleges" te Mos
kou, Leningrad, Simbirsk, Tambof en elders
moeten bij gebrek aan studenten gesloten
worden.
Bij het lager en middelbaar onderwijs is
de toestand enorm veel slechter geworden.
Waarbij de nadruk wel inag vallen op het
feit, dat ondanks den zeer hoogen levensstan
daard de onderwijzerssalarissen 20 bedra
gen van die van vóór den oorlog.
SPANJE.
De Spanjaarden ln Marokko.
De bladen melden, dat de Spanjaarden bij
de geslaagde operaties in Sidi Messaud twee
honderd drie-en-zestig dooden en twaalfhon
derd gewonden hadden. De troepen zijn naar
de kust teruggetrokken ter voor bereiding
van nieuwe krijgsverrichtingen tegen de Rif-
kabielen.
TÜRKUE.
De kwestie van MosoeL
Uit Konstantinopel wordt aan die En
gelsche bladen gemeldi, dat die Engelsch-
Turksche onderhandelingen over het be
twiste gebied van Mosoel op het doodle
punt zijn gekomen. Fethi-bei edscht voor
Turkije overgave van het gèheele district;
Sir Percy Oox voor Engeland handhaving
van de tegenwoordige grens, behoudens
een Meine wijziging.
Indien geen overeenstemming te berei
ken is, moet die Raad van den Volkenbond
volgens het tractaat van Lausamne in de
zaak een beslissing vellen.
SYRIË.
Volgens een bericht uit Konstantinopel
breidt zich de opstand in Syrië uit. Steeds
grootere troepen opstandelingen doen stel
selmatige aanvallen op de Fransche munitie-
en verplegingscolonnes. De opstandelingen
hebben een ultimatum gesteld, waarin van de
bezettingstroepen geëischt wordt het land1 te
verlaten.
VEREENIGDE STATEN.
De presidentsverkiezing.
Hoewel men nog geheel in het duister
tast, wie tenslotte als candidaat der Demo
craten voor het presidentschap der Repu
bliek zal worden aangewezen, gaat het met
de kansen van Mac Adoo niet slecht. Reeds
thans hebben tal van delegaties van de De
mocratische partijoonventie opdracht gekre
gen, hun stemmen uit te brengen voor Mae
Adoo.
Deze is naar men zich allicht herinnert
een schoonzoon van wijlen president Wil-
son en een oud-minister van financiën.
Ofschoon MacAdoo tot nu toe reeds zeker
is van een grooter aanhang in de conventie
dan een zijner concurrenten in den wedstrijd
om dè Democratische candidatuur, beschikt
hij nog volstrekt niet over de benoodigde
meerderheid; en er zijn heel wat delegaties,
die door de staten, die zij vertegenwoordigen,
zjjn vrijgelaten.
President Coolldge,
Volgens een bericht uit Washington,
zouden de dokters van president Coolidgö
wegens een verergering van diens toe
stand den president hebben verboden ac
tief deel te nemen aan de campagne voor
zijin herkiezing.
De nieuwe lmmlgratlewet
Washington, 26 Mei. President Ooolidge
heeft vandaag die nieuwe immigratiewet
geteeikend.
Na teekening van die immigratiewet pu
bliceerde president Coolidige een verkla
ring, waarin hij de wet in baar algemeene
lijnen goedkeurt doch de bepaling, welke
bepaalde rassen, in het bizonder de Ja
panners, uitsluit, betreurt.
De Ver. Staten en., het Hof van
Internationale Justitie.
Washington, 26 Mei. De Senaats-oora-
mlssie voor de buitenlandsche aangele
genheden heeft een resolutie aangenomen,
waarin er op wprdt aangedrongen dat de
Ver. Staten zich zullen aansluiten bij het
Permanente Hof van Internationale Ju
stitie
Ingezonden rirrifuleellng.
ie. goedkoop, mooi, solide
2e. 20,30 tot 40 goedkooper
3e. UITVERKOOP-prijzen
Drie vliegen In een klap.
Dat alles vindt U In den
OUD EN VERTROUWD ADRES.
KORTE BERICHTEN.
Op de Wolga is een boot, die een trans
port van 200 soldaten vervoerde, veron
gelukt. Tien van de opvarenden zijn ver
dronken.
Bij1 een korte aardbevihg in Oost-Galicië
heeft zich bij Lemberg een breede aard-
spleet gevormd, waaruit brandende gas
sen strodtnen.
De draadlooze telefonische verbinding
met Amerika.
Aangaande den draadloozen telefonischen
dienst, dien men tusschen Engeland' en de
Ver. Staten tot stand hoopt te brengen,
wordt gemeld, dat de groote moeilijkheid was
een behoorlijk verstaanbare verbinding te
krijgen gedurende de daguren. Gedurende
den nacht gelukte de overbrenging bijna
zonder fouten met een behoorlijk klank
volume, doch op den tijd, dat het kt beide
landen dag is, was het geluid zoo zwak, dat
het bijna onverstaanbaar werd. Men is thans
bezig deze moeilijkheid uit den weg te rui
men, waarmee echter nog wel vermoedelijk
eenige maanden zullen heengaan.
Een nieuwe vinding van Marconl.
Volgend die „Daily Express" heeft Mar
conl een nieuw systeem voor draadloos
seinen met korte golven uitgevonden, dat
het mogelijk maakt voor een tiende ge
deelte der tegenwoordige kosten berich
ten van de groote radio-stations nar ieder
deel van de wereld te zenden.
LUCHTVAART.
Naar de Kon. Luchtvaartmaatschappij
meedeelt, neemt het gebruik, diat van de
bestaande luchtverbindingen wordt ge
maakt, thans allerwege zoozeer toe, dat de
luchtvaartmaatschappijen het vervoer
meer aan kunnen. Zooals bekend! is, on
derhoudt de Kon. Luchtvaartmaatschappij
dagelijksche diensten' op Londen, Parijs,
Hamburg en Kopenhagen. De toeloop van
passagiers is in den laatsten tijd zoo bui
tengewoon toegenomen, dat zij zelis door
haar diensten op alle lijnen te verdubbelen
nog niet aan de aanvraag zou kunnen vol
doen. Zij heeft haar geheele materieel in
de vaart moeten brengen en moet nog
dagelijks velen teleurstellen.
De Amerlkaansche wereldvlucht
De Amerikaansche vliegers, die onlangs
in het marinevliegkamp te Kasumiga Ura,
vijftig mijl Noord-Oostelijk van Tokio, zijn
aangekomen, hebben gisteren een bezoek
gebracht aan Tokio en zijn geestdriftig
ontvangen. Aan het déjeuner bij den Ja-
panschen minister van oorlog zijn hun
herinneringsteekens overhandigd als aan
de eersten, die de Zuidzee door de lucht
hebben overgestoken. Men verwacht, dat
de Amerikanen Woensdag of Donderdag
van Kasumiga Ura zullen wegvliegen, na
dat zij hun nieuwe motoren hebben gebro-
baerdi.
De Amerikaansche vliegers, die met hun
drie vliegtuigen veilig zijn aangekomen op-
het Kasoemiga-oera, het meer ten noord
oosten van Tokio, dat de vliegbasis is van
de Japansche marine, hebben onderweg nog
een avontuur gehad, dat te pikant is om het
onvermeld te laten.
Bij den tocht van het eiland Attoe (Aleue-
ten) naar Paramoesjir (Koerilen) vlogen de
Amerikanen in tegen een harden wind, die
onder de vlucht aanwies tot een storm met.
sneeuwjacht. De Amerikanen zagen zich
om lijfsbehoud genoodzaakt tot een daling
bij de Kommandorski-eilanden, ongeveer
halverwege Attoe-Paramoesjir voor de kust
van het schiereiland Kamsjatka gelegen.
Daar streken zij neer in een baai. Maar zoo-
Ingezonden Mededeellng.
Iedereen heeft bij tijden een zacht
laxeermiddel noodig voor de lever en
ingewanden. Foster's Maagpillen werken
rechtstreeks op de lever, wekken de
vloeiing der gal op en verschaffen natuur
lijke werking der ingewanden. Slaap,
eetlust en goed humeur worden door Fos
ter's Maagpillen verzekerd. Prijs per fla-
oon van vijftig versuikerde pillen 0.65;
in apotheken en drogistzaken.
HELDERSCHECOURANT
AIMMNEIMiKNT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING
Heldereche Courant fl.60; Ir. p. p. binnenland f2.—, Ned. O. en W.
Indiö p. zeepost f 2.60id. p. maal en overige landen f 4.20. Zondagsblad
reep. f 0A0, f 0.70,10.70, f 1.20. Modeblad resp. f 0.95, f 1.25, f 1.26, f 1.G0
Losse mummei» dor Courant 4 cl; fr. p. p. 6 ol
Poet-Girorekening No. 16068.
ADVERTENTIEN:
20 ct. p. regel (paljard)Ingez. meded. (kolombreedte als rodaetion.
tekst) 60 ct. Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te huur) v. 14
regels 40 ct., elke regel meer 10 cl bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. (Lblad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct.
Licht op
voor auto's en fietsen:
Dingdag 27 Mei 9.33 uur
Woensdag 28 9.34
De middenpartijen gaan niet
in op de tegenvoorstellen
der Duitsch-nationalen.
Het Kabinet afgetreden.
Ludendorff niet bi] de eerste
zitting van den nieuwen
Rijksdag tegenwoordig.
De uitspraak.
Pest
